Warsztaty dziennikarskie

dla uczniów Gimnazjum w Jelnicy

program opracowany

przez mgr E. Soszyńską

I. Wstęp - charakterystyka programu

Program warsztatów dziennikarskich stworzony jest z myślą o zajęciach pozalekcyjnych i skierowany do uczniów gimnazjum. Przystosowany jest do treści kształcenia obowiązujących na lekcjach języka polskiego w gimnazjum.

Składa się on z trzech zasadniczych części, które są ściśle ze sobą powiązane - wzajemnie się przenikają i uzupełniają.

• Po pierwsze, uczniowie przyglądają się, badają, analizują i poznają pracę dziennikarską.

• Po drugie, utrwalają i ćwiczą redagowanie różnych form pisarskich.

• Po trzecie, korzystając z komputerów, dokonują składu gazetki - rozplanowują stronę tytułową, układ tekstów, zdjęcia, rysunki itp.

Praca nauczyciela - opiekuna nie jest tu dominująca. Jest on osobą, która pomaga stworzyć zespół redakcyjny, organizuje spotkania, rozdziela role, doradza. Właściwym twórcą pozostaje uczeń. To on, traktowany podmiotowo, w sposób swobodny i twórczy może wyzwalać swoją aktywność, uczestnicząc w różnych formach działalności koła, np.:

• redagowanie gazetki szkolnej pt. „Gimnazetka” (miesięcznik)- opracowywanie stałych rubryk, śledzenie wydarzeń szkolnych, przeprowadzanie wywiadów itp.

• kolportaż

• współpraca z Samorządem Uczniowskim i rodzicami

• nawiązanie współpracy z redakcją gazety regionalnej

• doskonalenie graficznej strony gazetki

• współtworzenie strony internetowej szkoły

Warsztaty dziennikarskie powinny zatem sprzyjać rozwojowi indywidualnych kompetencji ucznia, uczyć samodzielności w myśleniu, działaniu, wyrażaniu myśli i sądów.

II. Cele ogólne

Zasadniczym celem programu jest tworzenie gazetki szkolnej, z którego to procesu wynika bardzo dużo pożytków dla ucznia. Gazetka bowiem uczy spełniania zobowiązań, współpracy w grupie, planowania, umiejętności rozwiązywania konfliktów, sprzyja odważnemu wypowiadaniu opinii, uczy odpowiedzialności za słowo, kształtuje wrażliwość estetyczną.

Ponadto program realizuje następujące cele:

• Promowanie szkoły i uczniów w środowisku.

• Wyzwalanie działań twórczych uczniów poprzez redagowanie i przekształcanie różnego rodzaju tekstów publicystycznych i literackich.

• Wyrabianie sprawności w posługiwaniu się językiem jako narzędziem porozumiewania się oraz wyrażania myśli i uczuć w mowie i na piśmie.

• Wdrażanie uczniów do prezentowania własnych poglądów i opinii na forum publicznym.

• Przysposobienie uczniów do samokształcenia i bogacenia warsztatu pracy umysłowej poprzez wyrabianie nawyku korzystania ze słowników, programów komputerowych, Internetu, czasopism…

• Kształtowanie pożądanych społecznie postaw: odpowiedzialności, umiejętności współpracy w grupie.

• Korzystanie i doskonalenie umiejętności w zakresie stosowania technologii komputerowej i informacyjnej.

III. Treści programowe i ich realizacja

l.p.	hasło programowe	zadania do realizacji	cele szczegółowe
1.	Organizacja pracy warsztatów dziennikarskich.	powołanie zespołu redakcyjnego ustalenie terminu spotkań przydzielenie zadań do realizacji opracowanie rubryk tematycznych określenie sposobów współpracy i komunikowania się	umiejętne organizowanie pracy redakcyjnej efektywne komunikowanie się odpowiedzialność za realizację przydzielonych zadań umiejętność wdrażania własnych pomysłów twórczych
2.	Dzieje pisma i druku.	korzystanie z różnych źródeł wiedzy (encyklopedie, słowniki, Internet)	selekcjonowanie ogólnodostępnego materiału dotyczącego tematu poznanie historii pisma i druku dostrzeganie potrzeby efektywnego (za pomocą pisma) komunikowania się
3.	Specyfika pracy dziennikarza.	poznanie karty etycznej mediów poznanie sylwetek znanych dziennikarzy telewizyjnych, radiowych, prasowych systematyczny przegląd prasy korzystanie z różnych źródeł wiedzy, tj. Internet, słowniki, środki masowego przekazu, encyklopedie, leksykony itp.)	zdobycie podstawowych wiadomości na temat budowy i komputerowego składania gazety ustalenie kodeksu pracy dziennikarza wzorowanie się na profesjonalnych twórcach czytanie i analiza wybranych czasopism dokonywanie selekcji materiału ze względu na jego przydatność
4.	Kształcenie sprawności językowej i stylistycznej.	wybrane ćwiczenia językowo - stylistyczne czytanie cudzych tekstów i ich analiza językowo - stylistyczna redagowanie tytułów i nagłówków redagowanie tekstów informacyjno - publicystycznych: notatka prasowa, artykuł informacyjny, wywiad, ankieta, sprawozdanie, recenzja, reportaż, felieton	pogłębianie świadomości językowej wartościowanie różnorodnych tekstów literackich i publicystycznych tworzenie własnych tekstów dbanie o spójność i prawidłową kompozycję wypowiedzi formułowanie tytułów i podtytułów, różnorodnych pod względem gramatyczno - stylistycznym odróżnianie komentarza od informacji redagowanie różnorodnych form wypowiedzi tworzenie stałych rubryk w czasopiśmie szkolnym
5.	Posługiwanie się technologią komputerową.	praca w systemie Microsoft Word tworzenie strony tytułowej i stron środkowych gazetki tworzenie strony internetowej kompletowanie materiału na jedno wydanie komputerowe składanie gazetki formatowanie tekstu opracowanie graficzne drukowanie gazetki	sprawne posługiwanie się komputerem przepisywanie i formatowanie tekstów opracowanie graficzne gazetki publikowanie gazetki w Internecie
6.	Działania twórcze uczniów.	redagowanie gazetki pt. „Gimnazetka” kolportaż współpraca z Samorządem Uczniowskim i rodzicami nawiązanie współpracy z redakcją gazety regionalnej uczestnictwo w konkursach literackich doskonalenie graficznej strony gazetki współtworzenie strony internetowej szkoły	planowanie i organizacja pracy w ramach koła dziennikarskiego aktywne uczestnictwo w różnych formach działalności warsztatów sprawne posługiwanie się technologią komputerową umiejętna współpraca w zespole kreowanie właściwych postaw: odpowiedzialność, dyscyplina, zdecydowanie

IV. Sposoby osiągania celów.

Program ma charakter umiejętnościowy. Dlatego w celu osiągnięcia oczekiwanych wyników należy stosować przede wszystkim aktywizujące uczniów metody i techniki:

• poszukiwań

• dyskusji

• projektu

• burzy mózgów

• pracy w małych grupach

Zastosowanie takich metod i technik pozwoli uczniom angażować się w pełni: uczyć i przeżywać, korelować operacje intelektualne z działaniami praktycznymi i doznaniami estetycznymi.

Organizowanie pracy zarówno indywidualnej jak i grupowej umożliwi uczniom twórcze uczestnictwo w zajęciach, zmusi do aktywności. Konieczne jest także stwarzanie sytuacji umożliwiających uczniom samokształcenie, twórcze rozwiązywanie problemów, komunikację, samoocenę.

Zajęcia powinny bardziej przypominać badanie niż objaśnianie. Opiekun zatem nie narzuca, a organizuje proces kształcenia, tworzenia, wspomaga rozwój ucznia.

Łączna liczba zajęć wynosi 30 godzin(15 zajęć po 2 godziny).

Ewa Soszyńska

Plan pracy warsztatów dziennikarskich

(30 godzin)

l.p.	tematyka zajęć	sposób realizacji	uwagi ilość godzin
1.	Organizacja pracy warsztatów dziennikarskich	przydzielenie zadań do realizacji zapoznanie z formą pracy ustalenie planu zajęć warsztatów opracowanie stałych rubryk tematycznych stworzenie kontaktu	2
2.	Zasady pracy dziennikarza	zapoznanie z pracą dziennikarza formułowanie zasad obowiązujących w pracy dziennikarza budowanie więzi z czytelnikiem zapoznanie z kartą etyczną mediów	2
3.	Gromadzenie i ,,obrabianie” danych	planowanie kolejnych numerów gazetki przygotowanie i redagowanie odpowiedniego materiału dyskusja nad tekstami i ich korekta kompletowanie materiału do numeru	2
4.	Przygotowanie gazetki szkolnej	prezentacja materiałów przygotowanych przez uczestników warsztatów analiza zebranych materiałów pod względem atrakcyjności zgodności z prawdą materialną przeglądanie gazetek szkolnych w Internecie	2
5.	Posługiwanie się technologią komputerową	zapoznanie uczniów oraz przyswojenie podstawowych pojęć dotyczących pracy dziennikarskiej z wykorzystaniem Internetu tworzenie strony tytułowej i stron środkowych gazetki	2
6.	Bądźmy aktywni czytelniczo i medialnie.	czytanie i analiza różnych czasopism dla młodzieży i dorosłych korzystanie z Internetu, telewizji, radia poszukiwanie potrzebnych informacji w tekstach literackich, wydaniach słownikowych i encyklopedycznych	2
7.	Mało treści, dużo zamieszania, czyli o nagłówkach i tytułach słów kilka.	analiza słownikowo - stylistyczna tytułów prasowych formułowanie zasad dotyczących powstawania tytułów (tytuł, podtytuł), forma językowo - stylistyczna, zabawa słowami, wykorzystanie frazeologii, synonimiki, skojarzeń ćwiczenia w tworzeniu tytułów komputerowe składanie tekstów tworzenie stron tytułowych dyskusja nad tekstami i ich korekta	2
8.	Tytuł nie wystarczy. Jak zdominować uwagę czytelników?	redagowanie zapowiedzi tekstów opracowanie zredagowanych tekstów (akapity, śródtytuły, uwypuklenie najważniejszych informacji, cytatów) lid omówienie stylistyki wstępów (intrygująca, oryginalna) prace redakcyjne nad gazetką szkolną	2
9.	Opracowanie specjalnego numeru gazetki z okazji Dnia Patrona Szkoły	korzystanie z różnorodnych źródeł wiedzy w celu pozyskania informacji ocena materiałów dziennikarskich zgłaszanie tematów i przydział zadań	2
10.	Jak zredagować notatkę prasową i artykuł informacyjny?	czytanie notatek i artykułów ustalenie cech wyróżnionych form (najważniejsze informacje na początku tekstu, zwięzłość wypowiedzi, spójność informacji, odpowiedź na pytania: co? jak? gdzie? kiedy? dlaczego? ćwiczenia redakcyjne podział zadań związanych z drukiem i kolportażem kolejnego numeru gazetki	2
11.	Ankieta, wywiad, sprawozdanie - co je łączy a co dzieli?	określenie różnic między podanymi formami wypowiedzi celowe dobieranie form ze względu na specyfikę sytuacji komunikacyjnej ułożenie pytań do wywiadu z różnymi osobami	2
12.	Między informacją a krytyką - recenzja w twórczości dziennikarskiej.	czytanie recenzji książek, filmów, przedstawień teatralnych, wystaw określenie formy recenzji (część informacyjna i krytyczno - reklamująca) formułowanie sądów wartościujących ćwiczenia redakcyjne prace redakcyjne nad ,,Gimnazetką”	2
13.	Wokół tyle ważnych spraw - piszemy reportaż.	wyodrębnienie cech reportażu: swobodna kompozycja łączenie różnych form wypowiedzi, tj. opis, opowiadanie, charakterystyka łączenie narracji z dialogiem zmiana punktów widzenia nastawienie na postać lub problem ustalenie sytuacji komunikacyjnej (dochodzenie do prawdy, poszukiwanie i rozwiązanie problemu, wnioskowanie, dedukcja) zredagowanie reportażu ocena tekstów do kolejnego numeru gazetki opublikowanie kolejnych wydań gazetki na stronach internetowych	2
14.	Z felietonem nie ma żartów.	czytanie felietonów znanych publicystów Prusa, Ogórka, Kisiela) wyodrębnienie cech felietonu (swobodna wypowiedź na aktualny temat z wykorzystaniem różnych środków artystycznych) tworzenie felietonów na różne tematy, np. felieton o niskiej kulturze słowa, o egzaminach gimnazjalnych itp. krytyczna ocena tekstów	2
15.	Prace redakcyjne nad gazetką szkolną pt. „Gimnazetka”	przygotowanie kolejnego numeru gazetki redagowanie odpowiedniego materiału dyskusja nad tekstami i ich korekta kompletownie materiału do numeru (m. in. artykuły, sprawozdania, ankiety, wywiady, przykłady twórczości literackiej uczniów szkoły, rozrywka) składanie gazetki (przepisywanie, formatowanie stron, opracowanie graficzne całości) tworzenie strony tytułowej i stron środkowych praca z komputerem w programie Microsoft Word opublikowanie kolejnych wydań gazetki na stronach internetowych	2

8

---