MOTYWACJA
hipoteczny proces wewnętrzny, regulujący czynności tak, aby doprowadziły one do osiągnięcia określonego wyniku (celu).
proces psychologiczny związany z pewnymi względnie stałymi dyspozycjami człowieka do zachowań ukierunkowanych na realizację wybranych wcześniej celów poprzez aktywność zorientowaną na cenione przez człowieka wartości i zaspokajanie jego potrzeb i aspiracji.
Najważniejsze elementy motywacji dotyczą: celów, wartości, potrzeb i aspiracji.
NAJWAŻNIEJSZĄ FUNKCJA MOTYWACJI JEST URUCHAMIANIE I OGRANIZOWANIE LUDZKIEGO ZACHOWANIA, SKIEROWANEGO NA OSIĄGNIĘCIE OKREŚLONEGO CELU!!!
Cel motywacji: POBUDZANIE PRACOWNIKÓW DO:
Realizacji powierzonych zadań na poziomie akceptowanym przez organizację
Dodatkowego wysiłku pozwalającego przekraczać zadania pod względem ilości i jakości
Poszanowania tych wartości, które organizacja uznaje za cenne (solidność, terminowość, dyscyplina pracy)
Rozwoju osobowego i zawodowego
Podejmowania trudniejszych i bardziej odpowiedzialnych ról organizacyjnych
Motywacja: wewnętrzna, zewnętrzna, pozytywna, negatywna
Trzy teorie motywacji:
Teoria treści:
Dwuczynnikowa teoria F. Herzberga - czynniki zewnętrzne (zwane czynnikami higieny lub niezadowolenia) - polityka firmy, nadzór, stosunki międzyludzkie, wynagrodzenie, warunki pracy, warunki bhp oraz czynniki wewnętrzne (zwane motywatorami lub zadowolenia) - uznanie, awans, zainteresowanie pracą, odpowiedzialność, osiągnięcia, możliwość rozwoju.
Teoria procesu
Teoria oczekiwań Victora Vrooma - Teoria oczekiwań zakłada, że ludzie podejmują wybory oparte na oczekiwaniu, że po konkretnych zachowaniach nastąpią określone nagrody. Najważniejszym elementem modelu oczekiwań są indywidualne oczekiwania pracowników, że wysiłek prowadzić będzie do wyższych osiągnięć, a każdy wynik będzie miał przypisaną określoną wartość. Ludzie będą motywowani do intensywnej pracy, gdyż oczekują, że ich wysiłek doprowadzi do pewnych pozytywnych efektów np. awansu, czy wzrostu wynagrodzenia.
Teoria sprawiedliwości wg J.S. Adamsa - Teoria sprawiedliwości Adamsa jest zwana też teorią wymiany społecznej. Według niej, ludzie poszukują równowagi (sprawiedliwości społecznej) pomiędzy nagrodami, które otrzymują, a osiągniętym wynikiem pracy dla organizacji. Przy czym sprawiedliwość jest przez każdego pracownika postrzegana indywidualnie.
Teoria wzmocnień
Teoria warunkowania instrumentalnego Skinnera - Teoria ta odnosi się do problemu trwałości niektórych zachowań w czasie oraz zmienności innych. Opiera się ona na założeniu, iż ludzie postępują tak, jak postępują, gdyż nauczyli się w przeszłości, że pewne zachowania niosą za sobą nagrodę a inne karę. Jeżeli skutki zachowań są pozytywne, osoba ta w przyszłości zapewne podobnie zareaguje na podobne sytuacje. Jeżeli skutki są nieprzyjemne, będzie skłonna zmienić swoje zachowanie, żeby ich uniknąć. Jest to tzw. prawo skutku.
Łańcuch teorii wzmocnienia: bodziec - reakcja - konsekwencja - skutek
Jest to podejście do motywacji, zgodnie z którym zachowanie wywołujące nagrodę będzie prawdopodobnie powtarzane, a prawdopodobieństwo powtórzenia się zachowań pociągających za sobą karę mniejsze
UKŁAD WARUNKÓW WZMOCNIENIA
Wzmacnianie pozytywne
Unikanie
Eliminacja
Kara
Pozytywne wzmacnianie i unikanie wzmacniają lub podtrzymują zachowanie pracownika, natomiast eliminacja i karanie osłabiają lub redukują je.
Pobudzanie i utrwalanie motywacji:
Środki przymusu.
Środki zachęty (materialne, niematerialne).
Środki presfazji.
PIĘĆ ZASAD SKUTECZNEJ MOTYWACJI
Zasada proporcjonalności przyrostu.
Zasada wielkości oczekiwanej.
Zasada ograniczonej dostępności.
Zasada psychologicznej odległości.
Zasada prawidłowej orientacji.