Nużeniec ludzki
Stały pasożyt wewnętrzny, bytuje w torebkach włosów i gruczołów łojowych, głównie u nasady skrzydełek. nosa, dookoła oczu i ust. Może także pasożytować w innych partiach ciała. Żywicielem jest człowiek /częściej spotykany u ludzi, starszych/, nierzadko występuje w znacznej liczbie. Zakażenie następuje poprzez kontakt. Mogą one odgrywać rolę w mechanicznym rozprzestrzenianiu czynników chorób zakaźnych, szczególnie prątków trądu i grzybic; uważa się również, że mogą być czynnikiem biorącym udział w wywoływaniu Nowotworowych chorób skóry.
Pasożytowanie zazwyczaj nie wywołuje wyraźnych, zmian patologicznych, czasami może powodować rozszerzanie torebek, włosowych, powstawanie trądzika z zaróżowieniem skóry lub bez wyraźnej zmiany jej koloru; powstawanie tzw. wągrów. Pasożyt ten może być powodem zapalenia spojówek atakując torebki rzęs.
Świerzbowiec ludzki
Bytuje i żeruje w skórze ludzkiej. Umiejscawia się najczęściej na bocznych powierzchniach palców, w okolicach nadgarstka, w pachwinach. Odżywia się płynem tkankowym i komórkami naskórka, w którym drążą cienkie kanaliki wypełniając je szaroczarnym kałem.Cykl rozwojowy świerzbowca ludzkiego trwa 2-3 tygodnie i obejmuje następujące stadia:
jajo,
larwa,
nimfa I,
nimfa II
formy dorosłe.
Samiec ma w swoim rozwoju tylko jedno stadium nimfalne. Zapłodniona samica drąży w skórze żywiciela (w warstwie rogowej naskórka) kanalik, w którym składa po kilka jaj. Łącznie w ciągu swojego życia, trwającego około 3-6 tygodni, składa 30-100 jaj. Rezerwuarem i źródłem zakażenia świerzbowcami jest człowiek. Pasożyty te są szczególnie aktywne podczas spoczynku nocnego żywiciela, gdy jego ciało rozgrzewa się w łóżku. Nękają człowieka przez cały rok, ale w cieplej porze roku obserwuje się wzrost ich liczebności. Zarażenie świerzbowcem może być:
bezpośrednie w wyniku kontaktu z ludźmi chorymi
pośrednie - na skutek zetknięcia się z przedmiotami zanieczyszczonymi przez żywe roztocze.
Chorobą wywoływaną przez te pasożyty jest świerzb, któremu towarzyszą często dodatkowe powikłania, wynikające z wtórnych bakteryjnych zakażeń ropnych skóry.
Pasożytujące w wydrążonych kanalikach w skórze liczne formy rozwojowe świerzbowców oraz ich wydzieliny i wydaliny drażnią nieustannie skórę żywiciela, wywołując dotkliwy, męczący świąd i powodując odczyny uczuleniowe organizmu np. wysypka pęcherzykowa, które mogą być powikłane wtórnymi zakażeniami bakteryjnymi (ropowica - zapalenie ropne skóry i tkanki podskórnej), świerzb nie leczony nie ustępuje samoistnie, a zmiany chorobowe - jak wypadanie włosów, tworzenie się grubych gąbczastych strupów - mogą obejmować niemal całe ciało żywiciela. Zmianom skórnym towarzyszą ogólne zaburzenia przemiany materii. W miarę rozwoju ciężkiej postaci świerzbu uczucie świądu maleje, ale narastają objawy ogólnego wyniszczenia organizmu, które w skrajnych przypadkach mogą spowodować śmierć zaatakowanego żywiciela.