koncepcje psych jako nauki;biologiczny,psychodynamiczny, behawiorystyczny,poznawczy,
humanistyczny,ewolucjonistyczny dzialy;teoretyczna(ogolna,rozwoju człowieka, genetyczna, roznie indywidualnych), stosowana(kliniczna, sportu, zdrowia.rekreacji i turystyki, internetu) Edukacja w XXI wieku staje się coraz bardziej znaczącym czynnikiem wpływającym na rozwój i jakość życia człowieka (założenia projektu skierowanego do przedszkoli i szkół miasta Białegostoku „Ku mądrej i atrakcyjnej szkole”). Postawienie tezy tej treści stawia przed szkołami nowe wyzwania, modyfikując tym samym cele, zadania oraz metody kształcenia i wychowania. Zmiany te oraz rosnące wymogi społeczeństwa wobec edukacji poszerzają funkcje szkoły i rolę
nauczyciela, wskazując na wspierającą atmosferę szkoły jako ważny aspekt
zapewniający uczniowi właściwy rozwój. Istotne znaczenie ma zatem jakość działań dydaktyczno-wychowawczych nauczyciela, który skutecznie i umiejętnie wykorzystuje mądrość uczniów i tworzy klimat wzajemnego zaufania - podnosząc jakość życia członków społeczności szkolnej. Istotne znaczenie ma zatem jakość działań dydaktyczno-wychowawczych nauczyciela, który skutecznie i umiejętnie wykorzystuje mądrość uczniów i tworzy klimat wzajemnego zaufania - podnosząc jakość życia członków społeczności szkolnej. Koncepcja poznawcza-czlowiek jest sterowany przez informacje które aktywnie tworząc swoja subiektywna rzeczywistość, mysli i posiada wyobraznie która nauczyciel psycholog może sterowac.koncepcja ta zajmuje się procesami umożliwiającymi gromadzenie wiedzy na tematy zycia.czlowiek to istota myslaca zapamietuje info mysli i podejmuje dzialanie o którym psychologia może go poinformaowac i nauczyc jak powinno to Zycie wyglądać. Koncepcja humanistyczna-czlowiek jest wolny ma możliwość wyboru dobrego wyboru dzieki nauczycielowi który może przedstawic mu możliwości wyboru dobrego zycia ma prawo do rozwoju pozytywnego. Psych ogolna-zajmuje się przeciez prawidłowym przebiegiem procesow psychicznych człowieka ich klasyfikacja p.rozwpju-modyfikacja procesow rozwojowych zachodzących w zyciu człowieka do śmierci. P.spoleczna-zajmuje się procesami zachodzącymi w zespołach ludzkich, wpływem jaki wywiera na przebieg czynności jednostki fakt przynależności do określonej grupy społecznej , rola spoleczna i wpływem na grupe.
Periodyzacja ; 1.okres prenatalny- życie wewnątrz maciczne i narodziny(od poczecia do narodzin) 2.okres wczesnego dzicinstwa(od narodz do 3r.z)
Podokres-wieku niemowlecego-do 1r.z Podokres-wieku poniemowlecego-od 1do3r.z 3.okres średniego dzieciństwa-3-6r.z (wiek przedszkolny) 4.okres poznego dzieciństwa-7do10/12r.z (młodszy wiek szkolny) 5.okres adolescencji-10/12 do 20-23 (A-okres wczesnej adolescencji dorastania B-okres poznej adolescencji mlodzienczy) 6.okres wczesnej dorosłości-20/23 do 35/40 7.okres średniej dorosłości-wiek sredni-35/40 do 55/80 8.okres poznej dorosłości-wiek starzenia się- 55/80 i wiecej
Komunikacja uczen-nauczyciel; jest rzecza trudną i skomplikowaną kwestią. Nie wynika to tylko z bariery wiekowej, ale również zasobu i rodzaju słownictwa, doświadczenia, dojrzałości emocjonalnej i psychicznej, statutu społecznego itp.. Ważne jest, aby mieć świadomość tego, co jest podstawą dobrej komunikacji, a co całkowicie ją hamuje. Podstawy dobrej komunikacji: 1. Poznanie siebie, swoich możliwości, osobowości, własnego poziomu intelektualnego, akceptacja siebie. 2. Zrozumienie komunikatu nadawanego przez nadawcę (efektywna komunikacja, prawidłowa). 3. Właściwy czas i miejsce. 4. Sprzężenie zwrotne - parafraza. 5. Nie formułowanie przedwczesnych ocen (unikanie etykietowania). 6. Liczenie się z uczuciami drugiej osoby (aspekt emocjonalny, bezwarunkowa akceptacja drugiej osoby, empatia). 7. Kontakt graniczny - współodczuwanie, ale nie uzależnianie swojego samopoczucia od stanu emocjonalnego nadawcy. 8. Okazywanie szacunku drugiej osobie (przez nie ignorowanie, także w komunikatach niewerbalnych). 9. Aktywne słuchanie. 10. Skupianie się na najważniejszym (nie odchodzenie od tematu). 11. Odzwierciedlanie uczuć, emocji. 12. Mowa ciała skirelowana z przekazem niewerbalnym. 13. Kontakt wzrokowy. 14. Szczerość, autentyczność, wzajemne zaufanie, konkretność. 15. Życzliwość, cierpliwość, umiejętne stawianie pytań. 16. Podążanie za tokiem myślowym rozmówcy. 17. Delikatny sposób wyrażania krytyki i odmowy (perswazja,
proces poznawcze(percepcja uwaga wyobraznia pamiec myslenie mowa)Myślenie- ciągły proces poznawczy polegający na skojarzeniach i wnioskowaniu, operujący elementami pamięci jak symbole, pojęcia, frazy, obrazy i dźwięki. Za miarę efektywności myślenia można uznać inteligencję. myślenie jest utożsamione z rozwiązywaniem problemów, wnioskowaniem, rozumowaniem dedukcyjnym, indukcyjnym. Niektórzy uczeni jednak skłonni są stwierdzić, że dochodzenie do konkluzji, rozwiązywanie problemów, stanowi jedynie szczególną postać procesów myślenia (zob. klasyfikacja poniżej). Warto jeszcze wspomnieć o tym, że istnieją też koncepcje dotyczące myślenia a pochodzące z innego nurtu teoretycznego niż psychologia poznawcza. Wówczas wyróżnia się myślenie logiczne, konkretne, abstrakcyjne, formalne, postformalne . podziału procesów myślenia; myślenie autystyczne - nie służące jakiemuś konkretnemu celowi myślenie realistyczne - podporządkowane jakiemuś określonemu celowi (np. rozwiązaniu problemu) reproduktywne - kiedy przebieg procesu myślowego i jego efekt końcowy nie jest niczym nowym dla danej jednostki, kiedy ma miejsce odtworzenie już znanych operacji intelektualnych produktywne - kiedy przebieg procesu myślowego bądź jego efekt końcowy jest czymś nowym dla jednostk.
Postawa prosomatyczna jest to typowy cel swoisty dla wychowania fizycznego, tzw. psychiczna gotowość do podejmowania pozytywnych działań na rzecz swojego ciała w przyszłości. Kształtowana jest postawa „czy chcę”. Postawa oparta na emocjach: postawa ta w większym stopniu oparta jest o wartość i uczucia innych ludzi, niż o naturę obiektu danej postawy. Postawa oparta na poznaniu: postawa ta oparta jest o powszechne przekonania dotyczące własności obiektu danej postawy. Postawa oparta na zachowaniu: postawa ta oparta jest o obserwacje zachowań, jakie podejmujemy względem obiektu danej postawy. Postawa: jest to stała dyspozycja ludzka, negatywna lub pozytywna, na którą składają się trzy zasadnicze komponenty: emocjonalny, poznawczy i behawioralny. Na komponent emocjonalny składają się uczucia i emocje względem obiektu. Komponent poznawczy obejmuje wiedzę i przekonania o obiekcie postawy. Natomiast komponent behawioralny obejmuje szereg działań, które jednostki podejmują względem obiektu danej postawy. Postawa składa się z paru elementów (min.3) Postawa to : elementy emocjonalne, poznawcze, behawioralne. - emocjonalny komponent postawy: emocje i uczucia, jakie kojarzą z obiektem postawy. Np. twoja postawa wobec konkretnego modelu samochodu- występują u ciebie reakcje afektywne czyli, emocje i uczucia, które wzbudza ten samochód. Uczuciami tymi może być np. podniecenie i przyjemności estetycznej, gdy patrzysz na ten model - poznawczy komponent postawy: przekonania ludzi na temat właściwości obiektu postawy. Np. reakcje poznawcze, czyli przekonania na temat atrybutów tego samochodu. są to przemyślenia np. dotyczące zużycia paliwa/100km, lub komfortu jazdy. - Behawioralny komponent postawy: działania ludzi wobec obiektu postawy. Reakcje behawioralne, czyli działania wobec tego samochodu- np. to, czy udajesz się do sprzedawcy, by odbyć jazdę próbna, jak i to czy rzeczywiście kupisz ten samochód? Są zachowaniami związanymi z tą postawą. Obiekt postawy: elementy zachowawcze Każda postawa ma dwie strony: - zewnętrzną: jest łatwa do poznania - wewnętrzna: jest trudniejsza do poznania, wnętrze człowieka.
Zaburzenia lekowe--- Lęk jest jedną z najczęściej przeżywanych emocji towarzyszących ludzkiej egzystencji. Doznają go zarówno ludzie zdrowi jak i cierpiący na różne zaburzenia (w tym zaburzenia lękowe). Ocenia się, że około 25% osób zdrowych fizycznie przeżywa lęk w jakimś okresie swego życia, a 5-10% (a nawet 15%) cierpi na zaburzenia lękowe. Można go opisać jako stan emocjonalny o przykrym dla jednostki zabarwieniu, charakteryzujący się odczuwaniem nieuzasadnionych obaw czy uczucia zagrożenia, cechuje się różnym nasileniem i czasem trwania. Jeżeli stopień jego nasilenia mieści się w granicach dopuszczających możliwości adaptacyjne można mówić o lęku fizjologicznym, który może pełnić funkcje pozytywne(sygnalizujące, mobilizujące ), kiedy przekracza możliwości adaptacyjne pełni głównie funkcje destrukcyjne. W podejściu klinicznym lęk traktuje się jako zespół objawów zawierających składniki psychiczne, wegetatywne i behawioralne. Objawy psychiczne: uczucie napięcia, skrępowania, zagrożenia oczekiwanie na przykre wydarzenia, niemożność odprężenia się, zawężenie pola spostrzegania, zaburzenia koncentracji uwagi. Objawy wegetatywno- somatyczne: tachycardia, wzrost ciśnienia tętniczego, rzadziej jego nagły spadek, wzrost napięcia mięśniowego, rozszerzenia źrenic, zwiększone wydzielanie potu, zmniejszenie wydzielania śliny, zbledniecie skóry twarzy, częste oddawanie moczu, biegunki, zawroty głowy, uczucie lekkości w głowie, utrata łaknienia, zaburzenia snu, obniżenie libido Objawy behawioralne manifestują się (w zależności od nasilenia lęku) od niepokoju manipulacyjnego, częstych zmian pozycji, przez niepokój ruchowy, potrzebę chodzenia do podniecenia ruchowego, rzadziej zahamowania. Najczęściej występujące zaburzenia lękowe to: Zaburzenia lękowe z napadami lęku - nawracające napady ciężkiego lęku ; występują w okolicznościach, w których brak jest obiektywnego zagrożenia. Między napadami paniki, pacjent jest względnie uwolniony od objawów lęku. W trakcie napadów paniki obecne są: kołatanie serca, ból w klatce piersiowej, uczucie duszności, zawroty głowy, depersonalizacja, derealizacja, uczucie dławienia w gardle, pocenie się, dreszcze, parestezje, wtórny strach przedśmiercią, utratą kontroli nad sobą, lub przed chorobą psychiczną. Napady paniki pojawiają się nagle i rozwijają się w ciągu 10 minut, cały napad trwa zazwyczaj 10-30 minut, rzadko dłużej niż godzinę. Zaburzenia lękowe uogólnione - cechują się uporczywym i uogólnionym lękiem, który występuje niezależnie od jakichkolwiek zewnętrznych sytuacji i nie ulega nasileniu pod ich wpływem. Opisuje się go jako lęk ”wolnopłynący”. Na obraz kliniczny uogólnionych zaburzeń lękowych składają się; obawy ( martwienie się o przyszłość, o większość sytuacji życiowych, przeczuwanie, że coś się złego stanie, uczucie napięcia, trudności w koncentracji), napięcie ruchowe ( trudności w znalezieniu sobie miejsca, napięciowe bóle głowy, wzmożone napięcie mięśni, drżenie, uczucie trzęsienia się, niemożność odprężenia się),wzmożona aktywność układu autonomicznego ( zawroty głowy, uczucie dyskomfortu w nadbrzuszu, nudności, uderzenie gorąca lub zimna, pocenie się, tachykardia, przyspieszenie oddechu, suchość w ustach). Aby rozpoznać te zaburzenia należy stwierdzić pierwotne objawy lęku przez większość dni w okresie co najmniej kilku tygodni, a zwykle kilku miesięcy.
Fobie społeczne - unikanie sytuacji społecznych, w których pojawia się lęk. Obawy przed oceną ludzi skupionych w stosunkowo małych grupach ( lęk przed przebywaniem w poczekalniach, jedzeniem, lub zabieraniem głosu w obecności innych, uczestniczenie w spotkaniach towarzyskich). Mogą przejawiać się jako skargi na czerwienienie się, drżenie rąk, nudności czy potrzeba natychmiastowego oddania moczu, z przekonaniem, że jeden z tych wtórnych przejawów lęku jest problemem pierwotnym. Lęk jest ograniczony do sytuacji społecznych, a ich unikanie jest cechą dominującą.Zwierzęta-zoofobia Zamkniecie-klaustrofobia Sen-hipnofobia Serce-kardiofobia Skaleczenie-traumatofobia Leki-farmakofobia Bakterie-bakteriofobia