I D+W nowożytna wyk Nocuń 08-09, ARCHEOLOGIA NOWOŻYTNA


Konspekt zajęć dydaktycznych

Przedmiot: Archeologia Nowożytna

I rok, archeologia; 45 h (30 h + 15 h) - 22 zajęcia dwugodzinne, 1 zajęcia godzinne

dr Przemysław Nocuń

Spotkanie nr 1

- pojęcie archeologii średniowiecza i czasów nowożytnych,

- przedmiot badań oraz metody archeologii średniowiecza i czasów nowożytnych,

- zakres chronologiczny i terytorialny,

- historia badań, rozwój archeologii średniowiecza i czasów nowożytnych,

- organizacja archeologii średniowiecza i czasów nowożytnych w Polsce (na tle Europy),

Spotkanie nr 2

- zmiany w modelu organizacji upraw (przemiany prawne i kulturowe),

- techniki i narzędzia upraw,

- struktura i wielkość hodowli,

- myślistwo, połów ryb, zbieractwo (uwarunkowania prawne, metody).

Spotkanie nr 3

- metody produkcji mąk, kasz itp. (żarna, młyny i ich rola w gospodarce rolnej średniowiecznej Europy),

- produkcja piwa, średniowieczne browarnictwo; winiarstwo

- produkcja, dystrybucja i konsumpcja mięsa.

Spotkanie nr 4

- surowce średniowiecznej Europy,

- techniki pozyskiwania surowców w średniowieczu (metody eksploatacji, narzędzia),

- osadnictwo górnicze,

Spotkanie nr 5

- geneza motte, zasięg terytorialny i chronologia,

- formy zamków typu motte,

- donżony - zróżnicowanie funkcjonalne i formalne; rozwój terytorialny,

- wieże mieszkalne - rozwój od obiektów drewnianych do murowanych.

Spotkanie nr 6

- kasztele typu francuskiego (wieloboki, formy z donżonami, kasztele miejskie); rozprzestrzenienie się modelu,

- zamki krzyżowców,

- zamki Fryderyka II Hohenstaufa w południowych Włoszech,

- zamki w Europie środkowej (pfalze, zamki typu bergfriedowego),

- kasztele typu środkowoeuropejskiego,

- kasztele typu północnoniemieckiego, krzyżackie zamki konwentualne.

Spotkanie nr 7

- zamek we Wleniu - romański zamek w tradycji zachodnioeuropejskiej,

- zamki książęce na Śląsku w XIII wieku,

- zamki typu przejściowego,

- zamki Księstwa Świdnicko-Jaworskiego,

- zamki miejskie jako siedziby książęce.

Spotkanie nr 8

- drewno jako materiał budowlany,

- konstrukcje plecionkowe,

- konstrukcje zrębowe,

- domy słupowe,

- konstrukcja szkieletowa,

- zagadnienie budynków zagłębionych w podłoże.

Spotkanie nr 9

- fundamentowanie budowli - konstrukcje, techniki budowy, materiał,

- ściany nośne - materiał, wątki, techniki budowy.

Spotkanie nr 10

- prawne i gospodarcze uwarunkowania budownictwa. Sposoby finansowania. Własność gruntów budowlanych,

- architekci i budowniczowie,

- projekty, podręczniki dla budowniczych,

- maszyny budowlane.

Spotkanie nr 11

- miary długości, prace miernicze,

- podział pracy, rzemieślnicy (analiza udziału przedstawicieli różnych rzemiosł w trakcie realizacji budów w późnym średniowieczu).

Spotkanie nr 12

- czynniki i kryteria kształtujące miasto,

- definicje prawno-topograficzne,

- definicje gospodarcze.

Spotkanie nr 13

- wczesnośredniowieczne miasta postantyczne nad Renem i Dunajem. Problem kontynuacji tradycji antycznych,

- ośrodki rzemieślniczo-handlowe nad Morzem Północnym i Bałtykiem,

- ośrodki wczesnomiejskie środkowoeuropejskiego interioru (od Renu do Wisły i Bugu).

Spotkanie nr 14

- nowe typy miast w średniowiecznej Europie - zagadnienia prawne,

- miasta rozwijające się od wczesnego średniowiecza, ewolucyjnie przechodzące od fazy wczesnomiejskiej do komunalnej,

- miasta budowane ab novo (analiza zróżnicowanych modeli miast europejskich, lokowanych „na surowym korzeniu”).

Spotkanie nr 15

- prawne znaczenie granicy miasta,

- rozwój fortyfikacji (od rowów po rozbudowane nowożytne układy fortyfikacyjne).

Spotkanie nr 16

- definicja działki mieszczańskiej,

- rozwój działek mieszczańskich (pierwotne rozplanowanie miasta, zmiany wielkości działek),

- rozplanowanie wewnętrzne działki.

Spotkanie nr 17

- geneza domu mieszczańskiego,

- domy mieszczańskie w Europie Środkowej (strefa południowa, strefa północna); techniki wznoszenia domów,

- domy mieszczańskie w Europie Środkowowschodniej (Praga, Wrocław, Kraków, Kołobrzeg).

Spotkanie nr 18

- zaburzenia ekosystemowe,

- zmiany sieci hydrograficznej w miastach nadrzecznych,

- zmiany środowiska wokół miast,

- zmiany środowiskowe w miastach i osadach górniczych i ich otoczeniu.

Spotkanie nr 19

- ulice (nawierzchnie, funkcje, zróżnicowanie),

- gospodarka wodna (studnie, wodociągi),

- kloaki.

Spotkanie nr 20

- zmiany w osadnictwie wiejskim w XII i XIII wieku,

- wybór miejsc pod osady, ich wielkość i rozplanowanie,

- ograniczenia archeologii w badaniu późnośredniowiecznego osadnictwa wiejskiego,

Spotkanie nr 21

- zagrody i ich elementy składowe,

- schematy zagród środkowoeuropejskich,

- najważniejsze typy domów (halowe, trzyczęściowe),

- kuchnie, pomieszczenia mieszkalne, spichlerze, obory.

Spotkanie nr 22

- chrześcijański światopogląd człowieka średniowiecza,

- cykl życia (od prokreacji i narodzin do śmierci i pogrzebu),

- choroby i medycyna.

Spotkanie nr 23

- kodeksy prawne, weichbildy, ortyle,

- miejskie prawo targowe,

- sądownictwo w mieście i poza nim,

- kary na ciele i honorze (pręgierze),

- kary na gardle (szubienice, szafoty),

- kary prywatne (krzyże pojednania - pokutne),

- znaki graniczne i własnościowe.

Uwaga: Niniejszy konspekt wykorzystuje model zajęć i tematykę, przygotowaną i realizowaną przez prof. dra hab. Jerzego Piekalskiego. Wprowadzono nieliczne zmiany, poszerzono tematykę.

Literatura podstawowa:

  1. Fehring S. 2000, Die Archaeologie des Mittelalters. Eine Einfuehrung, wyd. 3, Darmstadt, Theis

  2. Le Goff J. 1994, Kultura średniowiecznej Europy, wyd. 2., Warszawa.

  3. Kajzer L. 1996, Wstęp do archeologii historycznej w Polsce, Łódź.

  4. Piekalski J. 1999, Od Kolonii do Krakowa. Przemiana topografii wczesnych miast, Wrocław.

  5. Scholkmann B.1997/98, Archaeologie des Mittelalters und der Neuzeit heute:eine Standortbestimmung im interdisziplinaeren Kontext, „Zeitschrift fuer Archaeologie des Mittelalters”, Jg. 25/26, s. 7-18.

  6. Steuer H. 1997/98, Entstehung und Entwicklung der Archaeologie des Mittelalters und der Neuzeit in Mitteleuropa, „Zeitschrift fuer Archaeologie des Mittelalters”, Jg. 25/26, s. 19-38.

  7. Tabaczyński S. 1987, Archeologia średniowieczna. Problemy. Źródła. Metody. Cele badawcze, Wrocław.

Do każdych zajęć przedstawiona zostanie literatura dodatkowa (do dyskusji).



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
II D+W Nowy Świat wyk+ćw 08-09, Archeo, ARCHEOLOGIA NOWEGO ŚWIATA
I D+W nowożytna - ćw - Wojenka 08-09, ARCHEOLOGIA NOWOŻYTNA
II D+W Rzym Bodzek wyk 08-09, Archeo, ARCHEOLOGIA STAROŻYTNEGO RZYMU
I D+W - brąz ćw MS Przybyła 08-09, ARCHEOLOGIA EPOKI BRĄZU
II D+W - Rzym - 15g w - Machowski 08-09, Archeo, ARCHEOLOGIA STAROŻYTNEGO RZYMU
II D+W Rzym ćw Ochał 08-09, Archeo, ARCHEOLOGIA STAROŻYTNEGO RZYMU
II D średniowiecze wyk Poleski Niemiec 08 09
depresja 08 09
PM 08 09 L dz 2 Makrootoczenie
ekonomia 08.09.2010, Notatki lekcyjne ZSEG, Ekonomia
[08-09] Czerniak zlosliwy2, = III ROK =, =Patomorfologia=, =Wykłady=
biologia 2 wl1 08 09
KCh PUREX B POLITECHNIKA 08 09 26
kurier warszawski 08 09 1939
IT 6 mgr W PZ WZ 08 09
geo wyk 5 (30 10 09)

więcej podobnych podstron