SCENARIUSZ ZAJĘĆ

Temat: Porozumienie bez przemocy

Cele lekcji:

1. Przypomnienie pojęcia "asertywność" .

2. Rozróżnianie postaw: agresywnej, asertywnej i uległej.

3. Rozwój umiejętności kulturalnego odmawiania.

4. Ćwiczenie umiejętności kontrolowania i panowania nad emocjami.

Środki dydaktyczne:

- arkusze papieru, pisaki, taśma klejąca, nożyczki.

Metoda:

czynnościowa, prace w grupach.

Przebieg zajęć:

1. Sprawy organizacyjne.

2. Przypomnienie zasad kontraktu grupowego/indywidualnego.

3. Wprowadzenie do tematu.

4. Ćwiczenia odmawiania bez agresji.

5. Omówienie i podsumowanie lekcji.

ad. 1.,2. Załatwienie spraw bieżących. Przypomnienie zasad współpracy w grupach -

- kulturalne zachowanie

- tajemnica przebiegu zajęć

- szczerość wypowiedzi

- nie oceniamy wypowiedzi innych uczestników.

ad.3. Poinformowanie uczniów, że celem zajęć jest ćwiczenie umiejętności panowania

nad emocjami i kulturalnego odmawiania.

Dwójka uczniów odgrywa przygotowaną wcześniej scenkę przedstawiającą odmowę

w formie agresywnej np.: Koleżanka prosi cię o pożyczenie pieniędzy na chipsy. A ty nie chcesz jej pożyczyć, bo ona ma problemy z oddawaniem długów.

- Pożycz mi 3 zł, bo jestem taka głodna.

- Proszę, masz kanapkę, mama przygotowała mi dzisiaj więcej.

- Nie chcę twojej kanapki! Chcę sobie kupić chipsy.

- Nie pożyczę ci już żadnych pieniędzy, bo jeszcze jesteś mi winna 5 zł.

ad.4. W dyskusji ustalamy wspólnie asertywne zachowanie w tej sytuacji, np.

- Przykro mi, ale nie mogę ci pożyczyć pieniędzy. Jeśli chcesz, to podzielę się z tobą moim śniadaniem.

Dokonujemy podziału klasy na trzyosobowe grupy. Dwie osoby będą odgrywać scenki polegające na odmawianiu w sposób asertywny. Trzecia osoba pełni rolę obserwatora i komentatora postaw - czy są asertywne, czy też agresywne bądź ulegle.

Przykłady scenek: namawianie na zapalenie papierosa, wypicie alkoholu, zażycie narkotyku,

pójście na wagary itp.

Po kilkakrotnym powtórzeniu scenek w każdej grupie uczniowie ustalają sposób asertywnej odmowy (w razie problemów konsultują się z wychowawcą) i notują na arkuszach papieru,

obok opisu sytuacji, rozwiązania:

1. agresywne

2. uległe

3. asertywne.

ad.5. Uczniowie w rozmowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami na temat trudności

w wyrażaniu asertywnej odmowy (narażanie się kolegom, obawa przed izolacją, ośmieszenie).

Rozważanie, co tracimy, gdy zachowujemy się ulegle?

- Czujemy się sfrustrowani, skumulują się w nas przykre uczucia.

- Utracimy poczucie własnej wartości.

- Inni będą nad nami dominować.

Czy postawa agresywna jest dobra dla rozwoju człowieka?

- Agresja wywołuje konflikty; ludzie będą czuć się przy nas zagrożeni.

- Pojawiają się silne stresy, może dojść do przemocy.

- Utracimy poczucie własnej godności.

Podsumowanie:

działania asertywne są optymalne, gdyż:

- bronimy własnych opinii i przekonań

- umiemy mówić "nie" i nie ulegać destrukcyjnym wpływom otoczenia

- osiągamy zamierzone cele

- lepiej rozumiemy zachowanie innych ludzi

- przeżywamy mniej stresów

- zyskujemy autentycznych przyjaciół.

---