1. Wynik finansowy netto i brutto.
W LP ewidencja kosztów umożliwia ewidencję wyniku finansowego zarówno według wariantu porównawczego jak i kalkulacyjnego. Jednak szeroki zakres działalności jest za prezentacją wyniku finan. według wariantu kalkulac. Należy stwierdzić, że sporządzenie w tej formie bilansu nie nastręcza większych trudności gdyż wymaga jedynie przeniesienia z ostatnich kolumn arkusza rozliczenia kosztów na stronę Winien konta (wynik finansowy) rozliczonych kosztów, a na stronę Ma uzyskanych przychodów. Elementy składowe przeniesione z arkusza rozliczenia kosztów umożliwiają ustalenie wyniku brutto, aby uzyskać wynik k. netto należy dodatkowo uwzględnić podatek dochodowy od działalności dodatkowej.
2. Rozrachunki.
Są to stosunki prawne związane z całością należności i zobowiązań wraz z ich regulacją za pomocą środków pieniężnych.
Rozrachunki klasyfikuje się ze względu na różne kryteria np. ze wzgl. na:
- podmiot: z odbiorcami i dostawcami, z bankiem, z pracownikami
- przedmiot: z tytułu dostaw i usług, z tytułu podatków, z tyt. wynagr.
- czas: długoterminowe, krótkoterm.
- rodzaj: bezsporne, sporne i roszczenia
Ewidencję rozrachunków prowadzi się na kontach zespołu 2. Są to m.in.:
* rozrachunki z odbiorcami i dostawcami:
- należności z tyt. dostaw i usług
- zobow. z tyt. dostaw i usług
* rozrachunki z budżetem:
- rozrach. z budżetem z tyt. zadań zleconych
- rozrach. z tyt. innych opłat
- rozrach. z budżetem z tyt. sprzedaży gruntów i lasów
* rozrach. z tyt. podatku leśnego
* rozrach. z tyt. podatku dochodowego od osób prawnych
* rozrach. publicznoprawne
- rozrach. z tyt. podatków od towarów i usług(VAT)
- rozrach. z ZUS
- rozrach. z PERON
* rozrach. z tyt. wynagrodzeń
* rozrach. wewnątrzbranżowe
* pozostałe rozrach.
* należności dochodzone na drodze sądowej
Powyższe konta obciąża się wszystkimi aktywami, które wydano kontrahentowi wyrobami, usługami, uznaje się natomiast za wszystkie środki otrzymane od kontrahenta. Saldo Wn- określa się stan należności i roszczeń Ma- stan zobowiązań
3. Koszty
Są to
- w toku działalności gosp. zużywają się śr. trwałe, materiały, energia i praca ludzka. Chociaż zużycie jest mierzone i wyrażane często w jednostkach naturalnych, to w rachunkowości istotna rolę odgrywają jednostki pieniężne. Ten wartościowy miernik, określany kosztem umożliwia porównywalność wielkości zużycia poszczególnych skł. majątku, robocizny, usług obcych czy tez opodatkowania
- koszty są obiektywną kategoria ekonomiczną, ściśle związaną z działalnością gosp. Koszty stanowią jeden z ważniejszych problemów rach. są bowiem miarą gospodarności jednostki. Koszty ponosi jednostka po to aby osiągnąć przychody ze sprzedaży
NAKŁAD- w praktyce również spotyka się to pojęcie, które oznacza zużycie środków produkcji wyrażone w jednostkach naturalnych i może dotyczyć kilku okresów.
WYDATEK- pojęcie to wiąże się z kosztem. Pojęcie wydatku jest szersze od pojęcie kosztu. Nie każdy wydatek pieniężny jest kosztem, ale każdy koszt pociąga za sobą wydatek. Na przykład takie wydatki jak spłata zobow. wobec dost nie stanowi kosztu. Uznanie wydatku za koszt jest uzasadnione wówczas gdy pokrywa się zakres czasowy wydatku z uznaniem tego wydatku za koszt.
Ewidencja kosztów- prowadzi się według 3 zasadniczych sposobów. Zależy od potrzeb jednostki, jej wielkości itp. Wybór wariantu określony jest w planie kont danej jednostki. Wariant I: obejmuje ewidencję kosztów wyłącznie w układzie rodzajowym na kontach Zespołu 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”. Korzysta się z tego wariantu w jedn. handl. i prod. o niewielkich rozmiarach prod. W LP stosuje się ewidencje kosztów według rodzajów i celów statystycznych. Koszty według rodzajów przenosi się na koniec roku obrotowego na konto „wynik finansowy”. Wariant II: polega na ewidencji kosztów bezpośrednio na kontach Zespołu 5 „Koszty według typów działalności”. Stosowanie tego wariantu umożliwia sporządzanie kalkulacji rzeczywistego kosztu wytworzenia produktów. Grupowane są według miejsca ich powstania na kontach: Koszty działalności podstawowej, k. sprzedaży, k. zarządu, k. dział. pomocniczej, rozlicz. koszt. dział. Wariant III ewidencja kosztów umożliwia najszersze możliwości kontroli kosztów w przekroju rodzajowym, funkcjonalnym i kalkulacyjnym. Ewidencja kosztów przebiega tu dwuetapowo: * ujmuje się koszty na kontach Zespołu 4 * przenosi się koszty za pośrednictwem konta „Rozliczenia kosztów” na konta Zespołu 5
W Nadleśnictwie stosuje się nast. układy rodzajowe kosztów: * ukł. rodzajowy Zespołu 4 * ukł stanowiskowy Zespołu 5
Koszty w układzie rodzajowym: prowadzi się na kontach niebilansowych. Konta tych kosztów funkcjonują jak konta aktywów. Po stronie Wn poniesione koszty a po przeciwnej stronie ich zmniejszenie głównie z kontami aktywów trwałych, śr pien i rozrach. SA to koszty zwykłej dział operacyjnej. Konta syntetyczne tego zespołu obejmują: * zużycie mat i energii* usługi obce* podatki i opłaty* wynagrodzenia* świadczenia na rzecz pracowników* amortyzację* delegację i koszty przeniesienia* pozostałe koszty rodzajowe
4. Należności i zobowiązania (ewidencja rozrachunków) i z jakiego tytułu występują
Jednostki gosp. prowadząc działalności, dokonują rozrach z kontrahentami. Rozrach. wynikają z realizacji umów kupna-sprzedaży dotyczących produktów, usług, dzierżawy, itp. Płatności z tego wynikające mogą być realizowane w formie gotówkowej i bezgot. Płatności za transakcje mogą być odroczone i wtedy pojawia się kategoria należności i zobowiązań
NALEŻNOŚCI- są to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w efekcie przeszłych zdarzeń.
Wyróżnia się należności krótko i długoterm. Należności krótkoterm. to część aktywów obrotowych jednostki. Są to na ogół należności z tytułu dostaw i usług. Należności długoterm zalicza się do aktywów finansowych, spłata powyżej 12 m-cy. Mogą występować z różnych tytułów głównie zaś z tyt. dostaw i usług, podat., dotacji i ubezp społ, wewnątrzbranż.
ZOBOWIĄZANIE- jest to stosunek prawny, w którym jedna strona , zwana dłużnikiem, jest zobowiązana wobec drugiej strony, zwanej wierzycielem,, do spełnienia świadczenia, wynikającego z umowy. Mogą występować z tyt. dostaw i usług, naliczone i nieodpr podat, nalicz. i nie wypłacone wynagrodz., zob wobec banku z tyt. kredyt i poż
Wyróżnia się zobow. krótko i długoterm. Zobow. z tytułu dostaw i usług zalicza się w całości do krótkoterm. Pozostałe zobow. dzieli się na krótko i długoterm.
5. Przychody z działalności jednostek organizacyjnych LP
Za przychody uważa się:
- kwoty należne za sprzedane produkty, towary, usługi i roboty skorygowane o należne dopłaty oraz zmniejszone o należny od tej sprzedaży podatek od towarów i usług
- kwoty należne z tytułu operacji finansowych np. przychody ze sprzedaży długo i krótkoterm. aktywów finansowych
- pozostałe przychody w tym ze sprzedaży: śr trw, wart niemat i praw., śr trw w bud, materiałów
- dotacje budżetowe na realizacje zadań przewidzianych w ustawie o lasach
- dotacje z innych źródeł na zagospodarowanie lasu w części niesfinansowanej przez budżet
Do przychodów nie zalicza się dotacji na zakup gruntów i lasów
Poszczególne rodzaje działalności jednostek organizacyjnych LP obejmują przychody:
- z działalności administracyjnej w tym dotacje otrzymane od wojewodów
- ze sprzedaży działalności podstawowej drewna, szyszek, nasion, sadzonek
- ze sprzedaży działalności ubocznej, żywicę, karpinę, korę, choinki pozyskane w lesie i na plant, owoce runa leśnego
- ze sprzedaży wyrobów, produktów, towarów i usług działalności podatkowej, usług transport., u. warsztat., z prowadzenia biur, polowań
- z działalności socjalno- bytowej, czynsze, wynajem pokoi gościnnych
- sprzedaż i koszt sprzedaży materiałów, siekiery, pilarki spal., ubrania robocze
- z pozostałej sprzedaży, przychody z dzierżawy gruntów, stawów, jezior
- pozostałe przychody operacyjne
6. Materiały i towary (ewidencja)
Materiały- przedmioty pracy które w procesie prod. zużywa się całkowicie, tracą przy tym swoja naturalna postać
Towary- są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postaci energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podat. Vat, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.
W LP dla materiałów stosuje się ewidencję ilościowo-wartościowa w jednostkach natur i pienięż. Z zakupem mat wiąże się: * otrzym od dost dokumentu zakupu i powstanie zobow* odbiór i przyjęcie mat na podstawie dok przychodu.
Ewidencja towarów zależy od form sprzedaży. Przy wycenie zapasów towarów stosuje się ceny zakupu, nabycia, lub ceny ewidencyjne. W jednostkach handlowych stosuje się ewidencje wartościową.
7. Podatki- elementy i funkcje i klasyfikacja
Podatek to publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy wynikające z ustawy podatkowej. Do podstawowych elementów konstrukcyjnych podatku zaliczam: podmioty podatku, przedmioty podatku, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe, skale podatkowe, zwolnienia, zniżki i zwyżki podatku.
Do funkcji podatku zaliczamy:
- fiskalna- podstawowa funkcja i cel podatków; nakładane i pobierane podatki stanowia główne źródła dochodów budżetowych, służą pokryciu pokryciu różnych potrzeb publicznych
- regulacyjną- są instrumentem regulowania poziomu dochodów osób fizycznych i prawnych
- stymulacyjna- wykorzystanie podatków do osiągnięcia celów gospodarczych lub społecznych poprzez stosowanie niskich stawek
Dla klasyfikacji podatków ważny jest podział podatków ze względu na sposób ich nakłądania i kto ponosi ciężar. Wyróżniamy podatki bezpośrednie i pośrednie.* Przedmiotem podatków bezpośrednich jest przychód i dochód podatnika oraz jego majątek. Podatek powinien zależeć od sytuacji finansowej podatnika. * Podatki których przedmiotem opodatkowania nie jest dochód ani majątek i są nakładane na inne osoby a ponoszone przez inne w całości lub części, traktuje się jako podatki pośrednie. Wymierzane są najczęściej od obrotu.
8. Sprawozdawczość bilansowa, elementy, badanie
Przez sprawozdawczość finansowa rozumie się ogół zestawień liczbowych, opracowanych na podstawie danych ewidencji rachunku kosztów, charakteryzujących działalność gospodarcza jednostki, jej sytuacje majątkową i finansową oraz wynik finansowy, sporządzony na określony dzień.
Do podstawowych elementów sprawozdania należą:
-bilans
- rachunek zysków i strat
- inform dodatkowa
- zestawienie zmian w kapitale własnym
- rach przepływów pieniężnych
Bilans jednostki gosp stanowi syntetyczne, dwustronne, wartościowe zestawienie wszystkich aktywów i pasywów, sporządzone na określony dzień i w określonej formie.
Rachunek zysków i strat jest to wartościowe zestawienie elementów kształtujących wynik finansowy jednostki za bieżący i poprzedni rok obrachunkowy, sporządzony na określony dzień bilansowy.
Badanie. Obowiązkowemu badaniu i ogłaszaniu podlegaja sprawozdania jednostek, które w poprzednim roku obrotowym osiągnęły lub przekroczyły dwie z trzech wielkości: *średnioroczne zatrudnienie powyżej 50 osób * suma aktywów bilansu 2,5 mln euro * przychód netto ze sprzedaży towarów i produktów rownoważność 5 mln euro. Cel badania sprawozdań finansowych to ustalenie i potwierdzenie prawidłowości i rzetelności informacji zawartych w bilansie, rachunku wyników i innych elementach sprawozdania. badanie przeprowadza biegły rewident.
3