Polityka gospodarcza. egzamin opracowanie, polityka gospodarcza


9. Polityka cenowo - dochodowa. Środki i instrumenty.

Bezpośrednie cele polityki dochodowej w literaturze ekonomicznej są określane w sposób niejednolity. Niektórzy autorzy ograniczaną tę politykę do kontroli płac na ogół obejmuje ona regulowanie dochodów a w szerokim znaczeniu regulowanie cen. Niekiedy przyjmuje się iż dwa cząstkowe wymienione tu elementy tzn. kontrola cen i kontrola płac są stosowane w celu ograniczenia nadmiernych zysków. Większość ekonomistów uważa że ważnym celem polityki dochodowo-cenowej jest przeciwdziałanie inflacji. Często łączy się ten cel z warunkami ograniczającymi , takimi jak utrzymanie popytu globalnego albo pełnego zatrudnienia. Polityka dochodowa obejmuje wówczas zadania zmniejszenia inflacji szkodzącej wzrostowi i wpływanie na wzajemne proporcje dochodów nominalnych, czyli płac i zysków.

Polityka dochodowa to zespół różnorodnych działań polityki ekonomicznej, poprzez które państwo dąży do zmniejszenia wzrostu dochodu nominalnego , wywierając bezpośredni wpływ na płace i ceny.

Cele:

1) przeciwdziałanie inflacji,

2) wzrost konkurencyjności gospodarki,

3) zapewnienie sprawiedliwego podziału dochodów ,

4) zmniejszenie przestrzennych dysproporcji dochodowych,

5) poprawa systemu płac w celu zwiększenia wydajności,

6) przeciwdziałanie bezrobociu,

Typy polityki dochodowej:

1. Państwo śledzi decyzje dotyczące płac i cen. Opracowywana strategia mobilizacji opinii publicznej polega na przestrogach i upomnieniach organów władzy i administracji publicznej.

2.Nadzór władz publicznych polegający na rekomendacjach nieobowiązkowych (wytycznych) w stosunku do cen i płac. Ustala się normy ogólne wzrostu cen i płac lub jednego z tych elementów.

3. Państwo stosuje ulgi podatkowe i umożliwia korzystanie z programów społecznych podmiotom utrzymującym wzrost płac i cen na określonym poziomie.

4.Władze publiczne nakładają sankcje na podmioty zwiększające płace i ceny ponad określoną normę. W tej grupie mieszczą się:

Polityka dochodowa oparta na podatkach - ogranicza wzrost cen i płac w firmach, w których występują przekroczenia założeń normy. Firmy maja swobodę podnoszenia płac, lecz są narażone na zapłacenie dodatkowego podatku od zysku równego wielokrotności nadwyżki płac ponad rekomendacje.

Plan zwolnień za wzrost płac - Firmy przekraczające pułapy wzrostu płac są zobowiązane zakupić na wolnym rynku zezwoleń (upoważnień) emitowanych przez rząd , zaś firmy nie osiągające określonej normy płac mogą uzyskać dodatkowy dochód ze sprzedaży upoważnień.

5. Obowiązkowa kontrola dochodów.Za przekroczenie norm są kary pieniężne , decyzje administracyjne (np. wstrzymanie koncesji) lub nawet kara wiezienia.

Na wzrost cen i płac ma wpływ zjawisko inflacyjne.

Instrumenty polityki cenowo - dochodowej:

Generalne można wyróżnić trzy zasadnicze grupy :

- specyficzne środki polityki cenowo-dochodowej,

- instrumenty innych dziedzin polityki ekonomicznej, głównie budżetowej i pieniężnej

- rozwiązania dotyczące polityki socjalnej państwa i ubezpieczeń społecznych.

1. Specyficzne środki polityki cenowo-dochodowej:

Stanowienie cen. Istnieją dwie kategorie cen:

Przedsiębiorstwa monopolistyczne są zobowiązane do powiadomienia z wyprzedzeniem o zamierzonych podwyżkach cen i przedstawienia ich szczegółowych kalkulacji, których rzetelność może być kwestionowana przez urzędy. Obowiązuje zakaz porozumień monopolistycznych w dziedzinach gdzie występuje kilku dostawców towarów i usług.

Ceny maksymalne i minimalne stosuje się w celu zapewnienia sprawiedliwego podziału i zaspokojenia podstawowych potrzeb społecznych. Ceny minimalne są ustalane w sytuacji nadwyżki rynkowej, a ceny maksymalne w sytuacji niedoboru.

  1. koordynacja przetargów płacowych - umów zbiorowych obowiązujących w różnych branżach (rząd sprzyja powstawaniu i podpisywaniu układów nawet wtedy gdy w branży nie występują przedsiębiorstwa publiczne),

  2. arbitraż - w którym rząd rozstrzyga spory pomiędzy pracodawcami a pracobiorcami,

2. Fiskalne narzędzia regulacji cen i dochodów:

Podatki pośrednie przenoszą sie wprost na ceny detaliczne towarów :

- podatek od wartości dodanej (VAT) - stawka podstawowa-22%, stawki ulgowe-7% i 0% (wszystkie towary są objęte VAT)?

- akcyza - mająca podobny charakter jak VAT, lecz zróżnicowane stawki - dotyczy wąskiej grupy towarów luksusowych lub których sprzedaż powinna zostać ograniczona ze względów społecznych lub ekologicznych.

- podatek od gier - (podstawowa stawka 20%) i podatek giełdowy (w różnych krajach od 0% do 1%)

- podatek importowy

- zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów - formalnie zaliczany do podatków bezpośrednich , lecz o konstrukcji typowej dla podatków obrotowych.

Inne budżetowe instrumenty kształtujące ceny na rynku dotyczą wymiany międzynarodowej i są to cła, VAT graniczny, opłaty wyrównawcze.

W pewnych sytuacjach na cenę towarów wpływa także opłata skarbowa oraz podatek od czynności cywilnoprawnych, będące dochodami budżetów lokalnych. Natomiast pozostałe instrumenty na ceny wpływają pośrednio, bezpośrednio na dochody. O ostatecznym podziale decydują przede wszystkim:

- podatek dochodowo od osób fizycznych

- system ulg i odliczeń od podatku - modyfikujący dochody netto i prowadzący do pożądanych społecznie zachowań ekonomicznych.

-zasady i przepisy rachunkowości (podatkowe) - uznające przychodowy kosztowy lub pozostały charakter operacji gospodarczych, w tym dotyczące amortyzacji środków trwałych, wpływające na realne dochody osób prowadzących działalność gospodarczą oraz na premie i nagrody dla pracowników.

-karta podatkowa - stałe, niezależne od dochodów opodatkowanie samodzielnej działalności gospodarczej, głównie usługowej, o na ogół niewielkich rozmiarach.

3.System ubezpieczeń społecznych :

Świadczenia społeczne są drugim , po płacach, źródłem dochodów społeczeństwa. Decyzje państwa w tym zakresie mają charakter bezpośredni. Decyzje te, odnoszące się do różnych typów świadczeń, maja charakter samodzielnych narzędzi polityki dochodowej. Zasadniczymi podmiotami zbierającymi składki ubezpieczeniowe oraz dysponującymi zgromadzonymi środkami są: Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Zebrane środki są przeznaczane na realizacje następujących świadczeń pieniężnych:

- emerytur,

- rent z tytułu niezdolności do pracy, rodzinnych i pozostałych (np. kombatanckich)

- zasiłków okresowych i jednorazowych (rodzinnych, opiekuńczych, pielęgnacyjnych, chorobowych, macierzyńskich, pogrzebowych, porodowych)

- odszkodowań.

ZUS pośredniczy także w przekazywaniu zasiłków dla bezrobotnych i do niedawna - wypłat z Funduszu Alimentacyjnego.

Głównym źródłem funduszy są składki pracownicze. Składki pobierane przez ZUS stanowią 48,15% wynagrodzeń netto powiększonych o podatek (w połowie opłacają je pracodawcy, a pracownicy opłacają resztę, rozliczając ją w deklaracji podatkowej), w tym:

- na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych - 45%

-na Fundusz Pracy - 3%

-na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - 0.5%

Składki nie zapewniają samowystarczalności funduszowi dlatego niezbędne sa ciagłe dofinansowania z budżetu.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Polityczne i logistyczne aspekty klęsk żywiołowych egzamin, opracowanie
haran egzamin opracowane pytania
3 2 LN Energetyka ECiJ EgzaminDyplomowy OpracowaneZagadnienia eksploatacyjne WentylatorIPompy(1)
Medycyna Katastrof pytania na egzamin (opracowane)
na egzamin opracowane 24 tematy
Egzamin opracowane zagadnienia 2
Egzamin opracowanie 12 part I
MIKOLOGIA EGZAMIN OPRACOWANE PYTANIA
fiz egzamin opracowanie pro
460-470, materiały ŚUM, IV rok, Patomorfologia, egzamin, opracowanie 700 pytan na ustny
pytania egzamin opracowane
mikroby egzamin opracowanie
Pytania do egzaminu opracowane sem 2
Egzamin opracowanie
Egzamin opracowane pytania
EGZAMIN opracowany geodezja, Budownictwo PŁ, Semestr II, Geodezja
Wstęp Do Socjologii - egzamin, Opracowania moje

więcej podobnych podstron