Hydrologia - najważniejsze zagadnienia, semestr III, hydrologia, hydro-rożne materiały


- Tradycyjna Klasyfikacja numeryczna

2. Wezbrania:

Wielkość i przebieg wezbrań zależą od:

3. Reżim (ustrój rzeki) - charakter rzeki, na który składają się stany wody, przepływy oraz ich zmienność i czas ich występowania, typ genetyczny wezbrań i niżówek

Niżówka


 łagodnymi zmianami przepływów (niskie wyżówki, wysokie niżówki) charakteryzują się rzeki w zlewniach, których woda wsiąka w podłoże; jeżeli wsiąka niewiele, to wyżówki są wysokie/niżówki niskie; średnie wartości odpływu będą równe, ale czasowa dystrybucja różna

 stabilizację rzeki można uzyskać sztucznie (zbiorniki retencyjne) jeżeli w zlewni dużo jezior - retencja hydrauliczna

Klasyfikacja reżimów

Klasyfikacja reżimów wg Wojejkowa:

Klasyfikacja wg Lwowicza

Klasyfikacja według Dynowskiej

5.Odpływ podziemny

Czynniki wpływające na wielkość podziemnego zasilania:

Odpływ w Polsce:

Najmniejszy: centralnej - 100 - 150 mm

Największy: góry - 250 - 700 mm

Odpływ podziemny:

Roczny odpływ ze zlewni

0x01 graphic

6.Rozkład prędkości wody w korycie rzeczywistym

metoda chemiczna/konduktometryczna

Przepływ (natężenie przepływu rzeki) - ilość wody przepływającej przez przekrój poprzeczny koryta w określonym czasie.

Limnigraf:

Diver:

Stan wody mierzy się:

 stan wody może świadczyć o wartości przepływu

Ilość wody płynąca rzeką:

Przyczyny błędów pomiarowych:

7.Metody obliczania opadu w zlewni:

8. Opad - metody pomiaru:

Ombrometry - deszczomierze - różnią się między sobą powierzchnią

Deszczomierz Hellmana:

Pluwiograf:

Wagi strunowe:

Totalizatory:

Dynamika wód

Cyrkulacja wielkoskalowa

RUCHY

RODZAJE FAL

Cechy prądów morskich:

Przyczyny powstawania:

Modyfikacje:

Rodzaje prądów:

OCEANOGRAFIA

Oceany zajmują 71% powierzchni Ziemi i zawierają w sobie 97% wszystkich zasobów wodnych.

180 mln km2 - Ocean spokojny - 52%

106 mln km2 - Ocean atlantycki - 25%

75 mln km2 - Ocean indyjski - 20%

Główne formy dna oceanicznego:

Kaniony podwodne - przedłużenie kanionów lądowych

Gujoty - podwodne samotne góry, stożki wulkaniczne

Riplemarki - zmarszczki

Grzbiet śródoceaniczne - podmorskie łańcuchy górskie

Najgłębszy rów - Rów Mariański - - 110022m

Cechy wody morskiej:

Temperatura:

Zasolenie

Woda morska jest ośrodkiem dyspersyjnym, niejednorodna optycznie

Sterfy

KRIOLOGIA

Zmarzlina = premafrost

Rozkład lodowców na kuli ziemskiej

Warunki powstawania lodowców

18 tys lat temu - ostatnie zlodowacenie Wurn, poziom Atlantyku 135m niżej; obecnie 43-61% tamtego lodowca

lodowiec półpokrywowy - pole lodowca, z którego spływają fragmenty lodu do doliny (np. Spitzbergen)

Slash - spływ błotno-lodowcowy

Metamorfoza śniegu w lód lodowcowy

  1. mokra - zakłada fazę ciekłą (odmarzanie/zamarzanie) - ciemna barwa - kl. cieplejszy

  2. sucha - bez stanu ciekłego - biały śnieg - klimat zimniejszy

Lodowiec nałożony - warstwa ponownie zamarznięta nadbudowująca lodowiec

Lodowiec Rodanu - wydrążona jaskinia - można zwiedzać

Gęstość udział powietrza

Śnieg 0,03-0,4 g/cm3 90%

Śnieg firnowy - kryształy lodu w postaci śniegu

Firn 0,4-0,8 60%

Lód firnowy - kryształy lodu sklejone lepiszczem

Lód 0,8-0,9 15%

Pole firnowe - gromadzenie śniegu

Jęzor - ubytek

Ablacja

TERMIKA LODOWCÓW

Lodowce ciepłe - ok. 0C (temperatura spada w głąb)

Lodowce zimne -30 C do -50 C 9temp rośnie w głąb)

Politermalne (ciepły na zimnym lub odwrotnie)

Źródła ciepła lodowca :

Ciepło właściwe lodu

Rzeki

transfluencja lodowcowa - lodowiec wędruje pod górę

rzeki lateralne - boczne, wzdłuż lodowca

Ruch lodowca

Lodowiec - masa lodu będąca w ruchu

Szczeliny do ok. 30m świadczą o spękaniu powierzchni

Ruch

Aktywny Pasywny

Formy tektoniki glacjalnej

Mikroformy

LIMNOLOGIA

Jeziora pochodzenia endogenicznego:

Jeziora pochodzenia egzogenicznego:

Jeziora polodowcowe

Jeziora stanowią zbiorniki retencyjne łagodzące przepływ rzek w zlewni. Gdy leża w górnej części zlewni ich łagodzący wpływ jest mniejszy, niż gdy leżą w dolnej części zlewni.

Dla przepływu rzeki znaczenie ma powierzchnia jezior i miąższość strefy wahań. Większego znaczenia nie ma objętość wody w jeziorach.

Termika jezior

W lecie gdy jest ciepło wody jeziorne są rozgrzane, natomiast woda w głębszych warstwach nie podlega nagrzewaniu

Jezioro oligotroficzne

Jezioro dystroficzne

Duża

Przezroczystość

Mała

Dużo

Zawartość tlenu

Mało

Mała

Mineralizacja

Dużo

Liczne

Gatunki

Nieliczne

Mała

Populacja organizmów

Duża

Uboga

Roślinność

Bogata

Słabo rozwinięty

Plankton

Silnie rozwinięty

Ubogie w składniki organiczne

Osady denne

Bogate w substancje organiczne

W nagrzanej przypowierzchniowej warstwie gęstość wody jest niewielka. Dużo większą gęstość mają chłodne wody w niższych warstwach. W związku z tym prawie nie następuje mieszanie się ze sobą warstw ciepłych i chłodnych. Zimą może się zdarzyć, że większą gęstość będą miały zimne wody przypowierzchniowe  opadanie i mieszanie się wód.

W jeziorach płytkich o wydłużonym kształcie wiatr może mieszać wody. Wówczas Epilimnion jest miąższy.

Trofia jezior

Jeziora polodowcowe są krótkotrwałe, misa jeziorna jest wypełniona materiałem niesionym prze rzeki, nasycenie wód substancjami odżywczymi spłyceniebagnozanik

Źródła dostawy biogenów

Trofia - produktywność biologiczna

P

N niorg

Ultratroficzne

<5

<200

Oligotroficzne

5-10

200-400

Mezotroficzne

10-30

300-650

eutroficzne

30-100

500-1500

hypertroficzne

>100

>1500

Jeziora są najbardziej wrażliwymi i najtrudniejszymi w rekultywacji obiektami  pułapka dla ścieków.

RETENCJA

Retencja powierzchniowa

Retencja podziemna

Recesja przepływu

Retencja intercepcji

Retencja antropogeniczna

Retencja rzeczna

PAROWANIE

P=E+H+DR

Parowanie (ewaporacja)

Parowanie potencjalne

Parowanie rzeczywiste

Transpiracja

Intercepcja

Parowanie terenowe

Parowanie

Pomiary parowania

Wzory empiryczne

Rodzaje wody podziemnej:

1reliktowa

2infiltracyjna

3kondensacyjna

4juwenilna

5metamorficzna

Dwie strefy

strefa saturacji

strefa aeracji

Podział wód podziemnych:

1. higroskopijna

- bardzo silnie związana siłami adsorbcji

- warstwa od 1 do 140 średnic cząsteczki wody (rzędu 10 do -4 do 10 do -2 um)

- nie wchodzi w reakcje, nie może rozpuszczać substancji

- nie przynosi ciśnienia hydrostatyczego

- zamarza przy -78°

- niedostępna dla roślin

2 błonkowata

- ciekła woda związana z siłami elektrycznymi (polarna budowa cząsteczki H2O)

- warstwa nie przekracza 0,5 um

- ma częściową zdolność rozpuszczania substancji

- zamarza poniżej 0º

- nie przenosi ciśnienia hydrostatycznego

3. kapilarna

- utrzymywana siłami spójności i przylegania(kapilarnymi); ich wielkość zależy od rodzaju cieczy i wielkości kanalików (porów w skale)

- podlega siłom ciężkości

- przekazuje ciśnienie hydrostatyczne

- rozpuszcza sole mineralne

- dostępna i wykorzystywana przez rośliny

- zamarza poniżej 0º

- wpływ na własności fiz-chem skał, powodowanie osuwisk, zawilgacanie murów i

fundamentów

4. woda wolna

- w pełni podlega sile grawitacji

- wypełnia pory w skale

- swobodnie migruje

strefa aeracji: woda higroskopijna strefa saturacji: woda przypowierzchniowa

błonkowata zawieszona

kapilarna wgłębna

wsiąkowa głębinowa

zawieszona rodzaje: porowe, szczelinowe, krasowe

HYDROIZOHIPSY - jednakowa rzędna zwierciadła wód podziemnych - linie krzywe na mapie hydrogeologicznej łączące punkty o tej samej wysokości zwierciadła wody podziemnej względem przyjętego poziomu odniesienia, zwykle poziomu morza. Hydroizohipsy przypominają nieco poziomice, jednostką są metry n.p.m.

HYDROIZOBATY - jednakowa miąższość strefy aeracji - linie krzywe na mapie hydrogeologicznej łączące punkty o takiej samej głębokości zwierciadła wody gruntowej względem powierzchni ziemi. Jednostką są metry.

rzeka drenująca - odbiera wodę z warstwy wodonośnej

rzeka zasilająca - zasila wody podziemne

filtracja wód podziemnych odbywa się w kierunku spadku zwierciadła prostopadle do hydroizohips

własności hydrogeologiczne skał

- porowatość

- szczelinowatość

- krasowość

- przepuszczalność

- wodochłonność

- wodoodsączalność

1. porowatość

- pory subkapilarne ø< 0,0002 mm

- pory kapilarne 0,0002mm<ø< 0,5 mm

- pory nadkapilarne ø> 0,5 mm

współczynnik porowatości: p=Vp*100%/Vc (Vp - obj.porów, Vc - obj.całej próbki)

porowatość efektywna - pory połączone ze sobą o średn. umożliwiających ruch wody wolnej

wpływ na porowatość: wysortowanie ziaren w skale, występow. lepiszcza, ułożenie ziaren

2. wodoodsączalność

zdolność skal do oddawania wody wolnej pod wpływem siły ciężkości

TEST

- przebieg działu wodnego powierzchniowego nigdy nie pokrywa się z przebiegiem działu wodnego podziemnego [F]
- przepływ rzeki można zmierzyć za pomocą łaty wodowskazowej [F]
- wielkość parowania mierzy się za pomocą pluwiografu [F]
- w bilansie wodnym retencja może przyjmować wartości ujemne [P]
- anotermia to stan jeziora w którym temperatura wody jest taka sama na różnych głębokościach [F]
- z map hydroizobat można obliczyć spadek hydrauliczny [F]
- … to strefa wód powierzchniowych [F]
- izohiety to linie łączące punkty o takich samych opadach [P]
- wskaźnik odpływu określa jaka część wody opadowej odpłynęła za zlewni [P]
- odpływ jednostkowy może być wyrażony w milimetrach [F]
- granity stanowią zasobny zbiornik wód podziemnych w Polsce [F]
- krzywa konsumpcyjna przedstawia związek między stanami a przepływami wody w rzece [P]
- wody higroskopowe można usunąć podgrzewając próby skalnej do temperatury powyżej 100 C [P]
- typowym obszarem deficytu wody w Polsce są Kujawy [P]
- w Polsce występują wody artezyjskie [P]
- lizymetr służy do pomiarów natężenia spływu powierzchniowego [F]
- średni przepływ Wisły w Krakowie wynosi około 700 m2/s [F]
- jeziora oligotroficzne odznaczają się dużą zasobnością w substancje odżywczą [F]
- na terenie Polski wody I klasy czystości występują w Wielkopolsce [F]
- wysokość opadów mierzona w deszczomierzach jest niższa w stosunku do wartości rzeczywistej
- w Polsce wielkość parowania przewyższa wielkość opadów [F]
- lej depresyjny powstał w wyniku niskiego ciśnienia atmosferycznego [?]
- duży rozrzut punktów przy konstrukcji krzywej konsumpcyjnej jest najczęściej spowodowany … podczas pomiaru przepływu [F]
- kształt zlewni nie ma wpływu na kształt fali uderzeniowej [F]
- zawiesiny to materiał rozpuszczony w wodzie w postaci Janów [F]
- wody mineralne Krakowa należą do wód … [F]
- jeżeli współczynnik odpływu zlewni - 40% oznacza to że przy sumie opadów rocznych 1000mm wskaźnik odpływu wynosi 600mm [F]
- w Bieszczadach występuje pierzasty układ sieci rzecznej [P]
- silne pofałdowanie sprzyja wyrównanej stratyfikacji termicznej jeziora [F]
- w Tatrach 15 tysięcy lat temu występowały lodowce piedmontowe [F]
- w przypadku braku pomiarów hydrometrycznych zlewni do obliczenia odpływu stosujemy tabele …. [?]
- hydroizohipsy to linie prostopadłe do poziomic przechodzące przez źródło [F]
- do określenia opadów na obszarze górskim służą metody izohiet i wieloboków [F]

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Hydro Ściąga, semestr III, hydrologia, hydro-rożne materiały
Koło hydro Zestaw nr 22, semestr III, hydrologia, hydro-rożne materiały
Hydro Ściąga, semestr III, hydrologia, hydro-rożne materiały
Najważniejsze zagadnienia, Semestr II, Psychologia ogólna
ściąga - inne zagadnienia, SEMESTR III
Struktury Politologia Zagadnienia, semestr III, socjologia struktur społecznych
cw-9 p, NAUKA, Politechnika Bialostocka - budownictwo, Semestr III od Karola, Wytrzymałośc Materiałó
cw-2 p, NAUKA, Politechnika Bialostocka - budownictwo, Semestr III od Karola, Wytrzymałośc Materiałó
cw-1 p, NAUKA, Politechnika Bialostocka - budownictwo, Semestr III od Karola, Wytrzymałośc Materiałó
Zadania energetyka, Szkoła, Semestr III, technologia maszyn energetycznych, Materiały Skiepki, Kol 1
laboratorium teczka strona pierwsza, ATH, semestr III Automatyka i Robotyka, Wytrzymałość materiałów
ROZCIAG (2), NAUKA, Politechnika Bialostocka - budownictwo, Semestr III od Karola, Wytrzymałośc Mate
ROZCIAG, NAUKA, Politechnika Bialostocka - budownictwo, Semestr III od Karola, Wytrzymałośc Materiał
Dzialanie-4 suwu-iskrowy, Szkoła, Semestr III, technologia maszyn energetycznych, Materiały Skiepki
sprawozdanie 9, NAUKA, Politechnika Bialostocka - budownictwo, Semestr III od Karola, Wytrzymałośc M
UGIECIA (2), NAUKA, Politechnika Bialostocka - budownictwo, Semestr III od Karola, Wytrzymałośc Mate
ściąga na wydymałe, NAUKA, Politechnika Bialostocka - budownictwo, Semestr III od Karola, Wytrzymało
SKRECAN, NAUKA, Politechnika Bialostocka - budownictwo, Semestr III od Karola, Wytrzymałośc Materiał

więcej podobnych podstron