Geriatria i gerontologia, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne


Interdyscyplinarny zespół terapeutyczny

Wykład

Temat: Geriatria i gerontologia we współczesnym świecie

PODSTAWY FIZJOLOGII STARZENIA - teorie starzenia


UMOWNE OKRESY ROZWOJU :

  1. Rozwojowy 0-29 r.ż. - dzieciństwo + młodość po 15 r.ż.

  2. Twórczy - produkcyjny 30-59 r.ż. - wiek pośredni + wiek dojrzałości po ok 45 r.ż.

  3. 60-120 - okres starości (wg WHO), jego fazy:

STARZENIE SIĘ - jest to normalny, długotrwały i nieodwracalny proces fizjologiczny zachodzący w osobniczym rozwoju żywych organizmów, także człowieka.

Procesy starzenia rozpoczynają się w wieku pośrednim i nasilają w czasie. Starzenie jest więc procesem dynamicznym.

Starość (wiek starczy) jest końcowym okresem starzenia się, który nieuchronnie kończy się śmiercią. W takim znaczeniu na początek starości przyjmuje się umownie 60 r.ż. wg WHO lub 65 lat.

wg PEDLICHA :

CECHY STARZENIA SIĘ :

  1. powszechność

  2. progresywność / dynamiczny / jednokierunkowy

  3. długotrwałość

  4. trójwymiarowość - starzenie się gatunku, starzenie się osobnicze, populacyjne

  5. trójpłaszczyznowość - biologiczna, psychologiczna, społeczna

  6. mierzalność - wygląd zewnętrzny, samopoczucie - a wskaźniki - wiek biologiczny, wiek

kalendarzowy, sprawność

  1. Inwolucyjność - zmiany destrukcyjne, wsteczne

  2. złożoność etiologii - wieloczynnikowy etiopatomechanizm (genom, czynniki osobnicze,

środowiskowe + styl życia, obiążenie, warunki społeczne, aktywność społeczno -

zawodowa)

  1. zawartość ontogenetyczna - starzenie jako integralna składowa ontogenezy człowieka

  2. prewencyjność - prewencja gerontologiczna wielopłaszczyznowa i wczesna etiologiczna,

ustawowa, korekcyjna

STARZENIE - zanik zdolności organizmu do adaptacji i utrzymania homeostazy po zakończeniu procesu rozrodczego.

Na szybkie starzenie mają wpływ czynniki zewnętrzne - przebyte choroby, urazy, nieprawidłowe pozywienia, niewłaściwy tryb życia, mieszkanie na terenie ekologicznie zanieczyszczonym, praca w szkodliwych warunkach pracy (górnicy, hutnicy).

CZYNNIKI CHAMUJĄCE STARZENIE :


W procesie starzenia się mają wpływ 3 główne mechanizmy:

  1. Komórki nie rozmnażając się ulegają uszkodzeniu i obumierają (dotyczy to głównie

komórek nerwowych)

  1. Komórki rozmnażające się charakterystyzują się znacznie mniejszą aktywnością biologiczną

i nieprawidłowościami w funkcjonowaniu (przykładem mogą być komórki odpowiedzialne

za odporność organizmu, z czym wiąże się znacznie większa częstość zachorowalności na

choroby zakaźne, autoalergiczne i nowotworowe)

  1. Zmiany w strukturze substancji międzykomórkowych, np. kolagen, tkanka łączna, co

objawia się m.in. zmarszczkami, wiotką i cieńką skórą


Procesami starzenia się organizmu zajmuje się gerontologia - nauka o starzeniu się i starości żywych organizmów, bada przyczyny oraz implikacje procesu danych jednostek i społeczeństwa) i geriatria (starzenie biologiczne i choroby wieku starczego).

Gerontologia - to nauka obejmująca kwestie biologiczne, medyczne, psychologiczne, ale też socjologiczne i społeczne oraz ekonomii, i nie unika nawet spraw odrębności projektowych w architekturze, budownictwie czy projektowaniu użytkowym, jeśli odnoszą się one do osób w wieku starszym.

Błędem jest kojarzenie geriatrii z chorym terminalnie czy z chorym na zaespoły otępienne. Geriatria wydzielona jest z interny.


Gerontologia społeczna to ważny dział gerontologii. Zajmuje się poznawaniem warunków życia i potrzeb ludzi starszych, dążąc do poprawy tych warunków, zaspokajania ich potrzeb i aktywizacji społecznej.

Głównym celem geriatrii jest przywrócenie chorego do własnego środowiska.

Mechanizmy procesu starzenia budzą zainteresowanie wielu ludzi, w tym naukowców. Między innymi dlatego są przedmiotem wielu badań naukowych. Znajduje to odzwierciedlenie w licznych teoriach starzenia, które próbują wyjaśnić to złożone zjawisko.

TEORIE WYJAŚNIAJĄCE ŹRÓDŁA I PRZYCYZNY STARZENIA SIE ORGANIIZMU :

  1. Teorie genetyczne - upartują źródło przyczyn starzenia się organizmu w uszkodzeniach

materiału genetycznego

  1. Niegenetyczne koncepcje starzenia się postulują, iż przyczyną tego procesu jest

nagromadzenie substancji szkodliwych dla organizmu, które w dawkach w jakich

występują, przyczyniają się do stopniowego rozpadu organizmu

  1. Teorie fizjologiczne sugerują, że starzenie się jest wynikiem degradacji systemów

fizjologicznych (immunologicznego, endokrynologicznego)


Inne teorie:

  1. Teoria molekularna

  2. Starzenia się kolagenu


SPOSOBY NA SPOWOLNIENIE STARZENIA :

  1. ograniczenie kaloryczne

  2. antyoxydanty (minerały, witamina C, algi morskie)

  3. DHEA i inne terapie zastępcze

  4. potomstwo


FUTURYSTYCZNE
:

  1. wymiana genów starzenia na allele długowieczności

  2. wymiana chromosomów

  3. reaktywność telomerazy

  4. kontrolowana antywność komórek pnia

  5. klonowanie części zamiennych


GENY PRZYSPIESZAJĄCE STARZENIE
:

  1. Teorie starzenia stochastyczne - proces starzenia zachodzi przypadkowo i postępuje
    w czasie :

  1. Teorie niestochastyczne

Zespół Wernera:

miażdżycy

Zespół Hutchinsona - Gilforda

Temat: Stereotypy psychologiczne starzenia się

Konstruktywność - postawa konstruktywna, człowiek wewnętrznie zintegrowany, który cieszy się życiem, wesoły, tolerancyjn, inteligentny, mający szczęśliwe dzieciństwo i dorosłe życie. Akceptuje fakt starości, emerytury, śmierci. Zachowuje zdolność do radości z życia codziennego. Wspomina stare czasy bez większego żalu i oczekuje tego co ma nadejść.

Zależność - społecznie akceptowany, bierny, bez ambicji, dobroduszny. Ma skłonność do zbytniego optymizmu, jest niepraktyczny. Późno się żeni i jest zdominowany przez swoją żonę. Zadowolony z emerytury.

Obronność - stale zajęty, dobrze dostosowany i społecznie aktywny, zawsze z góry wszystko planuje, odrzuca pomoc, emocjonalnie kontroluje się nadmiernie, ograniczenia w zachowaniu konwensu, zmuszony do aktywnośći. Boi się starości, odkłada emeryturę, widzi w niej niewiele korzyści.

Wrogość - człowiek taki ma skłonność do obwiniania okoliczności i innych ludzi za swoje niepowodzenia. Narzekający, agresywny, podejrzliwy, zmienia zajęcia. Nie widzi nic dobrego w starości, boi się śmierci, nie znosi młodzieży. Angażuje się w pracę - opóźnia emeryturę.

Nienawiść do siebie - akceptuje starość, ma dość życia i oczekuje ulgi w postaci śmierci. Krytycznyc wobec siebie.

Samobójstwo - duży odsetek w tym wieku rozstaje się z życiem z różnych powodów: strata osoby najbliższej, samotność, ciężka choroba.

Postawa konstuktywna - najbardziej pożądana

OKRES EMERYTALNY - straty tego okresu:

Temat: Aspekty pielęgnacji skóry osób starszych

  1. Dbanie o higienę całego ciała. Chory powinien brać czynny udział w myciu.

  2. W czasie mycia stosować zabiegi profilaktyczne:

eterycznymi np. eukaliptus, zmiana ułożenia

nacieranie narażonych miejsc, stosowanie udogodnień np. materace p/odleżynowe

ruchami okrężnymi z dołu ku górze, obserwacja w zakresie występowania żylaków podudzi,

owrzodzeń, zapalenia żył głębokich. Dobór odpowiednich pończoch p/żylakowych

ułożenie

  1. Pielęgnacja stóp i paznokci

  2. Kąpiel całego ciała - stosowanie materaców antypoślizgowych, uchwytów, kąpiel na krześle

pod prysznicem. Dbanie o bezpieczeństwo chorego. Niepozostawianie samego w łazience

  1. Szczególna pielęgnacja jamy ustnej w przypadku procesu zapalnego. Wyjmowanie protezy

na noc

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Prewencja gerontologiczna, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgniarstwo geri
Zmiany inwolucyjne narządów zmysłów, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgnia
Zaburzenia psychiczne wieku podeszłego, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęg
Zawartość cukru we krwi, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgniarstwo geriat
Poznawczy i praktyczny wymiar geriatrii, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielę
Pacjent z Chorobą Alzheimera- postępowanie pielęgniarskie, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok,
Egzamin z pielęgniarstwa geriatrycznego z odpowiedziami (19), Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III r
Objawy choroby Parkinsona, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgniarstwo geri
GERIATRIA TEST (1), Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczn
Zmiany inwolucyjne skóry, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgniarstwo geria
Geriatria-test, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne gi
Egzamin z pielęgniarstwa geriatrycznego z odpowiedziami (20), Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III r
Egzamin z pielęgniarstwa geriatrycznego z odpowiedziami (15), Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III r
Starość, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne
Egzamin z pielęgniarstwa geriatrycznego z odpowiedziami (17), Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III r
EGZAMIN Z GERIATRII styczen 2008 rzad I, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielę
Socjoekonomiczne aspekty starzenia oraz funkcjonowania psycho, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III

więcej podobnych podstron