1. budowa układu chłodzenia.

Chłodzenie bezpośrednie(powietrzem)polega na tym że silnik chłodzony jest strumieniem powietrza opływającym. Ruch powietrza może być samoczynny lub wymuszony(dmuchawa tłoczy powietrze). Silniki chłodzone powietrzem mają odpowiednio zbudowany(użebrowany) korpus i są odpowiednio ułożone. Chłodzenie pośrednie(cieczą) części silnika nagrzewające otoczone są płaszczem wodnym który odbiera od nich nadmiar ciepła.

2. podział bron.

a) brony zębowe(lekkie, średnie, ciężkie); b) sprężynowe i łąkowe; c) talerzowe; d) łopatkowe; e) kolczatki; f) chwastownik.

Brony zębowe służą do spulchniania wierzchniej warstwy gleby, niszczenia chwastów i zaskorupienia gleby, wyrównania powierzchni, wymieszania nawozów, przykrycia nasion, niszczenia grud oraz mogą lekko ugniatać glebę na małej głębokości. Brony talerzowe służą przede wszystkim do niszczenia darni i spulchniania powierzchniowego gleby.

3. charakterystyka zbioru zbóż pod względem czasu pracy.

Zbiór wieloetapowy to podsuszanie skoszonego zboża na polu, zwiezieniu i wymłóceniu. Zbiór jednoetapowy polega na koszeniu i młóceniu zboża przez kombajn .Dwuetapowy polega na tym że zboże najpierw kosi się żniwiarką pokosową i pozostawia do wyschnięcia a następnie podbiera się i młóci kombajnem .Do koszenia zboża na pokosy mogą być wykorzystywane żniwiarki pokosowe bocznie tnące i samobieżna kosiarka z adapterem do koszenia zboża .Koszenie można wykonać prowadząc agregat w okółkę lub zagonowo. Dużym problemem podczas zbioru zbóż kombajnami są kamienie i nierówna powierzchnia pól. Kombajn o dużej przepustowości jest mniej wrażliwy na zapychanie co ułatwia zbiór zbóż wyległych, zachwaszczonych i o wilgotnej słomie. Kombajn może poruszać się po polu w okółkę lub sposobem zagonowym. Do zbioru słomy wykorzystuje się sieczkarnie polowe przyczepiane i samobieżne. Zbiór słomy pokombajnowej wykonujemy zgarniaczami lub przyczepami zbierającymi.

4. Budowa układu zasilania paliwem silników wysokoprężnych.

1. zbiornik paliwa-. 2. pompa zasilająca- 3. pompa wtryskowa- 4. filtry paliwa- 5. wtryskiwacze- 6. nadmiar paliwa. Zbiornik paliwa- do gromadzenia zapasu paliwa na okres pracy. Pompa zasilająca- jej zadaniem jest przepompowanie paliwa ze zbiornika przez filtry do pompy wtryskowej. Filtry paliwa- służą do usuwania z paliwa zanieczyszczeń. Najczęściej wykonywane są jako pochłaniające z wkładem papierowym lub jako filtry szczelinowe. Pompa wtryskowa- jej zadaniem jest odmierzenie dawek paliwa i przetłoczenie ich do wtryskiwaczy. Pompy wtryskowe mogą być wielosekcyjne lub jednosekcyjne. Wtryskiwacze- ich zadaniem jest rozpylenie paliwa w cylindrze. Mogą być otwarte lub zamknięte. Ciśnienie paliwa podawanego przez pompę wtryskową do wtryskiwacza powoduje przezwyciężenie oporu sprężyny, uniesienie iglicy a tym samym otwarcie rozpylaczy. Dzięki czemu paliwo wtryśnięte zostaje do komory spalania. Gdy pompa wtryskowa przestanie tłoczyć paliwo ciśnienie spadnie a sprężyna zamknie rozpylacz.

5. proces technologiczny zbioru zboża kombajnem

W kombajnie zbożowym zboże ścina nożycowo palcowy zespół tnący. Jednocześnie nagarniacz pochyla je na przenośnik ślimakowy, który przesuwa ścięte źdźbła w kierunku podajnika palcowego który podaje je na przenośnik pochyły. Następnie zboże trafia do cepowego zespołu młócącego. Ok. 80% ziarna z zanieczyszczeniem przesypuje się przez klepisko na podsiewacz a reszta ze słomą podawana jest przez odrzutnik na wytrząsacze. Tam ziarno zsuwa się rynienkami na podsiewacz a słoma wyrzucana za kombajn. Z podsiewacza na sito górne zespołu czyszczącego a z górnego na dolne. Czyste ziarno odwiane(wentylator) zsypuje się do przenośnika ślimakowego i dalej do zbiornika. Niewymłócone kłosy zsuwają się do tyłu sita głównego a potem na sito kłosowe. Zanieczyszczenia wypadają na ściernisko. Przenośnik kłosów podaje kłosy ponownie do zespołu młócącego do wymłócenia.

6. Wyjaśnij pojęcia: sozologia, tribologia, diagnostyka, logistyka, jednostka paliwowa.

Sozologia- nauka zajmująca się problemami ochrony zasobów przyrody i zapewnienia trwałości ich użytkowania.

Tribologia- nauka zajmująca się zjawiskami zachodzącymi między powierzchniami trącymi elementów maszyn i urządzeń; obejmuje zagadnienia tarcia, zużycia i smarowania

Diagnostyka- to inaczej określenie i stwierdzenie stanu technicznego maszyny oraz ustawienia jej za pomocą aparatury bez rozbierania jej na części.

Logistyka-dawna nazwa logiki formalnej zapisującej swe twierdzenia za pomocą symboli (na wzór matematyki),

Jednostkowe zużycie paliwa- ilość gramów paliwa potrzebna do wytworzenia jednego kW w ciągu jednej godziny. Optymalne zużycie paliwa występuje gdy silnik jest obciążony w 70-90%. Zużycie paliwa 32-36%- praca; 26-28%- układ chłodzenia; 28-30%- spaliny; 12%- tarcia.

7. przygotowanie siewnika do pracy.

Siewniki uniwersalne stosowane głównie do wysiewu zbóż, wykonują redlicą rowek w glebie w którym umieszczają nasiona dozowane ze zbiornika za pomocą przyrządów wysiewających i transportowane przewodami nasiennymi. Nasiona rozmieszczane są w losowych odległościach między sobą. Przyrządy wysiewające mogą być kołeczkowe lub wałeczkowe. Woreczkowe mogą służyć do wysiewu dużych nasion, zbóż i drobnych. Przewody mogą być spiralne, elastyczne i teleskopowe. Redlice mogą być płozowe, tarczowe i radełkowe. Rowek może być zasypywany glebą sam albo przez zagarniacze. Przed przystąpieniem do siewu reguluje się ilość wysiewu nasion na hektar, głębokość siewu, odległość między rzędami.

Siewniki punktowe stosuje się do wysiewu nasion kukurydzy i buraków. Dzieli się je na komórkowe, taśmowe, pneumatyczne podciśnieniowe i nadciśnieniowe. Siewnik wysiewa nasiona pojedynczo rzędach w równych odległościach, brak przewodów nasiennych. Przed przystąpieniem do pracy reguluje się odległość wysiewanych nasion w rzędzie, odległość między rzędami i głębokość siewu.

Przygotowanie do pracy: a) obsługa techniczna- nasmarowanie, sprawdzenie przekładni Nortona lub przepustnicy powietrza; b) przygotowanie i ustawienie redlic 5-6 cm od koła jezdnego; c) próba kręcona- ustalenie liczby nasion wysiewanych na m²; d) ustalenie ścieżek technologicznych.

8. wymień wały, do czego służą.

Wały dzielimy na: a) z tendencją do ugniatania: gładki(ugniatanie), pierścieniowy(wyrównuje nie powodując zaskorupienia gleby), zębaty, Campbella(działanie wgłębne ułatwia osiadanie gleby po orce); b) z tendencją do kruszenia: Croskill, Cambridge, strunowe(krusznie brył, wyrównywanie).

9. mechanizm korbowo- tłokowy

Mechanizm korbowo tłokowy- zadaniem jego jest zmiana ruchu posuwisto- zwrotnego tłoka w ruch obrotowy wału korbowego. Drugim zadaniem jest przeniesienie sił gazowych z tłoka na wał korbowy i ich zamiana na moment obrotowy. Tłok stanowi szczelną przegrodę ruchomą pomiędzy komorą spalania a skrzynią korbową. W celu uszczelnienia tłoka w cylindrze stosuje się pierścienie tłokowe: 1. pierścienie uszczelniające ich zadaniem jest uszczelnienie tłoka w cylindrze. 2. pierścienie zgarniające- zgarnianie i rozprowadzanie oleju po gładzi cylindra. Sworzeń tłokowy- łączy tłok przegubowo z korbowodem przenosząc przy tym siły tłoka na korbowód. Sworzeń może być zamocowany na tłoku w ten sposób że może się poruszać w piaście tłoka a nie może się poruszać w główce korbowodu lub może się poruszać w główce korbowodu a nie może się poruszać w piaście tłoka. Trzecim sposobem jest to że sworzeń może się poruszać zarówno w główce jak i w piaście tzw. pływający. Korbowód przenosi siły z tłoka na wał korbowy i pośredniczy w zamianie ruchu posuwisto- zwrotnego na ruch obrotowy. Składa się on z główki korbowodu- tam gdzie zamocowany jest sworzeń, trzona i stopki. Główka korbowodu poprzez sworzeń połączona jest z łożyskiem i w główce umieszczone jest łożysko sworznia najczęściej wykonywane jako łożysko ślizgowe. Trzon łączy główkę ze stopą a za pomocą stopy korbowód łączy się z wykorbieniem wału korbowego. Żeby umożliwić założenie stopy korbowodu na wykorbienie wału korbowego stopy wykonuje się jako dzielone złożone z dwóch części skręconych ze sobą śrubami korbowodowymi. W stopie korbowodu umieszcza się łożysko korbowodowe wykonane w formie panewki. Panewki tworzą łożysko ślizgowe zmniejszające tarcie pomiędzy wałem korbowym a korbowodem. Wał korbowy ułożyskowany jest w skrzyni korbowej i zbudowany jest: z czopów głównych na których jest ułożyskowane, z czopów korbowych do których przymocowane są korbowody, z ramion łączących czopy główne z czopami korbowymi, oraz z przedniego i tylnego zakończenia wału korbowego. Ilość wykorbień zależy od ilości cylindrów silnika. W układzie rzędowym jest ich tyle ile cylindrów ma silnik. Ramiona wału korbowego zaopatrzone są w przeciwciężary wyrównoważające silnik. Łożyska główne silnika umieszczone są na czopach głównych wału korbowego i najczęściej wykonuje się je jako łożyska ślizgowe zbudowane z panewek. Przednie zakończenie wału korbowego służy do zamocowania elementów napędzających pozostałe mechanizmy rozrządu- pompa cieczy chłodzącej, pompa oleju i innych. Tylne zakończenie wału korbowego służy do mocowania koła zamachowego. Koło zamachowe gromadzi energię w czasie suwu pracy i dzięki dużej bezwładności oddaje ją w czasie pozostałych trzech suwów. Koło zamachowe ma tym większą masę im mniej cylindrów ma silnik.

10. przenoszenia napędu w ciągniku

źródłem napędu mechanizmów jest silnik spalinowy. Z niego napęd przenoszony jest na zespoły za pomocą sprzęgła za którym znajduje się skrzynia przekładniowa, pozwalająca na uzyskiwanie różnych prędkości przez ciągnik. Ze skrzyni napęd przenosi się na most napędowy(przekładnia główna, mechanizm różnicowy, zwolnice i półosie z kołami napędowy), wałek odbioru mocy.

11. podział pługów, budowa pługa.

Ze względu na sposób połączenia z ciągnikiem: zawieszane, półzawieszane, zaczepiane. Ze względu na rodzaj wykonywanych prac: polowe, łąkowe, leśne. Ze względu na ilość korpusów płużnych: 1-korpusowe, 2-korpusowe, 3-korpusowe, itd. Ze względu na budowę pługa: zagonowe, obracalne, na gleby zakamienione, wahadłowe, z regulacją szerokości orki itp. Pługi zbudowane są z ram, głównych i dodatkowych zespołów roboczych oraz mechanizmów regulacji. Głównym zespołem roboczym pługa jest korpus lemieszowy lub korpus talerzowy. Dodatkowe zespoły robocze to: przedłużki, kroje nożowe lub tarczowe, pogłębiacze i ścinacze naroży skib. Występują mechanizmy poziomowania pługa, regulacji szerokości roboczej pierwszego korpusu i regulacji głębokości orki.

12. kultywatory i głębosze.

Kultywatory dzielimy na zawieszane i zaczepiane do ciągnika. Części robocze zwane zębami wśród których wyróżniamy: sztywne, półsztywne i sprężynowe, zakończone redliczkami lub gęsiostópkami. Kultywatory służą do spulchniania gleby głębiej niż brony i pozostawiają powierzchnię gleby znacznie mniej wyrównaną. Zbudowane są z ramy ze stojakiem, do której zamocowane są zęby i koła podporowe z mechanizmami do regulacji głębokości pracy. Głębosze- spulchniają glebę głęboko, nawet do 1m, bez jej odwracania. Są stosowane najczęściej w bezorkowych technologiach uprawy roli i roślin.

13. zbiór buraków kombajnem.

Zbiór kombajnem jednorzędowym: Liście z główkami ogłowionych buraków są przenoszone dwoma przenośnikami pochyłym i poprzecznym do zbiornika, który jest okresowo opróżniany. Wyorane korzenie zostają podebrane przez ukośny przenośnik wspomagany nagarniaczem, po czym są przemieszczane do bębna czyszczącego, a następnie przenośnikiem łopatkowym do zbiornika o pojemności ok. 250 kg, opróżnianego okresowo. Kombajn jest wyposażony w niezależny układ hydrauliczny służący do unoszenia i opuszczania zespołów roboczych.

Zbiór kombajnem jednorzędowym zautomatyzowanym: Liście z główkami ogłowionych buraków są przenoszone pochyłym przenośnikiem do zbiornika, a po jego napełnieniu są wyrzucane na pole tworząc poprzeczne wały. Ogłowione korzenie, których główki są oczyszczane przez tarcze z bijakami gumowymi oczyszczacza, są wyciągane za pomocą lemieszowych wyciągaczy, a następnie- po oczyszczeniu na ruszcie gwiazdowym- są przenoszone pionowym przenośnikiem do zbiornika. Wyładunek korzeni odbywa się albo na pole- za pomocą przenośnika podłogowego wbudowanego w dno zbiornika, albo też cały zasobnik unosi się ku górze za pomocą siłowników hydraulicznych i jego zawartość może być wyładowana na podstawiane przyczepy lub na wysoką pryzmę. Pojemność zasobnika wynosi ok. 2500 kg.

14. podział olejów.

1. Oleje silnikowe dzieli się na: a) zgodnie z klasyfikacją lepkościową: -jednosezonowe(zimowe, letnie); - wielosezonowe. Zimowe oznaczamy symbolami: 0W, 5W, 10W, 20W, 25W. Letnie oznaczamy: 20, 30, 40, 50, 60. wielosezonowe oznaczamy: 10W/30, 20W/30, 15W/40, 20W/40. b) według klasyfikacji jakości i przeznaczenia dla poszczególnych rodzajów silników i warunków pracy: - do silników z zapłonem iskrowym(S);- samoczynnym(C);- uniwersalne(SG/CD). Pierwsza litera do jakiego typu silnika a druga jest związana z jakością oleju(od A do G w grupie S i od A do F w grupie C). oddzielną grupę stanowią oleje do mieszankowego smarowania silników dwusuwowych z zapłonem iskrowym. 2. oleje przekładniowe: dzieli się je na 6 klas jakości i oznacza symbolami od GL1 do GL6 a także na 6 klas lepkościowych: 75W, 80W, 85W(oleje zimowe) oraz 90, 140, 250(oleje letnie). Poza olejami sezonowymi stosuje się też wielosezonowe. Występują jeszcze oleje hydrauliczne(Hydrol 10, 20, 30, 40, 50, 70). 3. smary plastyczne: - maszynowe,- do łożysk tocznych,- przekładniowe,- podwoziowe. Symbole:- STP( łożyska ślizgowe i podwozia);- ŁT 42, 43, ŁT4S2, ŁT4S3(łożyska toczne);- grafitowany(wolnoobrotowe przekładnie łańcuchowe i zębate). 4. środki konserwacyjne: - oleje ochronne(Antykom 22, 50, 50s);- smary ochronne(Antykom 1, 2, Fluidol).

15. budowa i zasada działania opryskiwacza polowego.

Budowa: zbiornik n ciecz, pompa, zespół zaworów sterujących z urządzeniem do odczytu i regulacji ciśnienia roboczego, przewody którymi ciecz do beczek polowych(sadowniczych), dysze(rozpylacze).

Zasada działania: napęd na pompę→ zasysa ciecz→ szereg zaworów→ pompa→ pod ciśnieniem do zaworów sterujących→ ciecz kierowana na prawą, lewą stronę opryskiwacza. Kolejny strumień cieczy wraca do zbiornika i służy do wymieszania cieczy tam będącej, mieszadło powinno pracować cały czas.

Efektor- do szybkiego wypełnienia zbiornika wody. Na jego końcu jest smok który powoduje zasysanie wody ze zbiornika (np. beczkowóz). Efektor zasysa czystą wodę do zbiorników opryskiwacza. By zwiększyć zasięg strumienia montuje się do ramy głównej przystawkę wentylatora który ma kanały powietrzne. Nimi powietrze z cieczą wydostaje się nawet 6-10m w górę. Mieszadła w opryskiwaczu: a) mechaniczne; b) hydrauliczne; c) pneumatyczne. Rodzaje pomp stosowanych w opryskiwaczach: a) tłokowa jednostronnego działania; b) tłokowa podwójna jednostronnego działania; c) tłokowa dwustronnego działania; d) wirnikowa; e) przeponowa jednostronnego działania; f) przeponowa dwustronnego działania.

16. tendencje w technologii uprawy roli.

a) bezorkowa uprawa roli; b) siew bezpośredni( w ściernisko); c) rolnictwo precyzyjne( komputer, GPS, zdjęcia z satelity pozwalają na określenie gdzie i ile nawozów trzeba); d) desykacja przed zbiorem(randapowanie); e) głęboszowanie; f) trójetapowy zbiór zbóż; g) stosowanie agregatów uprawowo- siewnych.

17. od czego zależy i jakie wartości przyjmuje współczynnik ruchów roboczych kappa.

Kappa=Sr/(Sr+Sj)

Współczynnik ten określa długość ruchów roboczych do ogólnej długości drogi jaką przebywa agregat na określonej powierzchni pola. Im większa wartość współczynnika tym ruch jest bardziej efektywny. Zależy od: sposobu poruszania się agregatu (zagonowo lub w okółkę), długości pola, szerokości pola(ilość nawrotów), od szerokości roboczej agregatu. Przyjmuje wartości teoretycznie od 0 do 1 w praktyce do 0,97.

18. co znaczy że ciągnik ma uciąg 9kN(14kN).

Jeśli ciągnik na ściernisku gleby średniej zwięzłej o wilgotności 15-17% przy prędkości 6km/h i ciśnieniu w ogumieniu 1 atmosfera osiągnie 0,9 danej wartości może być zaliczony do danej klasy. 9kN∙0,9=8,1kN.

19. zasady regulacji rozrzutnika obornika.

Rozrzutnik obornika reguluje się mechanizmem zapadkowym. Przestawiamy w taki sposób żeby rozrzucał odpowiednią ilość obornika na ha.

Rozrzutniki dzielimy na: - przyczepy jednoosiowe 3,5t;- przyczepy dwuosiowe do 1t. w zależności od pasa rozrzutu na:- szeroko rozrzucające 4-8m;- średnio 2-4m;- wąsko do 2m.

20. trwałość i niezawodność.

Trwałość- zdolność zachowania stanu zdolności w określonych warunkach do zakończenia eksploatacji wszystkie części maszyny ulegają zużyciu. Jest to opisane krzywą Lorensa, wyróżnia się w niej trzy etapy: docieranie, normalna eksploatacja, przyspieszone zużycie.

Niezawodność- jest to zdolność do zachowania istotnej właściwości w dopuszczalnych granicach określonych w warunkach istnienia obiektu w ciągu określonego czasu.

21.Rodzaje zużywania części maszyn.

1. zużycia tribologiczne: a) chemiczno- mechaniczne( utleniające, wodorowe, ścieranie); b) mechaniczne- ścierane, zmęczeniowe(łuszczenie, wykruszenie), odkształceniowe; c) fizyko- mechaniczne( adhezyjne, cieplne); d) fizyko-chemiczno-mechaniczne(adhezyjno- utleniające). 2. zużycia nietribologiczne: kohezja chemiczna, kohezja elektrochemiczna, zużycie erozyjne. 3. zużycia dzielimy też na odwracalne i nieodwracalne.

---