PRZESŁANKI ISTNIENIA MAŁŻEŃSTWA

• różnica płci małżonków (płeć stwierdza się na podst. aktu urodzenia)

• równoczesna obecność małżonków przy zawieraniu małżeństwa (wyjątek-można zawrzeć przez pełnomocnika)

• złożenie przez małżonków zgodnych oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński

• udział osoby urzędowej przy zawarciu małżeństwa może to być kierownik urzędu stanu cywilnego albo duchowny kościoła który ma uregulowany swój status prawny

Jeżeli któraś z tych przesłanek nie zostanie spełniona, małżeństwo nie istnieje

PROCEDURA ZAWARCIA ZWIĄZKU MAŁŻEŃSKIEGO:

-przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego

1. należy zgłosić się do urzędu stanu cywilnego

2. przedstawić odpowiednie dokumenty (akt urodzenia, orzeczenie rozwodowe, akt zgonu, obcokrajowiec-zaświadczenie ze swojego kraju że może zawrzeć związek małżeński

3. upływ terminu miesięcznego-kierownik urzędu stanu cywilnego może skrócić ten termin z ważnych powodów

4. małżeństwo zawiera się w obecności dwóch świadków, jeżeli by ich nie było nie jest to przesłanka do zawarcia małżeństwa

-przed duchownym(konkordatowe)

1. udajemy się do kierownika urzędu stanu cywilnego-wystawia on zaświadczenie że nie występują przeszkody do zawarcia związku małżeńskiego, zamieszcza on wzmiankę jakie nazwisko będzie nosiła małżonka i dzieci-takie zaświadczenie jest ważne przez 3mies. od jego wydania

2. z zaświadczenie udajemy się do duchownego aby ustalić termin ślubu.

3. po ceremonii w kościele duchowny wystawia zaświadczenie potwierdzające że takie i takie osoby zawarły związek małżeński, że złożyły przed nim zgodnie z oświadczeniem

4. takie zaświadczenie w ciągu 5 dni wysyła do urzędu stanu cywilnego, jeżeli nie wyśle w ciągu tych 5dni małżeństwo wg prawa nie istnieje, liczy się data stempla pocztowego

PRZESZKODY DO ZAWARCIA MAŁŻEŃSTWA:

BEZWZGLĘDNE WZGLĘDNE

-wyłącza zawarcie -za zgodą Sądu

małżeństwa można zawrzeć

a)postawanie w związku a)choroba psychiczna lub

małżeńskim (bigamia) niedorozwój umysłowy

b)pokrewieństwo w linii b)pokrewieństwo(powinowactwo

prostej i między rodzeństwem rodzeństwem linii prostej(zięć, teściowa)

c)całkowite ubezwłasnowolnienie c)przeszkoda wieku

w chwili zawierania małżeństwa

PRZYCZYNY UNIEWAŻNIENIA MAŁŻEŃSTWA|

-przeszkody

-w przypadku wadliwego pełnomocnictwa

- występowanie wad oświadczenia woli przy zawieraniu małżeństwa

O unieważnieniu małżeństwa w przypadku bigamii i pokrewieństwa może wystąpić każdy kto ma w tym interes prawny.

O unieważnienie małż. w przypadku ubezwłasnowolnienia, chorobie psychicznej, niedorozwoju mogą wystąpić jedynie małżonkowie.

Nie można unieważnić małżeństwa również, jeżeli wiek zostanie osiągnięty na dzień złożenia wniosku o unieważnienie.

Jeżeli pełnomocnictwo było wadliwe lub go nie było to małżeństwo można unieważnić pod jednym warunkiem-jeżeli małżonkowie nie rozpoczęli pożycia.

Jeżeli przy zawarciu związku małżeńskiego wyst. Wady oświadczenia woli(alkoholizm, choroba psychiczna) istnieje możliwość unieważnienia małżeństwa i można to zrobić w ciągu 6miesięcy od zawarcia małżeństwa.

W przypadku bigamii i pokrewieństwa można unieważnić również po śmierci małżonka. Prokurator również ma takie prawo.

Sąd wydaje orzeczenie o unieważnieniu małżeństwa jest to orzeczenie konstytutywne.

Orzeczenie wywołuje skutek z mocą wsteczną od chwili zawarcia małżeństwa, ale w pewnych sprawach jest inaczej.

-w sferze majątkowej wspólność majątkowa jest taka jak przy rozwodzie

-sfera stosunków do dzieci

W orzeczeniu trzeba określić, które z małżonków było w złej wierze (zła wiara ma wpływ na obowiązek alimentacyjny)

SKUTKI PRAWNE ORZECZENIA O NIEWAŻNOŚCI

1. małżeństwo jest traktowane jakby go nie było

2. następuje automatyczny powrót do nazwiska które nosiło się przed zawarciem małżeństwa

USTANIE MAŁŻEŃSTWA

-na skutek śmierci jednego z małżonków

-orzeczenia sądu o uznaniu małżonka za zmarłego

-na skutek rozwodu

na skutek unieważnienia małżeństwa

R O Z W Ó D

PRZESŁANKA PRZESŁANKA

POZYTYWNA NEGATYWNA

trwały i całkowity -wyłączna wina rozpadu

rozpad pożycia małżeństwa przez małżonka

-trwały- tzn. można zakładać -ze wzgl. na dobro wspólnych

że małż. nie powrócą do małoletnich dzieci

pożycia - zasady współżycia społecznego

-całkowity(zupełny)-nast.

w 3sferach-uczuciowej

fizycznej, gospodarczej

Rozwód można uzyskać jeżeli zgodzi się na to drugi małżonek.

Jeżeli drugi małżonek nie zgodzi się ale odmowa udzielenia zgody jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Przy złożeniu pozwu o rozwód musi wpłacić pewną sumę.

Z pozwu o rozwód mogą wystąpić tylko małżonkowie, sąd musi przeprowadzić posiedzenie pojednawcze, na drugiej rozprawie bada przesłanki i podejmuje decyzje.

ORZECZENIE ROZWODOWE

1. ROZSTRZYGNIĘCIE Z URZĘDU

Sprawdza winy rozkładu pożycia małżeńskiego chyba, że oboje małżonkowie się zgodzą wtedy sąd nie orzeka o winie. Można stwierdzić winę jednego z małżonków po stronie obojga z małżonków małżonków może stwierdzić również, że żadne z nich nie ponosi winy. Wina wpływa na zakres alimentów.

Sąd rozstrzyga

-władze rodzicielską nad małoletnim dzieckiem,

-alimenty na rzecz dzieci

-które z rodziców ma płacić i w jaki sposób.

Jeżeli po rozwodzie żaden z rodziców nie będzie opiekować się dzieckiem sąd może zażądać alimentów od obydwu.

-sposób korzystania ze wspólnego mieszkania dotyczy to mieszkań bez względu na tytuł prawny

2. ROZSTRZYGNIĘCIE NA ŻĄDANIE POWODA

Eksmisja ze wspólnego mieszkania, jeżeli eksmitowany nie traci prawa, bo było to np. mieszkanie własnościowe, małżonka, eksmitowanemu należy się udział.

Podział wspólnego majątku-, jeżeli sąd, który orzeka o rozwodzie stwierdzi, iż przedłuży to sprawę rozwodową orzeka o samym rozwodzie natomiast sprawę o podziale majątku kieruje do sądu rejonowego.

Alimenty na rzecz małżonka

Zwykły obowiązek alimentacyjny-uprawnionym do alimentów jest małżonek, który na skutek rozwodu popadł w niedostatek niedostatek nie został uznany wyłącznie winnym rozpadu pożycia.

Zakres alimentów-mogą zaspokoić normalne usprawiedliwione potrzeby uprawnionego stosownie do możliwości zarobkowych zobowiązanego.

Małżonek, który został uznany za wyłącznie winnego nigdy nie będzie mógł sam dla siebie wystąpić o alimenty. Wysokość zależy od możliwości zarobkowych(faktycznych możliwości a nie rzeczywistych zarobków)

Obowiązek alimentacyjny kończy się na skutek:

-śmierci jednego z małżonków

-zmiany stosunków majątkowych

uprawniony zawrze powtórne małżeństwo

-obowiązek alimentacyjny nie może trwać dłużej niż 5lat, jeżeli zobowiązany nie jest winny rozpadu pożycia

3. ROZSTRZYGNIĘCIA NA ZGODNY WNIOSEK STRON

Podział wspólnego mieszkania(tytuł prawny do wniosku nast. to fiz. podział)

Przyznanie mieszkania jednemu z małżonków.

SKUTKI WYROKU ROZWODOWEGO

• ustanie małżeństwa po uprawomocnieniu się wyroku jest to orzeczenie konstytutywne

• ustaje wspólność majątkowa małżonków, przekształca się w ułamkową

• małżonkowie powracają do stanu wolnego

• po rozwodzie trwa powinowactwo z rodziną małżonka

• istnieje możliwość powrotu do poprzedniego nazwiska w ciągu 3mies. składa się po uprawomocnieniu orzeczenia przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.

SEPARACJA SĄDOWA

1. przesłanką pozytywną- jest zupełny rozpad pożycia małżeńskiego

2. przesłanką negatywną- jest dobro wspólnych dzieci i zasady współżycia społecznego.

Orzekając separacje sąd rozstrzyga alimentach:

-alimentach

-władzy rodzicielskiej

-korzystaniu korzystaniu mieszkania

SKUTKI SEPARACJI:

-takie jak przy rozwodzie, ale małżeństwo trwa nadal, czyli nie mogą zawrzeć innego małżeństwa

-nie można powrócić do poprzedniego nazwiska

-powstaje rozdzielność majątkowa

-nie dziedziczą po sobie na podst. ustawy mogą dziedziczyć jedynie z testamentu

W czasie trwania separacji każdy z małżonków może złożyć wniosek o rozwód. Natomiast wzniesienie o separacje musi być na wniosek obojga z małżonków

USTALENIE POCHODZENIA DZIECKA

Ustalenie macierzyństwa jest przesłanką ustalenia ojcostwa

Rozróżniamy 3 sposoby ustalenia ojcostwa:

Domniemanie pochodzenia dziecka od męża matki począwszy od dnia zawarcia małżeństwa aż do trzechsetnego dnia od ustania małżeństwa.

Jeżeli kobieta zawarła ponownie małżeństwo istnieje domniemanie że ojcem dziecka jest drugi mąż .

Domniemanie powyższe można obalić występując na drogę sądową o zaprzeczenie ojcostwa

-może wystąpić mąż matki dziecka w ciągu 6mies. od dowiedzenia się że żona urodziła dziecko

-przedstawiciel ustawowy męża kiedy on jest całkowicie ubezwłasnowolniony

-sama matka dziecka w ciągu 6mies. od dowiedzeniu się że urodziła dziecko(może być w szoku poporodowym)

-samo dziecko w ciągu 3lat od uzyskania pełnoletności

- prokurator bez ograniczeń czasowych

-jeżeli dziecko urodziło się w małżeństwie, i to dziecko umrze to po śmierci nie można wystąpić o zaprzeczenie ojcostwa

ZAPRZECZENIE OJCOSTWA-SPOSOBY

-mąż matki może złożyć oświadczenie, że nie jest ojcem dziecka tylko wtedy, gdy:

a) dziecko urodziło się w ciągu pierwszych 180dni małżeństwa

b) mąż matki nie wiedział że żona jest w ciąży w chwili zawarcia małżeństwa

c) udowodni, że nie współżył z matką dziecka w okresie tzw. koncepcyjnym tj. 181-300dni przed urodzeniem się dziecka

-należy udowodnić nieprawdopodobieństwo, że mąż matki jest ojcem dziecka

NIEPODOBIEŃSTWO-polega na tym, że mąż z jakichkolwiek powodów nie może być ojcem dziecka (badania krwi, genetyczne)

SKUTKI SKUTECZNEGO ZAPRZECZENIA OJCOSTWA:

-dziecko traci nazwisko męża matki takie dziecko ustawowo nie może dziedziczyć

UZNANIE DZIECKA

Ustala się gdy ustalone jest macierzyństwo ale kobieta nie jest zamężna albo kobieta jest zamężna ale skutecznie zaprzecza ojcostwo jej męża.

Jeżeli dziecko ma już ojca ustalonego to nie można uznać. Jest to jednostronna czynność prawna. Polega na złożeniu przez mężczyznę oświadczenia, w którym potwierdza, że jest ojcem dziecka. Dziecko można uznać przed kierownikiem stanu urzędu cywilnego, notariuszem, sądem.

Te osoby, przed którymi składa się oświadczenie nie badają czy jest ojcem. Lecz gdy te osoby zauważą, że jest zbyt mała różnica wieku nie mogą uznać oświadczenia.

DZIECKO MOŻNA UZNAĆ

• Jeżeli chodzi o kobietę zamężną można uznać przed urodzeniem, po urodzeniu i po śmierci dziecka pod warunkiem, że ono samo zostawiło swoje dzieci(będzie miało to skutek przy dziedziczeniu). Uznanie musi być bezwarunkowe i bezterminowe. Uznać dziecko może osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

• Jeżeli chodzi o dziecko poczęte musi być zgoda matki.

• Jeżeli urodzone, ale niepełnoletnie zgoda matki lub przedstawiciela ustawowego(np. półsierota)

• Jeżeli jest pełnoletnie musi być zgoda matki i dziecka. Zgoda musi być udzielona najpóźniej ciągu 3mies. od oświadczenia o uznaniu dziecka, jeżeli przekroczy ten termin oświadczenie jest bezskuteczne. Unieważnić takie oświadczenie może tylko sąd.

SĄDOWE USTALENIE OJCOSTWA

• Może wystąpić do sądu matka do czasu uzyskania pełnoletności przez dziecko

• Samo dziecko po uzyskaniu pełnoletności

• Prokurator

Ojciec dziecka nie może wystąpić o ustalenie ojcostwa na drodze sądowej.

Osoba która składa pozew musi udowodnić że pozwany mężczyzna współżył z matką dziecka w okresie koncepcyjnym(domniemanie faktyczne-nocują w jednym zamkniętym pomieszczeniu).

JAK MĘŻCZYZNA MOŻE SIĘ BRONIĆ:

Wykazać nieprawdopodobieństwo że jest ojcem dziecka

Że kobieta współżyła z innymi mężczyznami mężczyznami że prawdopodobieństwo ojcostwa innych mężczyzn jest większe.

W pozwie można wskazać tylko jednego mężczyznę przy bliźniakach dwujajowych dwa wnioski

PRZYSPOSOBIENIE REALIZUJE 2 CELE:

1.ZAPEWNIENIE ADOPTOWANEMU DZIECKU RODZINY

2. REALIZOWANIE INSTYNKTÓW MACIERZYŃSKICH OSOBOM, KTÓRE DZIECI NIE MAJĄ

WYMOGI PO STRONIE PRZYSPOSABIAJĄCEGO

• Przysp. Musi złożyć wniosek o przysposobienie

• Musi wystąpić odpowiednia różnica wieku

• Musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych

• Musi posiadać odpowiednie cechy charakteru tzn. kwalifikacje osobiste

• Musi żyć w momencie orzekania o przysposobieniu

Można przysposobić osobę małoletnią. Kiedy ukończy 13lat musimy mieć jego zgodę, jeżeli jest młodszy należy go wysłuchać.

ZGODA OKREŚLONYCH OSÓB

-zgoda naturalnych rodziców nie mogą udzielić jej wcześniej niż po 6tyg. Po urodzeniu się dziecka, zgody nie można udzielić przez pełnomocnika (blankietowa lub zgoda dla osób, które rodzice znają)

OD RODZICÓW NATURALNYCH NIE JEST WYMAGANA ZGODA

-jeżeli nie posiadają władzy rodzicielskiej

-jeżeli rodzice są nieznani

-jeżeli nie jest znane miejsce pobytu dzieci

Zdarza się również, że władza jest zawieszona lub ograniczona trzeba uzyskać zgodę rodziców, jeżeli nie miało rodzica-zgoda opiekuna.

Jeżeli przysposobienia dokonuje tylko jedno z małżonków wymagana jest zgoda tego drugiego.

Sąd uznaje orzeczenie, którego skutkiem jest dziecko, które jest traktowane jako naturalne. Jednocześnie ustają dotychczasowe więzi ze swoimi naturalnymi rodzicami i krewnymi a powstają nowe.

Przy przysposobieniu pełnym można sporządzić dziecku nowy akt urodzenia.

Przy przysposobieniu całkowitym anonimowym zawsze sporządza się nowy akt urodzenia (anonmowy0nikt nie może dowiedzieć się o prawdziwym pochodzeniu dziecka)

Wyjątek-damo dziecko po uzyskaniu pełnoletności sam zażąda informacji o pochodzeniu.

Przysposobienie niepełne można rozwiązać

Przysposobienie całkowite jest nierozwiązywalne

---