KLINICZNE PRAKTYKI - Neurologia dn.11.01.2013r.
Badanie pacjenta z kontaktem - ocena nerwów czaszkowych
nerw węchowy sprawdzamy zaburzenia węchu poprzez przystawienie amoniaku blisko nozdrzy pacjenta,
nerw wzrokowy badanie pola widzenia, badanie ostrości widzenia, ruchy gałek ocznych, sprawdzamy wielkość źrenic i porównujemy obie źrenice czy są równe (po stronie uszkodzenia źrenica szeroka anizokoria, badamy reakcję źrenic na światło zwężanie i rozszerzanie),
nerw około ruchowy - zez rozbieżny,
nerw odwodzący - zez zbieżny,
nerw bloczkowy
nerw trójdzielny - czuciowy
nerw twarzowy - objaw Bella - nie domykanie powieki przy uszkodzeniu ośrodkowym, w miastenii asymetryczne opadanie powieki,
nerw przedsionkowo-słuchowy - odpowiada za słuch (przedsionkowy za błędnik),
nerw językowo-gardłowy - obserwujemy przy uszkodzeniu przeciągnięcie podniebienia i języczka w przeciwną stronę,
nerw błędny - unerwienie autonomiczne,
nerw dodatkowy - badanie unerwienia części szyjnej - m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy,
nerw podjęzykowy
Badanie kkg i kkd (ruchy czynne i bierne)
Badanie siły mięśniowej na I - porażenie,
Badanie siły mięśniowej na II - wyraźne zgięcie,
Badanie siły mięśniowej na III - pokonanie siły grawitacji,
Badanie siły mięśniowej na IV - ocena napięcia mięśniowego z mniejszym oporem, który pozwala na wykonanie ruchu
Badanie siły mięśniowej na V - ocena napięcia mięśniowego z maksymalnym oporem, który pozwala na fizjologiczne wykonanie ruchu.
Ocena napięcia mięśniowego - wzmożone napięcie - spastyka - objaw scyzorykowy - zespół piramidowy.
Po udarach w pierwszej fazie napięcie jest wiotkie, a później spastyczne.
Wzmożone napięcie mięśniowe o charakterze pozapiramidowym występuje również w zespole Parkinsona, w udarze to uszkodzenie jąder podkorowych.
Badanie czucia
dotyk,
ból,
temperatura.
Badanie odruchów głębokich
kkg
m. dwugłowy - badanie C5 - C6 (przy zgiętym łokciu)
m. trójgłowy ramienia - badanie C7,
nerw łokciowy.
kkd
pod kolanem - odruch kolanowy badanie odcinka L3 - L4
skokowy - badanie odcinka S1.
Badanie żuchwy
- w bocznym zanikowym - porażenie.
Badanie odruchów patologicznych
Objaw Hofmanna - świadczy o uszkodzeniu dróg piramidowych (powyżej skrzyżowania dróg),
Objaw Babińskiego - patologiczny,
Objaw Openheina - paluch do góry (drażnienie nogi z boku),
Objaw Hajoka - drażnienie po bocznej kostce,
Objaw Rossolino - drażnienie palców stopy.
Badanie zborności - móżdżku (koordynacja) - dysmetria - nie trafia do nosa.
Udar móżdżku - po tej samej stronie co porażenie.
Udar mózgu - po stronie przeciwnej co porażenie.
Drżenie zamiarowe świadczy o uszkodzeniu móżdżku.
Badanie - objawy oponowe (krwotoki mózgu, zapalenie opon mózgowych) :
zgięcie głowy do przodu,
objaw Kerninga - przy zgiętym kolanie niemożność wyprostowania podudzia powyżej 45 stopni ujemny,
Próba Romberga - ocena zaburzeń koordynacji ruchowej.
Badanie móżdżku i rogów tylnych sznurowych - w pozycji stojącej z zamkniętymi oczami, uniesione ręce przed sobą - utrata równowagi - objaw dodatni.
Badanie chodu - przy uszkodzonym móżdżku chód z szeroko rozstawionymi nogami. - objaw dodatni.
Badanie korzeniowe - objaw Laseka dodatni - uniesienie kkd do góry - wyprostowana przy 30 stopniach opór (L4-L5-S1).
- objaw Mackiewicza - dodatni przy zgiętym kolanie w leżeniu na boku
(L2-L4).
KLINICZNE PRAKTYKI - Neurologia dn.14.01.2013r.
UDARY
Objawy ośrodkowego układu to uszkodzenie mózgu i rdzenia.
Objawy obwodowego układu to uszkodzenie móżdżku i pnia mózgu.
ABC PACJENTA PO UDARZE
UDAR - zawał mózgu, niedokrwienie mózgu, krwotoczny zawał mózgu.
Objawy uszkodzenia połowiczego
Udary krwotoczne występują częściej u młodszych pacjentów, przyczyną mogą być wady rozwojowe naczyń mózgu, stres, przesilenie, podwyższone ciśnienie, cukrzyca, miażdżyca.
Udar niedokrwienny występuje częściej u starszych ludzi. Jakaś część mózgu zostaje niedokrwiona i zostaje zaburzona czynność tej części mózgu.
Ośrodkowy niedowład np. jeśli prawa półkula półkula jest uszkodzona to lewa strona jest porażona i na odwrót. W pniu mózgu mogą być objawy groźne z zagrożeniem życia np. niedotlenienie.
Objawy piramidowe ognisko może być widoczne do 3 dni po udarze.
Objawy udaru zależą od obszaru tętnicy, która jest odpowiedzialna za ukrwienie i została uszkodzona. Tętnice przednie, środkowa i tylne odpowiadają za ukrwienie mózgu.
Podstawowym objawem jest niedowład (90 % strony przeciwnej niż od półkuli)
NIEDOWŁAD - SŁABIONY RUCH.
PORAŻENIE - ŻADNEGO RUCHU.
Niedowłady można określić za pomocą testu Lovetta (ubytek siły mięśniowej). Mogą występować również zaburzenia mowy przy uszkodzeniu lewej strony.
Afazja ruchowa - pacjent nie wyraża w prawidłowy sposób swoich słów.
Afazja czuciowa - pacjent nie rozumie co się do niego mówi, o co się pytamy.
Najczęściej afazje występują mieszane, ale z jedną afazją wyróżniającą się (jedna jest słabsza, a druga mocniejsza).
Niedowład po jednej stronie nazywamy hemiparezą (niedowład ręki i nogi) lub hemiplegią (porażenie ręki i nogi).
PARAPLEGIA - porażenie.
PARAPAREZA - niedowład.
Objawy rzadziej spotykane, które występują z tylnej jamy czaszki PNIA I MÓŻDŻKU. Mogą dawać bardzo podobne objawy przede wszystkim zaburzenia równowagi, zawroty głowy, wymioty i nudności, również na obwodzie zaburzenia kończyn może dojść do tetraparezy (ale rzadko).
W badaniu neurologicznym występuje oczopląs, dodatnie próby móżdżkowe, tj. ataksja (niezborność - pacjent nie potrafi trafić palcem do nosa lub nie potrafi piętą kkd dotknąć przeciwnego kolana), chód marynarski - na szerokiej podstawie kkd pacjent wykonuje chód z rękami uniesionymi na wysokości tułowia i rozstawionymi, tak jakby chciał utrzymać równowagę).
Badanie neurologiczne można wykorzystać próbę Romberga pacjent stoi na baczność wyciąga ręce przed siebie i zamyka oczy. Obserwujemy czy dochodzi do zaburzeń równowagi, można delikatnie pacjenta próbować przesunąć i spróbować zaburzyć równowagę.
Zaburzenia mowy
Uszkodzenia mózgu i rdzenia - mowa skandowana - siekanie słów.
Uszkodzenia pnia mózgu i móżdżku - mowa dyzartryczna - niesprawny aparat gardłowy mówi niesprawnie, ale prawidłową treść.
Napięcie mięśniowe jest obniżone na początku zaraz po udarze, zaś u pacjentów gdzie została źle przeprowadzona rehabilitacja lub nie podjęta w ogóle można zaobserwować rękę Hoffmanna (spastyczna), kolejnym charakterystycznym objawem jest chód koszący.
Badamy również nerwy czaszkowe, najczęściej dochodzi do wystąpienia uszkodzeń nerwu twarzowego:
ośrodkowe uszkodzenie nerwu - dotyczy samych ust tj. opadanie kącika ust, a nawet pocieknięcie śliny z tego kącika.
obwodowe uszkodzenie nerwu - dotyczy nie domykania oka i marszczenie czoła - występuje asymetria. ZIMNY ŁOKIEĆ!!!!