Podaję zagadnienia, które mieli na egzaminie dzienni:
- przystosowanie do życia wcześniaka
- rozwój przywiązania w okresie wczesnego dzieciństwa
- tworzenie związków (teoria systemowa, relacje: pionowe i poziome)
- rozwój emocjonalny dziecka (rola, składniki, funkcje emocji),
radośc, zaskoczenie
- główne style rodzicielskie
- rozwój języka i mowy
- egocentryzm u dziecka
- konstruktywizm społeczny
- asymilacja, akomodacja i równowaga
- samoocena i socjalizacja
- stałość przedmiotu (Piaget)
- temperament

Asymilacja to włączanie świata zewnętrznego do już ukształtowanych struktur poznawczych; proces ten jest obecny we wszystkich okresach rozwoju intelektualnego. Inaczej mówiąc, asymilacja następuje w momencie, kiedy spotykamy się z nowym doświadczeniem podobnym do czegoś, co przeżyliśmy wcześniej i możemy je dopasować do istniejących schematów. Proces ten ma na celu doprowadzenie do równowagi psychicznej (ang. equilibrium).
Na przykład, dla dziecka, które potrafi już chodzić, przechadzka po śliskim chodniku będzie asymilowana do uprzednio istniejącego schematu chodzenia.

Akomodacja to termin wprowadzony do psychologii przez Jeana Piageta. oznacza zmianę istniejących lub utworzenie nowych struktur poznawczych w celu lepszego dopasowania się do środowiska.
Przykładem akomodacji może być dziecko, które nazywa muchę "ptaszkiem" (asymiluje do istniejącego schematu) i dowiaduje się, że mucha nie jest ptaszkiem, ale owadem. W tym momencie schemat dziecka "to, co lata, jest ptaszkiem" zostaje zakomodowany do nowej informacji: "to, co lata, jest ptaszkiem lub owadem".

Głównym mechanizmem rozwoju jest MECHANIZM DĄŻENIA DO RÓWNOWAGI w procesie adaptacji jednostki do otoczenia. Dążenie do równowagi to proces ADAPTACJI w tym procesie równoważenia współdziałają ze sobą 2 procesy : AKOMODACJI I ASYMILACJI.

3 POZIOMY ROWNOWAGI :

- RÓWNOWAGA BIOLOGICZNA : asymilacja sprowadza się do przyswojenia przez organizm odżywczych substancji chemicznych

-RÓWNOWAGA SENSORYCZNO - METORYCZNA : dokonuje się w trakcie poznawczej penetracji środowiska przez dziecko (dominuje w 2 pierwszych latach życia). Poznanie dokonuje się przez czynność manipulowania przedmiotami. (umiejętność zapięcia guzika)

-RÓWOWAGA POZNAWCZA - pojawia się wówczas gdy czynność wykonywana dotychczas na konkretnych przedmiotach zostaje zinterioryzowana.

Temperament - to kontekst, z którego rozwija się późniejsza osobowość dziecka i dorosłego, to cechy i wzorce reakcji wyrażające się poziomem aktywności, emocjonalnością.

Temperament to konstrukt uwarunkowany różnicami indywidualnymi w reaktywności i samoregulacji.

Reaktywność to cecha charakteru , która mowi o intensywności (wielkości) reakcji.

Reaktywność NISKA - duże zapotrzebowanie na stymulację

Reaktywność WYSOKA - małe zapotrzebowanie na stymulację

Wymiary temperamentu:

-Poziom aktywności - tendencja do energicznego poruszania się zamiast bycia w bezruchu

-Zbliżenie / emocjonalność pozytywna - otwartość na ludzi, nowe sytuacje, tzw zachowanie towarzyskie.

stałość przedmiotu (Piaget)

Faza VI - droga do stałości "obiektu"

To ostatni z etapów opisywanego tutaj procesu Symbiozy-Separacji-Indywiduacji. Mniej więcej po 30 miesiącu życia, jeśli dziecku uda się konstruktywnie rozwiązać fazę ponownego zbliżenia, gotowe jest wreszcie do rzeczywistej separacji, dokonującej się na drodze indywiduacji, czyli osiągnięcia poczucia własnej tożsamości.

Proces ten przebiega częściowo na zasadzie sprzeciwu wobec "obiektu". Dziecko w tym czasie często wyraża swoje "nie", a tym samym w sposób naturalny wyznacza po prostu swoje granice. Jednocześnie wypróbowuje granice dorosłych. Dlatego ważne jest, by nie stosowali oni wobec niego upokarzających metod, drastycznych zakazów. Znów potrzebna jest tutaj mądra miłość, kierowana intuicją i stawianie granic, gdy jest to konieczne np. ze względu na bezpieczeństwo dziecka. Bowiem, jak pisze J. Prekop: "(...) Tylko wtedy, gdy dziecko, w ramach zakreślonych przez obszar gniazda, doznało we wszystkich wymienionych okolicznościach, że jest bezwarunkowo kochane i szanowane, jest też w stanie kochać i szanować rodziców (...)"

Przedstawiony przeze mnie zarys procesu Symbiozy-Separacji-Indywiduacji M. Mahler zawiera ważną informację dla rodziców: w życiu waszego dziecka liczy się każda chwila.

Doświadczenia malucha z wczesnych miesięcy i lat kreują późniejszy jego wizerunek.

Nie można, oczywiście, wszystkich problemów dziecka tłumaczyć wyłącznie brakiem zaspokojenia jego potrzeb w niemowlęctwie. Jednak pominięcie tego okresu w rozpatrywaniu aktualnej sytuacji dziecka, może prowadzić do niepełnej, a nawet fałszywej diagnozy.

---