SYNDROM TERAPEUTY- WYPALENIE W PRACY ZAWODOWEJ

1. Relacja terapeuta -klient (uczestnik) -z jednej strony daje poczucie spełnienia (potwierdza sens działania); z drugiej strony niszczy i wyczerpuje. Jednym z objawów jest chroniczne zmęczenie. Rozwija się zawodowa deformacja (zespól wypalenia ) różnych obszarów osobowości.

2. Pomaganie i dlaczego pomagamy?

• -W życiu jest to spontaniczne współdziałanie oraz gotowość do pomocy, a także zadowolenie towarzyszące robieniu czegoś dobrego dla innych. Zdarza się pomoc bezradnemu człowiekowi Dostrzegamy w danej sytuacji rodzaj wyzwania dla siebie .

Pomaganie często bywa namiastką kontaktu. Pomaganie może być obroną albo

terapią własnych problemów. Wreszcie pomaganie jako towar - jako pomoc

profesjonalna(np. psychoterapia za , którą płacimy ).

• - Zainteresowanie samym sobą.

• -Zabezpieczenie egzystencji.Za pomoc, terapię należy płacić; pieniądze za usługę (traktować jako biznes).

• Władza i zależność. Możliwość pomagania w nieszczęściu i bezradności powoduje, że lepiej się czujemy (silniejsi) ma duży wpływ na wybór zawodu - służba innym.

DEFINICJA I PRZYKŁADY DEFORMACJI OSOBOWOŚCI JAKO KONSEKWENCJA WYKONYWANEGO ZAWODU

DEFORMACJA OSOBOWOŚCI-rozumiana jako niepożądana konsekwencja wykonywania zawodu powinna określać wszelkie niekorzystne zmiany osobowości, nieprawidłowości rozwoju, poczucie zmęczenia wypalenia, usztywnienia, dezorientacji, ajlenacji, utratę poczucia rzeczywistości prawidłowej jej oceny oraz przekłamania w odbiorze własnych przeżyć, sądów i zachowań, które występują w przebiegu pracy zawodowej i są przez nią uwarunkowane.

1. Długotrwałe obciążenie- uważa się one za naturalne (po części). Obciążenia, na które jesteśmy narażeni w pracy -niektórzy uważają je za naturalne lub,nieuniknione. Warto sprawdzić, które są naturalne, a które pochodną; z jednej strony nieporadności, pasywności, a z drugiej strony nadmiernych oczekiwań i zbytniego optymizmu pracownika. Długotrwałe obciążenie jest jednym z podstawowych czynników deformacji,nadmiar terminów szybkie zmiany, nie można złapać „oddechu”, pośpiech. Ciągłe i szybkie decyzje i działania.

2. Nadmierna identyfikacja -zbyt wiele osób nadmiernie identyfikuje się z działalnością albo z instytucją gdzie pracuje. Terapeuci często ponad swoje możliwości identyfikują się z uczestnikami albo z po

3. jęciami i wartościami, które rozpoznali jako fundamentalne we własnym życiu -wspomagane odpowiedzialnością wolnością od cierpienia, obowiązkiem, rozwojem itp. Cały czas żyjemy pracą.Nie potrafimy oddzielić pracy od domu. Przyjmujemy gesty i słowa.

4. Ślepe plamki- na siatkówce oka istnieje obszar, który nie odbiera rzadkich bodźców, czegoś podobnego doświadczamy w kontaktach międzyludzkich; mianowicie wobec niektórych prostych procesów, zachowań, obserwacji jesteśmy ogarnięci swojego rodzaju ślepotą. Czasem zadajemy sobie najwyższy trud by dostrzec daną rzecz - bez skutku, -mimo że wszyscy ją widzą. Osiągniętej po kilku latach rutynie zawdzięczamy poczucie bezpieczeństwa; zatracamy bogactwo spostrzeżeń i myśli. Dobre jest to, że mamy rady programowe - rozmawiamy o uczestnikach, efektach, problemach- każdy dostrzega, co innego-co my nie zauważamy.

5. Zubożenie zainteresowań -interesują nas tylko tematy związane z pracą. Niektórzy terapeuci nie potrafią przestać myśleć o zawodzie, również w życiu prywatnym. Mają tendencje, że wracają do tematów w natrętny sposób.

6. Jałowość myślenia- myślenie staje się w trakcie działań zawodowych bardziej wnikliwe - traci jednak na różnorodności i elastyczności. Terapeuci skarżą się na brak nowych pomysłów. Jest to efekt zbytniej samokontroli własnych poczynań zawodowych; czasem wyobraźnię terapeuty ogranicza perspektywa szkoły, jaką reprezentuje.(Ważne jest odwiedzać inne warsztaty, jeździć na szkolenia0

7. Utrwalony odruch i ekspresja - konieczność codziennego występowania w określonej roli tak wrasta w niektórych ludzi ,że po pewnym czasie nie zauważają swojego odruchu zawodowego i nie mogą się go pozbyć. Wymienić tu można np. uniżoność kelnerów obsługi hotelowej, uduchowienie księży zakonnic, sztywność oficera czy budząca zaufanie życzliwość terapeuty. Postawy takie mają tendencje rozszerzani się poza pracą zawodową.

8. Uczucia na zawołanie- tak jak język, gest, ekspresja, niektóre uczucia podlegają zawodowej deformacji.

SYNROM TERAPEUTY

Istnieje zjawisko- przymus pomagania. Należy zwrócić uwagę - określenie to dyskredytuje pomaganie w ogóle. - Źródłem obciążeń mogą być uczestnicy, bądź partnerskie stosunki między uczestnikiem a terapeutą, koledzy, zespół współpracowników, instytucja.

1. Obciążenie przez samego siebie:

• Osobowość terapeuty

• Syndrom terapeuty

• Charakterystyczne, biograficzne warunki początkowe

• Ideał pomagania

• „Dobry terapeuta”

• Różnorodność metod

• Brak dystansu wobec samego siebie

• Brak informacji zwrotnej

2. Obciążenie w związku partnerskim i kręgu przyjaciół.

• Atrakcyjność terapeuty (odbierani, jako, że mamy powołanie)

• depresyjność i intrapunitywność , a więc gotowość do traktowania obciążeń jako zawinionych przez samego siebie, a nie przez wpływ zewnętrzny; jest właściwa w postawie terapeuty.

• Nacisk oczekiwań społecznych

• Fałszywa troska.

3.Obciążenie przez uczestników;

• Cechy uczestników. Obciążenie powoduje uczestnik łapczywy, agresywny, wywołujący silne wrażenie, uczestnik manipulujący, snujący intrygi, ciężko chory psychicznie, niedostępny, pozbawiony wyglądu, zrywający terapię, nieatrakcyjność, bez sukcesu.

• Przeniesienie i przeciw -przeniesienie; chodzi o obciążenie w zespole pracowników i instytucję.

W JAKI SPOSÓB POKONYWAĆ PROBLEMY.

Terapeuci, którzy cierpią z powodu deformacji, ciężko im uznać to jako „zboczenie zawodowe `'.

Autoanaliza - wielu terapeutów dysponuje jednak wystarczającymi zasobami psychicznymi, aby jednocześnie spojrzeć z perspektywy, co ja tu właściwie tutaj w danej chwili robię. Poczucie rzeczywistości - zadbać o to żeby nie przeceniać własnych możliwości oraz uwzględniać własne ograniczenia w swoich planach i decyzjach. Potrzebna nam higiena psychiczna. Należy zakładać sobie racjonalny harmonogram dnia. Problemy usuwamy poprzez inicjatywy terapeutyczne np. relaksacja, autoterapia itp. Dla osób stresujących się - relaksacja; na apatię - aktywizacja. Doświadczanie sztuki i wyrażanie się przez nią .Ulubiona terapia nagradzanie samego siebie.

CO TO JEST WYPALENIE ZAWODOWE.

Pod pojęciem wypalenie zawodowe rozumiemy stan fizyczny i psychiczny wyczerpania, które powstaje w wyniku działania długotrwałych, negatywnych uczuć rozwijających się w pracy i w obrazie własnym człowieka.

Wypaleniem nazywamy syndromem wyczerpania - jako powoli zaczynający się lub nagle ujawniający się stan wyczerpania cielesnego, duchowego, lub uczuciowego w życiu zawodowym, w czasie wolnym od pracy, w kręgu przyjaciół, przyjaciół związku partnerskim i rodzinie; często powiązane z awersją, mdłościami i myślami o ucieczce.Poprzedzonym charakterystycznym przerostem wymagań bez odpowiedniego środka równoważącego. Wypalenie jest rezultatem długotrwałego lub powtarzającego się obciążenia w wyniku długoletniej, intensywnej pomocy innym. Wypalenie jest bolesnym uświadomieniem, że nie mogę więcej pomóc i całkowicie zużyły się moje siły.

SYGNAŁY:

1. Niechęć towarzysząca w wychodzeniu do pracy.

2. Ciągłe skargi na odczuwanie braku chęci do pracy.

3. Poczucie izolacji od świata.

4. Odbieranie życia jako ciężkiego i ponurego.

5. Wzrastająca ilość negatywnych przeniesień we wzajemnych kontaktach z uczestnikami.

6. Poirytowanie, negacja, drażliwość i brak cierpliwości w domu.

7. Częste choroby bez rozpoznawalnych przyczyn.

8. Myśli o ucieczce i samobójstwie.

ASERTYWNOŚĆ - ROZWIĄZYWANIE KONFLIKTÓW.

Żeby być rehabilitantem trzeba mieć szacunek do samego siebie. Budowa własnej tolerancji do swojej osoby.

NIEZBĘDNE WARUNKI DO WYCHOWANIA LUDZI W TOLERANCJI.

1. Bezwarunkowa miłość; przede wszystkim od urodzenia do 4 roku życia - gdzie kształtuje się osobowość dziecka.

2. Stosowanie łagodnych ciepłych metod wychowawczych (nie chodzi o rozpieszczanie),trzeba potrafić powiedzieć „nie”

3. Minimalizacja stosowania przymusu i kar. Kara adekwatna do czynu , aby dziecko nie czuło niesprawiedliwości.

4. Rzeczowe argumentowanie w celu przekonania wychowanków oraz skłonność do słuchania ich zdania - zwłaszcza odmiennego.

5. Stopniowanie zwiększania wymagań a zarazem zmniejszania ograniczeń samodzielności w miarę dojrzewania.

6. KONSEKWENCJA -w oddziaływaniu wychowawczym.

7. Być konkretnym.

8. Dawanie pozytywnego własnego przykładu oraz spójność słów i czynów.

9. Zachęcanie do nawiązywania różnorodnych kontaktów społecznych.

10. Nie można tolerować agresji -nie zostawia się problemu nierozwiązanego. Musi być natychmiastowa reakcja, uczciwa rozmowa. (bez kary od razu).Treningi zastępowania agresji - wyładowanie się na przedmiocie martwym, wykrzyczenie się, ćwiczenia oddechowe (worek bokserski, rwanie papieru na kawałki).Najlepszą strategią wychowawczą wobec zachowań agresywnych uważa się nagradzanie zachowań pozytywnych przy jednoczesnym ignorowaniu zachowań agresywnych.

JAK BUDOWAĆ ZAUFANIEDO SAMEGO SIEBIE?

1. Poznanie słabych i mocnych stron własnej osobowości oraz ustanowienie celów życiowych zgodnych ze zdolnościami i preferencjami, motywacją.

2. Ustalenie hierarchii wartości, w co się wierzy, co się ceni, na czym ma polegać sukces życiowy.

Wybaczanie sobie wszystkich przeszłych błędów i porażek a szczególnie zwrócenie uwagi na sukcesy (nawet drobne).

3. Nie poddawanie się w poczucie winy jako destrukcyjnemu dla osobowości.

4. Interpretowanie intencji innych ludzi jako pozytywne niż wymierzonych przeciwko sobie.

5. Nie przepisywanie sobie takich negatywnych cech jak: brzydota, niewiara w siły, głupota, nieudolność.

6. Nie pozwalanie innym na krytykowanie osoby. Pozwalamy na krytykę własnych zachowań

7. Otaczanie się ludźmi życzliwymi-odsuwamy „toksycznych”

8. Hobby i zainteresowania- rozwijamy się.Robimy to, co lubimy.

AKTYWNE SŁUCHANIE- CECHY.

Aktywne słuchanie jest ważne przy obserwacji człowieka.

Aktywne słuchanie polega na:

1. Koncentracja uwagi - nie przeszkadzanie rozmówcy, dać się spokojnie wypowiedzieć.

2. Kontakt wzrokowy od 30%-60%czasu rozmowy. Więcej niż 60% jest zainteresowanie bardziej sobą niż rozmówcą. Patrzenie nie może być świdrujące ani bezmyślnie-gapiące.

3. Używanie zachęcających zwrotów podtrzymujące rozmowę np. „tak”, „rozumiem”

4. Otwartość na inny niż własny punkt widzenia; szczególnie poglądy się różnią.

5. Powstrzymywanie się przed wyrażaniem własnej opinii.

6. Empatia - wejście w skórę partnera, rozmówcę, współodczuwanie, odczuwanie emocji.

7. Parafrazowanie, - czyli powtarzanie treści rozmówcy własnymi słowami.Jeśli dobrze cię rozumiem to……

8. Zrozumienie znaczenia body language - jęła: mimika, gesty, mowa ciała .np. rozmówca wyprostowany - słuchający; odchylony, potrząsanie głową, gwałtowne ruchy, nogi mocno skrzyżowane -stop mam dość.

9. Zgodność mowy z językiem ciała; najpierw odbiera język ciała.

10. Dokładna znajomość, znaczenie własnego uśmiechu, aby uniknąć nieporozumień wynikających z intencji rozmówcy.

JAKIE WARUKI NALEŻY SPEŁNIĆ DO POPRANYCH RELACJI

1. Odpowiednie miejsce- pewna intymność

2. Motywacja z dwóch stron

3. Mimika odpowiednia do sytuacji

4. Kontakt wzrokowy

5. Otwartość na argumenty

6. Zachowanie przestrzeni(odpowiednia odległość między rozmówcami)

7. Mimika i gesty(gesty podkreślają to, co mówię)

8. Ton głosu do tego, co mówię.

9. Głośność.

10. Język zrozumiały dla słuchacza

11. Umiejętność słuchania

12. Podążanie za treścią wypowiedzi; jestem tu i rozumiem i interesuję się

13. Asertywność- powiedzenie „nie” tak aby nie urazić drugiej strony.

CO PRZESZKADZA W KOMUNIKACJI?

1. Ocenianie- szczególnie negatywne źle wpływa.

2. Orzekanie - to nie dla ciebie, on sobie nie poradzi itp.

3. Obrażanie- jesteś leniwa, głupia

4. Krytykowanie- nic nie rozumiesz

5. Groźba-bo dostaniesz lanie

6. Rozkazywanie- zrób to!

7. Umoralnianie- np., bo w naszym domu…, bo dobra matka…

CO TO JEST SYTUACJA TRUDNA?

1. Kiedy mamy cel i przeszkodę, która uniemożliwia osiągnięcie celu. Sytuacje trudne nie zawsze dla każdego istnieją subiektywnie- SA związane z osobą. Mojej ocenie może nie być trudnością

2. Można wyćwiczyć predyspozycje do rozwiązywania problemów. Treningi umiejętności komunikowania, kontaktu, prowadzenia rozmowy.

Za pozytywne rozwiązanie problemu- nagroda.

Technika - kontrolowanie sytuacji- przejąć inicjatywę rozmowy.

Str.1

---