Beata Szulc-Krajka
nauczyciel bibliotekarz Biblioteki Pedagogicznej Filii w Sulęcinie  

 Mikołaj Rej z Nagłowic - "ojciec literatury polskiej". Scenariusz wystawy    

      W związku z przypadającym w tym roku 500-leciem urodzin Mikołaja Reja, każda biblioteka będzie starała się w jakiś sposób zaakcentować ten Jubileusz u siebie. Poniżej podaję propozycję wystawy, którą można zorganizować zarówno w bibliotece szkolnej, jak i w publicznej czy pedagogicznej. Wszystko zależy od ilości zebranego materiału i, oczywiście, sposobu opracowania.
    W mniejszych placówkach książek związanych z M. Rejem będzie na pewno niewiele, ale myślę, że na tę okazję można wypożyczyć z zaprzyjaźnionych bibliotek, które dysponują większą ilością egzemplarzy. Z materiałem ilustracyjnym w dobie Internetu i kserografu też nie powinno być kłopotu. W opracowaniu materiału informacyjnego wszystkim zainteresowanym pomoże bibliografia dołączona do scenariusza wystawy.
    Warto również zrobić rozeznanie w szkołach i ewentualnie dołączyć do wystawy prace uczniów związane z  M. Rejem.

Tytuł wystawy: Mikołaj Rej z Nagłowic - "ojciec literatury polskiej"
(wystawa zorganizowana z okazji 500. rocznicy urodzin pisarza)

Cele ogólne:

• uczczenie 500 rocznicy urodzin M. Reja

• przybliżenie postaci pisarza i przedstawienie jego dorobku

• ukazanie znaczenia twórczości Mikołaja Reja dla kultury polskiej

• zachęcenie do lektury dzieł M. Reja

• promocja biblioteki i jej zbiorów

Organizatorzy:
Wojewódzki Ośrodek Metodyczny w Gorzowie Wlkp. Biblioteka Pedagogiczna. Filia w Sulęcinie (nauczyciel bibliotekarz Beata Szulc - Krajka)

Czas i miejsce ekspozycji:

• czas trwania wystawy: 31 styczeń - 26 luty 2005 r.

• godziny otwarcia: poniedziałek -piątek od 8.00 do 17.00, sobota od 9.00 - 13.00

• miejsce wystawy: Biblioteka Pedagogiczna. Filia w Sulęcinie - Sulęcin, ul. E. Plater 3

Adresaci: czytelnicy biblioteki oraz mieszkańcy miasta i gminy Sulęcin, a w szczególności uczniowie starszych klas szkoły podstawowej, uczniowie gimnazjum i szkół ponadpodstawowych

Promocja wystawy:

• przygotowanie afiszy i rozklejenie ich na terenie miasta

• powiadomienie indywidualne przez organizatorów wystawy (wykonanie i rozesłanie zaproszeń)

• podanie wiadomości do prasy

Kompozycja wystawy: plansze rozwieszone na specjalnie przygotowanych sztalugach, zawierające informacje tekstowe i materiał ilustracyjny oraz książki i czasopisma rozmieszczone na stolikach i w gablotach

Plansza nr 1

• napis główny : Mikołaj Rej z Nagłowic - "ojciec piśmiennictwa polskiego"

• plakat z  Mikołajem Rejem z okazji 500. rocznicy jego urodzin

• motto: "A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają."

Plansza nr 2

• napis główny: Życie i twórczość M. Reja

• nota biograficzna o pisarzu

• ilustracje: herb M. Reja, wizerunki pisarza z różnych lat życia (np. portret ze "Źwierciadła", drzeworyt Bronislawa Puca), autograf M. Reja z 1569 r., oprawa renesansowa z superexlibrisem M. Reja

• fotografie: Nagłowice (pomnik w Nagłowicach, dworek, w którym mieści się muzeum pisarza, zdjęcia z muzeum - wnętrza)

Plansza nr 3

• napis główny : "Krótka rozprawa między trzema osobami , Panem, Wójtem i Plebanem"

• ilustracje: "Krótka rozprawa" w rękopisie z XVI w., pierwodruk z 1543 r. , karta tytułowa i in.

• współczesna ilustracja Pawła Osińskiego do "Krótkiej rozprawy" z książki "Literatura Polska" pod red. Jana Tomkowskiego

• tekst informacyjny: krótka charakterystyka utworu

Plansza nr 4

• napis główny:" Żywot Józefa"

• ilustracje: rekonstrukcja karty tytułowej i in. ciekawe strony

• tekst informacyjny: krótka charakterystyka utworu

Plansza nr 5

• napis główny: "Żywot człowieka poczciwego" " Źwierciadło",

• ilustracje: karta tytułowa "Źwierciadła" z 1568, ilustracje drzeworytowe, fotografie kilku ciekawych stron

• tekst informacyjny: krótka charakterystyka utworu

Plansza nr 6

• napis główny: " Figliki", "Zwierzyniec"

• ilustracje: karta tytułowa "Figlików" z 1570 i karta tytułowa "Zwierzyńca", zdjęcia ciekawych stron

• tekst informacyjny: krótka charakterystyka utworu

• fragment przedmowy do "Źwierciadła"

• tekst kilku żartobliwych aforyzmów

Plansza nr 7

• napis główny: "Kupiec"

• ilustracje: karta tytułowa "Kupca" z 1549,

• tekst informacyjny: krótka charakterystyka utworu

Plansza nr 8

• napis główny: "Postylla"

• ilustracje: karta tytułowa z 1557, ilustracje z pierwszego wydania (np. Chrystus i Antychryst, rzeź niewiniątek, chrzest Jezusa i in.)

• tekst informacyjny: krótka charakterystyka utworu

Plansza nr 9

• napis główny: " Psałterz Dawidów"

• ilustracje: podobizna karty tytułowej, strona z inicjałami M. Reja

• tekst informacyjny: krótka charakterystyka utworu

Plansza nr 10

• napis główny: Rej w oczach potomnych

• M. Rej w karykaturze Eryka Lipińskiego

• anegdoty o M. Reju

• epigram Andrzeja Trzycieskiego napisany na cześć Mikołaja Reja:

• tekst informacyjny: wypowiedzi krytyków na temat Reja (krótkie cytaty)

• popiersie Reja - rzeźba Xawerego Dunikowskiego

• pomnik pisarza dłuta Barbary Zbożyny

Plansza nr 11
Znaczenie twórczości Mikołaja Reja dla kultury polskiej - krótkie podsumowanie w formie haseł

Plansza nr 12

• napis główny : Obchody 500 - lecia urodzin M. Reja w Polsce

• uchwalenie przez Sejm RP roku 2005 rokiem Mikołaja Reja

• emisja dwóch okolicznościowych monet: o nominale 2 zł i 10 zł

• organizowanie konferencji naukowych

• wydanie : "Kupca", antologii literatury przedmiotowej dotyczącej twórczości Reja, "Zbioru aforyzmów wyjętych z pism Mikołaja Reja"

• przygotowanie strony internetowej o Reju

• emisja znaczka pocztowego upamiętniającego Jubileusz Mikołaja Reja

• popularyzacja Jubileuszu w TV

• zorganizowanie konkursu dla szkół średnich "Rej i jego twórczość" z finałem na antenie TVP

• organizowanie wystaw związanych z tematyką rejowską

Plansza nr 13

• prezentacja zakładek do książki związanych tematycznie z Mikołajem Rejem (wykonanych przez uczniów techniką komputerową)

Gablota:

• różne współczesne wydania dzieł Reja

• opracowania na temat pisarza i jego utworów

• powieść "W Babinie" K. Glińskieo

• dramat "Rej w Babinie" A. Nowaczyńskiego

• artykuły w czasopismach

• ilustracje w książkach dotyczące omawianego temat

LITERATURA PRZEDMIOTU:
1. BRÜCKNER Aleksander Mikołaj Rej Warszawa PWN 1988
2. PODGÓRSKA Teresa Komizm w twórczości Mikołaja Reja Wrocław Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1981
3. KRZYŻANOWSKI Julian Historia literatury polskiej. Alegoryzm-preromantyzm Warszawa PIW 1979 Mikołaj Rej s. 129-147
4. LIPIŃSKI Eryk O pisarzach z uśmiechem Warszawa Wydaw. Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek 1989 Mikołaj Rej s. 12
5. LITERATURA polska Pod red. Jana Tomkowskiego Warszawa PIW 1997 Mikołaj Rej s. 22-23
6. PIĘĆSET anegdot o sławnych Polakach. Od Mieszka I do Jana Pawła Oprac. Czesław Korzeniowski Wrocław "Europa" 1993 Mikołaj Rej s. 132
7. ZIOMEK Jerzy Renesans Warszawa Wydaw. Naukowe PWN 1998 Mikołaj Rej s. 209 - 252

Strony WWW:
http://ug-naglowice.webpark.pl/historia.htm
http://ug-naglowice.webpark.pl/rej.htm
http://miasta.gazeta.pl/kielce/1,35261,2196043.html
http://monika.univ.gda.pl/~literat/autors/rej.htm

---