Kataryzna Grochola Miłość i morderstwo   I. MILIONER JOHN WATHE   Nota­riusz prze­tarł oku­lary. — Nie bar­dzo ro­zu­miem, dla­czego to ro­bisz — po­wie­dział, choć w gar­dle ści­skało go z nie­po­koju. Nie pła­cono mu za ko­men­tarze. Pra­cował dla pana Johna Wa­the'a od pięć­dzie­sięciu lat. Wie­dział, że star­szy pan potra­fił być mocno mę­czący, ale wła­śnie spi­sany te­sta­ment zdu­miał go bez gra­nic. John Wa­the uchylił po­wieki. W jego oczach po­jawił się mło­dzieńczy błysk. Zaw­sze mó­wił cicho, tym razem jego głos za­brzmiał jak grzmot. — Jesz­cze po­żałują! — Blade usta starca roz­cią­gnęły się w uśmiechu. O dziwo, pra­wie krzy­czał. — Po­lują na mnie. Cze­kają, hieny. I nic nie mogą dla mnie zro­bić, nic! Wiem wszystko! — John pod­niósł się na łóżku i chwycił nota­riusza za rękę. — Banda ego­istów! Im cho­dzi wy­łącz­nie o pie­nią­dze! Zaw­sze! Mój wnuk Peter prze­grał trzy­dzie­ści ty­sięcy dola­rów i śmie do mnie przy­cho­dzić po tym wszystkim i prosić o czek! Był dość doro­sły, żeby zro­bić tej Ha­riett dziecko i nie chce pono­sić żad­nej od­po­wie­dzial­ności! Wieczny chłopczyk w krót­kich spodenkach! Tym razem nie! Nota­riusz nie wie­dział, co robić. Nigdy w czasie pięć­dzie­sięciu lat ich zna­jomo­ści mi­lioner John Wa­the nie po­zwa­lał sobie na szkalowa­nie ro­dziny. Tarł szkła, jakby chciał je prze­dziu­rawić. — A Diana? Je­dyna wnuczka... — cią­gnął mi­lioner John Wa­the. — Ten jej absztyfi­kant puścił ją kan­tem, jak się do­wie­dział, że ona nic ode mnie nie do­stanie! Ma do mnie pre­tensję, głu­pia, głu­pia, po trzy­kroć głu­pia! Wiele by dała, żeby mieć forsę i rzu­cić się w jego ra­miona! Taka zako­chana! A jej matka... stoi za nią mu­rem... Przy­szła i po­wie­działa, że zniszczy­łem jej córce życie... Wi­dzia­łem to spoj­rzenie... Jest zdolna do wszyst­kiego, wierz mi... Nota­riusz sie­dział jak spa­rali­żo­wany. — Ani słowa ni­komu! Ani słowa! — John ści­skał go mocno, za mocno jak na ciężko cho­rego czło­wieka. — Mają bar­dzo mało czasu... Mu­szę być ostrożny i czujny... Pa­mię­tasz o ta­jem­nicy za­wo­dowej? Nota­riusz wło­żył oku­lary i deli­katnie uwolnił rękę. Nie spo­dzie­wał się wcale, że star­szy pan obar­czy go ta­jem­nicą wła­snej śmierci. — Mo­żesz na mnie liczyć. — A więc za­ła­twione. Je­śli mnie za­wie­dziesz, nie do­sta­niesz tych dwu­stu ty­sięcy dola­rów. Za­bez­pie­czy­łem się. Mi­lioner John Wa­the chi­chotał, twarz mu się wy­krzywiała w spa­zma­tycz­nych skur­czach. — A zięć... Ten idiota nie wie, że wiem o jego ro­man­sie z tą panną Pilar. Głu­piec! Tylko idiota może my­śleć, że dwu­dzie­sto­dwu­letnia pielę­gniarka kocha bez­inte­re­sow­nie męż­czy­znę pod pięć­dzie­siątkę. Który myśli, że za mo­ment bę­dzie bo­gaty! Cha, cha, cha, już ja im po­krzy­żuję plany! Umilkł, opadł na po­duszki, a po­tem spoj­rzał pro­sto w oczy nota­riusza. — Dzię­kuję ci za te wszystkie lata. Teraz wy­jedź i zgod­nie z umową wróć za mie­siąc. Mnie już może nie być na tym świe­cie... Nota­riusz drgnął. — Nie mów tak. Leka­rze sądzą, że... to jesz­cze po­trwa. — Nie przy takiej ro­dzinie. Banda ego­istów. Wierz mi i bądź czujny. Po­stępuj zgod­nie ze wskazów­kami, a nie po­żału­jesz. Nota­riusz pod­niósł się z miej­sca. Nie chciał wie­rzyć, że to, co mó­wił stary czło­wiek, jest prawdą. Znał córkę Johna, Ka­thy, od uro­dze­nia. Był na jej ślubie z Kri­sem, wi­dział, jak rosną ich dzieci, Diana i Pe­ter. Owszem, za­uwa­żył, że pielę­gniarka poja­wiała się w polu wi­dze­nia Krisa czę­ściej, niż nale­żało. Wie­dział, że Peter miał kło­poty, zda­rzało mu się gry­wać do bia­łego rana w ka­synie w mie­ście. Naj­bar­dziej żal mu było Diany. Na­rze­czeń­stwo nie trwało długo, ale jaka ona była zako­chana! Rze­czy­wi­ście, na­rze­czony po roz­mo­wie z pa­nem Joh­nem wyje­chał, zo­sta­wia­jąc krótki list: „W tej sytu­acji nie mogę ci za­pew­nić ta­kiego życia, do ja­kiego jesteś przy­zwy­cza­jona, za­słu­gu­jesz na kogoś lep­szego niż ja. Będę cze­kał pół roku, może coś się zmieni”. Brzydki list od ma­łego czło­wieka. Diana — choć mi­nęło pół roku — nie mo­gła chyba wy­ba­czyć dziadkowi, że przy­czynił się do tego roz­stania. Ale Kathy? Ła­godna, do­bra Kathy? Nie by­łaby zdolna skrzywdzić ojca. John Wa­the wziął głę­boki od­dech i jego głos zła­god­niał. — By­łeś do­brym przyjacie­lem przez te wszystkie lata. Dzię­kuję ci za wszystko i do­trzy­maj da­nego mi słowa. — Obie­cuję — po­wie­dział nota­riusz. — Do zoba­cze­nia. Star­szy pan po­kiwał prze­cząco głową. — Że­gnaj — po­wie­dział. — Idź­cie już. Prawnik i świa­dek cicho za­mknęli za sobą drzwi.

morderstwo - убийство (za)mordować - убивать/ убить morderca - убийца (м.р.) morderczyni - убийца (ж.р.) (prze-)trzeć - (про)тереть okulary - очки gardło - горло ściskać z niepokoju - сжимать от беспокойства, волнения nie płacono mu - ему не платили (неопределенно-личные формы) pracować dla kogo - на кого od pięć­dzie­sięciu lat - в течение пятидесяти лет (za)męczyć - (за)мучить jestem zmęczony - я устал testament - завещание spisać testament - составить завещание zdumieć - удивить(ся) jestem zdziwiony/ zdumiony - я удивлен uchylić/ uchylać - приподнять/ приподнимать powieko - веко błysk w oczych - блеск в глазах tym razem - на этот раз (za)brzmieć - (про)звучать grzmot - гром grzmieć - греметь pożałować czego - пожалеть о чем uśmiech - улыбка uśmiechać się do kogo, czego - улыбаться кому, чему o dziwo - на удивление (za)polować na kogo, co - (по)охотиться podnieść się/ podnosić się - подняться/ подниматься łóżko - кровать położyć się do łóżka - лечь в кровать (s)chwycić - хватать/ схватить chodzi o kogo, co - речь идет о, дело касается кого, чего O co chodzi? - О чем речь? В чем дело? ponosić/ ponieść odpowiedzialność - (по)нести ответственность spodenki - штанишки znajomość - знакомство nawiązać / nawiązywać znajomość z kim - завязать/завызывать знакомство с кем pozwolić / pozwalać na co - позволить/ позволять что szkałować - порочить, оговаривать szkła - стекла, линзы в очках przedziurawić - продырявить dziura - дыра ciągnąć - тянуть absztyfikant - ухажер, поклонник, кавалер puścić kogoś kantem - разг. бросить кого po trzy­kroć - троекратно forsa - разг. бабки rzucic się w ramiona - броситься в объятья ramiona (ramię ед.ч.) - плечи stać murem za kimś - встать спиной (грудью) mur - стена (z)niszczyć - уничтожать/ уничтожить jest zdolny do czego - способен на что paraliż, sparaliżowany - паралич, парализованный czujny - бдительный tajemnica - тайна w tajemnicy przed kim - втайне от кого włożyć - 1. вложить, 2. надеть uwolnić - освободить spodziewać się - ожидать wcale (nie) - совсем, вовсе (нет) obarczyć kogo czym - обременить liczyć na kogo, co - рассчитывать на załatwić co - уладить, устроить (swoje sprawy, bilety do teatru, formalności) zawieść - 1. завести, 2. обмануть ожидания zabezbieczyć się - подстраховаться skurcz - судорога romans - роман, любовная связь romansować - иметь любовную связь, кокетничать pielęgniarka - медсестра pokrzyżować plany komu - разрушить планы кого spojrzeć - взглянуть spojrzenie - взгляд drgnąć - вздрогнуть wskazówki - указания wskazać / wskazywać - указать/ указывать pożałować czego - пожалеть о чем podnieść się / podnosić się - встать/ вставать podnieść / podnosić - поднять/ поднимать (u)rosnąć - (вы)расти zauważyć / zauważać - заметить w polu widzenia - в поле зрения należeć - 1. do kogo принадлежать, 2. следует (с глаголами сделать, поступить и др.) mieć kłopoty - иметь проблемы do białego rana - до рассвета kasyno - казино przyzwyczaić się do kogo, czego - привыкнуть к wybaczyć komu czego - простить кому что przyczynić się do kogo, czego -содействовать (s)krzywdzić kogo - обижать/ обидеть wziąć głęboki oddech - глубоко вздохнуть dotrzymać czego słowa - сдержать слово obiecywać / obiecać - (по)обещать obietnica - обещание świadek - свидетель (za)świadczyć - (за)свидетельствовать zamknąć/ zamykać drzwi - закрыть/ закрывать otworzyć/ otwierać drzwi - открыть/ открывать

PYTANIA

1. Kogo, w jakim celu zaprosił do siebie milioner Wathe?

2. Od jak dawna się znają milioner i notariusz? Co ich łączy?

3. W jakim stanie fizycznym i emocjonalnym jest milioner?

4. Jaką rodzinę ma milioner?

5. Dlaczego milioner jest zły na swoją rodzinę?

6. Jak zareagował notariusz na słowa inspektora?

7. O co porosił milioner notariusza na końcu rozmowy?

8. Kto został świadkiem w czasie spisania testamentu?

DODATKOWE SŁOWNICTWO

Synonimy, warianty sparafrazowania

morderstwo = zabójstwo - убийство

(za)mordować = zabić - убить

morderca = zabójca - убийца (м.р.)

morderczyni = zabójczyni - убийца (ж.р.)

od pięć­dzie­sięciu lat = przez 50 lat - в течение пятидесяти лет

spisać testament = sporządzić testament - составить завещание

zdumieć = zdziwić (się) - удивить(ся)

jestem zdziwiony/ zdumiony - я удивлен

po trzy­kroć = trzykrotnie - троекратно

forsa = szmal - разг. бабки (pieniądze - деньги)

(s)krzywdzić kogo = sprawić krzywdę komu - обидеть

puścić kogoś kantem = rzucić kogo - бросить кого

Antonimy

zamknąć/ zamykać drzwi ≠ otworzyć/ otwierać drzwi - закрыть ≠ открыть

Problemy doboru wyrazów

чек, квитанция

czek - чек (банковский)

paragon - чек (товарный)

pokwitowаnie - квитанция

стекло, линза

szkła (w okularach) - линзы (в очках)

soczewki - контактные линзы

szkło - стекло

szklany - стеклянный

szyba - оконное стекло

ждать, ожижать, поджидать

spodziewać się kogo, czego - ожидать: Anna spodziewa się dziecka. Dzisiaj spodziewam się gości. Spodziewam się, że Adam zadzwoni wieczorem.

(za)czekać na kogo - ждать: Czekam na pociąg.

czyhać na kogo, co - поджидать, подстерегать, подкарауливать: Choroby czyhają na ludzi. Lis czycha na kurczęta, by je zjeść.

Zapamiętaj

охота, охотиться

(za)polować na kogo, co - охотиться

polowanie - охота

myśliwy прилаг. - охотник

наследство, наследовать

spadek - 1. наследство, 2. быстрое снижение (spaść/ spadać - падать)

spadkobiorca, spadkobiorczyni - наследник, наследница

dostać w spadku mieszkanie - получить в наследство квартиру

(o)dziedziczyć mieszkanie - (у)наследовать квартиру

dostać/ (o)dziedziczyć mieszkanie po rodzicach - получить/ унаследовать квартиру от родителей

dziedzictwo - наследие

spis-

spis - список, перепись (spis ludności)

ułożyć/ zrobić spis - составить/ сделать список

spisać nazwiska studentów - переписать, составить список

spisać dokument - составить, написать

ściągnąć - списать

odpisać - переписать

spisek - заговор

spiskować - составлять заговор

testament

testament - завещание

Nowy Testament - Новый Завет

Stary Testament - Ветхий Завет

zdolny

zdolny do czego (отрицат. коннотация) - способен на что: Jan jest zdolny do przestępstwa.

jest zolny w matematyce/ ma zdolności matematyczne - у него способности к математике/ у него математиечские способности: Marek ma zdolności w rysowaniu.

ZADANIA

1. Odmień czasowniki w czasie teraźniejszym (przyszłym prostym):

(s)krzywdzić, przyzwaczaić się, podnieść się / podnosić się, wskazać / wskazywać, (za)mordować, (za)bić, (prze)trzeć, zdumieć.

2. Utwórz zdania z wyrazami:

chodzi o kogo, co - речь идет о, дело касается кого, чего

jest zdolny do czego - способен на что

położyć się do - лечь в

pozwolić / pozwalać na co - позволить/ позволять что

pożałować czego - пожалеть о чем

pracować dla kogo - работать на кого

przyczynić się do kogo, czego - содействовать

przyzwyczaić się do kogo, czego - привыкнуть к

uśmiechać się do kogo, czego - улыбаться кому, чему

wybaczyć komu czego - простить кому что

dotrzymać słowa - сдержать слово

3. Sparafrazuj zdania przez podanie synonimów, konstrukcji syntaktycznych:

Każda matka broni swoich dzieci przed niebezpieczeństwem. Niesympatyczna szefowa zrobiła wszystko, by moja przyjaciółka nie mogła zrealizować swoich planów. Ten ładny dom Janek odziedziczył po rodzicach. Rodzice przed śmiercią spisali testament, na mocy którego on dostał w spadku ich dom. Moja siostra nie mała prawa na dom, w ten sposób rodzice skrzywdzili ją. Siostra mieszkała w Danii, była po rozwodzie z mężem, który puścił ją kantem dla innej kobiety. W Norwegii fałszywy policjant zabił kilkadziesiąt osób. Morderca został zatrzymany przez policję. Przygotowywał się do akcji bardzo ostrożnie, nawet najbliższa rodzina nic nie wiedziała o jego planach. W momencie aresztowania na jego twarzy widać było wielkie zdziwienie. Nauczyciel powiedział, że każdy uczeń powinien spisać podręczniki.

4. Przetłumacz zdania, pamiętając o wariantach tłumaczenia wyrazów rosyjskich na język polski:

из-за

Я никогда не видел как отец плакал от страха, но несколько раз он плакал от радости.

Из-за того, что Аня легла спать в два ночи, она опоздала на занятия.

Из-за тех двоек на экзамене, Петра иключили из ВУЗа.

Когда из-за тучи выглянуло солнце, я увидела на небе радугу.

способен, способности

Ян способен на многое, чтобы сделать карьеру.

Его способности к рисованию родители заметили еще в детстве.

наследство, наследие

Мария получила письмо, в котором сообщалось, что она получила наследство после смерти далекого родственника.

Названия многих улиц города - это наследие советских времен.

spis, spisek

Учитель составил список отсутствующих учеников.

Полиция раскрыла заговор против премьера.

5. Przetłumacz tekst:

В комнате деда было тихо и темно. Дед тяжело болел, мы беспокоились за него. В течение пяти лет у деда болело сердце. Он часто говоил, что устал, а блеск в его глазах говорил нам, что ему нужна наша помощь. На этот раз, когда мы все были в комнате, дед уже не встал с постели, от только поднял веки и поприветствовал нас улыбкой. Дед позвал нас, но мы не знали, в чем дело. Все были удивлены, когда он стал говорить о завещании. Дед сказал, что всегда мог на нас рассчитывать в трудную минуту, поэтому решил устроить дела с завещанием. Он думает, что ему не долго осталось жить. В тайне от нас дед пригласил нотариуса, который составил завещание. Дед надел очки и прочел документ.

6. Wstaw wyrazy, by zdania miały sens:

w polu widzenia, uśmiechać się, urosnąć, mieć kłopoty, dotrzymać słowa, spodenki, włożyć, obiecać, skrzywdzić, czujny, okulary, uśmiech, uwolnić się

Tego ładnego wisennego dnia na ławce przed domem siedzi babcia. W ...... ma małego wnuka, któty w krótkich ....... bawi się obok. Babcia boi się, że ktoś obcy może ....... jej wnuka, więc jest ........ ........ sobie, że zrezygnuje z czytania gazety, z rozmowy z sąsiadkami i będzie opiekować się wnukiem. ............., nawet ....... .........., by dobrze go widzieć. Wnuczek ....... do niej, ona też ma na ustach ....... Wkrótce wnuk ......, ....... od opieki i będzie bawić się sam. Na razie babcia nie ............. z nim ...........

II. INSPEKTOR DAVID   In­spektor David Crobe był męż­czy­zną po przej­ściach. Od kiedy w jego życiu za­bra­kło Helen, nie cze­kał na nic. Dla­tego bez więk­szego żalu od­wołał re­zer­wację ho­telu w Pushington, gdzie po raz pierwszy od dwóch lat miał cie­szyć się urlo­pem. Tele­fon od szefa obu­dził go nad ra­nem. — Mi­lioner John Wa­the nie żyje. Jedź i rozej­rzyj się. Cała ta sprawa mocno śmierdzi. In­spektor David ogolił się, nie pa­trząc do lu­stra. Wie­dział, co tam zoba­czy. Zmę­czona twarz trzy­dzie­stocztero­latka, od któ­rego ode­szła żona. Z naj­lep­szym przyjacie­lem. Jak mógł do tego dopu­ścić? Jak mógł nie za­uwa­żyć? Helen wzięła nie tylko przyjaciela, ale i sied­mio­letnie oszczędno­ści, prze­zna­czone na do­mek za mia­stem. Z utratą pie­nię­dzy łatwo się było po­go­dzić. Go­rzej z utratą Helen. Co za­nie­dbał? Czego jej nie dawał? Prze­cież ko­chał ją tak bar­dzo! Wspo­mnienia już nie bo­lały, ale jakiś ro­dzaj otę­pienia pozo­stał. Pra­cował za dwóch. Brał trudne sprawy. Wy­jeż­dżał w te­ren. Mógł sobie na to po­zwo­lić. Prze­cież nikt na niego nie cze­kał. Re­zy­den­cja Johna Wa­the'a była im­po­nu­jąca. Sa­mo­chód Davida po­ko­nywał drobne wzniesienia z cięż­kim char­ko­tem (хрип) sil­nika. Minął z pra­wej je­zioro le­żące w przyjaznej doli­nie i wje­chał w cień alei lipo­wej. Za­ha­mo­wał na pod­jeź­dzie, za­sta­na­wia­jąc się, czy do­brze robi. W drzwiach poja­wiła się smu­kła po­stać. Ko­bieta miała włosy ko­loru miodu upięte w kok. In­spektor wy­siadł. Kathy Childhood po­dała mu rękę. — Mam na­dzieję, że wyja­śni pan sprawę śmierci ojca. — W jej oczach za­krę­ciły się łzy. Mo­gła uda­wać, ale David czuł, że łzy są prawdziwe. — Obie­cuję pani, że dojdę prawdy. Spoj­rzała na niego i teraz miał wra­żenie, że się za­nie­po­koiła. We­szli do ob­szer­nego hallu. Kathy po­pro­wa­dziła go na górę. — Oto pań­ski (прилаг. от pan) pokój. Za­pra­szam na obiad za go­dzinę, po­tem bę­dziemy do pana dys­pozy­cji. In­spektor rzucił torbę na łóżko. Sta­nął przy oknie i jego wzrok padł na ładną dziewczynę w kwie­cistej su­kience, po­dobną do Kathy, która da­wała znaki ręką ko­muś, kto szedł od strony stajni. David wy­chylił się bar­dziej i za­uwa­żył mło­dzieńca. Syn Child­hoodów, Peter, i córka Diana — znał ich z foto­grafii. Dziew­czyna wci­snęła bratu coś do ręki i ru­szyła w stronę domu. Pe­ter przy­glądał się małej pa­czuszce. In­spektor się­gnął po lor­netkę. Z domu wy­szła Kathy. Młody czło­wiek, zoba­czywszy matkę, od­wró­cił się w pa­nice i szu­kając miej­sca dla zawi­niątka, szybko po­chylił się i dźwi­gnął mar­mu­ro­wego amorka. Kathy pode­szła do syna. Wprawne oko in­spektora uchwyciło mo­ment, kiedy Peter cho­wał pa­czuszkę pod prawą stopą uśmiech­nię­tego bożka miło­ści. Matka z sy­nem ru­szyli w stronę domu. In­spektor już, już chciał odło­żyć lor­netkę, kiedy w polu jego wi­dze­nia za­maja­czyli młoda ko­bieta i star­szy pan. Ukryci za krze­wami tama­ryszku sta­no­wili (byli) jedną plamę. Kris Childhood, zięć nie­bosz­czyka, trzy­mał ko­bietę za dło­nie, po­trzą­sał nią, ona się wy­rwała i pobiegła w stronę wej­ścia dla służby. On ruszył się za chwilę, prze­cie­rając czoło. Wy­raźnie zde­ner­wo­wany — za­no­tował in­spektor.  *   *   * Gong na obiad rozlał się po rezy­dencji ci­chym głę­bo­kim brzmieniem. In­spektor, już po prze­chadzce w ogro­dzie i kilku roz­mo­wach tele­fo­nicz­nych, zmie­nił ko­szulę i zszedł na dół. Kathy wskazała ręką na męż­czy­znę zza (из-за) tama­ryszku: — In­spektorze, po­zwoli pan, to mój mąż. Mocny uścisk dłoni świadczył o tym, że Kris jest męż­czy­zną sta­now­czym. — Moja córka Diana — głos Kathy na­brał miękkości, gdy w drzwiach sta­nęła śliczna bru­netka. Kiedy in­spektor po­czuł jej dłoń w swo­jej, jego serce fik­nęło ko­ziołka, a w uszach za­brzmiały aniel­skie chóry. Dziew­czyna pa­trzyła na niego błę­kit­nymi nie­win­nymi oczami. — Pe­ter, to in­spektor David, obie­cał, że znaj­dzie mor­dercę dziadka. — Miło mi — po­wie­dział Peter. Ręka Pe­tera była wy­raźnie nie­chętna dłoni in­spektora. In­spektor za­sta­na­wiał się, jak zare­aguje Peter, kiedy zoba­czy, że pod stopą amorka nie ma już bute­leczki z le­kar­stwem na­ser­co­wym, które — jak do­wie­dział się z tele­fo­nicz­nej roz­mowy z ko­legą — mo­głoby zabić tuzin (дюжина) mi­lione­rów, zwłaszcza scho­ro­wa­nych. Sia­dali już do stołu, kiedy drzwi do ja­dalni otwo­rzyły się i sta­nęła w nich blon­dynka spod tama­ryszku. — Prze­pra­szam za spóź­nienie, w tej chwili wró­ciłam z za­ku­pów. — To panna Pilar, pielę­gniarka. Opie­ko­wała się do końca ojcem. Blon­dynka wy­cią­gnęła rękę, in­spektor po­czuł, że jej dłoń jest lekko spo­cona. — Je­stem pro­sto z drogi, prze­pra­szam. Fałsz w jej głosie był dla in­spektora Davida tak wy­czu­walny, jak fałsz w głosie byłej żony Helen, kiedy mó­wiła, że je­dzie do cho­rej matki, a je­chała wia­domo gdzie. Dzi­wił się, że nikt oprócz niego tego nie za­uwa­żył. Roz­glądał się ostrożnie po ze­bra­nych. Każdy z nich mógł być mor­dercą. Ale dla­czego tak bar­dzo nie chce, żeby mor­dercą oka­zała się ciem­no­włosa Diana? Ona naj­wię­cej zy­skuje na śmierci Johna. Miała pół roku, żeby po­go­dzić się z uko­cha­nym. Głos panny Pilar przywołał do po­rządku roz­bie­gane myśli in­spektora Davida. — Czy pan mnie słu­cha, panie in­spektorze? Ja wiem, kto zabił pana Wa­the'a.

mężczyzna po przejściach - мужчина с прошлым od kiedy - с тех пор, когда; с того времени, как bez żalu - без сожаления odwołać/ odwoływać - отменить (za)rezerwować pokój - (за)бронировать, (за)резервировать cieszyć się czym - радоваться чему nad ranem - под утро, к утру rozejrzeć się po pokoju - осмотреться в комнате (za)śmierdzieć - вонять (o)golić się - бриться (po)patrzeć do lustra - смотреть в зеркало ogłądać się w lustrze - смотреть на себя в зеркале dopuścić do tego - допустить это zauważyć/ zauważać - заметить oszczędzić/ oszczędzać - (с)экономить, беречь oszczędności - сбережения pogodzić się z czym, kim - 1.смириться с чем; 2. помириться с кем zaniedbać/ zaniedbywać kogo, co - пренебречь, перестать заботиться, запустить w terenie - в районе, на периферии, на местах (za)imponować - (за)импонировать pokonać/ pokonywać - 1. победить, одолеть; 2. преодолеть wzniesienie - возвышенность silnik - двигатель (za)hamować - (за)тормозить zastanowić się nad czym - подумать włosy upięte w kok - волосы, собранные в кок wysiąść z - выйти из транспортного средства udawać/ udać kogo, co - претворяться кем, чем dojść prawdy - добиться правды (za)niepokoić się - беспокоиться na górę - наверх w górę - в гору zapraszać/ zaprosić - пригласить zaproszenie - приглашение jestem do pana/ pani dyspozycji - я в вашем распоряжении wzrok - зрение rzucić wzrok - бросить взгляд wzrok padł - взгляд упал на spojrzeć, spojrzenie - взглянуть, взгляд jest podobny do kogo, czego - похож на znać z fotografii, z opowiadań znajomych - знать по фотографии, знать из рассказов знакомых ruszać się/ ruszyć się - двигаться przyglądać się komu, czemu - присматриваться к кому, чему paczka, paczuszka - пачка, маленькая пачка sięgnąć/ sięgać po co - протянуть руку за, тянуться lornetka - бинокль odwrócić się - отвернуться zawinąć w co - завернуть во что pochylić/ pochylać (się) - наклонить(ся) dźwignąć/ dźwigać - с трудом поднимать, тащить bożek miłości - амур, купидон wprawne oko - опытный, умелый krzew - куст plama - пятно nieboszczyk - умерший służba - прислуга (z)denerwować się - (за)нервничать przechadzka - прогулка ogród - парк koszula - рубашка zmienić/ zmieniać - 1. изменить; 2. поменять zejść/ zchodzić - спуститься/ спускаться na dół - вниз na dole - внизу uścisk ręki, uściskać/ uścianąć - рукопожатие, пожимать/ пожать nabrać czego miękkości - приобрел мягкость śliczny - хорошенький fikać/ fiknąć koziołki - кувыркаться (za)reagować - (про)реагировать lek, lekarstwo na serce (nasercowe) - лекарство для сердца jest chory, jest schorowany - он болен siadać do stołu - садиться к столу nakryć do stołu - накрыть на стол spod - из-под w tej chwili - сейчас же w tej chwili - только что zakupy - покупки robić zakupy - делать покупки idę po zakupy - идти за покупками (s)pocić się - (вс)потеть fałsz (мужской род) - фальшь wyczuwać/ wyczuć - интуитивно (по)чувствовать, ощущать/ ощутить (z)dziwić się - удивляться/ удивиться zyskać na czym - получить выгоду от чего przywołać do porządku - призвать к порядку rozbiegane myśli - суетливые, торопливые

PYTANIA

1. Kto prowadzi śledztwo w sprawie śmierci milionera?

2. Jak wygląda inspektor?

3. Jak się układa jego życie? Od kiedy życie inspektora się zmieniło?

4. Co inspektor czuje po odejściu żony?

5. Kiedy i gdzie inspektora zastał dzwonek od szefa?

6. Jak jego szef ocenia sprawę śmierci milionera?

7. Gdzie odbywa się śledztwo?

8. O co prosi inspektora córka milionera?

9. Czy inspektor został w rezydencji milionera na stałe? Gdzie mieszka?

10. Kogo i w jakich okolicznościach zobaczył inspektor przez okno?

11. Kogo inspektor poznał w czasie obiadu? Jakie wrażenie wywierały te osoby na nim?

12. Czy inspektor już zebrał dowody rzeczowe w sprawie śmierci milionera? Czego się o nich dowiedział?

13. Co poczuł inspektor po tym, jak do pokoju weszła pielęgniarka?

DODATKOWE SŁOWNICTWO

Synonimy, warianty sparafrazowania:

amorek = bożek miłości - амур, купидон

przechadzka = spacer - прогулка

zastanowić się nad czym = pomyśleć o kim, czym - подумать

krzew = krzak - куст

ogród = park - парк

nieboszczyk = umarły - умерший

Antonimy

zejść/ zchodzić ≠ wejść/ wchodzić - спускаться ≠ подниматься (на этаж)

pochylić/ pochylać (się) ≠ (wy)prostować się - наклонить(ся)/ выпрямиться

Problemy doboru wyrazów

запахи

pachnąć - пахнуть

zapach - запах

woń - аромат (цветов)

smród - смрад, вонь

(za)śmierdzieć - (за)вонять

Proszę zwrócić uwagę

ogród - парк

ogródek - огород

ogródek działkowy - дачный участок

ogród zoologiczny, ZOO - зоопарк

Zapamiętaj

(za)parkować samochód - (при)парковать машину

parking samochodów - стоянка автомобилей

wsiąść/ wsiadać do samochodu - сесть в машину

wysiąść/ wysiadać z samochodu - выйти из машины

krzesło - кресло в машине

zawrócić/ zawracać - развернуться/ разворачиваться

skręcić/ skręcać - повернуть/ поворачивать

kierowca - водитель

(po)prowadzić samochód - (по)вести машину

odpalić/ odpalać - завести/ заводить

(za)hamować - (за)тормозить

światła - 1. светофор, 2. фары

włączyć/ włączać światła - включить/ включать фары

pasy - пешеходный переход

koło - колесо

zmienić koło w samochodzie - поменять колесо в машине

paliwo - топливо

(za)tankować paliwo - залить топливо

stacja benzynowa - заправочная станция

prawo jazdy - водительские права

złamać reguły jazdy - нарушить правила дорожного движения

zapłacić mandat - заплатить штраф

policja drogowa - ГАИ, дорожная полиция

 ZADANIA

1. Odmień czasowniki w czasie teraźniejszym (przyszłym prostym):

zejść/ zchodzić, złamać reguły jazdy, włączyć/ włączać światła, wsiąść/ wsiadać do, oszczędzić/ oszczędzać, pogodzić się z, zaniedbać/ zaniedbywać.

2. Utwórz zdania z wyrazami:

zyskać na czym - получить выгоду от чего

fikać/ fiknąć koziołki - кувыркаться

przyglądać się komu, czemu - присматриваться к кому, чему

jest podobny do kogo, czego - похож на

jestem do pana/ pani dyspozycji - я в вашем распоряжении

udawać/ udać kogo, co - претворяться кем, чем

zaniedbać/ zaniedbywać kogo, co - пренебречь, перестать заботиться, запустить

dopuścić do tego - допустить это

cieszyć się czym - радоваться чему

3. Sparafrazuj zdania przez podanie synonimów, konstrukcji syntaktycznych:

Moja nowa przyjaciółka była kobietą o dużym doświadczeniu życiowym. Policjant powiedział, że w przedziale pociągu nałeży odpowiednio się zachowywać. Bolała mnie głowa, więc pomyślałam, że spacer dobrze mi zrobi. W ogrodzie przy kościele przy ładnym krzaku róży na ławce siedziała starsza pani. Obok ławki stał pięknie wyrzeźbiony bożek miłości.

4. Przetłumacz tekst:

Рядом с моим домом расположен парк, в котром я люблю гулять. Особенно люблю прогулги весной, когда все пахнет свежестью. Я не терплю городской смрад, без сожаления покидаю город и уезжаю на дачу. Там у меня растут кусты сирени, цветы. Вечерами мне нравиться вдыхать их аромат. Я радуюсь тому, что провожу время в таком месте. Я не понимаю тех, кто едет на другой конец всета, бронирует номер в гостинице на берегу моря, целыми дням лежит на пляже.

5. Wstaw wyrazy, by zdania miały sens:

zarezerwować, reguły jazdy, kierowca, samochód, doświadczenie, parking, prowadzić, przyglądać się, skręcać, hamować, wysiadać, światła, zatankować, koło, stacja benzynowa

..... pokój w dobrym hotelu i wyjechaliśmy nad morze. Odrazu postanowiliśmy, że wypożyczymy ........ i pojedziemy zwiedzać okolice. Na ....... samochodowym przy hotelu ......... różnym samochodom, w końcu wybraliśmy opla. Samochód będzie ....... ojciec. On jest ...... o dużym ........., zawsze mnie krytykuje, gdy ......, ......., odpalam. Jego zdaniem, dobrze tylko wsiadam i ........ z samochodu, włączam ......, poza tym pozwala mi ........ paliwo na ........ ............, ponieważ sam tego nienawidzi. Osobiście uważam, że umiem wszystko, nawet zmienić ......... w samochodzie. Dodam, że znam na pamięć wszystkie ............ Również jestem dobrym ..............

III. PANNA PILAR, PIELĘGNIARKA MILIONERA JOHNA WATHE'A W ci­szy, która zapa­dła po sło­wach panny Pilar, brzęk tłu­czo­nego kie­liszka za­brzmiał jak strzał ar­maty. In­spektor spoj­rzał na Krisa. Był czer­wony jak burak, roz­lane wino roz­lało się po śnieżno­bia­łym obru­sie niby krew. Kris stał nad sto­łem. — Za­bra­niam pani tak mó­wić! — krzyknął. — Nie ma pani żad­nych do­wo­dów! Panna Pilar po­chy­liła głowę, a kiedy ją pod­niosła, w jej oczach błyszczały prawdziwe łzy. In­spektora prze­szedł dreszcz. Jak w oczach jego żony, kiedy przy­się­gała, że go kocha, że była u przyja­ciółki, a była wia­domo gdzie. — Mu­szę po­wie­dzieć prawdę! Pan John nie za­słu­giwał na taki ko­niec! To pani! — Umalo­wany na złoto pa­zno­kieć skie­ro­wany był pro­sto na osobę sie­dzącą po prze­ciw­nej stro­nie stołu. — Wiem, że to pani! Sły­sza­łam pani kłót­nię z pa­nem Joh­nem, prosił panią o coś, a pani krzy­czała «mo­gła­bym cię zabić». In­spektor pa­trzył na dłoń pielę­gniarki. Ką­tem oka jed­nak ob­ser­wo­wał to, co działo się mię­dzy Pete­rem a Dianą. Szybkie spoj­rzenie — po­ro­zu­mie­waw­cze spoj­rzenie — oto co zobaczył. Poza tym? Ulga? Nie­pokój? Nie­pokój Diany obu­dził na dobre jego martwe serce. Dla­czego ona się nie­pokoi? Co ma na su­mie­niu? Pa­zno­kieć panny Pilar wisiał w po­wie­trzu na­prze­ciwko twa­rzy Kathy. Kris poło­żył rękę na ra­mie­niu żony. — To nie ona! Nie ona! To nie moja żona, in­spektorze, pro­szę mi wie­rzyć! — Ha! — Twarz Pi­lar wy­krzywiła się w gry­masie złości. — Pro­szę za­pytać, czy nie roz­ma­wiała ze mną o środ­kach na­ser­co­wych? Czy nie pytała pani w piątek, jaka dawka wy­star­czy, żeby serce prze­stało bić? To, co po­maga, może rów­nież szko­dzić! Ale ja nie mogę mil­czeć, nie mogę! — Panna Pilar roz­szlo­chała się. — Pan John był dla mnie taki dobry... Diana spu­ściła głowę i przez mo­ment in­spektor David mógł pa­trzeć na pro­sty prze­dzia­łek dzie­lący jej włosy na dwie części. Nie wia­domo dla­czego wzbudziło to w nim dawno za­po­mnianą tkli­wość, a aniel­skie chóry w uszach za­brzmiały jesz­cze gło­śniej. Od­głos od­su­wa­nego krze­sła był zbyt gło­śny jak na to kultu­ralne towa­rzy­stwo. Kris pod­niósł się i po­wie­dział: — Pa­nie in­spektorze, panna Pilar nie wie, co mówi. Oczywi­ście środki na­ser­cowe były cały czas w na­szym domu, teść je za­żywał re­gu­larnie, wszy­scy jeste­śmy pod wra­że­niem tego, co się stało, ale do­prawdy, moja żona aku­rat nie miała z tym nic wspólnego! Kri­sowi trzę­sły się ręce, kiedy pod­nosił ser­wetkę, żeby otrzeć kąciki ust. Kathy nie ragowała. Kła­mie — po­my­ślał in­spektor, tak jak kła­mała Helen, kiedy mó­wiła, że wszystko mię­dzy nimi jest w po­rządku. — Pa­nie in­spektorze, ja wiem, gdzie pani Kathy schowała te środki! Wi­dzia­łam, jak wy­nosiła je z po­koju star­szego pana! Ma­leńka bute­leczka z żół­tym napi­sem, na mój wi­dok spe­szyła się, to było dwa dni po roz­mo­wie, na temat szko­dli­wości ta­bletek! Niech pani się przy­zna! Zresztą Kris wie, gdzie to schowała, bo sam mi o tym po­wie­dział! Fiolka z żół­tym napi­sem spo­czy­wała w torbie in­spektora na górze, w jego po­koju. Rów­nież notes z no­tat­kami, które in­spektor zdą­żył zro­bić przed wy­jaz­dem. Rów­nież wy­niki sekcji i inne do­ku­menty. Kathy pod­niosła dum­nie mio­dowy kok i spoj­rzała pro­sto w oczy in­spektora. — Panna Pilar nie kła­mie. To ja po­dałam ojcu śmiertelną dawkę leku. Prosił o to. Nie chciał już żyć. Guz mó­zgu, który ujaw­nił się trzy mie­siące temu, zabi­jałby go po tro­chu. Wy­łą­czałby funk­cje ciała. Nie mo­głam na to po­zwo­lić. Je­stem go­towa po­nieść kon­se­kwencje swo­jego czynu! — Mamo! — krzyknęła Diana. Za szybko, za gło­śno. Peter uspo­kaja­jąco poło­żył jej rękę na kola­nie. Nic nie mo­gło ujść uwagi in­spektora. Ale in­spektor pa­trzył rów­nież w brą­zowe oczy Kathy i wi­dział, że kła­mie. Panna Pilar usia­dła i szyb­kim hau­stem wy­piła wino. Kathy cze­kała na re­akcję in­spektora. In­spektor na­kładał sobie ziem­niaki na talerz i po­woli zbie­rał myśli. To nie ona, nie ona. Więc dla­czego to robi? Panna Pilar prze­słała zmę­czone spoj­rzenie Kri­sowi. Kris jed­nak stał nad sto­łem jak wmu­ro­wany. In­spektor był zmę­czony. — Pro­szę usiąść. Czy wie pan, gdzie żona schowała fiolkę z le­kar­stwem? — Nie mu­szę ze­zna­wać prze­ciwko żonie! — wy­mknęło się Kri­sowi. Co za gnida. In­spektor pod­niósł do ust kęs bef­sztyka. A może mu się rze­czy­wi­ście wy­mknęło? — po­my­ślał, a gło­śno po­wie­dział: — Jesz­cze ni­kogo nie oskarżyłem. — Jako ro­dzina mam prawo do od­mowy ze­znań... Nic gor­szego nie mógł po­wie­dzieć. A jed­nak... In­spektorowi nie star­czało widać wy­obraźni. — ...ale z niego nie sko­rzy­stam — do­koń­czył Kris. Panna Pilar za­marła w za­dzi­wie­niu, Kathy zwiotczała na swoim miej­scu. Po pro­stu sie­działa tam kupka ele­ganc­kich ubrań, bez ko­biety w środku. — Ale z cie­bie szuja, tato... — Pe­ter odsu­nął się z krze­słem od stołu. Diana spoj­rzała na in­spektora i teraz za­marł in­spektor. We wzroku Diany czaiła się nie­na­wiść. Taka sama jak w spoj­rze­niu Helen, kiedy od­cho­dziła. — Wiem, gdzie schowana jest fiolka, po­nie­waż sam ją tam poło­żyłem. — Kris stał na­prze­ciw in­spektora Davida dumny. — Sam ją tam schowa­łem, po­nie­waż to ja zabi­łem swo­jego teścia.

zapadła cisza - наступила тишина brzęk - бренчанье, звяканье (s)tłuc - разбить (стекло, посуду) strzał - выстрел armata - пушка (wy)strzelić z armaty - выстрелить из пушки (po)strzelić - подстрелить czerwony jak burak - красный как свекла obrus - скатерть niby - как будто zabraniać / zabronić czego - запретить что dowody - доводы, доказательства udowodnić/ udowadniać - доказать, доказывать podnieść/ podnosić - поднять prawdziwy - настоящий (za)błyszczeć - (за)блестеть błysk - блеск przeszedł kogo dreszcz - мурашки побежали przysięgać - присягать (u)malować na złoty kolor - покрасить в золотой цвет paznokieć - ноготь (s)kierować na kogo, co; w stronę kogo, czego - направить/ направлять (po)kierować kim, czym - (по)руководить po przeciwnej stronie czego - на противоположной стороне kłótnia - ссора (po)kłócić się z kim - (по)ссориться porozumieć się z kim - найти общий язык ulga - 1. облегчение; 2. льгота obudzić na dobre - окончательно разбудить sumienie - совесть mieć co na sumieniu - иметь на совести powietrze - воздух grymas (м.р.) - гримаса dawka - доза (prze)dawkować lek - дозировать лекарство wystarczyć/ wystarczać - хватить/ хватать szłochać - всхлипывать, рыдать spuścić/ spuszczać głowę - опустить/ опускать голову przedziałek - пробор (о волосах) zapomnieć/ zapominać - забыть/ забывать tkliwy - нежный, ласковый чувствительный odgłos - отзвук odsunąć/ odsuwać - отодвинуть/ отодвигать przesunąć/ przesuwać - передвинуть/ передвигать towarzystwo - сопровождение (w towarzystwie) towarzyszyć komu w czym - сопровождать zażywać leki - употреблять лекарства jestem pod wrażeniem - я под впечатлением doprawdy - в самом деле, правда, действительно nie mam z tam nic wspólnego - я не имею с эти ничего общего akurat - как раз trząść - трясти serwetka - салфетка butelka - бутылка napis (м.р.) - надпись widok - вид (s)peszyć się - смущаться/ смутиться zresztą - впрочем fiołka - ампула, пузырек spoczywać - покоиться zdążyć/ zdążać - успеть/ успевать sekcja zwłok - вскрытие трупа dumny - гордый dumа - гордость jestem dumny z kogo, czego - я горд тем что guz - шишка, опухоль nowotwór - новообразование, рак ujawnić się - проявиться ponieść konsekwencje - ответить за последствия czyn - действие co nie uszło uwagi kogo - не осталось незамеченным кем wypić haustem - выпить залпом ziemniaki - картошка stał jak wmurowany - стоял как вкопанный zeznać/ zeznawać w sądzie - дать/ давать показания в суде zeznanie - показание kęs - кусок coś mi się wymknęło - 1. осталось незамеченным, 2. вырвалось (из уст) oskarżyć kogo o co - обвинить кого в чем oskarżenie - обвинение mieć prawo do czego - иметь право на что odmówić czego - отказать в чем odmowa - отказ wyobrażać/ wyobrazić - представить (вообразить) wyobraźnia - воображение zwiotczeć - стать дряблым kupka, kupa - кучка, куча ubranie - одежда szuja - прохвост odsunąć/ odsuwać - отодвинуть/ отодвигать (przy)czaić się - (за)таиться

PYTANIA

1. Kogo Pilar oskarżyła o zabójstwo milionera? Jakie podała dowody?

2. Czy Kris wiedział, że jego żona ma zamiar zabić ojca? Jak bronił swojej żony?

3. Jak reagowała Kathe na słowa Pilar?

4. Co na to odpowiedział i zrobił Kris?

DODATKOWE SŁOWNICTWO

Synonimy, warianty sparafrazowania

obrus = serweta - скатерть

doprawdy = naprawdę - в самом деле, правда, действительно

kęs = kawałek - кусок

Antonimy

odsunąć/ odsuwać ≠ przesunąć/ przesuwać - отодвинуть ≠ придвинуть

spuścić/ spuszczać głowę ≠ podnieść/ podnosić - опустить ≠ поднять

zapomnieć/ zapominać ≠ (za)pamiętać - забыть ≠ запомнить

Problem doboru wyrazów

представить

wyobrażać/ wyobrazić - представить (вообразить)

(za)reprezentować - быть представителем

przedstawić/ przedstawiać - представить, познакомить

заметить

zauważyć/ zauważać - заметить

dostrzec/ dostrzegać - заметить (только с абстрактными существительными): nie dostrzegam różnicy/ podobieństwa/ cech wspólnych.

Proszę zwrócić uwagę

sąd (w sądzie) apelacyjny - апелляционный

kasacyjny - кассационный

polowy - военно-полевой

doraźny - чрезвычайный

honorowy - суд чести

koleżeński - товарищеский

Wysoki Sądzie!

Sąd Ostateczny - страшный суд

Sąd Boży - божий суд

sędzia, sędzina жен. - судья

Niezbadane są wyroki boskie! - неисповедимы пути господни

ZADANIA

1. Odmień czasowniki w czasie teraźniejszym (przyszłym prostym):

(s)tłuc, zabraniać/ zabronić, (po)kłócić się, zapomnieć/ zapominać, odsunąć/ odsuwać, dostrzec/ dostrzegać.

2. Utwórz zdania z wyrazami:

oskarżyć kogo o co - обвинить кого в чем

mieć prawo do czego - иметь право на что

odmówić czego - отказать в чем

jestem dumny z kogo, czego - я горд/ горжусь кем, чем

towarzyszyć komu w czym - сопровождать

zabraniać/ zabronić czego - запретить что

(u)malować na złoty kolor - покрасить в золотой цвет

3. Sparafrazowuj zdania przez podanie synonimów, konstrukcji syntaktycznych:

Nagle w pokoju, gdzie jeszcze niedawno było gwarno, stało się cicho. Po tych słowach policzki Jana stały się czerwone. Powiedział, że nie brał w akcji udziału. Wracając do domu o północy, przed domem zobaczyłam nieznajomego, na widok którego bardzo się przestraszyłam. Zauważyłam, że coś robił przy drzwiach. Przez kilka minut stałam i nie mogłam się ruszyć z miejsca. Jego dzwonek sprawił, że już nie mogłam zasnąć. Po obudzeniu się muszę zażyć lek. Jan udowodnił mi swoją rację.

4. Przetłumacz zdania, weź pod uwagę warianty tłumaczenia wyrazów rosyjskich na język polski:

Перед сном я люблю помечтать, представляю себе, как я проведу каникулы.

МГЛУ на конференции представляет ректор.

Ректор представил образовательный проект.

Я заметила, что в городе многое изменилось: стало чисто, сделан ремонт старых зданий и дорог.

Я заметила, что поляки на севре отличаются от поляков на юге.

5. Wstaw wyrazy, by zdania miały sens:

zabójca, okręgowy, zażywać, oskarżony, zeznać, dowody, udowodnić, wniosek, kara, badania, ponieść, czyn, wina

Norweski ........... Breivik został ............... o zabójstwo sedemdziesięciu siedmiu młodych ludzi. Proces trwa w sądzie .............. Śledztwo już przedstawiło ............. w tej sprawie. Zabójca ............. w sądzie. Nie przyznał się do ..........., powiedział, że nie ma nic współnego ze śmiercią tych ludzi. Zabójca został poddany ekspertyzie psychiatrycznej, która doszła do .........., ..............., że on jest chory psychicznie. Decyzja ta jest krytykowana przez niektórych specjalistów, ponieważ wiadomo, że jeśli sąd uzna wyniki ............, przestępca uniknie ......... więzienia, nie ............ konsekwencji za swoje .......... Wówczas zostanie umieszczony w szpitalu psychistrycznym, będzie ............ odpowiednie leki. Prawdopodobnie zostanie wyznaczona jeszcze jedna niezależna ekspertyza.

IV. KRIS CHILDHOOD, ZIĘĆ MILIONERA JOHNA WATHE'A   — To nie­prawda! Nie­prawda! Pi­skliwy głos panny Pilar prze­rwał ciszę. A jed­nak w tej ci­szy in­spektor usły­szał cichy powiew po­wie­trza wy­pusz­cza­nego z ust Diany. Pe­ter opadł na krze­sło i z nie­bo­tycz­nym zdu­mie­niem wpa­try­wał się w ojca. — Ty oszu­ście — pisz­czała panna Pilar. — Ty oszu­ście! Cały plan na nic! Jak mo­głeś mi to zro­bić? Mo­gli­śmy być tacy szczęśliwi! Taka jest prawda, in­spektorze! Mamy ro­mans! Żona go w ogóle nie ro­zu­miała! On nie jest z nią szczęśliwy! Co ty ro­bisz? Dla­czego jej bro­nisz? I panna Pilar rzu­ciła się na Krisa. Wtedy Kathy miękko i bez słowa osu­nęła się na pod­łogę. Silne ra­miona Krisa pod­niosły ją bez trudu. Peter ze­rwał się od stołu i po­chylił nad nimi. Choć in­spektor nie pod­słu­chi­wał, usły­szał ci­chut­kie słowa Pe­tera: — Tato... Ja mam tę fiolkę... — Czy mogę żonę od­pro­wa­dzić do sy­pialni? Nie ucieknę panu, przy żonie zo­stanie córka, ja wrócę za chwilę. — Głos Krisa brzmiał wład­czo. — A ty — zwró­cił się do Pilar — jesteś zwol­niona. — Nikt nie jest zwol­niony, do­póki ja tego nie za­rzą­dzę. — In­spektor nie­nawi­dził siebie sa­mego za te słowa. Spoj­rzenie, które po­słała mu Diana, prze­szyło go na wskroś. Chóry aniel­skie w jego uszach za­brzmiały jak dzwon ża­łobny. Kris tro­skli­wie wziął w ra­miona Kathy i wraz z sy­nem i Dianą znik­nęli w głębi domu. Panna Pilar za­ru­mie­niła się ze złości i wy­szła, trza­snąw­szy drzwiami. In­spektor sie­dział sam przy stole i są­czył wino. Wie­dział, jaki był stan zdrowia Johna Wa­the'a. Wie­dział, że szybki spa­dek po­zwo­liłby Dia­nie zwią­zać się z uko­cha­nym. Pete­rowi po­zwo­liłby za­płacić długi i być może spła­cić tę dziewczynę, która spo­dzie­wała się jego dziecka. Od Krisa nie ocze­kiwał wyja­śnień — to konto jego żony było ob­cią­żone na sumę 320 ty­sięcy dola­rów, o czym do­wie­dział się przed obia­dem. Sprawa nie była tak prosta, jak mu się zda­wało. Choć po­dej­rze­wał, no, prze­czu­wał, kto zabił, na samą myśl o tym prze­cho­dził go zimny dreszcz. To nie­moż­liwe, mu­szę być bar­dzo ostrożny — my­ślał. — Taki sza­tański plan mógł wy­my­ślić tylko głę­boko zra­niony czło­wiek. W chwilę po­tem Kris i Peter poja­wili się w drzwiach. Kris usiadł przy in­spektorze, Peter był spo­kojny, choć chłód prze­bijał z każ­dego jego gestu. Kris się­gnął po bu­telkę i nalał sobie pełny kieli­szek wina. — Może mnie pan aresztować, in­spektorze. Nie mam nic do stra­cenia. Rze­czy­wi­ście mia­łem ro­mans z Pi­lar. Moja żona... — Kris za­jąknął się. — Ostatnio nie działo się mię­dzy nami najle­piej. Ja... Peter wpa­try­wał się w ojca z na­pię­ciem. — Ja nie wie­dzia­łem, co robię... Chciałem za­cząć nowe życie z Pi­lar. Do tego były po­trzebne pie­nią­dze... Pie­nią­dze Johna... Po­wie­dzia­łem Pilar, gdzie żona... — Gdzie pan schował fiolkę? — In­spektor do­pijał po­woli swoje wino. — Wszystko mi się mie­sza... je­stem zmę­czony. Ta... ta... — Kris szu­kał od­po­wied­niego słowa — wy­ko­rzy­stała wia­do­mość o długu Kathy prze­ciwko niej. Pan Bóg mi chyba ro­zum ode­brał. Trudno. Przy­najmniej... — Przy­najmniej pań­ska żona po­kryje dług, który wy­nosi 320 ty­sięcy dola­rów, prawda? Peter pa­trzył na ojca nie­ro­zu­mie­jącym spoj­rze­niem. Kris zbladł. — Skąd pan wie? Prze­cież konta objęte są ta­jem­nicą ban­kową! — Nie w przy­padku śledztwa o mor­der­stwo. — Kathy... Ona nie wie­działa, co robi... Na co się zga­dza... Ja zain­we­sto­wa­łem na gieł­dzie w ze­szłym roku, ale... — Ona miała po­wód, żeby zabić wła­snego ojca. Lada mo­ment ban­kie­rzy we­szliby na hi­po­tekę wa­szego domu. — Nie, in­spektorze, nie! Ja znam tę ko­bietę od dwu­dzie­stu pięciu lat. Ko­cham ją. To nie­moż­liwe! — Kris opa­nował się. — Nie­moż­liwe, po­nie­waż to ja zabi­łem. I te pie­nią­dze tak na­prawdę sprzenie­wie­rzy­łem ja. Po­wiem prawdę. Peter wpa­try­wał się z na­pię­ciem w twarz ojca. — Owszem, za­po­mniałem się. Panna Pilar była blisko, a Kathy... Już mnie nie ko­chała. Miała pre­tensję, że zain­we­sto­wa­łem jej pie­nią­dze... i prze­gra­łem. Nie­nawi­dziła mnie. My­śla­łem, że mogę za­cząć od nowa... Panna Pilar mó­wiła, że mnie kocha. Ko­chała spa­dek po Joh­nie. A ten stary ską­piec nie dawał nam ani gro­sza. Kathy nie mo­gła stra­cić domu, w któ­rym się wy­cho­wy­wała. — Kris — ko­biecy głos za­brzmiał miękko i ła­god­nie. — Jak mo­głeś my­śleć, że cię nie­nawi­dzę... — Kathy stała w drzwiach, oparta na ra­mie­niu Diany. — Zro­biłeś to dla mnie... że­bym nie stra­ciła tego, co ko­cham naj­bar­dziej... Ale stracę to, je­śli je­steś winny... Mogę żyć gdziekol­wiek, lecz nie bez ciebie, nie ro­zu­mia­łeś tego? Kris w sekundę zna­lazł się przy żonie. In­spektorowi za­krę­ciły się w oczach łzy. No, sta­now­czo był zbyt zmę­czony. To na pewno uczulenie na ja­kieś pyłki. Od­wró­cił wzrok od mał­żon­ków. I wtedy usły­szał mocny głos Pe­tera: — Ni­czego nie stra­cisz, mamo, po­nie­waż to ja zabi­łem dziadka...

wiać - дуть powiew - дуновенье niebotyczny - огромный wpatrywać się w kogo - всматриваться oszukać / oszukiwać - обманывать oszust(ka) - мошенник plan jest na nic - план ни на что не годен w ogóle - вообще (o)bronić kogo przed czym - защищать obrona - защита, оборона podłoga - пол zerwać się - сорвался cichutki - тихонький sypialnia - спальня uciec - ucieknę, uciekniesz ... - убежать uciec / uciekać przed kim, czym jesteś zwolniona - ты уволена dopóki / póki - до тех пор póki póty - до тех пор, пока przeszyć na wskroś - прошить на сквозь żałoba - траур być w żałobie - в трауре dzwon - колокол troska - забота (za)troszczyć się o kogo, co - позаботиться troskliwy - заботливый głębia - глубина zniknąć - исчезнуть sączyć - цедить spłacić / spłacać - выплатить konto - счет obciążyć - нагрузить zdawać się - казаться zdaje mi się - мне кажется podejrzewać kogo o co - подозревать кого в чем przeczuwać - предчувствовать szatan - черт szatański- дьявольский (z)ranić - ранить gest - жест gestykulować - жестикулировать (za)aresztować - арестовать nie mieć nic do stracenia - нечего терять między kim nie jest najlepiej - у нас плохие отношения jąkać się - заикаться jąkała - заика wpatrywać się w kogo - всматриваться przynajmniej - по крайней мере zbladnąć - побледнеть co jest objęte tajemnicą - это тайна śledztwo o co - следствие (za)inwestować - инвестировать inwestycja - инвестиция giełda - биржа lada moment - с минуты на минуту (o)panować się - владеть собой, взять себя в руки naprawdę - в самом деле sprzeniewierzyć - растратить napięcie - напряжение zacząć / zaczynać od nowa - начать с начала skąpy - скупой, жадный skąpiec - скупец kobieta, kobiecy - женщина, женственный łagodny, łagodnie - мягкий (о человеке) jesteś winny - ты виновен gdziekolwiek - где-либо jest uczulony na co - чувствителен к, имеет аллергию на pyłek - пыльца uczulenie na - аллергия на odwrócił wzrok od - отвел взгляд małżonkowie - супружеская пара

PYTANIA

1. Dlaczego panna Pilar tak ostro zareagowała na słowa Krisa? O co go oskarżała?

2. Dlaczego Krisowi nie udało się zwolnić panny Pilar?

3. Dlaczego zdaniem inspektora Kris zyskał na śmierci milionera?

4. Jak Kris tłumaczy swój romans z Pilar?

5. Czy Kris i jego żona są szczęśliwym, kochającym się małżeństwem?

DODATKOWE SŁOWNICTWO

Synonimy, warianty sparafrazowania

niebotyczny = ogromny = kolosalny - огромный

plan jest na nic = plan jest do niczego - план ни на что не годен

zdawać się = wydawać się - казаться

zdaje mi się (wydaje mi się) - мне кажется

szatan = diabeł =czort = Lucyper - черт, дьявол, шайтан, Люцифер

szatański = diabelski - дьявольский

skąpiec = sknera - скупец, скряга

Antonimy

założyć ≠ zablokować konto w banku - создать ≠ заблокировать счет в банке

skąpy ≠ chojny - жадный ≠ щедрый

Problemy doboru wyrazów

być winnym

jesteś winny co? 10 złotych - ты должен 10 злотых

jest winny czego? zabójstwa - ты виновен в убийстве

jest winny czemu? temu - ты виноват в этом

мягкий

łagodny - Ojciec patrzył na syna, jego łagodne spojrzenie rozczulało wszystkich.

miękki - Kupiłam dywan, jest ładny i miękki.

женский

kobiecy - Z pokoju słychać było kobiecy głos (głos kobiety)

damski - Sklepy z konfekcją damską są na trzycim piętrze.

Zapamiętaj

sprzeniewierzyć pieniądze - растратить деньги

wydać pieniądze na kogo, co - потратить деньги

wydać wszystkie pieniądze - потратить все деньги

nie stać mnie na samochód - у меня нет денег на машину

portmonetka - кошелек

przechowywać pieniądze w portmonetce - хранить деньги в кошельке

złodziej portmonetek - карманник

ZADANIA

1. Odmień czasowniki: zacząć, zaczynać, zniknąć, przeszyć na wskroś, uciec, uciekać.

2. Utwórz zdanie z czasownikami: podejrzewać kogo o co, (za)troszczyć się o kogo, co, uciec / uciekać przed kim, czym, (o)bronić kogo przed kim, czym.

3. Użyj w kontekście:

nie mieć nic do stracenia

śledztwo o co

przeszyć na wskoś

zacząć/ zaczynać od nowa

opanować się

(do)póki, (do)póty

4. Przetłumacz tekst:

На улице был мороз и сильный ветер. Я была легко одета, поэтому ветер прошивал меня насквозь. Я ехала домой с работы, стояла на остановке и ждала трамвай. Я всматривалась в людей и вдруг заметила какого-то человека. Мне показалось, что он вел себя очень странно. У меня было плохое предчувствие. Он как-то слишком заботливо помагал старой даме войти в трамвай. Через минуту он так же заботливо переводил через дорогу другую старую даму. Я всматривалось в него несклько минут. Он много жестикулировал и медленно говорил, потому что заикался. Я даже не подозревала, что этот человек - карманник. Он обманыевает стариков, вытягивает кошельки и исчезает. С моей помощью его удалось арестовать.

5. Przetłumacz zdania, pamiętając o różnych wariantach tłumaczenia wyrazów rosyjskich na polski:

Коллега должен мне 500 рублей, но он их не возвращает.

Андрея обвиняют в мошенничестве, а он ни в чем не виновен.

Врач виноват в том, что его пациент умер.

Мягкие согласные в польском языке отличаются от мягких согласных в русском языке.

Мягкие руки погладили меня по голове, я упокоилась.

Женский туалет с правой стороны.

Этот это был не мужской, а женский силуэт.

Я купила билет в женское купе.

V. PETER CHILDHOOD, WNUK MILIONERA JOHNA WATHE'A  In­spektorowi krę­ciło się w gło­wie. Jedno mor­der­stwo i trzech mor­der­ców przy­zna­ją­cych się ko­lejno do winy. To się zda­rza tylko w po­wie­ściach. Zo­ba­czył trupio bladą twarz Diany i roz­sze­rzone ze zdu­mie­nia oczy Kathy. Kris bez ruchu przy żonie. In­spektor David zro­zu­miał, że po­trze­buje po­wie­trza. W salo­nie było albo duszno, albo wypił za dużo wina. Sła­bym gło­sem po­wie­dział rów­no­cze­śnie z Kri­sem: — Słu­cham? — To ja za­biłem dziadka. Fiolka po lekar­stwach jest pod sto­pami amorka w ogro­dzie. In­spektor nie mógł prze­oczyć faktu, że Diana spoj­rzała na brata kar­cąco. — Po­łoży­łem ją tam dzi­siaj przed połu­dniem. Ba­łem się, że bę­dzie rewi­zja czy coś ta­kiego. By­łem za­dłu­żony. Dług kar­ciany to dług hono­rowy. Har­riet jest w ciąży. My­śla­łem, że... dzia­dek i tak był ciężko chory. Skró­ciłem mu męki. Przy­niosę panu tę fiolkę. — Peter ruszył w stronę drzwi. — Nie trzeba, młody czło­wieku. Do­wód rze­czowy jest już u mnie. — In­spektor potarł dło­nie. Jakoś dziw­nie mu spo­tniały. — To je­dyny do­wód w tej spra­wie, in­spektorze? — głos Diany był ciepły. Serce in­spektora Davida znów fik­nęło ko­ziołka, a chóry w jego uszach po­we­selały. — Ale wy­star­cza­jący — po­wie­dział, choć nie lubił siebie za to kłam­stwo. — Mamo, za­dzwoń po her­batę. — Diana usia­dła obok in­spektora i uśmiech­nęła się. — Na­pijmy się her­baty. Kathy pod­niosła mo­siężny dzwonek i za­dzwoniła po służbę. Wszedł słu­żący z im­bry­kiem z chiń­skiej por­ce­lany i fili­żan­kami. W ta­kiej chwili my­śleć o her­bacie? I to zaraz po obie­dzie? To rów­nież in­spektorowi nie mie­ściło się w gło­wie. Ale z takich rąk jak ręce Diany... Na­lała do pełna fili­żankę, ro­biła to długo. Po­tem po­dała mu cu­kier. Jego wła­sna żona nie po­da­wała mu her­baty. Wy­pił odro­binę, cała reszta towa­rzy­stwa trwała bez ruchu i przy­glą­dała mu się z nie­po­ko­jem. Zmarsz­czył czoło. — Pa­mię­tam pana wy­po­wiedź, była pusz­czona w HBR, brał pan udział w wiecu prze­ciwko lega­lizacji euta­nazji. — Tylko krowa nie zmie­nia po­glą­dów, in­spektorze. — Pa­mię­tam rów­nież ze­zna­nie służby... Pana Gio­wa­niego za­cytuję: „Wtedy pan Peter wy­biegł wzburzony z po­koju pana Johna, krzy­cząc: «nie zmu­sisz mnie do tego». Czy nie cho­dziło o prośbę cho­rego, żeby skró­cić mu cier­pienia? In­spektor David pa­trzył ba­daw­czo w twarz Pe­tera. — Nie. Dzia­dek chciał, że­bym ożenił się z Har­riet. Uwa­żał, że męż­czy­zna musi od­po­wia­dać za swoje czyny. A ja nie lubię, kiedy mi dyk­tują, co mam robić. To wszystko, co mam do po­wie­dze­nia... — Ale Peter — głos Diany był cichy jak szmer — prze­cież ty... — Za­mknij się! — Peter ściął słowa sio­stry jak sie­kierą. — Nic nie mów! — Czy pani chce uzu­pełnić ze­zna­nia brata? — In­spektor zwró­cił się prosto do Diany i ku swo­jemu zdu­mie­niu zoba­czył, jak jej wątłe ra­miona pro­stują się. — Nie? — Omiótł wzrokiem ze­bra­nych. Ładna ro­dzinka, nie ma co. Nic się nie zga­dzało. Mu­siał wery­fiko­wać cały mi­ster­nie uło­żony przez siebie plan. Osoba naj­bar­dziej nie­winna jest winna — my­ślał. — Pro­szę mnie aresztować! — krzyknął Peter. — I skończmy tę szopkę! Dla­czego on się tak de­ner­wuje? David był zmę­czony. Są­czył her­batę, miała dziwny wschodni smak. Dzień oka­zał się za długi. A może to świeże po­wie­trze tak na niego wpłynęło? In­spektor był bar­dzo, ale to bar­dzo zmę­czony. — Prze­pra­szam pań­stwa, lecz mu­szę odpo­cząć. Do­koń­czymy ju­tro. In­spektor wstał od stołu i chwiejnym kro­kiem ruszył przed siebie. Schody wy­dłu­żały się w nie­skoń­czo­ność, z tru­dem dotarł do łóżka i nie pa­mię­tał, kiedy za­snął. Nie mógł sły­szeć, że ktoś wsu­nął się za nim do po­koju.

kręci się w głowie komu - кружится голова przyznać się do winy - признать вину trup, trupio blady - труп, бледный как труп równocześnie z kim, czym - одновременно c przeoczyć - пропустить, проглядеть karcić - отчитывать, порицать, журить rewizja - ревизия, обыск jestem zadłużony - я в долгах dług karciany - карточный долг honor - честь uczciwy - честный być w ciąży - быть беременной skrócić - сократить dowód rzeczowy - вещественное доказательство kłamstwo - вранье mosiężny - латунный imbryk - заварной чайник porcelana - фарфор filiżanka - чашка nie mieści się w głowie - в голове не умещается odrobinę, trochę - немного przyglądać się komu, czemu - присматриваться к кому, чему (z)marszyć - сморщить zmarszczki - морщины wiec - митинг (za)cytować - цитировать wzburzony - возмущенный zmusić/ zmuszać do czego - принудить, заставить cierpienie, cierpieć - страдание, страдать to wszystko, co mam do powiedzenia - это все, что я могу сказать nie mam nic do powiedzenia - мне нечего сказать szmer - тихий шум, шелест zamnnij się! - заткнись! (ś)ciąć - (ze)tnę, (ze)tniesz, (ze)tnie... - срезать siekiera - топор uzupełnić / uzupełniać - дополнить ku zdumieniu - к удивлению (wy)prostować się - выпрямиться wątły - хилый, чахлый (z)weryfikować - проверить истинность, установить достоверность misterny - искусный, тонкий (о качестве работы) ułożyć plan - составить план szopka - вертеп (z)denerwować się - нервничать powietrze - воздух odpocząć, odpocznę, odpoczniesz, odpocznie ... / odpoczywać - отдохнуть chwiejny - неустойчивый, шаткий, неуверенный, колеблющийся krok - шаг nieskończoność - бесконечность dotrzeć do łóżka - добраться до кровати zasnąć - заснуть

PYTANIA

1. Dlaczego Peter zabił dziadka?

2. Jak reagowała Diana na słowa brata, dlaczego zaproponowała napić się herbaty?

3. Czy inspektor uwierzył Peterowi? Dlaczego?

4. Jak się zmieniło samopoczucie inspektora po wypiciu herbaty?

5. Kto wszedł do jego pokoju i w jakim celu?

DODATKOWE SŁOWNICTWO

Synonimy, warianty sparafrazowania

równocześnie z kim, czym = jednocześnie - одновременно c

imbryk, czajniczek - заварной чайник

Problemy doboru wyrazów

немного

odrobinę czego

trochę czego

trochę + czasownik

резать

(ś)ciąć

(po)kroić jedzenie na kawałki

Zapamiętaj

karty - карты

(za)grać w karty - сыграть в карты

grа karciana - карточная игра

talia kart - колода карт

tasować karty - тасовать

rozdawać karty - раздавать

trefle - трефы

piki - пики

karo, dzwonki - бубны

kier - черви

as - туз

grać w otwarte karty - действовать в открытую

wykładać karty na stół - выкладывать карты на стол

stawiać wszystko na jedną kartę - ставить все на одну карту

nie idzie karta - не идет карта

odkrywać karty - раскрывать карты

być w ciąży - быть беременной

zajść w ciążę - забеременеть

przerwać ciążę - прервать беременность

poronienie - выкидыш

zakaz aborcji - запрет абортов

ustawa o aborcji - закон об абортах

poród - роды

urodzić dziecko - родить ребенка

zarodek - зародыш

położna - акушерка

Zadania

1. Odmień czasowniki:

(ś)ciąć, odpocząć / odpoczywać, dotrzeć (do łóżka).

2. Utwórz zdanie z czasownikami:

przyglądać się komu, czemu

zmusić do czego

3. Użyj w kontekście:

grać w otwarte karty - действовать в открытую

wykładać karty na stół - выкладывать карты на стол

stawiać wszystko na jedną kartę - ставить все на одну карту

nie idzie karta - не идет карта

odkrywać karty - раскрывать карты

6. Przetłumacz tekst:

У Екатерины кружилась голова от страха, она была бледна как труп. В ее квартире продолжается обыск, искали вещественные доказательства. Катя проиграла деньги в казино, у нее были карточные долги. Она поставила все на одну карту. Екатерина составила хитрый план: занимала у всех друзей. Она была должна всем (в долгах)б к тому же врала всем, что беременна. Никто не мог проверить, говорит ли она правду. Никто не заставил ее сказать правду и отдать долги. Ничего не нашли, им нечего было сказать, Екатерина не признала свою вину.

7. Przetłumacz zdania, pamiętając o różnych wariantach tłumaczenia wyrazów rosyjskich na polski:

должен

Я должен сделать упражнение.

Я должна Андрею 300 злотых.

Я всем должен, я в долгах.

У Ивана много карточных долгов.

Я в долгу перед родителями.

честь, честный

Вернуть карточный долг - это дело чести.

Я знаю, что Андрей - честный человек.

немного

Я была немного удивлена.

Я хочу добавить в чашку счаем немного молока.

Я устал, хочу немного поспать.

8. Wstaw podane wyrazy i zwoty, żeby tekst miał sens:

być w ciąży, zajść w ciążę, przerwać ciążę, poronienie, zakaz aborcji, ustawa o aborcji, poród, urodzić dziecko, zarodek, położna

Aborcja to przerwanie .......... we wczesnym okresie. Inaczej aborcja to jest sztuczne .......... W Polsce jest zakaz ............. Ten problem reguluje specjalna ustawa o .........., na podstawie której .......... jest dopusczona w trzech przypadkach:

1. jeśli ciąża, czy .................. zagraża życiu kobiety,

2. jeśli ............... ma ciężkie choroby,

3. jeśli ............... jest wynikiem zgwałcenia.

Inne wypadki aborcji są określane jako nielegalne, są karane przez prawo.

VI. GIOWANI, SŁUŻĄCY MILIONERA JOHNA WATHE'A  In­spektor obu­dził się o świ­cie z ciężką głową. Zwlókł się z łóżka, zrzu­cił ubra­nie i wziął długi prysznic. Okrę­cił się ręcz­ni­kiem i wró­cił do po­koju. Spoj­rzał na po­roz­rzu­cane w nieła­dzie rze­czy. Nie miał wąt­pli­wości, że fiolka znik­nęła. Pod­niósł i wło­żył do torby notes i lor­netkę. Na­iw­ność ro­dziny Child­hoodów się­gnęła dna. Szkoda. Za­nim po­roz­ma­wia z Dianą, prze­pro­wadzi krótką roz­mowę z Gio­wa­nim. Parę rze­czy wy­maga wyja­śnie­nia. Tak dali się na­brać na fiolkę leków? Ja­dąc tutaj, sprawdził w ap­tece, co, kto i kiedy ku­pował. Pro­win­cjo­nalni apte­karze trak­tują swój za­wód bar­dziej serio niż ci w mie­ście. Obej­rzał spisy z dwóch ostat­nich mie­sięcy. I to nie lek na serce prze­pisy­wany od lat star­szemu panu wzbudził jego po­dej­rzenia. Ale jak w takim tem­pie za­czną się sa­mo­oskarżać, sami wy­dadzą na siebie wy­rok. Wcześniej czy póź­niej. Za­mknął oczy i po­łożył się w ręcz­niku na łóżku. Biedna Diana! My­śli, że ten facet ko­chałby ją, gdyby była bo­gata. Dwóch rze­czy nie można ku­pić — zdrowia i miło­ści. Ale o tej prawdzie na ogół do­wia­du­jemy się zbyt późno. Tylko John Wa­the o tym wie­dział. In­spektor David po­my­ślał ciepło o tym nie­zna­nym sobie czło­wieku. Tele­fon do nota­riusza rów­nież ni­czego nie wyja­śnił. Nota­riusz wspomniał tylko, że te­sta­ment ma być otwarty mie­siąc po śmierci Johna Wa­the'a. Po­wie­dział, że świadkiem ostat­niej woli był Gio­wani, oraz że on sam przez naj­bliż­szy mie­siąc nie bę­dzie uchwytny. In­spektor David nie mógł za­snąć. Wi­dział sła­bego czło­wieka na łożu śmierci, oto­czo­nego ro­dziną, która go nie­nawi­dzi. Pie­nią­dze nie dają szczęścia. Kiedy po­wtór­nie otwo­rzył oczy, blask słońca za­lewał pokój. Było wpół do siód­mej. Zna­ko­mita pora, żeby po­roz­ma­wiać z Gio­wa­nim. Ale trzeba to zro­bić umiejętnie. Ubrał się i zszedł na dół. Nie mylił się — cały dom spał, tylko w kuchni krę­ciła się służba. Gio­wani zapa­rzył kawę i usie­dli obaj na ta­rasie. — Ale panie in­spektorze, ja nic nie wiem — za­strzegł się wierny sługa. Kawa pach­niała sma­kowi­cie. — Kiedy pan John do­wie­dział się, że jego guz mó­zgu jest nie­ule­czalny? — O, dawno, ale nie pa­mię­tam kiedy. — Czym był pan tak zbu­rzony, że w dzień jego śmierci wło­żył pan buty nie od pary? — In­spektor roz­ko­szo­wał się świe­żym po­ran­kiem. — Ni­czym, pro­szę pana, ni­czym. — Gio­wani był poru­szony, ale David nie zwra­cał na to uwagi. — Dla­czego z pana pole­cenia w dniu śmierci pana Wa­the'a zo­stała zwol­niona słu­żąca Be­atris? — Ona... — Gio­wa­niemu plątał się język. — Czy nie dla­tego, że wie­działa, kto za­mó­wił w ap­tece za dużo leków na serce? Kto za­mó­wił do­dat­kowe strzy­kawki? — Ale... Prze­cież pan Wa­the otrzymy­wał do­żylnie środki... — Przez wen­flon na stałe wprowa­dzony do żyły. Za­mó­wie­nie z pięt­na­stego, ro­bione przez pannę Pilar, obejmo­wało dwa­dzie­ścia sztuk. Po co komu in­nemu po­trzebne były strzy­kawki? — Ale to nie pani Kathy za­mó­wiła strzy­kawki... — wy­szeptał Gio­wani. In­spektorowi zro­biło się przy­kro. — Niech mi pan po­może, zanim ktoś nie­winny wylą­duje w wię­zieniu. Gio­wa­niemu pot spły­wał z czoła. — Pan John strasznie się de­ner­wo­wał, że oni nic dla niego nie chcą zro­bić. Że chcą, żeby zdy­chał tak jak wa­rzywo. Strasznie się pie­klił, a oni byli dla niego tacy do­brzy... Tylko że przez niego od­szedł od panny Diany ten czło­wiek... Naj­pierw star­szy pan obie­cał pie­nią­dze, a po­tem się roz­my­ślił. Zu­pełnie nie w jego stylu. I wtedy pani Childhood bar­dzo go pro­siła, a on krzy­czał, że nic nie do­staną, skoro nic nie ro­zu­mieją! I pan Kris z nim roz­ma­wiał, sły­sza­łem nie­chcący, jak krzy­czał; „Oj­ciec to ce­lowo robi! Ale ja znajdę spo­sób!”. I pan Peter, od kiedy się ożenił, też po­trze­bował go­tówki... — Pe­ter się ożenił? Gio­wa­niemu pot zalał czoło. — Boże, Boże, obie­całem, że nigdy ni­komu, to była ta­jem­nica... Prze­cież panna Ha­riett była w ciąży, ale oni to już dawno pla­no­wali. Tylko pan Peter się uparł, żeby nic nie mó­wić, żeby się dzia­dek nie do­wie­dział, żeby nie my­ślał, że to pod jego naci­skiem... Niech pan o tym nie wspomina... I wtedy wzrok in­spektora Davida padł na po­bladłą Dianę, która wy­szła zza drzewa i sta­nęła przy nich. Ale Diana się za­cho­wy­wała tak, jakby nie wi­działa in­spektora. Wle­piła wzrok w Gio­wa­niego, a Gio­wani cofał się przed jej spoj­rze­niem. — Dla­czego mi nie po­wie­dzia­łeś? — wy­szeptała i David wie­dział, że ma do czy­nienia z ko­bietą prze­stra­szoną. Dla­czego nie mógł jej ochronić? — Bo pa­nicz zaka­zał. Po­wie­dział, że przyjdzie czas, to powie... Ojej, pa­nienko, pro­szę na mnie tak nie pa­trzeć, chciałem do­brze... Nic wię­cej nie mogę po­wie­dzieć, nie mogę po­wie­dzieć... — Je­steś wolny, Gio­wani. — Diana usia­dła przy in­spektorze. — Niech pan go nie mę­czy. Musi pan po­roz­ma­wiać ze mną. Gio­wani spoj­rzał na Dianę i wstał. — To ja za­mó­wi­łam strzy­kawki. Mój dzia­dek nie zginął od ta­bletek na­ser­co­wych. Wstrzyk­nęłam mu 400 gra­mów po­tasu. To zabije każ­dego. Mój brat o tym wie­dział i po­sta­nowił mnie chro­nić — po­wie­działa Diana i in­spektor po­czuł, jak zie­mia usuwa mu się spod nóg. Znał wy­niki sekcji i wie­dział, że Diana nie kła­mie. Spoj­rzał na Gio­wa­niego. Gio­wani wy­glądał na zdru­zgo­ta­nego, ale kiedy się od­wró­cił, w szklanych drzwiach tarasu przez se­kundę in­spektor wi­dział odbi­cie jego twa­rzy. Gio­wani uśmiechał się po­god­nie.

służący м.р., służąca ж.р. субстантивизированное прилаг. - слуга świt - рассвет o świcie - на рассвете prysznic - душ w nieładzie - в беспорядке mieć wątpliwości - иметь сомнения zniknąć/ znikać - исчезнуть włożyć do torby - положить в zanim - прежде чем wymagać czego od kogo - требовать nabrać kogo - обмануть кого nabrać się na co - дать себя обмануть traktować serio = poważnie - относиться серьезно przepisać lek na serce - 1. переписать, 2. предписать, выписать лекарство для сердца wzbudzić podejrzenia - возбудить подозрения wydać wyrok - вынести приговор położyć się na czym - лечь на что facet = mężczyzna - мужчина na ogół - вообще chwytać/ (s)chwycić - хватать/ схватить ktoś nie jest uchwytny - кто-то неуловим otoczyć - окружить otoczenie - окружение wpół do siódmej = trzydzieści minut po szóstej - в половине седьмого znakomity - великолепный umiejętnie - умело zejść na dół ≠ wejść na górę - спуститься вниз, подняться на верх (za)parzyć kawę, herbatę - заварить/ заваривать чай, сделать кофе taras м.р. - терасса nieuleczalnа choroba - неизлечимая болезнь jest zburzony - 1. разрушен, 2. возмущен buty - обувь, ботинки, туфли włożyć buty - 1. вложить, 2. надеть buty nie od pary - разные ботинки poranek - утро rozkoszować się czym - наслаждался jest poruszony - взолнован polecnie - 1. рекомендация, 2. поручение, распоряжение w dniu - в день чего zwolnić kogo z pracy - уволить с работы plątał się język - заплетался язык strzykawkа - шприц do żyły - в вену dożyłne leki - внутиривенные лекарства wenflon - катетер przykro - жаль jest mi przykro - мне жаль zrobiło komu się przykro - стало кому жаль więzienie - тюрьма pieklić się - беситься odszedł z czego, od kogo - ушел из чего, от кого romyślić się - передумать wtedy - тогда skoro - коль скоро niechcący - не специально, не умышленно, сам того не желая gotówka - наличные (o)żenić się z kim - жениться на ком obiecać - обещать pod naciskiem - под давлением cofać się przed czym, kim - отступать mieć do czynienia z czym, kim - иметь дело с przestraszyć się kogo, czego - испугаться jestem przestraszona - я испугана zakazać - запретить wstrzyknąć lek - сделать укол potas - калий postanowić - решить (o)chronić kogo przed czym - защищать, охранять/ защитить ziemia usuwa się spod nóg - земля уходить из-под ног zdruzgotać - сокрушить, разбить в дребезги wyglądać na kogo, na jakiego - выглядеть кем, каким odwrócić się/ odwracać się - отвернуться/ отворачиваться pogodny - 1. ясный, спокойный, 2. навозмутимый спокойный

PYTANIA

1. W jakim stanie obudził się rano inspektor?

2. Co myślał o tym, że fiołka z lekiem zniknęła z jego pokoju?

3. Dlaczego po tym jak zatelefonował do miejscowego aptekarza fiołka jako dowód rzeczowy przestała być ważna?

4. Dlaczego inspektor postanowił porozmawiać z Giowannim? Jak to jest związane z testamentem milionera?

5. Co zrobił inpektor, żeby Giowanni stracił pewność, żeby nakłonić go do mówienia prawdy?

6. Jaka informacja wyszła na jaw w czasie rozmowy z Giowannim?

7. Jak Diana zareagowała na wiadomość o ożenku brata? Jak ta wiadomość wpłynęła na jej zeznania?

8. Co zdziwiło inpektora w zachowaniu Giowanniego?

DODATKOWE SŁOWNICTWO

Synonimy, warianty sparafrazowania:

nabrać/ nabierać kogo = oszukać/ oszukiwać kogo - обмануть кого

(z)wątpić w kogo, co - сомневаться = mieć wątpliwości co do kogo, czego - иметь сомнения в отношении кого, чего

traktować serio = poważnie - относиться серьезно

разг. facet = mężczyzna - мужчина

wpół do siódmej = trzydzieści minut po szóstej - в половине седьмого

znakomity = wspaniały = świetny - великолепный

jest poruszony = jest wzruszony - взолнован

pod naciskiem = pod presją - под давлением

jestem przestraszona = przestraszyć się kogo, czego - испугаться

nieład = bałagan

Antonimy

zejść na dół ≠ wejść na górę - спуститься вниз, подняться на верх

Problemy doboru wyrazów

poranek - утро

mroźny poranek - морозное утро

o poranku - утром

rano - утром (утро)

nad ranem - под утро

Jest mi bardzo przykro! - Мне очень жаль (соболезнование, сожаление)

Żal, szkoda kogo, czego - жаль / жалко кого, что

Jaka szkoda! - Как жаль!

Szkoda, że / jeśli ... - Жаль, что / если … ( в сложноподчиненном предложении)

Proszę zwrócić uwagę

w dniu czego - в день чего

w dzień - днем (w nocy, nocą - ночью)

rozkoszować się czym - наслаждался

rozkosz - наслаждение

pycha - 1. роскошь, 2. Вкусно!

Zapamiętaj

więzienie - тюрьма

(u)więzić - заключить в тюрьму

wsadzić do więzienia - посадить в тюрьму

areszt - арест

(za)aresztować - арестовать

siedzieć w areszcie - быть предварительно заключенным

wyrok sądowy - судебный приговор

sąd orzeka wyrok - суд оглашает приговор

wydać wyrok śmierci - приговорить к смерти

wykonać wyrok - привести приговор в исполнение

podejrzewać kogo o co - подозревать кого в чем

odroczyć wyrok - отсрочить, отложить приговор

postawić kogo w stan oskarżenia - обвинить

oskarżyciel(ka) - обвинитель

oskarżony - обвиняемый

ława oskarżonych - скамья подсудимых

przyznać się do winy - признать свою вину

akt oskarżenia - акт обвинения

oskarżyć / oskarżać o co - обвинить в

oskażenie о zabójstwo - обвинение в убийстве

fałszywe oskarżenie - ложное обвинение

bezpodstwane oskarżenie - безосновательное обвинение

zaskarżyć kogo do sądu - подать на кого в суд

podlegać sądowi - находиться в компетенции суда

dochodzić w sądzie - добиваться в суде

posiedzenie sądu - судебное заседание

sala rozpraw (na sali rozpraw) - зал суда

sędzia м.р., sędzina ж.р. - судья

Wysoki Sądzie!

ZADANIA

1. Odmień czasowniki:

nabrać kogo, wzbudzić podejrzenia, zejść na dół, odwrócić się, (z)wątpić w kogo, co.

2. Utwórz zdania z czasownikami:

wymagać czego od kogo - требовать

nabrać się na co - дать себя обмануть

położyć się na czym - лечь на что

ożenić się z kim - жениться на ком

(o)chronić kogo przed czym - защищать, охранять

wyglądać na kogo, na jakiego - выглядеть кем, каким

cofać się przed czym, kim - отступать

zwolnić kogo z pracy - уволить с работы

ktoś nie jest uchwytny - кто-то неуловим

ziemia usuwa się spod nóg - земля уходить из-под ног

niechcący - не специально, не умышленно, сам того не желая

(z)wątpić w kogo, co - сомневаться в ком, чем

3. Sparafrazuj przez podanie synonimów, konstrukcji syntaktycznych:

Zorientowałem się, że ten oszust nabrał mnie, dopiero po godzinie, o wpół do siedemnastej. Wątpię w to, że policja znajdzie tego szuję. Traktuję całą tę historię serio. Powiedzialem policji, że był to facet w średnim wieku, średniego wzrostu o jasnych włosach i cemnych oczach, miał ciemny zarost. Policjant, który ze mną rozmawiał, okazał się świetnym zawodowcem. Pomógł mi bardzo, byłem bardzo wzruszony. Oszust pod naciskiem przyznał się do winy. On był bardzo przestraszony, kiedy oskarżyli go o kradzież mojej portmonetki. Portmonetkę też znaleźli, nie było w niej pieniędzy, był tam bałagan.

4. Przetłumacz tekst:

Старая дама была очень больна, у нее было больное сердце. Боль в сердце никогда не исчезала. Она знала, что у нее неизлечимая болезнь. В ее случае речь шла только о нескольких годах жизни. Дама выполняла все рекомендации врача, который выписывал ей лекарство для сердца. Она ежедневно имела дело с большой дозой лекарства. Она получала лекарство внутривенно, т.к. лекарство в форме таблеток ей уже не помагали. На столике у ее кровати всегда лежал шприц и ампула. Три раза в день к ней приходила медсестра.

5. Przetłumacz zdania, pamiętając o różnych wariantach tłumaczenia wyrazów rosyjskich na polski:

утро

Сегодня утром мне неожиданно позвонил шеф.

Зарядку я обычно делаю рано утром.

Зимним утром я люблю полежать в кровати.

Домой я вернулась только под утро на рассвете.

Жаль / жалко

Жаль, если меня будут подозревать.

Умерла бабушка Ани. Нам очень жаль. Мы соболезнуем.

Как жаль, что я не могу купить красивую обувь.

Жаль времени, все равно ничего не получиться.

день

В день рождения каждый получает подарки.

В день отъезда надо собрать чемодан.

Днем тепло, а ночью еще прохладно.

6. Wstaw podane wyrazy i zwoty, żeby zdania miał sens:

areszt, zbrodnia, podejrzewać kogo o co, akt oskarżenia, zabójstwo, uwięzić, oskarżyć, fałszywe oskarżenie, podlegać sądowi, dochodzić prawdy, wina, sała rozpraw, ława, wyrok, wydać wyrok, wykonać

Kilka osób zostało zatrzymanych, siedzieli ................ . Aresztowali ich o świcie niedaleko miejsca ............ Te osoby były podejrzewane .................. młodej dziewczyny. Wkrótce zostały ........................ zabójstwo. .............................. został podpisany przez prokuratora. Jeden z oskarżonych otwarcie powiedział, że to jest ................................... Mówił, że będzie ................................. w sądzie. Nikt z nich nie przyznał się ................... Po tym ich ........................ Od tego momentu sprawa ta ................................., a te osoby okazały się na ......................... oskarżonych. Musieli być ............. w czasie każdego posiedenia sądu. Wkrótce sędzina orzekła ................... Sąd ................................... więzienia w ciągu dziesięciu lat. Wyrok został .............................

VII. INSPEKTOR DAVID I DIANA, WNUCZKA MILIONERA JOHNA WATHE'A, SIOSTRA PETERA   In­spektor szedł z Dianą polną drogą. W gło­wie kłę­biły mu się myśli. Wszystko to było po­zba­wione sensu. Diana po raz pierwszy wy­glą­dała na od­prę­żoną. Jej ciemne włosy lśniły w słońcu i in­spektor po­wstrzy­my­wał się, żeby ich nie do­tknąć. Włosy mor­der­czyni. Nie­wiele ro­zu­miał z tego, co się działo, ale in­stynktownie czuł, że po raz pierwszy w życiu chce zre­zy­gno­wać z za­wodu. — Ko­chali­śmy dziadka, był dobry — mó­wiła Diana. — Po­tem nagle się zmie­nił, wszy­scy to poczuli­śmy. Może to był już wpływ cho­roby. Mama za­brała bute­leczkę le­karstw, które dzia­dek za­mó­wił przez tę Be­atris, zwol­nioną słu­żącą. Chciał je zażyć i skoń­czyć ze sobą. Mama nie wie­działa, co to jest, i rze­czy­wi­ście pytała Pilar o ich moc. Mo­gło wy­glą­dać, że to ona... Oj­ciec za­cho­wał się wspaniale, prawda? Czu­łam, że zaw­sze mamę ko­chał. Przy­znał się, żeby ją chro­nić. A mama my­ślała, że to Peter, bo on naj­bar­dziej po­trze­bował pie­nię­dzy. Ha­riett jest za­można, Peter nie chciał być u niej w kie­szeni i dla­tego opie­rał się po­my­słowi ślubu. Chciał sta­nąć na wła­snych no­gach. Być męż­czy­zną. Oni się bar­dzo ko­chają. Diana pa­trzyła na in­spektora, a jego serce fikało ko­ziołka za ko­zioł­kiem i czuł, że gdyby spo­tkał tam­tego chłystka, który ją ­rzucił, toby go zabił. Za głu­potę i bez­myśl­ność. Za to, że miał w ręce taki skarb i tego nie wi­dział. Po­my­ślał rów­nież, że sam był głup­cem, tęsk­niąc za Helen, skoro po tym świe­cie cho­dziły takie dziewczyny jak Diana. Nie­do­stępna dla niego na zaw­sze. Spoj­rzał na profil Diany, de­li­katny jak stara chiń­ska ry­cina i zanim po­my­ślał, z jego ust wy­pły­nęło pyta­nie: — Warto było dla ta­kiego chłystka? — On się zmie­nił — po­wie­działa Diana, a in­spektorowi za­parło dech w pier­siach. — Już dawno nie gra. Dziecko musi mieć ojca. A on chciał chro­nić ro­dzi­ców. Mam na­dzieję, że pan to ro­zumie. Teraz in­spektor nie­wiele ro­zu­miał. Zaraz, za­raz, ona mówi o bra­cie... — Pe­ter jest dobry. Ale ja by­łam z dziadkiem zwią­zana naj­silniej, każdy panu to powie. Nie mo­głam pa­trzeć, jak on cierpi. My­śla­łam, że się nie wyda... Tyle leków... Potas prze­cież nie zo­sta­wia śla­dów... Dzia­dek brał potas... Nie mę­czył się, to była chwila... — Nie mó­wi­łem o Pete­rze, mó­wi­łem o tam­tym... prze­cież chciała pani, żeby wró­cił... — In­spektorze... — Diana uśmiech­nęła się ła­god­nie — nie dała­bym za jego po­wrót zła­ma­nego gro­sza... Zro­biłam to dla dziadka, nie dla niego... On mnie nie ko­chał, ko­chał tylko moje pie­nią­dze... Dla­tego tak trudno mi się z tym po­go­dzić... A Peter jest wspaniały. Ileż trzeba od­wagi i mę­stwa, żeby pod­jąć taką decy­zję. Ha­riett jest za­można, on nie ma nic. Wa­hał się... To trudne dla męż­czy­zny. Mam na­dzieję, że będą bar­dzo szczęśliwi. Ha­riett kocha jego, a nie jego pie­nią­dze. Do­brze, że to zro­zu­miał. In­spektor po­djął decy­zję. No cóż, straci tę pracę. Wy­rzuci do­wody rze­czowe. Zgubi pokwitowania z ap­teki, nikt nie doj­dzie prawdy. Tej dziewczy­nie nie na­leży się kara. Gdyby to wszystko miało miej­sce w Ho­landii, nikt by nie ucierpiał. Nie, nie zga­dza się z euta­nazją, ale dla uko­cha­nej ko­biety warto po­świę­cić po­glądy. Skoro potra­fili tak nie­prze­ko­nu­jąco kła­mać, niech teraz kła­mią w do­brej wie­rze. John Wa­the został cu­dow­nie oca­lony. Diana ma przed sobą życie. To ona zabiła, bo tylko ona wie­działa, co było przy­czyną śmierci. Sta­nął przed nią i chwycił ją za rękę. — Niech pani po­słu­cha, Diano. Do­wody winy mam w ręku. Zniszczę je. Nie do­pusz­czę do tego, żeby pani życie legło w gru­zach. Nie zga­dzam się z pani teorią o śmierci. Uwa­żam, że tylko Bóg nam dał życie i tylko Bóg może je ode­brać. Ale mniejsza z tym. To już pani su­mie­nie. Jed­nak nie mogę przyłożyć ręki do pani zguby. Wiem, co to zna­czy, jak bliski czło­wiek odej­dzie. Ale życie na tym się nie koń­czy. Niech pani żyje szczęśliwie. Po­jadę do mia­sta po połu­dniu. Niech pani po­roz­ma­wia z ro­dziną. Ustalcie wer­sję, która nie bę­dzie sprzeczna. Śledztwo zo­staje umo­rzone, brakuje do­wo­dów winy. Niech panią Bóg ma w swo­jej opiece. Fioł­kowe oczy Diany zna­lazły się nie­po­ko­jąco blisko. Za­nim in­spektor się zo­rien­tował, wil­gotne usta dziewczyny do­tknęły jego ust. — Cu­downy z pana czło­wiek. Mo­gła­bym pana poko­chać. Ale nie przyjmę tego pre­zentu. Tak bę­dzie naj­pro­ściej. Za­nim David zdą­żył się zo­rien­tować, Diana od­wró­ciła się na pięcie i po­biegła w stronę domu. Stał przez chwilę w miej­scu i pró­bował ochłonąć. Dla­czego kie­dyś wy­da­wało mu się, że kocha Helen, byłą żonę? A po­tem z szyb­ko­ścią bły­ska­wicy przez mózg prze­le­ciała mu scena, kiedy pierwszy raz zoba­czył Dianę. Przy­po­mniał sobie jej su­kienkę w ró­żowe kwiaty i mo­ment, kiedy fiolkę z le­kar­stwami od­da­wała Pete­rowi. I jego ści­śnięte bó­lem serce nagle znów fik­nęło rado­snego ko­ziołka.

рole, polny - поле, полевой sens - смысл coś jest pozbawione sensu - лишено смысла odprężyć się - расслабиться ktoś jest odprężony - кто-то расслаблен powstrzymać się/ powstrzymywać się przed czym - воздержаться/ воздерживаться от чего dotknąć kogo, czego / dotykać - коснуться/ касаться (физически) instynkt, instynktownie - инстинкт, инстинктивно (z)rezygnować z kogo, czego - отказаться/ отказываться от nagle - вдруг nagły - внезапный zażyć/zażywać lek - принять/ принимать лекарство skończyć ze sobą - покончить с собой moc - сила zamożny - богатый, состоятельный być u kogo w kieszeni - должен, является должником pomysł - идея opierać się czemu - сопротивляться чему stanąć na własnych nogach - стоять на собственных ногах oni bardzo się kochają - они очень любят друг друга chłystek - пренебр. юнец, молокосос, прощелыга głupota - глупость skarb - сокровище (za)tęskinić za kim - (за)тосковать delikatny - нежный zanim - прежде чем rycina - гравюра zanim - прежде чем zaparło dech w piersiach komu - замирает дух, запирает дыханье в груди cierpieć - страдать łagodny - мягкий (о человеке) nie dać złamanego grosza ka kogo, co - ломаного гроша не дать за кого, что powrót - возвращение odwaga - смелость męstwo - мужество wahać się - колебаться, сомневаться no cóż - ну что же należy się co komu - полагается кому (u)cierpieć - (по)страдать poświęcić co dla kogo - посвятить что для кого (s)kłamać w dobrej wierze - лгать/ солгать из добрых побуждений ocalić - избавить, спасти co legło w gruzach - разрушено до основания odebrać/ odebrać komu życie - лишить/ лишать кого жизни mniejsza z tym - это неважно sumienie - совесть przyłożyć rękę do czego - приложить руку к чему zgubа - гибель ustalić - установить sprzeczny - противоречивый umorzyć śledzto - закрыть следствие fiołek м.р., fiołkowy - фиалка, фиалковый wilgotny - влажный wilgoć - влага zdążyć - успеть ochłonąć - остыть (о человеке) szybkość - скорость błyskawica - молния błyskawiczny - молниеносный sukienka - платье

 

PYTANIA

1. Jakie myśli roiły się w głowie inspektora podczas spaceru z Dianą?

2. Jak według Diany zmienił się dziadek w czasie choroby?

3. W jaki sposób Diana tłumaczy i ocenia zachowanie swoich krewnych? Jak jej zdaniem zmienił się jej brat?

4. Co obecnie czuje Diana do swojego byłego chłopaka?

5. Jak miłość inpektora do Diany może wpłynąć na jego życie zawodowe i śledztwo?

6. Jaką propozycję dostaje Diana od inspektora i co postanawia zrobić z tą propozycją?

DODATKOWE SŁOWNICTWO

Synonimy, warianty sparafrazowania:

ktoś jest odprężony = rozluźnić się - кто-то расслаблен

zamożny = bogaty - богатый, состоятельный

pomysł = idea - идея

sprzeczny = kontrowersyjny - противоречивый

z szybkością błyskawicy = szybko jak błyskawica

Antonimy

wszcząć śledzstwo ≠ umorzyć śledztwo

śledztwo zostało wszczęte ≠ zostało umorzone

Problemy doboru wyrazów

касаться

dotknąć kogo, czego / dotykać - касаться (физически)

dotyczyć - касаться: problem dotyczy polityki; to mnie nie dotyczy

мягкий

łagodny - мягкий (о человеке): łagodny charakter, łagodny głos

miękki - мягкий: miękka kanapa

остыть

ochłonąć - остыть, охолонуть (о человеке)

wystygnąć - остыть: zupa wystygnie

посвятить

poświęcić co dla kogo - посвятить что для кого

(za)dedykować komu wiersz - появятить произведение кому

Zwróć uwagę

nagły - внезапный

наглый - mający tupet

tupet - наглость

gruz - щебень

ładunek - 1. груз, 2. заряд

(za)ładować - 1. грузить, 2. зарядить: załadować telefon, armatę

Zapamiętaj

zażyć lek / zażywać - принять лекарство

brać lek - пить лекарство

popić lek - запить лекарство

wszcząć śledztwo - начать следствие

umorzyć śledztwo - прекратить следствие

śledztwo trwa - следствие продолжается

śledztwo jest w impasie - следствие в тупике

śledczy - следователь

wyznaczyć śledczego - назначить следователя

dochodzenie - расследование

oględziny - осмотр

ekspert= biegły - эксперт

seksja zwłok - вскрытие трупа

przeprowadzić sekcję zwłok

identyfikacja zwłok - опознание трупа

prokurator - прокурор

obrońca - защитник

adwokat - адвокат

policjant - полицейский

trup, zwłoki мн.ч. - труп

nieboszczyk - умерший

zmarły - умерший

ZADANIA

1. Odmień czasowniki:

wahać się, zażyć lek / zażywać.

2. Utwórz zdania z czasownikami:

powstrzymać się/ powstrzymywać się przed czym - воздержаться от чего

dotknąć kogo, czego/ dotykać - касаться (физически)

(z)rezygnować z kogo, czego - отказаться от

(za)tęskinić za kim - тосковать

należy się co komu - полагается кому

opierać się czemu - сопротивляться чему

odebrać komu życie - лишить кого жизни

3. Sparafrazuj przez podanie synonimów, konstrukcji syntaktycznych:

Podczas egzaminu jestem w takim napięciu, że po egzaminie długo nie mogę się rozluźnić. Bogate warstwy polskiego społeczeństwa zawsze miały wpływ na politykę tego państwa. Uważam, że idea wyjazdu na wakacje za granicę jest znakomita. Pytanie o tо, kto ma ponieść odpowiedzalność za ten wypadek, jest kontrowersyjne. Samochód uderzył w człowieka, po ruszał się bardzo szybko. Kszysztof miał zamiar najpierw znaleźć pracę, kupić mieszkanie, a później już założyć rodzinę. Nie chciał żyć kosztem swoich rodziców. Matka kłamała córce, bo wierzyła, że tak będzie lepiej. Po moim pomyśle nic nie zostało. Ale to jest nieważne, wymyślę jszcze coś dobrego.

4. Przetłumacz zdania, pamiętając o różnych wariantach tłumaczenia wyrazów rosyjskich na polski:

касаться

Преступник дотронулся до женщины, она закричала.

Это дело касается нас всех.

мягкий

Я верю, что этот нежный и мягкий человек не может совершить перступление.

Зимой, когда на улице очень холодно, я люблю мягкую и теплую одежду.

остыть

Надо успокоиться, остыть, решать надо с холодной головой.

Мама приготовила обед, зовет нас, говорит, что все остынет.

посвятить

Известный поэт посвятил сборник своих стихов матери.

Она плакала и твердила, что посвятила всю свою жизнь этому человеку.

5. Wstaw podane wyrazy i zwoty, żeby zdania miał sens:

wszcząć, ekspert, trwać, prokuratura, śledczy, prokurator, sekcja zwłok, biegły,oględziny

............. polskie śledztwo w sprawie katastrofy samolotu z prezydentem Lechem Kaczyńskim na pokładzie - poinformowała ............... Generalna. Prokuratorzy wojskowi są już w Smoleńsku, współpracują z rosyjskimi .............. Do Smoleńska udaje się grupa polskich prokuratorów na czele z naczelnym prokuratorem wojskowym generałem Krzysztofem Parulskim. Na miejsce dotarła także grupa polskich ............... Śledztwo polskie ............. niezależnie od śledztwa rosyjskiej prokuratury. Polacy przeprowadzili ............... miejsca katastrofy. Krzysztof Parulski uczestniczył w ................... prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Instytucie Medycyny Sądowej. Jednak polscy prokuratorzy i .................. medycyny sądowej nie wzięli udziału w sekcjach zwłok ofiar katastrofy.

VIII. NOTARIUSZ MILIONERA JOHNA WATHE'A   Równo mie­siąc po śmierci pana Johna Wa­the'a in­spektor przyjechał do re­zy­dencji Child­hoodów. Stary nota­riusz sie­dział w salo­nie. Peter i ko­bieta, w której in­spektor do­my­ślił się Har­riet, od­wró­cili się do niego i Peter uśmiechnął się sze­roko. Diana stała przy ko­minku. In­spektor nie wie­dział, czy po­wia­do­miła o wszystkim ro­dzinę. O tym, że on, David, przyjął jej oświad­czyny. Ostatecz­nie był prawdzi­wym męż­czy­zną, a ona obie­cała, że będą żyli na po­zio­mie, jaki on jej za­pewni. Mi­łość była waż­niej­sza niż pie­nią­dze. In­spektor nie bar­dzo wie­dział, jak się za­cho­wać. Ale był tutaj w in­nym celu. Obie­cał, że wszystko wyja­śni. Nota­riusz za­dzwonił do niego wczo­raj wie­czo­rem i po­prosił o przy­bycie. Kathy Childhood pode­szła do niego z wy­cią­gniętymi ra­mio­nami. — Wi­tam pana ser­decz­nie, Davi­dzie. Tak się cieszę! Kris mocno ścisnął jego rękę. A Diana pode­szła i po pro­stu po­cało­wała go w usta. In­spektor David po­czuł, że robi się (staje się) czer­wony jak burak. Peter przyjaźnie po­klepał go po ra­mie­niu. — In­spektorze, to moja żona Har­riett. Czy mogę do pana w tej sytu­acji mó­wić po imie­niu? Diana uśmiech­nęła się pro­miennie i za­pro­wa­dziła go do barku. — Czego się napi­jesz? Nota­riusz skoń­czył gwałtowne prze­ciera­nie oku­larów, które cu­dem prze­żyły ten za­bieg. — Mogę za­czy­nać? Nie, naj­pierw in­spektor wyja­śni, jak na to wpadł. David po­czuł na sobie spoj­rzenia wszystkich obec­nych i wziął głę­boki od­dech. — By­łem w prost­szej sytu­acji niż reszta pań­stwa — za­czął. — Już przyjeż­dża­jąc tu, wie­dzia­łem, że John Wa­the umarł od wstrzyk­nię­tego do­żylnie po­tasu. A tym­cza­sem pierwszą sceną, którą wi­dzia­łem, było nie­zdarne cho­wanie słyn­nej fiolki z le­kiem na­ser­co­wym, o którą awanturo­wało się wiele osób. A pań­ska — tu zwró­cił się do Krisa — szar­pa­nina z panną Pilar nie pa­so­wała mi do cało­ści. Pan chciał ją przed czymś po­wstrzymać. Tak się nie za­cho­wują ludzie, któ­rzy przy­go­to­wali mor­der­stwo. Poza tym tylko mor­derca wie­dział, że to nie te lekar­stwa spo­wo­do­wały śmierć. Było dla mnie jasne, że oskarżenie panny Pilar, w tej spra­wie rów­nież nie­win­nej, jest fał­szywe. Przy­zna­nie się do winy Krisa też nie było prze­ko­ny­wu­jące. My­ślał, że to ta­bletki, które wi­dział u swo­jej żony. Peter wpadł w ten sam kanał. Po­mógł mi trochę Gio­wani. Gio­wani sie­dzący sztywno przy stole pod­niósł wzrok na in­spektora. — Ja nie mo­głem panu po­móc, pro­szę pana — po­wie­dział cicho. — Ja zaw­sze do­trzy­muję słowa. — Po­mógł mi pan. Wtedy kiedy Diana przy­znała się do winy, nie mógł pan po­wstrzymać uśmiechu. Pan, który ją no­sił na ba­rana i ko­chał jak wła­sne dziecko, nie mógł się prze­cież cie­szyć, że pana pu­pilka oka­zała się mor­der­czy­nią. Jeśli zaś Diana... — In­spektor za­jąknął się. — Dla Diany była szo­kiem wia­do­mość o ślu­bie brata. Wtedy pod­jęła decy­zję, że weź­mie na siebie winę Pe­tera. Zro­biła to tak do­brze, że jej przez mo­ment wie­rzy­łem. Ale coś mi nie da­wało spo­koju. Jeśli była mor­der­czy­nią, to pierwsza scena, którą nie­chcący zo­ba­czy­łem z okna, była bez sensu! Dla­czego zaj­mo­wała się fiolką? Prze­cież mu­siała wie­dzieć, że to do­wód bez zna­cze­nia. I dla­czego po­dała mi her­batę, po której by­łem nie­przytomny? Dla­czego chciała do­stać się do po­koju i usu­nąć do­wód rze­czowy, który nie był do­wo­dem? Ale to olśnienie spły­nęło na mnie póź­niej. Od razu po­wi­nie­nem był skoja­rzyć pewne fakty. Dla­czego star­szy pan, który miał świetny słuch, tak bar­dzo krzy­czał, roz­ma­wia­jąc z nota­riu­szem? Dla­czego nie zwró­ciłem uwagi na notes, w któ­rym mia­łem no­tatki ze śledztwa? Dla­czego zło­dziej fiolki nie wziął za­świadcze­nia z apteki o kup­nie strzy­ka­wek? Mógł być jeden po­wód. Bo nie wie­dział, że to jest istotne. Na­to­miast zdą­żył prze­czy­tać akt zgonu i po­znać prawdziwą przy­czynę śmierci. Diano, na­brałaś mnie. — In­spektor David prze­słał uśmiech Dia­nie i nie spe­szył się, kiedy ona prze­słała mu po­cału­nek. — John Wa­the zrobił to samo. Od­nala­złem leka­rza, który pół roku temu prze­pisał mu potas. Po­mo­gła mi zwol­niona przez was i nie­słusznie posą­dzona słu­żąca Be­atris. To ona na prośbę Johna Wa­the'a za­mó­wiła strzy­kawki. Star­szy pan sam przy­go­tował się na naj­gor­sze. Wie­dział, co go czeka. Mam na­dzieję, że dal­sze wyja­śnie­nia znaj­dziemy tu­taj... — My już znamy treść te­sta­mentu, ale chcemy, żebyś ty rów­nież, Davi­dzie, wy­słu­chał, co miał do po­wie­dze­nia dzia­dek, szczegól­nie teraz, kiedy pra­wie nale­żysz do ro­dziny! Nota­riusz nało­żył oku­lary i za­czął czy­tać. „...i dla­tego po­sta­no­wi­łem was sprawdzić. Wszyscy mi od­mó­wili­ście, z czego by­łem nie­za­do­wo­lony, ale sza­nuję wasze decy­zje i cieszę się, że wy­cho­wa­łem swoją córkę na czło­wieka god­nego naj­wyż­szego sza­cunku. Nie­stety nie mam pew­ności, czy z mo­ich pie­nię­dzy zro­bicie wła­ściwy uży­tek. Kris nie słu­chał mo­ich rad, rów­nież Peter i Diana wie­dzą lepiej, co dla nich dobre. Diana nie może za­po­mnieć o czło­wieku nie­war­tym jej jednej łzy, Peter od­rzuca ko­bietę, która jest war­to­ściowa i dobra. Kris myśli, że panna Pilar może prze­wyż­szyć do­bro­cią moją córkę. Niech prze­ko­nają się zatem wszy­scy, ja­kimi są ludźmi. Niech nie moje rady, ale trudna dla nich sytu­acja wy­zwoli to, co naj­lep­sze. Ma­jątek mój prze­ka­zuję wszystkim tym, któ­rzy w sytu­acji za­gro­żenia będą w stanie zro­bić coś dla dru­giego czło­wieka. Tym, któ­rzy nie okażą się ego­istami i będą umieli przedłożyć inte­res cudzy nad wła­sny. Ko­cham was”. Diana pła­kała, Kathy ocie­rała oczy, męż­czyźni rów­nież byli poru­szeni. Nota­riusz odło­żył oku­lary. — Za­pro­siłem pana — zwró­cił się do in­spektora Davida — na prośbę Diany i przy ab­solut­nie jed­no­myśl­nej decy­zji ro­dziny Child­hoodów, po­nie­waż mu­simy dbać o uczciwe wy­kona­nie ostat­niej woli zmarłego. Diana opo­wie­działa, że chciał pan, wie­rząc przez mo­ment w jej winę, uchronić ją, nie biorąć pod uwagę kon­se­kwencje. Dla­tego na­leżna panu część wy­nosi... Suma, którą wy­mie­nił nota­riusz, na chwilkę za­mro­czyła Davida. A po­tem po­czuł ra­miona Diany wo­kół swo­jej szyi i wie­dział, że mi­łość jest waż­niej­sza niż pie­nią­dze i sil­niej­sza niż śmierć.

powiadomić kogo o czym- известить ostatecznie - в конце концов oświadczyny - предложение руки oświadczyć się komu - попросить руки кого prawdziwy - настоящий w jakim celu - с какой целью w innym celu - с другой целью (ś)cisnąć - (с)жать czerwony jak burak/ rak - красный как свекла/ рак przyjaźnie - дружелюбно poklepać - похлопать poklepię, poklepiesz, poklepie ... mówić do kogo po imieniu - обращаться к кому по имени promień - луч promienny - лучезарный bar, barek - бар, минибар napić się czego - выпить что, попить чего gwałtownie - внезапно zabieg - процедура wpadłem na pomysł - мне в голову пришла мысль wpadnę, wpadniesz, wpadnie ... wziąć głęboki oddech - глубоко вздохнуть niezdarny - неловкий, неуклюжий awanturować się o co - скандалить о чем pasować komu - подходть кому szrapanina - возня, дерганье całość - целое, совокупность powstrzymać со przed czym - удержать от чего, сдержать что, кого spowodować co - стать причиной чего przekonać do czego - убедить в чем przekonywujący - убедительный wpadł w/ do - упал в (яму) sztywny - 1. негнущийся, 2. чопорный nosić kogo na barana - носить на закорках powstrzymać uśmiech - сдержать улыбку pupilka - любимица nieprzytomny - без сознания, без чувств olśnienie - озарение złodziej - вор zaświadczenie - удостоверение, свидетельство, справка kupno czego - покупка чего istotny - существенный zgon - кончина speszyć się - смутиться posądzić kogo о со - осудить кого за что (не суд) godny czego - достойный чего zrobić (dobry) użytek z czego - употребить что на пользу wyzwolić - освободить przedłożyć cudzy interes nad własny - предпочесть чужой интерес собственному uczciwy - честный konsekwencje - последствия wymienić - 1. обменять, 2. перечислить

PYTANIA

1. Jak rodzina Childhoodów spotkała inspektora miesiąc po śmierci milionera?

2. Jakie zmiany zaszły w życiu prywatnym inspektora?

3. Jak inspektor ocenia zachowanie członków rodziny po miesiącu?

4. W jaki sposób Giowanni pomógł inspektorowi dojść prawdy w sprawie śmierci milionera?

5. Kto, w jaki sposób zabił milionera?

6. Kto został spadkobiorcą milionera?

7. Dlaczego inspektor znalazł się wśród spadkobiorców?

DODATKOWE SŁOWNICTWO

Synonimy, warianty sparafrazowania:

powiadomić = zawiadomić = (po)informować - известить, сообщить, информировать

awanturować się o kogo, co = (po)kłócić się o kogo, co - скандалить, ссориться

awantura = kłótnia ale skandal, skandaliczne zachowanie

Antonimy

pokłócić się ≠ pogodzić się - поссориться ≠ помириться

Problemy doboru wyrazów

чем

niż (в сравнительных оборотах): On prowadzi samochód lepiej niż ja.

czym (инструмент): Nie wiem, czym będę pisała. Będę pisała ołówkiem, nie długopisem.

хлопать

(po)klepać: Był zadowolony ze mnie, nawet poklepał mnie po szyi.

(o)klaskać: Konsert się udał, wszyscy klaskali.

подходить

podchodzić do kogo, czego: Podeszła do mnie znajoma.

nadchodzić (подходить, приближаться), zbliżać się: Nadchodzi Sylwester. Nadchodzą jeszcze dwie osoby.

pasować do kogo, czego, nadawać się do, odpowiadać czemu: Te buty nie pasują/ nadają się do mojej sukienki, chyba je zmienię. Kolor nie odpowiada.

podchodzić do kogo, czego, odnosić się do: Krytycznie podchodzę/ odnoszę się do zdania siostry.

удостоверение

zaświadczenie: Student ma zaświadczenie od lekarza.

dowód tożsamości, dowód osobisty (удостоверение личности), legitymacja (удостоврение, выдавемое на работе, по месту учебы): Policjant poprosił o okazanie dowodu osobistego. Student okazał legitymację.

покупка (закупка)

kupno, zakup czego (герундии, обозначают действие, sinqularia tantum): Kupno mieszkamia wymaga solidnego przygotowania.

zakupy (pluralia tantum): Mam mało czasu, a jeszse muszę zrobić zakupy na niedzielę.

осудить

posądzić kogo o co (оценить отрицательно): To jest skandaliczna osoba, wszyscy posądzają ją o takie zachowanie.

skazać kogo na co (приговорить к чему, обречь на что): Sąd skazał przestępcę na 10 lat więzienia. Kraj jest skazany na zagładę.

конец

w końcu - наконец (в конце концов)

ostatecznie - в конце концов

na końcu - в конце

Zwróć uwagę

prawdziwy - настоящий

prawdomówny, szczery - о человеке (говорящий правду)

wziąć głęboki oddech - глубоко вздохнуть

oddychać: oddycham, oddychasz, oddycha ... - дышать

wpaść

wpaść do jamy/ do wody - упасть, провалиться

wpaść na drzewo - наскочить, натолкнуться, наткнуться

wpaść do pokoju - вбежать, ворваться

wpaść do sklepu = wstąpić - зайти на короткое время, забежать

wpaść w skrajmość - впасть в какое-либо сотояние, впасть в крайность

wpaść pod samochód - попасть под машину (происшествие)

Zapamiętaj

przestępstwo - преступление

popełnić/ popełniać przestępstwo - совершить перступление

przestępca, przestępczyni - преступник

zorganizowana przestępczość - организованная преступность

(z)gwałcić - насиловать

gwałciciel - насильник

ukraść - украсть

kradzież - кража

złodziej(ka) - вор

złodziejstwo - воровство

kieszonkowiec - карманный вор

skraść - похитить

porwać (с целью выкупа) - похитить

porwanie - похищение

porywacz - похититель

(ob)rabować - ограбить

rabuś - грабитель

okup - выкуп

żądać okupu - требовать выкуп

uprowadzić - угнать

oszukać/ oszukiwać - обманывать

oszust(ka) - мошенник

oszustwo - мошенничество

wymuszać - вымогать

szantażysta - вымогатель

wymuszanie - вымогательство

ZADANIA

1. Odmień czasowiki:

ścisnąć rękę, wpaść na pomysł, pokłepać po ramieniu, ciężko oddychać, oklaskać.

2. Utwórz zdania:

1. z wyrazami:

napić się czego - выпить что, попить чего

powstrzymać kogo, со przed czym - удержать от чего, сдержать что, кого

spowodować co - стать причиной чего

przekonać do czego - убедить в чем

2. z wyrażeniami :

mówić do kogo po imieniu - обращаться к кому по имени

wpadłem na pomysł - мне в голову пришла мысль

nosić kogo na barana - носить на закорках

zrobić (dobry) użytek z czego - употребить что на пользу

przedłożyć cudzy interes nad własny - предпочесть чужой интерес собственному

3. Sparafrazuj przez podanie synonimów, konstrukcji syntaktycznych:

W dniu 9 maja 1945 roku nadeszło oficjalne powiadomienie o ukończeniu II wojny światowej. Mój sąsiad wpadł do mnie jak burza, krzyczał, awanturował się o miejsce parkingu samochodu. Przed wyjazdem muszę jeszcze wstąpić do babci, złożyć życzenia z okazji Dnia Zwycięstwa. Uważam, że kolor torebki nie pasuje do koloru rękawiczek. Podchodzę do swojego wyglądu bardzo spokojnie. Nadchodzi wielkie święto państwowe. Lekarz powiedział, że przed zabiegiem trzeba wziąć głęboki oddech.

4. Przetłumacz zdania, pamiętając o różnych wariantach tłumaczenia wyrazów rosyjskich na polski:

чем

Андрей выше, чем его отец.

Я не знаю, чем вбить гвоздь, у меня нет молотка.

хлопать

Моя собака очень любит, когда я хлопаю ее по шее.

Музыкант слышал подтверждение своего успеха. В зале хлопали все.

подходить

К нам приближается человек, которого я не хотела бы видеть.

Надо подойти к преподавателю и объяснить причины своего отсутствия на занятии.

Надо поменять плитку на стенах, т.к. она не подходит к плитке на полу.

Я посмотрела фильм «Тарас Бульба». С этого момента я критически отношусь к автору сценария этого фильма.

удостоверение

Входя в здание университета, необходимо показать удостоверение или студенческий билет.

Полицейский получил справку о звонках, которые преступник сделал в течение последнего дня.

покупка (закупка)

В конце недели в нашей семье состоится большой праздник, поэтому в мои обязанности входит покупка продуктов.

Я решила поехать за покупками в супермаркет

осудить

Бабушки у подъезда осудили меня за внешний вид.

Судья огласил приговор. Насильник был осужден на 15 лет.

Ян упал в реку. Мой велосипед наскочил на человека. Мальчик попал под велосипед. В свою квартиру ворвался испуганный сосед. Я пригласил соседа зайти на минуту в мою квартиру. После аварии человек впал в шоковое состояние.

5. Przetłumacz na polski:

Вытираю очки, вытираю линзы в очках, приподнимаю веки, наклоняю голову, на моих глазах улыбка, я бреюсь у зеркала, я поднимаюсь со своего места, понимаю руку, хватаю соседа за руку, он освобождает руку, я вытягиваю ноги, второй рукой тянусь за книгой, а сейчас я глубоко вздыхаю, выхожу из комнаты, опускаю голову, закрываю дверь, я беспокоюсь, иду вверх на гору, я двигаюсь все время вверх, иногда смотрю вниз через бинокль, с трудом тащу свою сумку, я очень нервничаю, я очень вспотел, я хочу поменять рубашку, пью лекарство, передо мной красивый вид, через час я спускаюсь вниз, я успею.

ZADANIE PISEMNE

Napisz własną powieść o tytule „Miłość i morderstwo”. Wykorzystaj słownictwo, którego się nauczyłeś po przeczytaniu powieści.

SŁOWNICTWO

Sprawdź, czy pamiętasz

Grupa tematyczna „Przestępstwo”

przestępstwo

popełnić/ popełniać przestępstwo

przestępca, przestępczyni

zorganizowana przestępczość

ofiara przestępstwa

(z)gwałcić

gwałciciel

ukraść

kradzież

złodziej(ka)

złodziej portmonetek

kieszonkowiec

skraść

porwać

porwanie

porywacz

(ob)rabować

rabuś

okup

żądać okupu

uprowadzić

oszukać/ oszukiwać

oszust(ka)

oszustwo

wymuszać

szantażysta

wymuszanie

kłamstwo

(s)kłamać

kłamca

odebrać komu życie

morderstwo = zabójstwo

(za)mordować = zabić

morderca = zabójca

morderczyni = zabójczyni

Grupa tematyczna „ Śledztwo”

wszcząć śledztwo

śledztwo zostało wszczęte

umorzyć śledztwo

śledztwo trwa

śledztwo jest w impasie

śledczy прилаг.

wyznaczyć śledczego

dochodzenie

oględziny

ekspert

biegły

seksja zwłok

przeprowadzić sekcję zwłok

identyfikacja zwłok

prokurator

adwokat

policjant

wzbudzić podejrzenia

rewizja

dowód rzeczowy

udowodnić / udowadniać

świadek

dowody

zebrać dowody

Grupa tematyczna „Sąd”

sędzia м.р., sędzina ж.р.

Wysoki Sądzie!

sprawa podlega sądowi

posiedzenie sądu

postawić kogoś przed sądem

sąd postanowił

zaskarżyć kogo do sądu

oddać kogoś pod sąd

iść pod sąd

sąd apelacyjny

kasacyjny

polowy

doraźny

honorowy

koleżeński

Sąd Ostateczny

Sąd Boży

(za)aresztować

siedzieć w areszcie

areszt

akt oskarżenia

bezpodstwane oskarżenie

fałszywe oskarżenie

dochodzić w sądzie

oskarżony прилаг.

oskarżyciel(ka)

oskarżyć / oskarżać o co

oskażenie о zabójstwo

ława oskarżonych

postawić kogoś w stan oskarżenia

kodeks postępowania karnego

podejrzewać kogo o co

przyznać się do winy

sala rozpraw (na sali rozpraw)

więzienie

wsadzić do więzienia

(u)więzić

wyrok sądowy

wydać wyrok śmierci

wykonać wyrok

sąd orzeka wyrok

dostać wyrok czego śmierci

odroczyć wyrok

zeznać/ zeznawać w sądzie

zeznanie świadka

zeznać/ zeznawać w sądzie

przysięgać

Grupa tematyczna „Choroba”

nieuleczalnа choroba

zabieg

zażyć lek / zażywać

brać lek

popić lek

przepisać lek na serce

polecnie lekarza

zrobić zastrzyk

strzykawka

uczulenie na pyłki

jest uczulona na pyłki

guz

nowotwór

jest chory na co

dawka

dawkować lek

zgon

trup, zwłoki мн.ч.

nieboszczyk

zmarły прилаг.

lek, lekarstwo na serce (nasercowe)

pielęgniarka

cierpieć

ustalić przyczynę śmierci

Grupa tematyczna „Małżeństwo”

małżonek, małżonka, małżonkowie

kochać się w kim

zakochać się w kim

pobrać się

(o)żenić się z kim

wyjść za mąż za kogo

zawrzeć ślub

założyć rodzinę

romans

romansować z kim

Grupa tematyczna „Ciąża”

być w ciąży

zajść w ciążę

przerwać ciążę

zakaz aborcji

ustawa o aborcji

poród

urodzić dziecko

zarodek

położna прилаг.

turystyka aborcyjna

Grupa tematyczna „Spadek”

spadek

spadkobiorca, spadkobiorczyni

dostać w spadku mieszkanie

(o)dziedziczyć mieszkanie

dostać, (o)dziedziczyć mieszkanie po rodzicach

dziedzictwo

testament

spisać testament = sporządzić testament

Grupa tematyczna „Pieniądze”

portmonetka

przechowywać pieniądze w portmonetce

sprzeniewierzyć pieniądze

wydać pieniądze na kogo, co

nie stać mnie na samochód

(za)inwestować pieniądze

inwestycja

giełda

(wy, prze)grać pieniądze w kasynie/ w karty

skąpy

skąpiec, sknera

spłacić/ spłacać dług

konto

założyć konto w banku

zablokować konto w banku

Grupa tematyczna „Posiłek”

siadać do stołu

nakryć do stołu

zaparzyć kawę, herbatę

imbryk, czajniczek

porcelana

filiżanka

serweta, obrus

serwetka

kieliszek

napić się herbaty, wina

befsztyk

ziemniaki

Grupa tematyczna „Samochód”

(za)parkować samochód

parking samochodów

wsiąść/ wsiadać do samochodu

wysiąść/ wysiadać z samochodu

krzesło

zawrócić/ zawracać

skręcić/ skręcać

kierowca

prowadzić samochód

odpalić/ odpalać

(za)hamować

światła

włączyć / włączać światła

pasy

koło

zmienić koło w samochodzie

paliwo

(za)tankować paliwo

stacja benzynowa

prawo jazdy

złamać reguły jazdy

zapłacić mandat

policja drogowa

Grupa tematyczna „Ruchy człowieka”

(ś)cisnąć

(wy)prostować się

chwytać/ chwycić

gestykulować

odsunąć/ odsuwać

odsunąć/ odsuwać

odwrócić się

opuścić rękę

pochylić/ pochylać (się)

podnieść/ podnosić

przesunąć/ przesuwać

ruszać się/ ruszyć się

spuścić/ spuszczać głowę

uściskać/ uścianąć rękę

zejść/ zchodzić

(s)chwycić

włożyć, założyć ubranie

Inne grupy tematyczne

istotny

nagły

nagle = gwałtownie

delikatny

głupi

szybki

szybkość

odważny

odwaga

uczciwy

kobieta

kobiecy

łagodny

łagodnie

troskliwy

troska

(za)troszczyć się o kogo, co

dumny

duma

prawdziwy

pupilka

konsekwencje

sens

coś jest pozbawione sensu

skarb

sumienie

gotówka

honor

wiec

powietrze

krok

sukienka

buty

włożyć buty

buty nie do pary

(z)denerwować się

(z)weryfikować

(za)cytować

dom jest zburzony

dotrzeć do

obiecać

odpocząć

odszedł z czego, od kogo

otoczyć

postanowić

przestraszyć się kogo, czego

romyślić się

skrócić

ułożyć plan

uzupełnić/ uzupełniać

wahać się

wpatrywać się w kogo

wymienić

wyzwolić

zakazać

zasnąć

zdążyć

zniknąć / znikać

zwolnić kogo z pracy

(o)panować się

jąkać się

jąkała

(z)ranić

wyobrażać/ wyobrazić

wyobrażenie

porozumieć się z kim

klótnia

(po)kłócić się z kim

(z)dziwić się

(za)reagować

(za)brzmieć

wzrok

rzucić wzrok na

(za)niepokoić się

pokonać/ pokonywać

pogodzić się z czym, kim

zauważyć/ zauważać

oszczędzić/ oszczędzać

(za)śmierdzieć

odwołać/ odwoływać

(za)rezerwować pokój

obiecywać/ obiecać

(z)niszczyć

jestem zmęczony

żałoba

być w żałobie

w jakim celu

w innym celu

od kiedy

bez żalu

zanim

na ogół

wtedy

skoro

lada moment

przynajmniej

na wskroś

zresztą

akurat

niby

dopóki / póki

w tej chwili

w tej chwili

Wyrażenia

być u kogo w kieszeni

co legło w gruzach

czerwony jak burak/ rak

grać w otwarte karty

jestem zadłużony

kłamać w dobrej wierze

ktoś nie jest uchwytny

mieć do czynienie z czym, kim

mniejsza z tym

mówić do kogo po imieniu

nie dać złamanego grosza ka kogo, co

nie idzie karta

nie mam nic do powiedzenia

nie mieści się w głowie

nosić kogo na barana

odkrywać karty

oni bardzo się kochają

plan jest na nic = plan jest do niczego

przedłożyć cudzy interes nad własny

przyłożyć rękę do czego

skończyć ze sobą

stanąć na własnych nogach

stawiać wszystko na jedną kartę

To wszystko, co mam do powiedzenia

wpadłem na pomysł

wykładać karty na stół

zaparło dech w piersiach komu

ziemia usuwa się spod nóg

zrobić (dobry) użytek z czego

zrobić coś niechcący

zacząć/ zaczynać od nowa

co jest objęte tajemnicą

między kim nie jest najlepiej

nie mieć nic do stracenia

wypić haustem

stał jak wmurowany

ponieść konsekwencje

mieć coś na sumieniu

fikać/ fiknąć koziołki

mężczyzna po przejściach

pokrzyżować plany komu

stać murem za kimś

puścić kogoś kantem

nawiązać / nawiązywać znajomość z kim

Chodzi o kogo, co

O co chodzi?

ponosić/ ponieść odpowiedzialność

położyć się do łóżka

jestem do pana/ pani dyspozycji

nie mam z tam nic wspólnego

znać z fotografii, z opowiadań znajomych

Związek rządu czasowników

(o)chronić kogo przed czym

(z)rezygnować z kogo, czego

(za)tęskinić za kim

(za)troszczyć się o kogo, co

awanturować się o co

dopuścić do tego

dotknąć kogo, czego/ dotykać

dotrzymać czego słowa

jest podobny do kogo, czego

jest zdolny do czego

jestem dumny z kogo, czego

mieć prawo do czego

co należy się co komu

napić się czego

opierać się czemu

ożenić się z kim

posądzić kogo о со

pozwolić/ pozwalać na co

pożałować czego

pracować dla kogo

przekonać do czego

przyglądać się komu czemu

przyzwyczaić się do kogo, czego

spowodować co

towarzyszyć komu w czym

uciec/ uciekać przed kim, czym

udawać/ udać kogo, co

uśmiechać się do kogo, czego

w tajemnicy przed kim

wybaczyć komu czego

wyglądać na kogo, na jakiego

wymagać czego od kogo

zabraniać/ zabronić czego

zmusić/ zmuszać do czego

zyskać na czym

Synonimy, warianty sparafrazowania

(s)krzywdzić kogo = sprawić krzywdę komu

(z)wątpić w kogo, co = mieć wątpliwości co do kogo, czego

(za)mordować = zabić

(za)troszczyć się o kogo, co = (za)dbać o kogo, co

awantura = kłótnia

awanturować się o kogo, co = (po)kłócić się o kogo, co

doprawdy = naprawdę

jest poruszony = jest wzruszony

jestem przestraszona = przestraszyć się kogo, czego

jestem zdziwiony = jestem zdumiony

krzew = krzak

morderca = zabójca

morderczyni = zabójczyni

morderstwo = zabójstwo

nadchodzić = zbliżać się

nagle = gwałtownie

niebotyczny = ogronmy, kolosalny

nieład = разг. bałagan

odprężyć się = rozluźnić się

ogród = park

pasować do kogo, czego = nadawać się do = odpowiadać czemu

plan jest na nic = plan jest do niczego

pod naciskiem = pod presją

podchodzić do kogo, czego = odnosić się do

pomysł = idea

powiadomić = zawiadomić = (po)informować

przechadzka = spacer

równocześnie z kim, czym = jednocześnie z kim, czym

spisać testament = sporządzić testament

sprzeczny = kontrowersyjny

szatan = diabeł =czort = Lucyper

szatański = diabelski

traktować serio = poważnie

wpół do siódmej = trzydzieści minut po szóstej

z szybkością błyskawicy = szybko jak błyskawica

zamożny = bogaty

zastanowić się nad czym = pomyśleć

zdaje mi się = wydaje mi się

znakomity = wspaniały = świetny

разг. nabrać, nabierać kogo = oszukać, oszukiwać kogo

Antonimy

odsunąć/ odsuwać ≠ przesunąć/ przesuwać

pochylić/ pochylać (się) ≠ (wy)prostować się

pokłócić się ≠ pogodzić się

skąpy ≠ chojny

spuścić/ spuszczać głowę ≠ podnieść/ podnosić

śledztwo zostało wszczęte ≠ zostało umorzone

wszcząć śledzstwo ≠ umorzyć śledztwo

założyć ≠ zablokować konto w banku

zapomnieć/ zapominać ≠ (za)pamiętać

zejść na dół ≠ wejść na górę

zejść/ zchodzić ≠ wejść/ wchodzić

Dobór wyrazów

podchodzić do kogo, czego

nadchodzić = zbliżać się

pasować do kogo, czego = nadawać się do = odpowiadać czemu

podchodzić do kogo, czego = odnosić się do

dowód tożsamości, dowód osobisty, legitymacja

kupno, zakup czego

zakupy

niż

czym

(po)klepać

(o)klaskać

zaświadczenie

posądzić kogo o co

skazać kogo na co

w końcu

ostatecznie

na końcu

prawdziwy

prawdomówny = szczery

wziąć głęboki oddech

oddychać

wpaść do jamy, do wody

wpaść na drzewo

wpaść do pokoju

wpaść do sklepu = wstąpić

wpaść w skrajmość

wpaść pod samochód

dotknąć kogo, czego / dotykać

dotyczyć

łagodny

miękki

ochłonąć

wystygnąć

poświęcić co dla kogo

(za)dedykować komu wiersz

nagły

mający tupet

tupet

gruz

ładunek

(za)ładować

w dniu czego

w dzień

w nocy, nocą

rozkoszować się czym

rozkosz

pycha

poranek

o poranku

rano

nad ranem

od rana do wieczora

świt

o świcie

Jest mi bardzo przykro!

Żal, szkoda kogo, czego

Jaka szkoda!

Szkoda, że / jeśli ...

Odrobinę czego

Trochę czego

jesteś winny co 10 złotych

jest winny czego zabójstwa

jest winny temu

honor

uczciwy

trochę

odrobinę

czek

paragon

pokwitowаnie

(ś)ciąć

(po)kroić

spis

spis ludności

spisać nazwiska studentów

spisać dokument

spisek

spiskować

Выражение причины в польском языке

1. В конструкции с существительным, выражающим состояние, используется конструкции с предлогом z(e) + род. пад.: płakała ze strachu (от страха), krzyczy z przerażenia (от ужаса), zarumieniła się ze złości (зарумянилась от злости);

2. В других случаях используется конструкция с предлогом przez + вин.пад.: płakała przez syna (из-за сына), siedzę w domu przez deszcz (из-за дождя).

Неопределенно-личные предложения в русском языке с глаголами в прошедшем времени соответствуют польским с глагольными формами на -no, -to: говорили, что он болен - mówiono, że jest chory; его били и истязали - bito go i molestowano.

Уменьшительно-ласкательные формы польских прилагательных образуются с помощью суффикса -utki (основа прилагательного смягчается): mały - malutki, bliski - bliziutki, niski niziutki, czerwony - czrwoniutki, krótki - króciutki, zimny - zimniutki, ciepły - cieplutki.

Имена и фамилии иностранного происхождения на -i, -y склоняются по образцу прилагательных:

Giowanni, Giowanniego, Giowanniemu, Giowanniego, Giowannim, Giowannim, Giowanni;

Saakaszwili, Saakaszwilego, Saakaszwilemu, Saakaszwilego, Saakaszwilim, Saakaszwilim, Saakaszwili.

81

---