UKŁAD NACZYNIOWY (Systema vascularis)
UKŁAD krwionośny
Układ KRWIONOŚNY możemy podzielić na krwiobieg duży i mały, zwany też krwiobiegiem płucnym.
Krwiobieg duży rozpoczyna się w lewej komorze serca aortą, która rozprowadza krew drogą swych rozgałęzień do wszystkich części organizmu. I tak, od jej łuku odchodzi jako pierwsze naczynie pień ramienno-głowowy oraz tętnica szyjna wspólna lewa, tętnica podobojczykowa lewa. Te trzy naczynia zaopatrują w krew głowę, szyję i obie kończyny górne. Aorta piersiowa jest przedłużeniem łuku, oddaje naczynia do ścian i niektórych trzew klatki piersiowej. Po przejściu przez przeponę staje się aortą brzuszną, która po oddaniu gałęzi ściennych i trzewnych, dzieli się na tętnice biodrowe wspólne, zaopatrujące miednicę i kończyny dolne. Następnie krew poprzez sieć naczyń włosowatych (kapilarnych) dostaje się do układu żyły głównej górnej i dolnej, które odprowadzają ją do przedsionka prawego i dalej do prawej komory.
Żyła główna górna powstaje z połączenia żył ramienno-głowowych - prawej i lewej, które zbierają krew z głowy, szyi, kończyn górnych i ścian klatki piersiowej.
Żyła główna dolna powstaje z połączenia żył biodrowych wspólnych i prowadzi do serca krew z kończyn dolnych i jamy brzusznej.
Krwiobieg mały rozpoczyna się w prawej komorze pniem płucnym, który po zatoczeniu łuku dzieli się na dwie tętnice płucne prawą i lewą, prowadzące krew do płuc w celu jej utlenowania (jest to krew czynnościowa). Po przejściu przez sieć naczyń włosowatych płuc i utlenowaniu odprowadzana jest czterema żyłami płucnymi do lewego przedsionka, gdzie kończy się krwiobieg mały.
SERCE (Cor)
Serce jest narządem pracującym przez całe życie. Czynność swą rozpoczyna już w okresie życia wewnątrzmacicznego. Serce położone jest w klatce piersiowej, w śródpiersiu i otoczone błoną surowiczą - osierdziem.
Osierdzie (Pericardium) zbudowane jest z dwóch blaszek: trzewnej - nasierdzia (Epicardium), przylegającego ściśle do mięśnia sercowego (Myocardium) , i ściennej, stanowiącej blaszkę zewnętrzną. Między tymi blaszkami powstaje włosowata szczelina - jama osierdzia (Cavum pericardii), w której znajduje się niewielka ilość płynu surowiczego, mającego za zadanie zniwelowanie tarcia w czasie pracy serca. Ściana serca zbudowana jest ze specyficznej tkanki mięśniowej, ułożonej w trzy warstwy. W sercu wyróżnia się podstawę serca, skierowaną ku górze, tyłowi i stronie prawej, oraz wierzchołek - skierowany ku dołowi, do przodu i w lewą stronę. Na powierzchni zewnętrznej serca widoczne są bruzdy dla naczyń wieńcowych zaopatrujących mięsień sercowy. W bruździe okalającej leżą tętnice wieńcowe: prawa i gałąź okalająca tętnicy wieńcowej lewej. W bruździe między-komorowej przedniej leży gałąź między-komorowa przednia, będąca odgałęzieniem tętnicy wieńcowej lewej, a w bruździe między-komorowej tylnej gałąź między-komorowa tylna, odchodzące od tętnicy wieńcowej prawej. Wnętrze serca wysłane jest błoną - wsierdziem (Endocardium), która przechodzi w błonę wyściełającą wnętrze naczyń wchodzących bądź wychodzących z serca (Endothelium)
Jama serca podzielona jest przegrodami na cztery części. Przegroda przedsionkowo-komorowa oddziela przedsionki od komór, przegroda między-przedsionkowa oddziela przedsionek prawy od lewego, a przegroda między-komorowa oddziela komorę prawą od lewej. Przedsionek prawy i komora prawa nazywane są sercem żylnym, ponieważ znajduje się w nich krew nieutlenowana, natomiast przedsionek lewy i komorę lewą nazwano sercem tętniczym, gdyż znajduje się w nim krew utlenowana. Tkanka mięśniowa przedsionków i komór jest od siebie rozdzielona i zaczyna się na rusztowaniu utworzonym przez pierścienie włókniste leżące na granicy przedsionków i komór. Pierścienie te otaczają otwory: przedsionkowo-komorowy prawy zamknięty płatkami zastawki przedsionkowo-komorowej prawej (trójdzielnej), ujście pnia płucnego, zamknięte zastawką pnia płucnego (półksiężycowatą), przedsionkowo-komorowy lewy zamknięty zastawką przedsionkowo-komorową lewą (dwudzielną - mitralną) i ujście aorty, zamknięte zastawką (półksiężycowatą) aorty. Należy podkreślić, że ściany przedsionków mają znacznie cieńszą warstwę mięśniową niż komory, ponieważ mają też i mniejsze opory do pokonania.
Przedsionek prawy jest większy od lewego, widzimy w nim: uszko prawe, ujście żyły głównej górnej, ujście żyły głównej dolnej i ujście zatoki wieńcowej serca. Na ścianie przegrody między-przedsionkowej znajduje się dół owalny, będący pozostałością po otworze między-przedsionkowym, istniejącym w okresie życia płodowego. Z przedsionka prawego krew dostaje się do prawej komory przez otwór zamknięty przez trzy płatki, tworzące zastawkę przedsionkowo-komorową prawą. Brzegi wolne płatków połączone są nićmi -strunami ścięgnistymi z odpowiadającymi im mięśniami brodawkowatymi , łączącymi się z tkanką mięśniową ścian komory. W ścianie komory prawej widoczne są mięśnie ułożone w postaci beleczek. Z komory prawej wychodzi pień płucny, którego ujście zamykają trzy płatki zastawki półksiężycowatej.
Przedsionek lewy, podobnie jak prawy, ma uszko lewe. Do przedsionka lewego uchodzą cztery żyły płucne. W ścianie dolnej przedsionka znajduje się zastawka przedsionkowo-komorową lewa zbudowana z dwóch płatków. Brzegi wolne zastawki przedsionkowo-komorowej lewej, podobnie jak prawej, połączone są strunami ścięgnistymi z dwoma mięśniami brodawkowatymi, które łączą się z mięśniem komory. Ściana komory lewej jest znacznie grubsza od prawej, gdyż musi pokonywać większe opory niż prawa. Od wewnątrz w ścianie komory widoczne są również mięśnie beleczkowate. Z komory lewej wychodzi aorta, której ujście zamyka zastawka (półksiężycowatą) aorty. Zastawki serca zapobiegają cofaniu się krwi w czasie skurczu mięśnia sercowego. Serce unaczynione jest przez dwie tętnice wieńcowe: prawą i lewą.
Krew ze ścian serca zbierają żyły serca uchodzące do zatoki wieńcowej, która doprowadza ją do prawego przedsionka.
Serce unerwione jest przez splot sercowy utworzony z nerwów szyjnych, pochodzących z pnia współczulnego, odcinka szyjnego i górnej części piersiowego oraz gałęzi przywspółczulnych, pochodzących od nerwów błędnych. Układ współczulny przyspiesza czynność serca, a układ przywspółczulny zwalnia.
Inicjacja skurczu przedsionków ma miejsce w układzie przewodzącym serca, jest to węzeł zatokowo-przedsionkowy, który dalej przekazuje pobudzenie do węzła przedsionkowo-komorowego, a ten poprzez pęczek przedsionkowo-komorowy drogą jego odnóg prawej i lewej do ścian komór serca. Układ przewodzący serca zbudowany jest z komórek wykazujących pewne podobieństwo do komórek mięśniowych serca, ale o znacznie mniejszej liczbie włókienek kurczliwych.
UKŁAD TĘTNICZY
Układ naczyniowy, jak już wspomniano, utworzony jest przez system naczyń tętniczych, które poprzez sieć naczyń włosowatych przechodzą w system naczyń żylnych. Naczynia tętnicze biorą swój początek w komorach serca, a żylne kończą się w przedsionkach serca.
Z lewej komory serca wychodzi aorta, która rozpoczyna się opuszką aorty, przechodzącą w aortę wstępującą, ta zaś w łuk aorty. Od opuszki aorty odchodzą dwie tętnice wieńcowe serca, a od łuku pień ramienno-głowowy, tętnica szyjna wspólna lewa i tętnica podobojczykowa lewa.
Pień ramienno-głowowy dzieli się na tętnicę szyjną wspólną prawą i podobojczykowa prawą.
Tętnica szyjna wspólna prawa w obrębie szyi rozwidla się na tętnicę szyjną wewnętrzną i tętnicę szyjną zewnętrzną. Tętnica szyjna wspólna na swym przebiegu nie oddaje żadnych odgałęzień. Tętnica szyjna wewnętrzna jest jednym z głównych naczyń zaopatrujących mózgowie (wspólnie z jednoimienną tętnicą strony przeciwnej i tętnicami kręgowymi wytwarzają koło tętnicze mózgu). Tętnica szyjna zewnętrzna zaopatruje w krew górną część szyi i głowę poza mózgowiem.
Tętnica podobojczykowa prawa, jak i lewa, oddaje tętnicę kręgową, która - jak wspomiano - po wejściu do jamy czaszki bierze znaczący udział w ukrwieniu mózgowia. Dalej tętnica podobojczykowa oddaje ku dołowi gałąź zaopatrującą przednią ścianę klatki piersiowej, przeponę i śródpiersie. Dalszymi jej gałęziami są pnie tarczowo-szyjny i szyjno-żebrowy zaopatrujące dolną część szyi i górną część klatki piersiowej. Tętnica podobojczykowa po przejściu pod obojczykiem staje się tętnicą pachową, która w jamie pachowej oddaje gałęzie do bocznej ściany klatki piersiowej i obręczy kończyny dolnej. Po wyjściu z jamy pachowej i przejściu na ramię staje się ona tętnicą ramienną. Tętnica ramienna po przejściu do dołu łokciowego dzieli się na dwie tętnice: promieniową i łokciową, które po zaopatrzeniu przedramienia przechodzą na rękę, gdzie tworzą dwa łuki tętnicze dłoniowe: powierzchowny i głęboki, mające za zadanie unaczynienie ręki.
Łuk aorty przechodzi w aortę zstępującą, w której wyróżnia się część piersiową i brzuszną. W odcinku piersiowym aorta oddaje tętnice międzyżebrowe do ścian klatki piersiowej i gałęzie trzewne do narządów śródpiersia.
Od aorty brzusznej odchodzą gałęzie ścienne i trzewne. Gałęzie trzewne dzielimy na parzyste, do których zalicza się tętnice nerkowe, nadnerczowe środkowe i tętnice jajnikowe lub jądrowe, gałęziami nieparzystymi są: pieńtrzewny, oddający tętnicę żołądkową lewą, tętnicę wątrobową wspólną i tętnicę śledzionową. Kolejnym naczyniem nieparzystym aorty brzusznej jest tętnica krezkowa górna, unaczyniająca całe jelito cienkie i prawą część jelita grubego. Ostatnią gałęzią trzewną aorty jest tętnica krezkowa dolna, zaopatrująca lewą część jelita grubego. Aorta brzuszna kończy się podziałem na tętnice biodrowe wspólne.
Tętnica biodrowa wspólna dzieli się na tętnicę biodrową wewnętrzną, zaopatrującą narządy i ściany miednicy mniejszej i na tętnicę biodrową zewnętrzną, która po przejściu pod więzadłem pachwinowym staje się tętnicą udową. Największą gałęzią tętnicy udowej jest tętnica uda głęboka. Tętnica udowa po wejściu do dołu podkolanowego staje się tętnicą podkolanową, która zaopatruje pozostałą część kończyny. Tętnica podkolanową dzieli się na tętnicę piszczelową przednią i tylną, która oddaje tętnicę strzałkową i dzieli się na tętnice podeszwowe: przyśrodkową i boczną. Tętnica piszczelowa przednia przechodzi na grzbiet stopy jako tętnica grzbietowa stopy i łączy się gałęzią podeszwową z tętnicą podeszwową boczną (łuk podeszwowy). Warto wspomnieć, że gałęzie tętnicy udowej, podkolanowej, piszczelowej przedniej i tylnej biorą udział w wytworzeniu sieci tętniczej kolana, która odgrywa dość istotną rolę w ukrwieniu podudzia i stopy w przypadku niedrożności tętnicy udowej.
UKŁAD ŻYLNY
Układ żylny krążenia dużego możemy podzielić na układ żyły głównej górnej i dolnej.
Żyła główna górna zbiera krew z górnej (nadprzeponowej) części ciała. Powstaje ona z połączenia się dwóch żył ramienno-głowowych prawej i lewej. Te powstają z połączenia żył szyjnej wewnętrznej i podobojczykowej. Żyła szyjna wewnętrzna zbiera krew z głowy i szyi, biorąc swój początek w jamie czaszki z zatok opony twardej. Żyła podobojczykowa jest przedłużeniem żyły pachowej, odprowadza ona krew z całej kończyny górnej, dolnej części szyi oraz z górnej i bocznej części ścian klatki piersiowej. Żyła pachowa powstaje z połączenia się dwóch żył ramiennych towarzyszących tętnicy ramiennej.
Należy zaznaczyć, że układ żylny w kończynach (górnej i dolnej) dzieli się na głęboki i powierzchowny. Układ żył głębokich występuje w postaci dwóch żył towarzyszących jednej tętnicy znajdującej się w obrębie danej części kończyny (ręka, przedramię, ramię). Zbierają one krew z głębokich warstw kończyny (np. mięśnie). Żyły powierzchowne zbierają krew ze skóry i tkanki podskórnej. Na przedramieniu grupują się one w żyłę odpromieniową i żyłę odłokciową. Żyła odpromieniową uchodzi do żyły pachowej, a żyła odłokciową do jednej z żył ramiennych bądź do żyły pachowej.
Żyła główna dolna zbiera krew z dolnej części ciała, powstaje w jamie brzusznej z połączenia się żył biodrowych wspólnych, prawej i lewej. Żyła biodrowa wspólna powstaje z połączenia żyły biodrowej wewnętrznej i zewnętrznej. Żyła biodrowa wewnętrzna powstaje z połączenia żył trzewnych i ściennych zbierających krew z miednicy mniejszej. Żyta biodrowa zewnętrzna jest przedłużeniem żyły udowej. Odprowadza ona krew z całej kończyny dolnej. Żyła udowa jest przedłużeniem żyły podkolanowej. Żyła pod-kolanowa powstaje z żył towarzyszących tętnicom piszczelowym. Poza wymienionymi żyłami są też i żyły powierzchowne: odpiszczelowa i żyła odstrzałkowa. Dopływami żyły głównej dolnej są żyły ścienne i trzewne. Żyły zbierające krew z trzew jamy brzusznej to żyły nerkowe prawa i lewa i wątrobowe. Tu należy wspomnieć o układzie żyły wrotnej.
Żyła wrotna zbiera krew z nieparzystych narządów jamy brzusznej (śledziony, żołądka i jelit) i odprowadza ją do wątroby, gdzie po przejściu przez naczynia włosowate zatokowe wątroby zbierana jest przez żyły wątrobowe i odprowadzana do żyły głównej dolnej.
KRĄŻENIE PŁODOWE
W okresie życia wewnątrzmacicznego krew do organizmu płodu dopływa poprzez łożysko żyłą pępkową. Żyła pępkowa przebiega w pępowinie razem z dwiema tętnicami pępkowymi, które odprowadzają krew z organizmu płodu do łożyska, gdzie następuje jej utlenowanie i wzbogacenie w substancje odżywcze.
Żyła pępkowa po przejściu przez pierścień pępkowy i wejściu do jamy brzusznej kieruje się do wnęki wątroby, gdzie oddaje gałąź prowadzącą krew bezpośrednio do żyły głównej dolnej; nosi ona nazwę przewodu żylnego. Druga gałęzią łączy się z lewym odgałęzieniem żyły wrotnej, skąd, po przejściu drogą naczyń włosowatych wątroby, odprowadzana jest żyłami wątrobowymi do żyły głównej dolnej i dalej do prawego przedsionka, z którego większość krwi przez otwór w przegrodzie międzyprzedsionkowej - otwór owalny płynie do lewego przedsionka. Z lewego przedsionka krew dostaje się do lewej komory, skąd aortą jest rozprowadzana po całym organizmie, aby poprzez tętnice biodrowe wewnętrzne doprowadzić ją do tętnic pępkowych, którymi wraca do łożyska. Należy zaznaczyć, że część krwi z żyły głównej dolnej i cała krew z żyły głównej górnej i zatoki wieńcowej miesza się i dostaje się do prawej komory, skąd pniem płucnym niewielka jej część płynie do płuc jako krew odżywcza, a znaczna część przez przewód tętniczy dostaje się do łuku aorty. Od chwili urodzenia po podwiązaniu i przecięciu tętnic i żyły pępkowej następuje ich zanik. Równocześnie w następstwie usamodzielnienia się krążenia organizmu noworodka zmienia się hemodynamika, w związku z czym następuje zamykanie się otworu owalnego i przewodu tętniczego. Zasadnicza zmiana jaka dokonuje się po urodzeniu w układzie krążenia to całkowite oddzielenie prawej połowy serca od lewej i krwiobiegu tętniczego od żylnego.
UKŁAD CHŁONNY
Do układu chłonnego zalicza się: naczynia chłonne (limfatyczne), węzły chłonne, migdałki, grasicę, śledzionę i chłonkę. Układ chłonny - mówiąc najogólniej - ma za zadanie odprowadzanie płynów z przestrzeni międzykomórkowych poprzez węzły chłonne i drogą przewodów chłonnych doprowadzenie ich do układu żylnego.
Naczynia i węzły chłonne poszczególnych części ciała można podzielić na powierzchowne i głębokie.
Największym, głównym naczyniem chłonnym jest przewód piersiowy, który uchodzi w lewym kącie żylnym (jest to miejsce połączenia żyły podobojczykowej z żyłą szyjną wewnętrzną lewą). Przewód ten drenuje całą dolną część ciała (kończyny dolne, miednicę, brzuch) i lewą górną połowę ciała. Prawą górną część ciała drenuje przewód chłonny prawy, uchodzący do prawego kąta żylnego. Przewód piersiowy rozpoczyna się w górnej części jamy brzusznej zbiornikiem mleczu. Powstaje on z połączenia pni chłonnych lędźwiowych, zbierających chłonkę z dolnej części ciała.
Naczynia chłonne powierzchowne umiejscowione są w skórze i tkance podskórnej.
Naczynia i węzły chłonne głębokie usytuowane są w sąsiedztwie naczyń krwionośnych o większej średnicy. Naczynia chłonne mają zastawki, które zapewniają odpływ (przepływ) chłonki tylko w jednym kierunku. Naczynia chłonne leżą w przestrzeniach o zmiennym ciśnieniu, co powoduje przesuwanie się ich zawartości (znajdującego się w nich płynu, chłonki) ku górze. Naczynia chłonne odprowadzają chłonkę do regionalnych węzłów chłonnych. Należy podkreślić, że naczynia i węzły chłonne znajdują się w każdym zakątku organizmu człowieka. W obrębie głowy są to węzły chłonne: potyliczne, sutkowe, przyusznicze powierzchowne i głębokie twarzowe: policzkowe, nosowo-wargowe, jarzmowe, żuchwowe.
Na szyi będą to węzły chłonne podbródkowe, podżuchwowe, szyjne przednie powierzchowne i głębokie (np.: przedkrtaniowe, tarczowe przed- i przytchawiczne) oraz szyjne boczne powierzchowne i głębokie (lezące wzdłuż przebiegu żyły szyjnej wewnętrzne), oraz nadobojczykowe i zagardłowe.
W obrębie kończyny górnej występują również naczynia i węzły chłonne, umiejscowione w różnych jej częściach. Węzły chłonne umiejscowione są w dole łokciowym. W obrębie ramienia położone są naczynia i węzły chłonne ramienia, które łączą się z dużym zgrupowaniem węzłów leżącym w jamie pachowej. Do węzłów tych spływa chłonka nie tylko z kończyny górnej, ale także i z bocznej ściany klatki piersiowej. W ścianach klatki piersiowej spotykamy węzły chłonne: powierzchniowe i głębokie, międzyżebrowe przednie i tylne, przysutkowe, przymostkowe, przedkręgowe, przeponowe górne, osierdziowe. śródpiersiowe. Z trzewi klatki piersiowej odprowadzają chłonkę węzły chłonne: przednie i tylne. W obrębie ścian brzucha są to węzły chłonne lędźwiowe prawe i lewe, przeponowe dolne, aortowe. W jamie brzusznej grupują się one w okolicy pnia trzewnego, żołądka, trzustki, wątroby, śledziony, są też węzły krezkowe górne i dolne, jak również nerkowe, nadner-czowe. W miednicy napotyka się na węzły chłonne ścienne: biodrowe zewnętrzne, wewnętrzne i wspólne, trzewne, różniące się w zależności od płci, jak: przypęcherzowe, przymaciczne, przypochwowe, przyodbytnicze.
W kończynie dolnej występują naczynia chłonne i węzły, podobnie jak w kończynie górnej, z różnicą wynikającą z budowy, przeto mamy tu naczynia powierzchowne i głębokie: stopy, podudzia oraz węzły chłonne: podkolanowe powierzchowne i głębokie, pachwinowe powierzchowne i głębokie. Badaniem palpacyjnym (dotykiem) można zawsze wyczuć węzły chłonne pachowe i pachwinowe, a w przypadkach chorobowych także powiększone węzły chłonne szyi, podkolanowe i łokciowe.
Węzeł chłonny jest włączony w obieg chłonki (układu chłonnego) i spełnia rolę filtru biologicznego. Kształt węzła chłonnego zbliżony jest do kształtu ziarna fasoli, grochu, bobu. Z zewnątrz węzeł chłonny otacza torebka łącznotkankowa, która wpukla się do jego wnętrza, wytwarzając przegrody, stanowiące rodzaj rusztowania dla miąższu węzła. W miąższu węzła daje się wyróżnić część korową, leżącą na obwodzie, i rdzenną, położoną centralnie. W korze znajdują się grudki chłonne z ośrodkami rozrodczym. Węzeł chłonny zaopatrzony jest w naczynia chłonne odprowadzające i doprowadzające oraz naczynia krwionośne tętnicze i żylne.
Śledziona (Lien, Spleen) jest narządem włączonym w układ krążenia, spełniającym wiele funkcji, jak: wytwarzanie limfocytów, fagocytowanie zużytych krwinek czerwonych, wytwarzanie przeciwciał mających istotne znaczenie immunologiczne w przemianie materii. Ponadto pełni tez rolę magazynu krwi i regulatora jej ciśnienia. Śledziona jest nieparzystym narządem jamy brzusznej - położonym w lewym podżebrzu, wewnątrzotrzewnowe. Kształt jej jest zależny od stanu sąsiadujących narządów (żołądek, okręznica, nerka, trzustka). Masa jej wynosi od 150 do 200 g, długość około 12 cm, szerokość 7 cm, grubość około 4 cm. W niektórych stanach chorobowych ulega znacznemu powiększeniu, osiągając masę nawet kilku kilogramów. W śledzionie daje się wyróżnić powierzchnię przeponową, wypukłą i trzewną wklęsłą, brzeg górny i dolny oraz koniec (biegun) przedni i tylny. Na powierzchni trzewnej znajduje się wnęka śledziony, a w niej tętnica i żyła śledzionowa, widoczna jest tam powierzchnia żołądkowa, okrężnicza i nerkowa. Od zewnątrz śledzionę pokrywa otrzewna i leżąca pod nią torebka.
Na preparatach mikroskopowych śledziony widoczna jest miazga czerwona z zatokami śledziony, beleczki łącznotkankowe z tętnicami i żyłami, naczynia włosowate oraz grudki chłonne wchodzące vy skład miazgi białej.
KREW (Sanguis)
Krew wraz z płynem międzykomórkowym tworzą środowisko wewnętrzne organizmu. Krew tworzy część płynna - osocze (plazma) i elementy komórkowe zwane krwinkami lub ciałkami krwi. Osocze jest płynem zawierającym około 90% wody, 7% białka, a pozostałe 3% - to inne substancje organiczne i nieorganiczne. Składniki komórkowe (elementy morfotyczne) to krwinki czerwone (erytrocyty) i krwinki białe (leukocyty).
Krwinki czerwone są tworami bezjądrzastymi o średnicy 7,5 mikro-m. Jest ich około 4,5 do 5 min w 1 mm3 krwi. Powstają one w komórkach szpiku czerwonego, żyją stosunkowo krótko, bo około 100 dni. Stanowią one 96% ogółu elementów upostaciowanych krwi.
Krwinki białe mają inną budowę i rolę w organizmie. Występują w kilku postaciach w ilości od 6 do 8 tysięcy w 1 mm3 krwi. Średnica ich waha się od 4 do 20 ľm. Cechuje je zdolność przenikania przez śródbłonek naczyń włosowatych i rozprzestrzeniania się w istocie międzykomórkowej. Posiadają właściwości fagocytarne, dlatego pełnią rolę obronną w organizmie. Krwinki białe występują w postaci bezziarnistej - agranulocyty (cytoplazma ich nie zawiera ziarnistości) - i ziarnistej - granulocyty. Do agranulocytów należą: limfocyty i monocyty. Do granulocytów zalicza się: neutrofile - granulocyty obojętnochłonne, eozynofile - kwasochłonne i bazofile - zasadochłonne.
- 1 -