Układ krążenia i chłonny, studia fizjoterapia, fizjologia


Wykład 14

Układ krążenia .

Krwiobieg duży i mały, budowa serca.

Układ wieńcowy serca .Układ przewodzący serca

Budowa i czynność ukąłdu limfatycznego.

Unaczynnienie obwodowe głowy, tułowia i kończyn - topografia ogólna.

1.Układ krwionośny

Układ krążenia składa się z dwóch układów :

= układ krwionośny składa się z zamkniętego systemu rur w których płynie krew ,wprawiana w ruch przez serce.

= chłonka (medium wypelniające układ chłonny) płynie od tkanek i narządów do układu krwionośnego (żylnego).

  1. Serce (cor)

= w.osierdziowy składa się z bl.trzewnej (nasierdzia) i bl.ściennej -włóknistej

= między blaszkami osierdzia tworzy się jama osierdzia - płyn ok.10 ml.

- zjawisko zstępowania serca i przepony

= wsierdzie (endocardium)

= mięsień serca (myocardium)

= epicardium (nasierdzie)

= prawej (żylnej)

żyły główne górną i dolną oraz zatokę wieńcową

= lewej (tętniczej)

= trójkąty włókniste, pierścienie włókniste i cz.błoniasta przegrody międzykomorowej

= twory ścięgniste leżące dookoła otworów serca

= przyczepiają się do niego włókna mięśnia sercowego

= przyczepiają się tu płatki zastawek P-K i wielkich pni tętniczych

= przedsionki oddzielone przegrodą międzyprzedsionkową

= komory oddzielone są przgroda międzykomorową (cz.błoniasta i cz.mięsniowa)

= między przedsionkami i komorami otwory tzw.ujścia przedsionkowo-komorowe

= wsierdzie tworzy fałdy na granicy przedsionków i komór zwane zastawkami

= ujścia aorty i pnia płucnego z ich zastawkami utworzonymi prze fałdy wsierdzia i błonę

wewnętrzną pni naczyniowych

= przedsionek prawy :

= komora prawa

- mięśnie brodawkowate PK : przedni, tylny i przegrodowy

= zastawka przedsionkowo-komorowa prawa (trójdzielna)

= zastawka pnia płucnego

= przedsionek lewy

= komora lewa

= zastawka przedsionkowo-komorowa lewa (mitralna-od nakrycia głowy duchownych)

= zastawka aorty

= tętnice wieńcowe

- unaczynnia PK,tylną 1/3 cz.przegrody międzyK, cz.ściany tylnej LK,

układ przewodzący

pień ,krótki dzieli się na :

gałąź międzykomorową przednia ,która biegnei do koniuszka serca

gałąź okalając ,która biegnie w bruździe wieńcowej

- unaczynnia : lewą komorę, 2/3 przednie przegrody mK, i cz.ściany przedniej PK.

= żyły serca :

= naczynia chłonne serca : dwa większe pnie chłonne uchodzą do węzłów tchawiczo-

oskrzelowych i śrópiersiowych przednich

= włókna mięśniowe odmienne, jaśniejsze

= powstają tu bodźce powodujące skurcz mięśnia sercowego

= częstotliwość pobudzeń maleje ku dołowi (kolejno 70,50 i 30 - pęczek Hisa)

= tworzą go włókna współczulne

nerwy sercowe szyjne : górne,środkowe i dolne i n.sercowe piersiowe

= i włókna przywspółćzulne

gałęzie sercowe górne środkowe i dolne od n.X

Rozróżnia się dwa zamknięte układy krążenia połączone z sercem

= zaczyna się w lewej komorze serca ,a kończy w prawym przedsionku serca,

= zaczyna się w prawej komorze serca a kończy w lewym przedsionku.

  1. Krew rozprowadzana jest po całym ciele systemem rur (naczyń), wyróżniamy :

= naczynia toczące krew z serca do tkanek

= krew utlenowana

= wysokie ciśnienie (120/80)

= tętniczki przedwłosowate (naczynia oporowe)

= naczynia toczące krew z tkanek w kierunku dosercowym

= krew odtlenowana.

= niskie ciśnienie (5 /-5)

= ściana jak tętnic, bł.mięsniowa słaba, w bł.zewnętrznej więcej elementów sprężystych

= rezerwuar krwi ,ze względu na rozciągliwość ścian

= zastawki żylne (fałdy błony wewnętrznej ) - kończyny dolne -> żylaki

= pomiędzy tętnicami i żyłami

= o odmiennej budowie (śróbłonek,błona podnabłonkowa i pericyty)

= przepuszczalne dla substancji zawartych we krwi ,leukocytów

= odbywa się tu dyfuzja ,filtracja i resorbcja

= dług.ok.0,5 mm szer. 5-15 nm.

= rozszerzone naczynia włosowate to zatoki lub naczynia zatokowate

Budowa ściany naczynia :

Unerwienie ściany naczyń - ukł.wspołczulny - skurcz naczyń

Ukrwienie ściany naczyń - naczynia naczyń dochodzą do bł.mięsniowej

Krążenie oboczne

= dotyczy do tętnic i żył

= zamknięcie t.końcowej -> zawał częsci narządu

= t.czynnościowo, fizjologicznie końcowe np.tt.wieńcowe

= sieć skórna

= sploty żylne narządów wewnętrznych

= krążenie oboczne w przypadku marskości wątroby (przełyk,odbytnica,pępek)

= żyły wypustowe w czaszce

Zespolenia tętniczo-żylne

krążenie wrotne : watroba, przysadka

zespolenia tętniczo-żylne

wiele narządów wewnętrznych

zakończenia części ciała : paznokcie,nos, narządy płciowe.

C.Krew (sanguis)

= surowica

= włóknik

= 92% wody ,8% albuminy i globuliny

= erytrocyty (4-5 ml/mm3, sred.7,5 nm, bez jądra, żyją 100 dni, hemoglobina zawiera Fe)

= leukocyty

= trombocyty (bez jąder) 300-400tyś/mm3

W krążeniu dużym w jego części tętniczej wyróżniamy naczynie główne ,czyli aortę ,która wychodzi z lewej komory serca i dąży wpierw ku górze (cz.wstepująca), a następnie przechodzi łukiem ku tyłowi i na stronę lewą oraz ku dołowi (cz.zstępująca) sięgając aż do wysokości L4/L5 ,gdzie dzieli się na symetryczne tt. biodrowe wspólne oraz t.krzyżową pośrodkową. Aorta w swym przebiegu oddaje liczne gałęzie bezpośrednie ,z których najistotniejsze to :

= tt.międzyżebrowe tylne

= tt.przeponowe górne

= gałęzie oskrzelowe,przełykowe i śródpiersiowe

= gałęzie ścienne : tt.przeponowe dolne ,tt.lędźwiowe

= gałęzie trzewne parzyste : tt.nerkowe, tt.nadnerczowe środkowe, tt. jądrowe (lub

jajnikowe)

= gałęzie trzewne nieparzyste : pień trzewny t.krezkowa górna ,t.krezkowa dolna

Tętnice wieńcowe prawa i lewa odchodzą od opuszki aorty i kierują się do mięśnia sercowego : prawa kończy się gałęzią miedzykomorową tylną, lewa dzieli się na gałąź okalająca i gałąź międzykomorową przednią .Są one naczyniami fizjologicznie końcowymi, mimo iż występują między nimi zespolenia i jedynymi zaopatrującymi mięsień sercowy.

Pień ramiennogłowowy jest największą gałęzią tętniczą odchodzącą od łuku aorty, przebiega po stronie prawej ku górze i po 3-5 cm dzieli się na t.szyjną wspólną prawą i t. podobojczyko- wą prawą ,nie oddając innych gałęzi.

T.szyjna wspólna lewa (oraz analogiczna t.szyjna wspólna prawa odchodząca od pnia ramiennogłowowego) biegnie ku górze po bocznej stronie tchawicy i przełyku pod mięsniem MOS ,wraz z n.X i żyłą szyjna wewnetrzną.TT.te kończą się tzw zatoką szyjną ,czyli rozszerzeniem ,gdzie tt.te dzialą się na :

- t.szyjną wewnętrzną biegnącą ku górze do wnętrza jamy czaszki i nie oddającej z zasady żądnych gałęzi pobocznych a prowadzące główne zaopatrzenie w krew mózgowia .tętnica ta dzieli się na t.mózgu przednią i t.mózgu środkową

- t.szyjną zewnętrzną, której gałęzie oplatają struktury położone na zewnątrz kości pokrywy czaszki i twarzoczaszki struktury miękkotkankowe. T.szyjna zewnętrzna dzieli się na :

- gał. końcowe tj. t.szczekową i t.skroniową powierzchowną

T.podobojczykowa lewa (a także prawa odchodząca od pnia ramiennogłowowego) biegnie ku gorze przechodząc prze otwór górny klp i szczelinę tylną mm.pochyłych razem ze splotem ramiennym. Dzieli się na odcinek piersiowy i szyjny. Zakres jej zaopatrzenia jest bardzo szeroki ,poczynając od końćzyny górnej poprzez obszar obręczy barkowej ,górną część ściany klp i tkanki szyji a także struktury tylnej jamy czaszki i ucha środkowego. Do gałęzi t.podobojczykowej należą :

= t.kręgowa , biegnie w obrebie otworow wyr.poprzecznych kręgów szyjnych (C2/C6)

wstępując poprzez otwór potyliczny wielki do wnętrza czaszki (oddaje także gał.rdzeniowe)

= t.piersiowa wewnętrzna - biegnie u dołowi na wew.powierzchni ściany klp przymostkowo oddaje ona liczne gałęzie do narządów klp (grasicze, oskrzelowe, t.osierdziowo-przeponowe),a także : gałęzie do ściany klp : mostkowe, przeszywające, międzyżebrowe przednie, t.mięśniowo-przeponową, t.nabrzuszną górną . Zespolenia występują na poziomie tt.międzyżebrowych przednich (z tylnymi od aorty piersiowej) oraz tt.nabrzuszych gornych ( z dolnymi od t.biodrowej zewnętrznej).

= pień tarczowo-szyjny (odchodzi na przyśrodkowym brzegu m.pochyłego przedniego),dzieli się na : t.tarczową dolną (tarczyca), t.nadłopatkową (pow.tylna łopatki) i t.poprzeczną szyi ( mięsnie karku ,grzbietu i łopatki).

= pień żebrowo-szyjny , od tyłu dochodzi do I żebra, dzieląc się na : t.szyjną głęboką ( do mięśni głębokich karku ) oraz t.międzyżebrową najwyższą (dzieli się na 1 i 2 t.miedzyżebrowe tylne).

= t.pachowa ,gałąż końcowa t.podobojczykowej ,zaopatrująca kończynę gorną, rozpoczyna się na granicy I żebra stanowiąc jej kontynuację. Tętnica ta oddaje w obrebie jamy pachowej kilka gałęzi tj .: t.piersiową najwyższą ( zopatruje górne międzyżebrza), t. piersiowo-barkową (mm.piersiowe,m.naramienny), t.piersiową boczną ( m.zębaty przedni), t.podłopatkową, t.okalającą ramię przednią i tylną.

T.pachowa na poziomie ścięgna m.najszerszego grzbietu przechodzi w

t.ramienną, od której odchodzą :

Tętnice te zespalają się w obrebie dłoni tworząc dwa łuki tętnicze powierzchowny i

głęboki .W zakresie przedramienia od :

= t.promieniowj odchodzą :

= od t.łokciowej odchodzą :

TT.międzyżebrowe tylne - układają się na kręgach do tyłu od przełyku i przewodu piersiowego.,a dalej pod dolną krawędzią żeber między mięśniami międzyżebrowymi Oddają gałęzie : grzbietowe (rdzeniowe), poboczne, skorne boczne.

TT.przeponowe gorne - biegną do cz.lędźwiowej przepony.

TT.przeponowe dolne - łączą się z tt.międzyżebrowymi i t.osierdziowo-przeponową, oddają tt.nadnerczowe górne.

Pień trzewny dzieli się po krótkim przebiegu na : t.wątrobową wspólną (t.żołądkowa prawa,t.żoładkowo-XIIcza,t.żołądkowo-sieciowa prawa,t.trzustkowo-XIIcza górna), t.żołądkowa lewą (gałęzie przełykowe ->żylaki) i t.śledzionową (t.trzustkowa wielka,tt.żołądkowe krótkie, tżołądkowo-sieciowa lewa).Tworza one liczne zespolenia sieciowe,żołądkowe,XIIczotrzustkowe.

T.krezkowa górna (L1) zaopatruje trzustkę,jelito cienkie i 2/3 jelita grubego,dzieli się na :

T.krezkowa dolna (L3) zaopatruje 1/3 dystalną jelita grubego,oddając gałęzie :

TT.nadneczowe środkowe - do nadnerczy ,zespalają się z tt.nadnerczowymi górnymi od t.przeponowej dolnej i tt.nadnerczowymi dolnymi od tt.nerkowych)

TT.nerkowe (tt.nadnerczowe dolne),często występują t.nerkowe dodatkowe

TT jądrowe lub jajnikowe - biegną strono ku dołowi do odpowiednich narządów

TT.lędźwiowe (cztery pary) -między mięsniami brzucha ,zespalaja się z tt.międzyżebrowymi i nabrzusznymi dolnymi.

T.krzyżowa pośrodkowa - drobne naczynie będące kontynuacją aorty w l.posordowej ku dołowi

TT.biodrowe wspólne (gałęzie końcowe aorty brzusznej) ,dzielą się na wysokości dolnej częsci stawu krzyżowo biodrowego na t.biodrowe wewnętrzne (zaopatrują trzewa miednicy) oraz t.biodrowe zewnętrzne (zaopatrujące konczyne dolna)

TT.biodrowe wewnętrzne dzielą się na gałęzie ścienne : t.biodrowo-lędziwowa i t.krzyzowa boczna ,oraz gałęzie trzewne :

(t.odbytnicza dolna,t.kroczowa,t.cewki moczowej,t.opuszki prącia,t.głeboka i grzbietowa prącia.)

TT.biodrowe zewnętrzne oddaje dwie gałęzie : t.nabrzuszną dolną i t.okalająca biodro

głęboką .Po przejściu pod więzadłem pachwinowym zmieniają nazwę na tt.udowe.

T.udowa ;kończy się w rozworze przywodzicieli przechodząc w t.podkolanową ; oddaje

następująće galęzie :

zaopatruje prawie całe udo , dzieląc się na :

= t.okalającą udo boczną (gał.wstępująca i zstępująća)

= t.okalająca udo przyśrodkowa

= tt.przeszywające

- t.zstepująca kolana

- t.Podkolanowa ,oddaje naczynia do kolana tj.: tt. górną boczna i przyśrodkową kolana,

t.środkową kolana, tt.łydkowe,tt.dolne boczna i przyśrodkową kolana.

Pod łukiem ścięgnistym mięsnia płaszczkowatego dzieli się na :

T.piszczelową przednią (tt.wsteczne piszczelowe tylna i przednia, tt.kostkowe

przednie przyśrodkowa i boczna) przechodzi w t.grzbietową stopy

T.piszczelową tylną (t.strzałkowa, t.podeszwowa boczna i przyśrodkowa)

W krążeniu dużym w jego części żylnej wyróżniamy : naczynia żylne głębokie i powierzchowne czyli skórne. Żyły głębokie towarzyszą odpowiednim tętnicom, przy czym tętnicom małym i średnim z reguły towarzyszy po dwie żyły, natomiast z tętnicami większymi biegnie już tylko jedno naczynie żylne. Zasada ta nie dotyczy narządów miednicy mniejszej ,gdzie naczyniom tętniczym towarzyszą sploty żylne oraz jamy czaszki gdzie żyły oponowe przekształciły się w zatoki żylne opony twardej.

Żyłę powierzchowne biegną niezależnie od tętnic, rozpoczynając się gęstymi splotami żylnymi,które stopniowo stają się rzadsze i przechodzą w pojedyncze dość liczne naczynia żylne powierzchowne, uchodzące do żył głębokich.

Kończyna górna - są tu dwie stałe żyły powierzchowne :

Kończyna dolna - analogicznie dwa naczynia żylne powierzchowne stałe :

Tułowie : żyły powierzchowne wpadają do żył głębokich zakresu żyły główne dolnej lub górnej (granica między tymi zakresami przebiega n wys.pępka)

Głowa i szyja : dwa naczynia powierzchowne tj.

Żyły głębokie odpowiadają mniej więcej układowi tętniczemu :

Głowa i szyja - krew odprowadza ż.szyjna wewnętrzna (v.jugularis interna) rozpoczynająca się opuszką żyły do której uchodzą poprzez zatokę esowatą pozostałe zatoki opony twardej mózgowia.

Kończyna górna - krew odprowadza żyła podobojczykowa,powstająca z żyły pachowej a ta z kolei z dwóch żył ramiennych.

Żyła szyjna wew. i żyła podobojczykowa łączą się ze sobą tworząc tzw kąt żylny ( w miejscu tym uchodzą pnie limfatyczne - po lewej pień piersiowy ,po prawej - pień chłonny prawy) i dalej żyłę ramiennogłowową lewą i prawą - VV.brachicephalicae (żyły te zwane były dawniej bezimiennymi). Żyły te po krótkim przebiegu tworzą Żyłę głowną górną (V.cava superior).Żyła ta zbiera drobne dopływy ze ścian i narządów klp, a następnie uchodzi do przedsionka prawego serca.

Ponadto należy wspomnieć o największym dopływie żyły głównej górnej tj.żyle nieparzystej (v.azygos).Żyła ta zbiera krew żylną ze ścian klp (żż.międzyżebrowe) i powstaje ze zlania się ż.lędźwiowej wstępującej prawej i żyły podżebrowej prawej . Ponadto uchodzą do niej analogiczne lecz mniejsze żyły nieparzyste (leżące po stronie lewej kręgosłupa) krótka i krótka dodatkowa,a także dopływy trzewne (przełyk,osierdzie).

Kończyna dolna - żyła podkolanowa, przechodzi w żyłe udową ,która z kolei przechodzi bezpośrednio żyłę biodrową zewnętrzną .Ta łączy się z żyłą biodrową wewnętrzną zbierająca krew z narządów miednicy mniejszej i tworzą żyłę biodrową wspólną. Obie żyły biodrowe wspólne zlewając się tworzą żyłę główną dolną (V.cava inferior).

Dopływami żyły głównej dolnej są analogiczne do tętnic żyły ścian jamy brzusznej i parzystych narządów miąższowych (nerki,nadnercza,gonady).

Z narządów nieparzystych krew żylną odprowadza żyła wrotna (v.portae) ,powstająca z żyły śledzionowej i żyły krezkowej górnej. Żyła wrotna prowadzi krew bogatą w składniki odżywcze lecz słabo utlenowaną do wątroby ,gdzie rozgałęzia się stopniowo aż do poziomu żył międzyzrazikowych,które przechodzą w sieć naczyń włosowatych. Kapilary z kolei uchodzą dożył środkowych, które przechodząc kolejno w naczynia większego kalibru tworzą ostatecznie trzy żyły wątrobowe (prawą, lewą i środkową) uchodzące do żyły głównej dolnej tuż przed jej wejściem do przedsionka prawego.

Istnieją zespolenia układu żyły wrotnej z układem żyły głównej dolnej- marskość wątroby

- poprzez żyłę prostniczą górną ze splotami żylnymi okołoodbytniczymi

Poza żyłą główną górna i dolną do przedsionka prawego uchodzą ponadto naczynia żylne zbierające krew z serca tj . zatoka wieńcowa (sinus coronarius), żż.przednie serca i żż.najmniejsze serca.

Poza krążeniem dużym mamy także układ krążenia małego ,którego zadaniem jest dostarczenie krwi odtlenowanej do obszaru wymiany gazowej w pęcherzykach płucnych i dalej z pęcherzyków krwi utlenowanej do krążenia dużego. Stąd w krązeniu małym naczynia tętnicze tj.prowadzące krew od serca ,zawierają krew słabo wysyconą tlenem,zaś naczynia płucne żylne zawierają krew bogatą w tlen.

Układ ten rozpoczyna się pniem płucnym ,który wychodzi z przedsionka prawego i dzieli się po krótkim przebiegu na dwie tt.płucne prawą i lewą.Tętnice te z kolei w zależnośi od budowy płatowej i segmentowej płuc dzielą się po str.prawej na tt.górnopłatową i t.pośrednią (do płata środkowego i dolnego),zaś po str.lewej dzielą się na tt.gorno i dolnopłatową. Kolejne podziały tych naczyń prowadzą sieci kapilar okołopęcherzykowych z których z kolei wychodzą naczynia żylne płuc.Naczynia te przebiegają w przegrodach międzyzrazikowych i dalej miedzysegmentowych tworzą ostatecznie po dwa końcowe naczynia żylne w każdym płucu tj.żyłę płucną górną i dolną , które uchodzą do przedsionka lewego serca .

Układ chłonny

= naczynia i przewody chłonne

= tkanka limfatyczna w postaci grudek, migdałków i ezłów chłonnych

= grasica

A. Naczynia chłonne :

B.Schemat spływu chłonki

= lewej połowy klp (pień oskrzelowo-śródpiersiowy lewy)

= szyji i głowy po lewej (pień szyjny lewy)

= lewej kończyny górnej (pień podobojczykowy lewy)

a następnie uchodzi w lewym kącie żylnym

pnia chłonnego prawego, który kończy się w prawym kącie żylnym.

C.Tkanka chłonna

= charakterystyczna budowę z torebką łącznotkankową

= rozmieszczone w sąsiedztwie narządów

= grupy węzłów chłonnych : pachwionowe,pachowe, nadobojczykowe, szyjne itp.

= chłonka przepływając przez węzły chłonne zabiera z nich namnożone młode

limfocyty

D. Grasica (thymus)

Limfocyty typu B powstają w szpiku kostnym i odpowiadają za produkcję przeciwciał

czyli za odporność typu humoralnego.

Śledziona (lien, spleen)

= magazyn krwi (także watroba)

= cmentarzysko ,kontrola jakości ereytrcytów

= narząd chłonny , wytwarza limfocyty , bierze udział w reakcjach odpornościowych

= rusztowanie (beleczki śledziony) + torebka włóknisto sprężysta

= miazga śledziony

- 1 -



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Układ moczowo - płciowy, studia fizjoterapia, fizjologia
Układ krążenia i chłonny, FIZJOTERAPIA, Fizjologia
Układ naczyniowy, studia fizjoterapia, fizjologia
Układ hormonalny, studia fizjoterapia, fizjologia
uklad krazenia, Dietetyka CM UMK, Fizjologia
fizjo.oddychanie, studia fizjoterapia, fizjologia
Obwodowy i wegetatywny układ nerwowy cz 2 - 2007, fizjoterapia, fizjologia
WYKŁAD- UKŁAD NERWOWY, Medyczne, Studia pielęgniarstwo, Fizjologia
Układ krążenia - Anatomia, STUDIA, Anatomia
test fizjologia !!!!, Studia, Fizjoterapia, Studia - fizjoterapia, Fizjologia, fizjologia egzamin tr
uklad pokarmowy ćw. 4 semestr 2, Fizjoterapia, Fizjologia
Układ oddechowy, Medyczne, Studia pielęgniarstwo, Fizjologia
sanocka-fizjologia, studia fizjoterapia, fizjologia
Obwodowy i wegetatywny układ nerwowy cz 1 - 2007, fizjoterapia, fizjologia
uklad oddechowy ćw. 3 semestr 2, Fizjoterapia, Fizjologia
SŁOWNICZEK, studia fizjoterapia, fizjologia
Wykład 6.Układ rozrodczy, Medyczne, Studia pielęgniarstwo, Fizjologia
fizjologia[2], studia fizjoterapia, fizjologia

więcej podobnych podstron