Aparat		Zastosowania		Budowa		Dodatkowe informacje
APARATY STOSOWANE W UZĘBIENIU MLECZNYM I MIESZANYM
PŁYTKA PRZEDSIONKOWA	Tyłozgryz Zgryz otwarty		Nie dotyka zębów i wyrostków zęb. Obrzeżem jedynie do lini demarkacyjnej. Wyk. W zgryzie nawykowym/ konstrukcyjnym. Przy zastosow. Zapory z drutu/akrylu dla języka		Bierny/czynnościowy Ćw. Mięśni warg i policzków (3 x dziennie), blokada w nawykowym ustnym torze oddychania. Odzwyczajanie od parafunkcji. Nosić cały czas.
PŁYTKA PRZEDSIONKOWA INDYWIDUALNA AKRYLOWA	TYŁOZGRYZ z wychyleniem siekaczy górnych		Wykonana na modelach w zgryzie konstrukcyjnym z wysunięciem żuchwy. Akryl przylega tylko do koron i częściowo do wyr. zęb. siekaczy i kłow górnych; sięga od sklepienia górnego do dolnego przedsionka j. ust; w wymiarze poprzecznym pokrywa drugie trzonowce mleczne. W zgryzie otwartym ->zapora dla języka (drut/akryl). Gdy do blokady oddychania ustami/do ćwiczeń - w zgryzie indywidualnym.		Odsuwa policzki i wargę dolną ->doprzednia rozbudowa dolnego łuku zęb i obu łuków na szer. Zmusza dziecko wysuwania żuchwy. Dokładając akrylu można korygować ustawienie górnych przednich zębów.
PŁYTKA PRZEDSIONKOWA STANDARDOWA POLIAMIDOWA (Schonera)	TYŁOZGRYZ ZGRYZ OTWARTY (częściowy), Przednie zgryzy krzyżowe, przewieszone.		Tworzywo termoplastyczne (temp. 60-80*) W zgryzie otwartym-> druciana zapora dla języka		3 rozmiary (1->do 3r.ż, 2->3-5r.ż, 3->5-7r.ż.) Dodatkowo: ćw. Mięśniowych (wyciąganie płytki z ust przy silnym zwarciu warg i dociskanie języka do podniebienia przy zwartych łukach zębowych) 10-20 ruchów ćwiczebnych x dziennie Nosić w nocy i w ciągu dnia do ćwiczeń.

Aparat	Zastosowania	Budowa	Dodatkowe informacje
PŁYTKA PODNIEBIENNA Z WAŁEM PROSTYM	POGŁĘBIONY NAGRYZ ZĘBÓW SIECZNYCH (zgryz głęboki)	Masa akrylowa pokrywa podniebienie i przylega do ścian podnieb. zz. bocznych powyżej ich największej wypukłości (mogą wyrastać). Wał prosty od kła do kła, potem do brzegów siecznych (hamuje wyrastanie siekaczy). Poprawa retencji (mleczne-> zaklinowanie płytki w obrębie zz. bocznych masą szybkopolimer. Mieszane-> klamry na 6.	Bierny Przy zwarciu szczęk zęby przednie dolne uderzają o wał co powoduje skracanie zębów dolnych, jak i górnych. Rozklinowuje boki - tu wyrzynają się zęby. Nosić całą dobę.
PŁYTKA PODNIEBIENNA Z WAŁEM SKOŚNYM	TYŁOZGRYZY z przechyleniem (retruzja) siekaczy górnych.	W płycie górnej od kła do kła biegnie wał skośny skierowany od tyłu do przodu i góry, opiera się na guzkach podnieb. zz. Przednich -> ślizganie zębów-> wysunięcie żuchy i wychylenie siekaczy górnych. Stos. klamry w celu lepszego utrzymania.	Wał skośny podnosi zgryz a zęby przednie dolne ślizgają się po nim powodując wysuwanie żuchwy. Siekacze dolne uderzają o górne wychylając i skracając je. Nosić całą dobę.
RÓWNIA POCHYŁA	DOPRZDEDNIE WADY ZGRYZ KRZYŻOWY PRZEDNI	Akrylowy. Prawidłowe ukształtowanie ukosu - nachylony do górnych zębów (zęba) znajdujących się w odwrotnym nagryzie pod kątem nie większym niż 45*. Ząb górny powinien zachodzić w czasie nagryzania 2mm na ukos równi.	Bierny Musi być + test czynnościowy (kontakt brzegów siekaczy dolnych z wychylanym zębem/zębami górnymi) i brak stłoczeń (m-sce na wychylany ząb). Zawsze dochodzi do spłycenia nagryzu (stos. w przypadkach nagryzu pionowego powyżej 2mm) Wizyty kontrolne co 2-3 dni. Max. Okres leczenia 6 tyg.

Aparat	Zastosowania	Budowa	Dodatkowe informacje
RÓWNIA SKRZYDEŁKOWA	WADY DOPRZEDNIE z głębszym odwrotnym nagryzem pionowym.	Akryl pokrywa korony dolnych zz. przednich, w górnej cz. uformowana równia podchodząca pod zz. przednie górne. Dwa akrylowe skrzydełka przylegające do ścian językowych zz. trzonowych -> lepsze utrzymanie.	Zęby Mleczne
RÓWNIA PROSTA	WADY DOPRZEDNIE ZGRYZ KRZYŻ. PRZEDNI	Masa akrylowa nie może dotykać przyzębia (grubość max. 0,5mm). Płaszczyzna ślizgowa w m-scu nagryzu siekaczy górnych powinna być lekko wypukła, styczna do m-sca nagryzu ma tworzyć z koroną zęba górnego kąt 45*, w dalszej cz. spłaszcza się i modeluje by sięgała ok. 5mm za m-scem nagryzu.	Ruchoma/ zacementowana na stałe (1 do kilku tyg). Mieszane/ stałe Warunki kliniczne: + test cofania m-sce na wychylane zęby odwrotny nagryz pionowy powyżej 2mm. Po uzyskaniu zgryzu prostego kontynuacja leczenia plytką aktywną górną z łukiem zstępującym.
RÓWNIA NAKŁADKOWA	WADY DOPRZEDNIE z płytkim nagryzem pionowym	Akryl pokrywa korony zz. dolnych, w cz. przedniej uformowana jest równia pochyła, na której ukos nagryzają siekacze i kły górne. Nakładka na zębach bocznych zapobiega wydłużaniu trzonowców (nie będzie powikłania zgryzem otwartym). W trakcie leczenia przebudowa szybkopolimerem.	Mleczne

Aparat	Zastosowania	Budowa	Dodatkowe informacje
CZEPIEC Z PROCĄ BRÓDKOWĄ	WADY PRZODOZGRYZU ZGRYZ OTWARTY CAŁKOWITY (mleczne/mieszane/stałe)	*czepiec z taśm (3cm) obejmujących owłosioną skórę głowy/ czoło *cz. obejmująca bródkę (kształt odwróconej litery H, jedno ramięprzylega do wargi dolnej i bródki od przodu, drugie do podbródka) do ich końców przyszywamy gumy. *gumy (naciąg 300-500g) biegnące z pętelkami z boku zapinanymi na guzikach przyszytych do czepca (przyczepienie guzików tak by wektor sił przechodził w okol ssż)	Zewustny, czynny Wspomaga mioterapię, szlifowanie zz. mlecznych (należy zeszlifować klinujące zęby mleczne), wewustne aparaty regulacyjne. Po leczeniu aparatami regulacyjnymi/ po operacyjnym leczeniu progenii/laterogenii/zgryzu otwartego całkowitego jako retajner. Czas stosowania powinien być krótki (uszkadzające działanie cofanych głów żuchwy na struktury ssż), a siły wywiązywane przez gumy niewielkie. Dłuższe użytkowanie możę doprowadzić do dyskopatii polegającej na doprzednim przemieszczeniu krążka stawowego. Zakładać na noc i podczas posiłków.

Aparat	Zastosowania	Budowa	Dodatkowe informacje
APARATY CZYNNOŚCIOWE
Aparat blokowy -Andresena	Wady zgryzowe i zębowe: -tyłozgryzy, tyłożuchwie -przodozgryzy, przodożuchwie -zgryz krzyżowy -przemieszczenie boczne żuchwy -zgryz przewieszony -zgryz głęboki -zgryz otwarty -rotacje zębów	-górna i dolna płyta połączone w płaszczyźnie zgryzowej masą akrylową -łuk wargowy -zagłębienia -odbicie powierzchni podniebiennych i językowych -płaszczyzny wodzące.	-czynnościowy i biomechaniczny -wykonujemy w zgryzie konstrukcyjnym -przesunięcie łuków zębowych uzyskuje się przez formowanie ukosów( dystalizacja -ukosy od strony mezjalnej zęba od góry i przodu do tyłu i dołu, pow. dystalną zaś się uwalnia. .Przesunięcie do przodu-ukosy od strony distalnej i uwolnienie masy od strony mezjalnej.) -uwolnienie powierzchni żujących zębów umożliwia wyrastanie w wymiarze pionowym a pozostawienie masy powoduje skracanie zębów. -należy nosić w nocy i 2-3 h w ciągu dnia
Aktywator Klammta	-zgryzy głębokie -tyłozgryzy -przodozgryzy -protruzja dwuszczękowa	-wycięta masa akrylanowi w odcinku przednim szczęki i żuchwy (w porównaniu z Andersenem) -silnie zredukowane skrzydełka podniebienne i językowe - 2 łuki wargowe -łuki protruzyjne -łuk podniebienny -peloty -może zawierać utrzymywacze przestrzeni	-wykonujemy w zgryzie konstrukcyjnym -najskuteczniejszy w leczeniu zgryzu w uzębieniu mieszanym i wczesnym stałym -noszenie w dzień i w nocy

Aparat	Zastosowania	Budowa	Dodatkowe informacje
Bionator Baltersa Typ podstawowy	Umożliwienie ukierunkowanego wzrostu szczęk w 3 płaszczyznach Tyłozgryzy, zwężenia, zgryzy krzyżowe	Akryl przylega do dolnego łuku zębowego, części zębodołowej żuchwy i zz. bocznych w szczęce. Zz. przednie górne i podniebienie-odsłonięte. Przez podniebienie przechodzi łuk językowy z pętlą otwartą do przodu (wychodzi z akrylu z okolicy górnych 4). Dogięcie pętli naciskającej na tylną część języka obniża go i wysuwa. Łuk wargowy przylega (przeważnie biernie) do zz. przednich górnych, z boku tworzy pętle sięgające do 6, odsunięte o 4mm od zębów bocznych. W zwężeniach pętle pokryte są akrylem tworząc tarcze policzkowe. W zgryzie krzyżowym tarcze przylegają do zz. dolnych a odsunięte są od górnych. W nacisku warg stosuje się tarczę wargową.	Działanie aparatu jest następstwem odpowiedniego ustawienia żuchwy w stosunku do szczęki, odsunięcia policzków i języka od zębów. Polecane noszenie aparatów przez całą dobę, poza posiłkami. Aparat CZYNNOŚCIOWY. Zgryz konstrukcyjny-pobiera się w zgryzie prostym, z zachowaniem nieznacznej szpary między siekaczami.

Bionator zasłonowy (osłaniający, tarczowy) Bionator odwrotny (otwarty)	Zgryz otwarty, zgryz głęboki przodozgryzy	Do leczenia zgryzu otwartego: różni się od 1 typu stosowaniem bocznych powierzchni nagryzowych, osłoną akrylową odsuniętą od strony podniebiennej zz. siecznych , niższym przebiegiem łuku wargowego, który przechodzi wzdłuż szpary niedogryzowej. Do leczenia zgryzu głębokiego: łuk językowy otwarty w kierunku siekaczy, łuk wargowy przebiega wzdłuż górnych zębów Pętla łuku językowego otwarta od tyłu. Pętle drutu wnikają w akryl w okolicy 6 górnych ( język naciska na przednią cześć podniebienia). Łuk wargowy przebiega wzdłuż zębów przednich dolnych.	Zgryz konstrukcyjny w I kl Angle'a.
Wunderera	przodożuchwie	Blok aparatu przecięty jest wzdłuż płaszczyzny zgryzu. Płyta górna pokrywa podniebienie i pow żujące zz. bocznych. Łuk wargowy biegnie w odległości od zz przednich odsuwając wargę górną. Płyta dolna przylega do dziąsła od strony językowej, pokrywa pow żujące zz. bocznych. Akryl zachodzi na stronę wargową zz. przednich tworząc uchwyt do ich cofania ( lub zamiast tego jest łuk wargowy dolny). Śruba Fischera umieszczona w przedniej części aparatu- powoduje wysuwanie płyty górnej i cofanie dolnej.	Zgryz konstrukcyjny-w max cofnięciu i znacznym podniesieniu.

Aparat	Zastosowania	Budowa	Dodatkowe informacje
Aparat Metzeldera	Głównie tyłozgryz ze stłoczeniem zębów siecznych dolnych, można do przodozgryzów	Płyta górna i dolna, odsłonięte podniebienie 2 skrzydła oparte o górne zęby boczne i dziąsło Śruba za siekaczami dolnymi Łuk wargowy górny przy leczeniu tyło zgryzu, dolny przy przodozgryzach.
Aparat Ostrowskiego	Leczenie zgryzu przewieszonego jedno i obustronnego Płytkie nachodzenie na siebie zębów bocznych	Płyta dolna - przecięta na środku i w pł. zgryzu aby poszerzać tylko dolny łuk Płyta górna - łuk wargowy górny oraz boczna jedna lub dwie pętle naciskające na zęby przewieszone od policzka Śruba za siekaczami dolnymi.
Aparat Lehmana	Tyłozgryz z dużym nagryzem pionowym i poziomym z wychyleniem siekaczy lub bez wychylenia	3 części: - płyta górna - pelota żuchwowa - pokrywa językowe pow. zębów przednich dolnych i część zębodołową żuchwy - 2 sprężyny łączące płyty Utrzymują klamry Adamsa Łuk wargowy górny Może zawierać rurki do wyciągu zewnątrzustnego

Aparat	Zastosowania	Budowa	Dodatkowe informacje
Regulatory funkcji Frankla FrI Fr II Fr III Fr IV	Aparat czynnościowy odsuwa wargi i policzki od wyrostków Wyzwala modelujące działanie języka Zwężenia tyłozgryzy z I lub II klasą Tyłozgryzy z przechyleniem siekaczy lub z nadzgryzem Przodozgryzy Zgryzy otwarte lub protruzja dwuszczękowa	2 tarcze akrylowe odsuniete od zębów i wyr zębodołowych o 2 mm główna masa w przedsionku -łuk podniebienny/językowy, -łuki protruzyje, -klamra na kły górne, ciernie Łuk podniebienny pośrodku podniebienia tworzy małą pętlę otwartą z przodu- rozsuwa tarczę przedsionkową, obie pętle dolnego łuku zmuszają do wysuwania żuchy (odruch) Protruzyjny łuk górny. Klamry obejmują kły gorne tylko od strony przedsionkowej Dolny łuk wargowy i sprężyny prortuzyjne klmry na powierzchniach zujacych- zapobiegaja wciskaniu się aparatu Górny łuk wargowy i dolne peloty wargowe ciernie lub pętelki na przetrzonowcach i 6 górnej -pionowa stabilizacja aparatu	Czas noszenia 24 h

Aparat	Zastosowania	Budowa	Dodatkowe informacje
Aparat Lehmana	Klasy II z podgrupy I z dużym nagryzem poziomym i pionowym bez wychyleni siekaczy dolnych. Można stosowac z aparatami stałymi i wyciągami zewnątrzustnymi	-płya akrykowa górna ( pokrywa pow zujące , brzegi sieczne i ściany przesionkowe zębów do 1/3 ich wysokości ) -pelota żuchowa, -2 sprężyny łączące, -klamry Adamsa, ew rurki do wyciągu zewnętrznego	14 h na dobę późne uzębienie mieszne i wczesne stałe (skok wzrostowy)
APARATY MECHANICZNE
Aparat Crozata	Wszystkie wady zgryzu oprócz zgryzu otwartego	stalowe druty łączone lutem -wygięty łuk podniebienny (językowy) - ramiona językowe przylegające od str. wew. do zębów przedtrzonowych - dwie zmodyfikowane klamry Jacksona obejmujące I trzonowce stałe ( po str. Przedsionkowej wzmocnione przyszyjkowo dolutowanym drutem) - pazur od str. Podniebiennej zachodzący na pow. Żujące I trzonowców ( zapobiega uciskowi) - elementy dodatkowe: sprężyny protruzyjne, retruzyjne, rotujące, dystalizujące, wysoki lub niski łuk wargowy, haczyk do wyciągów międzyszczękowych	Trudny do wykonania i aktywowania

Aparat	Zastosowania	Budowa	Dodatkowe informacje
Podwójne płyty do wysuwania żuchwy wg Schwarza, Mullera, Sandera	Wysuwanie żuchwy	Schwarz: - wodzidła w formie szyn akrylowych lub drucianych w przodzie płyty górnej ( tyłozgryzy), dolnej (przodozgryzy) lub bocznych częściach płyt -czasami 2 pionowe łuki elastyczne łączące obie płyty w tylnej części Muller -wodzidła z profilowanego drutu wbudowane w płytę górną w regionie II przedtrzonowców - płaszczyzny prowadzące w płycie dolnej w odc. Boczbym Sander -wodzidła w śrubie do poszerzania w płycie górnej -w śrubie płyty dolnej są płytki ułatwiające ukształtowanie dolnych płaszczyzn prowadzących Wspólne cechy: - min. 4 elementy utrzymujące : po 2 klamry na zębach przedtrzonowych i 2 na trzonowych	- aparat mechaniczno-czynnościowy -konieczne wystarczające utrzymanie w łuku zębowym - wymiana zębów musi być już prawie lub całkowicie zakończona - wykonywany w zgryzie konstrukcyjnym - bardzo dobre utrzymanie - minimalne zaburzenie mowy - w I tygodniu tylko w dzień nosimy potem 12-24 na dobę

Aparat	Zastosowania	Budowa	Dodatkowe informacje
Krótka płytka aktywna dolna	-przypadki wymagające znacznego poszerzenia dolnego łuku zębowego -tyłozgryz częściowy ze stłoczeniem zębów siecznych dolnych -zgryz przewieszony (wymaga podniesienia zwarcia )	Różnice z płytką Schwarza: -skórcenie zasięgu ramion płyty do przedniej ściany pierwszych zębow tronowych dolnych -brak łuku wargowego -4 klamry Adamsa.	-powinien być noszony przez cała dobę
Płyta aktywna górna z łukiem zstępującym	-zgryzy krzyżowe przednie -przodozgryzy częściowe z płytkim nagryzem zębów siecznych -ujemny nagryz w obrębie zębów wychylonych po leczeniu równią	-różnica z aparatem Bimlera w przebiegu łuku wargowego	-korzystne jest równoczesne stosowanie wałów nagryzowych bocznych ułatwiających rozklinowanie zębów
Płytka Schwarza	Wady poprzeczne, niektóry przednio-tylne i pionowe oraz nieprawidłowości zębowe związane z ułożeniem. Przeciwskazania:brak zakotwienia, zębów w odcinku bocznym, parodontopatie	Płyta podstawowa(podniebienna lub językowa), el. utrzymujące(klamry grotowe Adamsa, protetyczne), el. Czynne( łuk wargowy, sprężyny omegi międzyzębowe, śruby), el. czynnościowe(wał prosty, skośny i boczny) oraz przeciwprzyczynowe(zapora dla języka)

APARATY SPRĘŻYNOWE (ELASTYCZNE)
Aparat Bimlera	Typ A- tyłozgryzy; Typ B- nadzgryzy z zachowaniem I klasy Anglea: Typ C- przodozgryzy Dodatkowo każdy typ posiada trzy odmiany	Typ A- skrzydełka akrylowe podniebienne z których wychodzi łuk wargowy i dwie sprężynki powrotne opierające się o pow podniebienne siekaczy górnych. Łuk dolny łaczy się ze skrzydełkami podniebiennymi i ma nakładke akrylową pokrywającą siekacze dolne. Typ B- patrz wyżej, zamiast spręzynek powrotnych jest łuk górny podniebienny, który powoduje skrócenie i wychylenie górnych zębów. Typ C-patrz TypA, dodatkow w żuchwie od strony językowej znajduje się płytka akrylanowa posiadająca klamry na dolne kły.	Aparat elastyczny i czynnościowy
Kinektor Stockfisha	Tyłozgryzy, przodozgryzy i pionowe wady zgryzu.	Składa się z dwóch płyt połączonych ze soba i ustalonych w zgryzie konstrukcyjnym za pomocą drucianych pozimych pętli ułożonych przedsionkowo w obrębie zebów bocznych. Pomiędzy płytami znajdują się pętle umiejscowine językowo i obciagnięte węzykiem gumowym.	Aparat elastyczny i czynnościowy
Aparaty Karłowskiej	Typ A - tyłozgryzy i tyłożuchwia; Typ B-przodozgryzy i przodożuchwia	Typ A- płyta dolna z dwiema klamrami(chroniącymi przed jej osiadaniem), płyta górna z dwiema sprężynami coffina i łukiem wargowym. Płyty połączone dwoma sprężystymi drutami. Typ B- różni się od typu A: odmiennym przebiegiem sprężyn łączących płyty(w górnej płycie wtopione w ok. kłów, a dolnej w ok. 6)Zamiast łuku wargowego górnego jest dolny, klamry Adamsa na górne5.	Typ A- płyta górna nie przylega do zębów przednich co pozwala na ich cofanie.Przez podścielenie masą szybkopolimeryzującą płyty dolnej można sterować rozbudową łuku dolnego. Typ B- sytuacja odwrotna

---