Scharakteryzuj podmiotowe pojęcie stosunków międzynarodowych
Stosunki międzynarodowe według definicji podmiotowych to rzeczywiste stosunki między ich uczestnikami ( państwa i ich organizacje, podmioty pozarządowe: instytucje i organizacje, narody, grupy etniczne, społeczne, jednostki)
Scharakteryzuj przedmiotowe pojęcie stosunków międzynarodowych
Stosunki międzynarodowe według definicji przedmiotowych są to procesy oddziaływań, współzależności, internacjonalizacji, instytucjonalizacji występujące w rzeczywistości społecznej.
Scharakteryzuj procesualne pojęcie stosunków międzynarodowych
Stosunki międzynarodowe to trans graniczne interakcje podmiotów polityki w środowisku poliarchicznym. Według tej definicji:
a) przedmiotem stosunków są działania wykraczające poza granice ( narodów, państw, kultur, społeczności )
b) podmiotami są zarówno suwerenne państwa jak i uczestnicy niesuwerenni
c) środowisko polityczne w którym mają miejsce interakcje jest głęboko zdecentralizowane
Scharakteryzuj pojęcia opisujące stosunki międzynarodowe:
Środowisko międzynarodowe - środowisko, w którym rozwijają się stosunki międzynarodowe
Poliarchizm - rządy wielu podmiotów międzynarodowych
Pluralizm - czyli istnienie wielu suwerennych państw różniących się pod względem politycznym, gospodarczym, cywilizacyjnym, kulturalnym oraz wielu innych, niepaństwowych podmiotów różniących się stopniem suwerenności i aktywności; wolność wyboru sposobu i realizacji stosunków międzynarodowych
Hierarchizm - istnienie nadrzędnych podmiotów stosunków międzynarodowych które na nie wpływają
Mulilateralizm - istnienie wielu równorzędnych podmiotów wywierających wpływa w środowisku międzynarodowym
Unilateralizm - istnienie jednego podmiotu wywierającego dominujący wpływ w środowisku międzynarodowym
Wymień cechy współczesnego środowiska międzynarodowego
Środowisko międzynarodowe, środowisko, w którym rozwijają się stosunki międzynarodowe. Charakteryzuje się specyficznymi cechami takimi jak:
Poliarchizm czyli rządy wielu podmiotów międzynarodowych, pluralizm czyli istnienie wielu suwerennych państw różniących się od siebie pod względem politycznym, gospodarczym, cywilizacyjnym, kulturalnym oraz wielu innych, niepaństwowych podmiotów różniących się stopniem suwerenności i aktywności, złożoność i żywiołowość ( nietrwałość, przypadkowość, nieformalność ) wzajemnych relacji pomiędzy uczestnikami stosunków międzynarodowych.
Wymień czynniki kształtujące środowisko międzynarodowe
NARODOWE
SPOŁECZNE
DEMOGRAFICZNE
KULTUROWE
IDEOLOGICZNE
GEOGRAFICZNE
TECHNOLOGICZNE ( NAUKOWO-TECHNICZNY )
MILITARNE
HUMANITARNE
EKOLOGICZNE
ORGANIZACYJNO-NORMATYWNE ( ORGANIZACYJNY I NORMATYWNY )
Wymień 3-4 formy stosunków międzynarodowych
Formy stosunków międzynarodowych - w przeciwieństwie do przedmiotu tychże stosunków, który zmienia się wraz z potrzebami państw, ich formy są trwałe.
Na aktywność dyplomatyczną składają się następujące formy:
misje specjalne,
misje stale,
konferencje,
organizacje międzynarodowe.
Misje specjalne - najstarsze z wymienionych form, o charakterze dyplomatycznym, czasowym.
Misje stałe - placówki dyplomatyczne stale reprezentujące dane kraje w państwach goszczących,. Ich początek datuje się na wiek XV.
Obie misje występują w relacjach dwustronnych.
Z kolei konferencje i organizacje międzynarodowe obejmują stosunki wielostronne. Pojawiły się już w XIX wieku, jednak najwięcej w II połowie wieku XX.
Ewolucja form
od doraźnych do stałych,
od dwustronnych do wielostronnych.
Co zakłada doktryna harmonii interesów E. H. Carra?
w stosunkach miedzyn. istnieją głębokie konflikty interesów , dowodził ze ludziom którym powodzi się lepiej, będą chcieli to zachować a biedni nie, wiec stos. miedzyn. to rywalizacja. Nowy ład miedzynarodowy może być ukształtowany przez potęgę a nie moralność. Konflikt miedzy państwami jest nieunikniony
Wskaż na 4-5 wyróżników potęgi państwa w stosunkach międzynarodowych N. J. Spykmana
- Wielkość terytorium;
- Charakter granic;
- Liczba ludności;
- Brak lub występowanie surowców;
- Rozwój gospodarczy i technologiczny;
- Siła finansowa;
- Jednorodność narodowościowa;
- Stopień integracji społecznej;
- Stabilność polityczna i morale narodu.
Scharakteryzuj stabilność systemu międzynarodowego na podstawie wykładni R. Gilpina
System jest stały jeżeli państwo nie widzi korzyści z ewentualnej zmiany. Państwo dąży do zmiany jeżeli spodziewa się korzyści przewyższających ewentualne straty. Zmiany mogą się dokonywać na skutek: poszerzenia terytorium, wzrostu siły ekonomicznej, zdobycia i kontroli zasobów. Osiąganie stanu równowagi między stratami i korzyściami dalszej ekspansji sprawia, że wzrasta tendencja do zachowania statusu Quo. System stabilizuje się jeżeli panstwa zdolne są utrzymać równowagę.
Wymień zadania Sojuszu Północnoatlantyckiego.
Tworzenie podstaw trwałego bezpieczeństwa w Europie, opartego na rozwoju instytucji demokratycznych i pokojowym rozwiązaniu konfliktów. Utrzymanie odpowiedniego potencjału militarnego pozwalającego na niedopuszczenie do wybuchu wojny oraz zapewnienia skutecznej obrony. Posiadanie ogólnej zdolności do rozwiązywania konfliktów i kryzysów mających wpływ na bezpieczeństwo członków. Aktywne rozwijanie dialogu z innymi państwami oraz ugrupowaniami wyrażającymi gotowość do współpracy w zakresie bezpieczeństwa.
Wymień zadania OBWE
Celem organizacji jest działanie, we współpracy z ONZ na rzecz pokojowego rozwiązywania konfliktów (środki dyplomatyczne, misje) a zarazem stworzenie obszaru bezpieczeństwa. Szerokie pojmowanie bezpieczeństwa obejmuje: prawa człowieka, działalność instytucji demokratycznych, dyplomację prewencyjną, kontrolę zbrojeń oraz bezpieczeństwo ekonomiczne i ochronę środowiska. Organizacja zajmuje się ustanawianiem norm regulujących stosunki między państwami i między państwem a jego obywatelami oraz nadzorem wykonywania tych norm.
Obszary zainteresowania OBWE ujęte są w 3 tzw. koszyki:
1) bezpieczeństwo w Europie (zasady m.in. nienaruszalności granic, poszanowania praw człowieka, równouprawnienia oraz środki służące do budowy wzajemnego zaufania i kwestie dotyczące rozbrojenia),
2) współpraca w dziedzinie gospodarki, nauki, techniki i ochrony środowiska,
3) współpraca w kwestiach humanitarnych i innych (kultura, oświata, mniejszości narodowe, niedyskryminacja - ogólnie tzw. ludzki wymiar).
Skromne środki i rzeczywisty brak sankcji powoduje, iż aktywność OBWE jedynie uzupełnia działania innych organizacji o charakterze międzynarodowym.
Wymień zadania Rady Europy
Według swego statutu organizacja ta może zajmować się wszystkimi problemami europejskimi, jeśli nie dotyczą one sfery wojskowości i obronności, wskutek czego jej działalność koncentruje się głównie na: demokracji, kulturze i ochronie dziedzictwa narodowego, edukacji, ochronie środowiska, sprawach socjalnych oraz ochronie praw człowieka. Celem Rady jest "osiąganie ściślejszego związku między jej członkami, dla ochrony i popierania ideałów i zasad, które stanowią ich wspólne dziedzictwo na rzecz ich postępu gospodarczego i społecznego". Organizacja wydaje akty określane mianem konwencji - nie mają one charakteru wiążącego, pełnią rolę wytycznych i tworzą standardy prawa. Za nieprzestrzeganie konwencji Rada nie może nałożyć żadnych sankcji na dany kraj, jest to m.in. wynikiem zasady jednomyślności obowiązującej w Radzie Europy przy podejmowaniu decyzji, która często prowadzi do paraliżu działań organizacji. Do tej pory Rada uchwaliła m.in. następujące konwencje: Europejską Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (1950), Europejską Kartę Socjalną (1961), a także Konwencję na temat Bioetyki (1997). Odgrywa też ważną rolę w tworzeniu prawa europejskiego, pomagając w opracowaniu wielu europejskich traktatów.
Wymień zadania Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Europejski Trybunał Praw Człowieka
europejski organ sądownictwa międzynarodowego powołany do kontroli przestrzegania praw człowieka
Orzeka w sprawach praw człowieka zapisanych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i protokołach dodatkowych do niej.
Jest to wyłącznie organ Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Oznacza to, że został on utworzony na mocy tej Konwencji oraz, że to ta Konwencja i dołączone do niej protokoły określają jego kompetencje i sposób funkcjonowania.
Zgromadzenie plenarne Trybunału: w tym składzie Trybunał załatwia jedynie sprawy administracyjne, nie rozpatruje w tym składzie skarg wniesionych do Trybunału. Wielka Izba trybunału: w tym składzie Trybunał rozpatruje skargi przekazane przez Izbę Trybunału oraz rozpatruje 'odwołania' od orzeczeń izb. Izba Trybunału: podstawowy skład w jakim Trybunał rozpatruje merytorycznie skargi skierowane do niego. Panel Wielkiej Izby: Decyduje czy wielka Izba trybunału zajmie się rozpatrzeniem 'odwołania' złożonego na podstawie EKPC. Komitet Trybunału: skład może jedynie badać dopuszczalność skargi indywidualnej złożonej do trybunału, Komintet może jednomyślnie zdecydować o niedopuszczalności skargi.
Wymień zadania ONZ
Utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego w oparciu o wyrzeczenie się: polityki przemocy w stosunkach między państwami, ekspansji terytorialnej oraz procesu rozbrojenia. Rozwijanie przyjaznych stosunków między państwami. Umocnienie praw państw do suwerenności i swobody wyboru form rządów. Rozwój współpracy gospodarczej na zasadach równości i wzajemnych korzyści. Rozwój współracy międzynarodowej w dziedzinie społecznej i kulturowej. Wspieranie praw człowieka i ich przestrzegania.
Wymień funkcje ONZ
ONZ u progu XXI w.
poszukiwanie nowego konsensusu w zakresie bezpieczeństwa międzynarodowego;
zapewnienie bezpieczeństwa zbiorowego poprzez działania prewencyjne;
użycie siły na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa zbiorowego;
dążenie do zwiększenia efektywności Narodów Zjednoczonych w XXI wieku.
przywrócenie znaczenia Zgromadzeniu Ogólnemu poprzez skoncentrowanie się w jego pracach na rzeczach najistotniejszych;
zwiększenie wiarygodności, legitymizacji oraz reprezentatywności Rady Bezpieczeństwa;
zwiększenie współpracy Rady Bezpieczeństwa z organizacjami ponadregionalnymi, regionalnymi i subregionalnymi;
skoncentrowanie działań instytucjonalnych na państwach w których zakończyły się konflikty;
przyjęcie nowych rozwiązań instytucjonalnych w zakresie społecznych i ekonomicznych zagrożeń dla bezpieczeństwa międzynarodowego;
nadanie nowej legitymizacji Komisji Praw Człowieka;
usprawnienie działań sekretariatu.
Wymień i opisz dwie struktury konstytuujące działania ONZ
Organami ONZ są: Zgromadzenie Ogólne NZ, Rada Bezpieczeństwa, Rada Gospodarczo- Społeczna (jest organem, do zadań którego należy w szczególności rozwiązywanie zagadnień postępu i rozwoju gospodarczego, problemów zatrudnienia, ochrony zdrowia, współpracy kulturalnej oraz powszechnego przestrzegania praw człowieka. W tym zakresie koordynuje współdziałanie ONZ z organizacjami wyspecjalizowanymi oraz organizacjami pozarządowymi. Rada składa się z 54 członków wybieranych przez Zgromadzenie Ogólne. Jej uchwały mają charakter zaleceń), Rada Powiernicza NZ, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości oraz Sekretariat ONZ (kieruje nim Sekretarz Generalny. Wybierany jest na kadencję pięcioletnią przez Zgromadzenie Ogólne na wniosek Rady Bezpieczeństwa. Do kompetencji sekretarza generalnego należy zarządzanie majątkiem ONZ, prawo uczestniczenia w posiedzeniach wszystkich organów organizacji, może również zwracać uwagę Radzie Bezpieczeństwa na każdą sprawę, która, według jego oceny, zagraża pokojowi).Z ONZ związane są tzw. organizacje wyspecjalizowane, połączone z nią umowami międzynarodowymi. Realizują one zadania szczegółowe. Jest ich kilkanaście m. in. Międzynarodowa Organizacja Pracy(ILO, polski skrót to MOP, założona w 1919 r której celem działania ujednolicenie ustawodawstwa pracy obowiązującego w różnych państwach poprzez uchwalenie odpowiednich konwencji i zaleceń oraz kontrolowanie wykonywania tych konwencji i zaleceń miedzy innymi przez doroczne badanie sprawozdań składanych przez rządy państw członkowskich a także rozpoznawanie skarg składanych przez członków MOP na innych jej członków z powodu niewykonywania ratyfikowanych konwencji. Siedzibą MOP jest Genewa), Organizacja do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (skrót w j. ang. To FAO, działająca od 1945 r. i mająca na celu polepszenie wytwarzania, wymiany i dystrybucji produktów rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa, zachowanie zasobów naturalnych, udzielanie pomocy technicznej krajom słabiej rozwiniętym. Siedzibą FAO jest Rzym), Światowa Organizacja Zdrowia.
Wymień i opisz podwójną formułę rezolucji RB ONZ (czego one dotyczą)
uchwały jednego z sześciu głównych organów Organizacji Narodów Zjednoczonych
szczególne znaczenie mają rezolucje Rady Bezpieczeństwa dotyczące utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa,
decyzje o zastosowaniu sankcji nie wymagających użycia siły zbrojnej (art. 41. Karty)
decyzje o sankcjach zbrojnych (art. 42 Karty).
Jako jedyne spośród rezolucji uchwalanych przez organy ONZ, mają moc prawnie wiążącą dla państw - na mocy art. 25 Karty Narodów Zjednoczonych. Ich legalność nie może być kwestionowana, nie podlegają także kontroli sądowej ze strony Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości
Wymień i scharakteryzuj 2-3 agendy ONZ
WYSPECJALIZOWANE ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE:
Organizacja Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (IBRD), Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju (IDA), Międzynarodowa Korporacja Finansowa (IFC), Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), Powszechny Związek Pocztowy (UPU), Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU), Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO), Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO), Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA), Światowa Organizacja Handlu (WTO), Układ Ogólny o Taryfach Celnych i Handlu (GATT), Międzynarodowa Organizacja Pracy(ILO, polski skrót to MOP, założona w 1919 r której celem działania ujednolicenie ustawodawstwa pracy obowiązującego w różnych państwach poprzez uchwalenie odpowiednich konwencji i zaleceń oraz kontrolowanie wykonywania tych konwencji i zaleceń miedzy innymi przez doroczne badanie sprawozdań składanych przez rządy państw członkowskich a także rozpoznawanie skarg składanych przez członków MOP na innych jej członków z powodu niewykonywania ratyfikowanych konwencji. Siedzibą MOP jest Genewa), Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF, polski skrót to MFW, założony w 1944 r i mający na celu podejmowanie działań stabilizujących zakłócenia bilansu płatniczego państw członkowskich, ułatwianie wzajemnych rozliczeń między członkami MFW, udzielanie pożyczek, doradztwo finansowe i gospodarcze. Siedzibą MFW jest Waszyngton),
ORGANIZACJE UTWORZONE PRZEZ ZGROMADZENIE OGÓLNE ONZ:
Międzynarodowy Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom (UNICEF), Urząd Wysokiego Komisarza ONZ do spraw Uchodźców (UNHCR), Organizacja NZ do spraw Rozwoju Przemysłowego (UNIDO), Konferencja Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju (UNCTAD), Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO, założona w 1945 r i mająca za zadanie przyczyniać się do utrzymania pokoju i bezpieczeństwa poprzez popieranie współpracy międzynarodowej w zakresie nauki, kultury i wychowania - np. organizowanie międzynarodowych programów badawczych, rozwój wymiany informacji, patronowanie imprezom artystycznym, prowadzenie działalności zmierzającej do odbudowy i ochrony najcenniejszych zabytków. Siedzibą UNESCO jest Paryż.)
Wymień 3-4 problemy które determinują działania ONZ (na podstawie Milenijnych Celów Rozwoju)
Wyeliminować skrajne ubóstwo i głód, Zapewnić powszechne nauczanie na poziomie podstawowym, Promować równość płci i awans społeczny kobiet, Ograniczyć umieralność dzieci, Poprawić opiekę zdrowotną nad matkami, Ograniczyć rozprzestrzenianie się HIV/AIDS, malarii i innych chorób, Stosować zrównoważone metody gospodarowania zasobami naturalnymi, Stworzyć globalne partnerskie porozumienie na rzecz rozwoju
Wymień cele działania Unii Europejskiej
Promowanie harmonijnego rozwoju działalności gospodarczej. Ciągły i zrównoważony wzrost gospodarczy. Większa stabilizacja. Przyspieszenie tempa podnoszenia poziomu życia społecznego. Zacieśnienie związków między państwami. Otwarcie granic, swobodny ludzi, kapitału, usług i towarów, tworzenie więzów solidarności poprzez wdrażanie wspólnej polityki i instrumentów finansowych ( wspólna waluta).
22. Co oznacza pojęcie „kooperatywnego systemu bezpieczeństwa”
Chodzi tutaj o wspólna odpowiedzialność za bezpieczeństwo. Razem prowadzona jest polityka obronna, nie ma stosowania siły, rozwiązywanie sporów odbywa się na zasadzie współpracy. Taką współpracę można zauważyć między NATO a Unią Europejską, która co raz bardziej rozwija wspólną politykę zagraniczną i obrony.
23. Co oznacza pojęcie „koncepcji niepodzielnego i wszechstronnego bezpieczeństwa”
Jest to jedna z koncepcji OBWE odnosząca się do równości państw i konsensusu przy podejmowaniu decyzji. Koncepcja ta obejmuje bezpieczeństwo w aspektach polityczno-wojskowych, gospodarczych i prawa człowieka.
24. Wymień i scharakteryzuj państwo położone na obszarze „Euroazjatyckich Bałkanów”
Afganistan: należy do najsłabiej rozwiniętych gospodarczo państw świata. Kraj ten jest nieustanie wyniszczany przez różne konflikty międzynarodowe (wojna z Rosją, atak przez Stany Zjednoczone) jak i regularną wojnę domową (względy ekonomiczne, ideologiczne, społeczno-etniczne; mozaika kulturowa). Ciągłe konflikty spowodowały klęskę humanitarną tego kraju. Społeczeństwo podzielone jest na małe wspólnoty którymi często rządzi przywódca duchowy ( religia - islam ). Występuje tu też odmienność ustrojowa i polityczna względem państw regionu. Afganistan jest wspomagany przez społeczność międzynarodową poprzez wpompowywanie wielkich sum pieniężnych na odbudowe i demokratyzacje tego kraju. W akcji międzynarodowej, stabilizacyjnej biorą udział min. Państwa będące w NATO (jednak nie tylko).
25. Podaj charakterystykę państwa „upadłego”
cechą tego procesu jest upadek porządku państwowego, społecznego i gospodarczego, masowe naruszenia praw człowieka, wewnętrzne konflikty zbrojne, fragmentaryzacja społeczeństwa. Degradacja państwa przebiega od państwa słabego (weak state), przez państwo upadające (failing state) aż po państwo upadłe (failed state) lub wręcz całkowitą katastrofę państwowości (collapsed state).
26. Czynniki globalizacji
Liberalizacja przepływów kapitałowych, towarowych, dóbr i usług. Rewolucja technologiczna. Przyspieszony transport, redukcja kosztów. Aktorzy niepaństwowi ( Konsorcja wielonarodowe, Grupy przestępcze, Grupy terrorystyczne)
27. Wymień rządowe podmioty stosunków międzynarodowych
NATO, ONZ, NAFTA, CEFTA
28. Wymień pozarządowe podmioty stosunków międzynarodowych
instytucje, grupy etniczne, grupy społeczne, jednostki
określenie międzynarodowych organizacji pozarządowych zdefiniowano w rezolucji RGiS ONZ z 27 lutego 1950 jako organizacje działające w sferze stosunków międzynarodowych, które nie zostały utworzone na podstawie umowy międzynarodowe, lecz w oparciu o statuty i regulaminy, czyli akty o charakterze wewnętrznym
Konwencjonalne organizacje pozarządowe
-federacje organizacji międzynarodowych
-organizacje o członkostwie uniwersalnym
-organizacje międzykontynentalne
-organizacje regionalne o ograniczonym członkostwie
Pozostałe organizacje pozarządowe
-organizacje wydzielające się lub półautonomiczne
-organizacje specjalistyczne
-organizacje narodowe zorientowane międzynarodowo
-organizacje nieaktywne lub rozwiązywane
29. Scharakteryzuj politykę międzynarodową wybranego państwa
Francja: Centralnym założeniem francuskiej polityki międzynarodowej uczynienie z Europy jednolitej siły gospodarczej i politycznej. Taka wizja Europy jest środkiem do zapewnienia Francji utrzymania pozycji mocarstwowej i dużego wpływu na sprawy międzynarodowe, wykraczającego poza potencjał gospodarczy państwa. Europa jest uznawana za organizm, który może pomnożyć narodowy potencjał Francji ("silna Francja w silnej Europie"). Francja stara się aktywnie uczestniczyć w najistotniejszych forach, jak Rada Bezpieczeństwa ONZ czy Grupa G-8, jednocześnie przeciwstawiając się ich zdominowaniu przez jakiekolwiek z innych mocarstw, zwłaszcza USA (np. NATO, Grupa G-8). Generalnie Francja uważa nadmierne wpływy USA w Europie za niepożądane i stanowi główną siłę zmierzającą do ich ograniczenia poprzez wzmocnienie struktur europejskich. Francja jest jednym z czołowych oponentów globalizacji, którą ucieleśnia liberalizm gospodarczy i amerykański sposób życia, postrzegając ją jako zagrożenie swojej wyjątkowej kultury i stąd opowiada się za promocją różnorodności kulturalnej i przeciwstawia nieskrępowanej liberalizacji różnych sfer życia międzynarodowego.
30. Scharakteryzuj politykę międzynarodową Federacji Rosyjskiej (4-5 elementów)
POLITYKA ZAGRANICZNA FEDERACJI ROSYJSKIEJ
WSPÓŁPRACA MIĘDZY ROSJĄ A ZACHODEM (NATO-UE-USA)
UTWORZENIE RADY ROSJA-NATO, szczyt Rosja-NATO 2002r., RZYM
DĄŻENIE DO ZWIĘKSZENIA ROLI FR W ŚWIECIE
NADZIEJE NA SZYBSZY ROZWÓJ GOSPODARCZY, WZROST NAPŁYWU KAPITAŁU I NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII
ASYMETRYCZNY CHARAKTER PARTNERSTWA STRATEGICZNEGO Z USA:
WPŁYW USA NA STOSUNKI POLITYCZNE I GOSPODARCZE FR Z KRAJAMI ZALICZANYMI PRZEZ USA DO „OSI ZŁA”
WOJSKOWA OBECNOŚĆ USA W UZBEKISTANIE, KIRGISTANIE I GRUZJI /monopol Rosji/;
NARUSZENIE PRZEZ USA DOTYCHCZASOWEGO PARYTETU NUKLEARNEGO MIĘDZY OBU PAŃSTWAMI;
NIEPOWODZENIA W POLITYCE BEZPIECZEŃSTWA ROSJI:
- WPŁYW NA POLITYKĘ NATO;
- PRZEŁOM W STOSUNKACH Z UNIĄ EUROPEJSKĄ;
- POZYCJA NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ.
Demokratyczny wybór nowej Rosji warunkował jej politykę zagraniczną: odżegnanie się od zimnowojennego postrzegania świata, odrzucenie prymatu ideologii, włączenie się na bazie szerokiej współpracy z dojrzałymi demokracjami zachodnimi do wspólnoty „współczesnej cywilizacji”. Cechą polityki zagranicznej jest koncentracja na interesach i odbudowie potęgi. Obecnie istnieje zgoda wśród rosyjskich polityków, ¿e w stosunkach międzynarodowych państwo powinno dbać przede wszystkim o zapewnienie integralności terytorialnej, stabilności i bezpieczeństwa, pojmowanego wielowymiarowo - od wojskowo-politycznego, poprzez geoekonomiczne, po bezpieczeństwo informacyjne. W międzynarodowym podziale pracy Rosja dąży do zajęcia równoprawnego miejsca. Status Rosji w stosunkach międzynarodowych jest warunkowany jej położeniem geopolitycznym, roli stałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ, a tak¿e przynależności do klubu potęg jądrowych. Współczesna Rosja nie ma żadnych bezpośrednich wrogów, ale nie ma też prawie żadnych stałych sojuszników.
31. Scharakteryzuj politykę międzynarodową Stanów Zjednoczonych (4-5 elementów)
ZAŁOZENIA STRATEGICZNE
walka z terroryzmem (uczynić świat bezpieczniejszym i lepszym)
wyeliminować groźbę użycia broni masowej destrukcji
zacieśnić współprace z sojusznikami, partnerami i przyjaciółmi USA
doskonalić zdolności obronne w celu przeciwdziałania potencjalnemu atakowi na Stany Zjednoczone
Do II Wojny Światowej USA prowadziły izolacjonistyczną politykę zagraniczną, wyrzekając się zaangażowania w sprawy europejskie. Kresem tej izolacji było przystąpienie do II Wojny Światowej. Nastąpił punkt kulminacyjny w polityce międzynarodowej. Zarówno siły dyplomatyczne, jak i wsparcie militarne, gospodarcze i szoroko zakrojona współpraca w tych dziedzinach zapoczątkowało póżniejsze, inne postrzeganie Europy jako partnera we wspólpracy w czasach powojennych. Przystąpienie do NATO ( głównie z powodu walki z komunizmem odbieranym jako realne zagrożenie dla istniejącego ładu) dały początek ekspansywnej roli USA na scenie międzynarodowej. Nakreślany przez kolejnych prezydentów Stanów Zjednaczonych agresywny i pragmatyczny styl uprawianej polityki uwikłały kraj w kolejne konfilkty w kórych USA zaczęło brać udział - Bałkany, Azja Wschodnia( w walce Kuwejtu z Iranem, agresji Rosji w Afganistanie ). To dzięki wsparciu Stanów takie kraje postkomunistyczne jak: Polska, Czechy, Węgry zostały przyjęte w struktury NATO. Wiele uwagi poświęcano Rosji. USA przyczyniło się również do redukcji broni atomowej po tzw. Wyścigu zrbojeń. Stany Zjednoczone uzyskały status światowego mocarstwa, o niespotykanym potencjale gospodarczym, militarnym, kultruralnym. Następujący postęp w dziedzinie techniki, technologi przewyższał poziomem pozostałe kraje, także pod względem dostaku, poziomu życia. Wzrosła reputacja światowego giganta. USA zaczęło odgrywać dominującą rolę we wszystkich organizacjach skupiających inne państwa Europy, świata (np. wielu przedstawicieli w instytucjach finansowych, militarnych - NATO ) pod wpływem działań, nacisków dyplomatycznych. Największym sprzymieżeńcem w Europie stała się Wielka Brytania. Państwa te prowadziły wzmożoną współprace polityczną, ekonomiczną, militarną. Przeciwnikami „amerykańskiego ładu” zaczęły być Francja i Niemcy powszechnie krytykujące USA.
32. Scharakteryzuj politykę międzynarodową Chin (4-5 elementów)
Strategiczne cele polityki Chin
ChRL dąży do uniknięcia konfliktu na Półwyspie Koreańskim za wszelką cenę, gdyż stanowiłby on zagrożenie dla ekonomicznej modernizacji kraju.
Celem ChRL jest pełna denuklearyzacja Półwyspu Koreańskiego. Dla Chin
posiadanie przez Koreę Północną broni nuklearnej jest źródłem niestabilności
regionalnej, ponieważ tego faktu nie akceptują inne państwa.
Celem działań ChRL jest zachowanie wpływu na Półwyspie Koreańskim zgodnie
z historyczną tradycją.
Chiny będą dążyć do utrwalenia i umocnienia swoich wpływów na Półwyspie
Koreańskim, wykorzystując mechanizmy ekonomiczne.
Celem działań ChRL na Półwyspie Koreańskim jest wzmocnienie pozycji
przetargowej w stosunkach z USA, które są traktowane jako wyjątkowo ważne
Będzie narastać rywalizacja między Chinami a USA.
Chiny będą działać na rzecz zachowania podziału Korei.
Od początku istnienia Chińskiej Republiki Ludowej priorytetowym celem polityki wewnętrznej i zagranicznej stała się obrona suwerenności i integralności terytorialnej kraju. Już w pierwszej połowie lat 50-tych ChRL zaczęła wyrażać aspiracje do odgrywania wiodącej roli wśród nowo powstałych państw rozwijających się, zwłaszcza w Azji i Afryce. Symptomatyczne dla większego zaangażowania międzynarodowego ChRL jest wyraźnie wzmożona aktywność na forum ONZ. Chiny są zdecydowanie najpasywniejszym członkiem Rady Bezpieczeństwa, rzadko podejmując inicjatywy i wstrzymując się w kwestiach szczególnie drażliwych. Obecnie ChRL przeważnie głosują za ustanowieniem misji pokojowych ONZ, potem walnie się do nich przyczyniając. Dzięki ciągłemu poszerzaniu sieci partnerów międzynarodowych ChRL uzyskała przytłaczającą przewagę nad Tajwanem we wciąż trwającej rywalizacji o międzynarodowe uznanie za jedynego legalnego reprezentanta Chin. Ale mimo zacieśniających się powiązań gospodarczych między komunistyczną ChRL a Tajwanem problem „zbuntowanej wyspy” pozostaje potencjalnym punktem zapalnym. Ponadto kwestia Tajwanu oraz Tybetu i nieprzestrzeganych tam praw człowieka rzutuje na stosunki ChRL z jej najważniejszymi partnerami zagranicznymi, tj. USA i Japonią a ostatnio także Rosją.
33. Wymień 4-5 procesów określających współczesny ład międzynarodowy
Przenoszenie ośrodków politycznych i ekonomicznych do nieustabilizowanych obszarów
Koncentrowanie władzy i potęgi w państwach dążących do rewizji istniejącego porządku międzynarodowego
Wzrost zależności państw od rozwoju sytuacji i problemów generowanych często w oddalonych od ich granic regionach
Narastającą globalizacją procesów komunikacji na różnych szczeblach życia politycznego, gospodarczego i socjalnego
Powstaniem geopolitycznych makroregionów jako nowej, pośredniej platformy stosunków międzynarodowych
Utrwalaniem kolektywnych bytów politycznych, posiadających cechy etnicznie lub religijnie
Liczbowym i jakościowym rozwojem ogółu organizacji działających na arenie międzynarodowej
34. Wskaż i scharakteryzuj w 3 punktach regiony wysokorozwinięte planety
W głównej mierze na rozwój danego kraju wpływ ma położenie geograficzne, warunki klimatyczne, zasoby surowców naturalnych. Państwa te wyróżniają się ponadto:
wysokim dochodem na jednego mieszkańca;
przewagą usług w strukturze gospodarki zarówno pod względem zatrudnienia, jak i w tworzeniu PKB; stosunkowo
dużym udziałem handlu zagranicznego w tworzeniu PKB;
wysokim poziomem rozwoju przemysłu, w którym zaznacza się duży udział gałęzi nowoczesnych, zaawansowanych technologicznie;
niskimi wartościami przyrostu naturalnego i postępującym starzeniem się społeczeństwa;
chłonnym rynkiem zbytu odzwierciedlającym wysoki poziom życia ludności;
rozwiniętą infrastrukturą społeczną i techniczną.
Regiony wysokorozwinięte: państwa Europy Zachodniej, Stany Zjednoczone, Kanada, Japonia, Australia, Nowa Zelandia, Izrael
35. Wskaż i scharakteryzuj w 3 punktach regiony słabo rozwinięte planety
Kraje środkowej i południowej Afryki - poza RPA - (Etiopia, Tanzania, Uganda, Czad, Malawi), większość krajów Ameryki Południowej, Środkowej, Azji (Nepal, Laos, Afganistan, Bangladesz, Jemen) i Oceanii. Wspólną cechą tych państw są silnie odczuwane problemy społeczno-ekonomiczne mające swoje źródła w dużym stopniu w przeszłości historycznej, specyfice ich położenia geograficznego i w warunkach naturalnych.
niski poziom PKB na mieszkańca stwarzającym barierę dla wzrostu gospodarczego;
eksplozja demograficzna, z którą wiąże się duży udział ludności w wieku przedprodukcyjnym sprzyjający bezrobociu i dużym potrzebom społecznym;
dominacją rolnictwa w strukturze gospodarki i niski rozwój przemysłu reprezentowany przez gałęzie tradycyjne, jak przemysł wydobywczy, tekstylny;
36. Co to są wartości polityczne państwa i jakie mają znaczenie dla jego polityki Międzynarodowej
Pojęcie wartości pozostaje niedookreślone i przez wiele nauk dowolnie interpretowane.
Trudno zaadoptować je na gruncie problematyki projektowania polityki i strategii bezpieczeństwa.
(najbliżej jest w tym przypadku do nauk o organizacji i zarządzaniu, nauk o polityce i stosunkach międzynarodowych, socjologii, psychologii społecznej).
Potrzeby nadają treści wartościom, choć niekiedy bywa odwrotnie, kiedy to zaobserwowane w innych społecznościach czy wspólnotach wartości staja się ze względu na nadawaną im pozytywną ocenę przedmiotem pragnień, odczuć, dążeń i ambicji.
Wartości stają się swoistą podstawą kształtowania się potrzeb, które następnie w społeczności asymilującej te wartości przekształcają się w wartości własne.
Potrzeby przekształcają się w wartości i tak utrwalone stanowią podstawę ludzkich zachowań, kryterium wyboru celów zarówno indywidualnych, jak też umiędzynarodowionych celów zbiorowych.
Nie wszystkie potrzeby stają się wartościami. O tym, które z nich staną się utrwalonymi wartościami decydować będzie swoisty dynamizm wartości.
Wartości nie charakteryzują się bezwzględną trwałością, nie są niezmienne. Ich kształt i hierarchia uzależnione są od poziomu rozwoju społecznego, ekonomicznego i politycznego.
Dynamizm potrzeb i wartości sprawia, że w poszczególnych okresach historycznych, w tym samym państwie te same wartości mogą być całkowicie odmienne ocenione.
1. Kryterium podmiotowe:
wartości narodowe
wartości systemowe
2. Kryterium przedmiotowe:
Polityczne
Ekonomiczne
Społeczne
Kulturowe
Biofizyczno - ekologiczne
Religijne
Inne
3.Kryteria funkcjonalne:
Komplementarne
Paralelne
Zbieżne
Wspierające
Kolidujące
Konfliktowe
Sprzeczne
Wyizolowane
Wartości stanowią utrwalony w świadomości jednostki, wspólnoty, narodu wytwór odczuć, przeświadczeń lub przekonań o tym, co w rzeczywistości przyrodniczej i społeczno-kulturowej jest pozytywnie oceniane i uznawane za godne pożądania.
Pomiędzy wartościami i potrzebami dochodzi do redukcji tych potrzeb które nie stanowią wśród kwalifikowanej większości narodu przedmiotu dążeń, aspiracji tak, że część spośród nich nie staje się wartościami, co nie oznacza że nie mogą one się nimi stać w konkretnych, przyszłych sytuacjach.
Nie wszystkie potrzeby stają się wartościami. Nawet jeśli istnieją, nawet jeśli posiadają swoją społeczną reprezentację, nie stają się wartościami uznawanymi powszechnie w państwie. Głównym „dostarczycielem” treści do konstruowania celów politycznych są właśnie wartości, nie zaś potrzeby
Kategorią która „dostarcza treści” konstruowanym celom politycznym, są wartości. Potrzeby w niektórych sytuacjach mogą stanowić zbiór kategorii bazowych służących konstruowaniu przedmiotowych celów. Tak się jednak dzieje w sytuacjach nagłych, wymuszonych konkretną sytuacją. Częściej rzecz dotyczyć będzie celów uzgadnianych na poziomie systemowym niż narodowym.
Państwa demokratyczne opierają się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości. Wartości te są wspólne państwom opartym na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz na równości kobiet i mężczyzn. W zależności od systemu wartości jakimi kieruje się dane państwo będzie ono ratyfikowało różne umowy międzynarodowe. Wyznawane wartości określają również do jakich organizacji międzynarodowych dane państwo chce i może należeć
37. Co to są potrzeby polityczne państwa i jakie mają znaczenie dla jego polityki międzynarodowej
Potrzeba
To odczuwany przez jednostkę stan braku czegoś, co w związku ze strukturą organizmu, indywidualnym doświadczeniem oraz miejscem jednostki w społeczeństwie, jest niezbędne do utrzymania jej przy życiu, umożliwienia jej rozwoju, utrzymania określonej roli społecznej, zachowania równowagi psychicznej.
Termin używany także w znaczeniu: motywacja, popęd, instynkt.
Przykłady:
potrzeby egzystencjalne
potrzeba bezpieczeństwa
potrzeba rozwoju
potrzeba współpracy
potrzeba prestiżu
Źródła potrzeb:
partie i ugrupowania polityczne
obywatele
mniejszości narodowe
ruchy religijne i kulturowe
organizacje społeczne
inne
38. Co to są interesy polityczne państwa i jakie mają znaczenie dla jego polityki międzynarodowej
Interesy państwa
są podstawą jego polityki. Interesy są najważniejszym kryterium słuszności i miernikiem skuteczności działania organów państwa na arenie międzynarodowej. Zanim dokonana zostanie identyfikacja interesów narodowych jako kategorii aksjologicznej należy rozróżnić interes narodowy sensu stricto od interesu narodowego sensu largo.
interes sensu stricto jest w państwach unitarnych czyli w jedno narodowościowych
interes sensu largo istnieje w państwach wielonarodowościowych i należy go utożsamiać z interesem państwa jako całości a nie jej pojedynczej grupy narodowościowej
W potocznym języku często interes narodowy utożsamiany jest z racją stanu. Rację stanu można uznawać w kategorii interesów żywotnych związanych z biologicznym przetrwaniem narodu, zachowaniem integralności terytorialnej, niezależności politycznej i suwerenności (wg. J. Stefanowicza).
Brak jednolitej typologii do sklasyfikowania interesów narodowych, powoduje liczne nieprawidłowości w sprawnym posługiwaniu się tą kategorią. Interesy można sklasyfikować biorąc pod uwagę różne kryteria:
a) Kryterium trwania:
- interesy wieczyste, aktualne w dłuższych, niekiedy kilkuwiekowych okresach, zazwyczaj związane z położeniem geopolitycznym państwa
- interesu zmienne, zależne od bieżących, koniunkturalnych zjawisk politycznych lub gospodarczych
- interesy średnio i długofalowe
b) Kryterium przestrzennego:
- interesy ogólne, realizowane w skali świata lub wielkiego regionu
- interesy lokalne
- interesy wewnętrzne
c) Kryterium korelacji ze środowiskiem międzynarodowym:
- interesy tożsame z dążeniami większości lub określonych grup państw (ujęcie systemowe)
- interesy komplementarne
- interesy sprzeczne lub sporne
39. Co to są cele polityczne państwa i jakie mają znaczenie dla jego polityki międzynarodowej
WYPRACOWANE STWORZONE INTERESY <-> Z ISTNIEJĄCYMI WARUNKAMI PAŃSTWA
Ostateczna decyzja o tym jaki kształt, formę będzie miał cel polityczny to wypadkowa wielu zmiennych.
Jego postać zmienia się, ewoluuje.
Każde państwo, niezależnie od aktualnie konstruowanych celów tworzy je w oparciu o już względnie trwałe. Mają one postać niezwykle ogólną, stanowiąc względnie trwały, często nieprzemijający rdzeń
Precyzyjne wyobrażenie przyszłości to konkret tworzenia szczegółowych celów we wszystkich dziedzinach działalności państwa.
Misja i wizja to punkty odniesienia do owych celów.
Kryteria celów:
Podmiotowe: narodowe, systemowe, ogólnoludzkie;
Przedmiotowe: polityczne, ekonomiczne, społeczne, kulturowe, religijne, inne;
Funkcjonalne: komplementarne, paralelne, zbieżne, kolidujące, sprzeczne;
Ważności: żywotne, ważne, itd…
Dobór celów to domena polityki:
-dostosowywanie się państwa do nowoczesnych wyzwań i dorównywanie sojusznikom;
-odcięcie się od starych modeli podejścia do analizy strategicznej;
-analiza otoczenia: podmiotów państwowych ale również ponadnarodowych
Odpowiedni dobór celów polityki bezpieczeństwa umożliwi koncentrację na celach najważniejszych, decydujących o roli odgrywanej na świecie.
„Strategiczny przeskok, wyprzedzenie otoczenia, a nie doganianie go, stanowić mają wyznacznik podejmowanych działań.”
40. Jaki jest związek między polityką a strategią państwa realizowaną w stosunkach międzynarodowych
Polityka dąży do urzeczywistnienia swojej wizji świata, spełniania misji i realizowania celów poprzez różne działania, zarówno ekonomiczne jak i dyplomatyczne itd. Strategia odzwierciedla wizję polityki. Polityka stawia przed państwem wyzwania a strategia określa zarówno szanse, zagrożenia wyzwaniom polityki.
41. Czym się zajmują urzędy konsularne (3-4 przykłady)
chronią w państwie przyjmującym interesy Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej obywateli, zarówno osób fizycznych jak i prawnych, zgodnie z prawem międzynarodowym i prawem państwa przyjmującego,
popierają rozwój stosunków handlowych, gospodarczych, kulturalnych i naukowych między Rzeczypospolitą Polską a państwem przyjmującym,
wydają paszporty i dokumenty podróży obywatelom Rzeczypospolitej jak również wizy osobom, które pragną udać się do Rzeczypospolitej Polskiej,
udzielają pomocy obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej w państwie przyjmującym,
działają w charakterze notariusza i urzędnika stanu cywilnego oraz wykonują niektóre inne funkcje o charakterze administracyjnym,
chronią interesy obywateli polskich w sprawach spadkowych,
przesyłają dokumenty sądowe i pozasądowe,
udzielają pomocy polskim statkom morskim i powietrznym.
42. Czym się zajmują ambasady (3-4 przykłady)
reprezentują Rzeczypospolitą Polską w państwie przyjmującym,
chronią interesy Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej obywateli, zarówno osób fizycznych jak i prawnych, zgodnie z prawem międzynarodowym i prawem państwa przyjmującego,
działają na rzecz promocji Rzeczypospolitej,
prowadzą rokowania z rządem państwa przyjmującego,
zaznajamiają się legalnymi sposobami z warunkami, wydarzeniami i działalnością państwa przyjmującego oraz przekazują właściwym organom władzy Rzeczypospolitej Polskiej informacje na ten temat,
popierają przyjazne stosunki między Rzeczypospolitą Polską a państwem przyjmującym.
43. Czym się zajmują przedstawicielstwa przy organizacjach międzynarodowych (3-4 przykłady)
reprezentują państwo wobec organizacji,
chronią interesy państwa oraz jej obywateli, zarówno osób fizycznych jak i prawnych, w stosunkach z organizacją,
utrzymują łączność między państwem a organizacją,
zapewniają udział państwa w pracach organizacji,
prowadzą rokowania z organizacją i w ramach organizacji,
zaznajamiają się z działalnością prowadzoną przez organizację oraz przekazują właściwym organom władzy państwowej informacje na temat jej działalności,
popierają realizację celów i zasad organizacji.
44. Czym się zajmują instytuty polskie (3-4 przykłady)
Instytuty polskie:
rozpowszechniają wiedzę o Rzeczypospolitej Polskiej, jej historii, kulturze, nauce, potencjale turystycznym, polityce wewnętrznej i zagranicznej oraz przemianach gospodarczych i społecznych,
podejmują działania promujące Rzeczypospolitą Polską poprzez kulturę, sztukę oraz nauczanie języka polskiego jako języka obcego,
wspierają współpracę między Rzeczypospolita Polską a państwem przyjmującym w dziedzinie kultury, oświaty i nauki
45. Wymień i opisz 3-4 organizacje regionalne w których pracach brała udział Polska na przełomie XX - XXI wieku.
Rada Państw Morza Bałtyckiego
organizacja międzynarodowa powstała z inicjatywy rządów Polski i Szwecji,
w dniach 2-3 września 1990 roku przyjęły państwa te na konferencji w Ronneby w Szwecji Deklarację Morza Bałtyckiego;
w dniach 5 - 6 marca 1992 na konferencji ministrów spraw zagranicznych w Kopenhadze powołano do życia Radę Państw Morza Bałtyckiego.
organem wykonawczym jest powstała w 1994 r. w Tallinnie Bałtycka Rada Ministrów. Koordynuje ona prace rządów członków Rady. Raz do roku odbywa się spotkanie przywódców państw członkowskich.
zajmuje się działaniami gospodarczymi, społecznymi i ekologicznymi w rejonie Bałtyku.
Obszary działania organizacji:
ochrona zasobów Bałtyku
transport
komunikacja
rybołówstwo
turystyka
Unia Europejska przejęła decyzje w większości ww. obszarów (polityka wspólnotowa).
Grupa Wyszehradzka
nieformalne określenie stosowane od 1991 r. w stosunku do trzech państw środkowoeuropejskich Czechosłowacji, Polski i Węgier - Trójkąt Wyszehradzki.
Termin powstał po spotkaniu prezydentów wspomnianych trzech państw na zamku w węgierskim mieście Wyszehrad. Spotkanie to zostało zaplanowane specjalnie właśnie w tym gronie, gdyż państwa te miały nie tylko zbieżne główne cele ich polityki zagranicznej, ale także podobne możliwości jej realizacji, czym różniły się od pozostałych państw byłego bloku komunistycznego, których wewnętrzne przemiany były z reguły znacznie mniej zaawansowane, a droga do struktur europejskich i północnoatlantyckich znacznie dłuższa
po rozpadzie Czechosłowacji w 1993 r., "trójkąt" przekształcił się w "grupę" i obejmował: Polskę, Węgry, Czechy i Słowację.
głównym celem Grupy była współpraca z Unią Europejską i NATO w kwestii przystąpienia ich do struktur tych organizacji.
Jedyną instytucją Grupy jest Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki.
Na pierwszym spotkaniu grupy ustalono zasady przyszłej współpracy pomiędzy tymi państwami, a w szczególności ustalono, że będą wzajemnie konsultować i koordynować swoje działania, oraz że na arenie międzynarodowej będą wzajemnie wspierać swoje dążenia.
W 1992 r. w ramach grupy zostało zawarte Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu (CEFTA), pomiędzy Polską a Czechami, Słowacją i Węgrami.
Współpraca w ramach Grupy, a szczególnie regionalna integracja, ucierpiała na skutek odmiennych priorytetów poszczególnych państw, dążących przede wszystkim do integracji z Unią (szczególnie wyrazistych w przypadku Czech), i dopiero spowolnienie europejskich procesów integracyjnych wymusiło utworzenie porozumienia CEFTA, które przyniosło namacalne efekty gospodarcze.
Trójkąt Weimarski
Zinstytucjonalizowana forma współpracy wielostronnej powołana przez Polskę, Niemcy i Francję w 1991 roku w celu rozwoju współpracy między tymi krajami i promocji suwerenności Polski na arenie międzynarodowej.
działalność sprowadza się do organizowania szczytów z udziałem przywódców krajów członkowskich, a także - co roku - spotkań na szczeblu ministrów spraw zagranicznych. Spotkania:
Pierwsze odbyło się w 1991 r. w Weimarze między Krzysztofem Skubiszewskim (Polska), Rolandem Dumas (Francja) i Hansem-Dietrichem Genscherem (Niemcy).
Dotychczasowe szczyty miały też miejsce w:
Poznaniu (1998),
Nancy (1999),
Hambach (2001),
Wrocławiu (2003)
Nancy (2005).
Szczyt w Weimarze, planowany na czerwiec 2006 roku, został przesunięty z powodu niedyspozycji zdrowotnej prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Szczyt ostatecznie odbył się dnia 5 grudnia 2006 roku w Mettlach (Niemcy).