rolne, pliki zamawiane, edukacja


  1. Na czym polega wyłączenie gruntów z produkcji rolnej

Na charakter czynności faktycznej i rozumie się przez nie rozpoczęcie innego niż rolnicze lub leśne użytkowania gruntów. Następuje dopiero po wydaniu decyzji zezwalającej na takie wyłączenie. Nie uważa się za wyłączenie sytuacji, gdy przerwa w rolniczym użytkowaniu gruntów jest spowodowana zmianą kierunku produkcji i trwa nie dłużej niż 5 lat.

  1. Co to jest produkt ekologiczny

Są to produkty wytworzone metodami ekologicznymi a więc uzyskane przy zastosowaniu, w możliwie największym stopniu naturalnych metod produkcji nie naruszających równowagi przyrodniczej. Produkcja ekologiczna może być prowadzona wyłącznie w ekologicznym gospodarstwie.

  1. Izby Rolnicze

Są forma samorządu rolniczego i charakteryzują się cechami:

Działają na terenie każdego województwa. W celu realizacji wspólnych zadań Izby mogą zawierać porozumienia regionalne.

Członkami tego samorządu rolniczego z mocy prawa są:

  1. Społeczno zawodowe organizacje rolników

Nie są to ani spółdzielnie, ani stowarzyszenia, ani związki zawodowe lecz organizacje, których status w całości określa ustawa, a należą do nich:

Członkami społeczno - zawodowej organizacji rolników są:

  1. Kółka rolnicze

Jest to dobrowolna, niezależna i samorządna społeczno - zawodowa organizacja rolników indywidualnych, reprezentująca całokształt ich interesów zawodowych i społecznych. Terenem działania kółka może być 1 lub więcej sąsiadujących ze sobą wsi. Członkami kółek rolniczych są:

  1. Grupy producentów rolnych

Wg ustawy grupy producentów rolnych mogą być zakładane wyłącznie przez osoby fizyczne, które albo prowadzą gospodarstwo rolne lub prowadzą działalność rolniczą w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej. Celem grup producentów jest:

  1. Związki zawodowe rolników indywidualnych

Związki tworzyć mogą:

Działają one w zakresie ochrony własności gospodarstwa, ochrony interesów ekonomicznych i socjalnych swoich członków i ich rodzin, a także uczestniczą w działaniach podejmowanych na rzecz rolnictwa i wsi.

  1. Rolnicze Spółdzielnie Produkcyjne

Wg ustawy prawo spółdzielcze przedmiotem działalności RSP jest:

Członkami RSP mogą być:

  1. Użytki rolne

Są to grunty orne, sady, łąki trwałe, pastwiska trwałe, grunty rolne zabudowane, grunty pod stawami i grunty pod rowami.

  1. Produkty rolne

Są to płody ziemi, hodowli i rybołówstwa, a także związane nimi produkty pierwszego stopnia przetworzenia ( np. masło, soki owocowe) - wg def. z art. 32 Traktatu Rzymskiego.

  1. Producent rolny

Osoba, która wytwarza produkty rolne i nie musi to być wcale właściciel gruntu rolnego, może to być np. dzierżawca. Mogą nimi być os. fizyczna, a w jej ramach rolnicy, którzy są posiadaczami samoistnymi lub zależnymi gospodarstwa rolnego; prowadzący działalność rolniczą. Mogą nimi być także osoby prawne.

  1. Źródła prawa rolnego

  1. Ceny rolne

Podstawa systemu interwencji rynkowej w rolnictwie UE są ceny rolne; są one ustalane na poziomie wysokim, wyższym ± ceny światowe, maja służyć zapewnieniu rolnikom odpowiedniego poziomu życia oraz odpowiednich dochodów. Ceny rolne w UE są cenami wysoko regulowanymi. Ceny rolne w UE są cenami ustalonymi w drodze legislacyjnej, przez co ulegają bardzo częstym modyfikacjom i deformacjom. W ustawodawstwie wspólnoty wyróżnia się 2 kategorie cen rolnych:

  1. ceny służące stabilizacji rynku wewnętrznego wspólnoty tj. cena wskaźnikowa (orientacyjna, docelowa) i cena interwencyjna

  2. ceny służące ochronie rynku wewnętrznego wspólnoty przed napływem tanich produktów rolnych z państw trzecich.

  1. Założenia Wspólnej Polityki Rolnej :

  1. Zasady wspólnej polityki rolnej

  1. Zadania wspólnej polityki rolnej

  1. Kwota mleczna

Kwota mleczna to limit mleka (produktów mleczarskich) jaki producent rolny może wprowadzić do obrotu w roku gospodarczym po cenach gwarantowanych. Wprowadzono je w 1984 roku w Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej. Każde państwo miało limit mleka do wyprodukowania w ciągu roku. Kwoty są dziedziczne, stanowią obrót przedmiotu cywilno prawnego, możemy je sprzedawać razem z gospodarstwem. Nowe państwa członkowskie uzyskują kwotę w trybie negocjacyjnym. Państwo dostaje kwotę w oparciu o poziom produkcji mleka w danym czasie. Polityka ta jest stabilna - warunki w rolnictwie są bardzo przewidywalne na dłuższy okres czasu.

  1. Kto jest rolnikiem indywidualnym w rozumieniu ustawy

Rolnikiem indywidualnym jest osoba fizyczna:

  1. Formy prawnego dysponowania zasobem własności rolnych Skarbu Państwa

  1. Komu przysługuje renta strukturalna

Przysługuje ona rolnikowi który spełnia łącznie kilka warunków:

Warunki po stronie osoby nabywcy:

Wysokość renty strukturalnej stanowi 1,5 krotność najniższej emerytury. Wypłaca się ją do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego lub do czasu nabycia prawa do renty lub emerytury z ubezpieczenia społecznego.

  1. Agencja Rynku Rolnego i jej funkcje

Realizuje interwencyjną politykę rolną państwa w celu stabilizacji rynku produktów rolnych i żywnościowych oraz ochrony dochodów uzyskiwanych z rolnictwa. Środki, którymi posługuje się Agencja :

  1. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

Podejmuje przede wszystkim działalność inwestycyjną . ARIMR została wskazana jako jednostka płatnicza pomocy przed akcesyjnej Unii Europejskiej. Agencja ustawowo powinna wspierać :

  1. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa

Jest instytucją powierniczą Skarbu Państwa, której zadaniem było przejęcie wszystkich państwowych nieruchomości rolnych do zasobu WRSP oraz gospodarowanie tym zasobem na zasadach określonych ustawą o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Agencja realizuje zadania wynikające z polityki państwa , a w szczególności w zakresie:

  1. Zalesienie gruntów rolnych

Zalesienie gruntów jest formą trwałego wyłączenia gruntów rolnych z produkcji rolnej realizuje ona 2 funkcje:

Grunt rolny będący częścią gospodarstwa rolnego lub stanowiący jego całość może być przeznaczony do zalesienia, jeżeli co najmniej spełnia jeden z warunków:

leśnych.

Łączna powierzchnia gruntu przeznaczonego do zalesienia nie może być mniejsza ni: 0,4 ha i nie może przekraczać 30 ha. Minimalna powierzchnia musi wynosić 0,10 ha.

  1. Scalanie gruntów rolnych

Scalanie gruntów służy poprawie rozłogu gruntów rolnych w ramach postępowania administracyjnego np. likwidacja wąskich działek, likwidacja dużej ilości działek, likwidacja enklaw (działek otoczonych innymi działkami). Celem scalenia gruntów jest tworzenie korzystniejszych warunków gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie poprzez:

  1. Co to jest prawo rolne??

Prawo rolne to całokształt norm prawnych regulujących stosunki społeczne związane z kształtowaniem ustroju rolnego, w tym także produkcji rolnej i rynku rolnego.

Prawo rolne to zespół instytucji i rozwiązań prawnych o charakterze szczególnym podyktowanym specyfiką rolnictwa jako odrębnego działu gospodarki, które tworzą normy prawne (strukturalne i techniczne) dla działalności produkcyjnej, jak też dla przetwarzania i obrotu produktami rolnymi.

  1. Wymień społeczno-zawodowe organizacje rolników.

Ustawa z 8 października 1982 roku o społeczno-zawodowych organizacjach rolników enumeratywnie wymienia te organizacje. Są to: kółka rolnicze, koła gospodyń wiejskich, rolnicze zrzeszenia branżowe, związki rolników, kółek i organizacji rolnych, związki rolniczych zrzeszeń branżowych.

  1. Jaki jest zakres podmiotowy rolniczego ubezpieczenia społecznego?

Ubezpieczenie społeczne rolników obejmuje rolników i pracujących z nimi domowników którzy: 1) posiadają obywatelstwo polskie lub 2) przebywają na terytorium RP na podstawie wizy lub karty pobytu lub 3) są obywatelami państw członkowskich UE.

Przepisy ustawy stosuje się także do małżonka rolnika chyba że ten małżonek nie pracuje w gospodarstwie rolnym ani w gospodarstwie domowym bezpośrednio związanym z tym gosp rolnym. Przez domownika rozumie się osobę bliską rolnikowi, która: 1) ukończyła lat 16 2) pozostaje z rolnikiem we wspólnym gosp domowym lub zamieszkuje na terenie jego gosp albo w bliskim jego sąsiedztwie 3) stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy.

  1. Co jest przedmiotem regulacji prawnych w zakresie ochrony zasobów gruntów rolnych?

Przedmiotem ochrony ilościowej (ograniczenia w zakresie przeznaczania gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze) oraz ochrony jakościowej (ochrony przed dewastacją i degradacją gruntów spowodowaną działąlnością właściciela lub posiadacza gruntu rolnego jak i innego podmiotu, zwłaszcza zakładów przemysłowych)

Podlegające grunty: 1) określone w ewidencji gruntów jako użytki rolne 2) pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami wody służącymi wyłącznie potrzebom rolnictwa 3) pod wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych budynkami mieszkalnymi, 4) pod budynkami i urządzeniami służącymi bezpośrednio do produkcji rolniczej 5) parków wiejskich 6) pracowniczych ogródków działkowych i ogrodów botanicznych 7) pod urządzeniami: melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpotopowych, kanalizacji i utylizacji ścieków i odpadów dla potrzeb rolnictwa i mieszkańców wsi 8) zrekultywowanych dla potrzeb rolnictwa 9) torfowiska i oczka wodne 10) pod drogami dojazdowymi do gruntów rolnych .

  1. Podaj dwie sytuacje w których gospodarstwo rolne na podstawie ustawy dziedziczą spadkobiercy na zasadach ogólnych.

1) Gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy 2) Gdy żadna z osób które powołał nie może lub nie chce być spadkobiercą.

31. Kto może tworzyć grupy producentów rolnych?

Grupy producentó rolnych tworzyć mogą osoby fizyczne, jednostki organizacyjne, nie posiadające osobowości prawnej oraz osoby prawne prowadzące gospodarstwo w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub prowadzące działalność w zakresie produkcji rolnej.

  1. Kiedy ANR może wykupować grunty?

Agencja może wykupywać grunty rolne na własność skarbu państwa jeżeli wymaga tego realizacja zadań określonych ustawie, w tym szczególnie zadań w zakresie powiększania już istniejących gospodarstw rolniczych. Jeżeli przeniesienie własności nieruchomości rolnej następuje w wyniku zawarcia umowy innej niż umowa sprzedaży, agencja działając na rzecz skarbu państwa może złożyć oświadczenie o nabyciu tej nieruchomości za zapłatę równowartości pieniężnej.

  1. Ewidencja gruntów i budynków rolnych.

Jest jednolitym systematycznie aktualizowanym, prowadzonym w skali kraju zbiorem informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz innych osobach władających tymi gruntami i budynkami.

  1. Różnice między związkami zawodowymi a izbami rolniczymi.

Przynależność do izb rolniczych jest obowiązkowa natomiast do związków zawodowych nieobowiązkowa. Izby mogą wykonywać zadania zlecone z zakresu administracji rządowej a związki nie.

34. Cechy ewidencji gruntów i budynków

Powszechność - objęcie ewidencją wszystkich gruntów 2) Ograniczona jawność - możliwość wglądu każdego zainteresowanego do ewidencji z wyłączeniem źródłowej dokumentacji gruntów 3) jednolitość - prowadzenie ewidencji wg tych samych przepisów i zasad dla wszystkich gruntów 4) zupełność - objęcie ewidencją ogólnych, niezbędnych danych o gruntach i budynkach 5) wiarygodność - informacje o gruntach i budynkach stanowią jedyne kompletne źródło informacji

35. Status prawny koła gospodyń wiejskich

Status jest odrębny od stowarzyszeń związków zawodowych i stanowi połączenie uregulowań ustawy, prawo spółdzielcze i ustawy o związkach zawodowych.

36. Wymień podstawowe kategorie pojęciowe prawa rolnego

W prawie rolnym można wyróżnić co najmniej 3 podstawowe kategorie pojęć: a) działalność rolnicza - działalność w zakresie produkcji roślinnej j lub zwierzęcej w tym produkcji ogrodniczej i sadowniczej, pszczelarskiej, rybnej i leśnej. B) gospodarstwo rolne - każde gospodarstwo służące działalności rolniczej, jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej C) producent rolny - każda osoba fizyczna lub prawna wytwarzająca produkty rolne.

Konstrukcje teoretyczne niewytworzone przez ustawodawcę: 1) własność rolnicza 2) stosunek prawno-rolny 3) kontrakty rolne

37. Co należy rozumieć przez przekazanie gospodarstwa rolnego za rentę strukturalną?

Przekazanie gospodarstwa za rentę strukturalną polega na wyzbyciu się własności gospodarstwa rolnego albo na oddaniu użytków rolnych wchodzących w strukturę gospodarstwa rolnego w dzierżawę.

38. Na czym polega ograniczenie zużycia w odniesieniu do dziedziczenia gosp rolnego?

Art. 1067 K.C. ogranicza wykonanie zapisu naruszającego przepisy dotyczące podziału gosp rolnego w ten sposób że przewiduje on roszczenie o zmainę przedmiotu zapisu (części fizycznej w nieruchomości rolnej) na świadczenie pieniężne. Zobowiązuje spadkobiercę do wykonania zapisu.

39. Treść umowy kontraktacji.

Przez umowę kontraktacji producent rolny zobowiązuje się wytworzyć i dostarczyć kontraktującemu oznaczoną ilość produktów rolnych określonego rodzaju a kontraktujący zobowiązuje się te produkty odebrać w terminie umówionym, zapłacić umówioną cenę oraz spełnić określone świadczenie dodatkowe jeżeli umowa lub przepisy szczególne przewidują obowiązek spełnienia takich świadczeń

40. Komu przysługują dopłaty bezpośrednie?

Płatności bezpośrednie przysługują producentom rolnym posiadającym grunty rolne powyżej 1 ha z tym, że powierzchnia działek rolnych nie może być mniejsza od 0,1 ha i które tę ziemię uprawiają.

41. Podstawowe rejestry publiczne.

  1. Ewidencja gruntów 2) księgi wieczyste 3) krajowy rejestr gospodarstw rolnych i ewidencji wniosków do zapłaty 4) identyfikacji i rejestracji zwierząt

42. Instrumenty w zakresie przeciwdziałania nieformalnemu obrotowi nieruchomościami rolnymi.

  1. obowiązek zawarcia umowy w formie aktu notarialnego b) możliwość przywrócenia stanu poprzedniego c) możliwość stosowania przez państwo sankcji

43. Wymień zasady przeznaczania gruntów rolnych na clenie nierolnicze.

1) na cele nierolnicze i nieleśne można przeznaczyć przede wszystkim grunty oznaczone w ewidencji gruntów jako nieużytki a w razie ich braku na inne grunty o najniższej przydatności produkcyjnej

2) przy budowie, rozbudowie lub modernizacji obiektów związanych z działalnością przemysłową a także innych obiektów budowlanych należy stosować także rozwiązania, które ograniczają skutki ujemnego oddziaływania na grunty

3) przeznaczenie gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne wykonuje się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

44. wymień etapy postępowania scaleniowego

W ramach post scaleniowego należy wymienić trzy etapy:

  1. wszczęcie postępowania b) szacowanie gruntów c) opracowanie projektu scalenie i jego zatwierdzenie

45. wymień sposoby umownego działu spadku

Umowny dział spadku jest formą zniesienia współwłasności majątku spadkowego. Sposoby podziału majątku spadkowego:

  1. podział w naturze b) przyznanie przedmiotu spadku jednemu ze spadkobierców z obowiązkiem wszczęcia spłat pozostałym spadkobiercom c) podział cywilny - sprzedaż gospodarstwa rolnego

46. Emerytura rolnicza składa się z dwóch części. Wymień je:

  1. część składkowa B) część ubezpieczeniowa

47. Podaj pojęcie gospodarstwa rolnego z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.

Gosp rolne to gosp rolne prowadzone przez rolnika indywidualnego, w którym łączna powierzchnia użytków rolnych jest nie większa niż 300 ha.

5. W jakich formach prawnych następuje zmiana generacji inter - vivos. Wymień je

Formy prawne uniwersalne: a) darowizny, b) sprzedaż c) dożywocia. Formy prawne specjalne: a) przekazanie gosp rolnego za rentę strukturalną b) umowa z następcą.

  1. W postępowaniu spadkowym sąd ustala wysokość spłat spadkowych z gospodarstwa rolnego w pierwszej kolejności według....

Zgodnego porozumienia spadkobierców.

  1. Rekultywacja gruntów polega na?

Przywróceniu wartości użytkowych gruntów lub nadaniu wartości użytkowych gruntów zdewastowanych lub zdegradowanych np. przez utwardzenie skał, budowę dróg, urządzeń melioracji wodnej.

  1. W postępowaniu scaleniowym w zamian za grunty objęte scaleniem otrzymuje się grunty...

O równej wartości szacunkowej. Za równą wartość szacunkową uważa się również wartość o różnicy nieprzekraczającej 3%. Gdy ze względów technicznych nie jest możliwe wydzielenie gruntów o równej wartości szacunkowej, stosuje się dopłat pieniężne. W zamian za objęte scaleniem lasy, grunty leśne, sady czy inne uprawy specjalne, wydziela się użytki możliwe tego samego rodzaju i jakości.

  1. Do źródeł wspólnotowego prawa rolnego zalicza się.

  1. W zakresie rozwoju obszarów wiejskich wsparciem ze strony Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej objęte są takie programy jak:

  1. Podaj definicję nieruchomości rolnej.

Nieruchomości które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.

  1. W umowie kontraktacji producent zobowiązuje się do:

Wytworzenia i dostarczenia kontraktującemu oznaczonej ilości produktów rolnych określonego rodzaju.

  1. Jaki charakter prawny ma Agencja Nieruchomości Rolnych

Jest państwową osobą prawną. Wykonuje ona w imieniu własnym prawa i obowiązki związane z mieniem Skarbu Państwa, powierzonym Agencji po zlikwidowanych Państwowych Przedsiębiorstwach Gospodarki Rolnej. Działa w imieniu własnym, ale na rzecz Skarbu Państwa. Agencja ma zajmować się tworzeniem i poprawą struktury obszarowej gospodarstw rodzinnych, obrotem nieruchomości i innymi składnikami mienia Skarbu Państwa. Tworzy miejsca pracy w związku z restrukturyzacją państwowych własności rolnych. Siedzibą Agencji jest Warszawa, posiada ona także swoje oddziały terenowe.

  1. Wymień przesłanki uzyskania emerytury przez rolnika.

Emerytura rolnicza przysługuje rolnikowi, który:

Wcześniejszą emeryturę rolniczą może uzyskać także:

  1. Wymień podstawowe kierunki prawnej ochrony gruntów rolnych.

12. Zasady dziedziczenia gospodarstw rolnych.

Zmiana właściciela gospodarstwa rolnego w drodze dziedziczenia stanowi zazwyczaj poważne zagrożenie dla jego bytu. Zawsze bowiem, gdy do dziedziczenia dochodzi więcej niż jeden spadkobierca, pojawia się groźba podziału spadkowego gospodarstw rolnego.

Znane są dwa modele dziedziczenia gospodarstw rolnych

W modelu germańskim ingerencja w dziedziczenie następuje na etapie otwarcia spadku, w celu ustalenia jednego spadkobiercy gospodarstwa rolnego, zawodowo najlepiej kwalifikowanego do przejęcia gospodarstwa. O losie spadkowego gospodarstwa przesądza otwarcie spadku, a nie dział spadku.

W modelu romańskim ingerencja występuje dopiero na etapie działu spadku. Dochodzeniem do dziedziczenia rządzą reguły powszechnego prawa spadkowego. Dopiero szczególne uregulowania dotyczące działu spadku mają zapewnić wybór spadkobiercy.

W Polsce szczególny porządek dziedziczenia gospodarstw rolnych wprowadzono ustawą „O ograniczeniu podziału gospodarstw rolnych” z 1963 r. Następnie uregulowania te zostały przeniesione do kodeksu cywilnego (1964 r.)

Polski model dziedziczenia obejmował elementy modelu germańskiego jak i romańskiego. Zakładał ingerencję w ustalenie praw do spadku jak i w dział spadku. Stan taki utrzymywał się do 13 lutego 2001 r. 14 lutego 2001 ogłoszono wyrok Trybunału Konstytucyjnego, uznający przepisy szczególne wpływające na ustalanie spadkobierców za niezgodne z Konstytucją RP.

Do spadków otwartych po 13 lutym 2001 r. mają zastosowanie przepisy ogólne regulujące spadkobranie.

Do spadków otwartych przed 14 lutym 2001 r. nadal mają zastosowanie szczególne przepisy regulujące dziedziczenie gospodarstw.

Dziedziczenie ustawowe gospodarstw rolnych należących do spadków otwartych po 13 lutym 2001 roku.

O skutecznym dziedziczeniu gospodarstwa rolnego, należącego do spadku otwartego po 13 lutym 2001 r. decyduje wyłącznie powołanie do spadku. Mają zastosowanie przepisy ogólne regulujące spadkobranie.

Dziedziczenie ustawowe gospodarstw rolnych należących do spadków otwartych w okresie od 5 lipca 1963 do 13 lutego 2001 roku.

Art.1058 k.c. określa granice powierzchniową po przekroczeniu której mają zastosowanie przepisy szczególne dotyczące dziedziczenia, tą granicą jest 1 h (gospodarstwa o mniejszej powierzchni są dziedziczone na zasadach ogólnych)

Spadkobiercy dziedziczą z ustawy gospodarstwo rolne, jeżeli w chwili otwarcia spadku:

Powyższe warunki są równorzędne i wystarczy spełnienie jednego z nich by być uprawnionym do dziedziczenia.

  1. Krąg spadkobierców do dziedziczenia jest identyczny jak przy dziedziczeniu ustawowym tj.:

  1. Spośród tego kręgu do dziedziczenia są powołani spadkobiercy, którzy odpowiadają warunkom określonym w art.1058 k.c.

  2. Jeżeli żaden ze spadkobierców nie odpowiada tym warunkom gospodarstwo dziedziczą spadkodawcy ustawowi na zasadach ogólnych

  3. W braku powyższych spadkobierców dziedziczyć może Skarb Państwa.

Od generalnej zasady prawa spadkowego, że żyjący bliższy krewny wyłącza od dziedziczenia dalszego krewnego, KC wprowadza wyjątki np.: dziedziczenie tytułem szczególnego zastępstwa. Instytucja ta polega na tym, że dalszy krewny spełniający warunki do dziedziczenia gospodarstwa powołany jest do jego dziedziczenia, gdyż żyjący bliższy krewny nie odpowiada warunkom umożliwiającym dziedziczenie gospodarstwa. Tytułem szczególnego zastępstwa do dziedziczenia powołane są, wnuki i dalsi zstępni spadkodawcy oraz rodzeństwo spadkodawcy i zstępni rodzeństwa. Nie mogą dziedziczyć tytułem szczególnego następstwa rodzice spadkodawcy.

Art. 1062.

§ 1. Rodzeństwo spadkodawcy, które w chwili otwarcia spadku odpowiada warunkom przewidzianym w art. 1059 pkt 1 i 2, dziedziczy gospodarstwo rolne także wtedy, gdy zstępni spadkodawcy nie mogą gospodarstwa dziedziczyć dla braku warunków przewidzianych w art. 1059 lub w art. 1060.
§ 2. W granicach określonych w art. 934 dzieci rodzeństwa spadkodawcy, które w chwili otwarcia spadku odpowiadają warunkom przewidzianym w art. 1059 pkt 1 i 2, dziedziczą gospodarstwo rolne także wtedy, gdy ich ojciec lub matka nie mogą gospodarstwa dziedziczyć dla braku warunków przewidzianych w art. 1059 lub w § 1 niniejszego artykułu. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.


Art. 1063.

Jeżeli ani małżonek spadkodawcy, ani żaden z jego krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy nie odpowiada warunkom przewidzianym dla dziedziczenia gospodarstwa rolnego albo jeżeli uprawnionymi do dziedziczenia są wyłącznie osoby, które w chwili otwarcia spadku są trwale niezdolne do pracy, gospodarstwo dziedziczą spadkobiercy na zasadach ogólnych.

16. Umowa przekazania gospodarstwa rolnego za rentę strukturalną.

Uchwalenie ustawy o rentach strukturalnych w rolnictwie było wyrazem dostosowania prawa polskiego do standardów europejskich.

W Polsce, po uzyskaniu członkostwa w EU, wspieranie rozwoju obszarów wiejskich (m. in. przez renty strukturalne) pochodzi ze środków Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej.

Rolnik może przekazać gospodarstwo rolne za rentę strukturalną, jeżeli :

Najczęściej działalność rolniczą prowadzą małżonkowie, oboje są rolnikami, jednak renta strukturalna przysługuje tylko jednemu z nich.

Przedmiotem przekazania za rentę strukturalną jest gospodarstwo rolne.

Brak definicji legalnej gospodarstwa rolnego, określenie przedmiotu przekazania nie jest łatwe wymaga odwołania się do wielu przepisów, bez wątpienia gospodarstwem rolnym będzie gospodarstwo , które:

Przedmiotem przekazania może być całe gospodarstwo rolne albo użytki rolne wchodzące w jego skład.

Z przekazywanego gospodarstwa rolnik może wyłączyć użytki o powierzchni nieprzekraczającej 0,5 ha, dotyczy to gospodarstw o powierzchni przewyższającej 1 ha. Działalność rolnicza prowadzona na tych użytkach będzie służyć wyłącznie do zaspokajania potrzeb własnych uprawnionego.

Przekazanie gospodarstwa rolnego za rentę strukturalną polega na wyzbyciu się własności gospodarstwa (użytków rolnych wchodzących w jego skład) albo na oddaniu użytków rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego w dzierżawę.

Warunek przekazania gospodarstwa uważa się za spełniony jeżeli:

  1. zostały przekazane wszystkie użytki rolne wchodzące w skład gospodarstwa,

  2. przekazanie nastąpiło:

Przekazanie gospodarstwa rolnego za rentę strukturalną może nastąpić w drodze umowy albo na podstawie decyzji Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych. Pierwszy sposób ma charakter podstawowy, jest przez prawodawcę preferowany

Na wniosek właściciela gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego lub na wniosek jego małżonka Agencja Nieruchomości Rolnych pośredniczy w sprzedaży lub wydzierżawianiu wskazanej nieruchomości. Drugi sposób ma charakter uzupełniający i wyjątkowy. Agencja przejmuje nieodpłatnie wskazaną we wniosku nieruchomość na własność Skarbu Państwa tylko w razie stwierdzenia niemożności jej sprzedaży.

Umowne przekazanie może polegać na przeniesieniu własności gospodarstwa rolnego lub użytków rolnych wchodzących w skład tego gospodarstwa albo na wydzierżawieniu tych użytków.

Umownemu przekazaniu mogą służyć umowy prawa cywilnego takie jak:

Nie ma jakiejś swoistej umowy o przekazaniu gospodarstwa rolnego. Należy przyjąć, że za umowę taka można traktować każdą umowę służącą przekazaniu.

Przekazanie powinno być dokonane w formie aktu notarialnego. W jego treści należy uczynić wzmiankę, że umowa zostaje zawarta w związku z przekazaniem gospodarstwa rolnego za rentę strukturalną.

Umowa o przekazanie gospodarstwa rolnego może być zawarta z osobą fizyczną, prawną oraz jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Podmioty te muszą odpowiadac wymogom określonym w rozporządzeniu.

Osoba fizyczna jako nabywca lub dzierżawca powinna spełniać łącznie następujące warunki:

  1. jest rolnikiem młodszym niż rolnik przekazujący

  2. posiada kwalifikacje zawodowe przydatne do prowadzenia działalności rolniczej, a więc ma:

  1. nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty,

  2. zobowiąże się do prowadzenia działalności rolniczej na przejętych użytkach rolnych przez co najmniej 5 lat.

Z kolei umowa o przekazanie gospodarstwa rolnego może być zawarta z osobą prawną oraz jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, jeżeli działalność rolnicza należy do zakresu jej działania lub na cele ochrony przyrody.

Renta strukturalna jest świadczeniem wypłacanym co miesiąc, przez okres nie dłuższy niż 10 lat. Jej wysokość stanowi 210% najniższej emerytury, może być ona zwiększona, jeżeli wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim, a także z uwagi na obszar przekazywanego gospodarstwa. Maksymalna wysokość renty nie może być wyższa niż 440% najniższej emerytury.

24. Zasady i tryb obrotu dzierżawnego nieruchomościami rolnymi stanowiącymi własność Skarbu Państwa.

Zasady dzierżawy gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa stanowią osobny, o dużym stopniu odrębności, tryb wydzierżawiania gruntów rolnych.

Tryb zawarcia umowy:

Trybu nie stosuje się gdy:

Czynsz dzierżawny

Czynsz: sztywno określona suma pieniężna, bądź jako równowartość pieniężna odpowiedniej ilości pszenicy.

Czynsz ustalony w pieniądzach podlega waloryzacji,

Zwolnienie z czynszu:

Agencja może zwolnić z czynszu

Nie pobiera się w ogóle czynszu za użytki rolne klasy VI,

Agencja Nieruchomości Rolnych może rozłożyć na raty lub umorzyć należności z tytułu czynszu jeżeli:

Dzierżawcy nie przysługuje ustawowe prawo pierwokupu gruntów Zasobu, mimo że spełnia ustawowe przesłanki nabycia takiego prawa.

Agencja ma prawo skutecznego, wcześniejszego wypowiedzenia dzierżawy gruntów Zasobu, wbrew woli dzierżawcy, także gdyby dzierżawa zawarta była na czas oznaczony. Możliwość taka powstaje, gdy celem wypowiedzenia jest wyłączenie z dzierżawy części lub całości dzierżawionej nieruchomości , która została przeznaczona w planie zagospodarowania przestrzennego na cele publiczne.

Istotnym novum wprowadzonym do obrotu dzierżawnego jest nieznany k.c. rodzaj umowy, którą potocznie nazywa się rolniczym leasingiem, leasingiem mienia wchodzącego w skład Zasobu. Dzierżawca takiego mienia może uzyskać w umowie dzierżawy zapewnienie Agencji, że przysługuje mu prawo kupna dzierżawionego mienia najpóźniej z upływem okresu na jaki została zawarta umowa.

32. Geneza i rozwój ubezpieczenia społecznego rolników.

Ubezpieczenie społeczne stanowi system zagwarantowanych ustawowo i związanych z pracą świadczeń o charakterze roszczeniowym, pokrywającym potrzeby wywołane przez zdarzenia losowe lub inne, zrównane z nimi zdarzenia, spełnianych przez zobowiązane do tego instytucje oraz finansowanych na zasadzie bezpośredniego lub pośredniego rozłożenia ciężaru tych świadczeń, w całości lub co najmniej w poważnej mierze, na zbiorowości osób do nich uprawnionych.

Tak rozumiane ubezpieczenie społeczne pojawiło się po raz pierwszy w Niemczech w drugiej połowie XIX w. Objęło swym zakresem głównie pracowników najemnych.

Następnie wytworzyła się instytucja określana w obecnie obowiązującym kodeksie cywilnym jako dożywocie (nabywca nieruchomości był zobowiązany do dożywotniego utrzymania zbywcy).

W Polsce od 1962 r. zaczął funkcjonować system tzw. rent za ziemię. Prawo do świadczenia nabywał rolnik, który przekazał swe gospodarstwo państwu. Świadczenie wypłacane było przez ZUS, było nazywane rentą. Sytuacja świadczeniobiorcy zbliżona była do sytuacji świadczeniobiorcy z powszechnego systemu emerytalnego (miał np. prawo do bezpłatnych świadczeń leczniczych)

Pierwszą ustawą, która dotyczyła ubezpieczenia społecznego rolników była ustawa z 1977 r. „O zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin”. Ustawa ta wprowadziła składkę na Fundusz Emerytalny Rolników. Uzależniała nabycie prawa do świadczeń długookresowych (emerytura renta) od spełnienia warunków, wykraczających poza klasyczny system ubezpieczeń. Mianowicie od :

Ten schemat aż do 1989 r. utrzymywała kolejna ustawa z 1982 r. „O ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin”. Ustawa ta w większym jednak stopniu zbliżała system rolniczy do systemu pracowniczego zarówno pod względem katalogu świadczeń jak i ich wysokości.

W roku 1989 znowelizowano ustawę z 1982 r. osłabiając jej funkcje poza ubezpieczeniowe.

W 1990 r. wprowadzono nowy system ubezpieczenia społecznego rolników, na podstawie obecnie obowiązującej ustawy z 20 grudnia 1990 r. Powołano :

36. Izby Rolnicze (zadania, zasady działania izb, organy izby, reprezentacja krajowa izb, nadzór nad izbami).

Podstawową formą prawną reprezentacji zawodowej rolników są izby rolnicze, stanowiące prawno-organizacyjny model samorządu rolniczego.

Zadania izb rolniczych:

  1. reprezentowanie interesów zawodowych rolników np.:

  • rozwiązywanie problemów rolnictwa np.: