572


Lateralizacja

Lateralizacja to inaczej stronność ciała, a więc większa sprawność jednej strony ciała od drugiej, która nie ogranicza się wyłącznie do pracy rąk, choć najwyraźniej zaznacza się właśnie w czynnościach manualnych. Występuje ona również w przypadku nóg oraz parzystych narządów zmysłu, zwłaszcza oczu.

Lateralizacja nie zjawia się od razu w postaci gotowej, lecz jest postępującym procesem, kształtującym się stopniowo wraz z wiekiem i ogólnym rozwojem ruchowym dziecka. Za określoną stronność ciała odpowiada przeciwległa półkula mózgowa.

Najczęściej skupiamy się na obserwowaniu, która ręka dominuje u dziecka. Pierwsze objawy dominacji ręki można zaobserwować już u niemowlęcia, począwszy od ok. 6-7 miesiąca życia dziecka. Przewaga jednej ręki nad drugą staje się wyraźna u wielu dzieci około 4 roku życia. Zwykle na przełomie wieku przedszkolnego i szkolnego ustala się lateralizacja czynności ruchowych rąk, która ostatecznego kształtu nabiera w wieku 12-14 lat.

Wyróżniamy następujące rodzaje lateralizacji:

jednorodna - prawostronna (przejawia się dominacją prawej ręki, oka i nogi, świadczy o dominacji półkuli lewej) lub lewostronna (przejawia się dominacją lewej ręki, oka i nogi, świadczy o dominacji półkuli prawej);

niejednorodna (inaczej zwana skrzyżowaną) - polega na wyraźnej czynnościowej przewadze narządów ruchu i zmysłu, ale nie po tej samej stronie, a po obu stronach ciała;

nieustalona - brak ustalonej dominacji poszczególnych narządów ruchu i zmysłu.

Jeżeli zauważamy, że nasze dziecko:

posługuje się sprawnie obiema rękami - na przemian pisze, rysuje ręką lewą i prawą, nie preferując żadnej z nich;

cechuje słaba sprawność manualna, której może towarzyszyć ogólna niezręczność ciała;

ma trudności w orientacji w stronach swojego ciała;

ma trudności w określaniu kierunków przestrzennych

możemy podejrzewać zaburzenia w procesie lateralizacji.

Obserwacje, bądź wątpliwości warto skonsultować z pedagogiem lub psychologiem.

L E W A P Ó Ł K U L A

Mowa - odpowiada za funkcje językowe. Jest to strona kontrolująca mowę i sprawiająca, że można czytać i pisać. Pamięta ona fakty, imiona, daty i wie jak pisać ortograficznie.

Analiza i logika - lewa półkula jest miejscem, gdzie odbywa się "rozbieranie rzeczy na kawałki'' oraz poddawanie materiału racjonalnej, logicznej ocenie. Logiczne i analityczne myślenie potrzebne jest do rozwiązywania skomplikowanych problemów matematycznych.

Sekwencyjność - napływające informacje są kodowane i przetwarzane sekwencyjnie, czyli ,,krok po kroku''.

Matematyczność - numery i liczby kodowane są w lewej półkuli.

Dosłowność - lewa półkula rozumie tylko dosłowne znaczenie słów.

Lewa półkula kontroluje ruchy przeciwnej strony ciała, czyli jeśli poruszy się palcem prawej nogi będzie to zrobione na polecenie lewej półkuli.

P R A W A P Ó Ł K U L A

Wizualizacja - informacje są kodowane i uzyskiwane w postaci wyobrażeń i obrazów, a nie słów.

Holistyczność - prawa półkula może absorbować różnego typu informacje jednocześnie, postrzega całość, i może doprowadzić do rozwiązania problemu przez nagłe zrozumienie; (EUREKA!)

Przestrzenność - zawiaduje funkcjami wizualno-przestrzennymi - to prawa półkula sprawia, że można układać puzzle i wiadomo jak znaleźć drogę do domu.

Metaforyczność - twoja prawa półkula rozumie język przenośni. Jest w stanie zamienić dosłowne znaczenie zdania w treści, jakie się w nim zawierają. I jeśli ktoś mówi: ,, Ale się zrobiła zadyma", twoja prawa półkula będzie wiedziała, jaka jest różnica między tym co zostało powiedziane, a tym, co ten ktoś chciał przekazać.

Emocjonalność - choć emocje są produktem innej części mózgu - systemu limbicznego, są one nie jako transportowane przez prawą półkulę.

Uduchowienie - prawa półkula jest półkulą zatopioną w modlitwie i oddaną Bogu.

Muzykalność - odpowiada za wrodzony talent do muzyki i umiejętność reagowania na muzykę. Edukacja muzyczna i studia włączają jednak udział lewej półkuli.

Uzdolnienia plastyczne - rysowanie, malowanie, rzeźba są naturalnymi talentami prawej półkuli.

Seks - działalność i przeżycia seksualne należą do prawej półkuli (jeśli nie starasz się lub nie jesteś owładnięty dążeniem do perfekcji w technikach).

Produkowanie snów - marzenia senne należą również do prawej półkuli.

Prawa półkula kontroluje ruchy lewej strony ciała.

Jako że lateralizacja jest integracyjnym procesem rozwoju - również i na tym polu możemy wspomagać rozwój naszego dziecka. Oto kilka prostych zabaw, ćwiczeń, dzięki którym dzieci lepiej poznają i będą różnicować stronę lewą od prawej, będą swobodniej orientować się w schemacie własnego ciała oraz w kierunkach przestrzennych, a także mogą doskonalić percepcję wzrokową i koordynację wzrokowo - ruchową, oraz zdolności manualne.

Orientacja w schemacie ciała:

Percepcja wzrokowa:

Koordynacja wzrokowo-ruchowa:

Zdolności manualne:

Wspomniane ćwiczenia grafomotoryczne, które rozwijają koordynację wzrokowo - ruchową oraz precyzję ręki można odnaleźć w takich opracowaniach, jak np.

„Lewa ręka rysuje i pisze. Ćwiczenia przygotowujące do pisania dla dzieci leworęcznych”, M. Bogdanowicz, M. Różyńska - opracowanie polecane przez pedagogów nie tylko dla dzieci leworęcznych, ale dla każdego dziecka przygotowującego się do podjęcia trudu nauki pisania;

Ćwiczenia rozwijające sprawność ruchową ręki i koordynację wzrokowo - ruchową, H. Tymichova.

Obie przytoczone pozycje opatrzone są wstępem metodycznym i zawierają wiele ciekawych obrazków do obrysowywania bez odrywania ręki.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
bourdieu 572 595
572
572
oswiadczenie sprawcy kolizji drogowej 572
Alber Bandura i teoria uczenia się społecznego r14 572 607
572 20
572
572
Proview 572 772DT
572
572 573
572
572
572
2015 03 03 statystykaid(572
bourdieu 572 595
572

więcej podobnych podstron