Pedagogika czasu wolnego.
Tematy wykładów:
Miejsce pedagogiki w systemie nauki.
Ontogeneza i okresy rozwojowe. Identyfikacja ludzi starych wg Osińskiego.
Metodologia badań pedagogicznych.
Komisja Edukacji Narodowej.
Definicje czasu wolnego.
Aspekty, funkcje, kategorie i podział czasu wolnego.
właściwe i niewłaściwe formy spędzania czasu wolnego.
Środowiska wychowawcze - rola i podział.
Wychowanie i edukacja do rekreacji. Andragogika i edukacja permanentna.
Metody wychowania do wczasów.
Zachowania w czasie wolnym.
Aktywność fizyczna a zajęcia sedenteryjne.
Harcerstwo - sposób na czas wolny dzieci i młodzieży.
Patologie społeczne, chuligani i subkultury młodzieżowe.
Zarządzanie własnym czasem wolnym. Zasady Eisenhowera.
Wzór osobowościowy wychowawcy czasu wolnego.
Ćwiczenia:
1. Słownik pedagogiczny - podstawowe pojęcia pedagogiczne. Wyjaśnij znaczenie podanych terminów.
Anarchia - stan chaosu i nieporządku powstały wskutek braku lub bezsilności ośrodków władzy
Agresja - w psychologii działanie skierowane przeciwko ludziom lub przedmiotom wywołującym u osobnika niezadowolenie lub gniew. Celem agresji jest wyrządzenie szkody. Agresja fizyczna w stosunku do osób wyraża się w biciu lub znęcaniu, agresja słowna - w wymyślaniu lub wyśmiewaniu się, agresja przeniesiona jest agresją skierowaną na osoby lub przedmioty nie będące przedmiotem agresji. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Czas wolny - [franc. loisir, ang. leisure, roś. dosug], czas do dyspozycji jednostki po wykonaniu przez nią zadań obowiązkowych: pracy zawodowej, nauki obowiązkowej w szkole i w domu oraz niezbędnych zadań domowych.
Czas wolny racjonalnie przeznacza się na:
l) odpoczynek, tj. regenerację sił fizycznych i psychicznych,
2) rozrywkę, która sprawia przyjemność,
3) działalność społeczną o charakterze dobrowolnym i bezinteresownym,
4) rozwój. zainteresowań i uzdolnień jednostki przez zdobywanie wiedzy i amatorską
działalność artystyczną, techniczną, naukową czy sportową.
(„Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Godność - poczucie własnej wartości i szacunek do samego siebie
Hobby - czynność wykonywana dla relaksu w czasie wolnym od obowiązków. Może łączyć się ze zdobywaniem wiedzy w danej dziedzinie, doskonaleniem swoich umiejętności w pewnym określonym zakresie, albo też nawet z zarobkiem — głównym celem pozostaje jednak przyjemność płynąca z uprawiania hobby. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Inteligencja - ogólna zdolnośc logicznego myślenia i celowego działania, polegająca na umiejętności zachowania się w nowych sytuacjach, na trafnym dobieraniu środków, które umożliwiają osiągnięcie celu, oraz na krytycznej ocenie wyników własnego działania. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Kształcenie - ogół czynności i procesów umożliwiających ludziom poznanie przyrody, społeczeństwa i kultury, a zarazem uczestnictwo w ich przekształcaniu, jak również osiągnięcie możliwie wszechstronnego rozwoju sprawności fizycznych i umysłowych, zdolności i uzdolnień, zainteresowań i zamiłowań, przekonań i postaw oraz zdobycie pożądanych kwalifikacji zawodowych. W ostatnich latach coraz częściej przez kształcenie rozumie się łącznie nauczania i uczenia się. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Kultura - ogół stworzonych przez ludzi wartości naukowych, społecznych, artystycznych i technicznych oraz procesy tworzenia tych wartości. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Kultura fizyczna - to ogół zachowań przebiegających według przyjętych w danym środowisku społecznym reguł i norm postępowania a mających na celu dbałość o zdrowie człowieka, o poprawę jego postawy, prawidłowy rozwój psychofizyczny oraz rezultaty tych zachowań. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Metoda - systematycznie stosowany sposób postępowania prowadzący do założonego wyniku. Na dany sposób postępowania składają się czynności myślowe i praktyczne, odpowiednio dobrane i realizowane w ustalonej kolejności. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Metodologia - nauka o metodach działalności naukowej , obejmującej sposoby przygotowania i prowadzenia badań naukowych oraz opracowania ich wyników. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Metodyczny
Metodyka - ustandaryzowane dla wybranego obszaru podejście do rozwiązywania problemów. Metodyka abstrahuje od merytorycznego kontekstu danego obszaru, a skupia się na metodach realizacji zadań, szczególnie metodach zarządzania. W odróżnieniu od metodologii, która się skupia na odpowiedzi na pytanie: Co należy robić? metodyka koncentruje się na poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie: Jak to należy robić?
Motywacje - mechanizm uruchamiający zachowanie jednostki i nadający mu energię, ukierunkowujący je; stan wewnętrznego napięcia pobudzający jednostkę do działania, w wyniku, którego dochodzi do redukcji tego napięcia; także względnie trwała dyspozycja do działania w określonym kierunku. Ma charakter świadomy lub nieświadomy. („Nowy słownik pedagogiczny” Kupisiewicz”)
Nauczanie - planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniami mająca na celu wywołanie pożądanych trwałych zmian w ich postępowaniu, dyspozycjach i całej osobowości — pod wpływem uczenia się i opanowywania wiedzy, przeżywania wartości i działań praktycznych.
(„Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Nauczyciel - pracownik o uznanych przez władze oświatowe kwalifikacjach do nauczania i wychowania dzieci, młodzieży i dorosłych. Kwalifikacje te uzyskuje się przez ukończenie zakładu kształcenia nauczycieli oraz przez zdanie przepisanych egzaminów. Uchwalona Karta praw i obowiązków nauczyciela ustala zasadę, ze w Polsce każdy nauczyciel musi mieć ukończone studia wyższe. Zgodnie z tą kartą stan nauczycielski obejmuje nauczycieli przedszkoli, szkół oraz nauczycieli akademickich. Na stanowisko nauczyciela może być powołana osoba, która ukończyła studia w szkole wyższej kształcącej nauczycieli lub w innej szkole wyższej, ale po uzyskaniu w toku studiów lub na kursie przygotowania pedagogicznego. Na stanowisko nauczyciela dyplomowanego powołuje się osobę o wyżej wymienionych kwalifikacjach po co najmniej 3 latach pracy, ocenionej dobrze za ostatnie 2 lata, przy czym ocena musi ta musi być potwierdzona przez wyniki komisyjnej wizytacji. Na stanowisko profesora szkoły średniej powołuje się osobę posiadająca wyższe studia magisterskie i 5 lat pracy na stanowisku nauczyciela dyplomowanego w szkole albo na stanowisku nauczyciela akademickiego w szkole wyższej. („Nowy słownik pedagogiczny” Kupisiewicz”)
Osobowość - termin używany w różnych znaczeniach, najczęściej oznacza zespół stałych właściwości i procesów psychofizycznych, odróżniających daną jednostkę od innych, wpływający na organizację jej zachowania, a więc na stałość w nabywaniu i porządkowaniu doświadczeń, wiadomości i sprawności, w reagowaniu emocjonalnym w stosunkach z innymi ludźmi oraz na stałość w wyborze celów i wartości.
(„Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Potrzeby - stan, w którym jednostka odczuwa chęć zaspokojenia jakiegoś braku, np. w zapewnieniu sobie warunków życia, utrzymaniu gatunku, osiągnięciu pozycji społecznej itd. Potrzebie często towarzyszy motywacja. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Rekreacja - (łac. rekreatio - odpoczynek) (wczasy), zajęcia, których celem jest odpoczynek, rozrywka lub rozwój własny, wykonane w czasie pozostającym wyłącznie do dyspozycji jednostki. Ten czas wolny od obowiązków zawodowych, społecznych i domowych nosi w Polsce miano wczasów. Jego wypełnienie zajęciami, które mogą zrównoważyć jednostronność zajęć zawodowych, zapewnic możnośc wypoczynku i wyboru zajęc zgodnych z indywidualnymi zainteresowaniami staje się ważnym zagadnieniem społecznym, a zarazem ważnym zadaniem wychowania dla wczasów. wychowanie to polega na wytworzeniu potrzeb i umiejętności takiego spędzania wolnego czasu, które dostarczając rozrywki i przyjemności służy zarazem wszechstronnemu rozwojowi osobowości. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Rozrywka - rodzaj działalności mającej na celu dostarczenie przyjemności i odprężenia publiczności lub sobie. Rozrywka może mieć charakter bierny, jak na przykład oglądanie filmu w kinie czy przedstawienia operowego lub aktywny, na przykład poprzez udział w rozmaitych grach lub przeglądając popularne serwisy rozrywkowe. (Wikipedia)
Środowisko - całość procesów ekologicznych, ekonomicznych, politycznych, społecznych, kulturalno-oświatowych i instytucjonalnych - w ich wzajemnych związkach i zależnościach. W tym rozumieniu środowisko jest przestrzenią, w obrębie której społeczeństwo realizuje różne formy działalności, tworząc w ten sposób warunki własnego życia oraz zaspokajania materialnych i duchowych potrzeb. (Słownik pedagogiczny, W.Okoń)
Świadomość - termin psychologiczny używany w wielu znaczeniach:
Właściwa człowiekowi zdolnośc do zdawania sobie sprawy z własnego zachowania, jego uwarunkowań i konsekwencji
Psychika człowieka jako specyficzna funkcja ośrodkowego układu nerwowego i jako najwyższa forma regulacji , jego zachowania, odróżniająca ludzi od zwierząt
Procesy odbierania informacji i sterowania zachowaniem człowieka
Stan przytomności w odróżnieniu od snu lub zaniku przytomności (tzw. utraty przytomności)
Zdolnośc do przeżywania doznań, stanów emocjonalnych
(Słownik pedagogiczny, W.Okoń)
Światopogląd - system przekonań określających poznawczy i uczuciowy stosunek człowieka do świata oraz wyznaczających jego postępowanie. (Słownik pedagogiczny, W. Okoń)
Temperament - zespół względnie stałych cech zachowania i działania osobnika, jak siła i szybkośc reagowania, pobudliwośc, tempo procesów psychicznych, cechy te są zależne od odziedziczonych właściwości układu nerwowego i w niewielkim stopniu poddają się wpływom otoczenia. Typologia dokonana przez Hipokratesa: sangwinik, choleryk, flegmatyk i melancholik. (Słownik pedagogiczny, W.Okoń)
Twórczość - proces działania ludzkiego dający nowe i oryginalne wytwory, oceniane w danym czasie jako społecznie wartościowe. Twórczośc może przejawiac się w każdej dziedzinie działalności ludzkiej, zarówno artystycznej i naukowej, jak organizacyjnej, technicznej, produkcyjnej i wychowawczej. (Słownik pedagogiczny, W.Okoń)
Wartości - przedmioty i przekonania, determinujące względnie podobne przeżycia psychiczne i działania jednostek. W rozumieniu kulturowym wartości to powszechnie pożądane w społeczeństwie przedmioty o symbolicznym charakterze oraz powszechnie akceptowane sądy egzystencjonalno-normatywne (orientacje wartościujące). Pojęcie wartości wywodzi się z języka niemieckiego od słów Wert i Wuerde, które oznaczają godność, honor, powagę lub godny i wartościowy. Wartością może być dowolny przedmiot, idea lub instytucja któremu jednostka przypisuje ważną rolę w życiu, a dążenie do jego osiągnięcia traktowane jest jako konieczność ze względu na zaspokajanie potrzeb jednostki. Zewnętrznym przejawem wartości jest obserwowalne zachowanie. (Wikipedia)
Wdrożenie - nauczenie kogoś wykonywania rutynowych czynności; podjęcie jakiegoś działania; rozpoczęcie stosowania czegoś w praktyce (słownik języka polskiego)
Wdrożyć - przez ćwiczenie (praktykę) przyzwyczajać kogoś do czegoś, wyrabiać w nim jakiś nawyk; wprowadzać.
Wdrożeniowy
Wychowanie - to świadomie organizowana działalność, której celem jest wywołanie określonych zmian w osobowości człowieka. Zmiany te obejmują zarówno sferę poznawczo-instrumentalną, związaną z poznawaniem rzeczywistości i umiejętnością oddziaływania na nią, jak i stronę aksjologiczną, która polega na kształtowaniu stosunku człowieka do świata i ludzi, jego przekonań i postaw, systemu wartości i celu życia. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Wypoczynek - forma aktywności umysłowej lub fizycznej podejmowana poza obowiązkami zawodowymi
Uczenie się - proces, w którego toku na podstawie doświadczenia, poznania i ćwiczenia powstają nowe formy zachowania się i działania lub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte. Uczenie się jest jedną z podstawowych form działalności ludzi — prócz pracy, zabawy i działalności społeczno-kulturalnej. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
2. Dokonaj analiza porównawczej definicji czasu wolnego.
Czas wolny - to zajęcie, którym jednostka może się oddawać
z własnej chęci; bądź dla odpoczynku, rozrywki, rozwoju swych
wiadomości lub swego kształcenia (bezinteresownego), swego
dobrowolnego udziału w życiu społecznym, po uwolnieniu się
z obowiązków zawodowych, rodzinnych, społecznych. (Joffre
Dumazedier)
Czas wolny - jest to ta część budżetu czasu, która nie jest zajęta przez
pracę zarobkową, normalną i dodatkową, ani przez systematyczne
kształcenie się uczelniane, ani przez zaspokajanie elementarnych
potrzeb fizjologicznych (sen, posiłki, higiena ), ani przez stałe
obowiązki domowe (gotowanie, pranie, sprzątanie, opieka nad
członkami rodziny) - i może być spożytkowana bądź na swobodne
wczasowanie, bądź na życie rodzinne, obowiązki społeczne i
aktywność przynoszącą doraźne korzyści. (Aleksander Kamiński)
Czas wolny - [franc. loisir, ang. leisure, roś. dosug], czas do dyspozycji jednostki po wykonaniu przez nią zadań obowiązkowych: pracy zawodowej, nauki obowiązkowej w szkole i w domu oraz niezbędnych zadań domowych.
Czas wolny racjonalnie przeznacza się na:
l) odpoczynek, tj. regenerację sił fizycznych i psychicznych,
2) rozrywkę, która sprawia przyjemność,
3) działalność społeczną o charakterze dobrowolnym i bezinteresownym,
4) rozwój. zainteresowań i uzdolnień jednostki przez zdobywanie wiedzy i amatorską
działalność artystyczną, techniczną, naukową czy sportową.
(„Słownik pedagogiczny” W.Okoń)
Czas wolny oznacza sferę życia, która nie obejmuje pracy, dojazdu do
pracy i snu (A. Gidens)
Autor definicji |
Elementy wspólne |
Elementy rozbieżne |
J. Dumazedier |
Czas po obowiązkach zawodowych |
dla odpoczynku, rozrywki, rozwoju swych wiadomości lub swego kształcenia swego dobrowolnego udziału w życiu społecznym |
A.Kamiński |
Czas po pracy |
swobodne wczasowanie, bądź na życie rodzinne, obowiązki społeczne i aktywność przynoszącą doraźne korzyści |
W.Okoń |
Czas po wykonaniu zadań obowiązkowych |
czas wolny przeznacza się na: odpoczynek, rozrywkę, działalnośc społeczną i rozwój |
A.Gidens |
Nie obejmuje pracy |
nie obejmuje dojazdu do pracy, pracy i snu |
3. „Fotografia dnia” - dokonaj analizy swojego budżetu dnia i zaznacz czas wolny.
lp |
Godziny |
Czynności codzienne: obsługi, zawodowe, domowe, inne |
Ilość czasu (godz.) |
Czynności czasu wolnego (godz) |
Σ (%) czasu wolnego czasu zajętego |
1 |
6- 7 |
Sen |
1 |
|
41,66 |
2 |
7 -8 |
Sen |
1 |
|
41,66 |
3 |
8 -9 |
Higiena osobista |
1 |
|
8,33 |
4 |
9 -10 |
Śniadanie |
1 |
|
4,16 |
5 |
10 - 11 |
Sprzątanie |
1 |
|
8,33 |
6 |
11 - 12 |
Sprzątanie |
1 |
|
8,33 |
7 |
12 - 13 |
Przygotowanie obiadu |
1 |
|
4,16 |
8 |
13 - 14 |
Zapoznanie się z wiadomościami |
1 |
1 |
4,16 |
9 |
14 - 15 |
Obiad |
1 |
|
4,16 |
10 |
15 - 16 |
Zakupy |
1 |
1 |
4,16 |
11 |
16 - 17 |
Odwiedziny znajomych |
1 |
1 |
4,16 |
12 |
17 - 18 |
Oglądanie TV |
1 |
1 |
4,16 |
13 |
18 - 19 |
Kolacja |
1 |
|
4,16 |
14 |
19 - 20 |
Czytanie książek |
1 |
1 |
8,33 |
15 |
20 - 21 |
Czytanie książek |
1 |
1 |
8,33 |
16 |
21 - 22 |
Higiena osobista |
1 |
|
8,33 |
18 |
22 - 23 |
Sen |
1 |
|
41,66 |
19 |
23 - 24 |
Sen |
1 |
|
41,66 |
20 |
24 - 1 |
Sen |
1 |
|
41,66 |
21 |
1-2 |
Sen |
1 |
|
41,66 |
22 |
2 -3 |
Sen |
1 |
|
41,66 |
24 |
3 - 4 |
Sen |
1 |
|
41,66 |
25 |
4 -5 |
Sen |
1 |
|
41,66 |
26 |
5 -6 |
Sen |
1 |
|
41,66 |
4. Krzyżówka - rozwiąż i odczytaj hasło z kolumny 8.
xxx |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
A |
|
|
|
|
|
|
|
S |
T |
Y |
L |
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
|
P |
A |
T |
O |
L |
O |
G |
I |
A |
C |
|
|
|
A |
M |
A |
T |
O |
R |
|
|
|
|
|
|
|
D |
|
|
|
|
|
K |
O |
Ł |
O |
|
|
|
|
|
|
|
E |
|
|
|
|
|
|
M |
E |
D |
I |
A |
|
|
|
|
|
F |
|
|
|
|
|
|
|
c |
|
|
|
|
|
|
|
|
G |
|
S |
A |
M |
O |
R |
O |
Z |
W |
Ó |
J |
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
|
T |
E |
A |
T |
R |
|
|
|
|
|
I |
|
|
|
|
|
P |
A |
Ń |
S |
T |
W |
O |
|
|
|
|
J |
|
|
|
|
|
|
|
S |
P |
O |
R |
T |
|
|
|
|
K |
|
|
T |
U |
R |
Y |
S |
T |
Y |
K |
A |
|
|
|
|
|
L |
|
|
Z |
A |
C |
H |
O |
W |
A |
N |
I |
E |
|
|
|
|
Ł |
|
|
|
|
S |
Z |
K |
O |
Ł |
A |
|
|
|
|
|
|
Hasła:
A 8 - sposób, charakter życia człowieka,
B 8 - nieprawidłowe zjawiska występujące w życiu społeczeństwa,
C 4 - osoba wykonująca coś bez fachowego przygotowania,
D 6 - np. zainteresowań,
E 7 - środki przekazu: prasa, radio, TV,
F 4 - autor wielu złotych myśli,
G 2 - nacisk kładziony na rozwój własnej osobowości,
H 7 - instytucja zajmująca się wystawianiem utworów scenicznych,
I 6 - zorganizowana politycznie społeczność zamieszkująca określone terytorium,
J 8 - ćwiczenia fizyczne i gry zespołowe, rozwijające sprawność fizyczną, charakteryzujące się współzawodnictwem,
K 3 - wyjazdy poza miejsce stałego zamieszkania,
L 3 - sposób bycia człowieka, metoda postępowania,
Ł 5 - instytucja zajmująca się kształceniem i wychowaniem,
5. Sporządź ankietę n/t czasu wolnego i zajęć sedenteryjnych (może dot. Twojej osoby).
Metryczka
Płeć
□ kobieta
□ mężczyzna
Wiek
□ 15 - 25 lat
□ 25 - 35 lat
□ 35 - 45 lat
□ 45 - 55 lat
□ powyżej 55 lat
Wykształcenie
□ podstawowe
□ gimnazjalne
□ średnie
□ wyższe
Zawód
……………………………………………………………………………
Miejsce zamieszkania
□ miasto powyżej 100 tyś mieszkańców
□ miasto 30 - 100 tyś mieszkańców
□ miasto < 30 tyś mieszkańców
□ wieś
Stan cywilny
□ wolny/a
□ żonaty/a
□ rozwiedziony/a
□ wdowiec / wdowa
Ankieta
Czy ma Pan(i) wolny czas?
□ nie mam
□ mam w dni powszednie
□ mam podczas weekendu
□ mam podczas świąt
O jakiej porze ma Pan(i) wolny czas?
□ rano
□ w południe
□ po południu
□ wieczorem
Czy w wolnym czasie uprawia Pan(i) jakieś sporty?
□ tak
□ nie
Jeżeli uprawia Pan(i) sporty, to proszę podać jakie?
□ piłka nożna
□ koszykówka
□ siatkówka
□ tenis
□ pływanie
□ inne, jakie? ……………………………………………………………
Czy Pan(i) zainteresowania mają wpływ na spędzanie wolnego czasu?
□ tak
□ nie
Jakie są Pan(i) zainteresowania
□ dom i ogród
□ moda
□ filmy
□ motoryzacja
□ turystyka
□ komputery
□ inne, jakie? ………………………………………………………………..
Jak woli spędzać Pan(i) wolny czas?
□ na spacerze
□ w domu przed telewizorem
□ w teatrze
□ w kinie
□ komputer, Internet
□ spotkania towarzyskie
□ sport
□ słuchanie muzyki
□ realizacja zainteresowań, hobby
□ inne, jakie? …………………………………………………………………
Jaka jest częstotliwość poniższych czynności wykonywanych przez Pana(ą) w czasie wolnym?
|
nigdy |
bardzo rzadko |
rzadko |
często |
bardzo często |
Oglądanie telewizji |
O |
O |
O |
O |
O |
Wykonywanie obowiązków domowych |
O |
O |
O |
O |
O |
Czytanie książek, czasopism |
O |
O |
O |
O |
O |
Uprawianie sportów |
O |
O |
O |
O |
O |
Rozwijanie swojego hobby |
O |
O |
O |
O |
O |
Przebywanie z rodziną |
O |
O |
O |
O |
O |
Spotkania ze znajomymi |
O |
O |
O |
O |
O |
Gry i zabawy zespołowe |
O |
O |
O |
O |
O |
Zakupy |
O |
O |
O |
O |
O |
Kółka zainteresowań |
O |
O |
O |
O |
O |
Praca społeczna, wolontariat |
O |
O |
O |
O |
O |
Gry komputerowe |
O |
O |
O |
O |
O |
Surfowanie po Internecie |
O |
O |
O |
O |
O |
Kino |
O |
O |
O |
O |
O |
Teatr, muzyka, galerie |
O |
O |
O |
O |
O |
Słuchanie muzyki |
O |
O |
O |
O |
O |
Spacer |
O |
O |
O |
O |
O |
wycieczki |
O |
O |
O |
O |
O |
Z kim spędza Pan(i) wolny czas?
□ z przyjaciółmi
□ sam(a)
□ z rodziną
□ z partnerem(partnerką)
□ inne, z kim? …………………………………………………………………
Gdzie najczęściej lubi Pan(i) spędzać wolny czas?
Czy uważa Pan(i), że ma za mało czasu wolnego?
□ tak, mam za mało
□ mogłoby być więcej
□ mam go wystarczająco dużo
Jaką rolę odgrywa czas wolny w Twoim życiu?
□ wypoczynek
□ zabawa
□ rozwój
□ nawiązywanie nowych znajomości
□ pogłębianie więzi rodzinnych i przyjacielskich
6. Sporządź plan imprezy kulturalno - rozrywkowo - sportowej (rekreacyjnej), z uwzględnieniem etapowości przygotowania imprezy.
Plan imprezy z okazji „Dnia Dziecka”
Cel:
Uroczyste obchody Dnia Dziecka
Popularyzacja rekreacyjnych form ruchowych wśród dzieci i ich rodzin.
Rozpowszechnienie zdrowego i aktywnego trybu życia wśród dzieci i młodzieży.
Termin:
01.06.2013 w godzinach 900 - 1600
Miejsce:
Stadion miejski w Połczynie-Zdroju
Uczestnicy:
Rodziny, znajomi, osoby przyjezdne które chcą aktywnie spędzić czas wraz ze swoimi
dziećmi, korzystając z atrakcji jakie przygotował organizator. Wszyscy lubiący dobra
zabawę i rywalizację sportową.
Organizator:
Burmistrz Połczyna-Zdroju
Plan imprezy:
900 - uroczyste otwarcie imprezy, powitanie gości
930 - występy wokalne uczniów połczyńskich szkół
1015 - pokaz tańca towarzyskiego
1045 - koncert zespołu „Wolność Słowa”
1200 - rozgrywki piłki nożnej (rodzice kontra dzieci)
1345 - konkursy sportowe
turniej rodzinny ringo
przeciąganie liny
rzut podkową
biegi z przeszkodami
1500 - konkurs karaoke (udział dzieci i młodzieży wraz z rodzicami)
1600 - ogłoszenie wyników konkursów, rozdanie nagród, zamknięcie imprezy
7. Przedstaw referat pt.: Kompetencje specjalisty turystyki i rekreacji w zakresie organizacji czasu wolnego.
Podstawowym zadaniem specjalisty turystyki i rekreacji w zakresie organizacji czasu wolnego jest stworzenie warunków zapewniających wypoczynek, rozrywkę i samodoskonalenie. W krzewieniu wzorów aktywnego wypoczynku i podnoszenia kultury wolnego czasu szczególną rolę spełnia dziedzina animacji, czyli internacjonalne kierowanie ludźmi w czasie wolnym poprzez włączanie ich bezpośrednio do określonej aktywności. Celem tak rozumianej animacji jest wzbogacenie czasu wolnego wartościami, które dają szansę autentycznego zaspokajania specyficznych potrzeb człowieka, a także rozwijania i kształtowania tych potrzeb. Animacja jako dziedzina praktyczna integralnie skupia w sobie wiele różnych działań, takich jak inicjowanie, zachęcanie, pobudzanie, ożywianie, doradzanie, promowanie, a także instruowanie, nauczanie oraz organizowanie. Realizacja zadań animacyjnych wymaga kompetentnych specjalistów o różnorodnym przygotowaniu zawodowym. Nazywa się ich animatorami.
Specjaliści turystyki i rekreacji w zakresie organizacji czasu wolnego powinni rozumieć istotę wychowania do czasu wolnego, rekreacji ruchowej i turystyki, powinni być ukierunkowani na przebicie się do świadomości społecznej z prawdami o aktywnym trybie życia, korzyściach stąd płynących i metodach osiągania tego celu. Ich podstawowym zadaniem jest stworzenie warunków do aktywnego wypoczynku, a także dostarczanie wzorów wykorzystania czasu wolnego.
Role społeczne, które powinien odgrywać animator:
- rola propagatora - jest nią człowiek owładnięty jakąś ideą, w którą głęboko wierzy, osobiście stosuje się do jej wymogów i każdym sposobem (społecznie akceptowalnym) próbuje upowszechnić ją w najbliższym otoczeniu. Propagator powinien posiadać gruntowną wiedzę na temat naukowych i społecznych znaczeń tej dziedziny. Powinien wiedzieć, jaki jest aktualny stan zdrowia i wydolność społeczności, z którą pracuje, jakie są przyczyny niedostatków, gdzie szukać i jak nazywać zagrożenia oraz co robić, aby poprawić istniejący stan rzeczy.
- rola lidera - polega na nieformalnym przywództwie i pierwszeństwie w znajomości danej dziedziny oraz pierwszeństwie w działaniach.
- rola organizatora - przejawia się w konkretnych działaniach specjalisty. Organizuje on zespoły ludzi, którzy spędzają swój wolny czas w sposób społecznie akceptowalny. Organizuje zajęcia i zabawy, przygotowuje obiekty rekreacyjne na terenie swojego działania. Zadaniem organizatora jest tworzenie optymalnych warunków formowania się i rozwijania postaw prokreacyjnych, przygotowywanie bazy do właściwych wyborów w zakresie czasu wolnego i sposobów jego wykorzystania. Animator jest partnerem uczestnika rekreacji ruchowej i turystyki, udziela mu pomocy, inspiruje.
Specjalista turystyki i rekreacji w zakresie organizacji czasu wolnego powinien posiadać określone dyspozycje. Jest wiele zdań na ten temat. Na przykład zdaniem Herrmansa animator potrzebuje jako kwalifikacji: nieograniczenie pogodnego ducha, gotowości do nawiązywania kontaktów, naturalnej sympatii do ludzi. Erdman zaś piszę, że szczególnie ważny jest: przyjazny stosunek do otoczenia, umiejętność emocjonalnego angażowania się, wykazywanie entuzjazmu w działaniu, pomysłowości, inicjatywy oraz elastyczności w stosowaniu różnych rozwiązań oraz łatwość nawiązywania kontaktów z ludźmi. Toczek-Werner uważa, że w tym zawodzie najważniejsze są: zdolności sugestywne, wrażliwość uczuciowa i intelektualna, poczucie humoru, tolerancja. Animator powinien posiadać pewien zasób umiejętności sportowo-ruchowych, dużą wiedzę krajoznawczą, znać różnorodne socjotechniki, a przede wszystkim mieć wiarę w wartość swej działalności pedagogicznej.
Pomocną w skutecznym oddziaływaniu animatora rekreacji niewątpliwie jest znajomość i percepcja funkcjonujących w szeroko rozumianej kulturze fizycznej ogólnych prawidłowości, które noszą miano zasad. W warunkach współczesnej rekreacji najbardziej przydatne zasady syntetycznie formułuje się następująco:
- zasada motywacji - kształtowanie osobowości, opanowanie wiedzy o rekreacji oraz sposobów rekreacyjnego działania stają się tym skuteczniejsze, im wszechstronniejsze i silniejsze powody skłaniają jednostkę do działania.
- zasada aktywności - im większe jest zaangażowanie własnej jednostki, im różnorodniejsze są formy jej aktywności, w im większym stopniu treść tej aktywności wiążę się z zasadniczym celem rekreacyjnego działania, tym jest ono skuteczniejsze.
- zasada praktyczności - samodzielne dochodzenie jednostki, poprzez praktyczne działania, do poznania, a w oparciu o poznanie do skutecznego weryfikowania własnych zachowań rekreacyjnych.
- zasada trwałości - polega na włączaniu, w najszerszym zakresie specyficznych czynności myślowo-pamięciowych, regulujących czas, kolejność i sposób wiązania tego, co nowe, z poprzednim doświadczeniem jednostki.
- zasada indywidualizacji - to znaczy dostosowywania działań rekreacyjnych w największym stopniu do indywidualnych możliwości i potrzeb człowieka oraz uwzględnianie struktury jego osobowości.
- zasada receptywności - kształtowanie postaw, opanowanie wiedzy o rekreacji i sposobów rekreacyjnego działania staje się tym skuteczniejsze, im łatwiejsza jest przyswajalność treści działalności rekreacyjnej, im one są przystępniejsze poznawczo i uczuciowo, im bardziej optymalne pojemnościowo.
Podsumowując specjalista, który organizuje czas wolny powinien posiadać kompetencje organizatorskie, kierownicze, partnerskie, kompetencje przewodnika i doradcy, przywódcze oraz powinien posiadać predyspozycje do współpracy.
4.Animator czasu wolnego, charakterystyka pożądanych cech
KOMPONENTY STRUKTURY ZAWODOWEJ PRACOWNIKA REKREACJI I TURYSTYKI:
a) Intelektualny: -wiedza o zawodzie i czynnościach zawodowych
- wiedza o człowieku; podmiocie oddziaływania
- wiedza o środowisku pracy i jego funkcjonowaniu
b) Emocjonalny : - uczuciowe ustosunkowanie do wykonywanego zawodu
- identyfikacja z zawodem
- poczucie satysfakcji
c) Motywacyjno- działaniowy :
-pozytywna i trwała motywacja
- umiejestność wykonywania czynności związanych z odgrywanymi rolami
PREDYSPOZYCJE OSOBOWOŚCIOWE PRACOWNIKA TURYSTYKI I REKREACJI:
-organizatorskie, kierownicze, partnerskie, przewodnika i doradcy, przywódcze, predyspozycje do współpracy
ROLE SPOŁECZNE, KTÓRE POWINIEN ODGRYWAĆ ANIMATOR:
-rola propagatora( zachowań prozdrowotnych)
-rola lidera (nieformalne przywództwa)
-rola organizatora (konkretne działanie aimatora)
CECHY OSOBOWOŚCIOWE PRACOWNIKA TURYSTYKI I REKREACJI:
-gotowość do nawiązywania kontaktów
-naturalna sympatia do ludzi; przyjazny stosunek do otoczenia
-wykazywanie entuzjazmu w działaniu
-samodzielność, zaradność życiowa
-wrażliwość uczuciowa
-odwaga w podejmowaniu uzasadnionego ryzyka
-zdolność stosowania posiadanej szerokiej wiedzy ogólnej
-wielokierunkowe umiejętności praktyczne
HUMANISTYCZNY WIZERUNEK PRACOWNIKA TURYSTYKI I REKREACJI:
-osobowe „ja „ pracownika turyst. Rekr. Stanowi szczególną wartość humanistyczną
-kompetencje merytoryczne oraz sprawność działania w obszarze turyst.i rekr. Stanowią podstawowy element wyposażenia zawodowego pracownika
-każdy pracownik „obsługujący” rekreanta lub turystę jest współtwórcą jego postawy wobec czasu wolnego
-pracownik własną postawą powinien dawać przykład
OCZEKIWANIA WOBEC PRACWONIKA WYNIKAJĄCE Z JEGO HUMANISTYCZNEGO WIZERUNKU:
-wysoki poziom wykształcenia, szerokie kwalifikacje
-podejmowanie złożonych zadań
-pełnienie wielokierunkowych funkcji
-pozytywne stymulowanie pracą
-dobre warunki życia, adekwatne do zakresu , poziomu kwalifikacji
-duży prestiż społeczny
8. Zadanie:
Odpowiedz na pytania, wykluczając 1 odpowiedź:
1. Zagospodarowanie czasu wolnego zależy od:
rodzaju wykonywanej pracy płci
sytuacji społeczno - ekonomicznej kraju
środków finansowych
indywidualnych predyspozycji
2. Do indywidualnych form spędzania czasu wolnego zaliczamy:
oglądanie TV
słuchanie radia
czytanie książek i prasy
uczestnictwo w imprezach masowych
bierny wypoczynek
3. Do rodzinnych form spędzania czasu wolnego zaliczamy:
wspólne rozmowy
spędzanie czasy wieczornego
spacery
opieka nad dziećmi
zabawa z rówieśnikami
4. do form spędzania czasu wolnego w grupach nieformalnych zaliczamy:
wyjazdy w czasie wolnym z przyjaciółmi
przebywanie z sympatia
wycieczki szkolne
zachowania zorientowane na rozrywkę
10. Wykonaj fiszkę bibliograficzną pozycji literaturowej dot. pedagogiki czasu wolnego.
11. Znajomość literatury (obowiązkowa i dodatkowa):
Białyszewski H., Dobieszewski A, Janicki J.: Socjologia, Druk Tur, Warszawa 2003.
Czajkowski K.: Wychowanie do rekreacji. Warszawa 1979,
Ćwikowski M., Problemy społeczne wolnego czasu, Wydawnictwo Związkowe CRZZ. Warszawa 1967,
Grochociński M., Przygotowanie dzieci do racjonalnego wykorzystania czasu wolnego. WSiP, Warszawa 1979.
Hawes D.K., Satisfactions Derived from Leisure - Time Pursuits: An Exploratory Nationwide Survey, „Journal of Leisure Research” 1978, nr 4, s. 234; cyt za: B.H. Jung, Ekonomia czasu wolnego, PWN, Warszawa 1989.
Heinemann K., Wprowadzenie do socjologii sportu. Centralny Ośrodek Metodyczny SNP, Warszawa 1989.
Jung B., Ekonomia czasu wolnego. Zarys problematyki. PWN, Warszawa 1989.
Kamiński A.: Czas wolny i jego problematyka społeczno-wychowawcza. Wrocław- Warszawa-Kraków 1965,
Mayer J.J., Organizacja czasu, Wydawnictwo RM, Warszawa 2010.
Narkiewicz - Niedbalec E., M. Zielińska (red.): Młodzież w czasie wolnym. Między przyjemnością a obowiązkami.
Pięta Jan, Pedagogika czasu wolnego, Druk Tur, Warszawa 2003.
Siciński A. (red.): Styl życia: przemiany we współczesnej Polsce, op. cit..
Siciński A. (red.): Style życia w miastach polskich (u progu kryzysu).
Siwiński W., Pluta B.(red.), Teoria i metodyka rekreacji, AWF Poznań, 2010.
Toczek - Werner S., Podstawy rekreacji i turystyki. AWF Wrocław, 2008.
Thomas G.: Wychowanie bez porażek.
Winiarski R.: Rekreacja i czas wolny,
Wnuk-Lipiński E., Praca i wypoczynek…,
Wnuk-Lipiński E., Budżet czasu - struktura społeczna - polityka społeczna, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN, Wrocław 1981.
Woźniak B.R., Zarys socjologii edukacji i zachowań społecznych, US 2002.
12. Rozmowa egzaminacyjna: 16 II 2013 r. w godz. 8,00 - 12,10.
PS. Odpowiedzi może Pani przesyłać mail'em.
Pozdrowienia RS
9