PODSTAWY ZARZĄDZANIA
zagadnienia na egzamin
1. Podaj 3 warunki powstania nowej dyscypliny wiedzy.
Aby powstała nowa dyscyplina wiedzy muszą być trzy wyznaczniki:
jasno określony przedmiot (czym ta nowa nauka będzie się zajmowała)
język pojęć - określenie języka pojęć dla tej nauki
metody badawcze - określenie metod badawczych, za pomocą których można będzie ten przedmiot badać.
2. Kogo uważamy za twórców ekonomii politycznej?
Adam Smith (1723-1790) - W systemie ekonomicznym Smitha istnieją dwie, wzajemnie uwarunkowane części: teoretyczna (ekonomia polityczna) i aplikacyjna (polityka ekonomiczna). Głównymi elementami teorii ekonomicznej są: analiza procesu tworzenia wartości, jej podziału i wymiany, z teorią wartości opartej na pracy i wynikającymi z niej teoriami płacy, zysku i renty gruntowej oraz koncepcją "niewidzialnej ręki rynku", a także analiza procesu gromadzenia i reprodukcji kapitału. Część aplikacyjna obejmuje wskazania pod adresem polityki gospodarczej państwa
David Ricardo (1772-1823) - został uznany za kontynuatora Adama Smitha, jego dzieło to „Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania”.
3. Kogo uważamy za twórców nauki o organizacji i zarządzaniu?
Za twórców nauki o organizacji i zarządzaniu uchodzą Frederick Taylor, Henri Fayol, Karol Adamiecki.
4. Główne założenia Tayloryzmu
TAYLORYZM - twórcą jest F. Taylor - to system naukowej organizacji pracy (naukowe zarządzanie).
Dewizą dla tayloryzmu były następujące słowa: „wiedzieć dokładnie, czego się żąda od pracowników i baczyć, aby pracowali jak najlepiej i jak najtaniej”. Stosunek między pracodawcą a pracownikiem uważa za najważniejszy czynnik zarządzania.
Założenia:
Należy opracować, stworzyć rzeczywistą naukę, żeby ona ustalała najlepszą metodę wykonania każdego zadania
Konieczny jest naukowy dobór pracowników, aby każdemu przydzielić zadania, które może najlepiej wykonać
Niezbędne są naukowe szkolenia i doskonalenie robotnika
Należy zabezpieczyć bezpośrednią, przyjazną współpracę między kierownictwem a współpracownikiem
5. Co to jest naukowe zarządzanie według Taylora?
Naukowe zarządzanie Taylora miało prowadzić do zwiększenia efektywności i wydajności siły roboczej. Składało się z następujących kroków:
Należy opracować, stworzyć rzeczywistą naukę, żeby ona ustalała najlepszą metodę wykonania każdego zadania
Konieczny jest naukowy dobór pracowników, aby każdemu przydzielić zadania, które może najlepiej wykonać
Niezbędne są naukowe szkolenia i doskonalenie robotnika
Należy zabezpieczyć bezpośrednią, przyjazną współpracę między kierownictwem a współpracownikiem
Taylor dążył do ustanowienia systemu płac poprzez:
- do danej pracy musi być odpowiedni człowiek
- należy go informować, jak ma daną rzecz zrobić
- zachęcić go do maksymalnego wysiłku, stosując bodźce materialne
6. Wymień dokonania Taylora
Taylor jest autorem zasad efektywnej pracy:
- wysokie dzienne zadania
- znormalizowane warunki pracy (co, gdzie i jak zrobić ma pracownik)
- wysokie wynagrodzenie w zależności od wykonywanych zadań
- mniejsze wynagrodzenie w przypadku uchybień
7. Co to jest cykl organizacyjny Henriego le Chateliera?
H. L. CHATELIER - opracował tzw. cykl organizacyjny, który składał się z pięciu etapów i dotyczył nadzoru procesu zarządzania i kontroli pracy pracowników:
wybór celu, który ma być osiągnięty
określenie środków i warunków niezbędnych do jego osiągnięcia
przygotowanie tych środków i warunków
realizacja przyjętego celu
kontrola uzyskanych wyników
8. Podaj pojęcie biurokracji według Maksa Webera
Biurokracja - to stan stosunków społecznych zorganizowanych w system biur nastawionych na efektywność i bezosobowość działania.
9. Wymień przynajmniej 5 z 9 założeń biurokracji wg Maksa Webera.
wykonywanie czynności urzędowych jest działalnością stałą i określoną poprzez przepisy prawne
w działalności urzędniczej panuje zasada kompetencji
stały podział czynności
ściśle określony zakres prac
wyposażenie pracownika w uprawnienia i obowiązki
w działaniu obowiązuje zasada hierarchii urzędniczej
w działaniu sztab urzędniczy oddzielony jest od własności środków administracyjnych, a za pracę urzędnik otrzymuje wynagrodzenie
stanowiska nie są dożywotnie i nie są własnością pracownika
czynności urzędowe to stałe zajęcia zawodowe
czynności urzędowe wymagają określonego wykształcenia i kwalifikacji
wszelka działalność urzędnicza oparta jest na dokumentacji
działalność urzędników utrwala się na piśmie poprzez formalne przepisy, które regulują zachowania urzędników
10. Podaj twórców kierunku Human Relations.
HUMAN RELATION (czyt. hjuman relejszyn) - kierunek stosunków międzyludzkich.
Twórcą tego kierunku był E. Mayo (1880-1949)r.
Podczas eksperymentów w zakładach w Hawthorne Mayo stwierdził, iż zachęty materialne nie były przyczyną wzrostu wydajności pracy, ale że wzrost ten wywołany został poprzez wyróżnienie i poświęcenie uwagi pracownikom. Doszedł do wniosku, że pracownicy będą usilniej pracować, jeśli uznają, że kierownictwo troszczy się o ich dobrobyt i jeśli nadzór będzie im poświęcać szczególną uwagę. Stwierdził również, że ludzi cenią sobie przynależność do grup nieformalnych tworzących się w organizacjach na zasadzie przyjaźni, współpracy. Dobrze byłoby, aby owe grupy nieformalne przekształcić w grupy formalne
11. O czym mówi teoria X Douglasa McGregora?
Teoria X - model leniwego pracownika
człowiek z natury jest leniwy o do pracy należy go popędzać (zachęcać)
większość ludzi trzeba zmuszać do pracy, kontrolować i grozić karami, kierować nimi, aby wymusić z nich wysiłki konieczne do osiągnięcia celu organizacji
większość ludzi woli, by nimi kierować, unikają odpowiedzialności, posiadają małe ambicje, ludziom chodzi o własne bezpieczeństwo
12. O czym mówi teoria Y Douglasa McGregora?
Teoria Y - model aktywnego pracownika
fizyczny i umysłowy wysiłek przy pracy jest naturalny i potrzebny. Praca jest częścią nas.
kontrola i kary nie są jedynymi sposobami osiągnięcia celów organizacyjnych, człowiek zdolny jest do kierowania sobą i do samokontroli
uznanie celów organizacji za własne jest funkcją nagród związanych z osiąganiem tych celów
człowiek uczy się akceptować odpowiedzialność za swoje czyny
wśród ludzi powszechny jest wysoki poziom wyobraźni, pomysłowości i twórczego myślenia
we współczesnym okresie uprzemysłowienia (dotyczy lat 30-tych) intelektualne zdolności człowieka wykorzystane są zaledwie częściowo.
13. Wymień prawa harmonii wg Karola Adamieckiego.
Prawo harmonii doboru - mówi o takim doborze, w którym wszystkie organa wytwórcze są ze sobą uzgodnione, mają najbardziej, zbliżone wzorce, a koszt straconego czasu jest najmniejszy.
Prawo harmonii działania - mówi o tym, że wszystkie organy działają w ścisłym związku ze sobą, a każda czynność odbywa się w swoim czasie.
Prawo harmonii duchowej - wskazuje na konieczność istnienia więzi emocjonalnych łączących pracowników i ludzi współpracujących ze sobą.
14. Co zawdzięczamy Henri Fordowi?
wynalazł taśmę produkcyjną
wprowadził 8-godz. dzień pracy
rozbicie operacji na czynności proste
wprowadził surowy regulamin pracy
wprowadził zakaz rozmów podczas pracy
15. Podaj przynajmniej 3 autorów prac, które traktują o zarządzaniu.
Koźmiński A. K., Piotrowski W. - Zarządzanie. Teoria i praktyka. W-wa 1997 i kolejne
Krzyżanowski L. - Podstawy nauk o organizacji i zarządzaniu. W-wa 1992
Wajda A. - Społeczne podstawy organizacji i zarządzania. W-wa 2001
16. Który rozdział pracy Koźmińskiego i Piotrowskiego traktuje o systemowym pojęciu organizacji?
O systemowym podejściu do organizacji traktuje rozdział „Organizacja i zarządzanie - kierunki, koncepcje, punkty widzenia”, podrozdział „Podejście systemowe”.
Systemowa teoria organizacji obejmuje zdaniem Koźmińskiego analizę organizacji, jako systemu społecznego złożonego z różnych elementów, takich jak: role społeczne, cele, wartości, układy informacyjno-decyzyjne, a także techniki i metody zarządzania nawiązujące do całościowego, systemowego modelu organizacji (zarządzanie przez cele, metody komputerowe)
17. Co robiło małżeństwo Frank i Lilian Gilberth'owie?
F. L. Giberth'owie wymyślili metodę, która nazywała się cyklografia - pracownikowi przyczepiano małe żarówki i robiono zdjęcia, następnie analizowano je, aby wyeliminować zbędne ruchy. Są twórcami metody przebiegu i czasu trwania ruchów roboczych.
18. Proszę omówić kierunek administracyjny Henri Fayola.
Henry Fayol - opracował 14 zasad funkcjonowania przedsiębiorstwa:
podział pracy
autorytet
dyscyplina
jedność rozkazodawstwa
jedność kierownictwa
podporządkowanie interesu osobistego ogółowi
sprawiedliwe wynagrodzenie
centralizacja
hierarchiczna droga służbowa
ład
ludzkie traktowanie robotników
stabilizacja personelu
inicjatywa
zgranie personelu
Ponadto powiedział, że dla sprawnej organizacji koniecznie musi istnieć top menager, sztab oraz linia.
19. Podaj twórców systemowego pojęcia organizacji.
Ludwig von Bertalanffy (1901-1972)
R. L. Ackoff
20. Organizacja, jako system.
Organizacja jest to system
- w znaczeniu strukturalnym ( każda firma, instytucja jest organizacją)
- w znaczeniu funkcjonalnym (funkcjonuje, bo ma coś do spełnienia).
Rodzaje organizacji:
- smukła
- płaska
Części składowe organizacji
1) czynnik ludzki
2) czynnik techniczny
3) czynnik biurokratyczny
21. Proszę omówić teorię równowagi organizacyjnej wg Obłója i Koźmińskiego.
Według Obłója i Koźmińskiego trwanie i rozwój organizacji jest możliwe jedynie pod warunkiem utrzymywania funkcjonalnej równowagi całości i jej części lub stanu zbliżonego do równowagi. Warunek ten jest spełniony wówczas, gdy organizacja jest zdolna do sterowania sobą (formułowania celów i powodowania ich realizacji) oraz utrzymania swej struktury, jako elementu wyraźnie wyodrębnionego z otoczenia. W związku z tym, podstawową funkcją zarządzania staje się efektywne działanie na rzecz funkcjonalnej równowagi organizacyjnej, która jest nieustannie zakłócana przez procesy zewnętrzne i wewnętrzne. Zdolność organizacji do przetrwania i rozwoju zależy od umiejętności ekip kierowniczych trafnego ustalania kryteriów równowagi oraz skutecznego dążenia do jej spełnienia.
22. Co to jest nowa fala w zarządzaniu?
Nowa fala - lata 70-te XX wieku.
Za twórców tego kierunku uchodzą: Teodor Peters i Rajmund Waterman. Kierunek ten wychodzi z założenia, że należy zwrócić uwagę na takie działania, których efekty sprawdzają się w praktyce.
Tezy nowej fali w zarządzaniu:
obsesja działania (szybkość działania w określonym problemie)
bliski i bezpośredni kontakt z klientem
autonomia i przedsiębiorczość (stwarzanie warunków dla przedsiębiorców)
wydajność i efektywność poprzez ludzi
koncentracja na wartościach przedsiębiorstwa
działać wedle zasady „trzymaj się tego, co umiesz najlepiej”
zarządzanie efektywne przy niewielkim sztabie o prostej strukturze
w jednej strukturze mogą występować luźne i sztywne formy organizacyjne
23. W czym przejawia się postmodernizm Morgana w zarządzaniu?
Morgan przybliżył różne sposoby postrzegania organizacji i przebiegających w nich procesów oraz konsekwencje tych „spojrzeń” posługując się metaforami organizacji jako: maszyny, organizmu, mózgu, kultury, systemu politycznego, psychicznego więzienia, „przepływu i przemiany” oraz narzędzia dominacji.
Założenia postmodernizmu:
wszystkie prawdy i wartości są względne a tradycja nieistotna
awangarda i tradycja są bez sensu
należy budzić niepokój poznawczy
relatywizm poglądów
Tezy postmodernizmu:
wyjaśnienie życia organizacji oparte jest na metaforach i przenośniach
postmodernista wstrzymuje się od ocen moralnych (nie mówi co jest dobre, a co złe)
postmodernista programowo jest niejednoznaczny (mówi i tak i nie)
24. Wymień cechy organizacji.
Cechy organizacji - To m.in.:
- jest to grupa ludzi (co najmniej 2 osoby), którzy maja wspólny cel i dążą do niego
- istnieje hierarchia + kierownik
- wspólne zainteresowania
- statut + podział zadań
- formalna lub nieformalna struktura
25. Co to jest cel?
Cel to określony przedmiotowo (co?) i podmiotowo (kto?) przyszły pożądany stan lub rezultat działania organizacji, możliwy do osiągnięcia w określonym czasie.
26. Podaj typologię organizacji
- smukła - istnieje relatywnie wiele szczebli, komórki organizacyjne są niewielkich rozmiarów, mała rozpiętość kierowania a poszczególnych poziomach
- płaska - jest wiele szczebli zarządzania, komórki organizacyjne są stosunkowo duże, duża rozpiętość kierowania
27. Co to jest konsorcjum?
Czysto kapitałowe powiązania między bankami lub innymi organizacjami dysponującymi kapitałem, zawierane w celu wspólnego zainwestowania w jakieś przedsięwzięcia rokujące nadzieje na zyski.
28. Co to jest joint venture?
Spółka joint venture - nowa samodzielna organizacja utworzona wspólnie przez dwa lub większą liczbę przedsiębiorstw. One same nie wchodzą w jej skład, są jej współwłaścicielami - wspólnikami i z tego tytułu pobierają dywidendy i wpływają na zarządzanie nią.
29. Co to jest holding?
Organizacja (najczęściej spółka akcyjna) skupiająca kontrolne pakiety akcji innych spółek (przedsiębiorstw) i mająca z tego tytułu znaczny - choć pośredni - wpływ na zarządzanie nimi. Często pełni też funkcję zarządu powierniczego nad ulokowanym w niej kapitałem przedsiębiorstw, których jest udziałowcem.
30. Co to jest koncern?
Duża organizacja gospodarcza, grupująca pod wspólnym centralnym zarządem kilka, a często nawet kilkaset różnych przedsiębiorstw zbliżonych swoim profilem produkcji lub w jakiś sposób uzupełniających się. Z reguły posiada strukturę dywizjonalną
31. Scharakteryzuj społeczny podsystem organizacji.
Ogół ludzi będących uczestnikami organizacji, powiązanych między sobą realizacją wspólnego celu i różnego typu więziami formalnymi i nieformalnymi.
32. Scharakteryzuj techniczny podsystem organizacji.
Zbiór metod, technik działania, urządzeń i aparatów stosowanych przez ludzi w procesie realizowania celów i funkcji organizacji.
33. Wymień dokumenty, jakie znajdują się w organizacji.
- statut
- struktura organizacyjna
- regulaminy
-regulamin obiegu dokumentów
- misja firmy (nie jest osobnym dokumentem - jest zawarta w statucie)
34. Podaj definicję zarządzania.
Zarządzanie (z ang. manangament) - to działalność kierownicza polegająca na wytyczaniu kierunków rozwoju organizacji, ustalaniu celów oraz określaniu środków i metod ich realizacji.
Zarządzanie zawsze związane jest z władzą, jest przynależne jednej konkretnej osobie.
35. Podaj definicję kierowania.
Kierowanie - powodowanie pożądanych zachowań innych osób, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz organizacji.
36. Co to jest styl zarządzania - kierowania?
Względnie trwały, powtarzalny w dłuższym okresie sposób oddziaływania przełożonych na podwładnych.
37. Opisz styl autokratyczny.
38. Opisz styl demokratyczny.
39. Opisz styl mieszany.
40. Co to jest skrzynka stylów?
41. Co to jest siatka stylów?
42.Podaj definicję planowania.
Planowanie to proces polegający na świadomym ustalaniu kierunków działania oraz podejmowaniu decyzji opartych na celach, faktach i ocenach.
Podejmowanie decyzji w przedsiębiorstwie zawsze związane jest z własnością środków wytwarzania (środków produkcji).
43. Wymień strukturę planu.
Na strukturę planu składają się następujące części (elementy):
przedmiot planu - co produkujemy i dlaczego
układ organizacyjny - odnosi się do komórki, która ten plan sporządza
czas realizacji
kontrola wdrożenia planu
44. Podaj typologię planów.
Plan strategiczny - zbiór decyzji określających cele i ich zmiany zależności od sytuacji w otoczeniu oraz zasoby niezbędne do osiągnięcia założonych celów w długim horyzoncie czasowym (pow. 15 lat).
Plan taktyczny - ustalenie sposobów wykonania poszczególnych działań wyznaczonych planem strategicznym oraz ustalenie reguł efektywnego wykorzystania zasobów materialnych i niematerialnych w średnim horyzoncie czasowym (5-10 lat). Jest częścią planu strategicznego.
Plan operacyjny - zbiór decyzji określających poszczególne działania konieczne do poprawnego wykonania danego celu w ściśle określonych warunkach zewnętrznych i wewnętrznych (maks. czas 1 mies.) Dotyczy działań bieżących.
45. Co to jest biznesplan?
Biznes plan to pełna informacja o konkretnym przedsiębiorstwie dotycząca produkcji, rynków zbytu, wskaźników finansowych, kwalifikacji, zakresu uprawnień i odpowiedzialności za realizację przyjętych celów. Biznes plan jest dokumentem poufnym - nie wszyscy mają do niego wgląd.
46. Dla jakich powodów opracowuje się biznesplan?
dla opracowania strategii rozwoju przedsiębiorstwa
po to, by przedstawić w banku w celu otrzymania kredytu
gdy chcemy sprzedać własne przedsiębiorstwo, lub przyjąć wspólnika, a także, gdy ktoś chce inwestować w nasze przedsiębiorstwo
47. Co to jest kontrola w zarządzaniu?
Kontrola to proces działania kierownictwa organizacji, której celem jest regulowanie i kontrolowanie wszystkich czynników dla zapewnienia skuteczności działania tej organizacji. Porównanie stanu obecnego z tym, co było zaplanowane.
48. Wymień etapy procesu kontroli.
ustalenie norm wzorców i standardów oraz metod pomiaru efektywności działania
ustalenie stanu rzeczywistego
porównanie rzeczywiście wykonanych zadań z ustaloną normą
wyciągnięcie wniosków pokontrolnych oraz podjęcia działań korygujących
49. Wymień funkcje kontroli.
informacyjna - mówi nam o stopniu realizacji zadań oraz niepowodzeniach i niedociągnięciach
profilaktyczna - ułatwia nam unikanie nieprawidłowości
korygująca - przywraca stan oczekiwany
50. Co to jest controling w zarządzaniu?
Controlling to system sterowania organizacji zorientowany na wynik i jest realizowany poprzez planowanie, kierowanie i kontrolę.
51. Podaj składniki otoczenia organizacji.
Otoczenie to suma zjawisk i procesów oraz instytucji kształtujących ich stosunki wymienne, możliwość sprzedaży produktów lub usług i zakres działania.
1) Otoczenie wewnętrzne:
- zarząd
- pracownicy
- kultura
2) Otoczenie ogólne:
- wymiar prawo - polityczny
- wymiar socjokulturalny
- wymiar technologiczny
- wymiar ekonomiczny
- wymiar międzynarodowy
3) Otoczenie celowe:
- związki zawodowe
- regulatorzy
- właściciele
- konkurenci
- klienci
- dostawcy
52. Wymień formy własności majątku organizacji (firmy).
własność prywatna ( 72% przedsiębiorstw)
własność państwowa
własność spółdzielcza
własność komunalna (samorządowa)
5. własność osobista
1). przedsiębiorstwa o charakterze polskim
2) przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego
3)przedsiębiorstwa tylko z kapitałem zagranicznym
53. Scharakteryzuj cykl życia organizacji.
Wyróżnić można następujące, podstawowe etapy cyklu życia organizacji: narodziny, młodość, dojrzałość oraz schyłek.
54. Co to jest żelazna zasada menadżera?
żelazna zasada managera - składa się na nią:
- wiedza samego decydenta,
- wiedza o rynku,
- wiedza o zasobach
55. Kto w organizacji podejmuje decyzje i na jakiej podstawie?
Decyzję może podjąć właściciel organizacji lub osoba przez niego upoważniona. Zatem planowanie jest domeną osób zarządzających.
56. Podaj przyczyny zmiany w organizacji.
Do przyczyn zmian m.in. należy zaliczyć:
- techniczną przestarzałość produktów i usług
- przestarzałość maszyn i urządzeń
-przestarzała technologia
- osiąganie minimalnych zysków
- odchodzenie z firmy kadry kierowniczej
- redukcja świadczeń na rzecz pracowników
- ograniczenie działań promocyjnych i reklamowych
- zwiększona częstotliwość rozmowy z bankiem
- spadek na giełdzie
57. Co to jest restrukturyzacja?
Jest to proces przystosowania przedsiębiorstwa do aktualnej sytuacji rynkowej w celu zapewnienia jej trwania i konkurencji. Ten proces oznacza zmiany w zakresie nowoczesności, efektywności, zamiarów ilościowych produkcji lub usług, metod wytwarzania, układów własnościowych i metod zarządzania.
58. Co to jest prywatyzacja?
Sprzedanie własności państwowej, której posiadaczem jest Skarb Państwa, prywatnemu właścicielowi. Sprzedaży dokonuje się w publicznej ofercie.
59. Co to jest małe przedsiębiorstwo?
Mała firma (przedsiębiorstwo) to taka, która zatrudnia w przemyśle przetwórczym mniej niż 200 osób, w przemyśle budowlanym mniej niż 25 osób, w handlu, gdzie obrót roczny jest mniejszy niż 50 tys., a w transporcie drogowym do 6 pojazdów.
Według GUS mała firma to taka, która zatrudnia do 5 pracowników.
60. Co to jest średnie przedsiębiorstwo?
Średnia firma to taka, która zatrudnia w przemyśle i budownictwie 6-50 pracowników, a w pozostałych gałęziach 6-20.
61. Co to jest kreatywna destrukcja?
Inaczej zasada Schumpeter-a (czyt. szałpetera)- na gruzach starych, dużych przedsiębiorstw, rodzą się nowe, małe, typu MSP.
Kapitalizm nie mógłby istnieć bez ciągłego rodzenia się nowych firm powstałych na gruzach tych, które upadły. Dzięki temu zdrowa kapitalistyczna gospodarka podlega reinkarnacji. Jest w ciągłym procesie transformacji wiodącym go na coraz wyższy poziom.
62. Wymień programy rządowe wspierające rozwój MSP.
Na lata 1995-1997:
- najważniejsze, to ułatwianie i rozwój MSP
- zmniejszenie ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej
- zwiększenie konkurencyjności MSP
- rozwój usług finansowych dla MSP
Rok 202: drugi program rządowy MSP. Ten program opracowano z myślą o wejściu Polski do Unii Europejskiej. Celem tego programu było zapewnienie warunków do tworzenia i pełnego wykorzystania potencjału rozwojowego MSP.
Formy wspomagania:
- zwiększenie konkurencyjności
- zmiany legislacyjne dotyczące zatrudnienia pracowników
- finansowe wspieranie przedsiębiorstw innowacyjnych
- rozwój sieci doradztwa gospodarczego
- tworzenie sieci systemu informacyjnego
- wzrost nakładów inwestycyjnych
Całość realizacji przekazano samorządom terytorialnym.
63. Wymień części składowe systemu Toyoty.
- Kanban
- Poka Yoke
- just in time
64. Scharakteryzuj „just in time”
Just in time jest to podsystem regulujący ścisły czas od zamówienia produktu po jego dostarczenie na wskazane miejsca przez klienta (zamówienie na czas).
65. Scharakteryzuj Poka Yoke
Poka Yoke to podsystem kontrolny robota. Dzięki stosowaniu Poka Yoke następuje:
- wyłączenie z produkcji wyrobu w przypadku wadliwie działającego elementu robota
- zatrzymanie urządzeń, gdy stwierdzi się wadę w wyrobie
- wstrzymanie realizacji kolejnej czynności.
66. Scharakteryzuj Kanban
Kanban to system informatyczny i autonomiczny (samodzielny) odnoszący się do planowania, rozdziału oraz kontroli działań produkcyjnych. Na system ten składają się karty wyrobów i karty przepływów (kanban produkcji i kanban przepływów)