UNIWERSYTET WROCŁAWSKI Obowiązuje od 2009/2010

INSTYTUT KULTUROZNAWSTWA

PLAN SPECJALNOŚCI: Globalizacja, lokalność, rynek

Lp.	Nazwa przedmiotu	Egz. po sem.	Godziny				Rozkład godzin zajęć w tygodniu
						Łącznie	zajęć			II/IV rok				III/V rok
								wykł.	konwer-satoria	warsz-taty	1. sem.		2. sem.		3. sem.		4. sem.
														w.	ćw.	w.	ćw.	w.	ćw.	w.	ćw.
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
1.	Technologie informatyczne		15			15				15
2.	Lokalność w epoce globalnej		15	15					15
3.	Globalizacja kultury	1	60	30	30		30	30
4.	Projekty międzykulturowe	3	60	15	15	30					15	45
5.	Rynek kultury		30			30								30
6.	Świętowanie w globalnej wiosce		30		30					30
Razem egzaminów: Razem godzin:		2	210				60		60		60		30

Sylwetka absolwenta

Zadaniem specjalności jest wyposażenie w wiedzę i umiejętności przydatne w prowadzeniu szeroko rozumianej działalności kulturalnej w warunkach rynkowych i globalnych. Odnosi się to do pracy w instytucjach i firmach prywatnych, samorządowych, państwowych, organizacjach pozarządowych jak również do projektów wykonywanych w ramach samodzielnej działalności gospodarczej. Specjalność koncentruje się na wiedzy i umiejętnościach potrzebnych do prowadzenia działań na rynku kultury a także takich, które związane są z uwarunkowaniami globalnymi i wynikającymi z nich możliwościami i ograniczeniami. Specjalność wyposaża także w umiejętność samodzielnej i grupowej pracy nad przygotowaniem i realizowaniem projektów kulturowych.

Treści programowe

1. Technologie informatyczne

Rozwój technologii informatycznych, nowe środki masowego przekazu i komunikowania się oraz ich wpływ na komunikację w skali globalnej (innowacje, rozwiązania techniczne i sposoby ich wykorzystywania). Globalne projekty społeczności internetowych (np. wielojęzyczny projekt internetowej encyklopedii Wikipedia - encyklopedii działającej na zasadzie otwartej treści) i możliwości, jakie daje w nich uczestnictwo, korzyści związane z wdrażaniem i użytkowaniem oprogramowania opartego na idei „otwartych źródeł” oraz zasady prawne z tym związane. Funkcjonujące rozwiązania i projekty internetowe umożliwiające komunikację międzykulturową pokonującą ograniczenia języka i pisma. Wyszukiwanie informacji, przeszukiwanie baz danych, efektywne wykorzystywanie możliwości, jakie daje Internet w zakresie materiałów badawczych i źródeł bibliograficznych na przykładzie problematyki związanej z globalizacją. Umieszczanie własnych informacji w Internecie na stronach prowadzonych w różnych językach, alfabetach, pismach. Zasady działalności gospodarczej w Internecie. Pożytki oraz problemy z tego wynikające. Przedmiot realizowany poprzez praktyczne zajęcia warsztatowe.

2. Lokalność w epoce globalnej

Lokalne społeczności, rynki, media wobec globalnych możliwości i ograniczeń. Samorządy i organizacje pozarządowe. Rynki lokalne. Lokalna prasa, rozgłośnie radiowe i telewizyjne wobec globalnej cyberprzestrzeni informatycznej. Lokalność w sieci: portale i społeczności internetowe. Różne rodzaje lokalności, powody i strategie ich istnienia. Złożone wzajemne związki między lokalnością a globalnością. Lokalność zglobalizowana, globalizacja ulokalniona. Rozmaite koncepcje glokalizacji: od R. Robertsona do Z. Baumana. Glokalizacja jako organizacja pracy firmy. Migracje i ich lokalne konsekwencje: imigranci i emigranci.

Literatura:

S. Amsterdamski (red.), Globalizacja i co dalej? Warszawa 2004

A. Appadurai, Nowoczesność bez granic, Kraków 2005

Z. Bauman, Globalizacja, Warszawa 2000

U. Hannerz, Powiązania transnarodowe, Kraków 2006

R. Piekarski, M. Graban (red.), Globalizacja i my. Tożsamość lokalna wobec trendów globalnych, Kraków 2003

J. Urbański, Globalizacja a konflikty lokalne, Poznań 2002

S. Yamashita, J. S. Eades (red.), Globalization In Southeast Asia. Local, National and Transnational Perspectives, Nowy Jork 2003

3. Globalizacja kultury

Różne koncepcje globalizacji kultury: problematyka, pytania, kontrowersje. Aspekty-wymiary globalizacji kultury: ekonomiczny, społeczny, polityczny. Procesy globalne i zachodzące pomiędzy nimi oddziaływania. Przemieszczający się ludzie: migracje i turystyka. Cyberprzestrzeń i globalny obieg informacji. Globalny supermarket kultury. Globalna ekumena kulturowa, kultura globalna, system światowy. Konsekwencje globalizacji kultury: zderzenie cywilizacji, kreolizacja, hybrydyzacja, indygenizacja kultury, transkulturowość. Etnocentryzm, europocentryzm, natywizm i związane z nimi konflikty interesów, perspektyw, wartości. Globalizacja kultury jako opis i diagnoza współczesności, jej specyfiki i odmienności od przeszłości. Globalizacja kultury jako proces historyczny: początki, przyczyny, charakter i przeobrażenia. Przedmiot realizowany jest w postaci wykładu oraz ćwiczeń. Wykład poświęcony jest prezentacji rozmaitych koncepcji, kontrowersji, aspektów, zjawisk i procesów globalizacji. Natomiast w ramach ćwiczeń studenci korzystając z przedstawianej na wykładzie wiedzy będą projektować i realizować własne badania empiryczne dotyczące wybranych przez siebie zjawisk i aspektów globalizacji.

Literatura:

J. L. Abu-Lughod, Before European Hegemony, Nowy Jork 1991

G. Arrighi, The Long Twentieth Century, Londyn 2002

B. Barber, Dżihad kontra McŚwiat, Warszawa 2005

W. Burszta, W. Kuligowski, Sequel. Dalsze przygody kultury w globalnym świecie, Warszawa 2005

A. Chun (red.), Globalization. Critical Issues, Nowy Jork 2004

A. G. Frank, ReOrient, Berkeley 1998

N. García Canclini, Hybrid Cultures, Minneapolis 2005

J. Goody, Kapitalizm i nowoczesność, Warszawa 2006

U. Hannerz, Cultural Complexity, Nowy Jork 1992

S. Huntington, Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, Warszawa 2000

G. Mathews, Supermarket kultury, Warszawa 2005

J. Osterhammel, N. P. Petersson, Globalization. A Short History, Princeton 2005

G. Ritzer, Makdonaldyzacja społeczeństwa, Warszawa 2004

S. Sassen, Globalizacja. Eseje o nowej mobilności ludzi i pieniędzy, Kraków 2007

I. Wallerstein, Koniec świata jaki znamy, Warszawa 2004

W. Welsch, Transkulturowość. Nowa koncepcja kultury; w: R. Kubicki (red.), Filozoficzne konteksty rozumu transwersalnego, Poznań 1998

4. Projekty międzykulturowe

Cyklowi działań praktycznych studentów w zakresie zarządzania projektami międzykulturowymi (warsztaty) towarzyszy seria wykładów dotyczących projektowania jako działalności społeczno-kulturalnej, formy uczestnictwa w życiu kulturalnym, podmiotów projektujących, zasad planowania i realizacji projektów, nowoczesnego fundraisingu, a także znaczenia projektów międzykulturowych dla rozwoju dialogu oraz roli edukacji nieformalnej w zakresie stanowienia demokracji. Konwersatorium będzie miejscem debaty na temat polskich doświadczeń projektowania okresu transformacji oraz spotkania z organizatorami projektów międzykulturowych z Wrocławia i Dolnego Śląska.

Literatura:

P. Ahponen, A. Kangas (red.), Construction of Cultural Policy, Jyväskylän

E. Chromiec, Edukacja formalna I nieformalna wobec zjawiska różnorodności kulturowej; w: W. Bokajło, A. Wiktorska-Święcka (red.), Europa obywateli. Polskie społeczeństwo obywatelskie In actu, Wrocław 2007

D. Ilczuk, Polityka kulturalna w społeczeństwie obywatelskim, Kraków 2002

A. Klein, Projektmanagement für Kulturmanager, Wiesbaden 2005

E. Michalik, H. Chałupczak (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w procesie transformacji oraz integracji, Lublin 2006

5. Rynek kultury:

Zajęcia warsztatowe prowadzone przez praktyków we współpracy z organizacjami, firmami, instytucjami rozmaitych dziedzin szeroko rozumianej działalności kulturalnej. Wprowadzające w problematykę i specyfikę prawną, ekonomiczną i organizacyjną tych dziedzin: rynek dzieł sztuki, instytucje kulturalne, biura turystyczne, media (prasa, radio, telewizja, Internet), instytucje rozrywkowe (kluby, puby), imprezy masowe. Ukazujące rozmaitych uczestników tego rynku i ich odmienne oczekiwania, cele, działania. Instytucjonalni uczestnicy rynku, klienci, konsumenci.

Literatura:

A. Niemczyk, Marketing w sferze kultury, Kraków 2007

S. Patrycki (red.), Kultura a rynek, tom I i II, Lublin 2008

J. A. Scholte, Globalizacja, Sosnowiec 2006

M. Sobocińska, Zachowania nabywców na rynku dóbr i usług kultury, Warszawa 2008

6. Świętowanie w globalnej wiosce

Konwersatorium poświęcone sposobom funkcjonowania tradycyjnych świąt oraz nowym rytuałom w kulturze współczesnej w powiązaniu z określającymi je koncepcjami czasu, podziałami czasu na sakralny - świecki, czas pracy - czas wolny, czas święta - czas codzienności. Przedmiotem szczególnego zainteresowania jest związek święta z lokalną tożsamością i jej przekraczanie w procesach folkloryzacji, medialnej popularyzacji, przejście od święta do widowiska, utowarowienie święta jako atrakcji turystycznej, w powiązaniu z procesami fragmentaryzacji i hybrydyzacji kultury współczesnej. Teatralizacja, karnawalizacja i inscenizacja święta, płynność granic pomiędzy świętem, zabawą i rozrywką; kosmosem, „światem na opak” i simulacrum, to koncepcje, których przydatność poddana zostanie weryfikacji podczas analizy przypadków współczesnego świętowania.

Literatura:

W. Dudzik, Karnawały w kulturze, Warszawa 2005

J. Grad, H. Mamzer, Kultura przyjemności. Rozważania kulturoznawcze, Poznań 2005

J. Grad, H. Mamzer, Ludyczny wymiar kultury, Poznań 2004

D. MacCannell, Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej, Warszawa 2002

E. W. Rothenbuhler, Komunikacja rytualna. Od rozmowy codziennej do ceremonii medialnej 2003

7. Praktyki w instytucjach współpracujących z zagranicą, mediach, biurach turystycznych, organizacjach pozarządowych, komercyjnych instytucjach kultury

Odpowiedzialny za prowadzenie specjalności: dr hab. Adam Nobis, prof. UWr.

Globalizacja, lokalność, rynek

4

---