K. Gorlach Świat na progu domu - rolnictwo współczesne w procesie globalizacji, s.18-50
Nowoczesność: przemysłowy charakter gospodarstw, liczna klasa średnia jako podstawowa grupa konsumentów, zaawansowany poziom technologii, niskie bezrobocie, samowystarczalność żywieniowa, wysoki poziom wykształcenia
!!! Max Weber: Duch kapitalizmu, opisuje potrzebę stałego osiągania coraz wyższego standardu życia
Międzynarodowy rozwój: składają się na to 3 elementy:
wymiana towarowa, eksport surowców i artykułów rolnych do krajów wysoko rozwiniętych
sprowadza się nowoczesne technologie do krajów rozwijających się
cały rozwój wspiera i kontroluje ONZ
Powstało wiele paradygmatów dotyczących rozwoju i modernizacji, często są określane jako rozwój niedorozwoju lub rozwój zależny, świat dzielą na klasę wyzyskiwaczy i wyzyskiwaną, centrum vs peryferia Wallerstein, Amin, Cardoso, Dos Santos
Globalizacja: koncepcje dotyczące pojawienia się procesu globalizacji:
istnieje od początku wymiany wartości ekonomicznych i kulturowych
narodziny kapitalizmu=początek globalizacji Waters
związana jest z ponowoczesnym etapem rozwoju społecznego
Trzy wymiary: 1) ekonomiczny: swobodny handel, produkcja uzależniona od warunków geograficznych, inwestycje zagraniczne, swobodny przepływ siły roboczej, decentralizacja finansów
2) kulturowy: łatwe rozprzestrzenianie się wzorów kulturowych, wymiana, dyfuzja
3) polityczny: utrata suwerenności państwa, globalne i lokalne podmioty władzy, dominacja organizacji międzynarodowych, globalna kultura polityczna
-wszelkich regulacji dokonuje RYNEK a nie jak do tej pory PAŃSTWO
-tylko wysoko rozwinięte państwa mają przywilej dokonywania DECYZJI
-ważną rolę pełnią instytucje ponadnarodowe, takie jak: Bank Światowy, WHO
-korporacje panują nad rynkiem
-wszystkie państwa są podporządkowane siłom gospodarki
-„odnowiony regionalizm” = „triadyzacja” triada: Ameryka Północna, Europa Zachodnia i Japonia ( koncentracja gospodarki), tutaj dużą rolę pełnią TYLKO bloki regionalne jak: NAFTA, CEFTA, UNIA EUROPEJSKA
-znika rola państwa narodowego
-gospodarka światowa: globalne targowisko kultury, globalne miejsca pracy, globalna sieć finansowa, globalne centrum handlowe
Tarrow: pojawia się nowa klasa panująca elita vs klasa zdominowana ( niewykwalifikowana, podklasa), globalizacja wytwarza nowe typy nierówności społecznych, następuje MONOPOLIZACJA oraz sterowana konkurencja ( konkurencja pod kontrolą korporacji międzynarodowych), globalne nierówności ( np. centra vs peryferia )
Bauman: renesans lokalizmu = glokalizacja, instytucje lokalne nabierają podmiotowego charakteru
FOOD REGIME: łączy międzynarodowe stosunki produkcji i konsumpcję żywności z formami akumulacji kapitału, składają się na to 3 etapy w rozwoju kapitalizmu:
lata 70 XIX w. rozwój kapitalizmu, przemysłu, import zboża, mięsa, surowców z krajów kolonijnych, export produktów przetworzonych, kapitału i ludzi, kraje osadnicze upodabniają się do Europy Zachodniej
okres międzywojenny pojawia się instytucja państwa narodowego na terenie kolonii, protekcjonizm, USA = centrum, rolnictwo sektorem przemysłowym, intensyfikacja produkcji rolnej, uzależnienie krajów 3 świata od importu żywności
lata 70/80 XX w. polityka długoterminowa, problem ochrony środowiska wartości i kultury, równomierne zaopatrzenie w żywność
lata 1500-1800: faza merkantylistyczna = handel i exploatacja kolonii, protekcjonizm
lata 1800-1900: faza przemysłowa = rozwój przemysłu w Europie Zachodniej, wolny rynek, konkurencja
!!! pierwszą nowoczesną doktryną gospodarczą był właśnie MERKANTYLIZM
Kwestia agrarna: 1) nadprodukcja żywności w skali światowej
2) brak dostępu do wartościowej żywności przez większość ludności
3) ochrona środowiska naturalnego
Amin: przepaść między bogatymi a biednymi, ubóstwo dotyczy wszystkich !!!
-pojawiają się i dominują uprawy monokulturowe
-XX w. = restrukturyzacja państwa narodowego, sektorów gospodarki rolnej, regionów
co powoduje umiędzynarodowienie kapitału, reorganizacje państwa, inny sposób regulacji procesów gospodarczych
-gwałtowny rozwój produkcji rolnej na export = nowy podział pracy w rolnictwie
-kraje wysoko rozwinięte jedynie exportują nadwyżki produkcyjne z krajów 3 świata, a kraje rozwijające się produkują luksusowe artykuły dla bogatych krajów
-pojawiają się nowe rodzaje produkcji, intensyfikacja produkcji, specjalizacja, monokultura, zanik samowystarczalności, nowy podział pracy
-trzeba zapamiętać, że instytucja państwa NIE UPADA CAŁKOWICIE !!! bo, państwo nadal ingeruje w obrót kapitału
Powered by Smyq :D
2