Obliczyć podstawowe parametry urabiania skał metodą strzelania ładunkami MW w długich otworach strzałowych, dla następujących warunków:

• rodzaj skały

• wytrzymałość skał na ściskanie, MPa

• roczna wielkość wydobycia W, Mg,

• wysokość piętra H, m,

• średnica otworów strzałowych d, mm,

• odległość do obiektów podlegających ochronie przed drganiami parasejsmicznymi r_s, m,

• odległość do obiektów podlegających ochronie przed podmuchem r_p, m.

1. Obliczenie całkowitego dopuszczalnego ładunku z uwagi na ochronę przed podmuchem

po przekształceniu

Dla zadanych warunków i przyjmując rodzaj dopuszczalnych uszkodzeń w obiektach chronionych ( ),

2. Obliczenie całkowitego dopuszczalnego ładunku z uwagi na ochronę przed drganiami parasejsmicznymi

po przekształceniu

[6]

Dla zadanych warunków i przyjmując rodzaj podłoża pod obiektem chronionym ( ),

3. Obliczenie jednostkowego zużycia materiału wybuchowego (np. wg wzoru Kutuzowa i Suchanowa)

gdzie:

q - jednostkowe zużycie materiału wybuchowego, kg/m³,

γ - gęstość skały, Mg/m³,

f - wskaźnik zwięzłości skały,

d - średnica otworów strzałowych, mm,

d_s - średnia odległość między szczelinami w masywie, m,

d_k - żądany rozmiar średniego ziarna [przyjąć], m,

Q - ciepło wybuchu stosowanego MW, kcal/kg.

W projekcie mogą być uwzględniane wyłącznie środki strzałowe i sprzęt strzałowy aktualnie dopuszczone do stosowania w górnictwie.

4. Określenie parametrów geometrycznych rozmieszczenia otworów

a. Głębokość otworu równoległego do ociosu

[2]

α - kąt nachylenia ociosu skarpy (z przedziału 70-85^o),

l_pw - wielkość przewiertu, m [z przedziału (8-12)*d, lub według innych zaleceń podawanych w literaturze - podać gdzie],

b. Obliczanie „z” z warunku całkowitego wypełnienia otworu strzałowego, po uwzględnieniu przybitki [jej długość l_pb przyjąć z przedziału (25-35)*d]

[3]

c - pojemność 1 m otworu strzałowego (przeliczyć dla przyjętej średnicy otworu i gęstości nasypowej przyjętego MW; jeżeli w nabojach - wymiary nabojów)

m - względna odległość między otworami [przyjąć z przedziału 0,85-1,25]

c. Odległość między otworami w szeregu:

[4]

5. Wielkość ładunku w otworze:

[5]

6. Obliczenie ilości otworów strzałowych na stopień opóźnienia [z warunku ograniczenia wielkości ładunku na stopień opóźnienia]

7. Obliczenie ilości otworów strzałowych w serii [z warunku ograniczenia wielkości ładunku w serii, przy uwzględnieniu liczebności serii stosowanych zapalników oraz ilości ładunków na stopień opóźnienia]

8. Dobór zapalarki (przy odpalaniu elektrycznym)

Do obliczeń proszę dołączyć:

1. Szkic rozmieszczenia otworów z podaniem parametrów geometrycznych.

2. Szkic rozmieszczenia otworów z podaniem numerów ZE lub wielkości opóźnień dla poszczególnych otworów (dla inicjowania ZN)

3. Zestawienie potrzebnych ilości środków strzałowych potzrebnych dla przygotowania jednej serii strzelania (ilość i rodzaj MW na ładunki zasadnicze, ilość i rodzaj MW lub ładunków na naboje udarowe, ilość i numeracja ZE lub ZN)

Literatura:

1. Onderka Z., 1994: Technika strzelnicza w górnictwie odkrywkowym. Skrypt AGH, Kraków.

2. Technika strzelnicza. T. 1, Górnicze środki strzałowe i sprzęt strzałowy. Wykaz dopuszczeń, zakresy stosowania, charakterystyki. Praca zbiorowa pod red. Batko P. Wyd. AGH, Kraków 1998.

3. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 czerwca 2002 r., w sprawie nabywania, przechowywania i używania środków strzałowych w zakładach górniczych. (Dz. U. Nr 92, poz. 818)

b

Wykonać uproszczoną metrykę strzelania dla wykonania wyrobiska korytarzowego - przodek kamienny w polu niemetanowym.

1. Wymiary wyrobiska w wyłomie:

• szerokość

• wysokość boku

• wysokość całkowita

• Rodzaj skał

• Rc skał, MPa

• Strzelanie z ochroną otaczających skał przed spękaniem.

• Inicjowanie GZE klasy 0,45 lub GZN.

Do obliczeń proszę dołączyć:

1. Szkic przodka (widok i przekrój) w skali znormalizowanej, z zaznaczeniem rozmieszczenia otworów strzałowych oraz z podaniem numerów poszczególnych otworów.

2. Zestawienie wielkości ładunków w poszczególnych otworach lub grupach otworów, z podaniem kolejności odpalania (numery GZE lub czasy opóźnienia w przypadku GZN).

3. Szkic budowy ładunków w charakterystycznych otworach.

4. Schemat połączeń zapalników.

5. Dobór zapalarek (przy stosowaniu do inicjowania GZE).

6. Zestawienie potrzebnych dla przeprowadzenia jednego odstrzału środków strzałowych, z wyszczególnieniem rodzaju i ilości MW oraz ilości i numeracji potrzebnych zapalników.

Literatura:

1. Hobler M.: Projektowanie i wykonywanie robót strzelniczych w górnictwie podziemnym. Wyd. Śląsk, Katowice 1982.

2. Technika strzelnicza. T. 1, Górnicze środki strzałowe i sprzęt strzałowy. Wykaz dopuszczeń, zakresy stosowania, charakterystyki. Praca zbiorowa pod red. Batko P. Wyd. AGH, Kraków 1998.

3. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 czerwca 2002 r., w sprawie nabywania, przechowywania i używania środków strzałowych w zakładach górniczych. (Dz. U. Nr 92, poz. 818)

c

Wykonać uproszczoną metrykę strzelania dla wykonania szybu - przodek kamienny w polu niemetanowym.

1. Średnica szybu w wyłomie, m.

2. Rodzaj skał

3. Rc skał, MPa

4. Strzelanie z ochroną otaczających skał przed spękaniem.

5. Inicjowanie GZE klasy 0,45 lub GZN.

Do obliczeń proszę dołączyć:

1. Szkic przodka (widok i przekrój) w skali znormalizowanej, z zaznaczeniem rozmieszczenia otworów strzałowych oraz z podaniem numerów poszczególnych otworów.

2. Zestawienie wielkości ładunków w poszczególnych otworach lub grupach otworów, z podaniem kolejności odpalania (numery GZE lub czasy opóźnienia w przypadku GZN).

3. Szkic budowy ładunków w charakterystycznych otworach.

4. Schemat połączeń zapalników.

5. Dobór zapalarek (przy stosowaniu do inicjowania GZE).

6. Zestawienie potrzebnych dla przeprowadzenia jednego odstrzału środków strzałowych, z wyszczególnieniem rodzaju i ilości MW oraz ilości i numeracji potrzebnych zapalników.

Literatura:

1. Hobler M.: Projektowanie i wykonywanie robót strzelniczych w górnictwie podziemnym. Wyd. Śląsk, Katowice 1982.

2. Technika strzelnicza. T. 1, Górnicze środki strzałowe i sprzęt strzałowy. Wykaz dopuszczeń, zakresy stosowania, charakterystyki. Praca zbiorowa pod red. Batko P. Wyd. AGH, Kraków 1998.

3. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 czerwca 2002 r., w sprawie nabywania, przechowywania i używania środków strzałowych w zakładach górniczych. (Dz. U. Nr 92, poz. 818)

Folie




Obliczyć podstawowe parametry urabiania skał metodą strzelania ładunkami MW w długich otworach strzałowych, dla następujących warunków:

• rodzaj skały (podany)

• wskaźnik zwięzłości f (podany)

• roczna wielkość wydobycia W, Mg,

• wysokość piętra H, m,

• średnica otworów strzałowych d, mm,

• odległość do obiektów podlegających ochronie przed drganiami parasejsmicznymi r_s, m,

• odległość do obiektów podlegających ochronie przed podmuchem r_p, m.

Pozostałe parametry niezbędne dla wykonania projektu proszę przyjąć w oparciu o przepisy i dane literaturowe (proszę w takich przypadkach podawać krótkie uzasadnienie przyjmowanych wielkości oraz dokładne informacje o źródle: autor, tytuł, rok i miejsce wydania, a także nr strony, wzoru, tabeli). Do projektu proszę dołączyć metrykę strzałową, zawierającą najważniejsze informacje o projektowanym strzelaniu oraz niezbędne dla bezpośrednich wykonawców szkice i schematy.

1. Całkowity dopuszczalny ładunek z uwagi na ochronę przed podmuchem




po przekształceniu




Q_s=

2. Całkowity dopuszczalny ładunek z uwagi na ochronę przed drganiami parasejsmicznymi

po przekształceniu

Q_s=

3. Jednostkowe zużycie materiału wybuchowego (np. wg wzoru Kutuzowa i Suchanowa, lub innego - z literatury, ale z uzasadnieniem)

gdzie:

q - jednostkowe zużycie materiału wybuchowego, kg/m³,

γ - gęstość skały, Mg/m³,

f - wskaźnik zwięzłości skały,

d - średnica otworów strzałowych, mm,

d_s - średnia odległość między szczelinami w masywie, m, [równa 2 + 0,05*n*(-1)ⁿ]

d_k - żądany rozmiar średniego ziarna, m [przyjąć],

Q - ciepło wybuchu stosowanego MW, kcal/kg.

W projekcie mogą być uwzględniane wyłącznie środki strzałowe i sprzęt strzałowy aktualnie dopuszczone do stosowania w górnictwie.

q =

4. Parametry geometryczne rozmieszczenia otworów

a. Głębokość otworu równoległego do ociosu

α - kąt nachylenia ociosu skarpy (przyjąć z przedziału 70÷85^o),

l_pw - wielkość przewiertu, m [przyjąć z przedziału (8÷12)*d],

L=

b. Wielkość zabioru z warunku całkowitego wypełnienia otworu strzałowego, po uwzględnieniu przybitki [jej długość l_pb przyjąć z przedziału (25÷35)*d]

c - pojemność 1 m otworu strzałowego, kg/m (przeliczyć dla przyjętej średnicy otworu i gęstości nasypowej przyjętego MW; jeżeli w nabojach - wymiary nabojów)

m - względna odległość między otworami [przyjąć z przedziału 0,85÷1,25]

z=

c. Odległość między otworami w szeregu

a=

5. Wielkość ładunku w otworze

Q₁ =

6. Ilości otworów strzałowych w serii [z warunku ograniczenia wielkości ładunku w serii i na stopień opóźnienia]

n =

7. Długość frontu eksploatacyjnego na jedną serię strzelań

L_f =

8. Objętość urobku z jednej serii strzelań

Ponieważ , stąd

V_s =

9. Konieczna ilość strzelań w ciągu roku

x =

Literatura:

1. Onderka Z., 1994: Technika strzelnicza w górnictwie odkrywkowym. Skrypt AGH, Kraków.

2. Technika strzelnicza. T. 1, Górnicze środki strzałowe i sprzęt strzałowy. Wykaz dopuszczeń, zakresy stosowania, charakterystyki. Praca zbiorowa pod red. Batko P. Wyd. AGH, Kraków 1998.

3. Rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 19 października 1994 roku, w sprawie środków strzałowych i sprzętu strzałowego w zakładach górniczych (Dz. U. nr 135 z dnia 23 grudnia 1994, poz. 702).

---