05.03.2008
Ćwiczenia-opracowanie przykładowego zestawu ćw stymulacji rozwoju psychoruchowego w oparciu o poznane metody
Wykłady- test 60%zalicza, pytania mieszane
Nazwa Niepełnosprawność psychoruchowa-
Zespół Turnera- charakterystyczna dla kobiet, Henry Turner 1938 na pdst wyników badań 7 kobiet opisał jednostkę kliniczna znamienna niskim wzrostem, infantylizmem płciowym, wrodzona płetwistością szyi, koślawością łokci i niska linia włosów na karku, nie mogą mieć dzieci
-niemożność, ograniczone ruchy
-niepełnosprawność ruchowa ogranicza rozwój
-samoobsługa jest niezbędna do poznania swojego ciała
-doświadczenia dot schematu poznania swojego ciała możemy to przenosić na otoczenie(możemy umiejscowić przedmioty w otoczeniu)
ROZWÓJ PRAWO CEFALOKAUDALNY- rozwój idzie od głowy do stóp
ROZWÓJ PROKSYMALNO- DYSTALNY -od gł. Osi ciała na zewnątrz
Z.T- Zaburzenia chromosomalne
-w każdej komórce ciała jest 46 chromosomów, spośród których 44 to chr. Autosomalne-niezroznicowane wg plci oraz 2 chr plci XX u kobiety XY u mężczyzny kariotypy 46 XX 46XY
Aberracje(nieprawidłowości)-dot liczby i struktury chromosomu X, utrata części lub całości zlokalizowanego tam materiału genetycznego- przyczyna ZT
bada się kariotyp (zesp cech różniących chromosomy kom)
ZEWN I WEW CEHCY ZESPOLU TURNERA
1)zaburzenia wzrastania
-wyst u wszystkich os z zespolem Turnera (niezależnie od zróżnicowań kariotypu) zaczynaja się już w okr płodowym,
- największy niedobor wzrostu nie pzrekraczajacy 145cm w stos do populacji ogolnej , wynoszący ponad 25cm pzredzial 11-15lat, co spowodowane jest brakiem skoku pokwitaniowego u dziewcząt
2) Pierwotna niewydolność jajników (dysgenezja gonad)
-u 70-80% os z ZT, opóźnione dojrzewanie, brak 1 miesiaczki i owulacyjnych cykli miesięcznych,pierwotna niepłodnością, brak rozw gruczołów sutkowych, obniżone stezenie estrogenow i podwyższenie gonadotropin
3) Specyficzne cechy morfologiczne (stygmaty):
-znieksztalcenia spopod niedorozwojem tkanek
-dysmorfia twarzy
-płetwistość szyi
- niska linia włosów na karku
- koślawość lokci
- skrócenie kosci śródręcza
-zrost kości nadgarstka
-hipoplazja paznokci(problemy)
-niskie osadzenie lub odstawanie małżowin usznych
-szeroka puklerzowata klatka piersiowa
5) Specyficzny fenotyp rozwoju i Zach
-norma intelektualna
Prawidłowy
6) leczenie trudne, przynoszące znikome efekty
-podawanie hormonow płciowych
ZESPÓŁ KLINEFERTERA (hermafrodytyzm, interseksualizm, obojnactwo)
Przyczyny:
-kalectwo które jest skutkiem wady wrodzonej lub choroby gen, od razu po urodzeniu lub w pozniejszym zyciu
-tylko u osob plci meskiej, jest skutkiem nieprawidłowości dot jednego z chromosomów płciowych
-obecnosc dodatkowego chromosomu X
-nieprawidlowosc wyst jako 46 XXY
-wyst raz na 1000urodzen
CHARAKTERYSTYKA:
-niedorozwoj jader i postępujące zmiany wsteczne prowadza do niedoboru hormonow meskich
Cechy fizyczne:
-wysoki wzrost
-smukla sylwetka ciala
-zabuzrenie proporcji poszczególnych czesci ciala
-zluszczenie glowy kosci udowej
-niedorozwoj i zwichniecie zrepki
-zrost kostny medzy koscia promieniowa a koscia przedramienia
-niepelna meska budowa ciala(typ enuchoidalny)
-niepłodnosc
FENOTYP ROZW ZACH:
-obnizenie sprawności(myslenie na poz konkretnym)
-niedojrzalosc emocjonalna i spol
-zabuzrenia Zach
-gorszy rzow motoryczny(zaburzenia koordynacji ruchowej)
-nerwice)
LECZENIE:
-podawanie hormonow płciowych androgenow od 15-16rż
12.03.2008
Artrogrypoza-wrodzona sztywność stawow, plodowe zbliznowacenie mięśni
-zabuzrenia rozwoju plodu miedzy 8-11 tygodniem objawem jest niewłaściwy rozwoj neurologiczny. Dochodzi do zaburzen w rozwoju miesni które hamuje normalne wykształcanie się stawow.
-zewn objawy choroby to to zesztywnienie stawow w roznym nasileniu:
*w lżejszym przypadku dotknięte SA jedynie poszczególne warstwy peryferyjne
*w ciezszym stawy tulowia, szyi, twarzy, kręgosłupa
-widoczne SA na pierwszy rzut oka nienaturalna szczupłość konczyn , ich zniekształcenie i nieprawidłowe ustawienie, wykrzywione stawy ich ograniczona zdolność poruszania
POSTACI CHOROBY:-lekkie umiarkowane, ciezkie
-najczestsza postac to zwyrodnienia stawow bez dodatkowych zabuzren narządów ruchu
-zajecie miesni podudzi powoduje zniekształcenie stop
-zmiany zwyrodnieniowe miesnia czworoglowego uda powoduje zniksztalcenie kolan(przygięte, koslawe)
-zaatakowanie meisni twarzy powoduje zaburzenia i ograniczenia mimiki (twarz skamieniala)
Wady towarzyszace:
-zez
-zwichniecia stawow biodrowych
-skoliozy
-opoznienia rozwoju intelektualnego (co 5 dziecko)
Leczenie i rehabilitacja
-leczenie usprawniając ei operacyjne
-leczenie ruchem wspomagane masazami, zabiegami cieplymi pozwalającymi zwiększyć zakres ruchow i pobudzac przykurczone miesnie
-leczenie operacyjne-podciecia ścięgien przykurczonych miesni, ich wydłużenie, podciecien torebek przykurczonych stawow, poprawianie ustawienia kosci
Wrodzona Łamliwość kosci- dziedziczna. Przyczyna jest defekt enzymatyczny. Zaburzenia w prawidłowej budowie kolagenu. Nadmierna kruchość kosci. Zaburzone tworzenie struktury kosci i tkanki lacznej w tym chrzestnej. Rzadka na 15-20tys urodzen. Czesciej choruja dziewczynki
OBJAWY:
-sklonnosci do zlaman kosci. Zlamania w wyniku upadku i z blahych powodow, często samoistne. Zlamania mogą powstac w okresie zycia plodowego, najczestsze lamanie kosci ramion, nog, zeber
-choroba nieuleczalna
-podawanie hormonow by zahamowac
-zlamania leczone zachowawczo lub operacyjnie
-wszczepianie pretow srodszpikowych, zwiakszajacych wytrzymałość kosci
-rehabilitacja
CZYNNOŚCI UKL NERWOWEGO:
Kategorie
1)Pdst swoiste reakcje fizjologiczne struktur ukl nerwowego :
-rozne rodzaje percepcji(funkcjonowanie zmysłów)czucie glebokie
2) Wyższe czynności pdst- reakcje złożone powstale w wyniku zintegrowanej, sterowanej aktywności struktur wew ukl nerwowego:
-wyzsze cyznnosci nerwowe
-reakcje psychiczne i powiazane z nimi formy Zach
ELEMENTY AKTYWNOSCI RUCHOWEJ:
1) Wrodzone, na poziomie rdzenia, reakcje odruchowobezwarunkowe
-odruchy ścięgnowe, skorne
-proste odruchy obronne
2) Wykształcone w czasie zycia osobniczego, złożone kompleksy reakcji odruchowych, tworzących zautomatyzowane czynności org
-odruchy pdst
-wspolruchy
-zlozone ruchy obronne
-chod
-bieg
-plywanie
3) Dowolne-precyzyjne ruchy manipulacyjne rak i palcow oraz wysoko zróżnicowane ruchy artykulacyjne jezyka warg i krtani
4)Nabyte w czasie zycia osobniczego, złożone układy czynnościowe wysoko zróżnicowanych ruchow precyzyjnych stanowiace strukture ruchow celowych
27.03.2008
Porazenie mozgowe
Ataksja-niezbornosc ruchow, zakłócenia we współdziałaniu grup mięśniowych iż abuzrenia równowagi, bezład
Atetoza-rodzaj nieskoordynowanych mimowolnych ruchow, automatyczny ruch wykonywany bez udzialu woli, brak ustalonej, trwalej pozycji
Plegia- porazenie
Pareza-niedowlad
Diplegia-postac mpdz z porażeniami silniejszymi w konczynach dolnych niż gornych
Dyskineza-zabuzrenia ruchow dowolnych, ruchy automatyczn omega być wykonywane
Hemiplegia-porazenie połowicze
Hipertonia-wzmozone napiecie mięśniowe
Hipotonia-obnizone napiecie mięśniowe
Synergizm-wspoldzialanie poszczególnych elementow org (GL miesni)w wykonywaniu okr czynności
Asynergia-nieprawidlowe współdziałanie roznych odcinkow ciala, powoduje zaburzenie ruchow w czasie
Dysmetria-brak naleznej miary ruchow (za duzo lub za maly zasieg, niewłaściwy kierunek)
Adiadochokineza (Dysdiadochokineza) niemożność, ograniczenie zdolności wykonywania szybkich, nieprzyjemnych ruchow
Urodzeniowa masa ciala
prawidlowa powyżej 2499g
mala 2499-1500
niska poniżej 1500
Skala APGAR od 1954 r metoda oceny stanu zdrowia noworodka (1,3,5,10 min zycia) :
*czynność serca
*oddechu
*napiecie mięśniowe
*zabarwienie skory
*reakcja obronna na drażnienie blony sluzowej nosa
8-10 dobry 4-7 sredni 0-3 zły
MPDZ- dawniej zaburzenia ruchu, postawy choroba Littlea
Definicja- pojecie zbiorcze obejmujące różnorodne, zmnieniajace się wraz z wiekiem zaburzenia ruchu i postawy:
*porazenia
*niedowłady
*ruchy mimowolne
*zaburzenia napiecia mięśniowego
Współistniejące z innymi objawami trwałego uszkodzenia mozgu znajdujacegos ie w stadium niezakonczonego rozwoju
Przyczyny Mpdz:
-zly stan matki
-zakazenie wewlonowe (torach)toksoplazmoza, ospa wietrzna, rozyczka, opryszczka, Hiv
-szkodliwy wpływ Sr
-genetyczn uwarunkowania
Postacie Mpdz.:
postacie spastyczne- uszkodzenia ukl piramidowego- uszkodzenie ukl piramidowego powoduje utrate zdonosci wykonywania ruchow dowolnych lubz abuzren sprawności ruchow objawiające się niedowładem lub porazeniem*niedowład połowiczy prawo lub lewostronny, niedowład czterokonczynowy
Postacie pozapiramidowe-uszkodzenie drog pozapiramidowych (jadra podkorowe iż woje podstawy) wywołują nieprawidłowe wyladowania ruchowe: obawy to zaburzenia napiecia miesni
Zaburzenia ruchowe w postaci nadmiaru roznego rodzaju ruchow, zmniejszenie/ zniesienie ruchow
-atetyczno-plasawicze
-ze sztywnością
3. postac mozdzkowa
4. postaci mieszane
02.04.2008
PORAZENIE POLOWICZE-Hemiplegia-uszkodzenie zlokalizowane w obrebi ekory mozgoweji struktur podkorowych jednej polkuli
*zaburzenie postawy;ruchow i napiecia mięśniowego dot 1 strony ciala: prawej lub lewej. Jedna strona jest słabsza
*niedowłady silniej zaznaczone SA w konczynie gornej
*charakteryzuje się specyficznym spastycznym(zgieciowym)ustawieniem reki i nogi. Po stronie zaburzonej występują trudności z czuciem, dotykiem ciezarem
*Czynności manipulacyjne porażonej konczyny ograniczone na skutek silnych przykurczow
* w miare wzrostu może ujawniac się skrocenie porazonej konczyny
*ok. 5-7 rż pojawiaja się ruchy pląsawice i atetotyczne(dot najczęściej rak)
Wzrok: norma
Mowa:wady artykulacyjne
Rozwoj Intelekt: prawidłowy często towarzyszy padaczka
PORAZENIE OBUSTRONNE( DIPLEGIA)-uszkodzenie typu piramidowego spopod uszkodzeniem okolic trzykomorowych
*obejmuje konczyny dolne. Konczynys ztywno wyprostowane w stawach biodrowych i kolanach
*utrudnione chodzenie; dzieci poruszaja się na palcach z przywiedzionymi kolanami, czasami musza sobie pomagac balkonikiem albo kulami
*zle wykształcone relacje równoważne
*rece dosc sprawne, choc precyzyjne ruchy: pisanie, szycie mogą sprawiac trudności
Wzrok: zaburzenia (oczopląs, zez)
Mowa: najczęściej rozwija się o czasie
Rozwoj intelektualny:prawidłowy
PORAZENIE CZTEROKONCZYNOWE (quardiplegia) uszkodzenie kory mozgowej i struktur podkorowych w 2 polkulach
wieksze nasilenie zmian koncyzn gornych niż dolnych
zaburzenie postawy i ruchow dot całego ciala: glowy, tulowia i konczyn
duze trudności z utrzymaniem glowy orazz kontrola miesni okoruchowych (nie mogą dowolnie fiksowac wzroku)
trudności w gryzieniu, polykaniu i wykonywaniu ruchow artykulacyjnych z powodu porazenia miesni jezyka, gardla i warg
dzieci nie utrzymuja postawy pionowej w zależności od zaburzeni amoga tylko lezec, pełzać, siedzieć
Wzrok: czesty oczopląs
Mowa: zaburzenia w postaci Dysartrii(zaburzenia artykulatorow) lub Anartrii(niemożność posługiwania się artykulatorami)
Rozwoj Intelektualny: znacznie zaburzony. B. często wystepuje padaczka
9.04.2008
CZĘSTOTLIWOŚĆ WYSTĘPOWANIA ZABURZEŃ OZWOJOWYCH
UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE- najczęściej u dzieci z porażeniem połowicznym czterokończynowym. Nie obserwuje się prostej współzależności między topniem upośledzenia umysłowego a stopniem zaburzenia sfery ruchowej
.
PADACZKA- u ok. 25%-30% u dzieci z Mózgowym Porazeniem Dziecięcym. Jej występowanie pogarsza prawidłowy rozwój
*Objawy Padaczkowe:
-Noworodki, niemowlęta-bardzo subtelne:
*mlaskanie
*drżenie
*bezdechy i drgawki
W 1 roku życia gł objawem są ZRYWANIA MIĘŚNIOWE(w formieuogólnionej pod postacią schodów a także w seriach. Bywaja niezamierzone lub blednie interpretowane, czasem jako grymasy albo przejawy leku
ZABURZENIA MOWY-dot 50-75% dzieci z MPDZ. Najczęściej w postaci Dysertii
ZABURZENIA WZROKU-ok. 50% dzieci z MPDZ. Ubytki w polu widzenia, zaburzenia w refrakcji, nieprawidłowe ruchy gałek ocznych, zez, może wystąpić oczopląs, zanik nerwu wzrokowego
ZABURZENIA SŁUCHU-25% dzieci, najczęściej z postacią pozapiramidową. Mogą powodować ograniczony odbiór dźwięków, zaburzenia analizy i syntezy wzrokowej, nieprawidłowe rozumienie mowy, wydłużony czas reakcji na bodziec słuchowy.
ZABUZRENIA W ZACHOWANIU-W MNIEJSZYM LUB WIEKSZYM STOPNIU U WSZYSTKICH DZIECI Z mpdz.
Przyczyny:
-niemożnosć zaspokojenia potrzeb
-nadwrażliwość układu nerwowego
-słaba odpornośc na stres
Dzieci przejawiają niekontrolowane reakcje współmierne do siły bodźca.
ZABURZENIU TOWARZYSZY:
-słaba koncentracj uwagi
-trudności w zapamiętywaniu
ZABUZRENIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ- końcowymi produktami są min:
- zdolność organizacji wrażeń
-koncentracji
-samokontrola
-samoakceptacja
-zdolność do rozumowania abstrakcyjnego
Wiąckiewicz 16.04. 2008
MODEL ZINTEGROWANEJ OPIEKI NAD DZIECKIEM Z MPDZ
Oddział noworodkowy, lekarz rodzinny kierują do -> Poradnie wczesnej interwencji (kompleksowa diagnoza: neurologiczna, pediatryczna, ortopedyczna, psychologiczna, logopedyczna i terapia indywidualna)
Dziecko poddane jest ocenie rocznej i od 2-3 r.ż kierowane jest do -> Ośrodki Terapii Dziennej, Ośrodki Rehabilitacyjno - Edukacyjne
Dziecko poddane jest ocenie rocznej i od 3-4 r.ż kierowane jest do-> Ośrodki terapii dziennej, ośrodki rehabilitacyjno-edukacyjne, przedszkole integracyjne, specjalne
Dziecko poddawane jest ocenie rocznej o od 7-8 r.ż kierowane jest do-> ośrodki rehabilitacyjno-edukacyjne (szkoły lecznicze), szkoły integracyjne, specjalne (edukacja szkolna w grupie uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych i rehabilitacyjnych)
nauczanie kierowane
Twórca: Andres Peto, lekarz pedagog
1945Budapeszt - utworzenie Eksperymentalnego Instytutu Terapii Ruchowej przy Kolegium Pedagogiki, następnie przekształcony w Instytut Osób Niepełnosprawnych Ruchowo
1968 - powstanie centralnego rejestru dzieci niepełnosprawnych ruchowo
Cele systemu:
*dziecko stanowi nierozłączną całość (fizyczną, intelektualną, emocjonalną) wymaga zatem zintegrowanego podejścia z naciskiem na rozwój własnej wartości
*aby rehabilitacja (nauka funkcji) mogła mieć miejsce, konieczny jest akt twórczy, którego początkiem powinno być danie motywacji i okazji do bycia aktywnym
*przygotowanie osoby niepełnosprawnej do niezależnego funkcjonowania w społeczeństwie poprzez przejście od dysfunkcji do ortofunkcji
ORTOFUNKCJA - oznacza to, co dobre i możliwe dla danej osoby, a nie porównywanie jej osiągnięć z osiągnięciami innych
Celem systemu jest nauczenie biernego dziecka bycia aktywnym
Proces uczenia się na poziomach:
molekularnym i synaptycznym
-zmiany strukturalne w istniejących obwodach neruonowych
-pojawienie się nowych synaps
-przebudowa istniejących połączeń sieci neuronalnej
struktur anatomicznych
-korowych (składowanie wspomnień)
-podkorowych ( emocjonalne zabarwienie wspomnień)
integracyjnym (długotrwała pamięć)
psychologicznym (motywacja)
Dzieci z wczesnym uszkodzeniem mózgu wymagają jednoczesnego uczenia się:
-funkcji neuromotorycznej (uczenie się przemieszczania się, ruchu)
-funkci samoobsługi (uczenie się czynności życia codziennego)
-funkcji komunikacji - uczenie się mowy, systemów komunikacji pozawerbalnej
-funkcji intelektualnej - uczenie się programu przedszkolnego i szkolnego
23.04.2008
Uczniowie niepełnosprawni wg kategorii niepełnosprawności %
- 19%-uposledzenie w stopniu lekkim
-18%-z zaburzeniami sprzężonymi
-14%-z autyzmem
-12% przewlekle chore
-7% upośledzenie umiarkowane i znaczne
- 7%słaboslyszacy
Zasady pracy z uczniem niepełnosprawnym
Częściowego udziału-dziecko nie jest w stanie wykonac wszystkich zadan w czasie lekcji: jego obecność jest sensowna i celowa
Korzystania z koncepcji intelektualnego zaangażowania-dziecko powinno otrzymywać polecenia i zadania adekwatne do swoich możliwości
Inteligencji wielorakich (teoria Gardnera)-oprocz inteligencji: logiczno-matematycznej i werbalno-lingwistycznej (mierzone w tescie inteligencji) istnieja inteligencje:
-muzyczno- rytmiczna
-wzrokowo-przestrzenna
-fizyczno-ruchowa
-interpersonalna
FORMY POMOCY DLA UCZNIÓW SPE(specjalne wymagania edukacyjne)
-rewalidacja
-klasy i zajecia terapeutyczne
-zajecia dydaktyczno- wyrównawcze
-zajecia specjalistyczne: korekcyjno- kompensacyjne, logopedyczne, socjoterapeutyczne
-indywidualny tok nauki
-dostosowanie wymagan edukacyjnych
Bariery w rozwoju rehabilitacji oraz ich pokazywanie
REHABILITACJA-osób niepełnosprawnych- zespol działań
*organizacyjnych
*leczniczych
*psychologicznych
*technicznych, szkoleniowych
*edukacyjnych
*społecznych
Zmierzających do osiągnięcia przy aktywnym udziale tych osob, możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości zycia i integracji spol (Dz. U art. 7 z 27 sierpnia 1997)
30.04.2008
Reakcja na niepelnosprawnosc
Osoba niepelnosprawna-oznacza ze jego stan zdrowia fizycznego lub psychicznego powoduje trwale lub dlugotrwale utrudnienie lub uniemożliwienie udzialu w stosunkach społecznych i wypelniania rol wedlug przyjętych kryteriow i obowiązujących norm- Strelau
-1 reakcja uznawana jest za najbardziej charakterystyczna iż jej perspektywy badacze probuja zrozumiec wszystkie konsekwencje psychologicznej dysfunkcjonalności.
WgKruegera w rozwoju czl wyróżniamy 3 fazy
Dzieicnstwo i młodość- opanowuje wlasn ecialo emocje oraz otoczenie.
Uczy się kontroli nad czynnościami fizjologicznymi przyswaja wiele umiejętności ruchowych, zdobywa umiejtnosci kierowania swoimi emocjami poznaje srodowiskow 2. jakim zyje a potem uczy się je wykorzystywać do zaspokojenia wlasnych potrzeb.
W okresie dorosłości automatycznie czyni uzytek z nabytych umiejtnosci
Stopniowo czl uswiadamia sobie ze zaczyna tracic kontrole nad tym co wczesniej opanowal. Spostrzega ze sprawność fizyczne i psychiczna maleje, ogranicza się aktywność spoleczn ai nienadaza za biegiem zycia
Nabycie defektu fizycznego lub doświadczenie choroby jest naruszeniem przebiegu faz rozwojowych
Człowiek niepełnosprawny nagle dowiaduje się że jego ciało zostało zmienione, życiu grozi niebezpieczeństwo, została utracona kontrola nad własnym życiem.
Informacje o nowym położeniu pojawiają się nagle, doprowadzając do wystąpienia przeżyć wstrząsających całym życiem psychicznym człowieka
PODZIAL PRZEZYC PSYCHICZNYCH Kohl
Walka o pzrezycie- strach przed śmiercią, zdawanie sobie sprawy z zagrozenia zycia, odczuwanie bezradności wobec zaistniałej syt zdrowotnej
Wyobrażenie śmierci- w zwiazkuz bolem, pesymistycznym wyobrażeniem przyszłej sytuacji zdrowotnej pojawia się chec przerwania zycia przez samobójstwo
Zaburzenia myslenia-przymus myslenia na tematy przykre, związane z kalectwem; myslenie to jest chaotyczne i nieuporządkowane, co powoduje brak stabilności życiowej
Odczucia fantomowe- poczucie dezorientacji we wlasnymc iele, doświadczenie nierealności występującego uszkodzenia ciala
Lamentowanie-nie zawsze ujawniane, ciche skarzenie Si ena swój los,, opłakiwanie” przed samym soba utraty normalnego ciala
Proby zrozumienia kalectwa=irracjonalne obwinianie siebie, innych lub losu za to co się salo, konstatowanie ze przy istniejącym uszkodzeniu ciala dalsze Zycie nie ma sensu
Przymus wyobrażenia sobie własnego ciała-traktowanie uszkodzonego fragmentu ciała jako czegoś obcego, próby go usunięcia ze świadomości, obawy o to czy natsapi rozwoj procesu chorobowego, jeszcz bardziej deformującego ciało
Samotność- odczuwanie niezrozumienia i obojętności ze strony innych osób, lęk przed opuszczeniem przez wszystkich, a szczególnie przez partnera seksualnego
Utrata ról społecznych-martwienie się o dalszą egzystencję społęczną, własną i rodziny, odczuwanie własnej zbędności społecznej
Ograniczenie aktywności zawodowej-utrata niezależności materialnej, lęk przed niezdolnością do pracy
Największe pzrezycia traumatyczne u os. dorosłych
Dzieci z wrdzonym uszkodzeniem ciala rozwijaja wlasne ja z uwzględnieniem istniejącego defektu. To naturalny składnik ich koncepcji siebie
CZYNNIKI DETERMINUJĄCE WIELKOSC TRAUMY
-nagłosć pojawienia się defektu
-czas jego nabycia
-wielkość i lokalizacja
-pływ na ogólny stan zdrowia
-widocznosć defektu
-spostzreganą możliwość fizycznej restytucji uszkodzenia
- doświadczenie wcześniejszych urazów ciała
-właściwości osobowości jednostki niepełnosprawnej
Stres- nieswoista reakcja organizmu na wszelkie stawiane mu zadania (Larkowa)
Stres Psychologiczny-zmiany występujące w psychologicznych mechanizmach regulacyjnych i czynnościowych pod wplywem roznego rodzaju trudnych sytuacji
Współcześnie Stres- używa się w odniesieniu Dos yt trudnych jako syt stresowych tj. wywołujących stan stresu, a Stan stresu oznacza emocje i reakcje fizjologiczne wywolane przez syt stresowe.
Stres odgrywa rolę w rozwoju każdej choroby; jego skutki SA czynnikiem oddziaływującym w sposób pomocny lub szkodliwy, uzupełniając swoiste zmian charakterystyczne dla danej choroby
Niepełnosprawność powstająca w wyniku wad wrodzonych oraz upośledzenia roznych funkcji organizmu na skutek urazów bądź chorób może wywołać stres chwilowy, pzrewlekly, trwaly, postępujący lub periodyczny
Długotrwały stres może wywołać lęki, fobie, zaburzenia psychiczne, nerwice, bezsenność, apatię, depresję i zmiany w hierarchii wartości
đ Frustracja: jest mechanizmem psychologicznego funkcjonowania, który jest z zagrożeniem lub uniemożliwieniem zaspokajania potrzeb
đ Lęk jest następstwem doznań bólowych
- ból i lęk odgrywają rolę w ciężkich chorobach przewlekłych, a także w nerwicach i psychozach
- lęk może występować nie tylko w doznaniach bólowych ale także jako konsekwencje przykrych doświadczeń w kontaktach społecznych
- lęk może prowadzić do zaniechania podejmowania różnych działań i udaremnienia wysiłków rehabilitacyjnych
- „nie samo upośledzenie funkcji, lecz doświadczenie negatywnych postaw otoczenia przyczynia się do powstawania lęku, a ten z kolei wpływa na zachowanie się jednostek niepełnosprawnych” (A. Hulek)
đ napięcia emocjonalne związane są z poziomem aktywności, który odnosi się do intensywności przeżyć intelektualnych i emocjonalnych, przejawem tego jest uczucie niepokoju
- objawy związane z napięciem emocjonalnym:
· aktywność ruchowa, np. chodzenie, drapanie
· bezsenność, skrócony sen, marzenia senne o przykrych treściach
· trudność w koncentracji uwagi
· uczucie pustki lub natłok myśli
· zaburzenia pamięci, zapamiętywania, labilność emocjonalna
· utrudnienia w kontroli emocji
Fizjologiczne objawy napięcia emocjonalnego,
STADIA REAKCJI NA ZAISTNIENIE ZNACZNEJ I TRWALEJ NIEPOELNOSPRAWNOSCI(Cohn)
Stadium Szoku-czl odrzuca zaistnialy defekt, nie chce przyjąć do wiadomości zaistniałej sytuacji; nadal utrzymuje dotychczasowe wartości i cele
Stadium Oczekiwania na wyleczenie- człowiek dostrzega zaistniałą zmiane z która się nie zgodzi i oczekuje na usuniecie tej przeszkody bez swojego czynnego udzialu
Stadium Opłakiwania straty- czl przyjmuje do wiadomosci zaistniala sytuacje i traci nadzieje na wyleczenie. Reakcja rozpaczy po stracie; czł może stać się agresywny wobec siebie i innych; mogą występować myśli samobójcze, żal nad sobą i opłakiwanie straty
Stadium Zachowania Obronnego:
Zdrowe- czł pozytywnie nastawia się na zwalczanie powstałej niepełnosprawności, uswiadamia sobie przeszkody w osiaganiu dotychczasowych celow; probuje przewartościować swoje cele aby cieszyc się zyciem
Neurotyczne-stosowanie mechanizmow obronnych np. odrzucanie, zaprzeczanie; jednosta rezygnuje z celow życiowych i nie podejmuje zadnych prob przystosowania i akceptacji siebie
Stadium Końcowego Przystosowania- gdy os. niepelnosprawna zaakceptuje swoja niepełnosprawność jako jedna ze swoich cech i właściwości.
FORMY REAKCJI NA STRES
-Atak lub unikanie stresu- dzialania skierowane na radzenie sobie ze stresem i panowaniem stresora- poprawa wlasnego stanu zdrowia; ucieczka od stresora to - Wycofanie się z prob poprawy swego stanu zdrowia charakter poznawczy- powtórna ocena znaczenia i wartości czynniki wywołującego stres- w celu reinterpretacji wlasnej syt
- Lęk- jako forma reakcji na stres, która występuje w każdym przypadku, gdy choroba lub kalectwo