Skoroszyt nr 4
Umiejętność dzielenia się swoją wiedzą
i doświadczeniem z innymi nauczycielami,
w tym przez prowadzenie otwartych zajęć, w szczególności dla nauczycieli stażystów i kontraktowych, prowadzenie zajęć dla nauczycieli w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć
spis treści:
Opis prowadzenia zajęć regionalnych i historycznych w Izbie Pamięci i Tradycji Szkoły
Pomoc koleżeńska w wyszukiwaniu wiadomości w Internecie, w pracach edytorskich
Opis lekcji otwartych dla nauczycieli
Praca w Zespole Planistycznym
Praca w Zespole Bloku Humanistycznego
Współpraca z nauczycielami - stażystami, nauczycielami - kontraktowymi oraz opieka nad studentami podczas praktyk pedagogicznych
Opracowanie publikacji i umieszczenie ich w „Biuletynie Nauczycielskim”
Pedagogizacja rodziców
Spis załączników
Załączniki
Opis prowadzenia zajęć regionalnych i historycznych w Izbie Pamięci i Tradycji Szkoły
Do czerwca 2004 roku byłam opiekunem Izby Pamięci i Tradycji Szkoły. Kiedy objęłam opiekę nad tą salą, zobowiązałam się do przeprowadzania w niej zajęć dotyczących edukacji regionalnej. Gdy przejrzałam archiwum Izby, znalazłam tam kilka „perełek” - m. in. magiel ręczny z 1896 r., sprawny kołowrotek, maselniczkę, formy maślane, tarki, lampy gazowe, żelazka węgielne itp. przedmioty. Odświeżyłam je (w zasadzie zrobił to mój brat i tato) - zostały odmalowane, polakierowane, pozbawione rdzy, znalazłam im miejsca w pracowni i tak powstało nasze szkolne muzeum etnograficzne. W Załączniku nr 1 umieściłam zdjęcia ze szkolnego muzeum.
Najczęściej gościłam w Izbie klasę integracyjną (wych. mgr Beata Chwałek, mgr Aleksandra Jamińska): przeprowadziłam dla nich m. in. zajęcia plastyczno - techniczne - „Co to jest podłaźnik, czyli jak dawniej ustrajano domy z okazji świąt Bożego Narodzenia”, miały one miejsce 6.12. 2002 r.
W pracowni tej przeprowadzałam także zajęcia z historii, odwołując się znów do dziejów naszego regionu. I jak poprzednio gościłam u siebie klasy nauczania zintegrowanego. Przybliżyłam im m. in. zagadnienia związane z II wojną światową, omówiłam skrótowo historię Polski i Polaków w okresie zaborów, przedstawiłam także sukcesy Polaków w tworzeniu pierwszej w Europie konstytucji. Na zajęciach tych gościłam ówczesne klasy trzecie, których wychowawczyniami były mgr Urszula Wąsik oraz mgr Czesława Tkacz. W Załączniku nr 2 przedstawiam konspekt zajęć Wizyta w Izbie Pamięci i Tradycji Szkoły. Pamiątki z czasów II wojny światowej.
Ewaluacja:
Wizyty w pracowni zapisane są w dziennikach lekcyjnych nauczycieli nauczania zintegrowanego;
Zajęcia w szkolnym muzeum uczą prawidłowej postawy w zetknięciu z przejawami kultury ludowej;
Stymulują wyobraźnię uczniów; zachęcają do spontanicznej twórczości artystycznej;
Uczniowie bardzo chętnie przychodzą na zajęcia
Pomoc koleżeńska w wyszukiwaniu wiadomości w Internecie, w pracach edytorskich
Moją pozazawodową pasją są komputery; nie jestem wprawdzie ekspertem w tej dziedzinie, ale umiejętności, które posiadłam, pozwalają mi na udzielanie rad „mniej zaawansowanym w tą dziedzinę” koleżankom z pracy. Chętnie dzielę się z nimi uwagami na temat korzystania z różnych programów, edytora tekstów, wykorzystywania w pracy zawodowej Internetu. Najczęściej współpracowałam z koleżankami: Jolantą Błażków, Stanisławą Kubów, Anną Mielnik oraz Bogumiłą Wyrzykowską (Załącznik nr 3). Przygotowywałam im m. in. szablony dokumentów szkolnych: karty oceny z poszczególnych sfer kształcenia i wychowania, jako że nie stosują one ocen cyfrowych a opisową, karty ewaluacyjne, dyplomy, podziękowania dla Rodziców. Do momentu zakupu własnych komputerów przepisywałam im również inne szkolne dokumenty: harmonogramy tematyczne zajęć zintegrowanych, tematyki spotkań z Rodzicami, tematyki zajęć wychowawczych i profilaktycznych, opinie o uczniach przygotowane dla potrzeb Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Grodkowie.
Dużo godzin poświęciłam na wyszukiwanie w Internecie materiałów repertuarowych na apele i uroczystości szkolne. Moja pomoc w tej kwestii nie ograniczała się wyłącznie do pomocy nauczycielom z PSP w Jędrzejowie, współpracowałam także z nauczycielami Gimnazjum Publicznego.
Stworzyłam nawet prywatną biblioteczkę z wyszukanymi materiałami. Aby zaoszczędzić papier oraz tusz w drukarce (które nie należą do tanich), biblioteczka jest w formie elektronicznej - zapisana na płycie CD - RW (wielokrotnego zapisu), udostępniam ją zainteresowanym, by skopiowali potrzebne materiały, bądź sama kopiuję plik na dyskietkę. W Załączniku nr 4 znalazła się płyta CD z materiałami repertuarowymi.
Ewaluacja:
Moja pomoc w pracach edytorskich jest wysoko oceniana, koleżanki polecają mnie swoim znajomym, którzy chcą szybko, sprawnie i bezbłędnie mieć przepisane ważne dokumenty (prace zaliczeniowe, magisterskie i inne);
Z materiałów repertuarowych zgromadzonych przeze mnie korzystają koleżanki i koledzy zarówno z mojej szkoły, jak i gimnazjum:
scenariusz imprezy z okazji Dnia Zwycięstwa wykorzystał np. mgr Andrzej Orzechowski przygotowując apel z tej okazji w maju 2002 r.
scenariusz apelu z okazji Dnia Niepodległości wykorzystała mgr Eugenia Przedwojewska, która wraz ze swoją klasą przygotowała apel w listopadzie 2003 oraz 2004 r.
Ze zgromadzonych przeze mnie adresów stron internetowych przydatnych w pracy szkolnej, zwłaszcza stron dotyczących awansu zawodowego, korzysta wiele osób.
4. Opis lekcji otwartych dla nauczycieli
Kolejnym obszarem, na którym wykazałam się umiejętnością dzielenia się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi pracownikami szkoły, były lekcje otwarte. Zaplanowałam sobie przeprowadzenie jednej lekcji w ciągu każdego roku szkolnego, podczas których zaprezentuję nowe metody bądź formy nauczania. Zapraszam na swoje lekcje koleżanki uczące pokrewnych przedmiotów, dyrektora szkoły. Udało mi się to zadanie zrealizować w całości, co obrazuje poniższa tabela:
Lp. |
Temat lekcji |
Przedmiot/ klasa |
Data |
Hospitujący |
1. |
„Bo wolność krzyżami się mierzy” - Polacy na frontach Europy i Afryki (pracujemy metodą projektu) |
Historia i społeczeństwo Klasa VI a |
|
L. Gąsiorek K. Kastelik
|
2. |
„Szukamy sposobu na armię złożoną z węzełków” - W. Szymborska „Lekcja” (metody aktywne w praktyce szkolnej) |
Język polski Klasa VI b |
23.05.04 |
J. Midor - dyrektor szkoły A. Szeremeta K. Kastelik B. Czernal |
3. |
Ludzie listy piszą, zwykłe, polecone. Utrwalenie zasad redagowania listów |
Język polski Klasa IV a |
08.10.04 |
K. Kastelik A. Szeremeta
|
Ewaluacja:
Scenariusze przeprowadzonych zajęć przechowuję w tzw. Teczce dydaktycznej oraz przekazuję w formie elektronicznej koleżankom hospitującym moje lekcje;
Zapoznaję się z uwagami na temat realizacji i doboru metod oraz środków;
Wyciągam wnioski do dalszej pracy;
Dobieram metody i formy pracy, które są mi bliskie i które cenię, staram się przybliżyć je koleżankom, zachęcić je do wprowadzania ich na swoich zajęciach lekcyjnych; W Załączniku nr 5 zamieściłam konspekt lekcji wykorzystującej wiele metod aktywizujących ucznia.
4. Opis pracy w Zespole Planistycznym
W czasie mojej pracy w Gimnazjum Publicznym w latach 1999 - 2002 byłam przewodniczącą Zespołu Doradczego Dyrektora Szkoły ds. Dydaktyki i Wychowania. W ramach prac przygotowałam z zespołem wiele dokumentów szkoły: Misję i Wizję Szkoły, kryteria ocen z zachowania, Program Działań Wychowawczo - Dydaktycznych na poszczególne lata (1999/2000, 2000/2001, 2001/2002).
Podczas Rady Pedagogicznej 26. 08. 2003 r. zostały powołane zespoły problemowe wspierające pracę szkoły. Przewodniczący poszczególnych zespołów stworzyli Zespół Planistyczny, którego głównym zadaniem na rok szkolny 2003/2004 było opracowanie wielu dokumentów regulujących pracę w placówce: na wielu spotkaniach roboczych opracowaliśmy wspólnie następujące dokumenty:
Programu Rozwoju Szkoły (na lata 2003 - 2007)
Misję i Wizję Szkoły
Program Poprawy Efektywności Pracy Szkoły
Mierzenie Jakości Pracy Szkoły.
Opracowaną dokumentację przedstawiono do zatwierdzenia gronu pedagogicznemu na posiedzeniu Rady Pedagogicznej 15. 10. 2003 r., zostały one zatwierdzone i przyjęte do realizacji. Na ich podstawie powstał szczegółowy harmonogram zadań z Programu Rozwoju Szkoły do realizacji w poszczególnych latach.
Zespół opracował również szczegółowe zadania wynikające z Programu Poprawy Efektywności Pracy Szkoły. Stworzono plan konsultacji dla uczniów, plan zajęć dodatkowych dla uczniów klas szóstych z przedmiotów humanistycznych oraz matematyczno - przyrodniczych, rozszerzono bazę zajęć pozalekcyjnych dla wszystkich uczniów, ustalono terminarz otwartych lekcji. W ramach mierzenia jakości pracy szkoły ustalono m. in. harmonogram badania wyników nauczania oraz przeprowadzania próbnych sprawdzianów dla uczniów szóstych klas, zobligowano nauczycieli do stworzenia przedmiotowych planów mierzenia efektywności kształcenia. Przedmiotowy plan mierzenia efektywności kształcenia z języka polskiego można przeczytać w Załączniku nr 5.
W roku szkolnym 2004/ 2005 zespół miał ponownie wiele zadań do realizacji. Na pierwszych posiedzeniach dokonano modyfikacji Planu Rozwoju Szkoły, rozwinięto go na dwa kolejne lata - do 2009 roku. W listopadzie przewodniczący poszczególnych bloków opracowywali w zespołach Plan Wewnętrznego Mierzenia Jakości wykorzystujący Rozporządzenie MENiS z dnia 23. 04. 2004 oraz wytyczne Kuratora Oświaty w Opolu zawierające standardy oraz wskaźniki pomiaru. Opracowane dokumenty zostały przedstawione do zatwierdzenia podczas rady pedagogicznej i stopniowo wdrażane do realizacji.
W czerwcu 2005 r. przewodniczący poszczególnych zespołów problemowych otrzymali zadanie opracowania sprawozdania z realizacji Planu Mierzenia Jakości. Osobiście odpowiadałam za przygotowanie rocznego raportu z realizacji standardu nr 7 - Szkoła lub placówka zapewnia uczniom, pracownikom oraz innym osobom przebywającym w szkole lub placówce zdrowe, bezpieczne i higieniczne warunki.
5. Opis i analiza pracy Zespołu Bloku Humanistycznego
W roku szkolnym 2001/2002 rozpoczęłam ponownie pracę w Publicznej Szkole Podstawowej jako nauczyciel języka polskiego oraz historii i społeczeństwa w klasach IV - VI. Okazało się, że nauczyciele bloku humanistycznego pracują z programami oraz podręcznikami wydawanymi przez jedno wydawnictwo, co dałoby nam wszystkim możliwość korelowania nauczanych treści na wielu poziomach, jednak aby praca układała się pomyślnie, należy ze sobą rozmawiać, ustalać wspólne strategie, realizować podobne zadania i pomysły. Stąd zrodziła się idea powołania zespołu nauczycielskiego, dzięki któremu korelacja międzyprzedmiotowa nie pozostałaby jedynie korelacją „na papierze”. W skład nieformalnej organizacji weszły - obok mnie - koleżanki: Krystyna Kastelik - nauczyciel języka polskiego, Aleksandra Jamińska - nauczyciel sztuki (plastyki i muzyki) oraz Anna Midor - bibliotekarz.
W roku szkolnym 2002/2003 zespół bloku humanistycznego został powołany już jako oficjalny organ działający w szkole, jednak zadania, które realizował, były nieco podobne do tych sprzed roku. W Załączniku nr 6 umieściłam harmonogram prac zespołu. W jego skład weszły obok mnie: Krystyna Kastelik - nauczyciel języka polskiego i Bogumiła Wyrzykowska - nauczyciel nauczania zintegrowanego. Tak dobrany zespół działa do dziś. Co roku opracowuję plan działań, tematykę i harmonogram spotkań, pracujemy wspólnie nad dokumentacją szkoły, np. opracowałyśmy Wewnątrzszkolny System Oceniania. W Załączniku nr 7 można przeczytać projekt PSO opracowany przeze mnie.
Ewaluacja:
Zmodyfikowany program nauczania dostosowany do uczniów z dysfunkcjami, stosowanie aktywnych metod nauczania na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych, czytelny i jasny system oceniania spowodował, że nasi szóstoklasiści w roku szkolnym 2003/2004 otrzymali 30,05 punktów na sprawdzianie po klasie szóstej;
Referaty, materiały repertuarowe, zdjęcia, pomoce i inne ciekawostki przechowywane są w pracowni;
Karty pracy, karty oceny ucznia udostępniane są rodzicom i prawnym opiekunom podczas wywiadówek oraz na każdą prośbę zainteresowanych;
Na koniec każdego roku szkolnego wyciągane są wnioski do pracy na przyszły rok.
6. Opis współpracy z nauczycielami stażystami, nauczycielami kontraktowymi oraz ze studentami praktyk pedagogicznych
Nauczyciel dokształca się stale, korzysta z dostępnych materiałów, zasobów Internetu, ale także z rad i wskazówek innych. Kiedy rozpoczęłam pracę w szkole, gościłam na lekcjach nie tylko u mentora, ale i u innych doświadczonych nauczycieli. Dziś po 13 latach pracy mogę i ja służyć radą i pomocą młodszym nauczycielom. W roku szkolnym 2000/2001 byłam opiekunem stażu mgr Liliany Gąsiorek - nauczyciela Gimnazjum Publicznego w Jędrzejowie. Przygotowywałam więc dla stażystki zajęcia o różnorodnej tematyce, starałam się pokazać wiele metod, form pracy, podsuwałam pomysły na rozwiązanie problemów wychowawczych. Prowadziłam również zajęcia dla nauczycieli stażystów i kontraktowych mojej szkoły.
Szkoła nie jest tylko miejscem nauki dla uczniów, jest to także „pole doświadczalne” dla przyszłych kadr - studentów uczelni pedagogicznych. Dlatego i na tym polu mogę pochwalić się swoimi osiągnięciami.
Jeszcze przed rozpoczęciem stażu byłam opiekunką praktykantki Kamili Wawro, więc moim obowiązkiem było przeprowadzenie kilku lekcji pokazowych dla studentki (Załącznik nr 8). Następnie zapoznałam ją z procedurami oceniania, pracy z uczniem słabym i zdolnym, przedstawiłam swoje plany pracy, rozkłady, omówiłam dokumentacje szkoły wraz z obowiązującymi w niej regulaminami. Starałam się dowiedzieć, jak prowadzone były zajęcia z metodyki historii na uczelni, by wiedzieć, czego wymagać od studentki, poznać nowości wydawnicze zalecane przez metodyków. Tak przygotowaną w nową wiedzę rzuciłam na szeroką wodę - prowadzenie zajęć z uczniami.
Poniższa tabela ilustruje rodzaj zajęć, które przygotowałam dla wielu nauczycieli i studentów:
Lp. |
Hospitujący zajęcia |
Rodzaj zajęć |
Uwagi |
1. |
Mgr Liliana Gąsiorek |
Język polski Godziny wychowawcze |
Hospitacje w ramach pełnienia funkcji opiekuna stażu nauczyciela polonisty |
2. |
Kamila Wawro |
Historia i społeczeństwo Język polski Godziny wychowawcze |
Hospitacje w ramach opiekuna praktyk studenckich; (Uniwersytet Opolski) |
3. |
Grzegorz Kwaśniewski |
Historia i społeczeństwo |
Lekcja dla studenta - w ramach odbywania praktyk studenckich (Uniwersytet Jagielloński) |
4. |
Justyna Balant |
Język polski Historia i społeczeństwo Technika Plastyka |
Lekcje w ramach odbywania praktyk studenckich (Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu) |
5. |
Mgr Marzena Smoter |
Godzina wychowawcza |
Lekcja dla nauczyciela kontraktowego |
6. |
Ewa Sowińska |
Godzina wychowawcza |
Lekcja dla nauczyciela stażysty |
Ewaluacja:
Po każdych zajęciach przeprowadzonych w obecności stażysty lub studenta dokonuję analizy „mocnych i słabych stron” lekcji.
Analizuję krok po kroku ogniwa lekcji, podpowiadam, jak powinna wyglądać prawidłowa pod względem merytorycznym i metodycznym lekcja.
Spostrzeżenia i uwagi nauczycieli nanoszone są kartę hospitacji koleżeńskiej; karty przechowywane są w segregatorze dotyczącym spraw dydaktycznych.
Wyciągam wnioski do dalszej pracy, staram się wprowadzać zmiany tam, gdzie to konieczne.
7. Opracowanie publikacji i umieszczenie ich w Biuletynie nauczycielskim
Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Informatycznego i Politechnicznego w Opolu udostępnił nauczycielom swoją stronę, by w Biuletynie Nauczycielskim mogli prezentować swój dorobek.
Na stronie WWW zamieściłam następujące publikacje:
22.11.2002 - Scenariusz apelu z okazji Dnia Zwycięstwa
22.11.2002 - Ciekawe lekcje w gimnazjum. O pracy metodą projektu
22.11.2002 - Zwiększenie czytelnictwa czasopism wśród dzieci i młodzieży. Program autorski
16.01.2003 - konspekt lekcji historii i społeczeństwa w klasie V
16.01.2003 - referat: Stanisław Wyspiański i jego „Chochoły”
16.01.2003 - referat: Sylwetka Zygmunta Augusta w opinii Stanisława Cynarskiego
16.01.2003 - referat: Historia Nysy i Księstwa Biskupiego
16.01.2003 - referat: Najstarsze zabytki hagiografii polskiej.
Przygotowałam również pokazy multimedialne w edytorze MS Power Point i przekazałam do szkolnej biblioteki oraz do pracowni komputerowej w Gimnazjum Publicznym w Jędrzejowie. Są to następujące publikacje:
Historia Jędrzejowa i jego zabytków
Adam Mickiewicz - znany i nieznany
W pustyni i w puszczy - powieść młodzieżowa
Wszystkie opublikowane materiały oraz prezentacje multimedialne znajdują się na płycie CD w Załączniku nr 3.
ewaluacja:
Dzięki przygotowaniu w/w publikacji podniosła się moja samoocena jako nauczyciela - dydaktyka
Wzbogaciłam swój warsztat pracy szukając materiałów do publikacji, dokonując ich weryfikacji i oceny pod kątem przydatności na zajęciach lekcyjnych
Podpisując się pod referatami wymieniam miejsce swojej pracy, więc taka publikacja jest także formą promocji szkoły w środowisku, podnoszeniem jej wizerunku, wpływaniem na pozytywny odbiór, co z pewnością podnosi jakość pracy mojej szkoły.
8. Pedagogizacja rodziców
Aby oddziaływania edukacyjne i wychowawcze przynosiły oczekiwane efekty, muszą one być nie tylko jasno określone, a także podejmowane w równym stopniu przez wszystkich, którzy stanowią otoczenie społeczne dziecka. Współpraca z Rodzicami uczniów ma więc kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju dzieci.
Moja współpraca z Rodzicami polega na stałym przepływie informacji między nami, dzieleniu się spostrzeżeniami oraz analizowaniu potrzeb dzieci, ich osiągnięć i braków. Wykorzystuję do tego celu dzienniczki uczniów, w których Rodzice znajdują informacje o swoich. Spotykam się ze wszystkimi Rodzicami na zebraniu przynajmniej dwa razy w semestrze, natomiast codziennie podczas przerw jestem do ich dyspozycji, jeśli zachodzi taka potrzeba. Spotkania, zarówno zbiorowe jak i indywidualne, odnotowuję w dzienniku. Częstym sposobem dotarcia do większości Rodziców jest przygotowywanie przeze mnie krótkich broszur, w których umieszczam różne informacje.
W ramach spotkań w klasie przygotowuje także referaty, które naświetlają Rodzicom problemy, z jakimi borykam się na co dzień. Staram się też powielić przynajmniej po 1 egzemplarzu referatu na wioskę.
W ciągu okresu stażu przygotowałam następujące odczyty:
DYSLEKSJA, DYSGRAFIA, DYSORTOGRAFIA czyli specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu oraz pomoc dziecku w przezwyciężaniu tych trudności;
Dlaczego dzieci stają się agresywne;
Jak pomóc dziecku w odrabianiu zadań domowych; w Załączniku nr 9 umieściłam treść referatu.
Wydaje mi się, że moja współpraca na tym obszarze układa się pomyślnie, może o tym świadczyć m .in. wysoka frekwencja na spotkaniach oraz bardzo częste kontakty rodziców ze mną.
§ 8 ust. 2. punkt 3
Dokumentacja wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego
Opracowała mgr Iwona Podhajna