20.02.2008

Zagadnienia będące tematem wykładów w IV sem.

Powstawanie i wygasanie zobowiązań podatkowych;

Postępowanie podatkowe;

Prawo rynku finansowego;

Ważne artykuły

Art. 217 K

Art. 21 OP

Pojęcie obowiązku podatkowego jest unormowane w art. 4 OP

Art. 4

• abstrakcyjne zobowiązanie

• nie skonkretyzowane (nie dotyczy to konkretnej osoby, ale każdego kto otrzyma dochód, spadek itd. płaci podatek)

• związane jest to ze stanem faktycznym określonym w ustawie

Gdzie są uregulowane obowiązki podatkowe?

W poszczególnych ustawach podatkowych

Pojęcie zobowiązania podatkowego jest unormowane w art. 5 OP

• jest następstwem prawnym obowiązku prawnego

• nie może istnieć zobowiązanie podatkowe bez obowiązku podatkowego

Przedawnienie prawa do wymiaru podatku w drodze decyzji podatkowej powoduje, że obowiązek może nie przekształcić się w zobowiązanie

Inny przykładem jest zwolnienie (np. spadki i darowizna w grupie „0”)

Konkretyzacja zobowiązań podatkowych (gdyby był jej brak zobowiązanie by nie powstawało)

1) Kto może być organem podatkowym?

Skarb Państwa, Gmina

2) Wysokość podatku:

• w drodze samowymiaru

• w drodze decyzji organu podatkowego

3) Termin zapłaty

• ściśle związany z powstawaniem obowiązków podatkowych

4) Miejsce

• gmina

• organ podatkowy

Obowiązek podatkowy

• powstaje zawsze z mocy prawa (ex lege) - jeżeli zaistnieje zdarzenie określone przez ustawę podatkową

• jego powstanie nie może tym samym być przedmiotem rozstrzygnięć organów podatkowych w formie decyzji nakładających taki obowiązek ani też stwierdzających istnienie lub nieistnienie obowiązków podatkowych

art. 21 OP (tryby powstawania zobowiązania podatkowego - są 2)

1. ex lege - z momentem zaistnienia zdarzenia z którym ustawa wiąże obowiązek podatkowy (samoobliczenie / technika opodatkowania)

2. doręczenie decyzji organu podatkowego ustalającej wysokość tego zobowiązania

PIT - zobowiązanie powstaje ex lege

Art. 21 § 3 - określa!!!!

27.02.2008

Różnica między decyzją ustalającą a zobowiązującą.

Różnica między obowiązkiem a zobowiązaniem.

Jak powstają zobowiązania podatkowe (w podziałach)?

Powstawanie zobowiązań podatkowych

Obowiązek podatkowy, a zobowiązanie podatkowe

• ustawodawca traktuje zobowiązanie jako następstwo prawne obowiązku podatkowego

• zobowiązanie podatkowe nie powstaje, jeżeli nie powstał wcześniej obowiązek podatkowy

• zobowiązanie podatkowe stanowi konkretyzację obowiązku podatkowego

• powstanie obowiązku podatkowego jest warunkiem koniecznym do powstania zobowiązania

• nie zawsze jednak prowadzi do powstania zobowiązania podatkowego np. przedawnienie

• z drugiej strony obowiązek podatkowy i zobowiązanie podatkowe mogą powstać równocześnie np. podatek od spadków i darowizn

Powstanie zobowiązań podatkowych

Ordynacja podatkowa przewiduje dwa sposoby powstania zobowiązań podatkowych

• z mocy prawa (ex lege)

• z mocy decyzji organu podatkowego (wymiar podatku)

Ex lege

• art., 21 §1 pkt 1 OP - zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania

Technika opodatkowania

• samo obliczenie podatku przez podatnika (deklaracja podatkowa)

• obliczenie podatku przez płatnika

Decyzja określająca (art. 21 § 3 w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2003)

• w przypadku tych zobowiązań które powstają ex lege jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłaci w całości lub w części podatku, nie złoży deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji

• organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego

Decyzja deklaratoryjna - decyzja określająca wysokość zobowiązania podatkowego ma charakter deklaratoryjny (potwierdzający) ponieważ stwierdza tylko fakt uprzedniego powstania zobowiązania podatkowego, nie tworzy nowego zobowiązania podatkowego

Z mocy decyzji organu podatkowego

• art.. 21 §1 pkt 2 OP

• zobowiązanie podatkowe powstaje z dnie doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania

Decyzja konstytutywna (ustalająca)

• doręczenie decyzji powoduje powstanie zobowiązania podatkowego

• decyzja ustalająca wysokość zobowiązania ma charakter konstytutywny (stanowiący), ponieważ dopiero doręczenie decyzji powoduje przekształcenie obowiązku podatkowego w zobowiązanie podatkowe

Terminy płatności podatków

• termin zapłaty podatku uzależniony jest od sposobu powstania zobowiązań podatkowych

• w przypadku powstania zobowiązania w drodze decyzji ustalającej jego wysokość termin zapłaty podatku wynosi 14 dni od daty doręczenia decyzji podatkowej

• termin zapłaty w zobowiązaniach powstających z mocy prawa określony jest w danej ustawie podatkowej

Wygasanie zobowiązań podatkowych

Zobowiązanie podatkowe wygasa w całości lub w części w skutek - art. 59

Wygasanie nieefektywne [nie następuje zaspokojenie wierzyciela podatkowego - fiskusa]

• zaniechanie poboru

• umorzenie zaległości

• przedawnienie

• zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku

Wygasanie efektywne [wszystkie pozostałe]

Zapłata podatku [art. 60]

• uznaje się mylnie, że przez zapłatę i inne sposoby wygasania zobowiązań, wygaśnięciu podlegają te same uprawnienia i obowiązki

• tymczasem, o ile wskutek zapłaty wygasa powinność uiszczenia należności, to przedmiotem przedawnienia jest, oprócz wykonania zobowiązania, także prawo wymiaru i prawo korekty wymiaru przez wydanie decyzji

2003.12.08 wyrok NSA

III S.A. 1106/03 OSP 2004/7-8/91

Glosa do wyroku NSA z dnia 8 grudnia 2003

5.03.08

WSA - odwołanie jako II instancja

art. 60 OP - kiedy zapłata następuje

Nie wszystkie podatki płaci się gotówkowo; w obrocie bezgotówkowym zapłata następuje wraz z obciążeniem rachunku bankowego podatnika (data wysłania przelewu)

Zapłata podatku przez podatników prowadzących działalność gospodarczą następuje w formie przelewu. Wyjątek: zapłata opłaty skarbowej może być dokonana gotówkowo.

Kazus: wpłacam podatek 30IV, program do obliczania VAT pomylił się w numerze bankowym konta Urzędu Skarbowego. Dokonuję przelewu i konto zostaje obciążone, ale po tygodniu wracają: błędny numer konta! Kiedy płatność nastąpiła? Dopiero w momencie, kiedy podatek wpłynie na właściwy rachunek urzędu.

Jeżeli błąd w numerze konta wystąpiłby na stronie urzędu albo ministerstwa finansów, należyta staranność jest dopełniona przez podatnika.

Orzeczenie NSA: Nie jest dniem zapłaty podatku dzień wpłaty jeśli po obciążeniu pobrana kwota została zwrócona ze względu na błędny nr konta.

Kazus: bank upada w momencie obciążenia rachunku podatnika i nie następuje wpłata na konto US. Jeśli nastąpiło obciążenie, podatnik może spać spokojnie, bo do US należeć będzie odzyskanie podatku od funduszu bankowego.

art. 62 OP : na co idzie wpłata podatku z konta w sytuacji, gdy podatnik ma zaległości podatkowe, albo mandaty do opłacenia. To podatnik ma prawo wyboru (ma prawo wskazać), na co idzie jego kasa.

art. 55 OP stosujemy do zaległości podatkowych. Podatnik po terminie wpłaca samą kwotę zaległości, bez odsetek. W praktyce:

Rozliczenie jest proporcjonalne: na zaległości podatkowe i na odsetki.

Dlatego zobowiązanie nie wygasa.

Opłata skarbowa i znaczki są formą szczątkową, występują w marginalnym stopniu:P

art. 64 OP Potrącenie - forma pobrania należności po zapłacie. Może nastąpić na wniosek podatnika i z urzędu, z wzajemnej, bezspornej i wymagalnej wierzytelności podatnika wobec Skarbu Państwa. Forma jak w KC.

* art. 64.2 - kazusy: zastrzeżenie że jest to dokonywane przez tego podatnika i z tej wierzytelności, nigdy z cesji.

art. 76 OP Zaliczenie nadpłaty na poczet podatku

Przy zaległościach podatkowych urząd ma prawo zaliczyć nadpłatę na poczet innych zobowiązań, a jeśli nie: zwraca nam nadpłatę.

*przedawnienia, zaliczenia, wygaśnięcie zobowiązania

art. …. OP Pobranie podatku przez płatnika lub inkasenta : US nie ma prawa żądania od nas ponownej wpłaty podatku, jeśli został on wcześniej pobrany. US posiada narzędzia weryfikacji, może zmusić podatnika do podniesienia wartości przedmiotu który zakupił (domiar) np. nieruchomości.

art. 22 OP Zaniechanie poboru podatku

Art. 22. § 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników:

  1)   zaniechać w całości lub w części poboru podatków, określając rodzaj podatku, okres, w którym następuje zaniechanie, i grupy podatników, których dotyczy zaniechanie;

  2)   zwolnić niektóre grupy płatników z obowiązku pobierania podatków lub zaliczek na podatki oraz określić termin wpłacenia podatku i wynikające z tego zwolnienia obowiązki informacyjne podatników, chyba że podatnik jest obowiązany do dokonania rocznego lub innego okresowego rozliczenia tego podatku.

§ 1a.  (42) Rozporządzenie, o którym mowa w § 1 pkt 1, dotyczące zaniechania poboru podatku od podatników prowadzących działalność gospodarczą, którzy w wyniku zaniechania poboru podatku staną się beneficjentami pomocy w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, stanowiące pomoc publiczną, zawiera program pomocowy, określający przeznaczenie i warunki dopuszczalności pomocy publicznej.

§ 2. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, może zwolnić płatnika z obowiązku pobrania podatku, jeżeli:

  1)   pobranie podatku zagraża ważnym interesom podatnika, a w szczególności jego egzystencji, lub

  2)   podatnik uprawdopodobni, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki w stosunku do podatku należnego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy.

§ 2a. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, może ograniczyć pobór zaliczek na podatek, jeżeli podatnik uprawdopodobni, że zaliczki obliczone według zasad określonych w ustawach podatkowych byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu przewidywanego na dany rok podatkowy.

§ 3. (uchylony).

§ 4. (uchylony).

§ 5. W przypadku wydania decyzji na podstawie § 2 organ podatkowy określa termin wpłacenia przez podatnika podatku lub zaliczki na podatek, chyba że podatnik jest obowiązany do dokonania rocznego lub innego okresowego rozliczenia tego podatku.

§ 6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, właściwość rzeczową organów podatkowych w sprawach wymienionych w § 2 i 2a.

Podatnicy nie są wówczas zobowiązani do zapłaty podatku. Dwie formy:

1. generalne, robi to Minister Finansów w drodze rozporządzenia uzasadnionego interesem publicznym lub ważnym interesem podatników

np. zaniechanie poboru podatku od europosłów z podatku od os. fiz. mimo że są rezydentami PL; np. klęska żywiołowa

2. indywidualnie, którego dokonują organy podatkowe, na wniosek podatnika od obowiązku poboru podatku

np. kiedy podatnik uprawdopodobni, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki do podatku ..”

Skala podatkowa 19%, 30%, 40% btw

art. 66 OP sposób szczególny wygaśnięcia zobowiązania podatkowego

Przeniesienie własności rzeczy na organ podatkowy z tytułu zaległości podatkowych, na wniosek!

np. zbiór rzeczy w wyniku dziedziczenia, oddajemy jedną z nich w ramach podatku

Umowa o przeniesienie nie jest z urzędem, ale z wierzycielem podatkowym: wójtem, burmistrzem, marszałkiem, za zgodą organu podatkowego.

czynność cyw. - pr. oferta

12.03.08

Wygasanie zobowiązań podatkowych

Ulgi:

1. systemowe

2. uznaniowe - z uznania organu podatkowego, zmieniają sytuację prawną podatnika

Umorzyć można tylko zaległość podatkową, nie można umorzyć zobowiązania podatkowego

Umorzenie zaległości art. 67a

Art. 67a. § 1. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

  1)   odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty;

  2)   odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki określone w decyzji, o której mowa w art. 53a;

  3)   umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

§ 2. Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa.

• Instytucja o charakterze wyjątkowym, zasadą jest płacenie podatków, nie zaś zwolnienie podatników z tego obowiązku

• Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa

• Ulga w spłacie zobowiązań podatkowych

Przy ubieganiu się o umorzenie najlepiej wykazać, że zaległość nie była spowodowana z naszej winy.

• następuje co do zasady na wniosek podatnika, ew. os 3, inkasent..

• NA WNIOSEK PODATNIKA: w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym organ podatkowy, może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe lub odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną

• Z URZĘDU: organ podatkowy może umorzyć zaległość podatkową, jeżeli zaspokojenie roszczeń podatkowych jest praktycznie niemożliwe; katalog przesłanek jest zamknięty - art. 67d

Art. 67d. § 1. Organ podatkowy może z urzędu udzielać ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, o których mowa w art. 67a § 1 pkt 3, jeżeli:

  1)   zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne;

  2)   kwota zaległości podatkowej nie przekracza pięciokrotnej wartości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym;

  3)   kwota zaległości podatkowej nie została zaspokojona w zakończonym postępowaniu likwidacyjnym lub upadłościowym;

  4)   podatnik zmarł, nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty 5.000 zł, i jednocześnie brak jest spadkobierców innych niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego oraz nie ma możliwości orzeczenia odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej.

§ 2. W przypadkach, o których mowa w § 1 pkt 3 i 4, decyzję umarzającą zaległość podatkową pozostawia się w aktach sprawy.

§ 3. Przepisy § 1 pkt 3 i 4 i § 2 stosuje się odpowiednio do umarzania zaległości płatnika lub inkasenta.

Przedawnienie zobowiązań podatkowych art. 68

art. 68. § 1. Zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

§ 2. Jeżeli podatnik:

  1)   nie złożył deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego,

  2)   w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego,

zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w § 1, nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

§ 3. Dodatkowe zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

§ 4. Zobowiązanie z tytułu opodatkowania dochodu nieznajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów lub pochodzącego ze źródeł nieujawnionych nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin do złożenia zeznania rocznego dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, za rok podatkowy, którego dotyczy decyzja.

§ 5. Bieg terminu przedawnienia zawiesza się, jeżeli wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia trwa do dnia, w którym decyzja innego organu stała się ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocniło się, nie dłużej jednak niż przez 2 lata.

Wygasanie zobowiązań podatkowych na skutek przedawnienia oznacza, że pomimo niezaspokojenia wierzyciela stosunek zobowiązaniowy przestaje istnieć z mocy prawa

Przedawnienie prawa do wymiaru świadczenia/podatku - art. 69OP, 68.1

Termin liczymy od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

• W wyniku tego przedawnienia nie nastąpi konkretyzacja obowiązku podatkowego i przekształcenie w zobowiązanie podatkowe

• Instytucja przedawnienia prawa do wymiaru odnosi się tylko do przypadków, gdy ustalenie wysokości zobowiązania dokonuje się poprzez doręczenie decyzji konstytutywnej

• Przedawnienie zobowiązań podatkowych, w przeciwieństwie do przedawnienia prawa do ustalenia wymiaru zobowiązań podatkowych, które obowiązuje jedynie w przypadku zobowiązań powstałych na skutek doręczenia decyzji podatkowej (art.21.1.2) znajduje zastosowanie zarówno w przypadku tych właśnie zobowiązań (powstających na mocy decyzji ustalającej), jak i zobowiązań powstających ex lege (art.21.1.1)

• Nie przedawniają się gdy:

art. 70 § 8. Nie ulegają przedawnieniu zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym, jednakże po upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu.

Hipoteka ma charakter przymusowy, może być ustanowiona na majątku podatnika i majątku osób trzecich (członków rodziny, dzierżawcy obok właściciela nieruchomości).Powstaje przez wpis do ksiąg wieczystych.

Zasadą jest, że SP ma pierwszeństwo w zaspokajaniu się z hipoteki, ale jest ona osłabiona przez hipoteki ustanawiane celem zabezpieczenia spłaty kredytów bankowych.

Zastaw skarbowy. Ruchomość zabezpieczona zastawem, jej wartość powinna przekraczać 10 tys. zł (ale się zmienia!!!)

Art. 69. § 1. W razie niedopełnienia przez podatnika warunków uprawniających do skorzystania z uzyskanej ulgi podatkowej, prawo do wydania decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe powstaje w dniu, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące utratę prawa do ulgi.

§ 2. Termin do wydania decyzji, o której mowa w § 1, wynosi 3 lata od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące utratę prawa do ulgi podatkowej, a jeżeli podatnik nie zgłosił organowi podatkowemu utraty prawa do ulgi co najmniej na 2 miesiące przed upływem tego terminu - termin do wydania decyzji, o której mowa w § 1, wynosi 5 lat.

§ 3. Ustalenie wysokości zobowiązania podatkowego następuje na podstawie stanu prawnego obowiązującego w dniu powstania obowiązku podatkowego oraz istniejącego w tym dniu stanu faktycznego.

§ 4. Jeżeli, zgodnie z odrębnymi przepisami, zobowiązanie podatkowe ustalane jest na rok kalendarzowy lub na inny okres, decyzja, o której mowa w § 1, wydawana jest na podstawie stanu prawnego obowiązującego w dniu nabycia prawa do ulgi.

26.03.2008

postępowanie podatkowe - ma na celu ustalenie istnienia i zakresu roszczen pieniężnych państwa i samorządu terytorialnego w stosunku do podmiotów, które znajdują się w sytuacji określonej przez prawo podatkowe

- w tym sensie postępowanie podatkowe ma charakter instrumentalny w stosunku do prawa materialnego

sprawa podatkowa - podejmowane w postępowaniu podatkowym czynności organów podatkowych, stron i innych uczestników postępowania zmierzają do rozstrzygnięcia sprawy podatkowej (wymiaru podatku, zwolnienia z uiszczenia podatku, przyznania ulgi, umorzenia zaległości itd.)

rozstrzygnięcie każdej spawy podatkowej wymaga ustalenia dwóch stanów:

• stanu prawnego (przepisy ogólnego prawa podatkowego i poszczególne ustawy podatkowe)

• stanu faktycznego

strona postępowania art. 133

Art. 133. § 1.  (139) Stroną w postępowaniu podatkowym jest podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca prawny, a także osoby trzecie, o których mowa w art. 110-117a, które z uwagi na swój interes prawny żądają czynności organu podatkowego, do której czynność organu podatkowego się odnosi lub której interesu prawnego działanie organu podatkowego dotyczy.

§ 2. Stroną w postępowaniu podatkowym może być również osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej inna niż wymieniona w § 1, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego przed powstaniem obowiązku podatkowego ciążą na niej szczególne obowiązki lub zamierza skorzystać z uprawnień wynikających z tego prawa.

§ 3. W przypadku, o którym mowa w art. 92 § 3, jedną stroną postępowania są małżonkowie i każdy z nich jest uprawniony do działania w imieniu obojga.

wszczęcie postępowania art. 165

Art. 165. § 1. Postępowanie podatkowe wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu.

§ 2. Wszczęcie postępowania z urzędu następuje w formie postanowienia.

§ 3. Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi podatkowemu, z zastrzeżeniem art. 165a.

§ 3a. O wszczęciu postępowania na wniosek jednej ze stron organ podatkowy zawiadamia wszystkie pozostałe osoby będące stroną w sprawie.

§ 3b.  (154) Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony wniesione za pomocą środków komunikacji elektronicznej jest dzień otrzymania żądania przez organ podatkowy lub przez jednostkę informatyczną obsługi administracji podatkowej.

§ 4. Datą wszczęcia postępowania z urzędu jest dzień doręczenia stronie postanowienia o wszczęciu postępowania.

§ 5. Przepisów § 2 i § 4 nie stosuje się do postępowania w sprawie:

  1)   ustalenia zobowiązań podatkowych, które zgodnie z odrębnymi przepisami ustalane są corocznie, jeżeli stan faktyczny, na podstawie którego ustalono wysokość zobowiązania podatkowego za poprzedni okres, nie uległ zmianie;

  2)    (155) umorzenia zaległości podatkowych w przypadkach, o których mowa w art. 67d § 1.

§ 6. W postępowaniu przed organami celnymi w sprawach dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu towarów, w przypadku, o którym mowa w art. 23 ust. 2 Prawa celnego, organ celny nie wydaje postanowienia o wszczęciu postępowania. Za datę wszczęcia postępowania przyjmuje się datę przyjęcia zgłoszenia celnego.

§ 7.  (156) Organ podatkowy nie wydaje postanowienia o wszczęciu postępowania w przypadku złożenia zeznania podatkowego przez podatników podatku od spadków i darowizn. W tym przypadku za datę wszczęcia postępowania przyjmuje się datę złożenia zeznania.

zawieszenie postępowania art. 201

Art. 201. § 1. Organ podatkowy zawiesza postępowanie:

  1)   w razie śmierci strony, jeżeli postępowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe;

  2)   gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd;

  3)   w razie śmierci przedstawiciela ustawowego strony;

  4)   w razie utraty przez stronę lub jej ustawowego przedstawiciela zdolności do czynności prawnych;

  5)   w sprawie dotyczącej odpowiedzialności osoby trzeciej - do dnia, w którym decyzja, o której mowa w art. 108 § 2, stanie się ostateczna, z zastrzeżeniem art. 108 § 3 oraz art. 115 § 4;

  6)    (166) w razie wystąpienia, na podstawie ratyfikowanych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do organów innego państwa o udzielenie informacji niezbędnych do ustalenia lub określenia wysokości zobowiązania podatkowego.

§ 2. Postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania organ podatkowy doręcza stronie lub jej spadkobiercom.

§ 3. Na postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania służy zażalenie.

na wniosek stron:

Art. 204. § 1. Organ podatkowy, na wniosek strony, może zawiesić postępowanie w sprawie udzielenia ulg w zapłacie zobowiązań podatkowych.

§ 2. Jeżeli w ciągu 3 lat od daty zawieszenia postępowania strona nie zwróci się o jego podjęcie, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane.

§ 3. W postanowieniu o zawieszeniu postępowania organ podatkowy poucza stronę o treści § 2.

Zasady ogólne

art. 120-129 OP

zasady konstytucyjne: zasada demokratycznego państwa prawa, lex retro non agit, zasada ochrony praw nabytych, zasada równości wobec prawa

zasady konstytucyjne powołuje się gdy wchodzą nowe regulacje podatkowe

1. Zasada praworządności art. 120 : organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa; zasada ta oznacza w praktyce, że w procesie stosowania prawa rozstrzygnięcia organów podatkowych powinny zapadać w oparciu o przepisy Konstytucji, ustaw, ratyfikowanych umów międzynarodowych, rozporządzeń, aktów prawa miejscowego

Interpretacje podatkowe nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, więc nie wiążą podatników (jako wykładnia).

Przy stosowaniu przepisów prawa materialnego organ podatkowy nie może rozstrzygać na niekorzyść strony wszelkich niejasnych przepisów.

np. tytułem do ulgi od PIT jest faktura za Internet; niektóre organy nie przyjmowały faktur-duplikatów

2. zasada zaufania do organów podatkowych art. 121.1 OP

organy podatkowe zobowiązane są prowadzić postępowanie w sposób bezstronny, w szczególności powstrzymać się od rozstrzygania jakichkolwiek wątpliwości na niekorzyść podatnika czyli In dubio pro fisco.

realizacja: - interpretacje prawa podatkowego

- wyłączenie pracownika organu podatkowego oraz organu podatkowego

Nie może być traktowana jako abstrakcyjny postulat wobec organów ale jako norma prawna, której zastosowanie mieć będzie konkretny wymiar.

3. Zasada udzielania informacji art. 121.2

Postulat udzielania przez organy podatkowe z urzędu w postępowaniu podatkowym niezbędnych informacji i wyjaśnień o przepisach prawa podatkowego pozostających w związku z przedmiotem tego postępowania.

4. zasada prawdy obiektywnej art. 122 OP

Sprowadza się do podejmowania przez organy podatkowe wszelkich niezbędnych czynności w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w toku postępowania podatkowego.

np. organ zastosował domiar do sprzedanej nieruchomości, nie biorąc pod uwagę jej stanu, zaniżającego jej przeciętną wartość rynkową

postępowanie dowodowe

OP art. 180: otwarty katalog dowodów

Art. 180. § 1. Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

§ 2. Jeżeli przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia, organ podatkowy odbiera od strony, na jej wniosek, oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania; przepis art. 196 § 3 stosuje się odpowiednio.

szczególna moc dowodowa ksiąg podatkowych; rzetelność i niewadliwość ksiąg art. 193

Art. 193. § 1. Księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób niewadliwy stanowią dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów.

§ 2. Księgi podatkowe uważa się za rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty.

§ 3. Za niewadliwe uważa się księgi podatkowe prowadzone zgodnie z zasadami wynikającymi z odrębnych przepisów.

§ 4. Organ podatkowy nie uznaje za dowód w rozumieniu przepisu § 1 ksiąg podatkowych, które są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy.

§ 5. Organ podatkowy uznaje jednak za dowód księgi podatkowe, które prowadzone są w sposób wadliwy, jeżeli wady nie mają istotnego znaczenia dla sprawy.

§ 6. Jeżeli organ podatkowy stwierdzi, że księgi podatkowe są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy, to w protokóle badania ksiąg określa, za jaki okres i w jakiej części nie uznaje ksiąg za dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów.

§ 7. Odpis protokółu, o którym mowa w § 6, organ podatkowy doręcza stronie.

§ 8. Strona, w terminie 14 dni od dnia doręczenia protokółu, może wnieść zastrzeżenia do zawartych w nim ustaleń, przedstawiając jednocześnie dowody, które umożliwią organowi podatkowemu prawidłowe określenie podstawy opodatkowania.

zasada swobodnej oceny dowodów art. 191OP

Konstytucja

Ordynacja podatkowa

kursywą pytania z egzaminów

9

---