Bilans energii (lub gazu) - ile i skąd kupujemy a ile mamy sami
bilans energii (zużycie energii pierwotnej) [%]
Polska / UE
węgiel - 60 / 17,8
gaz 12,6 / 29,9
ropa 27,7 / 37,2
energia odnawialna 4,6 / 6,3
energia jądrowa 0 / 14,5
zużycie gazu w Polsce
- import z Rosji - 9,2 mln m3
- inny import - 0,8 mln m3
- produkcja krajowa - 4,4 mln m3
ropy naftowej
- import z Rosji - 18 mln ton
- inny import - 1,2 mln ton
- produkcja krajowa - 0,8 mln ton
zużycie energii w gospodarstwie domowym
- ogrzewanie - 71%
- podgrzewanie wody - 15%
- gotowanie posiłków - 7%
- oświetlenie - 2%
- urządzenia elektryczne - 5%
Elementy projektowania oświetlenia (jak działają różnego rodzaju żarówki, Ledy i inne)
Z czego składa się żarówka?
Mamy kilka rzeczy, które składają się na budowę żarówki i które są kluczowe do jej działania
Żarnik
Podpórki
Styk gwintowany
Najważniejszą rzeczą, która pozwala żarówce świecić to żarnik. Stanowi on połączenie między dwoma stykami (tworzy się tzw. tworzy się zamknięty obwód) u podstawy żarówki (gwint i "dziubek") w taki sposób, że przepływa przez niego prąd. To on jest tutaj głównym sprawcą, który na pewno pomoże odpowiedzieć na pytanie:
Dlaczego żarówka świeci?
Żarnik wykonany jest z wolframu. Jest to metal topiący się w wysokich temperaturach. Przepływający przez niego prąd rozgrzewa go do wysokich temperatur (około 2500 °C). Przy takiej sytuacji, kiedy żarnik jest rozgrzany do tak wysokiej temperatury zaczyna emitować światło.
Ze względu na powyższe UE próbuje wycofać takie żarówki ze sprzedaży i produkcji, ponieważ żarówka bańkowa wydziela więcej ciepła niż światła. Ciepło jest też kluczowe przy żywotności takiej żarówki. Więcej w artykule "Dlaczego żarówka się przepala"
instalacje piorunochronne
Instalacja odgromowa (z ang. LPS — Lightning Protection System, pop. piorunochron) — instalacja chroniąca obiekty przed porażeniami wynikłymi z wyładowań piorunowych. Stosowana najczęściej w budownictwie mieszkalnym.
Instalacje piorunochronne składają się z:
zwodów bezpośrednio przyjmujących wyładowania
przewodów odprowadzających, łączących zwody z przewodami uziemiającymi
przewodów uziemiających, łączących przewody odprowadzające z uziomem
Każdy ostro zakończony element przewodzący — w szczególności metalowe elementy dachu lub ściany, wystający poza jednolity zarys budynku może stać się naturalnym źródłem wyładowań elektrycznych w zjonizowanym powietrzu. Instalacje odgromowe chronią obiekty mieszkalne oraz ich mieszkańców przed pożarami i porażeniami wywołanymi uderzeniem piorunów. W instalacjach odgromowych stosuje się zwody naturalne, lub w przypadku ich braku — zwody sztuczne poziome lub pionowe. Ich celem jest w przypadku powstania wyładowania piorunowego — jak najszybsze zwiedzenie go ku gruntowi.
Elementami wykorzystywanymi do budowy zwodów i przewodów odprowadzających są zewnętrzne metalowe warstwy pokrycia dachu lub w przypadku niepalnych warstw dachowych wewnętrzne warstwy i dźwigary metalowe, zbrojenia żelbetowe, wszelkie elementy metalowe wystające poza dach i metalowe pokrycia ścian. Jako uziomów naturalnych używa się metalowych części podziemnych, nieizolowanych żelbetowych fundamentów, metalowych rurociągów wodnych lub uziomów pobliskich obiektów budowlanych.
Instalacje odgromowe można dzielić względem typów na pasywne (tradycyjne) i aktywne. Najpopularniejsze przez lata były instalacje pasywne — wykorzystujące zwody niskie poziome. Wymagały one pokrycia siecią przewodów odprowadzających znacznych połaci dachów — rozciągnięcie ich po kominach i załomach dachowych (kalenicach, narożach i wzdłuż krawędzi szczytowej). W instalacjach tych używa się uziomu otokowego, poprzez opuszczanie przewodów uziemiających z każdej strony budynku, dzięki czemu każdy element mogący być miejscem przywołania pioruna zostaje uziemiony. Instalacje aktywne bazują z kolei na zwodach wysokich lub podwyższonych wystających wysoko ponad obiekty budowlane. Ściągają one powstające wyładowania wprost na głowicę aktywną piorunochronu — przy ich stosowaniu wystarczy tylko jeden przewód odprowadzający.
Jakie ciśnienie panuje w gazociągu
0,1 - 10 MPa
Kocioł kondensacyjny
To szczególnej konstrukcji urządzenie. Wykorzystuje bowiem ciepło kondensacji, czyli skraplania pary wodnej zawartej w spalinach, które w kotłach tradycyjnych ucieka przez komin. Jeżeli spaliny zostaną schłodzone poniżej tzw. punktu rosy, zawarta w nich para wodna zmienia stan skupienia z gazowego na ciekły, a powstająca w tym procesie energia dodatkowo podgrzewa wodę kotłową.
Kocioł kondensacyjny osiąga najwyższą sprawność, gdy temperatura wody grzewczej wynosi 40-50°C, a minimalna temperatura wody powracającej do kotła jest jak najniższa. Skropliny powstające w trakcie kondensacji pary wodnej odprowadza się do kanalizacji. Nowością na rynku są kondensacyjne kotły olejowe. Jednak ich wydajność jest znacznie mniejsza od wydajności kondensacyjnych kotłów gazowych.
Związane jest to z tym, że udział pary wodnej w spalinach pochodzących ze spalania oleju jest mniejszy niż ze spalania gazu. Kotły kondensacyjne są 1,5 do 2 razy droższe od tradycyjnych. To cena za wyższą o kilkanaście procent sprawność (powyżej 100%) i mniejsze zużycie paliwa.
Kolor instalacji gazowej
żółty
Kompatybilność elektromagnetyczna
Kompatybilność elektromagnetyczna (ang. ElectroMagnetic Compatibility - EMC) - zdolność danego urządzenia elektrycznego lub elektronicznego do poprawnej pracy w określonym środowisku elektromagnetycznym i nieemitowanie zaburzeń pola elektromagnetycznego zakłócającego poprawną pracę innych urządzeń pracujących w tym środowisku[1].
Oznacza to spełnienie trzech kryteriów:
urządzenie (system) nie powoduje zakłóceń w pracy innych urządzeń (systemów),
urządzenie (system) nie jest wrażliwe na zakłócenia emitowane przez inne urządzenia (systemy),
urządzenie (system) nie powoduje zakłóceń w swojej pracy.
Środowisko elektromagnetyczne jest to miejsce użytkowania urządzenia określone poziomem i charakterem zaburzeń pochodzących od ich źródeł. Źródłami tymi mogą być obiekty emitujące fale elektromagnetyczne celowo (np. nadajniki radiowe, telewizyjne lub radiolokacyjne) lub przypadkowo (np. urządzenia AGD).
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Komitetu Normalizacyjnego termin "zaburzenie elektromagnetyczne" oznacza przyczynę, czyli zjawisko elektromagnetyczne, które może powodować "zakłócenie", czyli degradację pracy urządzenia[2].
W ramach kompatybilności elektromagnetycznej rozróżnia się pojęcia emisji zaburzeń i odporności na zaburzenia. Każde pracujące urządzenie elektryczne czy elektroniczne jest źródłem tych zaburzeń o różnych poziomach i charakterze.
napięcie, amplituda, częstotliwość
Napięcie elektryczne - różnica potencjałów elektrycznych między dwoma punktami obwodu elektrycznego lub pola elektrycznego. Symbolem napięcia jest U. Napięcie elektryczne jest to stosunek pracy wykonanej podczas przenoszenia ładunku elektrycznego między punktami, dla których określa się napięcie, do wartości tego ładunku
Amplituda w ruchu drgającym i w ruchu falowym jest to największe wychylenie z położenia równowagi. Jednostka amplitudy zależy od rodzaju ruchu drgającego: dla drgań mechanicznych jednostką może być metr, jednostka gęstości lub ciśnienia (np. dla fali podłużnej); dla fali elektromagnetycznej tą jednostką będzie V/m.
Częstotliwość (częstość) - wielkość fizyczna określająca liczbę cykli zjawiska okresowego występujących w jednostce czasu. W układzie SI jednostką częstotliwości jest herc (Hz). Częstotliwość 1 herca odpowiada występowaniu jednego zdarzenia (cyklu) w ciągu 1 sekundy. Najczęściej rozważa się częstotliwość w ruchu obrotowym, częstotliwość drgań, napięcia, fali.
Niezawodność zasilania
(Jak podnieść niezawodność zasilania dla kurnika?)
- agregatami prądotwórczymi
- ogniwa fotowoltaiczne gdzie energię będziemy magazynować w akumulatorach
- Koła zamachowe
Na krótką metę można magazynować energię w postaci energii kinetycznej wirującego koła zamachowego. Stosowane są one często w silnikach spalinowych (o mniejszej niż 6 liczbie cylindrów) do wyrównywania ich pracy, więc technologia ta jest w miarę dobrze opanowana. Ale poza nielicznymi zastosowaniami (np. w samochodach hybrydowych) na większą skalę się one nie pojawiają.
ochrona przeciwprzepięciowa
Ochrona przeciwprzepięciowa stanowi zabezpieczenie instalacji elektrycznej oraz urządzeń zainstalowanych w budynku przed szkodliwymi skutkami wyładowań atmosferycznych oraz przepięć powstających wewnątrz instalacji. Nasze wypróbowane rozwiązania znajdują zastosowanie zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i przemyśle
powiedzieć coś o słupach, kablach i ich podwieszeniu
słupy - konstrukcje zaprojektowane i przystosowane pod względem wytrzymałości mechanicznej i elektrycznej do prowadzenia przewodów linii napowietrznych.
Wymiary konstrukcji wsporczych są zależne od napięcia znamionowego projektowanej linii. Projektant konstrukcji wsporczych musi brać pod uwagę naprężenia od przewodów fazowych i odgromowych, parcie wiatru, zmianę naprężeń przy zmianach temperatury, zmianę ciężaru przewodów (osadzanie się szadzi oraz siadanie ptaków - w czasie jesiennych odlotów może na jednym drucie siedzieć nawet kilkadziesiąt ptaków) i zmianę sił działających na przewody w stanie szadzi. Projektant musi również brać pod uwagę wytrzymałość elektryczną powietrza, zapewniając bezpieczną odległość przewodów od siebie oraz od konstrukcji wsporczych w każdej chwili.
kable - urządzenie napowietrzne, przeznaczone do przesyłania energii elektrycznej.
Linie elektroenergetyczne napowietrzne stanowią większość wśród linii przesyłowych (linie kablowe wciąż są w mniejszości). Sposób prowadzenia linii przez rozległe tereny naraża je na liczne czynniki klimatyczne (szadź, upał), topograficzne i środowiskowe, które należy uwzględnić w procesie projektowania, budowy i eksploatacji linii napowietrznych.
W liniach napowietrznych izolację stanowi powietrze atmosferyczne. Podstawowe elementy linii to:
Wiszący między dwoma słupami przewód przyjmuje kształt krzywej łańcuchowej.
Projektowanie infrastruktury elektroenergetycznej (materiał z jakiego stawia się słupy, jakie warunki trzeba spełnić, jak gęsto stawia się sieć, jaka wysokość nad ulicą, jakie kable i z jaką izolacją)
Rodzaje
Podział funkcjonalny
Pod względem przeznaczenia i rodzaju pracy w linii słupy dzielą się na:
przelotowe - Służą wyłącznie do podtrzymania przewodów, czyli do przejęcia oddziaływań zewnętrznych obciążeń pionowych oraz poziomych poprzecznych, tj. prostopadłych do kierunku linii, Nie jest natomiast ich zadaniem przejmowanie naciągu przewodów i w ogóle znaczniejszych sił podłużnych. Dlatego słupy przelotowe ustawia się zasadniczo w linii prostej, na pograniczu przęseł o zbliżonej rozpiętości. Jednak dzięki swojej konstrukcji, sztywnej w kierunku poprzecznym, słup przelotowy ma zwykle pewną sztywność podłużną. Dlatego dopuszcza się ustawienie słupów na załomie linii nie przekraczającym kąta 5° oraz przy niezbyt dużych różnicach rozpiętości przęseł. Słup przelotowy stanowi zasadniczy typ konstrukcji wsporczych, mający decydujące znaczenie przy obliczaniu kosztu linii. Słupy przelotowe stanowią 70-80% ogółu słupów linii. W niektórych krajach (np. Finlandii) stosunek ten dochodzi do 90%, ponieważ słupy odporowe nie są tam stosowane. W Polsce również istnieją tendencje do nie stosowania słupów podporowych w linii prostej, lecz wyłącznie na załomach, jak słupów odporowo-narożnych.
mocne - konstrukcje wytrzymujące naprężenia wzdłuż przewodów fazowych i odgromowych. Stosuje się je gdy trasa linii skręca o kąt większy niż 2 stopnie. Ich konstrukcja zależy od kąta o jaki skręca trasa linii.
skrzyżowaniowe - konstrukcja mocna dająca możliwość krzyżowania się linii.
narożne - stosowane przy załomach linii przekraczających 5°.
odporowe - rozstawiane co kilka do kilkunastu przęseł, mają za zadanie lokalizować zakłócenia mechaniczne. W razie zerwania przewodu wyślizguje się on albo zrywa umocowanie na pobliskich słupach przelotowych.
odporowo-narożne - słupy narożne pełniące dodatkowo rolę konstrukcji odporowej dzięki odpowiedniemu wzmocnieniu.
krańcowe - ustawiane są na obu końcach linii.
rozgałęźne - konstrukcje służące do rozgałęzienia linii napowietrznych, lecz mogące służyć jako przelotowe lub krańcowe.
Słupy mocne stosuje się w miejscach uznanych przez normę za wymagające obostrzenia np: skrzyżowanie trasy linii z ulicą, drogą ekspresową, autostradą, z linią kolejową, z kanałem wodnym itp. Słupy po obu stronach miejsca wymagającego obostrzeń są słupami mocnymi, a izolatory w zależności od stopnia obostrzenia są podwójne lub potrójne.
Z uwagi na napięcie linii stosuje się różne konstrukcje słupów oraz osprzęt liniowy - inne typy słupów stosuje się dla niskich napięć, a inne dla wysokich. Słupy mogą także być wielonapięciowe, co pozwala na oszczędność pasa terenu zajmowanego przez linię energetyczną. Oddzielnym rodzajem są tzw. słupy przekroczeniowe - specjalne słupy mocne budowane przy przekraczaniu np. rzek przez linię energetyczną. Słupy kablowe to kolejna kategoria konstrukcji wsporczych - na tego typu konstrukcjach linia napowietrzna przechodzi w linię kablową podziemną. Napowietrzne stacje transformatorowe wykonywane są także jako stacje słupowe (średnie i niskie napięcia), gdzie na słupie na specjalnym podeście umieszczany jest transformator.
Podział konstrukcyjny
Z uwagi na technologię wykonania słupów można je podzielić na:
słupy kratownicowe stalowe
słupy strunobetonowe i żelbetowe
słupy stalowe rurowe.
W przypadku linii niskiego i średniego napięcia zwykle stosowane są słupy betonowe, w przypadku linii wysokiego napięcia słupy kratownicowe są wypierane przez słupy rurowe, miedzy innymi z uwagi na walory użytkowe i łatwość montażu.
Kształt
Kształt słupów - słupy linii WN i NN są konstrukcjami kratownicowymi dającymi się kształtować w przeróżny sposób. Należy jednak pamiętać, że linie energetyczne mają duży wpływ na wygląd krajobrazu. Przepisy ekologiczne wymagają, by linie były możliwie "ładne". Jednakże kształt linii musi spełniać wszystkie warunki narzucane przez wytrzymałości mechaniczne i elektryczne oraz spełniać wszelkie wymagania, by nie dopuścić do ryzyka porażenia ludzi i zwierząt w pobliżu linii. Również ze względu na ekonomię linii kształt jest bardzo ważny. W celu przeprowadzenia linii przez las, należy przeprowadzić kosztowną wycinkę pod linią i w określonej normą odległości od rzutu pionowego linii. By zmniejszyć koszty wycinki leśnej, projektuje się słupy smuklejsze i wyższe, które mimo mniejszej szerokości spełniają wymaganą wytrzymałość elektryczną i mechaniczną. Stosuje się również konstrukcje nadleśne, by uniknąć wycinki (w przypadku niskich drzewostanów). Również specjalne konstrukcje spotykane są w terenach górskich i trudnodostępnych.
Układy przewodów
układ (rozmieszczenia) przewodów zależy od liczby przewodów roboczych i odgromowych, zależnej z kolei od liczby torów, których może być jeden lub więcej, np. w rejonach przemysłowych ze szczególnie gęstą zabudową trzy lub nawet cztery. Układ zależy dalej od napięcia znamionowego linii, od rozpiętości przęseł, od rodzaju izolatorów (stojące, wiszące), wreszcie także od rodzaju konstrukcji wsporczych i to zarówno pod względem funkcjonalnym (słup przelotowy, narożny czy krańcowy), jak i pod względem konstrukcyjnym (słup stalowy, żelbetonowy lub inny).
Przy rozmieszczaniu przewodów na konstrukcji wsporczej należy się kierować następującymi zasadami:
unikać zawieszania przewodów pionowo jeden nad drugim, zwłaszcza przy dużych rozpiętościach. Odległość (w metrach) między rzutami poziomymi przewodów znajdujących się jeden nad drugim nie powinna być mniejsza niż 0,02 napięcia znamionowego linii, wyrażonego w kV.
Unikać należy stosowania układów niesymetrycznych pod względem mechanicznym, gdyby wynikające stąd skręcania słupa miało decydujący wpływ na jego wymiarowanie.
W liniach dwutorowych należy każdy tor prowadzić po innej stronie osi symetrii słupa. Umieszczone we wspólnym poprzeczniku przewody obu torów powinny być tej samej fazy, w celu uniknięcia zakłóceń w razie zetknięcia się przewodów należących do różnych torów.
W liniach średniego napięcia stosuję się najczęściej układ trójkątowy (w postaci trójkąta równoramiennego lub nawet równobocznego) oraz układ płaski. W układzie płaskim przewód środkowy jest umieszczony niesymetrycznie w celu ominięcia wierzchołka słupa wystającego nad poprzecznik. Wynika stąd niekorzystna dla pracy linii niesymetria elektryczna. Układ trójkąta równobocznego zapewnia dobrą symetrię elektryczną. Układy płaskie korzystne są z dwóch względów: wymagają mniejszej wysokości słupów oraz udostępniają każdy przewód bezpośrednio od dołu, co jest ważne przy montażu, kontroli i naprawach.
Przepływowy podgrzewacz wody
Podgrzewacze przepływowe mogą być zamontowane w instalacji zasilanej z wodociągu lub własnego ujęcia i wyposażonej w hydrofor. W instalacjach z hydroforem, w których ciśnienie wody się waha, może również zmieniać się temperatura ciepłej wody wypływającej z podgrzewacza. Urządzenia mają niewielkie wymiary i masę nie przekraczającą kilku kilogramów. Mogą być jedno- lub wielopunktowe (lub inaczej jedno- i wieloczerpalne
rodzaje przepięć
rozróżniamy dwa rodzaje przepięć na elementach półprzewodnikowych:
- przepięcia łączeniowe - wynikające z procesów zmiany konfiguracji układu energoelektrycznego, największą wartość osiągają przy wyłączaniu nieobciążonego transformatora od sieci zasilającej
- przepięcia komutacyjne - związane są z procesami zachodzącymi przy wyłączaniu zaworu półprzewodnikowego
Scharakteryzować system ciepłowniczy
System ciepłowniczy to sieć ciepłownicza oraz współpracujące z nią urządzenia lub instalacje służące do wytwarzania lub odbioru ciepła. Każdy system posiada źródło, czyli miejsce, w którym wytwarzane jest ciepło. Jest ono następnie przekazywane ze źródła (w formie ciepłej wody lub pary wodnej o odpowiedniej temperaturze) do sieci ciepłowniczych przedsiębiorstw zajmujących się jego dostawą do odbiorców - klientów.
Sieci promieniste
cechą charakterystyczną układu promieniowego jest zasilanie każdej stacji za pośrednictwem odrębnej, specjalnie przeznaczonej dla niej linii
rezerwowanie układu promieniowego może być dokonane:
- za pośrednictwem linii niskonapięciowych
- za pośrednictwem linii wysokiego napięcia
rezerwowanie za pośrednictwem linii niskonapięciowej jest ograniczone:
- wartością mocy rezerwowej
- odległością między rezerwującymi się stacjami
do zalet tego sposobu rezerwowania można zaliczyć:
- rezerwę dla linii wysokiego napięcia
- rezerwę dla transformatora
- możliwość wykorzystania połączenia rezerwowego do normalnej pracy w okresach zmniejszonego obciążenia
gdy potrzebna rezerwa przekracza możliwość przesyłania mocy linią niskonapięciową, stosuje się rezerwę za pośrednictwem linii wysokiego napięcia
Skład sieci elektroenergetycznej
Sieć elektroenergetyczna - to zespół połączonych i współpracujących ze sobą: linii napowietrznych i kablowych, stacji transformatorowo-rozdzielczych i rozdzielczych, łączników, dławików , kondensatorów oraz urządzeń pomocniczych, przeznaczonych do przesyłania energii elektrycznej z elektrowni do dużych węzłów odbiorczych i rozdziału pomiędzy odbiorców.
Sposoby magazynowania gazu
Gaz ziemny może być magazynowany na wiele sposobów, ale najpopularniejszym sposobem jego przechowywania jest wykorzystanie podziemnych magazynów.
Wyróżnia się trzy główne typy podziemnych magazynów gazu:
1) w częściowo wyeksploatowanych złożach ropy naftowej i gazu ziemnego,
2) w warstwach wodonośnych,
3) w kawernach solnych.
Gaz ziemny może być również przechowywany w nieczynnych wyrobiskach kopalń, kawernach skalnych oraz w zbiornikach naziemnych
standardy jakości energii
standardy jakościowe energii elektrycznej w publicznych sieciach rozdzielczych są określane w różnych dokumentach o charakterze normatywnym. Komplet 11-tu parametrów jakości energii elektrycznej obejmuje:
- częstotliwość,
- wartość napięcia
- szybkie zmiany napięcia
- zapady napięcia
- krótkie i długie przerwy w zasilaniu
- przepięcia dorywcze
- przepięcia przejściowe
- niesymetrie napięcia
- harmoniczne napięcia
- interharmoniczne napięcia
- sygnały napięciowe wykorzystywane do transmisji
stopnie niezawodności w układach elektrycznych
kategoria |
wymagania dotyczące niezawodności |
możliwe rozwiązanie |
przykładowi odbiorcy |
I - podstawowa |
dopuszczalne stosunkowo długie przerwy w zasilaniu, rzędu wielu minut |
zasilanie pojedynczą linią promieniową z sieci elektroenergetycznej. bram wymogu zasilnia rezerwowego |
domy jednorodzinne na terenach wiejskich i w rzadziej zabudowie miejskiej, nieduże bloki mieszkalne |
II - średnia |
przerwy w zasilaniu nie powinny przekraczać kilku dziesiątek sekund |
agregat prądotwórczy. oświetlenie awaryjne |
wysokie budynki mieszkalne |
III - wysoka |
przerwy w zasilaniu nie powinny przekraczać 1 sekundy |
dwie niezależne linie zasilające z systemu elektroenergetycznego i system zasilania rezerwowego z pełną automatyką sterowania zasilania rezerwowego |
duże hotele, szpitale, stacje radiowe i telewizyjne, dworce kolejowe i porty lotnicze |
IV - najwyższa |
zasilanie bezprzerwowe. niedopuszczalna jest przerwa w zasilaniu wybranych urządzeń |
zasilanie bezprzerwowe ze źródła rezerwowego. agregat prądotwórczy przystosowany do długotrwałego zasilania |
wybrane odbiory w obiektach kategorii III, np. sale operacyjne szpitali, systemy komputerowe banków, giełdy |
Technika grzewcza (ogrzewanie jednorurowe i dwururowe)
Ogrzewanie pompowe jest obecnie najczęściej stosowanym rozwiązaniem w instalacjach centralnego ogrzewania w domach jednorodzinnych. Do wymuszania ruchu wody w instalacji wykorzystywana jest pompa obiegowa. Dzięki niej możemy pokonywać duże opory hydrauliczne powstające przy przepływie wody w rurach o dużo mniejszych średnicach niż w ogrzewaniu grawitacyjnym. Dodatkowo instalacje pompowe nie mają ograniczeń związanych z ich wielkością i rozległością. Podstawowym, najczęściej stosowanym systemem prowadzenia rur jest system dwururowy. Każdy grzejnik podłączony jest indywidualnie do pionów zasilającego i powrotnego. Dzięki temu temperatura, która panuje na dopływie do poszczególnych grzejników, jest bardzo podobna. Regulacja temperatury grzejnika odbywa się za pomocą zaworu regulacyjnego umieszczonego przy nim. Drugą możliwością prowadzenia przewodów jest system jednorurowy. Jeżeli połączymy je szeregowo, uzyskamy najtańszy i najprostszy rodzaj instalacji. Woda grzewcza przepływa po kolei przez wszystkie grzejniki. W instalacjach jednorurowych przewody mogą być prowadzone zarówno pionowo, jak i poziom. W domach jednorodzinnych najczęściej stosuje się instalacje jednorurowe z poziomym prowadzeniem przewodów. Wadą tego rozwiązania jest brak możliwości miejscowej regulacji wydajności poszczególnych grzejników. W większych domach można zastosować ten rodzaj ogrzewania, ale z kilkoma obwodami grzejnymi, gdzie każdy obwód sterowany termostatem zasila jedną niewielką część domu. Jeszcze inną wadą ogrzewania jednorurowego w stosunku do dwururowego jest wpływ wyłączenia jednego grzejnika na działanie pozostałych. Ponadto powierzchnie grzejników muszą być większe niż przy ogrzewaniu dwururowym, co zwiększa koszty inwestycyjne.
temperatura ciepłej wody (związek z odległością i czymś jeszcze) jednoróżnicowe
Instalacja ciepłej wody użytkowej powinna zapewnić uzyskanie w
punktach czerpania wody temperatury co najmniej 45oC, lecz nie wyższej niź
55oC.
Transformator żywiczny
Transformatorom żywicznym stawiane są duże wymagania dotyczące niezawodności,
trwałości i ochrony środowiska naturalnego. Transformatory żywiczne mogą pracować wszędzie
tam, gdzie zastosowanie innych typów transformatorów jest niemożliwe ze względu na
bezpieczeństwo i trudne warunki pracy. Do ich zalet należy także prosty i łatwy montaż.
Transformatory żywiczne nie stanowią zagrożenia dla środowiska naturalnego a ich układy
izolacyjne są wykonane z materiałów trudnopalnych i samogasnących. Jednocześnie
zastosowane materiały nie wydzielają w wysokich temperaturach żadnych toksycznych gazów.
uformowanie podłogi w kotłowni
Zbrojona wylewka betonowa jest podłożem, na którym układa się posadzkę, jednak ona sama może stanowić posadzkę, pod warunkiem, że jest starannie wykonana. Należy ją wygładzić i wyszlifować oraz uformować ją z 2-3% spadkiem w stronę kratki spustowej. Istotna jest także dylatacja obwodowa z elastycznego materiału. Taka betonowa posadzka jednak nie jest atrakcyjna i sprawia problemy w utrzymaniu czystości. W celu ułatwienia czyszczenia oraz zmniejszenia jej chłonności, należy ją zaimpregnować. Na rynku dostępne są impregnaty do betonu lub kostki betonowej - akrylowo-silikonowe i epoksydowe. Nanoszenie produktu impregnującego należy powtarzać co 3-4 lata.
Układ pierścieniowy
w układzie pierścieniowym szyny zbiorcze SO są włączone szeregowo w linię przyłączoną na obu końcach do źródła zasilania
istnieją dwie możliwości pracy układów pierścieniowych:
- z pierścieniem zamkniętym, zasilanym z dwóch stron
- z pierścieniem rozciętym
w sieciach przemysłowych pierwszy sposób pracy układów pierścieniowych nie jest na ogół stosowany, gdyż wymagałby skomplikowanych zabezpieczeń
W jaki sposób można zmagazynować energię elektryczną
Akumulatory elektryczne
Najprostsza i w sumie najbardziej intuicyjna metoda. Energia elektryczna wykorzystywana jest do ładowania akumulatorów. Następnie w okresie gdy zapotrzebowanie przewyższa produkcję energii, prąd pobierany jest również z akumulatorów.
Na dzień dzisiejszy w zastosowaniach wymagających większych mocy (a więc nie telefony komórkowe) wykorzystuje się głównie:
akumulatory niklowo-kadmowe (NiCd)
akumulatory niklowo-metalowo-wodorkowe (NiMH)
akumulatory żelowe
Istotną sprawą jest fakt, że akumulatory magazynują prąd stały (najczęściej pod napięciem 12 lub 24 V) a w typowej instalacji domowej przesyłany jest prąd zmienny. Z tego względu jest konieczne przetworzenie prądu stałego na prąd zmienny przy pomocy specjalnego urządzenia.
Warto wspomnieć, że ze 100 jednostek energii włożonej do akumulatora na skutek najróżniejszych strat odbiera się jedynie około 60 jednostek. Dodatkowo, strata energii występuje w procesie zamiany prądu stałego na zmienny. W związku z tym, jedynie nieco ponad połowa wyprodukowanej energii jest dostępna po „wyjęciu” z akumulatora.
Zagadnienia magazynowania energii w akumulatorach wymagają omówienia jeszcze kilku tematów, np. kwestii maksymalnych i minimalnych napięć odbioru i dostarczania prądu do akumulatora, przeładowania, etc. Tymi zagadnieniami w tym artykule się zajmować nie będę.
Magazynowanie w postaci sprężonego powietrza
Duże elektrownie z turbinami gazowymi korzystają ze sprężonego powietrza jako sposobu na magazynowanie energii. W nocnej dolinie (tj. w ciągu nocy, gdy zapotrzebowanie na energię elektryczną jest najniższe) generator turbozespołu gazowego (sprężarka, turbina, generator) pobiera z sieci energię elektryczną i produkuje sprężone powietrze. W dzień, to sprężone powietrze jest wykorzystywane w produkcji energii elektrycznej, dzięki czemu sprężarka pobiera mniej mocy i więcej mocy idzie na napęd generatora.
W przypadku małych instalacji, sprawa jest trudniejsza. Po pierwsze, sprężarki małej mocy mają niższą sprawność niż duże a więc więcej energii idzie na różne straty. Po drugie, w większości przypadków, sprężone powietrze jest w domu bezużyteczne, bo nie ma co z nim zrobić. Pomijając zastosowanie mikroturbin (pisałem o nich troszkę w artykule o mikrogeneracji), sprężone powietrze może posłużyć najwyżej do napędu pistoletu lakierniczego.
Magazynowanie przez podnoszenie wody[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]
Tu sprawa wygląda podobnie jak w przypadku sprężania powietrza. Istnieją tak zwane [Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]elektrownie szczytowo-pompowe[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ], wyposażone w tzw. [Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]pompoturbiny[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ], które nocą pompują wodę do wyżej położonego zbiornika. W okresie nagłego wzrostu zapotrzebowania woda jest z niego spuszczana, służąc do produkcji prądu.[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]
W przypadku zastosowania przydomowego małej mocy, znów sprawa jest trudna i wątpliwa. Bo pomijając miejsca, gdzie zbudowana jest mała elektrownia wodna, trudno wyobrazić sobie małe turbiny wodne, montowane w domu.[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]
Koła zamachowe[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]
Na krótką metę można magazynować energię w postaci energii kinetycznej wirującego koła zamachowego. Stosowane są one często w silnikach spalinowych (o mniejszej niż 6 liczbie cylindrów) do wyrównywania ich pracy, więc technologia ta jest w miarę dobrze opanowana. Ale poza nielicznymi zastosowaniami (np. w samochodach hybrydowych) na większą skalę się one nie pojawiają.[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]
Jednym ze sposobów produkcji wodoru jest elektroliza a paliwo to nadawałoby się do spalania w zwykłym silniku spalinowym, gdyby pominąć fakt, że jego liczba metanowa (odpowiednik [Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]liczby oktanowej[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ], stosowany w paliwach gazowych) jest bardzo niska. Wodór taki można byłoby więc produkować gdy energii jest dużo a zużywać go samodzielnie lub w połączeniu np. z [Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]gazem drzewnym[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ] do zasilania agregatu prądotwórczego.[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]
W teorii wygląda to kolorowo, ale:[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]
ze spalania wodoru otrzymamy bardzo mało energii w porównaniu do tej zużytej na jego tworzenie, można śmiało powiedzieć że będzie to jedynie kilkanaście procent![Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]
wodór ma niską liczbę metanową, co oznacza, że jest bardzo mało odporny na spalanie stukowe i w zwykłych silnikach z zapłonem iskrowym spalać go jest bardzo trudno,[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]
wodór ma tendencję do uciekania ze zbiorników, w których się znajduje i dlatego bardzo ciężko jest go przechowywać pod ciśnieniem.[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]
wiejskie stacje transformatorowe
Wiejskie sieci elektroenergetyczne są przeznaczone do rozdzielania energii
elektrycznej między odbiorców na obszarach osiedleńczo-rolniczych całego
kraju. Obejmują one:
- rejonowe sieci średniego napięcia - zwykle 15 kV, a w niektórych rejonach
Polski 20 lub 30 kV - zasilane przez stacje transformatorowo-rozdzielcze, tzw.
główne punkty zasilające GPZ, przyłączone do sieci rozdzielczej 110 kV, a niekiedy
do linii przesyłowych 220 kV. Takie stacje są na ogół zasilane co najmniej
z dwóch źródeł energii elektrycznej, co zapewnia bezprzerwową ich pracę;
- lokalne sieci niskiego napięcia 230/400 V, rozbudowane na terenie poszczególnych
wsi i osiedli, zasilane z wiejskich stacji transformatorowych,
przyłączonych do linii średniego napięcia.
wielkie stacje transformatorowe- scharakteryzować jakie mają moce
Stacja transformatorowa (stacja trafo, trafostacja) - to rodzaj stacji, gdzie następuje rozdzielanie energii elektrycznej przy różnych poziomach napięć, wyposażone w transformatory lub przekształtniki prądu przemiennego na stały i odwrotnie.
W skład stacji transformatorowych wchodzą:
transformator,
Najczęściej spotykane stacje transformatorowe służą do transformacji średniego napięcia (np. 20 kV, 15 kV) na niskie (400 V), stąd oznaczenie SN/nn. Są one zazwyczaj budowane jako ostatni element na drodze dostaw energii elektrycznej z elektrowni do klienta.
Stacja transformatorowa zasilana może być z linii napowietrznej lub linii kablowej.
Stacje elektroenergetyczne nazywane są czasem stacjami transformatorowymi.
|
Podział stacji transformatorowych
Stacje transformatorowe, z uwagi na miejsce i sposób umieszczenia, można podzielić na:
słupowe (napowietrzne),
wnętrzowe,
kontenerowe, małogabarytowe (miejskie, wolnostojące),
mobilne (przewoźne).
Słupowe
Umiejscowione na słupach, najczęściej betonowych, na specjalnych podestach. Stacje te zazwyczaj są prefabrykowane, czyli istnieje z reguły wiele stacji jednego typu. Dodatkowym elementem takich stacji są ograniczniki przepięć umieszczane pomiędzy linią wchodzącą a transformatorem stacji. W starszych typach stacji dodatkowo znajdowały się bezpieczniki i odłączniki.
Wnętrzowe
Lokalizowane są zazwyczaj we wnętrzach budynków, zarówno mieszkalnych, jak i usługowych czy przemysłowych i różnią się od siebie w zależności od pomieszczenia, w jakim się znajdują. Z uwagi na wymiary pomieszczenia takie elementy jak transformator, rozdzielnia średniego napięcia, rozdzielnia niskiego napięcia i oszynowanie rozdzielni mogą być różnie usytuowane wobec siebie.
Kontenerowe
Znajdują się w kontenerach lub budynkach wolnostojących. W przypadku kontenerowych są to rozwiązania powtarzalne, w przypadku wolnostojących miejskich, mogą stacje różnić się usytuowaniem urządzeń w zależności od wymiarów pomieszczeń. Stacje kontenerowe mogą posiadać obudowy stalowe, aluminiowe lub betonowe.
Mobilne
Stosowane w górnictwie, umieszczane są w specjalnych obudowach ognioszczelnych, pozwalających na zastosowanie w podziemiach kopalń. Przystosowane są do zasilania maszyn i urządzeń elektrycznych pracujących w wyrobiskach niemetanowych i metanowych zaliczanych do stopnia "a", "b" i "c" niebezpieczeństwa wybuchu metanu oraz do pomieszczeń klasy "A" lub "B" zagrożenia wybuchem pyłu węglowego.
wymiennik ciepła - co to, opisać
Wymiennik ciepła - urządzenie służące do wymiany energii cieplnej pomiędzy dwoma jej nośnikami, tj. substancjami będącymi w stanie ciekłym lub gazowym.
Wymienniki ciepła mogą mieć różną konstrukcję, lecz zwykle składają się z płyt lub długiej rury wykonanej z tworzywa będącego dobrym przewodnikiem ciepła. W celu powiększenia powierzchni wymiany ciepła, wymiennik może być wyposażony w ożebrowanie.
Moduł odzysku energii, którego zasada działania opiera się na wykorzystaniu wymiennika ciepła olej/woda.
Jeśli celem wymiennika ciepła jest schłodzenie płynu roboczego, nazywa się go chłodnicą. Jeśli ogrzanie płynu roboczego - nagrzewnicą.
Źródła zakłóceń elektromagnetycznych przesyłu
W sposób najbardziej ogólny, ze względu na źródła powstawania, zakłócenia można podzielić na:
naturalne (pochodzenia pozaziemskiego i ziemskie),
spowodowane przez działalność człowieka.
Występuje również głębszy podział - te zjawiska fizyczne, które są pierwotną przyczyną zakłóceń, można podzielić na:
mechaniczne (np. wibracje, udary, wstrząsy),
biologiczne, związane z przyrodą,
elektryczne (szumy własne elementów i układów elektronicznych, sygnały nadajników, sygnały z linii energetycznych, nieodkłócone systemy energetyczne, sygnały z urządzeń oświetleniowych itp.).
7