Porządek publiczny- to faktyczny istniejący układ stosunków społecznych i uregulowanych przez zespół norm i zasad społecznie akceptowalnych, które gwarantują bezkonfliktowe funkcjonowanie jednostek w społ.
Bezpieczeństwo publicznie to stan braku zagrożenia dla funkcjonowania organizacji państwowych i jej interesów., dające możliwość swobodnego rozwoju.
Bezpieczeństwo państwa- odnosi się do prawidłowego funkcjonowania najważniejszych instytucji w państwie.
BEZPIECZEŃSTWO WEWNETRZNE to określenie całości problematyki stabilności stosunków wewnętrznych.
Służby specjalne: działają w sprawach bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego państwa oraz ochrony obowiązującego porządku konstytucyjnego. Ich działalność opiera się na czynnościach operacyjno-rozpoznawczych i analitycznych. Podstawową formą działania jest działalność informująca ukierunkowana na niejawne pozyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i weryfikowanie informacji istotnych dla bezpieczeństwa państwa. Na działalność informacyjną służb specjalnych składają się czynności operacyjno-rozpoznawcze i analityczne. Uzupełniającą funkcją jest działalność dochodzeniowo-śledcza.
Administracja publiczna jest to przejęte przez państwo i realizowane przez jego zawisłe organy, a także przez organy samorządu terytorialnego zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb obywateli, wynikających ze współżycia ludzi w społecznościach. Stanowi całokształt struktur organizacyjnych w państwie oraz ludzi zatrudnionych w tych strukturach spełniających zadania publiczne, zbiorowe i indywidualne, reglamentacyjne i świadczące oraz organizatorskie podmiotów kierowniczych i decydenckich.
Rada Nieustająca, najwyższy organ władzy rządowo-administracyjnej powołany w roku 1775. Rada Nieustająca wprowadzała nowoczesne rozwiązania zarządzania państwem na szczeblu centralnym. W ramach rady utworzono Departament Policji W jego zakresie mieściły się nie tylko sprawy porządku i bezpieczeństwa publicznego ale również cała miejscowa administracja gospodarczo-społeczna np. zajmowano się naprawą dróg i mostów, finansami miast oraz warunkami zdrowotnymi mieszkańców.
MO w latach 1944-1954 znajdowała się w resorcie bezpieczeństwa publicznego a od 1954 w ramach MSW.
MO utworzona dekretem z 7 października 1944.
Geneza Policji Państwowej Organizacja została utworzona w Polsce na mocy ustawy z dnia 24 lipca 1919 roku o policji państwowej. Unifikacja formacji policyjnych na obszarze II Rzeczypospolitej następował stopniowo. Ostatecznie zreorganizowania Policji Państwowej dokonało rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 6 marca 1928 roku.
Organizacja Policji Państwowej System policyjny w Polsce obejmował dwie zorganizowane na wzór wojskowy organizacje: Policję Państwową, pełniąca służbę na terenie całego kraju poza terytorium województwa śląskiego, Policję Województwa Śląskiego, która służyła na terytorium tegoż województwa. Obydwa te organy były prawie identycznie umundurowane (PWŚ miała orła śląskiego), uzbrojone i zorganizowane. Podział na okręgi policyjne został ściśle dostosowany do zasadniczego podziału terytorialnego kraju. Zasadniczymi jednostkami organizacyjnymi były: Komenda Główna
Komendy wojewódzkie
Komendy powiatowe
Komendy miejskie
Komisariaty i posterunki
Jedynym wydzielonym tworem wewnątrz PP był autonomiczny Urząd Śledczy.
Reformy w czasie Sejmu Czteroletniego
uchwalono uchylenie Rady Nieustającej której kompetencje przejął Sejm. Następnie utworzono Straż Praw jako rząd w skład, której powołano m. in. ministrów: policji oraz pieczęci. W sferze organów bezpieczeństwa publicznego, utworzono organy administracji lokalnej, tzw. Komisje Porządkowe Cywilno - Wojskowe i następnie centralny organ w postaci Komisji Policji Obojga Narodów. Komisja Policji obok funkcji naczelnego organu zajmującego się zagadnieniami typowo policyjnymi (sprawy kryminalne, obyczajowe, porządkowe), zajmowała się kontrolą i nadzorem nad samorządami miast, administracją sanitarną oraz opieką społeczną.
Udział policjantów w walkach z sowietami 1939
Policja Państwowa z chwilą ogłoszenia mobilizacji stała się z mocy prawa częścią sił zbrojnych Państwa i wchodzi w ich skład, jako wojskowy
korpus służby bezpieczeństwa.
Wielu policjantów tego dnia pozostało na posterunkach, komisariatach, w komendach i stawiało opór sowieckiemu najeźdźcy. Najwięcej jeńców wojennych było w Ostaszkowie.
Unifikacja policji państwowej
na obszarze II Rzeczypospolitej nie była łatwa i następowała stopniowo. Proces tworzenia się niepodległego państwa polskiego wpłynął na to, że ujednolicenie policji przebiegało w różnym czasie i w różny sposób na poszczególnych terenach Polski 20-lecia międzywojennego.
FBI- powstało 1908. zajmująca się przestępstwami wykraczającymi poza granice danego stanu. Stanowi też część systemu bezpieczeństwa kraju. rolę głównej agencji kontrwywiadowczej. gromadzenie danych wywiadowczych.
DEA- amerykańska rządowa agencja do wdrożenia legalnego obrotu lekarstw, m.in. walki z narkotykami.
INS emigracja i naturalizacja
ATF Biuro ds. Alkoholu, Tytoniu, Broni Palnej oraz Materiałów Wybuchowych) - agencja federalna Stanów Zjednoczonych, badająca przestępstwa, regulująca czy działająca zapobiegawczo.
Czynniki mające wpływ na charakter i zmiany modelu policyjnego ustrój państwowo-prawny, społeczna kontrola działalności policji, rola samorządu w ochronie porządku publicznego, rozwój ilościowy i jakościowy przestępczości, warunkowania historyczne, zmiany zakresu zadań służb policyjnych w efekcie rozwoju technologicznego i społecznego.
Klasyfikacja modelów systemów ochrony porządku i bezp.publ.
Jednopodmiotowy: państwowy, samorządowy, totalitarny oraz wielopodmiotowy: centralistyczny zakładający istnienie wielu rodzajów służb policyjnych różniących się pod względem pochodzenia kompetencji zakresu terytorialnego i decentralistyczny.
Szwajcaria - państwo federacyjne w skład którego wchodzi 26 kantonów (26 korpusów policji oraz ponad 100 gminnych jednostek policji) z czego sześć to półkantony. Nie ma scentralizowanego i jednolitego korpusu policji państwowej.
Organizacja ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa w Anglii: zdecentralizowany model organizacji policji. Minister spraw wewnętrznych odpowiada za ochronę nadzór nad policja sprawuje 7 osobowy zespół inspektorów JKM. Istnieje specjalnie ciało doradcze ds. policji- policyjna rada negocjacyjna.
Na ile regionalnych korpusów podzielona jest policja w Holandii: 25 regionalnych korpusów, dzielą się na okręgi i obwody.
Francja: funkcje policyjne wykonują następujące instytucje:
1. policja narodowa: podlega ministrowi spraw wewnętrznych i działa w miastach powyżej 10tys. miesz
2. Żandarmeria podległa ministrowi obrony i działa gminach
3. policja miejska podlegająca władzą komunalnym, działa w miastach do 10 tys. mieszkańców.
4. państwowe centrum informacji o ruchu drogowym.
WYMIEŃ SPECJALISTYCZNIE KORPUSY POLICYJNE W NIEMCZECH:
Policja porządku publicznego
Policja kryminalna
Policja wodna
Policja pogotowia
Administracja policji
Organy policji federalnej Niemczech:
1. Federalny urząd kryminalny
2. federalna policja graniczna
3.Inspektoriat policji przygotowania krajowego.
4.policja kolejowa
5. ochrona federalnego parlamentu.
Finlandia - policja podlega ministrowi spraw wewnętrznych. W MSW istnieje Departament Policji który zarządza centralnie działalnością : Centralnego Urzedu Policji Kryminalnej, Policji Bezpieczeństwa, policja ruchoma(drogowa i prewencyjna) oraz policja lokalna.
Włochy - system policyjny tworzą: policja państwowa, karabinierzy, straż finansowa, policja portowa, policja polna i leśna oraz policja municypalna.
Belgia - policja gminna, żandarmeria, policja sądowa.
USA - kategorie służb policyjnych: komunalne działające na terenie miast i hrabstw, stanowe, federalne, detektywistyczne(prywatne). Policja Federalne dzieli się na: FBI, DEA, Służba celna, ATF, słuzba wewnetrzna spraw skarbowych, służba bezpieczeństwa chroni system monetarny oraz INS.
Policja Municypalna konny patrol straży miejskiej Włochy
Karabinierzy to włoska ogólnokrajowa żandarmeria. Poza zadaniami typowymi dla żandarmerii, pełnią także cześć obowiązków charakterystycznych dla jednostek policji.
Gwardia Narodowa - formacja typu milicyjnego majaca wspierać regularna armię USA.
Żandarmeria Narodowa - wyodrębniona formacja francuskiej policji stanowi część sił zbrojnych.
KOMPETENCJE PREZYDENTA RP Czuwa nad przestrzeganiem konstytucji. Stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa. Odpowiada za stabilność polityczną , konstytucyjna , międzynarodową. Może powołać do działania siły zbrojne. Posiada prawo łaski, nadaje ordery i odznacznia i stopnie oficerskie.
Prezydent ma szczególne kompetencje dotyczące stanu wojennego i wyjątkowego. Decyzję podejmuje w porozumieniu z rządem. W sytuacji zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego Rada Ministrów może podjąć uchwałę o skierowaniu do prezydenta wniosku o wprowadzenie stanu wyjątkowego. Prezydent może przychylić się do wniosku i wprowadzić stan wyjątkowy nie dłuższy niż 90 dni lub odmówić wydania takiego rozporządzenia. W rozporządzeniu określone są przyczyny, czas trwania, obszar oraz dopuszczalne ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela.
Do realizacji zadań z zakresu bezpieczeństwa wew. i zew. prezydent dysponuje aparatem doradczym i pomocniczym: Radą Bezpieczeństwa Narodowego, jej skład ustala prezydent. Rolę aparatu pomocniczego pełni Biuro Bezpieczeństwa Narodowego które jest zapleczem RBN merytoryczno-organizacyjnym.
Przepisy porządkowe w terenie gminy może wydawać rada gminy jeśli to niezbędne do ochrony życia lub zdrowia obywateli.
Zadania Kolegium do spraw służb specjalnych w terenie.
Formuje i wyraża opinie w sprawach programowania, nadzorowania i koordynowania działalności ABW, AW, CBA, oraz podejmowanych dla ochrony bezpieczeństwa działań Policji, Straży Granicznej urzędów skarbowych itp. Przedmiotem działania jest problematyka służb specjalnych dotycząca bezpieczeństwa wew. i zew.
W skład kolegium: prezes rady ministrów, sekretarz kolegium, członkowie, minister.
Rada Ministrów jest głównym konstytucyjnym podmiotem odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w państwie. RM ma uprawnienia w zakresie zapobiegania skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych mających znamiona klęski żywiołowej poprzez wprowadzenie na terytorium całego kraju lub jego części stanu klęski żywiołowej.
Prezes Rady Ministrów - reprezentuje RM, kieruje pracami RM, wydaje rozporządzenia, koordynuje i kontroluje pracę ministrów, jest zwierzchnikiem służbowym pracowników administracji rządowej, zapewnia realizacje polityki RM i określa sposoby jej realizacji.
Tzw. Ustawy policyjne uchwalono w 1990 r.
W ich wyniku nastąpiła reorganizacja MSW i likwidacja Służby Bezpieczeństwa i przekształcenie Milicji Obywatelskiej w Policję.
Do zadań Powiatowej Komisji Bezpieczeństwa i Porządku należą w szczególności:
- ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu,
- opiniowanie pracy powiatowych służb porządkowych, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
- przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
- opiniowanie projektów innych programów współdziałania służb porządkowych oraz jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
- opiniowanie projektu budżetu powiatu i aktów prawa miejscowego w zakresie utrzymania porządku i bezpieczeństwa.
W skład komisji porządku i bezpieczeństwa wewnętrznego wchodzą:
1. starosta lub przewodniczący komisji.
2.2 radnych delegowanych przez rade powiatu
3.3 osoby powołane przez starostę wśród osób wyróżniających się wiedzą o problemach związanych z praca komisji.
4. 2 przedstawicieli delegowanych przez kandydata powiatowego lub miejskiego policji. Ich kadencja trwa 3 lata.
BIURO BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO: TO URZĄD POAŃSTWOWY ma powszechny obowiązek obrony RP działa w sferze bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego .
Działy administracji rządowej który mi kieruje minister spraw wewnętrznych i adm.
Komenda główna policji, szef urzędu ochrony państwa, komendant główny straży granicznej, komendant główny państwowej straży pożarnej.
Ministerowi spr.wew. i adm. Kieruje 3 działy:
Administracji publicznej, spraw wewnętrznych(ochrony bezpieczeństwa porzadku publicznego, ochrony granicy, kontroli ruchu granicznego cudzoziemców, obrony cywilnej, ochrony przeciwpożarowej, przeciwdziałanie Kutką klęsk żywiołowych i innych. ), wyznań religijnych.
Departament bezpieczeństwa Wewnętrznego:
to jeden z głównych departamentów rządu, który mieści się w stolicy kraju. Stamtąd trafiają wszelkie decyzje do agentów działających w terenie.
Minister
Zadania Gminy Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania obejmują m.in. sprawy porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej.
Zadania powiatu Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym m.in. w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. Starosta jest zwierzchnikiem powiatowych służb inspekcji i straży (Powołuje i odwołuje kierowników, zatwierdza programy ich działania, zleca kontrole.)
Wojewoda wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone ustawami m.in. w zakresie bezpieczeństwa publicznego.
Minister spraw wewnętrznych i administracji sprawy : ochrony cywilnej , przeciwpożarowej , przeciwdziałania skutkom klęsk żywiołowych i innych podobnych zdarzeń zagrażających bezpieczeństwu powszechnemu.
Komendant powiatowy może tworzyć posterunki i ustalać rewiry.
Kryteria tworzenia posterunków policji, rejonów dzielnicowych: ogólna liczba i struktura demograficzna ludności i gęstość zaludnienia; poziom stwierdzonych przestępstw i wykroczeń oraz ogólna liczba zdarzeń wym. Interwencji policji; rozpoznanie w zakresie występowania zjawisk kryminogennych; lokalizacje placówek oświatowych wychowawczych oraz obiektów użyteczności publicznej; stopień koncentracji zabudowy o przeznaczeniu mieszkalnym.
Podstawy prawne do finansowania Policji przez jednostki samorządu terytorialnego zostały stworzone wraz z tą formacją. Od 1 stycznia 1999 r. - na mocy art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji - koszty związane z funkcjonowaniem Policji były pokrywane z budżetu państwa, w tym z dotacji celowej na zadania Policji w powiecie. Niezależnie od tego komendy powiatowe i miejskie przy realizacji zadań policyjnych korzystały ze wsparcia finansowego pochodzącego ze środków samorządowych w formie: darowizn rzeczowych i finansowych, utrzymania dodatkowych etatów w rewirach dzielnicowych, nagród za osiągnięcia w służbie, rekompensat pieniężnych za ponadnormatywną służbę. Wykonując zadania w zakresie bezpieczeństwa publicznego w sposób pośredni jednostki samorządu terytorialnego wspierają Policję, dofinansowując jej działalność na terenie danego samorządu. Praktyka w tej dziedzinie wskazuje, że pomoc ta dotyczy szczególnie zakupów paliwa oraz wyposażenia poszczególnych komisariatów działających na terenie danej jednostki. Ustawą z 25 listopada2004 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz o zmianie niektórych ustaw utworzono Fundusz Wsparcia Policji, który zastąpił dotychczasowe środki specjalne
Współpraca Policji, jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych w kształtowaniu lokalnej polityki bezpieczeństwa.
Usytuowanie Policji w administracji zespolonej pod zwierzchnictwem wojewody oraz starosty stwarza możliwość współdziałania Policji z podmiotami poza policyjnymi tzw. współdziałanie międzyinstytucjonalne, które daje szansę powstania spójnych i skoordynowanych działań przeciw przestępczych, w szczególności działań zapobiegawczych. Zapobieganie przestępczości posiada charakter otwarty i każdajednostka samorządu terytorialnego, organizacja pozarządowa, osoba fizyczna, osoba prawna, przedsiębiorca, organizacja gospodarcza itd. - może przyczynić się do zmniejszenia obszaru zagrożeń.
Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy (KSRG) - powstał 1995. Celem jest ujednolicenie działań o charakterze ratowniczym, podejmowanych w sytuacjach zagrożeń życia, zdrowia, mienia lub środowiska,
Państwową Straż Pożarną i inne podmioty ratownicze (głównie Ochotniczą Straż Pożarną). Centralnym organem administracji rządowej w sprawach organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego jest Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej.
Do zadań Państwowej Straży Pożarnej zgodnie z ustawą należy:
- rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń;
- organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń;
- wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze;
- kształcenie kadr dla potrzeb Państwowej Straży Pożarnej i innych jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz powszechnego systemu ochrony ludności;
- nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych;
- prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony ludności;
- współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych;
Policja - umundurowana i uzbrojona formacja przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego. Do jej głównych zadań należy pilnowanie przestrzegania prawa i ściganie przestępców, jak również zapewnienie ochrony i pomocy w sytuacjach kryzysowych zarówno wobec ludzi jak i mienia.
Apolityczność policji: Realizowanie zadań bez względu na to co dzieje się na arenie politycznej
KOMENDANT WOJEJÓDZKI POLICJI; powoływany przez ministra spraw wewnętrznych i administracji na wniosek komendanta głównego Policji złożony po zaciągnięciu opinii wojewody.
Policja sądowa - wchodząca w skład Policji państwowa służba mundurowa, której zadaniem jest zapewnianie prawidłowego przebiegu postępowania karnego.
zadania policji sądowej należy:
1. ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego w budynkach sądów oraz prokuratur;
2. ochrona życia i zdrowia sędziów, asesorów i ławników sądów powszechnych, prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury oraz innych osób, w związku z wykonywaniem przez nich czynności wynikających z realizacji zadań wymiaru sprawiedliwości;
3.wykonywanie czynności procesowych zlecanych przez sąd lub prokuratora;
wykonywanie zarządzeń porządkowych sądu, wydawanych w celu uniemożliwienia zachowania zakłócającego porządek rozprawy lub godzącego w powagę sądu;
4.konwojowanie i doprowadzanie osób na polecenie sądu, prokuratora i właściwego komendanta Policji;
5.ochrona pomieszczeń dla osób konwojowanych lub doprowadzonych do czynności procesowych, usytuowanych w sądach i prokuraturach, w celu uniemożliwienia samowolnego oddalenia się osób tam umieszczonych, bezprawnego wtargnięcia osób postronnych oraz zapobieżenia innym zdarzeniom niebezpiecznym w skutkach dla bezpieczeństwa i porządku publicznego albo zagrażającym uszkodzeniem lub utratą chronionego mienia.
Uprawnienia Policji
1. Legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości.
2. Zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego.
3. Zatrzymywania osób pozbawionych wolności, które w wyznaczonym terminie nie powróciły z przepustki do aresztu śledczego lub zakładu karnego.
4. Przeszukania osób i pomieszczeń zgodnie z przepisami prawa.
5. Dokonywanie kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagażu i sprawdzania zawartości ładunku w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary.
6. Żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz jednostek prowadzących działalność z zakresie użyteczności publicznej.
7. Zwracanie się o niezbędną pomoc do innych jednostek i osób o udzielenie doraźnej pomocy.
Przymus bezpośredni
przytrzymaniu,
przymusowym podaniu leków,
unieruchomieniu,
izolacji.
STRAŻ GRANICZNA: wykonujące zadania związane z ochroną granic państwowych i kontrolą ruchu granicznego. Zazwyczaj podlegają ministrom właściwym do spraw wewnętrznych w rządach swoich państw.
Zadania straży granicznej:
- ochrona granicy państwowej;
- organizowanie i dokonywanie kontroli ruchu granicznego;
- wydawanie zezwoleń na przekraczanie granicy
- przeciwdziałanie przestępczości - rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców
- wydawanie decyzji dotyczących wjazdu cudzoziemców;
- zapewnienie porządku publicznego i bezpieczeństwa w komunikacji międzynarodowej;
- przeprowadzanie kontroli bezpieczeństwa w przejściach granicznych oraz w środkach transportu w komunikacji międzynarodowej;
- zapewnienie bezpieczeństwa na pokładzie samolotów pasażerskich;
- ochrona szlaków komunikacyjnych o szczególnym znaczeniu międzynarodowym;
- przeciwdziałanie zagrożeniom terroryzmem;
- ochrona granicy państwowej w przestrzeni powietrznej
- zapobieganie nielegalnemu transportowi przez granicę państwową odpadów szkodliwych, substancji chemicznych oraz materiałów jądrowych i promieniotwórczych;
- zapobieganie zanieczyszczaniu wód granicznych.
BOR zadania :
ochrona osób i obiektów ważnych ze względu na dobro i interes państwa oraz prowadzenie rozpoznania pirotechniczno - radiologicznego obiektów Sejmu i Senatu. Do osób, które zostały wymienione powyżej należą: Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałek Sejmu, Marszałek Senatu, Prezes Rady Ministrów, wiceprezes Rady Ministrów, minister właściwy do spraw wewnętrznych oraz minister właściwy do spraw zagranicznych, byli prezydenci Rzeczypospolitej Polskiej.
BOR podlega ministrowi spraw wewnętrznych i administracji szefa boru odwołuje i powołuje Prezes Rady Ministrów.
Abw agencja zajmująca się wewnętrznym bezpieczeństwem państwa polskiego, m.in. kontrwywiadem i zwalczaniem terroryzmu na terenie kraju, ogólnej ochrony RP i jej porządku konstytucyjnego.
Do zadań ABW należy:
1.rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie zagrożeń godzących w bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz jego porządek konstytucyjny, a w szczególności w suwerenność i międzynarodową pozycję, niepodległość i nienaruszalność jego terytorium, a także obronność państwa
2.rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw (oraz ściganie ich sprawców):
3.szpiegostwa, terroryzmu, naruszenia tajemnicy państwowej i innych przestępstw godzących w bezpieczeństwo państwa
4.godzących w podstawy ekonomiczne państwa
5. korupcji osób pełniących funkcje publiczne
6.w zakresie produkcji i obrotu towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa
7.nielegalnego wytwarzania, posiadania i obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi, bronią masowej zagłady oraz środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi, w obrocie międzynarodowym
8.realizowanie, w granicach swojej właściwości, zadań służby ochrony państwa oraz wykonywanie funkcji krajowej władzy bezpieczeństwa w zakresie ochrony informacji niejawnych w stosunkach międzynarodowych
9. uzyskiwanie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego
10. podejmowanie innych działań określonych w odrębnych ustawach i umowach międzynarodowych
Pragmatyka służbowa każdy akt regulujący kompetencje służbowe
Policja lokalna zlikwidowana została w 1995 r
CBA służba specjalna państwa polskiego, urząd do spraw zwalczania korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności w instytucjach państwowych i samorządowych, a także do zwalczania działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa.
Słuzba Kontrwywiadu Wojskowego to służba specjalna, której zadaniem jest ochrona przed zagrożeniami wewnętrznymi dla obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej. SKW jest urzędem administracji rządowej, podległym Ministrowi Obrony Narodowej. SKW utworzono z dniem 1 października 2006 r. na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego.
Szef SKW jest centralnym organem administracji rządowej i podlega Ministrowi Obrony Narodowej, z zastrzeżeniem uprawnień Prezesa Rady Ministrów lub Ministra Koordynatora Służb Specjalnych, w przypadku jego powołania. Działalność Szefa SKW podlega kontroli Sejmu.
Służba Wywiadu Wojskowego (SWW) jest służbą specjalną, właściwą w sprawach ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi dla obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej SZ RP oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej.
SWW powstała z dniem 1 października 2006 r. i działa na podstawie Ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego.
SWW jest członkiem międzynarodowej wspólnoty wywiadowczej. Aktywnie uczestniczy w wymianie informacji i doświadczeń pomiędzy wiodącymi służbami wywiadowczymi państw NATO i UE, przyczyniając się jednocześnie do budowania bezpieczeństwa w wymiarze międzynarodowym.
Pełna zaangażowania i poświęcenia służba żołnierzy i funkcjonariuszy SWW, z którą wykonują rozkazy i powierzone zadania, prowadzi do wzrostu bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej.
Żandarmeria Wojskowa
wyodrębniona i wyspecjalizowana służba Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej[1], której działalność polega na zapewnieniu przestrzegania dyscypliny wojskowej oraz ochranianie porządku publicznego i zapobieganie popełnianiu przestępstw na terenach jednostek wojskowych oraz w miejscach publicznych.
Zadania: zapewnienie przestrzegania dyscypliny wojskowej, ochranianie porządku publicznego na terenach i obiektach jednostek wojskowych oraz w miejscach publicznych, ochranianie życia i zdrowia ludzi oraz mienia wojskowego przed zamachami naruszającymi te dobra, wykrywanie przestępstw i wykroczeń, w tym skarbowych, popełnionych przez osoby, w stosunku do których Żandarmeria Wojskowa jest właściwa, ujawnianie i ściganie ich sprawców oraz ujawnianie i zabezpieczanie dowodów tych przestępstw i wykroczeń, zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń przez osoby w stosunku do których jest właściwa Żandarmeria Wojskowa oraz innym zjawiskom patologicznym, a w szczególności alkoholizmowi i narkomanii w Siłach Zbrojnych, współdziałanie z polskimi i zagranicznymi organami i służbami właściwymi w sprawach bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz policjami wojskowymi, zwalczanie klęsk żywiołowych, nadzwyczajnych zagrożeń środowiska i likwidowanie ich skutków oraz czynne uczestniczenie w akcjach poszukiwawczych, ratowniczych i humanitarnych, mających na celu ochronę życia i zdrowia oraz mienia,
Służba Celna - służba umundurowana podległa Ministrowi Finansów. Służba Celna posiada także wydział celników do zadań specjalnych - Wydział Zwalczania Przestępczości - w skład którego wchodzą grupy mobilne prowadzące kontrole m.in na szlakach komunikacyjnych.
Zadania: kontrola przestrzegania przepisów prawa celnego oraz innych przepisów związanych z wywozem i przywozem towarów
- wykonywanie czynności związanych z nadawaniem towarom przeznaczenia celnego,
- wymiar i pobór należności celnych i innych opłat związanych z przywozem i wywozem towarów,
- wymiar i pobór podatku od towarów i usług (VAT) z tytułu importu towarów,
- kontrola, szczególny nadzór podatkowy, wymiar i pobór podatku akcyzowego,
- rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, przestępstw i wykroczeń związanych z przywozem i wywozem towarów oraz ściganie ich sprawców, w zakresie określonym innymi ustawami,
- kontrola ruchu drogowego,
- kontrola transportu drogowego,
Straż gminna - funkcjonująca w niektórych krajach instytucja powołana w celu utrzymywania porządku publicznego i bezpieczeństwa ludzi, która podlega lokalnemu samorządowi a nie władzy centralnej. Zazwyczaj straż gminna dysponuje bardziej ograniczonymi uprawnieniami w porównaniu z policją państwową.
W Polsce straż gminna i miejska jest to umundurowana formacja tworzona przez radę miasta (gminy) mająca na celu ochronę porządku publicznego na terenie miasta (gminy). Podstawą ich działania jest ustawa o strażach gminnych (Dz. U. z 1997 r. Nr 123, poz. 779 z późn. zm.). Zgodnie z jej zapisem (Rozdz. I, Art.2. pkt 3.) w gminach, w których organem wykonawczym jest burmistrz (prezydent miasta), straż nosi nazwę „straż miejska”.
Zadania:
Straż miejska (gminna) ma na celu przede wszystkim ochronę spokoju i porządku w miejscach publicznych, a także ochronę obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej. Ma też czuwać nad porządkiem i kontrolować ruch drogowy (w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym, o wiele mniejszym niż policja). Współdziała z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń. Do momentu przybycia właściwych służb, zabezpiecza miejsca przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia - albo miejsc zagrożonych takim zdarzeniem - przed dostępem osób postronnych lub zniszczeniem śladów i dowodów, a także ustala wstępnie świadków zdarzenia. Często współdziała z organizatorami i innymi służbami w ochronie porządku podczas zgromadzeń i imprez publicznych. Doprowadza osoby nietrzeźwe do izby wytrzeźwień lub miejsca ich zamieszkania, jeżeli osoby te zachowaniem swoim dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagrażających zdrowiu albo życiu ich lub innych osób.
1