Adamczyk Tomasz		LABORATORIUM NAPĘDÓW I STEROWANIA HYDRAULICZNEGO I PNEUMATYCZNEGO
KIERUNEK WM	GRUPA T.M.		OCENA	DATA 2000-03-14	PODPIS
TEMAT ĆWICZENIA: „Podstawowe układy sterowania pneumatycznego”

Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia było zapoznanie się z podstawowymi układami sterowania pneumaty-cznego.

Opis teoretyczny:

Napędy pneumatyczne są grupą urządzeń za pomocą których istnieje możliwość przenoszenia energii mechanicznej na dosyć znaczne odległości poprzez wykorzystanie sprężonego powietrza lub gazu który jest czynnikiem roboczym. Napędy te stosowane są przy stosunkowo małych mocach ze względu na dosyć małe ciśnienie robocze czynnika robo-czego, którego wartość nie przekracza 1 Mpa. Napędy te znalazły szerokie zastosowanie w różnego rodzaju sterowaniach w pojazdach samochodowych jak również stosuje się je jako oprzyrządowanie cykli technologicznych które są sterowane automatycznie.

Do podstawowych elementów sterowania pneumatycznego możemy zaliczyć:

• elementy przygotowujące czynnik roboczy;

• elementy sterujące;

• elementy wykonawcze;

• przewody;

• łączniki

Do elementów przygotowujących czynnik roboczy możemy zaliczyć:

• filtry - służą do usuwania zanieczyszczeń stałych;

• osuszacze - służą do usuwania pary wodnej z czynnika;

• odwadniacze - służą do usuwania wody z czynnika roboczego;

• smarownice - służą do wprowadzania mgiełki olejowej w czynniku roboczym;

Do elementów sterujących możemy zaliczyć:

• zawory pneumatyczne- sterują kierunkiem przepływu;

• zawory pneumatyczne - sterują ciśnieniem;

• zawory pneumatyczne - sterują natężeniem przepływu;

Do elementów wykonawczych możemy zaliczyć:

• siłowniki pneumatyczne, które z kolei dzielą się na

-siłowniki jednostronnego działania;

-siłowniki dwustronnego działania;

Siłowniki te dzielą się jeszcze na:

-tłokowe;

-teleskopowe;

-nurnikowe;

-przeponowe ;

• silniki pneumatyczne, które z kolei dzielą się na:

-tłokowe;

-łopatkowe;

-zębate;

-turbiny;

Do przewodów pneumatycznych możemy zaliczyć:

• przewody elastyczne(węże);

• przewody sztywne (rury);

Przewody wykonuje się z gumy, tworzyw sztucznych, metali kolorowych oraz ze stali.

Do uszczelnień możemy zaliczyć:

• uszczelnienia ruchome;

• uszczelnienia spoczynkowe, które dzielimy na:

• pierścienie;

• membrany;

• mieszki, które różnią się kształtem profilu .

W zależności od udziału operatora układy sterujące możemy podzielić na:

• układy ręczne - sterowane ręcznie;

• układy półautomatyczne - sterowane półautomatycznie;

• układy automatyczne - sterowane automatycznie;

Sterowanie ręczne : polega na tym, że chwilowy stan układu zależy od wartości sygnału sterującego , który może być zmieniany dowolnie(w granicach osiągalnych w danym układzie) przez operatora .

Sterowanie półautomatyczne : polega na tym, że operator uruchamia w układzie jedynie cykl roboczy , który kończy się samoczynnie , zgodnie ze zmianami wielkości wiodącej .

Sterowanie automatyczne : polega na tym, że po jednorazowym uruchomieniu przez operatora, cykl roboczy sterowany przez określoną wielkość wiodącą powtarza się samoczy-nnie aż momentu , w którym zostanie zatrzymany przez inny sygnał operatora .

Układ jednofunkcyjny : w układzie tym efekt działania jest wynikiem zmiany stanu jednego nastawnika .

Układ wielofunkcyjny : w układzie tym efekt działania jest wynikiem zmiany stanu wielu nastawników .

Układ sterujący

ręczny półautomatyczny automatyczny

jednofunkcyjny wielofunkcyjny jednofunkcyjny wielofunkcyjny jednofunkcyjny wielofunkcyjny

Podstawowy schemat układu sterowania pneumatycznego

1.Filtry

2.Manometr

3.Zawory rozdzielające

4.Siłownik

5.Przewody zasilające

Wnioski

Podczas ćwiczenia zapoznaliśmy się z budową oraz zasadą działania poszczególnych elementów wchodzących w skład układu pneumatycznego do którego zaliczamy :

• elementy przygotowujące czynnik;

• elementy sterujące;

• elementy wykonawcze;

• elementy pomocnicze.

Zapoznaliśmy się także ze sposobami sterowania układem pneumatycznym, które w zależności od udziału operatora dzielimy na :

• sterowanie ręczne;

• sterowanie półautomatyczne;

• sterowanie automatyczne.

---