1. Pinocytoza
- to endocytoza substancjii płynnej (np. wody z rozpuszczalnymi w niej związkami); pęcherzyk pinocytarny tworzy się w wyniku zagłębienia się błony komórkowej we wnętrzu cytoplazmy. Do procesu tego niezbędna jest energia i udział cytoszkieletu we wszystkich rodzajach komórek.
2. Co to są allele wielokrotne- termin odnosi się do trzech lub większej liczby genów,które występują w 1 locus,a więc mogą zajmować odpowiadające sobie pozycje w parze
chromosomów.Zygota może zawierać tylko dwa allele.
3. Budowa i funkcje pęcherzyka tarczycy
-Tarczyca składa sie z dużej liczby pęcherzyków. Pęcherzyk otoczony jest błoną podstawną, na której leżą sześcienne komórki nabłonkowe zwane komórkami pęcherzykowatymi. Wewnątrz pęcherzyka znajduje sie koloid. Wielkość pęcherzyka, wysokość nabłonka i ilość koloidu zależy od stanu funkcjonalnego. Pęcherzyki nieaktywne są duże, mają dużo koloidu i nabłonek płaski, a pęcherzyki aktywne są małe, zawierają mało koloidu i nabłonek walcowaty. Pęcherzyki otoczone są niewielką ilością tkanki łącznej i wyjątkowo gęstą siecią naczyń włosowatych. Komórki pęcherzykowate w części podjądrowej zawierają duże ilości siateczki szorstkiej, a w części nadjądrowej aparat Golgiego i duże ziarna wydzielnicze. Funkcje: Komórki pęcherzykowate produkują jodowaną tyreoglobulinę z której powstają hormony tarczycy.
4. Budowa i funkcje miofibryli- Miofibryle zbudowane są z miofilamentów, ułożonych równolegle względem siebie. Wyróżniamy miofilamenty cienkie i miofilamenty grube. Odpowiedni układ obu typów miofilamentów powoduje, że miofilamenty cienkie są przyciągane dośrodkowo do miofilamentów grubych, wywołując skurcz komórki. Jednostką strukturalną miofibryli jest sarkomer.
5. Co to jest crossing-over?- to wymiana materiału genetycznego między chromosomami homologicznymi, w celu zwiększenia zmienności genetycznej. Proces ten zachodzi w profazie I mejozy i polega na tworzeniu połączeń chiazm między chromatydami, a następnie rozrywaniu tych połączeń, ale tak, że następuje wymiana ich odcinków. Crossing-over jest procesem o dużym znaczeniu dla różnorodności genetycznej, ponieważ prowadzi do powstania komórek potomnych o genotypie innym od rodzicielskiego.
6 Jaki nabłonek wyściela światło dwunastnicy?
- jednowarstwowy walcowaty utworzony przez wysokie, prostokątne komórki, których jądra leżą zwykle bliżej błony podstawnej. W dwunastnicy na wolnej powierzchni występują mikrokosmki (zwiększa powierzchnie chłonną). W nabłonku występują też komórki kubkowate wydzielające śluz (funkcja ochronna)
7. Budowa i rola blaszek kostnych-
podstawową jednostką budowy kości jest blaszka kostna (grubość 2-4 μm), zbudowana ze zmineralizowanej substancji międzykomórkowej. W blaszkach znajdują się jamki kostne, a w nich leżą osteocyty. Jamki połączone są siecią cienkich kanalików kostnych, zawierających stykające się ze sobą wypustki osteocytów. Kanaliki kostne zawsze otwierają się do przestrzeni zawierających naczynia krwionośne. W ten sposób tlen i substancje odżywcze docierają do osteocytów otoczonych zmineralizowaną, nieprzepuszczalną substancją międzykomórkową.
8 Rola komórek glejowych-astrocyty to duże komórek gwieździste - które pełnią funkcje podporowe i pośredniczą w odżywianiu komórek i włókien nerwowych komórki. Oligodendrocyty-budują osłonkę mielinową włókien nerwowych. Ependymocyty biorą udział w tworzeniu bariery płyn mózgowo-rdzeniowy-mózg. Mezoglej odgrywa ważną rolę w procesach uszkodzenia i naprawy tkanek.
9. Co to jest bruzdkowanie?-
Bruzdkowanie oznacza wielokrotne podziały mitotyczne komórek zarodka, w wyniku czego następuje jego rozwój od stadium zygoty, przez stadium moruli do blastuli. Bruzdkowanie przebiega różnie, zależnie od zasobności komórki jajowej w żółtko.
10. Budowa i funkcje ciałka nerkowego
- Jest kulistym tworem złożonym z dwóch elementów: kłębuszka naczyniowego (Malpighiego) i torebki kłębuszka (Bowmana). W ciałku nerkowym wyróżnia sie dwa bieguny : biegun naczyniowy (miejsce, gdzie wnika tętniczka doprowadzająca i wychodzi tętniczka odprowadzająca) oraz biegun kanalikowy, gdzie kłębuszek łączy się z kanalikiem nefronu. W ciałku nerkowym odbywa sie filtracja krwi ze światła naczyń włosowatych do przestrzeni moczowej kłębuszka.
1. Plejotropia
-wpływ jednego genu na kilka cech organizmu.
2. Nabłonek jednowarstwowy płaski:
płaskie komórki z centralnie ułożonym okrągłym jądrem, komórki w jednej warstwie ułożone są na błonie podstawnej, występowanie: wyściela pęcherzyki płucne, kłębuszki nerkowe, naczynia krwionośne i limfatyczne, jamę opłucną, osierdzie i otrzewną.
3 Enterocyty
-Wysokie komórki walcowate z ułożonym blisko podstawy, okrągłym jądrem komórkowym. Leżą na błonie podstawnej. Ich zadaniem jest wchłanianie produktów trawienia i przekazywanie ich do naczyń krwionośnych i limfatycznych
4. Etapy biosyntezy białka:
Biosynteza białka to proces doprowadzający do wytworzenia w pełni funkcjonalnych cząsteczek białek. Synteza białka jest to procesem wieloetapowym, na który składają się:
1. transkrypcja - przepisanie informacji z DNA na RNA, proces ten odbywa się w jądrze komórkowym
2. translacja - RNA przedostaje się z jądra komórkowego do cytoplazmy komórki i tam następuje odkodowanie informacji zawartej w RNA i na tej podstawie tworzony jest łańcuch polipeptydowy
c. ukształtowanie struktury drugo- i trzeciorzędowej, czyli odpowiednie zwinięcie się łańcucha aminokwasów
d. potranslacyjna modyfikacja cząsteczki białkowej, ten etap nie zawsze występuje, polega najcześciej na doczepieniu do cząsteczki białka różnych cukrów złożonych (glikozylacja)
5. Miozyna i aktyna-rola w skurczu mięśni
- W głębi miofibryli leżą drobne włókienka zwane miofilamentami. Miofilament gruby zbudowany jest z miozyny i połączony jest z linią Z, a cienki z aktyny. Białka te zdolne są do wykonania skurczu mięśni poprzez zbliżania sie lini Z do siebie. Główki miozyny potrafią rozłożyć ATP dzięki czemu wykonują ruchy główek i "kroczą" po aktynie. W efekcie miofilamenty cienkie wsuwają sie pod grube.
6. Zmienność rekombinacyjna- Polega ona na tworzeniu nowych układów istniejących już alleli. Rekombinacja może powstać w wyniku: losowego łączenia się gamet przy powstawaniu organizmów diploidalnych; losowego rozchodzenia się chromosomów w czasie mejozy; crossing-over. Zmienność rekombinacyjna jest dziedziczona, a efektem jej istnienia jest powstawanie potomstwa odmiennego od rodziców.
7. Hormony tarczycy i ich rola: trójjodotyronina (T3), tyroksyna (T4) oraz kalcytonina. Ich najważniejszymi funkcjami jest regulacja metabolizmu oraz regulacja gospodarki wapniowo-fosforowej.
8 Budowa nefronu
- Nefron składa sie ciałka nerkowego, kanalika krętego I rzędu (w którym wyróżniamy część krętą i prostą), pętli nefronu (złożonej z ramienia zstępującego i wstępującego), kanalika krętego II rzędu.
9 Implantancja
- zagnieżdżenie się; pierwszy etap rozwijającej się ciąży występujący u ssaków; polega na ścisłym kontakcie blastocysty ze ścianą macicy.
10 Sposób odżywiania kości:
Każda kość odżywia się za pomocą naczyń krwionośncyh pochodzących z okostnej która składa się z 2 warstw wewnętrznej rozrodczej i zewnętrznej włóknistej (bardziej unaczyniona jest warstwa wewnętrzna). Naczynia krwionośne przebiegają przez znajdujace się w jamkach szpikowych kanały haversa i odżywiają kość .Każdy kanał jest otoczony ułożonymi współśrodkowo ściśle ze sobą zespolonymi blaszkami kostnymi i tworzy Osteon
1. Budowa i funkcja błony komórkowej
- Błona kom jest delikatną, elastyczną powłoką okrywającą powierzchnię każdej komórki, oddzielająca jej żywą zawartość od środowiska zewnętrznego. Jej budowę porównuje się do płynnej mozaiki. Składa się z lipidów(głównie fosfolipidy), białek(powierzchniowe i integralne) i cukrów(tworzą glikokaliks).Cząsteczki lipidowe tworzące dwuwarstwe lipidową mają charakter amfipatyczny. Funkcja: odbiera i przekazuje sygnały, może wytważać struktury powierzchniowe w postaci mikrokosmków i rzęsek, bierze udział w wytwarzaniu połączeń miedzykomórkowych, uczestnmiczy w wykonywaniu ruchów wewnątrzkomórkowych i całej komórki. Glikokaliks pełni funkcje ochronną. Błona uczestniczy w reakcjach immunologicznych, pośredniczy w różnych rodzajach transportu.
2 Funkcje nabłonka jednowarstwowego kostkowego(sześciennego)
- pełni funkcje wydzielnicze i funkcje czynnego transportu jonów.
3 Budowa nerki
: Nerka zbudowana jest z bardzo licznych, ciasno upakowanych rurek nabłonkowych -kanalików nerkowych, którym towarzyszy gęsta sieć włosowatych naczyń krwionośnych. Kanaliki nerkowe ułożone są w sposób uporządkowany, w znacznej części równolegle do siebie, co sprawia, że na terenie nerki można wyodrębnić dwie strefy:korę nerki - zlokalizowaną obwodowo i zbudowaną z dwóch rodzajów obszarów:- labiryntu, w którym znajdują się ciałka nerkowe i kanaliki nerkowe o krętym przebiegu;- promienistości rdzennych, w których biegną kanaliki nerkowe o przebiegu prostym oraz rdzeń nerki- zlokalizowany głębiej, skupiający kanaliki nerkowe o przebiegu prostym. Nerka otoczona jest torebką włóknistą.
4 Łożysko. Budowa i funkcje- miejsce kontaktu ściany macicy matki z płodem. W tworzeniu łożyska bierze udział m.in. kosmówka (zewnętrzna błona płodowa). Łożysko powstaje w 12 tyg. ciąży z tkanki łącznej błony śluzowej macicy oraz z zewnętrznej warstwy komórek otaczających zarodek. Krew matki i płodu nie mieszają się, ale do krwi płodu mogą się przedostać dzięki łożysku (za pomocą splotu naczyń krwionośnych - pępowiny- składniki odżywcze, witaminy, przeciwciała, wirusy, składniki antybiotyków. W łożysku następuje wymiana gazowa, usuwanie mocznika z płodu, dostarczanie substancji energetycznych oraz budulcowych dla płodu, reakcje te zachodzą na drodze dyfuzji. Chroni ono także zarodek przed urazami mechanicznymi. Nie jest to tylko osłona mechaniczna, lecz także biologiczna. Łożysko po porodzie jest wydalane.
5 Mutacje punktowe
-polegają na zamianie jednego lub kilku nukleotydów w łańsuchu DNA. Mutacje punktowe dzieli sie na: tranzycje(zamiana zasady purynowej na inna purynową lub zasady pirymidynowej na inna pirymidynową), transwersja(zasada purynowa na pirymidynową lub odwrotnie), delecja(utrata jednego lub kilku z nukleotydów z łańcucha), addycja(wstawienie jednego lub kilku nukleodydów do łańcucha DNA)
6 Komórki tkanki kostnej i ich rola
- Komórki osteogenne(mogą przekształcać się w osteoblasty), osteoblasty(aktywne komórki wytwarzające elementy składowe substancji międzykomórkowej i kontrolujące proces jej mineralizacji. Po wytworzeniu obszaru nowej tkanki kostnej osteoblasty przekształcają się w osteocyty), osteocyty(forma spoczynkowa osteoblastów), osteoklasty(trawią otaczającą je tkankę kostną). Komórki osteogenne, osteoblasty i osteoklasty są odpowiedzialne za tworzenie kości w rozwoju płodowym.
7 Budowa włókna mięśniowego-Mięśnie zbudowane są z komórek (włókien) mięśniowych, związanych w pęczki przez warstwy tkanki łącznej. Każde włókno mięśniowe zawiera pęczki mniejszych włókienek, które z kolei złożone są z jeszcze mniejszych włókienek, nazywanych filamentami. Charakterystyczne prążkowanie włókien mięśniowych pojawia się podczas skurczu mięśnia, kiedy filamenty nakładają się na siebie.
8 Na czym polega przekazywanie informacji genetycznej z pokolenia na pokolenie?
Przekazywanie inf gen z pokolenia na pokolenie odbywa się dzięki bezbłędnej replikacji DNA .Wykorzystanie tej samej inf w komórkach jest procesem wieloetapowym ,porównywalnym z przedsięwzięciami inżynieryjnymi.Bezscenny dla każdej komórki plan budowy zawarty w DNA pozostaje zawsze w sejfie jądra komórkowego
9 Co to jest makroglej?
Jest to rodzaj gleju charakteryzujący sie dużymi komórkami zwanymi astrocytami, które mają długie i krótkie wypustki. Długie wypustki oplatają naczynia krwionośne i pośredniczą w transporcie substancji odżywczych do neuronów.
10 Budowa i funkcje siateczki śródplaznatycznej szorstkiej- Siateczka śródplazmatyczna szorstka stanowi zespół spłaszczonych cystern pokrytych na zew powierzchni rybosymami. W błonach siateczki szorstkiej obecne są dodatkowe białka odpowiedzialne za rozpoznawanie i przyłączanie rybosomów. Błony siateczki śródplazmatycznej szorstkiej umożliwiają odseparowanie białek wydzielanych na zewnątrz od białek własnych komórki, jak również enzymów lizosomowych od składników cytozolu. Przyłączenie do błon siateczki rybosomów syntetyzujących integralne białka błonowe pozwala na wbudowanie tych ostatnich w obręb błony. Na terenie siateczki śródplazmatycznej szorstkiej rozpoczyna się modyfikacja wytworzonych białek poprzez odcięcie odcinka sygnałowego oraz przyłączenie pierwszych cząsteczek cukrów w procesie glikozylacji.
1. Dziedziczność wg Morgana
Dziedziczność wg Morgana-ustalił przede wszytskim, że wbrew drugiemu prawu Mendla, nie wszystkie cechy dziedziczą się osobno niezależnie od siebie. Istnieją grupy cech nierozdzielnych, trwale ze sobą związanych. Takimi cechami sprzężonymi są np. szara barwa ciała u muszki i normalne ukształtowane skrzydła.
2. Różnice po miedzy transportem czynnym i biernym.
Różnice między transportem czynnym a biernym-Transport danego składnika nie wymagający nakładu enegii, odbywający sie zgodnie z gradientem stężeń i bez pomocy nazywa się transportem biernym. Transport aktywny wymaga nakładu energii, zachodzi on zawsze z udziałem wyspecjalizowanych struktur błonowych, wbrew gradientowi stężeń.
3. Krążenie czynnościowe wątroby
Krążenie czynnościowe wątroby- żyła wrotna zbierając krew z narządów jamy brzusznej (żołądka, jelit, trzustki i śledziony) doprowadza ją do wątroby, do żyły międzypłatowej, ta do żyły międzyzrazikowej, ta to żyly okołozrazikowej. Następnie krew płynie do żyłki doprowadzającej gdzie krew spływa do zatoki wątrobowej i biegnąc żyłą centralną dochodzi do żyly podzrazikowej. Następnie z żyły wątrobowej wpływa do żyły głównej dolnej. Płynąca krew zawiera aminokwasy, tłuszcze, węglowodany i inne substancje wchłonięte w jelitach.
4. Oligodendroglej
Komórki mają różna budowę w różnych odcinkach ukł. Nerwowego. W obrębie nerwów obwodowych występują jako lemmocyty, komórki oligodendrogleju towarzyszą neurytom w ośrodkowym układzie nerwowym, produkują mieline oraz biorą udział w tworzeniu zakończeń nerwowych. Oligodendroglej spełnia funkcje odżywczą, rozgraniczającą, a w razie uszkodzenia włókna regeneracyjna.
5. Opisz proces zapłodnienia i zaplemnienia.
>Zaplemnienie-wniknięcie plemnika do jaja, może to nastąpić w dowolnym miejscu osłonki przejrzystej błony cytoplazmy jaja.
>Zapłodnienie-warunkiem zapłodnienia jest bezpośrednie zetkniecie się obu gamet: plemnika z jajem.
6. Kryterium podziału tkanki nabłonkowej-opisz nabłonek wyścielający naczynia naczynia krwionośne.
Tkanki nablonkowe możemy podzielic na:
Nabłonki jednowarstwowe:
-płaski, -sześcienny, -walcowaty,
-wielorzędowy z migawkami
Nabłonki wielowarstwowe:
-płaski, -kostkowy, -przejściowy
Gruczoły
Nabłonek jednowarstwowy płaski:
>Kom. tego nabłonka są wieloboczne, duże ale płaskie, ułożone w jedną warstwę
>Jądro tych kom. leży w środku
>Kom. leżą na błonie podstawnej
>Występowanie: pokrywa błony surowicze, wyściela naczynia
krwionośne i pęcherzyki płucne
7. Budowa neuronu
Kom. nerwowa, inaczej neuron jest podstawową jednostka anatomiczno-czynnościową tk. nerwowej. Składa się ona z ciałka komórki określonego mianem perikarionu i dwóch rodzajów wypustek:
-licznych zazwyczaj wypustek cytoplazmatycznych-dendrytów. Dendryty przekazuja impulsy do komórki nerwowej.
-pojedynczej wypustki osiowej, zwanej neurytem lub aksonem. Neuryt przewodzi impulsy z komórki na obwód. W cytoplazmie nerwowej występują liczne mitochondria, rozbudowany aparat Golgiego, ziarnistości zawoerające RNA, zwane tigroidem oraz włókienka nerwowe, inaczej neurofibrylle, które w komórce nerwowej tworzą sieć, a w wypustkach komórki nerwowej układają się w równolegle biegnącą wiązke.
8. Hormony sterydowe- synteza i rola
Występują w korze nadnerczy:
>w warstwie kłebuszkowatej-mineralokortykoidy (Aldosteron)-reguluja gospodarkę wodną i elektrolitową.
>w warstwie pasmowatej-glikokortykoidy (kortyzol)-cisnienie krwi, praca serca, sekrecja HCl, podnoszenie steż. glukozy
>w warstwie siatkowatej-hormony płciowe (androgen, estrogen)
9. Mutacje chromosomowe:
Dotyczą samej struktury chromosomów, związane są z częstymi ich pęknięciami pod wpływem działania mutagenów. Mogą one powstawać w wyniku:
>Delecji-wypadniecia odcinka chromosomu
>Inwersji-gdy chromosom pęka w 2 miejscach, a wyodrębniony odcinek zostaje włączony ponownie, ale po odwróceniu o 180 stopni.
>Duplikacji-czyli podwojenia odcinka chromosomu, gdy zostaje dołączony dodatkowy odcinek chromosomu homologicznego
>Translokacji-powstaje jeśli w czasie pękania chromosomu dołączony zostaje odcinek niehomologicznego chromosomu.
10. Budowa i funkcja leukocytów
Krwinki białe spełniają w organizmie funkcje obronne, dzięki swoim właściwoścą:
-diapedezy-ruch pełzakowaty, przenikanie przez ściany naczyń krwionośnych
-fagocytozy i pinocytozy-pochłanianie obcych ciał
-pamięć fizjologiczna i udział w produkcji przeciwciał
Główną rolą limfocytów jest likwidacja bakteii, wirusów (odporność komórki) Limfocyt T pobudza także ośrodek termoregulacji mózgu powodując wzrost temperatury ciała, co zwiększa aktywność komórek obrony immunologicznej a niektóre limfocyty B przekształcają się w tzw. Komórki pamięci, krążąc w organizmie mogą szybko rozpocząć wcześniej spotkany antygen i natychmiast wywoływac reakcja obronną organizmu.
1. Co to jest fagocytoza?
Proces pobierania duzych, stałych cząstek (kom. lub ich fragmenty, czastki nieorganiczne), polegajacy na otoczeniu cząstki błonai powstaniu pęcherzyka fagocytarnego, który po oderwaniu się od blony tworzy z lizosomem wodniczkę trawienną. Po zakończeniu trawienia, błona tworząca wodniczke wbudowuje się w blonę komórkowa.
2. Budowa i funkcje tk. łacznej szklistej.
Jej substancja międzykom. Składa się w b. dużej części z włókien kolagenowych i nierozpuszczalnych w wodzie białek.
Tworzy ona m.in. chrząski żebrowe, nosa pokrywajace powierzchnie stawowe, pojawia się ona najwcześniej w rozwoju zarodkowym osobnika i w odpowiednich warunkach przekształca się w pozostałe 2 typy chrząstek: ch. Sprężysta, ch. Włóknista.
3. Budowa i funkcje chromosomów.
Najwarzniejszą częścią jądra są chromosomy zbudowane z białek chietonowych, niechistonowych, i DNA. Chromosomy silnie zespiralizowane są widoczne podczas podziału komórki. Normalnie tworza chromatyne-długie cieńkie nici, które nie są widoczne. W chromosomach w postaci genów zakodowane są inf. Dotyczące metabolizmu kom. i dziedzicznych cech.
4. Przyczyny i powstawanie zespołu Downa.
Przyczyna są zaburzenia programu genetycznego kom. rozrodczych tj. kom jajowej matki czy plemnika ojca, w których zamiast prawidlowej liczby 23 pojawiają się 24 chromosomy.
5. Siateczka plazmatyczna gładka
>brak na niej rybosomów
>synteza kw. Tłuszczowych
>obszary gł. Siateczki biorą udział w metabolizmie lipidów oraz detoksykacji
>w wiekszości kom. eukariotycznych siateczka śródpl. Gromadzi jony wapnia (w kom. mięsniowych uwalnianie jonów wapnia z kanalików siateczki jest sygnałem do skórczu mięsni)
6. Budowa mezogleju i pochodzenie.
>kom. mezogleju, prawidłowo mające kształt kom. gwiaździstych, w pewnych stanach mogą się przekształcić i zach. Jak makrofagi tk. łacznej
>gł. Cechą mezogleju jest jego właściwość żerna oraz zdolność do swobodnego poruszania się. Mezoglej wypełnia powstałe w ukl. Nerw. Ubytki, usuwa resztki uszkodzonych tk.
>pochodzi z mezodermy
7. Nabłonek wielowarstwowy płaski
>zbudowany jest z wielu warstw kom., których zew. Warstwa jest wyraźnie spłaszczona. Nabłonek ten występuje w jamie ustnej, na powierzchni skóry, w pochwie, rogówce oka.
>może to być nabłonek rogowaciejący bądź nie rogowaciejący
8. Triada wątrobowa
Utworzona jest z: żyły i tetnicy miedzyzrazikowej, przewodu miedzyzrazikowego odprowadzającego żółć.
9. Co to jest sarkomer
Odcinek zawarty pomiędzy błonami Z powtarzajacymi. Stanowi powtarzającą się strukturalna jednostkę kurczliwą włókna mieśniowego. W skład sarkomeru wchodzi pół prążka jasnego I, cały prążek ciemny A i pół prążka I.
10. Gastrulacja
Na etapie określonym gastrulacja, powstaja tzw. Listki zarodkowe, z których różnicują się tkanki i narządy. Gastrulacja obejmuje etapy rozwoju zarodkowego, od jednowarstwowego blastuli, do wytworzenia dwóch lub trzech listków zarodkowych.
W pierwszej fazie gastrulacji komórki zarodka różnicują się w dwie warstwy: zew. (ektodermę) i wew. (endodermę). Powstaje także jama, ograniczona endodermą,zw. Gastrocelem. Otwór powstały w wyniku wypuklenia to pragęba, zaś nowo utworzona jama to prajelito, które staanowi związek przyszłego ukł. Pokarmowego.
1. Funkcje wątroby:
Wątroba jest największym z gruczołów ustrojowych, spełniającym funkcje wydzielnicze, metaboliczne, krażeniowe.
Jako producent żółci bierze udział w trawieniu.
Oprócz funkcji wydzielniczej wątroba:
>odgrywa istotną rolę w metabolizmie węglowodanów, białek i tłuszczów
>uczestniczy w mechanizmach obronnych ustroju (wychwytuje i rozkłada lub unieczynnia substancje szkodliwe, które następnie są przekazywane w formie zobojętnionej do krwi i wydalane przez nerki);
>magazynuje witaminy A,D,B12 i niektóre ważne pierwiastki np. żelazo.
>bierze udzial w tworzeniu krwi jej czynnym magazynowaniu i procesach krzepniecia
>jako narząd o najwyzszej temperaturze odgrywa rolę w termoregulacji
2. Co to są chondrony?
Grupy kilku komorek chrzęstynych leżących obok siebie, wypelniaja jamki chrzęstne w istocie podstawowej.
3. Różnica pomiedzy włóknami białymi i czerwonymi
Włókna czerwone, ciemne z mniejszą ilością miofibryli, są zdolne do pracy ciągłej (np. mięsień przepony). Włókna jasne, z dużą ilością miofibryli- do dużego lecz mniej dlugotrwalego wysiłku (np.mięsnie kończyn)
4. Neuron-budowa i rodzaje
Kom. nerwowa inaczej neuron jest podstawowa jednostką anatomiczno-czynnościową tk. nerwowej. Składa się z ciałka komórki określanego mianem perikarionu i dwoch rodzajow wypustek:
>licznych zazwyczaj wypustek cytoplazmatycznych-dendrytow. Dendryty przekazuja impulsy do komorki nerwowej.
>pojedynczej wypustki osiowej, zwanej neurytem lub aksonem. Neuryt przewodzi impulsy z komórki na obwód. W cytoplazmie nerwowej występują liczne mitochondria, rozbudowany aparat Golgiego, ziarnistości zawoerające RNA, zwane tigroidem oraz włókienka nerwowe, inaczej neurofibrylle, które w komórce nerwowej tworzą sieć, a w wypustkach komórki nerwowej układają się w równolegle biegnącą wiązke.
Ze względu na liczbę wypustek komórki nerwowe dzielimy na: -jednobiegunowe, -rzekomojednobiegunowe
-dwubiegunowe, -wielobiegunowe
Pod względem czynnościowym neurony dzielimy na:
-czuciowe (biegnące od receptora),
-ruchowe (biegnące od efektora),
-pośredniczace (występują pomiedzy neuronamiczuciowymi i ruchowymi)
5. Rybosomy-budowa i funkcja.
Rybosomy-zbudowane są z białek i kwasu nukleinowego. Każdy rybosom składa się z dwóch podjednostek, których cykliczny rozpad następuje w związku z syntezą białek. Rybosomy występują w komórce w postaci związanej z błonami siateczki wewnątrzplazmatycznej oraz jako rybosomy wolne lub polirybosomy będące połączeniem pojedynczych rybosomów. Połączenia te stanowią specjalny rodzaj kwasu - tzw. RNA informacyjnego (mRNA). Pełnią one funkcję w syntezie białek, w której następuje rozpad rybosomów na dwie podjednostki: mRNA w połączeniu z mniejszą jednostką rybosomu oraz nowym rodzajem RNA (tRNA) tworzą kompleks. +RNA jest odpowiedzialny za dostarczenie z terenu cytoplazmy i łączenie odpowiednich aminokwasów w łańcuch polipeptydowy. Kolejne aminokwasy połączone są w układzie tripletów. Proces łączenia aminokwasów w cząsteczkę białka odbywa się na podstawie informacji zawartej w DNA i przekazanej na mRNA na teren rybosomów.
6. Na czym polega zjawisko rekombinacji genów
Proces prowadzący do powstania chromosomów, komórek lub organizmow łaczących dwie lub wiecej cech (genów), pod wpływem których róznili się ich rodzice.
7. Opisz proces interfazy
1)faza G1- jest okresem poprzedzajacym synteze DNA.
2)faza S(synteza)-w czasie ktorej odbywa się synteza DNA.
3)fazaG2-która rozpoczyna się po okresie syntezy i trwa az do profazy.
W jadrze interfazowym oprocz wybarwionej chromatyny często dobrze widoczne są również jaderka
8. Budowa RNA
>RNA kwas rybonukleinowy
>Budowa nukleotydu RNA to kwas fosforowy, cukier pentoza, jedna z zasad azotowych
>RNA występuje w postaci pojedynczej nici
>Rola RNA odczytuje informacje genetyczna, bierze udzial w biosyntezie białka
>RNA komórki występuje w trzech podstawowych frakcjach, róznicujacych się miedzy sobą masą cząsteczkową i własnościami a mianowicie jako RNA przenoszacy (tRNA) informacyjny (mRNA) rybosomaty (rRNA). Ponieważ kazda z tych funkcji pelni okreslona role w genetycznie kontrolowanej syntezei bialka w komorce.
9. Nabłonek wyściełający drogi wyprowadzające mocz
>Nabłonek przejściowy-pecherz moczowy, przewody wyprowadzajace mocz.
>nablonek ten może zmieniać grubość w zależności od stopnia wypełnienia moczem.
>blona nie przepuszcza wody tkankowej do hipertonicznego moczu
>powierzchniowe komorki nablonka są szescienne, duze i nazywaja się baldaszkowatymi.
1.budowa DNA
. Zbudowany jest z 4 prostszych jednostek zw. Nukleotydami: adeninowego (a), tyminowego(T), guaninowego (G), cytozynowego (C). Każdy nukleotyd jest zbudowany z odpowiedniej zasady azotowej (A,T,G,C), polaczonym z piecioweglowym cukrem -deoksyryboza - oraz z reszta kwasu fosforowego. W wiekszosci wypadkow DNA zlozony jest z 2 nici lezacych naprzeciwko siebie, przy czym kazda nic to dlugi lancuch nukleotydow (DNA jest wiec dwuniciowym polinukleotydem). Nici sa ze soba polaczone wiazaniami wodorowymi.
2.Pecherzyki jajowe - rodzaje i funkcje:
- pierwotne, - dojrzewajace (wtorne), - pęcherzyki Graafa, pęcherzyki otaczające komórkę jajową (oocyt) w jajniku ssaków; zbud. z kilku warstw komórek wokół jamy wypełnionej płynem pęcherzykowym; w pęcherzyku są wytwarzane hormony estrogenne (estriol, estradiol); pęcherzyki jajnikowe wzrastają i dojrzewają kolejno w każdym cyklu płciowym; po pęknięciu i uwolnieniu jaja (jajeczkowanie) przekształcają się w ciałko żółte; wzrost i pęknięcie pęcherzyków jajnikowych oraz wydzielanie estrogenów są regulowane przez hormony przysadki — gonadotropiny (folitropina).
3.Budowa i funkcje aparatu Golgiego.
Aparat ten sklada się ze stosu ulozonych rownolegle, splaszczonych lub bardziej lukowato wygietych cystern (od kilku do kilkunastu). Licznych pecherzykow gladkich i splaszczonych oraz wakuoli. Zespol wymienionych struktur okreslany jest terinem diktiosomu. Uklad golgiego dziala zasadniczo jako aparat do przetwarzania, sortowania i modyfikowania bialek. Wiekszosc czasteczek bialkowych wydzielanych przez komorke, przechodzi przez uklad golgiego. Po syntezie bialka transportowane sa do ukladu Golgiego we wnetrzu malych pecherzykow przejsciowych utworonych z blon ER, które nastepnie ulegaja fuzji. Podczas przemieszczenia się czasteczki bialek sa modyfikowane, stajac się w rezultacie zlozonymi czasteczkami biologicznymi. Każdy rodzaj czasteczek bialkowych modyfikowany jest w odmienny sposób.
4.Pojecie placika watroby. Wyznacza go trojkat, którego szczyty stanowia trzy najblizsze zyly centralne placikow anatomicznych, wówczas w srodku tego trojkata znajdzie się tzw. Triada tj. tetnica, zyla i przewod zolciowy miedzyplacikowy. Taki placik czynnosciowy obejmuje obszar zaopatrywany w krew czynosciowa i odzywcza z jednego zrodla.
5.Opisz rdzen nadnerczy
Jest otoczony kora nadnercza i sklada się z komorek chromochlonnych i komorek zwojowych. Hormony: dopamina, adrenalina, noradrenalina.
6.Klasyfikacja komorek nerwowych.
Ze względu na liczbe wypustek komorki nerwowej dzielimy na : -jednobiegunowe, -rzekomojednobiegunowe, -dwubiegunowe, -wielobiegunowe Pod względem czynnosciowym neurony dzieli się na: -czuciowe, biegnace od receptora, -ruchowe, biegnace od efektora, -posredniczace, wystepuja pomiedzy neuronami czuciowymi i ruchowymi.
7. I prawo Mendla.
Tzw. Prawo czystosci gamet, mowi ze w gametach znajduje się po jednym z alleli determinujacych okreslona ceche. Allel który nie przejawia się zewnetrznie noci nazwe recesywnego(a). Allel ujawniajacy się w postaci zewnetrznej cechy nazywamy dominujacym (A). Zygota czyi osobnik diploidalny powstaly z dwoch zlewajacych się gamet, zawiera dwa takie same allele nazywa się homozygota (AA lub aa). Zygote zawierajaca rozne allele tego samego genu nazywa się heterozygota (Aa). Czy mamy do czynienia z homozygota czy heterozygota możemy ustalic w wyniku tzw. Krzyzowania testowego (kojarzac osobniki uwazanego za heterozygote z osobnikiem homozygotycznym recesywnym, np. osobnika Aa z osobnikiem aa. Jeśli wśród potomstwa znajda się recesywny aa to testowany osobnik był heterozygotyczny). Zewnetrzny wyglad osobnika bedacy efektem wspoldzialania jego genow, nazywamy fenotypem, natomiast zespol genow danego osobnika to genotyp. Można wiec powiedziec ze homozygota (AA) i heterozygota (Aa) maja tensam fenotyp ale odmienny genotyp. Reasumujac allel dominujacy to taki którego dzialanie w heterozygocie przejawia się fenotypowo.
8. wystepowanie wlokien nerwowych bezrdzennych
- w pewnych okolicach osrodkowego ukladu nerwowego oraz w zakonczeniach nerwowych.
9. Co powstaje z endodermy w rozwoju embrionalnym.
z endodermy powstają przewód pokarmowy, płuca, niektóre gruczoły dokrewne
10. Substancja miedzykomorkowa tkanki lacznej - budowa i funkcje. Zbudowana jest z subst podstawowej i wlokien. Substancja podstawowa wystepuje w postaci blaszek bądź galaretowatego sluzu - glownym jej skladnikiem sa mukopolisacharydy. Wlokna tk lacznej: -wlokna kolagenowe (klejodalne zbudowane z kolagenu, -wlokna elastynowe (sprezyste) zbudowane z elastyny, -wlokna retikulinowe (srebrochlonne) - zbudowane z retikuliny.
1.Budowa i funkcje lizosomow. Sa to drobne zawierajace enzymy trawienne, sa otoczone pojedyncza blona biologiczna. Rodzaje lizosomow: -trawienne, rozklad subst , -magazynujace, magazynuja subst, -grabarze , rozklad obumarlych skladnikow cytoplazmy. Enzymy w lizosomach nieczynne, pecherzyk naruszony uczynnia się.
2.rodzaje przekazywania materialu genetycznego z komorki do komorki.
Informacja genetyczna jest przekazywana z pokolenia na pokolenie. Ponadto w komorce wystepuje mechanizm umozliwiajacy wykorzystanie informacji genetycznej do regulacji wszystkich procesow zyciowych. Tym mechanizmem jest replikacja, mitoza, mejoza , transkrypcja i translacja.
3. Rodzaje zmiennosci.
Zmiennosc fluktuacyjna (srodowiskowa) jest wynikiem oddzialywania czynnikow zewn srodowiska na efekty genow. Zmiennosc rekombinacyjna to nastepstwo zjawiska rekombinacji genow, zachodzacej u organizmow rozmnazajacych się plciowo. Zmiennosc mutacyjna to zmiennosc powstala u osobnikow na skutek zaistnialej mutacji. Jest dziedziczona. Stanowi warunek ewoluowania swiata organizmow. Mutacje mogą zachodzic spontanicznie jak również być indukowane.
4.Regulacja poziomu cukru w trzustce i watrobie.
komórki B (beta) - produkują insulinę komórki A (alfa) - produkują glukagon Insulina produkowana jest przez komórki ß (komórki B) wysp trzustki. Najważniejszym bodźcem do produkcji insuliny jest poposiłkowe zwiększenie stężenia glukozy we krwi. Dzięki zwiększeniu wytwarzania insuliny i jej wpływowi na komórki efektorowe (miocyty, adipocyty, hepatocyty) zwiększa transport glukozy do wnętrza komórek, co obniża poziom glukozy we krwi.
Glukagon wydzielony przez wyspy trzustkowe dostaje się do wątroby przez żyłę wrotną i tam prawie całkowicie jest pochłaniany, a do krwi krążenia ogólnego przedostaje się tylko jego niewielka ilość. Podczas głodu zwiększa się wydzielanie glukagonu, co powoduje zachowanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi, co jest niezwykle ważne dla zachowania właściwego funkcjonowania mózgu.
5. budowa wlokna m. Sercowego Tkanka miesniowa serca zbudowana jest z wlokien poprzecznie prazkowanych, których przebieg jest jednak mniej rownolegly niż w miesniach szkieletowych. Wlkona maja rozgalezienia za pomoca których lacza się miedzy soba, wytwarzajac siec o waskich i dlugich oczkach - miejsca te wypelnia unaczyniona i unerwiona tk laczna. Sarkolemma jest ciensza niż we wlknach miesni szkieletowych- znacznie wiecej sarkolemmy skupia się w czesci srodkowej wlokna gdzie leza często parzyscie jadra komorkow. Miofibryle gromadza się szprychowato na obwodzie wlokna. Charakterystyczna jest obecnosc linii spajajacych tzw. Wstawek.
6. Oligodendroglej.
Sklada się z malych komorek majacych niewielka liczbe krotkich wypustek. Wystepuje w substancji szarej OUN, a także jako hemocyt wytwarzajacy oslonke mielinowa w ukladzie obwodowym.
7. Nablonek jednowarstwowy plaski.
Komorki tego nablonka sa wieloboczne , duze ale plaskie, ulozone w jedna warstwe. Jadro tych komorek lezy w srodku, komorki leza na blonie podstawnej. Wystepowanie: pokrywa blony surowicze, wysciela naczynia krwionosne i pecherzyki plucne.
8. budowa i funkcje lozyska
Łożysko pełni następujące funkcje: 1)uczestniczy w wymianie gazowej między krwią matki i płodu (hemoglobina płodowa ma większe powinowactwo do tlenu niż hemoglobina ludzi dorosłych); 2)uczestniczy w przechodzeniu substancji odżywczych z krwi matki do krwi płodu; 3)uczestniczy w wydalaniu szkodliwych metabolitów płodu do krwi matki; 4)chroni płód przed przenikaniem z organizmu matki drobnoustrojów; 5)produkuje i wydziela hormony (progesteron, gonadotropiny łożyskowe).
Łożysko powstaje z części płodowej kosmkówki i części mitotycznej błony śluzowej macicy w miejscu wszczepienia zarodka. Po tym, w rozwijającym się syncytiofoblaście powstają zarodki i zaczynają się tworzyć kosmki pierwotne. Do nich wrasta mezoderma pozazarodkowa, w której powstają naczynia krwionośne i kosmki wtórne. Naczynia krwionośne kosmków łączą się z naczyniami zarodka wzrastającymi w kierunku łożyska przez szypułę brzuszną. Kosmki powstają na całej powierzchni komórki, ale w miarę rozwoju i powiększania się zarodka rozwijają się tylko te, które kontaktować się będą z częścią podstawową błony śluzowej macicy. Ich rozwój polega na stopniowym rozstawianiu się i powstawianiu licznych wgłębień. Z szypuły brzusznej rozwija się pępowina, w której przebiegają 2 tętnice i 1żyła. Kosmek wraz z odgałęzieniami tworzy autonomiczną jednostkę łożyska, która jest przepuszczalna między innymi dla leków i substancji toksycznych. Wątrobawęglowodany przekształca w łatwo przyswajalną dla organizmu glukozę, a jej nadmiar w glikogen lub w tłuszcze (które magazynuje)
9. Pojecia : mielina i trombocyty.
Osłonka mielinowa (rdzenna) jest tworem białkowo-lipidowym. nie jest ciągła lecz sklada się z segmentów. segmenty SA oddzielone odcinkiem bezmielinowym (przewężenia Ranviera) Osłonka rdzenna powst jako wtórna struktura włókna wskutek zagłębienia się aksonu w komórki schwa____
mielina, osłania akson komórki nerwowej (neuronu). Zbudowana jest z warstwy izolującej (tłuszczu) i zawiniętej na niej komórki glejowiej. Dzięki przewężeniom mieliny (przewężenie Ranviera) impuls jest przekazywano skokowo i co za tym idzie szybciej niż bez osłonki.
Trombocyty- trombocyty inaczej płytki krwi powstają w szpiku kostnym, są to upostaciowane składniki krwi, o średnicy 2-4 µm; we krwi znajdują się w ilości ok. 150-350 tys. w 1 mm3; biorą udział w procesie krzepnięcia krwi, tworząc tzw. pierwotny czop płytkowy, zatykający uszkodzone naczynie, oraz uwalniają czynnik płytkowy zapoczątkowujący proces krzepnięcia, a także serotoninę powodującą obkurczenie się naczyń krwionośnych
1. Typy i struktura chromosomow.
Najwarzniejszą częścią jądra są chromosomy zbudowane z białek chietonowych, niechistonowych, i DNA. Chromosomy silnie zespiralizowane są widoczne podczas podziału komórki. Normalnie tworza chromatyne-długie cieńkie nici, które nie są widoczne. W chromosomach w postaci genów zakodowane są inf. Dotyczące metabolizmu kom. i dziedzicznych cech.
2. Na czym polega dziedziczenie cech sprzezonych z plcia
. Kodujące geny znajdujące się w chromosomach płci nazywamy GENAMI SPRZĘŻONYMI Z PŁCIĄ. Ekspresją takich genów rządzą specjalne prawa - płeć heterogametyczna dziedziczyć może pewne cechy, wyłącznie po jednym z rodziców.
Np. system dziedziczenia płci XX/X0 u koników polnych:
- samiec w tym systemie ma tylko jeden chromosom płci, samica zaś dwa
- pod względem wszystkich genów zlokalizowanych na chromosomie X, samiec zachowuje się więc tak, jakby był organizmem homozygotycznym
- allele recesywne, które mają szansę ulec ekspresji u samic jedyne w stanie homozygotycznym, u samców działają już w pojedynczej dawce, ponieważ brak u nich drugiego chromosomu X, zawierającego drugi komplet alleli.
- u człowieka istnieje wprowadzenie chromosomu Y, tworzący u mężczyzn parę z chromosomem X, ale zawiera on bardzo mało kodujących genów (zachodzi więc podobna sytuacji ja wyżej)
- istnieje cała grupa ludzkich genów sprzężonych z płcią, dziedziczonych przez synów, bezpośrednio po matce
- u płci męskiej, dziedziczącej chromosom X po matce, ma miejsce ekspresja nie tylko genów dominujących, ale i recesywnych, znajdujących się w tym samym chromosomie. Powoduje to, że recesywne cechy kodowane przez geny, zlokalizowane na chromosomie X, znacznie częściej pojawiają się u mężczyzn niż u kobiet
- skoro większość genów subletalnych i letalnych to ALLELE RECESYWNE, można spodziewać się, że szereg chorób dziedzicznych częściej występować będzie u mężczyzn niż u kobiet
- do upośledzeń warunkowanych obecnością recesywnych genów w chromosomie X, należą m. in. DALTONIZM (ślepota na barwy) i HEMOFILIA. W chorobach tych bezobjawowymi nosicielami szkodliwych alleli są kobiety, które przekazują je połowie potomstwa
3.Budowa i funkcje
mitochondriow.
Każde mitochondrium jest zbudowane z dwóch błon białkowo-lipidowych - zewnętrznej i wewnętrznej. Błona wewnętrzna tworzy charakterystyczne zagłębienia, czyli grzebienie mitochondrialne. Wnętrze mitochondrium jest wypełnione przez macierz mitochondrialną. Mitochondria mają swój własny materiał genetyczny, który ma postać kolistych cząsteczek DNA zawieszonych w macierzy mitochondrialnej. Geny zlokalizowane w mtDNA kodują niektóre enzymy potrzebne do prawidłowego działania mitochondriów. Pozostałe białka mitochondrialne są kodowane przez geny zlokalizowane w DNA jądra komórkowego. Mitochondria mają także swoje własne rybosomy, które znajdują się w macierzy mitochondrialnej i są bardziej podobne do rybosomów bakterii niż do rybosomów cytoplazmatycznych
4. Nablonek wyscielajacy drogi oddechowe gorne.
Nablonek wyscielajacy drogi oddechowe to nabłonek wielowarstwowy płaski .Jego warstwę zewn stanowią komórki płaskie .Jest on najbardziej typowym nabłonkiem pokrywająco ochronnym.Wsytępuje w przewodzie pokarmowym od jamy ustnej do żołądka w pochwie a na powierzchni skóry właściwej tworzy naskórek
5. budowa komorek m. Gładkiego
Komórki mięsniowe gładkie mają centralnie położone wydlużone jądro i skupione obok jądra organella komórkowe (aparat Golgiego siatczeka sarkoplazmatyczna szorstka ,wolne rybosomy i mitochodria). Komórki te są wrzecionowate ,nie mają poprzecznego prążkowania , otoczone są błoną podstawną i siecią włókien retikulinowych .
6. budowa placika anatomicznego watroby.
zrab i miarsz watroby wykazuja budowe zrazikowa.ZRAZIK ANATOMICZNY-struktura wieloscienna,ksztaltu szesciokatnego.w watrobie ludzkiej nie ma wyrazistych pasm tkanki lacznej,a granice wytyczaja linie laczace sasiednie przestrzenie bramno-zolciowe.W srodku zrazika znajduje sie zyla srodkowa
7. komorki kosci Osteoblasty- komorki kosciotworcze, wystepuja w najwiekszych ilosciach w czasie wytwarzania się w kosci oraz w okresie regeneracji kosci np. po zlamaniu. Osteocyty - komorki kostne. Osteoklasty - komorki kosciogubne, biora czynny udzial w procesie powiekszania się jamy szpikowej w okresie wzrastania kosci.
8. Funkcja kory nadnerczy.
Zasadniczą funkcją kory nadnerczy jest czynność wewnątrzwydzielnicza czyli hormonalna. W korze nadnerczy produkowane są i wydzielane 3 klasy hormonów sterydowych. glikokortykoidy wytwarzane w warstwie pasmowatej i warstwie siatkowatej mineralokortykoidy wytwarzane w warstwie kłębkowatej androgeny wytwarzane w warstwie pasmowatej i siatkowatej
9. wystepowanie i funkcja neurogleju
Neuroglej jest pochodzenia entodermalnego. W zaleznosci od struktury i pelnionej funkcji dzielimy go na: - glej nablonkowy bedacy najbardziej pierwotna postacia tej tkanki. - makroglej zbudowany jest z duzych komorek zwanych astrocytami (uczestniczy w transporcie subst odzywczych do neuronow). - oligodendroglej zbudowany z malych komorek majacych niewielka liczbe krotkich rozgalezionych wypustek. Wystepuje w substancji szarej OUN, a także jako hemocyty wytwarzajace oslonke mielinowa w ukladzie obwodowym.
10. Budowa sciegna
bierna, niekurczliwa część mięśnia, przytwierdzająca go do kości (rzadziej — do skóry lub powięzi), utworzona z mocnej tkanki łącznej zbitej włóknistej, pokryta błoną zw. ościęgną; ma zwykle kształt sznura lub taśmy, niekiedy szerokiej blaszki
1.Co to są allele i allele wielokrotne?
Allele-geny zajmujące to samo miejsce w chromosomach homologicznych czyli geny , zlokalizowane naprzeciwko siebie.Podczas mejozy są rozdzielone wskutek przjeścia do komórek płciowych (genom; monoploidalny zespół chromosomów zawiera tylko jeden gen z pary allelicznej ) Determinują przeciwstawne cechy organizmu.
Allele wielokrotne -geny wywołujące różne cechy . Zajmują takie same miejsce w chromosomach homologicznych ,ulegając często mutacji (powstają wówczas tzw. Serie ) Między allelami wielokrotnymi rzadko dochodzi crossing-over.
Wywołują one wiele różnych cech np. barwę oczu u muszki owocowej . Wczasie mejozy do gamet przechodzi po jednym allelu z każdej pary .Jeżeli w populacji zaszły różne mutacje tego samego genu powstałe w ten sposób allele nazywa się allelami wielokrotnymi. Z allelami wielokrotnymi związane jest zróżnicowane serologiczne populacji ludzkiej.
2.Rodzaje rtansportu
a)Transport bierny:
-dyfuzja prosta
-dyfuzja ułatwiona
-filtracja
b)Transport aktywny:
-aktywny transport jonów
-endocytoza (fagocytoza , pinocytoza , endocytoza receptorowa)
-egzocytoza
3.Transport białek
Transport białek w komórce - Niektóre białka wytwarzane przez komórkę są przeznaczone "na eksport", czyli do wydzielenia poza komórkę. Do tej grupy białek należą między innymi enzymy trawienne przewodupokarmowego oraz hormony białkowe. Inne białka (na przykład białka strukturalne; transportowe; enzymy wewnątrzkomórkowych reakcji metabolicznych) po wytworzeniu zostają w cytoplazmie, są wbudowywane w błony białkowo-lipidowe komórki albo są transportowane do wnętrza mitochondriów lub jądra komórkowego. Białka przeznaczone "na eksport" są produkowane na rybosomach przyczepionych do szorstkiej siateczki środplazmatycznej i wydzielane do jej wnętrza. Potem przechodzą przez aparat Golgiego. Enzymy zlokalizowane w cysternach aparatu Golgiego przekształcają białka proste w glikoproteiny, przyłączając cząsteczki cukrów do cząsteczek białek. Następnie białka są pakowane do pęcherzyków wydzielniczych, które odrywają się od aparatu Golgiego i kierują się w stronę błony komórkowej. Po połączeniu się pęcherzyka z błoną komórkową gotowe białka są wydzielane poza komórkę. W transporcie pęcherzyków w cytoplazmie dużą rolę odgrywają białka cytoszkieletu. Nie wszystkie białka wydzielane do wnętrza szorstkiej siateczki śródplazmatycznej muszą opuścić komórkę. Niektóre z nich zostają wbudowane w błony białkowo-lipidowe tej siateczki, w błony aparatu Golgiego albo w błonę komórkową. Także część białek przeznaczonych do umieszczenia w lizosomach jest wytwarzana w obrębie siateczki szorstkiej. Inne białka, które mają pozostać w komórce, powstają na rybosomach swobodnie pływających w cytoplazmie. Niektóre z tych białek zawierają sekwencje sygnałowe - krótkie odcinki zbudowane z kilkunastu aminokwasów. Sekwencje sygnałowe po zakończeniu translacji kierują białko do odpowiednich organelli.
4. MIAZSZ WATROBY-
-sklada sie z kom. watrobowych ,czyli hepatocytow,stanowia 80% masy watroby,HEPATOCYTY-ukladaja sie w blaszki podobne do sznurow.Po obu stronach znajduja siekrwionosne naczynia wlosowate typu zatokowego,czyli sinusoidy.Sasiednie hepatocyty lacza sie pow. bocznymi wytwarzajac polaczenia typu adherens i nexus.HEPATOCYTY-sa wielosciennymi kom.majacymi okragle jaja.Cytoplazma ich jest kwasochlonna.W budowie widac wyraznie biegunowosc.Wolne pow. skierowane ku sinusoidom maja wiele mikrokosmkow.Miedzy nimi znajduja sie przestrzenie okolozatookowe,ktore sa poczatkiem naczyn limfatycznych watroby.Znajduja sie tu takze kanaliki zolciowe.
1.Co to jest synapsa?
SYNAPSA-jest czynnosciwym połaczeniem neuronu z innym neuronem, receptorem czuciowym lub kom.efektorowymi(mięśniowymi lub gruczołowymi)Funkcja polega na przekazywaniu sygnałów.moga to robic poprzez sub chem,zwanych neuromediatorami-transmiterami lub przekaznikami.)acetylocholina,noradrenalina,serotonina)oraz poprzez synapsy elektryczne do których należa połączenia typu nexus.W wikszości synaps chem, łączy aksony z dedrytami lub ciałami kom. nerwowyh ,ale są także synapsy łączące między sobą dendryty i aksony.
2.Budowa i funkcję osteonu
Budowa:wokół kanału Haversa układają się koncentrycznie blaszki systemowe, między nimi znajdują się jamki kostne z licznymi kanalikami, w jamkach leżą żywe komórki kostne- osteocyty; między osteonami przestrzeń wypełniają blaszki międzysystemowe. Kanały Haversa łączą poprzeczne w stosunku do nich i osi kości kanały Volkmana (tzn. odżywcze) W kanałach Haversa i Volkmana biegną naczynia krwionośne.
3.Przedstaw fazy teorii chromosowej morgana
gen jest czynnikiem dziedzicznym, odpowiedzialnym za określoną cechę, czyli jest to jednostka dziedziczności - geny znajdują się w chromosomach - geny w chromosomie ułożone są liniowo - geny mają ściśle określone miejsce w chromosomie, jest to tak zwany lopus - zmiana położenia genu w chromosomie zachodzi podczas mejozy, w czasie crossing-over - zjawisko crossing over jest przyczyną zmienności i rekombinacji - geny leżące blisko siebie w chromosomie to geny sprzężone - geny sprzężone powodują powstanie cech sprzężonych - geny sprzężone dziedziczą się razem - cechy sprzężone dziedziczą się razem, czyli niezgodnie z II. prawem Mendla - cechy sprzężenia są tym silniejsze, im bliżej siebie znajdują się geny - częstotliwość zjawiska crossing-over zależy od długości chromosomów oraz od ilości chromosomów w garniturze chromosomowym - genetyczne skutki crossing-over widoczne są tylko w heterozygotach - zjawisko crossing-over zachodzi w dowolnym miejscu, wzdłuż ramion chromosomów homologicznych.
4.Co to są osteocyty?
OSTEOCYTY
komórki kostne znajdujące się w jamach kostnych, otoczone substancją międzykomórkową: kształt podłużny, dł. 22-52 μm, o owalnych jądrach i licznych wypustkach cytoplazmatycznych, które wnikają w obręb kanalików kostnych, gdzie łączą się z wypustkami sąsiednich komórek; powstają z osteoblastów po wytworzeniu przez nie substancji międzykomórkowej.
5.Budowa i funkcje nabłonka układu pokarmowego
W jamie ustnej przełyku i odbycie występuje nabłonek wielowarstwowy płaski .Oddziela on tkankę łączną od środowiska zewn. składa się z 6-20 warstw komórek. Komórki warstwy powierzchniowej są płaskie ,a głębsze warstwy tego nabłonka składają się komórek sześciennych a warstwa podstawna z komórek walcowatych .Pełni funkjcę pokrywająco ochronną. Natomiast od żołądka do odbytu występuje nabłonek jednowarstwowy walcowaty. Komórki tego nabłonka są wysokie i wyraźnie spolaryzowane w ułożeniu ich składników cytoplazmatycznych. Podłużne jądra leżą bliżej podstawy komórek . Na ogół powyżej jąder znajduje się aparat Golgiego , większośc siateczki śródplazmatycznej gładkiej , oraz pęcherzyki wydzielnicze i endocytarne . Natomiast poniżej jąder znajduję się większość szorstiej siateczki śródplazmatycznej i mitochondriów ;pełni funkcję wchłaniania i wydzielania.
6.Funkcje i budowa rybosomów
Rybosomy-zbudowane są z białek i kwasu nukleinowego. Każdy rybosom składa się z dwóch podjednostek, których cykliczny rozpad następuje w związku z syntezą białek. Rybosomy występują w komórce w postaci związanej z błonami siateczki wewnątrzplazmatycznej oraz jako rybosomy wolne lub polirybosomy będące połączeniem pojedynczych rybosomów. Połączenia te stanowią specjalny rodzaj kwasu - tzw. RNA informacyjnego (mRNA). Pełnią one funkcję w syntezie białek, w której następuje rozpad rybosomów na dwie podjednostki: mRNA w połączeniu z mniejszą jednostką rybosomu oraz nowym rodzajem RNA (tRNA) tworzą kompleks. +RNA jest odpowiedzialny za dostarczenie z terenu cytoplazmy i łączenie odpowiednich aminokwasów w łańcuch polipeptydowy. Kolejne aminokwasy połączone są w układzie tripletów. Proces łączenia aminokwasów w cząsteczkę białka odbywa się na podstawie informacji zawartej w DNA i przekazanej na mRNA na teren rybosomów.
7.Budowa i funkcje cytoszkieletu
W skład cytoszkieletu wchodzą trzy grupy struktur: mikrotubule, filamenty i mikrofilamenty. Mikrotubule-zbudowane są z protofilamentów ułożonych śrubowo wokół ich osi. Protofilamenty zbudowane są z białek alfa i beta tubuliny i tzw. białek towarzyszących. Mikrotubule uczestniczą w procesie ruchu komórki, biorą udział w transporcie ziarenek neurosekretu w aksonach komórek nerwowych. Ulegają one rozpadowi pod wpływem różnych związków chemicznych co uniemożliwia rozejście się chromosomów do biegunów komórki. Filamenty-występują w komórkach różnych tkanek. Możemy wyróżnić wśród nich filamenty keratynowe, filamenty fibroblastów, komórek mięśniowych oraz neurofilamenty i filamenty glejowe. Filamenty keratynowe występują w komórkach nabłonkowych. Filamenty fibroblastów zbudowane są z białka wimetyny. Filamenty mięśniowe występują wew. włókien mięśni poprzecznie prążkowanych w liniach Z, a także blisko błony komórkowej i między miofibrylami. Mikrofilamenty-występują w postaci spolimeryzowanych filamentów aktynowych. W tkance mięśniowej filamenty mięśniowe nazywamy miofilamentami cienkimi a mikrofilamenty zbudowane z białka miozyny -miofilamentami grubymi.
8.Fazy rozrodcze w komórce:
Cykl życiowy komórek nazywamy cyklem komórkowym lub cyklem mitotycznym. Składa się z interfazy i mejozy. Stanowiący okres podziału komórek w interfazie wyróżnia się trzy fazy: G1,S,G2. Litera G pochodzi od angielskiego słowa „gop” oznaczającego przerwę w syntezie DNA, S-oznacza czas syntezy tego kwasu. Pierwsza z faz G1 rozpoczynająca się bezpośrednio po zakończeniu mitozy, charakteryzuje się przewagą procesów anabolicznych nad katabolicznymi. W tym czasie syntezowane są białka i wytwarzane są z nich struktury cytoplazmatyczne. Dzięki temu komórki upodabniają się do komórek przed podziałem. W fazie G następuje podwojenie ilości DNA na zasadzie replikacji tego kwasu, a także synteza histanowych i niehistanowych białek chromatycznych. Faza G2 jest okresem przygotowawczym do mitozy czego wyrazem jest wzmożona synteza tubuliny, białka budującego mikrotubule.
9.Budowa Miąższu i zrębu wątroby
Watroba zbudowana jest z locznotkankowego zrebu, podtrzymujacego liczne naczynia krwionosne, limfatyczne i nerwy oraz miazszu skladajacego sie z kom. watrobowych.ZRAB WOTROBY-otoczona jest torebka locznotkankowa,zaw. liczne kom. tuczne. zrosniete z blona surowiczna. pokryte nabl.surowicznym.Tkanka laczna wlasciwa wew.narzadu rozgalezia sie na wiele odnog.,ktore dziela sie na zrazy.i zraziki.W odnogach biegna naczynia krwionosne.limfatyczne ,przewody zolciowe i nerwy..Znajduja sie tu liczne wlokna kolagenowe i kom.tkanki lacznej wlasciwej.miedzy odnogami k.lacznej znajduje sie tk. laczna luzna.,skladajaca sie z wlokien siateczkowatych i nielicznych kom. tk.lacznej.Tk.ta podtrzymuje kom. wotrobowe i lezace miedzy nimi naczynia krwionosne i wlosowate. MIAZSZ WATROBY-sklada sie z kom. watrobowych ,czyli hepatocytow,stanowia 80% masy watroby,HEPATOCYTY-ukladaja sie w blaszki podobne do sznurow.Po obu stronach znajduja siekrwionosne naczynia wlosowate typu zatokowego,czyli sinusoidy.Sasiednie hepatocyty lacza sie pow. bocznymi wytwarzajac polaczenia typu adherens i nexus.HEPATOCYTY-sa wielosciennymi kom.majacymi okragle jaja.Cytoplazma ich jest kwasochlonna.W budowie widac wyraznie biegunowosc.Wolne pow. skierowane ku sinusoidom maja wiele mikrokosmkow.Miedzy nimi znajduja sie przestrzenie okolozatookowe,ktore sa poczatkiem naczyn limfatycznych watroby.Znajduja sie tu takze kanaliki zolciowe.PRZEWODY ZOLCIOWE-wydzielaja zolc do kanalikow zolciowych,ktore sa poczatkowymi przewodami odprowadzajacymi.Ich sciane stanowi blona kom.szczytowych pow. dwoch sasiednich hepatocytow.Z tych kanalikow zolc przeplywa do kanalikow zolcionosnych.czesciowo wyslane kom. nablonkowymi wyscielajacymi,a czesciowo maja sciane z blony hepacotytow.Nastepnie zolc przeplywa sie do kanalikow miedzyzrazikowych.Wyslane nablonkiem jednowarstwowym szesciennym..Nastepnie zolc zlewana jest do przewodu watrobowego wspolnego. Przewod ten laczy sie z przewodem pecherzykowym,wytwarzajac przewod zolciowy wspolny.Wyslane nablonkiem jednowarstwowym walcowatym..ZRAZIK WATROBOWY-zrab i miarsz watroby wykazuja budowe zrazikowa.ZRAZIK ANATOMICZNY-struktura wieloscienna,ksztaltu szesciokatnego.w watrobie ludzkiej nie ma wyrazistych pasm tkanki lacznej,a granice wytyczaja linie laczace sasiednie przestrzenie bramno-zolciowe.W srodku zrazika znajduje sie zyla srodkowa.ZRAZIK WROTNY-ma w srodku przestrzen bramno-zolciowa a jego granice wytyczaja 3 sasiednie zyly srodkowe.GRONKO WATROBOWE- jest zgrupowaniem hepatocytow wraz ze zrebem,naczyniami krwionosnymi i kanalikami zolciowymi,ktorego os stanowi zylka okolozrazikowa,a granice sa wytyczone przez 1 -2 przestrzenie bramno zolciowe i 2 zyly srodkowe.
1.Budowa Nerwu
splot różnej długości i grubości włókien nerwowych (wypustek neuronów) okrytych wspólną otoczką, wchodzących w skład obwodowego układu nerwowego i przewodzących bodźce czuciowe i ruchowe.NerwKom. nerwowa inaczej neuron jest podstawowa jednostką anatomiczno-czynnościową tk. nerwowej. Składa się z ciałka komórki określanego mianem perikarionu i dwoch rodzajow wypustek:
>licznych zazwyczaj wypustek cytoplazmatycznych-dendrytow. Dendryty przekazuja impulsy do komorki nerwowej.
>pojedynczej wypustki osiowej, zwanej neurytem lub aksonem. Neuryt przewodzi impulsy z komórki na obwód. W cytoplazmie nerwowej występują liczne mitochondria, rozbudowany aparat Golgiego, ziarnistości zawoerające RNA, zwane tigroidem oraz włókienka nerwowe, inaczej neurofibrylle, które w komórce nerwowej tworzą sieć, a w wypustkach komórki nerwowej układają się w równolegle biegnącą wiązke.
Ze względu na liczbę wypustek komórki nerwowe dzielimy na: -jednobiegunowe, -rzekomojednobiegunowe
-dwubiegunowe, -wielobiegunowe
Pod względem czynnościowym neurony dzielimy na:
-czuciowe (biegnące od receptora),
-ruchowe (biegnące od efektora),
-pośredniczace (występują pomiedzy neuronamiczuciowymi i ruchowymi)
2.Bruzdkowanie
Jest to inaczej mitotyczny podział zygoty. Komórki powstałe z kilku takich podziałów nazywamy bruzdkowaniem. Przebieg tego procesu zależy od komórki jajowej, a w szczególności od ilości żółtka. Ze względu na ilość żółtka wyróżniamy: a)ubogo-żółtkowe; b)średnio-żółtkowe; c)bogato-żółtkowe. Ze na rozmieszczenie żółtka w komórce jajowej wyróżniamy: a)rozmieszczenie równomierne żółtka; b)rozmieszczenie nierównomierne. W związku z różną ilością i różnym rozmieszczeniem żółtka wyróżniamy następujące rodzaje bruzdkowania: a)całkowite (bruzda przedziałowa przechodzi przez całą komórkę jajową); b)częściowe; c)równomierne; d)nierównomierne. Pierwsze podziały bruzdkującej zygoty mogą przebiegać : a)równocześnie; b)nierównocześnie.
3.Budowa ścian ukłądu pokarmowego(przełyku)
Warstwę wewn. Stanowi błona śluzowa tworząca fałdy podłużne , składa się ona z : nabłonka wielowastwowy płaski) , blaszki właściwej błony śluzowej (mieszczą się w niej drobne naczynia krwionośne i nerwy ) , blaszki mięsniowej błony śluzowej (z budowana z cienkiej warstwy komórek mięśni gładkich) , błony podśluzowej (zespala błone ślużową ze środkową warstwą ściany przełyku )
Warstwę środkową stanowi błona mięśniowa zbudowana z 2 wartsw komórek mięsni gładkich :zewn. o podłużnym przebiegu włókien i wewn o okręznym przebiegu włókień
Zewnętrzną warstwę stanowi błona surowicza
4.Budowa moczowodu
Moczowód - część układu moczowego. Moczowody to parzyste przewody biegnące z miedniczek nerkowych do pęcherza moczowego.U człowieka ich długość wynosi około 4-36 cm.Wyróżniamy część brzuszną i część miedniczną moczowodu. Linia podziału biegnie w miejscu przejścia kresy granicznej w linię stawu krzyżowo-biodrowego. Moczowody mają dobrze rozwiniętą błonę mięśniową i wyścielone są błoną śluzową. Mają trzy przewężenia.Zadanie moczowodów to przekazywanie moczu produkowanego w nerkach do zbiornika moczu - pęcherza moczowego.
5.Etapy syntezy białka
Biosynteza białek zachodzi w 2 etapach :a)Transkrypcja -polega na syntezie RNA na matrycy określonego odcinka DNA inaczej to przepisywanie informacji genetycznej. B)Translacja-Proces odczytywania kodu genetycznego i przepisywania go na sekwencje aminokwasową białka
6.Transport ułatwiony
Dyfuzja ułatwiona jest jednym z mechanizmów przechodzenia substancji przez błony plazmatyczne. W transporcie tym cząsteczka przenoszona aby mogła przejść przez błonę cytoplazmatyczną musi połączyć się z nośnikiem swobodnie poruszającym się w warstwie lipidowej błony. Po przeniesieniu do warstwy białkowej następuje rozpad kompleksu „nośnik-cząsteczki przenoszone”. nośnik odwraca się ku powierzchni komórki, a cząsteczka przenoszona wnika do jej wnętrza. Już we wczesnych etapach ewolucyjnego rozwoju komórki wykształciły system przenośników białkowych, służący do transportu jonów i innych cząsteczek polarnych. Uczestnictwo takich przenośników ułatwia przejście przez błonę takich substancji jak glukoza czy aminokwasy. W dyfuzji ułatwionej ruch cząsteczek odbywa się tylko w jednym kierunku zgodnym ze spadkiem gradientu stężeń (od stężenia wyższego do niższego).
7.Istota kodu genetycznego
Kod genetyczny-to sposób tłumaczenia inf. genetycznej z języka nukleoidów na język aminokwasów. A)kod genetyczny jest trójkowy-znaczy to, że trzy leżące obok siebie nukleoidy tworzą podjednostki informacyjne, kodują 1 aminokwas. B)kod genetyczny jest niezachodzący, czyli jeden kodon kodujący aminokwas nie może być częścią innego kodonu (dziewięć nukleoidów nie koduje siedmiu aminokwasów tylko trzy). C)jest bezprzeciekowy-kodony leżą obok siebie. D)jest jednoznaczny-dana trzech nukleoidów koduje tylko jeden rodzaj aminokwasów. E)kolejność ułożenia aminokwasów jest wiernym odzwierciedleniem ułożenia trójek kodujących. F)zdegenezowany-jeden aminokwas może być kodowany przez kilka. G)te same trójki kodują te same aminokwasy.
8.Zmienność rekombinacyjna
To następstwo zjawiska rekombinacji genów, zachodzącej u organizmów rozmnażających się płciowo. Rekombinacja może powstać w wyniku: #losowego łączenia się gamet przy powstawaniu organizmów diploidalnych; #losowego rozchodzenia się chromosomów w czasie mejozy; #crossing over. Dzięki segregacji chromosomów oraz wymianie odcinków chromosomów homologicznych podczas crossing over gamety różnią się wyposażeniem genetycznym. W procesie rekombinacji powstają u organizmów potomnych jedynie nowe kombinacje już istniejących genów , a nie nowe geny. Stopień zależności genetycznej zależeć będzie od liczby chromosomów w genomie oraz częstości crossing over. Zmienność ta jest dziedziczona, efektem jej istnienia jest powstanie potomstwa odmiennego od rodziców.
9.Rodzaje Miofilamentów i funkcje
miofilamenty, filamenty w komórkach mięśniowych, elementy → cytoszkieletu zbudowane z białek określonego typu, dzielą się na trzy klasy: cienkie, grube i pośrednie; niekiedy wyróżniane są również filamenty supercienkie (o średnicy 3-4 nm), zbudowane z białka titiny; m. cienkie i grube tworzą podstawowy aparat kurczliwy mięśnia, w → mięśniach poprzecznie prążkowanych zorganizowane są w → sarkomery ułożone w → miofibrylach
1.Fluktuacyjna
zmienność org. (środowiskowa) jest wynikiem oddziaływania czynników zew. srodowiska na efekty genów. Cechy powstałe pod wpływem środowiska nie dziedziczą się.
2.Cz. wew.wydzielnicza trzustki stanowia wyspy Langenhansa.Znajduja się tu takie kom. jak: Alfa (produkcja glukogenu) Beta (insuline) Delta (somatostatyna) PP - uwalniaja polipeptyd trzustkowy.
3.Blaszka kostna
- budowa: istota miedzykom, w skład której wchodzi duza liczba włókien klejorodnych, istota podst. złozona z sub.białkowych impregnowanych solami mineralymi, w istocie miedzykom. sa rozrzucone poj. kom. kostne, blaszki łacza się ze soba tworzac gesta siec,w oknach tej sieci znajduja się jamki szpikowe wypełnione tk.krwiotworcza
4.Transport bierny
a) dyfuzja prosta - samorzutne przemieszczanie się czasteczek poprzez warstwe lipidową błony zgodnie z gradientem stezen - samorzutne przemieszczanie się czasteczek poprzez - kanaly białkowe zgodne z gradientem stezen b) dyfuzja ułatwiona - do 2 konców białka przyczepiaja się substancje, tworzac z nim czasowy kompleks. Nastepnie czasteczka białka odwraca się o 180 C ,a substancje transportowane zostaja uwolnione c) filtracja
5.Oogeneza i regulacja hormonalna
Oogeneza jest procesem , który zachodzi w jajnikach i prowadzi do wytworzenia dojrzałych komórek jajowych.
Oogenezie towarzyszą podziały na poziomie komórkowym czyli mitoza i mejoza.
6.Róznice metafazy
: mitozy i mejozy M.mit - chromosomy podzielone na 2 chromatydy ustawiaja się w płaszczyznie róznikowej wrzeciona kariokinetycznego M.mej - para chromosomów homologicznych podzielonych na 4 chromatydy, ustawiają się w płaszczyźnie równikowej wrzeciona kariokinetycznego
7.Nabłonek wyścielający jelita powstaje - entoderma
8.Płytka i jednostka motoryczna - Jednostka motoryczna - 1 kom.nerwowa unerwiajaca pewna liczbę włókien nerwowych
1.Co powstaje z mezodermy w rozwoju zarodkowym
: miesnie, narzady układu krazenia, wydalania i rozrodczego, szkielet ewe. (jeśli jest obecny), tk.łaczna (w tym skóra)
2.Gruczoły egzokrynowe - zew.wydzielnicze ,posiadaja gruczoły wyprowadzajace do których kierowana jest wydzielina np.slinianki (do jamy ustne) trzustka (do dwunastnicy)
3.Jądro komórkowe-rola
pełni nadrzedna role w kom., poprzez zawarte DNA które posiada, steruje przemianami biochem.kom. DNA gromadzi i przechowuje w popstaci chromatyny, infor.genet. o cechach org. A nastepnie przekazuje ja do cytoplazmy na rybosomy za pomoca mRNA. J. Bierze także udział w podziałach kom. somatycznych (mitoza) i generatywnych (mejoza). Jk. Otoczone jest podwujna błoną białkowo - lipidowa , która zawiera liczne pory.To własnie one umozliwiaja utrzymywanie kontaktu jadra z pozostałą czescia kom.Wewnatrz j. Jest wypełnione kariolimfa (sok jadrowy ,skład: białka kwasne i fosfolipidy) Na terenie jadra znajduja się także jaderka (zbudowane z RNA i białek) które stanowia osrodki tworzenia rybosomów .Wazny element budujacy jadro -DNA , który w połaczeniiu z białkami zasadowymi : histonami ,bialkami niehistonowymi, oraz RNA tworzy struktóre zwana chromatyną.Zwykle kom. posiadaja 1 jk. ,ale bywaja także wielojadrowe.Niektóre kom. traca jadro w trakcie róznicowania się. (np.erytrocyty ssaków)
4.Homozygota i heterozygota jeżeli na chromosomach homologicznych org.diploidalnego (2n) wystep.takie same allele danego genu to org. Taki będzie homozygota, jeżeli natomiaast będą to 2 rózne allele to będzie on heterozygota.
5.Budowa Nefronu
z: ciałka nerkowego (biegun naczyniowy -wychodzi tedy tetnica odprowadzajaca, biegun kanalikowy - z którego wychodzi kanalik główny) ciałko nerkowe okryte jest torebka Bowmana , kanalik główny (cz.kreta - kanalik krety 1 rzedu proksymalny ,tworzy kilka petli w obrebie labiryntu, cz.prosta - opuszcza labirynt,biegnie ku istocie rdzennej i przechodzi w petle nefronu, petla naefronu (ramie zstepujace,ramie wstepujace) wstawka (czyli kanalik krety 2 rzedu dystalny)
1