ZMIENNOŚĆ
Zmienność lub rozproszenie wyników jest zjawiskiem bardzo prostym: jednostki populacji według wartości pewnej zmiennej różnią się między sobą.
jednostki populacji
różnią się
między sobą Tabela 1. Rozproszenie wartości zmiennych
Zmienna |
Populacja |
Wartości |
Płeć |
studenci na studiach zaocznych |
16 mężczyzn i 65 kobiet |
Stopień wykształcenia |
zatrudnieni w szkole |
3 z w. zawodowym, 7 z średnim, 43 z wyższym |
Wiek |
nauczyciele |
28, 30, 34, 35, 37, 45 |
SKĄD POCHODZI ZMIENNOŚĆ
Wszystkie noworodki byłyby tej samej płci, gdyby nic nie miało wpływu na ich płeć. Wszyscy uczniowie posiadaliby taką samą ocenę z pewnego przedmiotu, jeżeli nic nie miałoby wpływu na te oceny.
Przyczyną zmienności są więc wpływy.
POTRZEBA BADANIA ZMIENNOŚCI:
Głównie po to, aby zbadać wpływ innych czynników. Jest to powód, dla którego zmienność lub rozproszenie jest centralnym zjawiskiem statystyki. Zmienność stanowi fundament większości metod statystycznych.
JAK ZMIERZYĆ ROZPROSZENIE?
Rozproszenie to różnice między jednostkami.
Wszystkie sposoby pomiaru rozproszenia oparte są na tych różnicach.
ZMIENNE NOMINALNE I PORZĄDKOWE
|
f |
% |
operacjonalizacja celów |
2 |
3,7 |
kategoryzowanie testu |
1 |
1,9 |
określenie poziomów wymagań |
47 |
87,0 |
sporządzenie planu testu |
3 |
5,6 |
układanie zadań testowych |
1 |
1,9 |
razem |
54 |
100,0 |
badania |
instytut A |
instytut B |
eksperymentalne |
0 0% |
12 21,8% |
sondażowe |
37 92,5% |
24 43,6% |
indywidualnych przypadków |
3 7,5% |
19 34,5% |
razem |
40 100,0% |
55 100,0% |
ZMIENNE PRZEDZIAŁOWE
OBSZAR ZMIENOŚCI
ODCHYLENIE PRZECIĘTNE
WARIANCJA
ODCHYLENIE STANDARDOWEOBSZAR ZMIENNOŚCI
OZ = xmax - xminODCHYLENIA INDYWIDUALNE
lub
ODCHYLENIE PRZECIĘTNE
WARIANCJA
lub
lub
WARIANCJA
ODCHYLENIE STANDARDOWE
x |
5 |
2 |
4 |
1 |
3 |
M=3,00
x |
5 |
2 |
4 |
1 |
3 |
x-M |
2 |
-1 |
1 |
-2 |
0 |
(x-M)2 |
4 |
2 |
1 |
4 |
0 |
ANALIZA
ROZPROSZENIA
M
2300
III
K
2500
III
K
1700
III
M
2000
II
K
800
I
K
1000
I
K
2200
II
M
1200
I
M
900
I
K
1100
II
K
1100
II
M
900
I
M
1200
I
K
2200
II
K
1000
I
K
800
I
M
2000
II
K
1700
III
M
2300
III
K
2500
III
K
1100
II
M
900
I
M
1200
I
K
2200
II
K
1000
I
K
800
I
M
2000
II
K
1700
III
M
2300
III
K
2500
III