WYKŁAD 1

1. pojęcie antropologii

Dyscypliny antropologii

antropologia biologiczna:

• zajmuje się człowiekiem jako gatunkiem biologicznym

• bada ewolucję typów fizycznych rasy

antropologia społeczna

• skupia uwagę na społecznym wymiarze rzeczywistości

• dąży do ustalenia zasad budowy struktury społeczne

antropologia filozoficzna

antropologia kulturowa:

• zajmuje się związkami między kulturą a nauką, kulturą a społecznym systemem, kulturą a historią oraz kulturą a organizacją społeczeństwa

• zwraca silną uwagę na związki społeczeństw tradycyjnych z cywilizacją przemysłową oraz z metodami, w jaki zostaje pokonany dystans między "obcymi" a "nami"

• obecnie mamy do czynienia z socjologizacją antropologii, ponieważ nauka to coraz częściej korzysta z jakościowych metod i technik socjologii

4. antropologia a inne dyscypliny pokrewne

5. pojęcie kultury

6. definiowanie kultury-cechy

• atrybut cywilizacji

• kultura obejmujące wiedzę, wierzenia, sztukę, moralność, prawo i obyczaje oraz inne zdolności i przyzwyczajenia, które człowiek zdobył jako członek społeczeństwa - tak sformułował jej zakres Edward Tylor w 1871 roku

• w globalnym rozumieniu, to mechanizm adaptacyjny człowieka do środowiska

• człowiek tworzy kulturę, jest jej nosicielem i odbiorcą, również manipuluje nią w życiu zbiorowym

• jest fenomenem społecznym,

• w ramach zbiorowości jest przekazywana w czasie (ulega dyfuzji)

cechy definicyjne kultury:

1. regularność

2. częstotliwość

3. powtarzalność wzoru

4. wyuczalność

5.adaptacyjność

Cechy kulturowe

Wzór kulturowy

Krąg kulturowy

Inaczej to krąg cywilizacyjny. Jest to grupa kultur, które są powiązane ze sobą przez historię i w drodze rozwoju, ewentualnie mają wspólne cechy konstytutywne. Tego terminu używamy w wypadku kultur, których zasięg terytorialny jest ograniczony.

Ewolucja kulturowa

Zasada:

Cechy:

Przykład:

Globalizacja jako przykład ewolucji kulturowej:

Akulturacja

• stykają się dwie odmienne zbiorowości, różniące się kulturowo, społecznie i gospodarczo

• np. Polacy w Londynie,

• często towarzyszą jej dezorganizacja społeczna, anomia, pustka, czasem nawet zaburzenia psychiki.

Synkretyzm kulturowy

Systemowy charakter kultury

KULTURA - jest systemem, jest całością zjawisk złożonych z różnorodnych elementów. Całość jako system albo struktura.

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE

1. Wyjaśnij pojęcia: antropologia biologiczna, antropologia społeczna, antropologia filozoficzna, antropologia kulturowa, dyfuzja, wzór kulturowy, krąg kulturowy, ewolucja kulturowa, synkretyzm kulturowy.

2. Opisz związki między kulturą a nauką, kulturą a systemem społecznym, kulturą a historią.

3. Wymień jakościowe i ilościowe metody badawcze w socjologii.

4. Wymień definicyjne cechy kultury.

ANTROPOLOGIA

8

antropologia- najszerszy z działów wiedzy zajmujący się gatunkiem ludzkim

---