Prawo Materialne UE

I Dział: Swobody

Rozdział 2: Swoboda przepływu towarów

1. Unia celna

Unia celna polega na zniesieniu granic pomiędzy państwami członkowskimi i na wprowadzeniu wspólnej, zewnętrznej taryfy celnej, a także na zastąpieniu ustawodastw narodowych wspólną regulacją celną i wspólną polityką handlową w stosunku do państw trzecich.

Do swobodnego obrotu w państwach unii są więc dopuszczone wszystkie produkty wyprodukowane legalnie w państwach unii jak i te, które legalnie zostały dopuszczone do rynku wewnątrz-europejskiego (tzn. legalnie przekroczyły granicę)

2. Definicja towaru. Reguły pochodzenia

Towar - wszelkie produkty mające wartość wymierną w pieniądzu mogące jako takie stanowić przedmiot transakcji handlowej.

1. Reguły pochodzenia:

1. pochodzenie uprzywilejowane - czyli takie, które na podstawie stosownych umów międzynarodowych nadaje konkretnym towarom z konkretnego miejsca, korzystniejsze warunki niż gdyby takiej umowy nie było.

2. pochodzenie nieuprzywilejowane

pochodzenie z danego państwa wtedy kiedy towar:

• został wytworzony z surowców mineralnych lub produktów rolnych i hodowlanych, wydobytych lub powstałych na terytorium państwa

• towary przetworzone

• wyprodukowane z towarów pochodzących

• odpady produkcyjne

• jeśli towar produkowany więcej niż w jednym państwie to za państwo produkcji uważa się państwo w, którym dokonano ostatnie istotne przetworzenie w wyspecjalizowanym w tym celu zakładzie produkcji

• przetworzenie może nadawać towarowi nowe miejsce produkcji jeśli zwiększyło wartość towaru o 50% albo było związane z wyprodukowaniem 50% części

• (rozporządzenie śrubokrętowi towary tylko składane na terenie UE zachowują miejsce produkcji części)

pochodzenie:

• proste - towar wyprodukowany w jednym państwie

• złożone - towar wyprodukowany w wielu państwach

3. Zakaz nakładania nowych cel i opłat o skutku równoważnym do ceł

W obrocie wewnątrz unijnym na podstawie traktów, jest ogólny zakaz wprowadzania ceł oraz opłat podobnych do ceł.

Art. 25 TWE zakazuje wprowadzania wszelkich ceł przywozowych i wywozowych a także opłat o skutku równoważnym do ceł(czyli zakaz wszelkich opłat związanych z przekroczeniem przez towar granicy)

4. Zakaz opodatkowania dyskryminacyjnego

Opodatkowanie dyskryminacyjne

opodatkowanie dyskryminacyjne - opłaty, które w zróżnicowany sposób traktują podobne towary zagraniczne i krajowe, chroniąc te ostatnie; albo chronią towary krajowe wprawdzie niepodobne ale zagrożone konkurencją konkretnych towarów sprowadzanych, tzn. mogą być wykorzystywane zastępczo.

1. Opodatkowanie dyskryminacyjne a cła:

1. opodatkowanie dyskryminacyjne dotyczy towarów krajowych i sprowadzanych, a cła tylko sprowadzanych

2. opodatkowanie dotyczy wszystkich towarów będących w obrocie w danym państwie a cła to tylko opłata związana z przekroczeniem przez towar granicy

metody określania podobieństw towarów:

• towary są podobne jeśli są klasyfikowane w taki sam sposób z punktu widzenia regulacji podatkowych, celnych lub statystycznych.

• Towary są podobne jeśli zaspokajają takie same potrzeby użytkownika i tym samym mogą być używane zamiennie

Podatki dyskryminacyjne - wtedy kiedy stosuje się zróżnicowane stawki podatkowe, rozszerza się zakres obowiązku podatkowego, a także pobiera się podatki w zróżnicowanym trybie lub innych terminach w stosunku do towarów sprowadzanych i krajowych.

1. Opodatkowanie protekcyjne

Art. 90 ust 2 - wtedy kiedy nie występuje bezpośrednie podobieństwo pomiędzy towarami zagranicznymi i krajowymi, ale mogą ze sobą konkurować. Istotnym elementem przy stosowaniu tego przepisu jest cel działania państwa(a więc jeśli państwo wprowadza jakieś ograniczenia na dane produkty, żeby chronić własny produkt[inny])

5. Zakaz wprowadzania ograniczeń ilościowych i środków o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowych

art. 28 TWE - zakaz wprowadzania ograniczeń ilościowych

Za środki równoważne uważa się wszelkie unormowania powodujące utrudnienia w obrocie towarami sprowadzanymi(„środki, które prowadzą do uniemożliwienia przewozu towarów, możliwego w sytuacji, gdyby tych środków nie wprowadzono, a także takie które przewóz utrudniają lub zwiększają jego koszty”)

Formuła Dassonville - środki równoważne do ograniczeń ilościowych - wszelkie zasady handlu, które bezpośrednio lub pośrednio, w sposób rzeczywisty lub potencjalny, mogą wpływać na handel między państwami członkowskimi.

Cassis de Dijon - orzeczenie w sprawie likieru owocowego francuskiego, które nie mogło być sprzedawane w Niemczech jako likier owocowy gdyż likiery owocowe w Niemczech według prawa powinny mieć 25% - wynik orzeczenia sformułowanie zasady wzajemnego uznania standardów

Keck i Mithouard - w tych orzeczeniach dokonano rozróżnienia pomiędzy środkami ograniczającymi dostęp towarów zagranicznych do rynku krajowego, i tym samym mającymi charakter dyskryminacyjny, a regulacjami dotyczącymi sposobów reklamy i sprzedaży

• Jako środki ograniczające dostęp do rynku traktowane są takie środki które dotyczą towarów jako takich (składu, wagi, wymiarów itp.)

• Natomiast jako środki dotyczące rozpowszechniania dystrybucji lub reklamy, określone są takie środki, które produktu jako takiego dotyczą jedynie pośrednio

6. Dopuszczalne ograniczenia swobody przepływu

< jeżeli ograniczenia dotyczą towarów zagranicznych> art. 30 TWE dopuścił w pewnych sytuacjach wprowadzenia przez państwa członkowskie jednostronnie pewnych ograniczeń wwozu lub wywozu towarów. Przepisy te są traktowane restrykcyjnie i bardzo kazuistycznie. Każde takie rozstrzygnięcie podlega kontroli ETS-u ze względu na:

1. ewentualnej ukrytej, arbitralnej dyskryminacji

2. proporcjonalności, konieczności i niezbędności

< jeżeli ograniczenia dotyczą towarów zagranicznych i krajowych> wymogi imperatywne - rozbudowane i tworzone przez orzecznictwo ETS.

Rozdział 3: Swoboda przepływu osób

1. Uwagi wstępne

Swoboda przepływu osób dotyczy(czyt. pojęcie osoby):

1. pracownicy

2. osoby podejmujące działalność gospodarczą

3. usługodawcy

4. usługobiorcy

5. studenci

6. emeryci

7. osoba posiadająca kapitał na własne utrzymanie

8. członkowie rodzin pow.

2. Swoboda przepływu pracowników

1. pojęcie swobodnego przepływu pracowników

swobodny przepływ pracowników polega na zakazaniu dyskryminacji za względu na obywatelstwo w dziedzinie zatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunków pacy i wyraża się, z zastrzeżeniem przepisów podyktowanych względami porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz zdrowia publicznego, w prawie do przemieszczania się, pobytu i podjęcia pracy w wybranym państwie członkowskim.

2. pojęcie pracownik w prawie wspólnotowym; pracownicy niezależni, pracujący na własny rachunek

przede wszystkim należy zaznaczyć, że pojęcie pracownika jest regulowane przez prawo unijne, a nie krajowe i oznacz to, że żadne przepisy krajowe nie mogą zawężać tego pojęcia.

Pojęcie pracownika odnosi się zarówno do osób zatrudnionych na podstawie umowy o prace jak i osób zatrudnionych w ramach niepracowniczego stosunku(samozatrudnienie, zatrudnienie na podstawie umów cywilnoprawnych).

Określenie pracownika obejmuje wszystkich pracowników tj. zatrudnionych na czas określony, nieokreślony, sezonowe, przejściowo; pracowników podlegających prawu prywatnemu i publicznemu.

Pracownik, czyli osoba dokonująca pewnej aktywności zarobkowej, przez którą rozumiemy i wymaga się, żeby była to aktywność rzeczywista i efektywna.

3. Równe traktowanie ze względu na obywatelstwo w zakresie dostępu do pracy, warunków zatrudnienia, kształcenia zawodowego

Czyli zakaz zawarty expressis verbis w art. 12 czyli zakaz dyskryminacji ze względu na pochodzenie, zarówno pośrednie jak i bezpośrednie.

Dopuszczalne jest natomiast rozróżnienie pracowników jeżeli do wykonywania danej pracy jest konieczna znajomość języka

Po otrzymaniu pracy, zakaz dyskryminacji , odnosi się do wszystkich warunków zatrudnienia, jak np. wynagrodzenie, dostęp do szkolenia zawodowego., korzyści socjalnych i do podatków.

Korzyściami socjalnymi nie są świadczenia z ubezpieczeń

Z oferty kształcenia zawodowego korzysta także studiujący bezrobotny nie mogący znaleźć pracy.

4. Prawo wyjazdu, wjazdu i pobytu

Swoboda przepływu pracowników obejmuje prawo przemieszczania się i pobytu w innym państwie członkowskim. Prawo krótkotrwałego pobytu w innym państwie członkowskim obejmuje wszystkich obywateli UE legitymujących się ważnym dowodem osobistym, o ile nie stają się oni „nierozsądnym obciążeniem” dla systemu ubezpieczeń społecznych państwa przyjmującego. Okres trzymiesięczny może ulec przedłużeniu jeśli osoba taka poszukuje pracy, a ponadto są realne podstawy, że znajdzie pracę. Okres ten później wynosi 6 miesięcy, później ten okres może zostać przedłużony z tych samych powodów co powyżej.

Formalności administracyjne nie są wymagane w przypadku krótkich pobytów w przypadku krótkich terminów, w przypadku dłuższych terminów państwo może wymagać zarejestrowania się, w takim przypadku właściwa władza wydaje niezwłocznie zaświadczenie, do wydania zaświadczenia władza może żądać jedynie okazania paszportu lub dowodu, przyrzeczenie zatrudnienia, złożonego przez przyszłego pracodawcę lub dowodu potwierdzającego zatrudnienie pracownicze lub niepracownicze.

Obywatele UE, którzy nieprzerwanie i leganie przebywali na terenie innego państwa członkowskiego uzyskują prawo do stałego pobytu. Pobyt stały uważa się za nieprzerwany jeśli przerwy nie były łącznie dłuższe niż 6 miesięcy. Mogą być dłuższe w przypadkach: odbywania służby wojskowej lub innych ważnych powodów

Obywatel traci prawo do stałego pobytu w przypadku nieobecności dłuższej niż dwa lata.

Prawo do stałego pobytu nabędą pracownicy przed upływem 5 lat jeśli:

1. przerwą swoją aktywność w celu przejścia na emeryturę

2. przerwanie aktywności zarobkowej z powodu trwałej niezdolności do pracy

3. po upływie trzech lat zaczyna Się zajmować usługami transgranicznymi jeżeli jego miejsce zamieszkania jest nadal w tym państwie

5. Łączenie rodzin

Czyli sytuacja kiedy swobodny przepływ osób rozciąga się również na rodzinę obywatela UE, choćby nie miała ona obywatelstwa UE

Członkiem rodziny pracowniczej są:

• małżonek

• partner z którym pracownik pozostaje w zalegalizowanym partnerskim związku

• dzieci do 21 roku życia lub będące na utrzymaniu.

Podczas etapu przemieszczania się rodziny pracownika musi on dsponować odpowiednią powierzchnią mieszkalną

6. Ograniczenia swobody przepływu osób

1. zatrudnienie w administracji publicznej(pojęcie to jest interpretowane przez prawo wspólnotowe)

2. ze względu na porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne i zdrowie publiczne(ograniczenia te nie mogą mieć jednak charakteru ekonomicznego)

7. koordynacja systemu zabezpieczeń społecznych

1. zasada równego traktowania - zamieszkujące na terenie jednego z państw osoby, podlegają obowiązkom i są uprawnione do świadczeń zabezpieczeniowych wynikających z prawodawstwa państwa przyjmującego na tych samych warunkach co obywatele tego państwa

2. sumowanie okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub zamieszkania przebytych w państwach członkowskich, od upływu których zależy nabycie, zachowanie lub odzyskanie świadczeń -

3. w dziedzinie zabezpieczeń społecznych, można być podmiotem ustawodawstwa tylko jednego państwa członkowskiego - czyli co do zasady państwa w którym wykonuje się pracę

4. zagwarantowanie praw nabytych - czyli wyeliminowanie warunku zamieszkiwania, migrujący pracownik nie traci statusu osoby oczekującej na nabycie prawa do świadczeń

koordynacja obejmuje:

1. świadczenia w razie choroby i macierzyństwa

2. świadczenia w razie inwalidztwa

3. świadczenia w razie starości

4. świadczenia w razie śmierci żywiciela

5. świadczenia w razie wypadku przy pracy

6. zasiłki pogrzebowe

7. świadczenia w razie bezrobocia

8. świadczenia rodzinne

koordynacją nie jest objęta pomoc społeczna

8 Wzajemne uznanie kwalifikacji

Uznanie kwalifikacji następuje w drodze zezwolenia na wykonywanie zawodu, wydanego przez właściwą władze państwa przyjmującego. Władza ta ma obowiązek wydania zezwolenia jeśli ubiegający się spełnia wymagania. Państw może natomiast zażądać od ubiegającego się o zezwolenie, odbycie okresu adaptacyjnego lub zdanie odpowiedniego egzaminu kompetencyjnego.

Właściwa władza wydając zezwolenie na wykonywanie zawodu uznaje prawdo do wykonywania tytułu zawodowego, występującego w państwie przyjmującym korespondującego z tytułem państwa pochodzenia.

W przypadku nieudzielania zezwolenia istnieje możliwość zaskarżenia takiej decyzji.

Paszport europejski - instytucja ułatwiająca uznanie kwalifikacji, składa się z 5 dokumentów:

• europejskie CV

• europejski dokument o znajomości języków

• dodatkowe certyfikaty

• dyplomy

• informacje o mobilności

9. informacja i koordynacja związana z zatrudnieniem cudzoziemców

Rozdział 4: Swoboda przedsiębiorczości

1. Wprowadzenie

jej zadaniem jest swoboda wyboru miejsca prowadzenia działalności UE przez osoby fizyczne i przedsiębiorstwa.

2. Pojecie przedsiębiorczości

na podstawie orzeczenia factortame ETS sformułował definicję przedsiębiorczości jako działalność;

1. samodzielną działalność gospodarcza (gephard) - interpretujemy szeroko jako działalność każdego rodzaju, ustanowienie i prowadzenie przedsiębiorstw oraz tworzenie agencji, filii lub spółek córek

1. pierwotna - podjęcie nowej działalności gospodarczej

2. wtórne - podjęcie działalności gospodarczej przez przedsiębiorstwo działające w innym kraju lub w tym samym kraju członkowskim.

2. transgraniczną - prowadzenie działalności gospodarczej przez obywatela/przedsiębiorstwa jednego państwa członkowskiego w innym państwie członkowskim

3. stałą - gebhart

rozróżnienie swobody świadczenia usług a swobodą przedsiębiorczości (gephart)swoboda przedsiębiorczości jest działalnością stałą na terytorium innego państwa, a swoboda świadczenia usług ma charakter przejściowy. Przy czym przejściowy charakter usług należy oceniać uwzględniając okres, częstotliwość, regularne powtarzanie i ciągłość działalności

swoboda przedsiębiorczości a swoboda przepływu pracowników (lawire-blum) swoboda przepływu przedsiębiorczości dotyczy osób działających na własny rachunek, na własna odpowiedzialność i płacona w pełnej wysokości bezpośrednio dla niej w innym państwie członkowskim.

3. Adresaci postanowień

• państwa członkowskie - pod tym pojęciem należy rozumieć wszystkie organy i struktury państwa odpowiedzialne za zapewnienie efektywności prawu UE

• osoby fizyczne - tylko pierwotna działalność

• osoby prawne - o ile są tworzone na podstawie prawa jednego z państw UE oraz kiedy mają (statutową siedzibę lub zarząd, lub główne przedsiębiorstwo na terenie wspólnoty)

4. zakaz dyskryminacji i zakres zakazu ograniczeń

zakaz dyskryminacji - jest ujmowany szeroko, w szczególności obejmuje zakaz dyskryminacji bezpośredniej i pośredniej (faktycznie lub prawnie traktują gorzej obywatela innego państwa członkowskiego Komisja vs Włochy C 101/94)

zakres zakazu dyskryminacji - tylko w dziedzinach nieregulowanych przez prawo UE państwa mają swobodę w tworzeniu przepisów.

Jednakże(kraus), w rzeczonym orzeczeniu ETS sformułował formułę, że zakazane też wszelkie przepisy krajowe, które wprawdzie nie stanowią dyskryminacji lecz utrudniają obywatelom UE korzystanie ze swoich praw).

Należy rozróżnić swobodę przemieszczania się osób gwarantowaną przez prawo UE a swobodą zmiany siedziby przez przedsiębiorcę(podporządkowana przepisom krajowym Centros)

Natomiast po strukturalnym zrównaniu powyższych swobód dokonało orzeczenie w sprawie gebhart tworzące obowiązek zgodności ograniczeń przedsiębiorczości z 4 kryteriami:

• nie mogą być dyskryminacyjne

• muszą być uzasadnione interesem powszechnym

• muszą być odpowiednie do zamierzonego celu

• nie mogą wykraczać poza to, co jest konieczne do realizacji celu

5. Uprawnienia akcesoryjne

uprawnienia akcesoryjne - czyli uprawnienia towarzyszące swobodzie przedsiębiorczości, niezbędne dla zapewnienia jej pełnej stosowalności.(np. prawo wjazdu, pobytu, prawo do pozostawania na terenia państwa po zakończeniu działalności).

6. Wyjątki od swobody przedsiębiorczości

reguły swobody przedsiębiorczości nie mają zastosowania do:

1. dziedzin, które w państwie wiążą się z wykonywaniem władzy publicznej(zasady stosowania sprawa reyners)

1. wyjątek ten należy interpretować restryktywnie(, granice ustawodastw krajowych wyznacza w dziedzinie definicji władzy publicznej prawo UE)

2. wyjątek ten nie rozciąga się automatycznie na cale zawody, lecz najpierw należy sprawdzić czy działalności związanej z wykonywaniem władzy publicznej nie da się wydzielić

2. względy porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego lub zdrowia publicznego

Rozdział 5: Swoboda świadczenia usług

1. Pojecie i zakres zastosownia

Usługami są świadczenia wykonywane zwykle za wynagrodzeniem, w zakresie w jakim nie są objęte postanowieniami o swobodzie przepływu(kapitału, osób, czy towarów = domniemanie kompetencji na rzecz usług). W szczególności obejmuje działalność:

• o charakterze przemysłowym

• o charakterze handlowym

• rzemieślniczą

• wolnych zawodów

W zakresie nieobjętym swoboda przedsiębiorczości, istnieje możliwość przejściowego wykonywania usługi w innym państwie UE.

Usługa :

1. świadczenie wykonywane odpłatnie - odpłatność nie oznacza jednak oznaczać, że za usługę będzie płacił bezpośredni odbiorca.(Schindler)

2. transgranicznie - występuje w czterech przypadkach:

1. czynna swoboda świadczenia usług - usługodawca z jednego państwa członkowskiego prowadzący w nim stałą działalność przemieszcza się do innego państwa w celu wykonania usługi

2. bierna swoboda świadczenia usługi - usługobiorca z jednego państwa członkowskiego przenosi się czasowo do innego państwa w celu przyjęcia usługi

3. granicę przekracza sama usługa

4. wtedy kiedy zarówno usługodawca i usługobiorca znajdują się w innym państwie niż ich stałe miejsce zamieszkania w celu wykonania/odebrania usługi

3. mające charakter czasowy. - musi mieć z góry określony początek i koniec (do oceny czasowości powinno się używać kryteriów: trwania samej usługi, częstotliwość, regularność i ciągłość)

2. Swoboda świadczenia usług a inne swobody

• Swoboda przedsiębiorczości a swoboda usług

• Nie jest możliwe powoływanie się na obie swobody gdyż groziłoby to, omijaniem prawa.

• Swoboda świadczenia usług w stosunku do swobody przedsiębiorczości ma charakter subsydiarny

• Swoboda przedsiębiorczości różni się ze względu na czasowość(trwałe a nie czasowe) oraz cel(wykonywanie działalności gospodarczej na terenie innego państwa członkowskiego a wykonanie tylko „jednorazowej” czynności){gephart}

• Swoboda świadczenia usług a swoboda przepływu pracowników

• Swoboda świadczenia usług obejmuje możliwość przeniesienia swoich pracowników do innego państwa członkowskiego w celu wykonywania usługi, jednak jeśli tacy pracownicy są obywatelami państwa z poza UE mają zakaz uczestniczenia w na rynku pracy państwa przyjmującego, w formie innej niż wykonywanie rzeczonej usługi a także mają obowiązek opuścić ten kraj zaraz po zakończeniu wykonywania usługi. (rush Portugesa Lda)

• Swoboda świadczenia usług a swoboda przepływu towarów

• Istota różnicy między tymi swobodami zasadza się definicji towaru i usługi

• Towarem jest przedmiot mający wartość materialną i mogący być przedmiotem obrotu

• Usługa Świadczenie odpłatne wykonywane transgranicznie

3. Zakres podmiotowy swobody świadczenia uslug

• państwa członkowskie - pod tym pojęciem należy rozumieć wszystkie organy i struktury państwa odpowiedzialne za zapewnienie efektywności prawu UE

• osoby fizyczne -

• osoby prawne - o ile są tworzone na podstawie prawa jednego z państw UE oraz kiedy mają (statutową siedzibę lub zarząd, lub główne przedsiębiorstwo na terenie wspólnoty)

4. Treść swobody świadczenia usług

Tak samo jak wobec swobody przepływu towarów wobec swobody świadczenia usług odnoszą się takie zasady jak traktowania narodowego, Zakaz dyskryminacji bezpośredniej pośredniej, a także zakaz ograniczeń ilościowych.

Zasada traktowania narodowego - wynika bezpośrednio z art. 50 TWE. Zasada ta jest jednak mocno ograniczona przez orzecznictwo a mianowicie osoby korzystające z swobody usług nie mają obowiązku spełniać wszystkich wymaganych w danym kraju wymagań wobec osób wykonujących takie usługi(säger). Państwo ma tu zakaz tworzenia jakichkolwiek różnic ze względu na narodowość ze względu na narodowość czy miejsce zamieszkania.

Zakaz ograniczeń - zakaz wydawania takich przepisów krajowych, które mimo że formalnie nie dyskryminuje usługodawców czy usługobiorców pochodzących z innych państwa członkowskich przebywających w państwie goszczącym, to jednak utrudniają im korzystanie z swobody świadczenia usług.

1. Wzajemne uznanie kwalifikacji

5. Dozwolone ograniczenia

• działalność związana z wykonywaniem władzy publicznej - chodzi tu o każdą choćby nawet przejściową formę wykonywania władzy publicznej. Pojęcie władzy publicznej interpretuje się restryktywnie(reyners), nie jest możliwe automatyczne wyłączenie całego zawodu bez uprzedniego sprawdzenia, czy czynności związanych z wykonywaniem władzy publicznej nie da się wcześniej wyłączyć

• ograniczenia uzasadnione względami porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego i zdrowia publicznego

• zagrożenie porządku publicznego istnieje wtedy kiedy obiektywne okoliczności uzasadniają przekonanie, że obecność cudzoziemca stwarza rzeczywiste i wystarczająco poważne zagrożenie dla porządku publicznego nie można natomiast uznać zachowania cudzoziemca za zagrażające jeśli wobec własnych obywateli państwo nie stosuje środków w celu wyeliminowania danych zachowań. Ponadto podstawą oceny powinno być obecne zachowanie. Państwo nie może także wydać odmownej decyzji ze względu tylko na interes ekonomiczny.

• Zagrożenie zdrowia publicznego ­- tylko wtedy kiedy ubiegający się w chwili składania podania cierpi na jedną z wymienionych w dyrektywie chorób.

W każdym jednak przypadku to do ETS-u należy uznanie czy dany środek spełnia wymogi, a mianowicie czy odpowiada uzasadnionemu obiektywnie ze względu na ogólny interes publiczny

Rozdział 6: Swoboda przepływu kapitału

1. Definicja

Swoboda przepływu kapitału ma zapewnić na terenie wspólnoty wolny dostęp do kapitału oraz najkorzystniejsze jego zainwestowanie, poprzez możliwość inwestowania przez inwestorów swoim kapitałem na terenie całej wspólnoty.

Swoboda ta była ze względu na swój fundamentalny charakter realizowana stopniowo, w pełni realizując cel dopiero w art. 58 TWE.

2. Kapitał a płatności bieżące

Od swobody przepływu kapitału należy odróżnić swobodę przepływu płatności będącą prawem akcesoryjnym do pozostałych swobód i realizowaną już po realizacji I części integracji.

Swoboda przepływu płatności polega na transferze pieniężnym związanego z świadczeniem wzajemnym w ramach transakcji podstawowej służącej wykonaniu innych swobód wspólnotowych

Przepływ kapitału jest operacją finansową polegającym na jednostronnym przeniesieniu środków majątkowych do innego państwa członkowskiego w celu inwestycyjnym.

3. Definicja kapitału

kategorie przepływu kapitału:

1. inwestycje bezpośrednie - dokonywane na terenie państwa nierezydentów, lub rezydentów za granicą polegających przede wszystkim na ustanowieniu oddziałów lub nowych przedsiębiorstw należących w całości do osoby wnoszącej kapitał, nabyciu w całości już istniejących przedsiębiorstw

2. inwestycje w nieruchomości - dokonywane na terenie państwa nierezydentów, lub rezydentów za granicą

3. operacje odnoszące się do papierów wartościowych - czyli obrót akcjami i innymi papierami wartościowymi o charakterze udziałowym i obligacyjnym.

4. operacje dotyczące jednostek uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania

5. operacje dotyczące papierów wartościowych i innych instrumentów rynku pieniężnego

6. operacje na rachunkach bieżących i depozytowanych instytucji finansowych

7. kredyty i pożyczki pieniężne

8. poręczenia gwarancje i prawa zastawu

9. transfery związane z wykonywaniem umów ubezpieczeniowych

10. przepływ kapitału o charakterze osobistym fizyczny przewóz i wywóz aktywów o charakterze finansowym

11. inne przepływy kapitału

4. Liberalizacja przepływu kapitału

Początkowo zakres zastosowania swobody przepływu kapitału podzielony został na 4 kategorie A, B, C, D . Pierwsze dyrektywy liberalizacyjne (60/921 i 63/21) wprowadziły pełną liberalizację tylko w dziedzinach A i B, w części C tylko o ile nie stało to w konflikcie z polityka gospodarczą państwa, a D była zupełnie nieuregulowana przez prawo UE.

Pełną liberalizacje wprowadziła dopiero dyrektywa 88/381, zakazująca dyskryminacji za względu na obywatelstwo, miejsce zamieszkania czy miejsce lokaty kapitału.

Od 1.I.1994 na mocy nowelizacji przewidzianej w traktacie z Maastricht wprowadzono art. 56 TWE „zakazane SA wszelkie ograniczenia w przepływie kapitału miedzy państwami członkowskimi oraz miedzy państwami członkowskimi a państwami trzecimi”.

Art. 56 zakazuje zarówno dyskryminacji pośredniej jak i bezpośredniej. Z orzecznictwa ETS wynika także(komisja vs. WB[złote akcje]i komisja vs portugalia), że zakazane jest takie kreowanie sytuacji, które utrudniają obywatelom innych państw dostęp do rynku.

5. Dopuszczalne ograniczenia przepływu kapitału

ograniczenia ze względu na:

1. prawo podatkowe

2. podejmowanie wszelkich środków ze względu na ochronę ustaw i aktów wykonawczych

3. porządek i bezpieczeństwo publiczne

Powyższe ograniczenia nie powinny jednak stanowić arbitralnej dyskryminacji ani ukrytego ograniczenia w swobodnym przepływie kapitału. Wyjątki są interpretowane w sposób restryktywny. Przepisy takie nie mogą mieć także charakteru wyłącznie ekonomicznego.

Podobnie jak w swobodzie przepływu kapitału w przypadku przepisów nie dyskryminacyjnych państwa mogą powoływać się na wymogi imperatywne.

5. Przepływ kapitału i płatności między państwami członkowskimi

Swoboda przepływu kapitału jako jedyna wprowadza zakaz wszelkich ograniczeń również wobec państw trzecich.

Takie ograniczenia są możliwe jedynie;

1. państwa : - na mocy art. 59 TWE jedynie w wyjątkowych okolicznościach i kiedy jest to bezwzględnie konieczne.

2. Rada Europejska: - W przypadkach kiedy przepływ kapitału z lub do państwt trzecich powoduje lub może spowodować poważne utrudnienia w funkcjonowaniu Egip., RE stanowiąc większością kwalifikowaną na wniosek KE i po konsultacji EBC(maks 6 miesięcy)

3. sankcje na mocy art. 301 - Rada Unii europejskiej większością kwalifikowaną na podstawie wspólnych stanowisk, może zerwać lub ograniczyć stosunki z innymi państwami

Na przepływ kapitału mają też wpływ umowy międzynarodowe zarówno te zawierane przez UE jak i zawierane przez państwa członkowskie, a także członkostwo w organizacjach międzynarodowych.

II Dział : Reguły konkurencji

Rozdział 1: Podstawy i zakres wspólnotowego prawa konkurencji

1. Aksjologiczne podstawy wspólnotowego prawa konkurencji

Podstawowym celem wspólnoty europejskiej jest stworzenie wspólnego rynku wewnętrznego rządzonego regułami konkurencji, a tworzonego w oparciu o model gospodarki rynkowej.

Za zniesieniem ograniczeń tworzonych miedzy państwami musi iść również zniesienie ograniczeń z tytułu autonomii przedsiębiorstw, a ma to powstać poprzez „stworzenie systemu, który będzie chronić konkurencję wewnątrz wspólnoty”(art. 3).

Wspólnotowe reguły wolnego handlu i reguły konkurencji są ze sobą immanentnie związane.

W związku z tym, że integracja gospodarcza nie jest jedynym celem wspólnoty, musi ona być także zgodne z innymi celami; ta formuła(przewaga integracji nad konkurencją) odchodzi jednak powoli w przeszłość.

Obecny kierunek tej polityki ustanowił traktat z Maastricht wprowadzający imperatyw konstytucyjny poszanowania zasad otwartej gospodarki rynkowej z wolną konkurencją.

Odejście od dominacji celu integracja n a rzecz konkurencji oznacza, że wspólnotowe prawo konkurencji będzie mieć przede wszystkim na celu zapobieganiu takiego ukształtowania się rynku wewnętrznego, które umożliwia jednemu lub kilku przedsiębiorcom osiągnięcie lub utrzymanie władzy nad rynkiem, umożliwiające manipulowanie skalą produkcji i dystrybucji oraz/lub podnoszeniu cen ponad poziom który pozbawiłby konsumentów korzyści z konkurencji.

2. Grupy i rodzaje wspólnotowych reguł konkurencji

• reguły konkurencji skierowane do przedsiębiorstw - mają na celu przeciwdziałanie zakłócaniu konkurencji w drodze kolektywnych i jednostronnych działań pojedynczych przedsiębiorstw lub ich grup mających swe źródło w autonomii prywatnej, jeśli mogą one mieć wpływ na handel między państwami członkowskimi. (bp. Porozumienia ograniczające konkurencje, nadużywanie dominującej pozycji na rynku)

• reguły konkurencji skierowane do państw - mają na celu przeciwdziałanie zakłuceniu konkurencji przez naruszanie zasady równoprawności uczestników(np. reguły oceny poprawności pomocy państwa, nakaz przekształcania krajowych monopoli handlowych, zasady równego traktowania przedsiębiorstw państwowych i prywatnych)

3. Charakter i rozwój wspólnotowego prawa konkurencji

Tylko niektóre z reguł konkurencji mają bezpośrednie zastosowanie i wywołują skutek bezpośredni(np. art. 81, 82 86 TWE), a więc powodują możliwość powoływania się na nie przez osoby fizyczne i prawne przed sądami państw członkowskich.

Art. 87 nie jest stosowany bezpośrednio przed sądami i urzędami, przed podjęciem działań wykonawczych przez radę lub KE.

Okres kształtowania się reguł konkurencji przypada na okres od lat sześćdziesiątych do pierwszej połowy lat osiemdziesiątych, później były one tylko modyfikowane i udoskonalane. Dopiero wraz z końcem lat dziewięćdziesiątych i powstaniem idei rozszerzenia wspólnoty o dalsze 10 państw, wspólnota zaczęła reguły dalej modernizować.

Rozdział 2: Zakaz praktyk ograniczających konkurencję

1. Praktyki ograniczające konkurencję

• Zakres przedmiotowy

• Porozumienia ograniczające konkurencję - działania grupowe, kolektywne przedsiębiorstw, służące uzyskaniu drogą bilateralnej lub multilateralnej zmowy, władzy rynkowej

• Nadużycie dominującej pozycji na rynku - działania jednostronne przedsiębiorstw, które już mają władzę na rynku nadużywające tej władzy

• Przesłanki wspólne.

• Praktyki te są zakazane tylko przedsiębiorcom

• Pojęcie przedsiębiorstwa interpretuje się na podstawie orzecznictwa ETS- u szeroko

• Przedsiębiorstwo - każda jednostka zaangażowana w działalność gospodarczą, niezależnie od jej statusu prawnego i metod finansowania, niezależnie od tego czy świadczy usługi czy prowadzi działalność produkcyjną, czy działa w kierunku uzyskaniu zysku czy nie itd.

• Przedsiębiorcom w rozumieniu prawa UE może być zarówno osoba fizyczna, osoba prawna a także ułomna osoba prawna

• Są zakazane tylko tedy, kiedy mają wpływ na handel miedzy państwami członkowskimi

• Przesłanka ta jest spełniona nawet, gdy jest potencjalnie możliwe, że praktyka może zakłócić normalne warunki handlu wewnątrz-wspólnotowego

• Nie są odczuwalne jeśli:

• Kiedy wspólny udział w rynku stron nie przekracza 5%

• Całkowity obrót stron nie przekracza 40 milionów €

• Są zakazane tylko wtedy, kiedy zakłócają konkurencje na wspólnym rynku tzn. niezależnie kto i gdzie ich dokonuje niezależnie od tego czy przedsiębiorstwa naruszające reguły są przedsiębiorstwami z UE

• Mają zastosowanie powszechne - do wszelkich gałęzi gospodarki

2. Względny zakaz porozumień ograniczających konkurencję

Zakaz porozumień zawarty w art. 81 TWE obejmuje wszystkie porozumienia ograniczające konkurencje, co powoduje, że takie porozumienia SA nieważne , chyba że kwalifikują się do wyłączenia. Zakaz ten ma charakter indywidualny i względny

• Przesłanki

• Formy kooperacji przedsiębiorstw mogące zakłócić konkurencje - działania grupowe lub kolektywne, dwóch lub więcej przedsiębiorstw nie pozostających wobec siebie w relacjach zależności i podporządkowania czyli:

• Porozumienia miedzy przedsiębiorstwami - wszelkie działania zbiorowe przedsiębiorstw kreujące i egzekwowalne prawnie lub w inny sposób

• Decyzje związków przedsiębiorstw - wszelkie decyzje związków przedsiębiorstw jeśli mają one dla członków charakter obowiązkowy lub quasi wiążący np. statuty tych związków

• Praktyki uzgodnione - zbiorczy stan faktyczny

• Wpływ na handel miedzy państwami członkowskimi

• Kiedy służą eliminacji lub ograniczeniu konkurencji

• Inne zakłócenie konkurencji

• Wpływ ten ma być odczuwalny a jest on odczuwalny wtedy, kiedy porozumienia przekraczają 10% udziału w rynku(porozumienia między konkurentami) lub 15%(porozumienia między nie-konkurentami)<nie stosuje się jeśli ograniczenia stosowane przez porozumienie mają charakter najcięższych>

• Celowe lub powodowane zakłócenia konkurencji na wspólnym rynku

• Albo jest rzeczywistym skutkiem działania grupowego

• Albo jest celem działania

• Przykładowe zakazane porozumienia

• Porozumienia cenowe

• Porozumienia kontyngentowe

• Porozumienia o podziale rynku

• Porozumienia dyskryminacyjne

• Porozumienia wiązane

• Przedmiot zakazu - przedmiotem zakazu mogą być zarówno porozumienia horyzontalne(czyli porozumienia między konkurentami) jak i wertykalne( porozumienia między przedsiębiorstwami działającymi na rożnych szczeblach gospodarki)

• Najcięższe ograniczenia konkurencji

• Kartele cenowe

• Kartele kontyngentowe

• Kartele podziałowe

• Oraz narzucanie cen odsprzedaży

• Skutki naruszenia zakazu - zakaz ma charakter represyjny i bezpośrednio skuteczny, a co za tym idzie nie wymaga żadnego stwierdzenia przez organ, takie stwierdzeni może mieć tylko charakter deklaratoryjny

• Bezpośrednie - bezpośrednim skutkiem jest nieważność takiego porozumienia(tylko w stosunku do porozumień i decyzji związków przedsiębiorstw)

• Pośrednie - jeśli jest to możliwe na podstawie prawa krajowego można dochodzić: zaniechania, odszkodowania, czy zwrotu z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia

3. Wyłączenia spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję

1. Wyłączenie indywidualne - na podstawie konstytutywnej decyzji administracyjnej, wydanej po przeprowadzeniu kontroli wstępnej, mającej na celu stwierdzenie czy zamierzone porozumienie spełnia wszystkie przesłanki zakazu porozumień

2. Wyłączenia grupowe

1. Przesłanki

1. Pozytywne

1. porozumienia powinny służyć wzrostowi efektywności gospodarowania dziś lub w przyszłości, a zwłaszcza prowadzić do poprawy produkcji lub dystrybucji

2. powinny przynosić bezpośrednie korzyści konsumentom, zwłaszcza powodować obniżkę cen

2. negatywne

1. nakładają ograniczenia konkurencji ponad miarę, lub wykraczają poza zasadę proporcjonalności

2. umożliwiają wyłączenie konkurencji na istotnym fragmencie rynku

2. zakres dopuszczalności

1. źródła

1. rozporządzenie 19/65

2. rozporządzenie 2821/71

3. rozporządzenie 1534/91

2. zakres dopuszczalnych wyłączeń grupowych w transporcie wynika z odrębnych reguł

3. kto może dokonać

1. KE wydaje w rozporządzeniu listę postanowień, które nie mogą się znaleźć w porozumieniach (klauzule czarne), oraz inne warunki, które muszą być spełnione, są one uchwalane na czas określony i mogą być zmieniane w razie nagłych zmian okoliczności, które leżały u podstaw ich powstania

2. KE może z własnej inicjatyw lub na wniosek pozbawiać przywileju wyłączenia konkretne wyłączone grupowo porozumienie jeśli stwierdzi, że wywołuje skutki niezgodne z przepisami

4. Przykłady horyzontalnych wyłączeń

1. -te porozumienia, które komisja wyłączyła spod zakresu porozumień ograniczających konkurencję

1. Porozumienia o specjalizacji jednostronnej, na mocy których jjedna ze stron rezygnuje z produkcji i zobowiązuje się je nabywać od konkurenta, druga strona natomiast zobowiązuje się je produkować i sprzedawać

2. Porozumienia o specjalizacji wzajemnej, to samo co wyżej tylko wielostronnie

3. Porozumienia o wspólnej produkcji,

2. Grupowe wyłączenia porozumień badawczo rozwojowych

1. Wspólne prace badawczo rozwojowe w dziedzinie produktów i technologii

2. Wspólne wykorzystywanie prac badawczo rozwojowych w dziedzinie produktów i technologii

3. Wspólne prace badawczo rozwojowe w dziedzinie produktów i technologii z wyłączeniem wspólnego korzystania z wyników prac

5. Przykłady wyłączeń wertykalnych

1. Porozumienia zawierane między dwoma lub większa ilością przedsiębiorstw, z których każde działa w ramach porozumienia na różnym szczeblu łańcucha produkcji lub dystrybucji zgodnie, z którymi strony mogą kupować, odsprzedawać sprzedawać, określone dobra i usługi

2. Wyłączone porozumienia wertykalne w sektorze pojazdów samochodowych

6. Wyłączone porozumienia dotyczące transferu technologii

7. Sektorowe wyłączenia grupowe

4. Bezwzględny zakaz nadużywania pozycji dominującej

Nadużycie dominującej pozycji występuje wtedy kiedy jedno przedsiębiorstwo dysponujące władzą rynkową w drodze jednostronnych działań dokonuje nadużyć na rynku lub jego istotnej części. Zakaz nadużywania pozycji jest zakazem bezwzględnym o charakterze represyjnym i skutecznym bezpośrednio W trybie rozporządzeń lub decyzji KE w drodze rozporządzeń lub decyzji może uznać dane zachowanie za obiektywnie uzasadnione a co za tym idzie za legalne

Przesłanki:

• Dane przedsiębiorstwo lub grupa przedsiębiorstw ma dominująca pozycje na rynku

• Pojecie rynku właściwego/Relewantnego

• Rynek relewantny produktowo- jest to rynek określonych dóbr i usług kryteria: wymienialność i substytutywność)

• Rynek relewantny geograficznie - jest to obszar zbytu dóbr i usług

• Rynek relewantny czasowo - rynek wyznaczony porą roku

• Pojecie dominującej pozycji

• Monopol ustawowy, monopol faktyczny, quasi monopol

• Bezwzględny udział w rynku utrzymywany przez dłuższy czas

• Czynniki wskazujące na dominacje rynkową - kreujące bezpośrednio lub pośrednio bariery rynkowe

• Kolektywna pozycja dominująca - pozycje dominującą na rynku może zajmować jedno przedsiębiorstwo lub kilka przedsiębiorstw działających jako grupa, w tym drugim przypadku jest konieczne udowodnienie ich formalnej niezależności i strukturalnych związków gospodarczych

• Nadużywa pozycji dominującej - prawo nie zakazuje posiadania lecz naruszania dominującej pozycji na rynku, które to może nastąpić

• Narzucanie uciążliwych cen i warunków

• Stosowanie zróżnicowanych warunków wobec różnych kontrahentów

• Zobowiązanie do nabycia świadczeń dodatkowych czy niezwiązanych z przedmiotem transakcji

• Rodzaje nadużyć

• Redukowanie lub utrudnianie skutecznej konkurencji

• Wyzyskiwanie partnerów rynkowych (praktyki eksploatacyjne)

• Wyeliminowanie konkurencji poprzez koncentrację(praktyki strukturalne )

• Nadużycie to ma wpływ na handel miedzy państwami członkowskimi

5. Reguły stosowania

organem zobowiązanym do czuwania nad stosowaniem reguł konkurencji jest Komisja Europejska która:

• Wszczyna postępowanie w sprawach naruszenia tych reguł i proponuje środki do jego zaprzestania

• W razie nieprzespania naruszenia wydaje uzasadnioną decyzję, którą może opublikować, oraz może upoważnić państwa członkowskie do przyjecia określonych środków zaradczych

Rozporządzenie 17.62 - dualny system stosowania art. 81 i 82 TWE

Komisja ma wszelkie uprawnienia do stosowania tych artykułów, również w zakresie wprowadzania wyłączeń

Organy ochrony konkurencji i sądy państw członkowskich tylko stosowanie art. 81 ust. 1 i 2 oraz art. 82

Rozporządzenie 1/2003- system zdecentralizowanego stosowania art. 81 i 82

Rozszerzenie - art. 81 ust 3 może być stosowany bezpośrednio przez organy ochrony konkurencji i sądy państw członkowskich, oraz likwidacja obowiązku zgłoszeń porozumień KE jako warunku uzyskania wyłączenia

Wszystkie porozumienia z art. 81 ust 2 i 3 oraz 82 są zakazane a te z art. 81 ust 3 są dozwolone

Ciężar dowodu spoczywa na stronie lub organie zarzucającym ich naruszenie (art. 81 ust 1 i 2 oraz art. 82) natomiast w stosunku do art. 81 ust 3 ciężar dowodu spoczywaa na przedsiębiorstwach lub ich związkach

Podmioty uprawnione do stosowania:

1. KE

2. organy ochrony konkurencji państw członkowskich - organy te mogą wydawać decyzje nakazujące zaniechania naruszenia art. 81 i 82, akceptować zobowiązania przedsiębiorstw, zarządzać środki tymczasowe oraz nakładać kary pieniężne a także wydawać decyzje nie stwierdzające istnienie praktyk ograniczających konkurencję

3. sądy krajowe

reguły generalne:

1. organ ochrony konkurencji państwa członkowskiego nie może wydawać decyzji sprzecznej z decyzja wcześniej wydaną przez KE

2. sąd krajowy, prowadzący postępowanie w sprawie praktyk ograniczających konkurencję nie może wydać wyroku sprzecznego z decyzje wcześniej wydaną przez komisję

3. sąd krajowy winien unikać wydania orzeczenia, które może być sprzeczne z dopiero co rozważaną decyzję KE

Komisja

W nowym systemie komisja będzie się zajmowała tylko najcięższymi przypadkami i takich sytuacjach będzie mogła

1. nakazać zaniechać

2. uczynić wiążącym zobowiązanie przedsiębiorstw podjęte w związku z zamiarem KE wydania decyzji

3. wyjątkowo może w drodze decyzji nie stwierdzić naruszenia

4. zastosować środki tymczasowe

5. nałożyć kary pieniężne i okresowe kary pieniężne

postępowanie

1. postępowanie wszczyna KE z własnej inicjatywy lub na wniosek osoby pokrzywdzonej

2. w postępowaniu dowodowym KE ma prawo żądać od przedsiębiorstw informacji, przesłuchiwać osoba także przeprowadzać kontrolę pomieszczeń firmowych i innych

3. przed wydaniem wyroku KE musi wysłuchać strony

sądowa kontrola decyzji KE

odbywa się na podstawie ogólnej skargi na postanowienia Klub na podstawie art. 31 rozporządzenia 1/2003

Rozdział 3: Przeciwdziałanie nadmiernej koncentracji

1. Prawne podstawy przeciwdziałania nadmiernej koncentracji

rozporządzenie Rady 139/2004 w sprawie kontroli przedsiębiorstw

postanowienia:

1. zakres podmiotowy tej kontroli

2. kryteria wyłącznej kompetencji KE oraz mechanizm przekazywania sobie spraw między KE a państwami członkowskimi

3. kryteria wstępnej i ostatecznej ewolucji koncentracji

4. zasady, przebieg i decyzje podejmowane w ramach postępowania w ramach koncentracji

2. Przedmiot kontroli

Przedmiotowy zakres zastosowania:

• fuzje - połączenia dwóch lub więcej niezależnych przedsiębiorstw lub ich części przedmiotem kontroli są fuzje:

• horyzontalne - połączenia między aktualnymi konkurentami działającymi na tym samym rynku

• wertykalne - połączenia firm działających na różnych szczeblach łańcucha gospodarczego

• konglomeratowi - połączenia firm działających na różnych rynkach

• przejmowanie przez jednych kontroli nad drugimi w tym tworzenie wspólnych przedsiębiorstw

• formy przejęcia

• samodzielne przejecie kontroli - firma/firmy przejmujące kontrolę prowadzą już wspólną kontrolę

• wspólne przejecie kontroli

• przejęcie kontroli może nastąpić przez

• nabycie całego kapitału

• nabycie majątku

• źródłem kontroli może być

• prawo własności lub użytkowania części lub całości przedsiębiorstwa

• prawa do umowy przyznające decydujący wpływ na skład, głosowanie lub decyzję organów przedsiębiorstwa

• kontrola bezpośrednia i pośrednia

• kontrola bezpośrednia - sprawują osoby lub przedsiębiorstwa, które są posiadaczami praw lub upoważnionymi do korzystania z tych praw w drodze umowy

• kontrola pośrednia - czyli przypadki kiedy osoby lub przedsiębiorstwa nie mając powyższych uprawnień mają władze do wykonywania z nich wypływających

• Przedsiębiorstwa wspólne - czyli sytuacja w której dwa lub więcej niezależnych firm przejmuje wspólnie kontrolę na inną firmą

3. Zbieg kontroli i właściwość organów kontroli

Właściwość jurysdykcji WE dotyczy tylko takich koncentracji, które mają charakter wspólnotowy. Natomiast do podejmowania decyzji właściwa jest KE. Państwa mogą tylko podejmować środki zgodne z prawem UE, dla ochrony uprawnionych interesów

Przedmiotem zainteresowania wspólnoty są tylko te koncentracje, które przekraczają określone progi:

• 5 mld € całkowitego obrotu światowego

• 250 mil € całkowitego obrotu wspólnotowego

a także takie które tych progów nie osiągają jednak:

1. łączny globalny obrót światowy przekracza 2,5 mld €

2. w każdym z przynajmniej 3 państw przekracza 100 mil €

3. w każdym z przynajmniej 3 państw łączny globalny obrót wynosi powyżej 25 mln €

4. globalny obrót w ramach WE przekracza 100 mln €

Wzajemne przekazywanie sobie spraw

1. KE może przekazać zgłoszone jej koncentrację o wymiarze wspólnotowym właściwemu organowi państwa członkowskiego, do rozpatrzenia na podstawie prawa krajowego, jeśli o przekazanie organ taki wystąpił

2. jedno lub więcej państw może wystąpić do KE o zbadanie koncentracji nie mającej wymiaru wspólnotowego, zagrażającej jednak swobodzie konkurencji na terenie jednego lub więcej państw

4. Kryteria kontroli

Nowe ujecie kryteriów ochrony konkurencji uzależnia decyzję KE od stwierdzenia czy badana koncentracja prowadzi do skutków antykonkurencyjnych. Na gruncie nowego systemu nie będą zakazane koncentracje bagatelne. Podobnie jak przy art. 82 komisja będzie też musiała wyznaczyć rynek właściwy

Szczególne kryteria(KE musi przy ocenie brać pod uwagę):

1. konieczność utrzymania i rozwoju konkurencji, a zwłaszcza konkurencyjnej struktury rynku oraz aktualnej i potencjalnej konkurencji między przedsiębiorcami

2. pozycja rynkowa, siła gospodarcza i finansowa, możliwości wyborów dostawców i odbiorców, dostęp do rynków zbytu i zaopatrzenia, rozwój popytu i podaży, itp. Koncentracji

koncentracje mogą prowadzić skutki anty-konkurencyjne:

• przez likwidację znaczącej presji konkurencji na jedno lub więcej przedsiębiorstw, które przez to powyższy swoje udziały w rynku bez konieczności koordynacji swoich zachowań

• przez taką zmianę czynników konkurencji, które powodują, że przedsiębiorstwa, które o tej pory koordynować swoich działań, a teraz są w stanie szkodzić konkurencji

5. Zasady i przebieg postępowania

podstawowe zasady

• zasada kontroli prewencyjnej - która wyraża się przede wszystkim w obowiązku zgłoszenia koncentracji, oraz jej zawieszeniu aż do końca postępowania, obowiązek zgłoszenia ciąży na:

• w przypadku połączenia wspólnie na wszystkich uczestnikach

• w przypadku przejęcia wspólnej kontroli, wspólnie na stronach przejmujących kontrolę

• w pozostałych [przypadkach na podmiocie przejmującym

• zasada dwufazowości - składa się z badania wstępnego i zasadniczego

• I faza - służy zbadaniu czy dana koncentracja jest dopuszczalna. Możliwe rozstrzygnięcia:

• Decyzja o niestosowalności rozporządzenia do tej koncentracji

• Decyzja o zasadniczej zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem

• Decyzja o wszczęciu postępowania zasadniczego

• Decyzja o zasadniczej zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem

Rozdział 4: Państwa członkowskie, a państwowe monopole handlowe i przedsiebuorstwa publiczne

1. Nakaz przekształcania państwowych monopoli handlowych w obrocie towarowym

Nakaz przekształcania, państwowych monopoli handlowych, dotyczy podmiotów, które mają charakter państwowy w rozumieniu, nie tyle ustrojowym co funkcjonalnym.(czyli podmiotom, którym państwo w sferze obrotu towarami przyznaje szczególne uprawnienia).

Przedmiotem zakazu są państwowe monopole handlowe, a więc prawa nie tylko związane bezpośrednio z działalnością handlową, ale także monopole które choćby pośrednio wywierać wpływ na handel między państwami członkowskimi.

TWE nie nakazuje likwidacji państwowych monopoli handlowych tylko przekształcenie ich w taki sposób aby odpowiadały warunkom wspólnego rynku.

Przedmiotem przekształcenia są z reguły: prawa wyłączne, struktura podmiotu

2. Państwowe monopole finansowe i usługowe oraz przedsiębiorstwa publiczne a reguły konkurencji(art. 86 TWE)

art. 86 jest adresowany do państw członkowskich i zakazuje on państwom członkowskim wydawanie lub utrzymywanie w mocy jakichkolwiek środków sprzecznych z TWE, a skierowanych do przedsiębiorstw publicznych. Pojęcie środków zawarte w tym artykule musi być rozumiane bardzo szeroko(akty prawa publicznego, prywatnego, działania faktyczne). Ust. 2 tego art. Zawiera natomiast szczególne wyłączenia spod przepisów reguł konkurencji dla państwowych monopoli handlowych.

Przedsiębiorstwa publiczne

• Przedsiębiorstwo publiczne lub przedsiębiorstwa, którym przyznano prawa specjalne wyłączne

• Przedsiębiorstwa, którym powierzono świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, lub które mają charakter monopolu skarbowego

Przedsiębiorstwo publiczne sensu stricte - każde przedsiębiorstwo, na które władze publiczne, mogą bezpośrednio lub pośrednio wywierać wpływ na mocy prawa własności, finansowego uczestnictwa, lub na mocy zasad którym przedsiębiorstwo podlega

Przedsiębiorstwo którym przyznano specjalne lub wyłączne prawa - przez te prawa rozumiemy sytuacje kiedy indywidualnym przedsiębiorcom przyznawane są w trybie wyłącznym uprawnienia, które z jednej strony - sprawiają że przedsiębiorstwa te uzyskuje specjalną pozycję na rynku, a po drugie - przedsiębiorstwa te podlegają wpływowi władzy publicznej jakiego nie ma ona na inne przedsiębiorstwa.

Charakter monopolu handlowego mają przedsiębiorstwa, którym państwo przyznało pozycję monopolistyczną w celu zapewnienia budżetowi publicznemu szczególnych wpływów.

Szczególne wyłączenia

Przedsiębiorstwa, którym powierzono świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, lub które mają charakter monopolu skarbowego

Jeśli stosowanie reguł konkurencji powoduje niemożność lub trudnienie im wykonywania ich zadań szczególnych

Przesłanki:

1. jeśli nie mają wpływu na handel- wpływ na handel w ogólne a nie tylko wpływ na handel określonymi produktami

2. Interes wspólnoty - wynika z celów i zasad wspólnoty europejskiej, nie można zakazać wyłączenia w przypadku niezachowania pojedynczego interesu wspólnoty.

3. Uprawnienia komisji do egzekwowania przestrzegania art. 86 ust 1 i 2

KE jest szczególnie uprawniona i zobowiązana do czuwania nad przestrzeganiem art. 86 i w tym zakresie do stosowania zarówno przepisów represyjnych jak i prewencyjnych(wydawanie dyrektyw i decyzji )

1

19

---