Tomasz Burnos

III MC

Temat:

Nastawy automatyki chłodniczej - TZR

1. Czynności obsługowe TZR.

Aby TZR mechaniczny prawidłowo funkcjonował należy właściwie go zamontować do parownika. Poza nielicznymi przypadkami zawory te mogą pracować w dowolnym położeniu, a ich połączenie z instalacją w układzie prostym lub kątowym realizowane jest przez łączniki o małych wydajnościach chłodniczych. Czujniki TZR montowane są do górnej części poziomego odcinka rury odlotowej dla średnicy do 20 mm, z buku rury dla średnic 20 - 35 mm. Działanie zaworu związane jest również z jego właściwym doborem pod względem zgodności z zastosowanym czynnikiem, zakresem temperatur i występującym ewentualnie punktem MOP. Duże znaczenie ma także wydajność zaworu i ustawienie przegrzania pokrętłem otwarcia zgodnie z teorią MSS.

Ustawienia przegrzania początku otwarcia TZR regulujemy gdy :

• adaptujemy nowy lub używany zawór

• po naprawie starego zaworu

Regulację możemy wykonać :

• zgodnie z zaleceniami producenta i uwagami podanymi w instrukcji

• za pomocą stanowiska woda - lód

• za pomocą dokładnego termometru o małej inercji umieszczonego w sąsiedztwie czujnika zaworu

• na podstawie parametrów na ssaniu sprężarki

• za pomocą oceny przegrzania na podstawie oszronienia parownika

Przyczyny szronienia TZR :

• zbyt mała ilość czynnika w obiegu

• wilgoć w układzie chłodniczym

• zabrudzony filtr (dławienie)

Oprócz tego obsługa TZR obejmuje :

• okresowe czyszczenie wkładów filtracyjnych

• sprawdzanie zamocowania czujnika

• sprawdzanie szczelności

2. Stanowisko regulacyjne woda - lód do regulacji przegrzania TZR.

1 - TZR

2 - czujnik TZR

3 - butla

4 - zawór dławiący

5 - zawór odcinający

6 - manometr

W pewnych sytuacjach łączących się z montażem TZR o nieznanym ustawieniu, wykonanie prostego stanowiska woda - lód może być pomocne do określenia lub regulacji przegrzania TZR.

Polega to na podłączeniu TZR z instalacją sprężonego powietrza o ciśnieniu p = 5 - 10 bar wylotu zaworu do manometru i wprowadzeniu czujnika zaworu do naczynia zawierającego wodę z lodem. W celu ustawienia przegrzania TZR otwieramy minimalnie zawór dławiący a następnie regulujemy tak zawór TZR aby ciśnienie na manometrze wynosiło p = 0,17 MPa, a jeśli manometr jest wyposażony w skalę temperatur to powinien wskazywać 4 K.

3. MSS

Doświadczenia wykazały, że podczas obniżania przegrzania statycznego proces wrzenia w końcowej części parownika zaczyna być niestabilny charakteryzując się cyklicznym przelewaniem parownika i jego osuszaniem. Istnieć musi zatem pewna minimalne przegrzanie statyczne przy którym przepływ czynnika ma jeszcze charakter stabilny i które określone zostało jako Minimalny Sygnał Stabilny MSS zawory termostatycznego. Wartość MSS uzależniona jest od obciążenia cieplnego parownika.

MSS - krzywa minimalnego statycznego sygnału

a - mniejszy zawór termostatyczny o przegrzaniu statycznym równym t₁

b - większy zawór termostatyczny o przegrzaniu statycznym równym t₂ (wystąpienie niestabilnej pracy w dużym zakresie obciążeń cieplnych)

c - zawór termostatyczny o wielkości jak dla b, ale o przegrzaniu t₃ (w całym zakresie przegrzania większa od MSS, praca stabilna ale wydajność parownika nie jest maksymalna)

t₄ - przegrzanie całkowite zaworu a dobrznego i ustawionego optymalnie dla obciążenia Ø_1.

4. MOP

a - krzywa nasycenia czynnika roboczego, przedstawia oddziaływanie sygnału ciśnienia parowania poddanego wewnętrznemu lub zewnętrznemu wyrównaniu ciśnienia

b - krzywa łącznego oddziaływania ciśnienia parowania i stałego wstępnego napięcia sprężyny regulacyjnej t_s

c - krzywa nasycenia czynnika w czujniku

Wobec faktu nieznacznego wzrostu ciśnienia przegrzewającej się pary w czujniku wyrażonego pochyleniem się krzywej c każdy wzrost ciśnienia w czujniku powyżej ciśnienia p_o= MOP powoduje zamknięcie zaworu. Oznaczenie MOP stosowane jest przez firmę Danfoss i jest skrótem określającym maksymalne ciśnienie pracy zaworu (Maximum Opening Pressure)

5. Wykresy zaworu z MOP i bez MOP

Bez MOP Z MOP

1 - krzywa nasycenie czynnika chłodniczego

2 - krzywa łącznego ciśnienia czynnika chłodniczego i sprężyny

3 - krzywa nasycenia czynnika w czujniku

4 - krzywa ciśnienia w czujniku po przejściu fazowym

p_s - wstępne ciśnienie sprężyny

t_s - przegrzanie statyczne

p_MOP - max ciśnienie parowania

t₂ - temperatura zaniku

Mieszanina azeotropowa - mieszanina cieczy wrząca w stałej temperaturze bez zmiany składu chemicznego. Mieszaniny azeotropowe tworzą lotne ciecze skrajnie odbiegające od stanu doskonałego. Dla takich cieczy krzywe równowagi ciecz para wykazuje maksima lub minima w których ciecz i para mają jednakowy skład.

Ładunek zanikowy - określenie to odnosi się do czynnika umieszczonego w czujniku TZR. O ile w takim czujniku może zaistnieć sytuacja, że podczas pracy w temperaturze odpowiadającej punktowi D na krzywej C odparuje ostatnio kropla czynnika stanowiącego ładunek czujnika (para sucha) wówczas możemy powiedzieć że mamy do czynienia z TZR z tzw. Ładunkiem zanikowym.

---