MAGNETOTERAPIA - MAGNETRONIC

Charakterystyczną cechą pola magnetycznego jest przenikanie przez wszystkie struktury ustroju. Pole magnetyczne wpływa na potencjał błony komórkowej, powoduje wzmożenie wymiany jonów, stymuluje reakcje biochemiczne związane także z udziałem hormonów i enzymów, usprawnia ono krążenie obwodowe krwi, powoduje lepsze zaopatrzenie tkanek w tlen. W aparatach wytwarzane jest pole magnetyczne o częstotliwości 50 Hz, natężenie pola nie przekracza 10 mili tesli (mT - jest to jednostka indukcji magnetycznej). Czas zabiegu od 5 do 60 minut, ilość zabiegów w serii od 5 do 15. Wykonuje się pierwsze kilka codziennie, następnie co drugi dzień albo 2 razy w tygodniu. Nie powinno się wykonywać zabiegów w późnych godzinach popołudniowych ponieważ zaburzają sen.

Stosowane częstotliwości:

• stany ostre od 1 do 5 Hz

• stany podostre od 5 do 20 Hz

• stany przewlekłe od 20 do 50 Hz

Stosowane natężenia pola:

• stany ostre poniżej 3 mT

• stany podostre do 5 mT

• stany przewlekłe powyżej 5 mT

Wskazania:

• złamania kości

• zaburzenia krążenia obwodowego

• stany zapalne

• stany bólowe

• trudno gojące rany

Przeciwwskazania:

• ciąża

• nowotwory

• gruźlica

• miażdżyca

• niewydolność krążenia (ostra)

• grypa

• ostre infekcje wirusowe, bakteryjne i grzybicze

• obecność implantów elektronicznych

Magnetoterapię można łączyć z innymi zabiegami fizykoterapeutycznymi.

KRIOCHIRURGIA I KRIOTERAPIA

Kriochirurgia polega na celowym i kontrolowanym niszczeniu tkanek w skutek ich zamrożenia.

Krioterapia to zabieg polegający na chwilowym zamrożeniu stawu lub innej okolicy ciała.

KRIOCHIRURGIA

Kriochirurgia jest zabiegiem:

• bezbolesnym bo zimno blokuje zakończenia nerwów czuciowych

• bezkrwawym ponieważ nie dochodzi do przerwania tkanek a w naczyniach wytwarzają się skrzepy które blokują wypływ krwi

• mało agresywnym ponieważ następuje powierzchowne ruszenie tkanek bez uszkodzenie struktur głębszych

Temperatura na elektrodzie wynosi -90 stopni C, elektrody mają różną wielkość od 1 do 20mm. Przy tej temperaturze następuje szybkie zamrożenie płynów wewnątrz komórki i na zewnątrz komórki. Im większa szybkość zamrażania tym większa ilość powstawania kryształków lodu o mniejszych rozmiarach. Szok termiczny komórki polega na:

• zaniku ruchomości protoplazmy

• uszkodzeniu błony komórkowej

• rozwarstwieniu błon komórkowych

• pęknięciu sieci endoplazmy

• zachamowaniu przepływu krwi

Przed każdym zabiegiem zmianę skórną dezynfekuje się spirytusem, głębsze zmiany znieczula się roztworem lignocainy, ponieważ w trakcie zabiegu pacjent może odczuwać ból. Czas zabiegu w zależności od zmian chorobowych wynosi od kilku do kilkudziesięciu sekund. Po upływie kilku minut w miejscu zamrożenia następuje obrzęk, po kilkudziesięciu minutach pojawia się wysięk surowiczy lub formuje się pęcherz z płynem. Po 10 dniach powstaje strup który utrzymuje się do 2-3 tygodni, następnie odpada pozostawiając niewielką bliznę. Zabiegi te praktycznie nie obarczają chorego, mogą być stosowane w każdym wieku i w każdym stanie chorobowym zarówno u ludzi z niewydolnością krążenia i niewydolnością oddechową, z cukrzycą, gruźlicą i innymi chorobami, które są przeciwwskazaniem przy klasycznych zabiegach chirurgicznych.

Wskazania:

• nowotwory łagodne

• niektóre nowotwory złośliwe trudnodostępne

• choroby nosa, gardła i krtani

Wskazania dermatologiczne:

• brodawki

• przerosłe gruczoły łojowe

• opryszczka

• naczyniaki

KRIOTERAPIA

Wpływ zimna na organizm: Reakcje na zimno są miejscowe i ogólne, nasilenie odczynu zależy od różnicy między temperaturą ciała a temperaturą stosowanego bodźca zimnego. Obniżenie temperatury otoczenia do wartości niższych od obojętnego punktu cieplnego (36,6 C) uruchamia mechanizm regulacji cieplnej ustroju mający na celu zmniejszenie utraty ciepła. Następuje wtedy:

• skurcz naczyń krwionośnych skóry i tkanki podskórnej, zmniejsza się przepływ krwi przez co ogranicza oddawanie ciepła otoczeniu

• drżenie z zimna czyli mimowolne skurcze mięśni których praca jest źródłem energii cieplnej

• zwiększenie przemiany materii mające na celu wyrównanie utraty ciepła

• zwolnienie i pogłębienie oddechu

• zahamowanie wydalania potu

• wzmożenie czynności wydzielniczej nerek

Zabiegi o bardzo niskiej temperaturze powodują:

• podwyższenie progu czucia bólu (działanie przeciwbólowe)

• zmniejszenie pobudliwości włókien nerwowych

• obniżenie napięcia mięśni

• działanie przeciwzapalne i przeciwobrzękowe

Zabieg krioterapii trwa od 1 do 3 minut i może być powtarzany 3-krotnie w ciągu dnia. W trakcie oziębiania i po jego zakończeniu pacjent powinien wykonywać intensywne ćwiczenia ruchowe. Zabiegi wykonuje się ruchem okrężnym aby uniknąć grożącego odmrożenia przy punktowym działaniu strumienia zimnego powietrza.

Wskazania:

• stany po urazach i przeciążeniach (5 dnie po urazie, nie wcześniej)

• obrzęk po złamaniu kości

• zwichnięcia

• skręcenia stawów

• ostre zapalenie tkanek miękkich i okołostawowych

• choroby goźćowe

• stany wzmożonego napięcia mięśni

Przeciwwskazania:

• zapalenie miedniczek nerkowych i pęcherza

• stany wyniszczenia i osłabienia

• zaburzenia w krążeniu obwodowym

• odmroziny

Ogólne zabiegi zimne - w kriokomorach.

Czas zabiegu od 1 do 4 minut, przeciętnie 3 minuty, chory w pozycji stojącej, przez takie oziębienie uzyskuje się zmniejszenie lub zniesienie bólu oraz zwiększenie ruchomości stawów, pacjent po wyjściu z komory udaje się na sale gimnastyczną. Ogólne zabiegi zimne to obniżenie temperatury ustroju czyli hipotermia. Ciało człowieka poddaje się działaniu niskiej temperatury około -110 C.

BALNEOLOGIA

Dział fizykoterapii w którym wykorzystana będzie woda zwykła, woda mineralna, borowina, parafina do celów leczniczych.

Termoregulacja ustroju dzieli się na regulację:

• chemiczną

• fizyczną

Człowiek jest istotą stałocieplną, czyli organizm ma zdolność utrzymywania stałej temperatury od której zależy przebieg jego czynności. Jako normalną temperaturę umownie przyjęto temperaturę mierzoną w dole pachowym i wynosi ona 36,6 C. Temperatura skóry w różnych jej okolicach różni się znacznie od przeciętnej temperatury. W okolicach kolan i podudzi 31C, dłoni i nadgarstków 28C, łokcia 32C, a wnętrze człowieka 37C. Aby utrzymać stałą temperaturę w ustroju ludzkim zachodzi szereg reakcji dzięki mechanizmom regulującym ogólnie nazywanych termoregulacją.

Termoregulacja chemiczna chroni nas przed nadmiernym wychłodzeniem organizmu:

• przez skurcz naczyń krwionośnych skóry

• zwiększenie przemiany materii

• drżenie krótkich mięśni przykręgosłupowych

• skurcz gruczołów potowych i łojowych

Termoregulacja fizyczna polega na obronie organizmu przed nadmiernym przegrzaniem. W warunkach wysokiej temperatury lub intensywnych zabiegów cieplnych, w których oddawanie ciepła jest ograniczone zostaje uruchomiony mechanizm regulacji cieplnej zapobiegający przegrzaniu czyli:

• pocenie się

• rozszerzenie naczyń krwionośnych

• zwolnienie przemiany materii

Człowiek przebywający w wysokiej temperaturze i wykonujący pracę wydziela około 2 litrów potu na godzinę. Następuje konieczność uzupełnienia wypoconej wody sokami i wodami mineralnymi.

Człowiek nagi w temperaturze pokojowej traci ciepło przez:

• promieniowanie 60%

• odparowanie potu 25%

• przewodzenie do powietrza 12%

• przewodzenie do przedmiotów 3%

Regulacja temperatury ciała zanurzonego w wodzie przebiega inaczej. Każda porcja wody przylegająca do ciała absorbuje większe ilości ciepła niż z powietrza a utrata powietrza do zimnej wody jest 250 razy większa niż do powietrza. Przegrzanie organizmu w wodzie następuje szybciej gdyż nie zachodzi oddawanie ciepła przez promieniowanie i odparowanie potu.

Wpływ ciepła na organizm zależy od następujących czynników:

• od natężenie bodźca tzn. różnicy między temperaturą bodźca a temperaturą ciała

• okoliczności fizycznych towarzyszących działaniu bodźca (suchość lub wilgotność powietrza)

• od czasu działania bodźca

• od możliwości termoregulacji naszego ustroju

• od zmiany natężenia bodźca w czasie

• od powierzchni ciała na którą bodziec działa

• od właściwości fizycznych środowiska wchodzącego w bezpośredni kontakt ze skórą:

• przewodnictwo cieplne danego środowiska

• ciepła właściwego danego środowiska

• pojemności cieplnej

odczyn ustroju na bodźce cieplne może być miejscowy (rumień cieplny, rozszerzenie naczyń krwionośnych i limfatycznych, działanie przeciwbólowe, zmniejszenie napięcia mięśniowego) lub ogólny (podwyższenie ogólnej ciepłoty ciała, przyspieszenie tętna, przyspieszenie ilości oddechów, odwodnienie ustroju, przejściowe obniżenie ciśnienia krwi, zwolnienie napięcia mięśni, przejściowy spadek wagi ciała)

ZABIEGI CIEPLNE PRZY UŻYCIU CIEPŁEGO POWIETRZA

Łaźnia sucha szafkowa.

To specjalna szafka, w której pacjent siedzi a głowa wystaje na zewnątrz, powietrze jest ogrzane grzejnikami elektrycznymi do temperatury 60-80C, czas zabiegu 15-20 minut.

Łaźnia sucha rzymska.

To specjalne pomieszczenie z drewnianymi ławami ustawionymi schodkowo co umożliwia osobie nagrzewanej dobranie odpowiedniej temperatury. Temperatura w pomieszczeniach 40-60C, w pomieszczeniu znajduje się kran z zimną wodą służącą do okładów na serce i zmywania twarzy. Po grzaniu pacjent poddaje się letniej kąpieli.

Sauna.

To specjalne pomieszczenie z ławkami ustawionymi schodkowo. Jest to kąpiel w gorącym powietrzu o nieznacznej wilgotności. Piec sauny to grzałki elektryczne ogrzewające kamienie umieszczone na nich do około 200C. Dają one ciepło otoczeniu a w trakcie kąpieli polewa się je sporadycznie wodą. Pacjent intensywnie się poci. Temperatura jego ciała może wzrosnąć o 1-2C. Sauna ma dwie fazy: nagrzewania i ochładzania. Każda faza trwa od 5 do 12 minut. Łączny czas do 25 minut.

Wskazania:

• przewlekłe schorzenia gośćcowe

• choroba zwyrodnieniowa stawów

• zaburzenia krążenia obwodowego

• otyłość

Przeciwwskazania:

• niewydolność krążenia

• nadciśnienie

• rak

• gruźlica

• ciąża

• choroby wrzodowe żołądka i dwunastnicy

• zaburzenia w wydzielaniu potu

• alkoholizm

• narkomania

ZABIEGI CIEPLNE MIEJSCOWE

Zabiegi parowe miejscowe.

Wykonywane w kamerach parowych których wielkość i kształt dostosowany jest do kończyn. Para doprowadzana jest rurkami pod ciśnieniem około 1 atmosfery o temperaturze około 80C. Czas zabiegu 15-30 minut. Po zabiegu można stosować masaże i gimnastykę.

Wskazania:

• przewlekłe stany zapalne układu kostno mięśniowego

• stany pourazowe

Wilgotne zawijania i okłady z wełny parowanej.

Zastosowane jako metoda lecznicza w chorobie Heinego-Medina. Stosowane także w przykurczach mięśniowych i stawowych, w obwodowych porażeniach nerwów kończyn dolnych i górnych. Skóra musi być sucha bez uszkodzeń i zadrapań.

PARAFINOWANIE

Parafinę otrzymuje się z destylacji ropy naftowej, jest ona węglowodorem nienasyconym, jest substancją stałą, bezwonną, chemicznie czystą, której punkt topnienia wynosi 52C. Parafina ma dużą pojemność cieplną a małe przewodnictwo dlatego powoli oddaje ciepło. Parafina jest substancją kruchą. Aby zmniejszyć jej kruchość do przygotowania okładów dodaje się olej parafinowy ( na 1 kg parafiny- 20 do 40g oleju).

Parafinę rozpuszcza się w specjalnych urządzeniach zwanych kuchniami parafinowymi. Są to pojemniki o podwójnych ścianach, między którymi jest olej (specjalny) i specjalne grzałki podgrzewają olej a on ogrzewa ścianki pojemnika którym jest parafina. Kuchnie posiadają termoregulator utrzymujący temperaturę topnienia.

Parafina może być używana wielokrotnie dodając do używanej co jakiś czas świeżej aby zachowała swoje właściwości. Parafina ulega zanieczyszczeniu potem, włosami, naskórkiem. Można ją czyścić mieszając z gorącą wodą i podgrzewając do temperatury około 90C. Zanieczyszczenia opadną na dno a parafina jako ciało oleiste uniesie się na powierzchnię wody.

Technika zabiegów:

• przed zabiegiem sprawdzić czy chory nie ma zaburzeń czucia

• skóra powinna być czysta i sucha, bez zadrapań i owrzodzeń, jeśli jest owłosiona posmarować olejem parafinowym lub wazeliną

Zabiegi:

1. okłady

2. pędzlowanie

3. kąpiele

Ad 1.

Wylewanie na tacki albo brytfanki warstwy parafiny o grubości około 2 cm, odczekanie na zastygnięcie wierzchniej warstwy, okrojenie brzegów, wyłożenie jej na folię i przyłożenie bezpośrednio na ciało pacjenta, przykrycie folią i kocem, czas zabiegu 20 minut.

Ad 2.

Jest to nakładanie parafiny warstwami używając płaskiego pędzla, grubość warstwy od 1 do 2 cm, zawija się folią i kocem.

Ad 3.

Jest to zanurzanie kilkunastokrotne kończyn w parafinę aby utworzyć odpowiednią warstwę (skarpetka, rękawiczka). Po nałożeniu parafiny okład zawijamy folią i przykrywamy kocem, czas zabiegu 15-20 minut.

Wskazania:

• ostre i podosre reumatoidalne zapalenie stawów

• blizny i zrosty pooperacyjne

• choroby obwodowego układu nerwowego

• stany pourazowe nie grożące wylewem

Przeciwwskazania:

• ostre stany chorobowe (gorączka)

• gruźlica

• rak

• ciąża

• owrzodzenia skóry i zmiany wypryskowe

• panie po menopauzie

• osteoporoza

Działanie parafiny:

• usprawnienie krążenie w naczyniach włosowatych skóry

• wzmożenie procesów utleniania tkankowego

• usprawnienie resorpcji i wydalania z tkanek toksycznych produktów procesu zapalnego

• rozluźnienie mięśni

• działanie przeciwbólowe

• temperatura skóry pod okładem waha się od 39 do 41C i jest optymalna dla procesów przemiany materii

---