Mitologia celtycka, ►►Mitologie


Mitologia celtycka - boginie

Andraste, Andate - lokalna brytańska bogini zwycięstwa, której składano ofiary z ludzi w leśnym sanktuarium.

Anna - brytyjska bogini dostatku i urodzaju.

Anoniredi - bogini galijska dostatku i urodzaju, uważana przez niektórych za odpowiednik Anu. 0x08 graphic

Anu - bogini iryjska, Ziemia Matka, bogini dostatku, żywicielka, zapewne odpowiednik galijskiej Epony.

Arduinna, Arduina - galijska bogini łowów, dzikich zwierząt, drwali i węglarzy. Jej atrybutem był dzik.

Arianrod, Arianrhod - "Srebrne Koło," "Wielka Owocująca Matka." Jedna z Trzech Dziewic Brytanii, jej pałacem jest Caer Arianrhod, co jest celtycką nazwą Aurora Borealis.

Artio - bogini galijska czczona w dzisiejszym Bernie w Szwajcari, zapewne żeński odpowiednik boga Artaiosa. Na ołtarzu znalezionym w Bernie przedstawiona jest na tronie, a przed nią stoi patrzący na nią niedźwiedź. Związana z kultem niedźwiedzia.

Aventia - bogini galijska związana z kultem wody, czczona w dzisiejszym Avanches.

Badb - "Kruk", "Zwycięstwo"; bogini w mitologii iryjskiej występująca pod postacią kruka lub padlinożernej wrony, nazywana była przez to Badb Catha, czyli "Bitewnym Krukiem". Bogini wojny i zniszczenia. Bóstwo pola bitwy, symbolizowała triadę wrogich ludziom bogiń wojny znanych zbiorowo jako Morrigan: Neman (Nemain), Macha, Badb. W postaci ptaka o szkarłatnym dziobie, Badb używa swojej magii, by wpływać na wyniki bitew. Pole bitewne często było nazywane "ziemią Badb". Badb lubi mężczyzn i można ją zobaczyć na fiordach myjącą zbroję i broń tych, którzy mają paść w bitwie.

Banba - bogini, uosobienie ducha Irlandii, żona króla MacCuilla. Uważa się, że była pierwszą osadniczką na Zielonej Wyspie. Była częścią trójcy bogiń, córek Fiachna, razem z Fodlą i Eriu. Amergin, syn Mileda, obiecał jej nazwać wyspę jej imieniem - do dziś uzywa się jej w poezji jako nazwę Irlandii. Początkowo mogła być boginią wojny lub żyzności. 0x08 graphic

Belisama - galijskie bóstwo żeńskie, towarzyszka Belenosa.

Bodua - galijska bogini pola bitwy.

Branwen - dobrotliwa bogini z walijskiego cyklu mitologicznego. Córka Llyra, siostra Brana. Wenus mórz północnych.

Brigit, Brighid, Brygitta, Brigantia, Brig, Brigen, Brigindo, Brigan - córka Dagdy, bogini z rodu Tuatha De Danann, bogini mądrości, wróżb, wiedzy tajemnej, poezji, uzdrowienia i rzemieślnictwa, szczególnie metalurgii, patronka poetów, wieszczów, lekarzy, kowali i druidów. W Wallii jest znana jako Caridwen, posiadająca naczynie wiedzy i inspiracji. Ma trzy siostry o tym samym imieniu, które opiekują się medycyną i magicznymi zdolnościami kowali. Należy do najstarszych bóstw panteonu bóstw celtyckich a zarazem przetrwała najdłużej, wkraczając w czasy chrześciajańskie jako św. Brigit z Kildare.

Caridwen, Hen Wen - w Walli, Brighid "Białe Ziarno" "Stara Biała" Bogini zboża. Matka Taliesena, największego i najmądrzejszego spośród bardów, patrona poetów. "Biała bogini" z Roberta Gravesa. Caridwen żyje wśród gwiazd w krainie Caer Sidi. Łączy się ją z wilkami, a niektózy twierdzą, że jej kult sięga czasów neolitycznych.

Carman - bogini, walczyła przeciwko druidom i filidom.

Danu - Wielka Bogini Matka, mityczna matka młodszej generacji bóstw iryjskich zwanych Tuatha De Danann "Plemię Bogini Danu". Patronka żywności, urodzaju, obfitości i żyzności oraz podziemia, śmierci, zniszczenia i nędzy. Kolejna z triady bogiń wojennich znanych jako Morrigan. Łączy się ją z boginią księżyca Aine z Knockaine, która chroni zbiory i bydło. Jest matką wielu irlandzkich bogów, Dagdy, DianCechta, Lira, Lugha i wielu innych. Jej walijską odpowiedniczką była bogini Don.

Der Greine - córka Fiachny, boska małżonka Loegaire.

Dispater - bogini śmierci.

Divona - czyli „Boska”. Bogini opiekująca się gorącymi źródłami. Czczona między innymi w Bordeaux, Cahors, Loudun i Tonnerve.

Epona, Rhiannon, Rosette - bogini koni; Epona była boginią celtyckiej Galii, pierwotnie związane z obszarem plemiennych Eduów, później popularna w kultach na większym imperium. Przedstawiano ją jako konia, jadąca na klaczy, czasem ze źrebięciem lub z symbolami urodzaju i obfitości. Rzymscy legioniści, pod wrażeniem celtyckich umiejętności jeździeckich, przejęli jej kult i wprowadzili go do Rzymu. Jej imię wywodzi się z gaelickiej cząstki oznaczającej właśnie to zwierzę. Szczególnie czczono Eponę w Galii oraz Nadrenii, a dzięki wpływom kultury celtyckiej w Imperium Rzymskim, była znana 0x08 graphic
w Brytanii, Jugosławii, północnej Afryce, a nawet oficjalnie uznawana w samym Rzymie, gdzie miała nawet swój dzień - 18 grudnia. Wyjątkowe zainteresowanie kultem Epony ma swoje podstawy w jej obrazowaniu. Bogini płodności i świata zmarłych, dawczyni dóbr i potomstwa.
Miała cechy hippomorficzne, jej uosobieniem był koń. Eponę przedstawia się zawsze wraz z jednym lub kilkoma końmi. Towarzysząca jej symbolika ukazuje przedmioty żyzności oraz obfitości. Często ukazuje się ją z koszami owoców lub rogiem. Co więcej, często widziano w Eponie elementy kultu bogini-matki. Bogini często kojarzona była z dawaniem życia, uzdrawianiem, wodą, ale i śmiercią. W Galii czczono ją w postaci nimfy wodnej. Często można zobaczyć towarzyszącego jej psa, symbol odszukania zmarłego i dania mu życia lub na odwrót. Jej ptaki mają układać żywych do snu i przynosić zmartwychwstanie zmarłym. Ubrana jest w długą szatę z rękawami, na głowie na okrągłe nakrycie lub rodzaj zwoju. Często przedstawiana jest nago. W pozycji siedzącej dzierży atrybuty podobne do matron. Przedstawiana na koniu trzyma gałąź jabłoni.
Portretowano Eponę z widmem człowieka - symbol duszy wędrującej w zaświaty; z kluczem - według wierzeń otwierającym bramy raju.
Jest patronką koni, istot dla Celtów bardzo ważnych, pod względem transportu, prestiżu, religii.
Nie występuje w późniejszej mitologii celtyckiej.

Eriu - personifikacja Irlandii, należała do Fomorian, była matką Bresa, króla Irlandii. Dzisiejsza nazwa wyspy pochodzi od jej imienia (Eyre, Eire albo Eiriu).

Etain - bogini i wróżka, w trzech kolejnych wcieleniach żona króla Eochaida, boga Midera a później własna córka.

Fachea - irlandzka bogini poezji.

Fedelma - bogini wojny, żona Nuady. Później utożsamiona z Nemain.

Finchoem - jedna z irlandzkich bogiń, które poczynały dzieci w „niezwykły” sposób. Połykała robaka z magicznej studni, mając nadzieję, że urodzi bohatera. Tak też się stało- nazywał się Conall.

Flidais - Pani jeleni. Przewędrowała ziemię w karocy ciągniętej przez nadnaturalnego jelenia. Miała krowę, której mleko zaopatrywało trzydziestu ludzi dziennie. Nazywała dzikie stworzenia okolicy swoim bydłem. Flidais miała córkę Fland, która była syreną i zwabiała śmiertelników na dno i ku śmierci.

Fodhla, Fodla - jedna z trzech bogiń, jakie rządziły Irlandią przed przybyciem Gaelów. Jej imię było jedną z nazw Irlandii. Jedna z trzech bogiń, które pożyczały swoje imię Irlandii. Pozostałe dwie to Banba i Eire. Fodhla była żoną MacCechta od Pługa, królową Tuatha de Danaan.

Geofon - bogini oceanu.

Greina, Grena, Graiune - bogini, identyfikowana z Eponą.

Grian - wczesna bogini słońca. Wierzy się, że jest ona bliźniaczką Aine, innej bogini słońca.

Gwyar - żona walijskiego boga niebios.

Habetrot - brytyjska bogini lecznictwa i przędzy.

Icaunis - galijska bogini, której świątynia stała u źródeł Yonne.

Kowentyna - bogini celtycka czczona w Brytanii. Jej świątynia stała w dzisiejszym Carrawburgh u źródła wód mineralnych.

Latis - brytyjska bogini kojarzona z wodą.

Macha, Maha - "Wrona", iryjska bogini wojny, zniszczenia, koni; czerwonowłosa, jedna z Triady zwanej Morrigan. Jedna z Badb. Miała cechy hippomorficzne (tak jak i Epona oraz Rhiannon). Macha żywi się głowami zabitych wrogów. Często zdominowuje swoich kochanków poprzez podstęp lub po prostu siłę. Zdaniem G. Dumézila trzy Machy (Jasnowidząca, Wojowniczka i Matka-chłopka) reprezentowały trzy strony - kapłański, wojowników i chłopów. Macha (ir. mongruad - "czerwonowłosa"), według sagi "Nowenna Uladów" ("Noinden Ulad") była córką Sairithy reinkarnacją zmarłej żony bogatego gospodarza Crunniuca ("Okrągłego", tj. wcielenie tarczy słonecznej). Była jego drugą żoną. Poświęcano jej ścięte głowy pokonanych wrogów, tzw. "żołędzie Machy". Zawieszano je na ścianie w jednej z komnat w Emain Macha ("Bliźnięta Machy"), stolicy Uladu (Ulsteru). 0x08 graphic

Maia, Maia Rosmerta - galijskie bóstwo kobiece, możliwe, że jedno z wcieleń Epony.

Matres, matrony, mathair, matronae - matki, staroceltyckie bóstwa opiekuńcze, matki rodzicielki, matki ludzi, symbolizujące płodność, urodzaj, pomyślność osobistą w rodzinie, a zarazem związane ze śmiercią i światem zmarłych. Ich imiona związane są z obszarem plemiennym, do ich imion dodaje się określenia związane z obszarem plemiennym, np. Matrones Dervonnae z Dervo. Przedstawiane są jako trzy siedzące postaci dojrzałych kobiet, karmiących niemowlęta lub z rogami obfitości i koszami owoców.

Medb - "Pijana Kobieta." Bogini wojny, nie należąca do Morrigan. O ile Morrigan używają magii, Medb sama berze broń do ręki. Biega szybciej niż najszybszy koń, jej widok oślepia wrogów. Jako sprośna dziewczyna, Medb potrzebuje trzydziestu mężczyzn dziennie, by zaspokoić swój seksualny apetyt.

Modron - walijska bogini, której imię znaczy "Boska Matka".

Momu - szkocka bogini wzgórz.

Morrigan, Morrigu - "Królowa Widm" lub "Wielka Królowa", jedna z Badb. Bogini wojny, pola bitewnego, walki i płodności, poprzedniczka arturiańskiej Morgan La Fey. Podobnie jak Odyn, kapryśna i wiarołomna. Wiedźma z demonicznym śmiechem, pojawia się jako groteskowa postać ludziom, któzy mają paść w bitwie. Morrigan pojawia się zarówno jako pojedyncza bogini albo jako trójca bogiń. Pozostałymi istotami trójcy są Badb ("Wrona"), Macha (to imię również znaczy "Wrona") lub Nemain ("Szaleństwo"). Morrigan często pojawia się pod zwierzęcą postacią wrony. Jest jedną z kobiet Tuatha De Danann i pomogła pokonać Firbolgów podczas pierwszej bitwy pod Mag Tuireadh.

Nantosvelta - bogini celtyckiego panteonu galii, małżonka boga Taranisa (albo Esusa lub Sucellosa).

Nehalennia - zzyli "Niewzywana". Jej imienia nie należało używać. Celtycka bogini, którą czczono na wyspie Walchaeren.

Neman, Nema, Nemetona, Nemon, Nemain - "strach", "panika"; iryjska bogini wojny, małżonka boga Neta; jedna z Badb. U Galów występowała pod imieniem Bodna lub Bodvagrata.

Olwena - bogini, córka boga zaświatów, Yspaddadena Penkawra.

Onagh - królowa irlandzkich duszków (nimf).

Riannon - "Wielka Królowa", bogini walijska, małżonka Pwylla, panwała nad światem zmarłych.

Rosmerta - bogini panteonu celtyckiej Galii, żona Smertiusa, symbol śmierci i zniszczenia, bogini opatrzności i przewidywania. Utożsamiana jest z Eponą. Jej imię odnotowano co najmniej dwadzieścia jeden razy na terenie celtyckiego świata, co oznacza, że była popularną boginią- co nie wynikało ze źródeł pisanych.

Sequana - lokalna bogini celtyckiej Galii, czczona u źródeł Sekwany.

Sirona - bogini celtyckiej Galii, w czasach rzymskich identyfikowana z Dianą.

Souconna - galijska bogini rzeki Saony.

Sulewie - boginie patronujące kobietom.

Vesunna - bogini galijska.

Mitologia celtycka - bogowie

Amaethon - słabo znane bóstwo galijskie, będące zapewne pierwotnie bogiem rolnictwa.

Anextiomarus - bóstwo, znane w Galii i Brytanii, o bliżej nie określonych cechach i atrybutach.

Aponus - bóg czczony u źródła wody w miejscowości Abano, w północnej Italii.

Arar - bóg galijski związany z kultem wody. Jego imię otrzymała rzeka, która poprzednio miała nazywać się Brigulis, czyli "Zasilający Wysokie Brzegi". Według legendy Arar rzucił się do tej rzeki z rozpaczy po śmierci swego brata Celtibera.

Artaisos, Artaios - bóg galijski czczony w dzisiejszej miejscowości Beaucroissant, w czasach rzymskich identyfikowany z Merkurym. Przypuszczalnie związany z kultem niedźwiedzia.

Avgentlan - bóg światła i rozwoju w Irlandii.

Baginatis - bóg dębu.

Balor - jednooki bóg śmierci, należący do starszej generacji bóstw w mitologii iryjskiej, zwanych Fomorianami. Król Fomorian, rasy gigantów. Był synem Buarainech i Cethleen. Spojrzenie jego jedynego oka zdolne było zniszczyć wszystko, 0x08 graphic
a do podniesienia powieki trzeba było siły czterech ludzi. Dziadek Luga.
Jak mówiły przepowiednie, Balor miał być zabity przez swego wnuka. Zamknął więc swą jedyna córkę Ethllinn w kryształowej wieży, chowając ją przed światem. Z pomocą druidki Birog, Cian zdołał dostać się do wieży i przespać się z Ethlinn. Urodziła syna, ale kiedy Balor dowiedział się o tym, wyrzucił go do oceanu. Jednak Birog ocaliła dziecko i przekazała go do Manannana Mac Lira, boga morza, który go wychował. Chłopiec nazwany Lugh Lamhfada (Lugh Długoręki) stał się przywódcą Tuatha De Danann i poprowadził ich w drugiej bitwie pod Mag Tuireadh. W bitwie tej Balor zabił spojrzeniem króla Nuadę, ale w momencie, kiedy otworzył oko, jego wnuk, Lugh wybił je strzałem z procy, Balor umarł, a przepowiednia się spełniła

Belenos, Belenus, Grannos, Borvo, Bormo - galijski bóg Słońca, opiekun chorych i bóg śmierci. W czasach rzymskich identyfikowany z Apollinem. Święto Beltaine, połączone z zapalaniem ogni, wiązało się z jego kultem. Przedstawiany z kołem (znak słońca).

Beli - bóg z mitologii iryskiej, najprawdopodobniej Belenos. Bóg Słońca i opiekun chorych.

Borvo, Bormo - bóstwo z mitologii galijskiej, o cechach zbliżonych do Belenosa, za czasów rzymskich identyfikowany także z Apollinem. Jak Apollo Borvo czczone w dzisiejszej miejscowości Bourbonne-les-Bains, zwane dawniej Aqua Borvis.

Bran - dobrotliwy bóg, syn Llyra, opatrzony przydomkiem Bendigeit ( Błogosławiony ), galijski bóg.

Brennus - galijski dobrotliwy bóg.

Bres - bóg płodności i rolnictwa. Był synem Elatha, fomoriańskiego księcia i bogini Eriu. Kiedy Nuada stracił rękę w pierwszej bitwie pod Mag Tuireadh został wybrany na przywódcę Tuatha De Danann. Jego żoną została bogini Brigid. Bres okazał się jednak słabym władcą. Okazał się być tyranem, poza tym podniósł podatki do olbrzymich rozmiarów, tak, że Tuatha De Danann pracowali jak niewolnicy. Kiedy Nuada odzyskał swą rękę, zrobioną ze srebra, Bres szybko uciekł z tronu. Udał się na wygnanie i przyłączył do Fomorian. Po bitwie z Tuatha De Danann został pochwycony. Jednak ocalono mu życie po tym jak obiecał nauczyć Tuatha De Danann sztuki rolnictwa i uczynić irlandzką ziemię bardziej żyzną.

Brian - jeden z trzech synów bogini Danu, naczelnego bóstwa młodszej generacji w mitologii iryjskiej. Brat Iuchaira i Iucharbaira; wszyscy bracia byli uważani za bogów wiedzy i mądrości. 0x08 graphic

Bron - irlandzki dobrotliwy bóg.

Caswallan - syn boga Beli, król i bóg wojny w walijskim cyklu mitologicznym.

Cenn - bóg któremu poświęcano co trzeciego syna.

Cernunnos - galijski bóg męskości o rogach jelenia. Bóg lasu, pan nauk tajemnych i transu. Kluczowa postać dla wileu innych wierzeń europejskich i pozaeuropejskich. Motyw rogatego bóstwa powtarza się właściwie wszędzie, reprezentując pierwiastek męski, dopełniający Wielką Potrójną Boginię, pierwiastek żeński. Atrybutami Cernunnosa, oprócz rogów oczywiście, jest torques, wąż i leśne zwierzęta. Cernunnos nosi torc (obręcz na szyi) i towarzyszą mu zawsze wąż z głową barana i jeleń. Był bardzo popularny u Celtów, druidzi zachęcali do jego kultu, zastępując nim lokalne panteony bóstw i duchów i tworząc narodową religię. W czasach rzymskich występuje na ołtarzach znalezionych w Reims, pod katedrą Notredame w Paryżu i na płaskorzeźbie z Vendoeuvres.

Cimbrianos - bóg galijski, czczony na górze Don w pobliżu Heidelbergu.

Connan - iryjski władca starszej generacji bogów.

Connu - bóg i druid z legendy irlandzkiej, który potrafił sprowadzić śnieg podczas lata.

Cromm Cruaich - "Głowa Grobowca" lub "Głowa Skrwawiona"; bóg iryjski, któremu w święto Samhainm 31 października, w miejscu zw. Mag Slecht składano ofiarę z wszystkiego, co pierworodne.

Cumhal - bóstwo irysjkie o bliżej nieznanych cechach.

Dagda - "Dobry Bóg" lub "Dobra Ręka" , Cera - "Stwórca", Ruaidh Rofhessa - "Czerwonowłosy Doskonałej Wiedzy ", Eochaid Ollathair - "Ojciec Wszystkich "; bóg druid, dobry bóg iryjski z rodu Tuatha De Danann, posiadał kociołek obfitości oraz młot, którego uderzenie przecinało nić życia. Rządzi porami roku za pomocą dźwięków swojej harfy. Swoim kijem może zabić dziewięciu ludzi za jednym uderzeniem, a jego cienszym końcem może ich znów wrócić do życia. W dzień Nowego Roku Dagda kocha się z kruczą boginią Morrigan, która wtedy staje okrakiem nad rzeką, opierając stopy na obu jej brzegach. Czołowe bóstwo iryjskiej generacji bogów Tuatha De Danann, obdarzony wielką siłą, mocą i żarłocznością, zdolny zabijać i wskrzeszać tych, których zabił. Bóg przymierzy, obfitości, ziemi, posiadacz tajemnej wiedzy doskonałej, opiekun wiedzy magicznej, mistrz magii, nieustraszony wojownik i zdolny artysta, władca życia i śmierci, był także patronem rolnictwa. Był synem Danu i ojcem bogini Brigid i Aengusa Mac Oc. Jego żoną była Morrigan. Jednym z jego przydomków był "Ollathir", czyli "Ojciec wszystkiego". Identyfikuje się go z walijskim Gwydionem i galijskim Sucellosem.

Dian Cecht - bóg uzdrowień i lekarz Tuatha De Danann. Zrobił swemu bratu Nuadzie srebrną rękę dla zastąpienia tej, którą stracił w bitwie. Dian Cecht pobłogosławił studnię Slane, której wody używali w bitwie Tuatha De Danann do leczenia ran. Woda ta leczyła wszystkie rany, a wojownicy Tuatha De Danann mogli natychmiast kontynować bitwę. Podczas drugiej bitwy pod Moytura, Dian Cecht zamordował swojego syna, którego zdolności lekarskie przewyższały te jego ojca. Miach bowiem zastąpił srebrną rękę Nuady jego własną, żywą ręką. Diancecht był też dziadkiem Lugha. "Sąd nad Dianem Cechtem", starożytny irlandzki traktat prawniczy, opowiada o powinnościach wobec chorych i rannych.

Dis Pater - początkowo bóg śmierci i świata podziemnego, później najważniejszy bóg Galów, którzy wierzyli, że jest on ich przodkiem.

Donn - irlandzki odpowiednik Dis Patera. Donn zsyła burze i rozbija statki, lecz także chroni zbiory i bydło.

Ecne - bóg mądrości.

Elatha - bóg starszej generacji bogów mitologii iryjskiej, Fomoraig, ojciec Bresa i Ogmy, najprawdopodobniej bóstwo wiedzy.

Esus - "dobry", bóg-drwal, jeden z czołowych bogów celtyckiej Galii. Ścinał "drzewo życia". Z Teutatesem i Taranisem Esus tworzył triadę stanowiącą jedną postać - boga śmierci i ojca rodzaju ludzkiego; składane mu ludzkie ofiary wieszano i przecinano mieczem. Na ołtarzu z czasów rzymskich, odkrytym pod Notre Dame w Paryżu, przedstawiony jako drwal ścinający drzewo.

Finvarra - król irlandzkich duszków.

Goibniu, Gorannon, Gobniu, Govannon - iryjskie imię boga Gobniu ( Galia ) oraz Govannona ( Walia ), syn bogini Danu. Bóg czarnej metalurgii, kunsztu kowalskiego i wiedzy tajemnej. Wytwarzał wraz z Credne i Luchtainelem uzbrojenie dla Tuatha De Danann. W rzymskiej Galii identyfikowany z Wulkanem. Broń, którą robi jest zabójcza, a zbroja- niezawodna. Ten, kto pije z jego krateru, nigdy więcej nie będzie bał się starości i słabości. Jest również uzdrowicielem. Ci, któzy wezmą udział w jego uczcie i napisją się ze świętego kielicha boga, nie muszą się już bać choroby i starości.

Grannos, Grannus - galijski bóg Słońca i zaklęć, patron wiedzy medycznej, najprawdopodobniej jedna z personifikacji gorących żródeł leczniczych. W czasach rzymskich identyfikowany z Apollinem.

Gwyddon - syn Dona, bóg walijski.

Indech - syn bogini Domnann, należący do starszej generacji bóstw iryjskich.

Iuchair - syn bogini Danu. 0x08 graphic

Iucharbair - syn bogini Danu.

Kernumos - wielki i rogaty bóg płodności i siły.

Ler, Llyr - irysjkie bóstwo morza z generacji Tuatha De Dannan. Jego odpowiednikiem w Brytanii jest walijski bóg Llyr.

Llud Llaw Ereint - walijski bóg światła i rozwoju.

Luchtaine - bóg kołodziejstwa.

Ludd - brytyjski bóg morza.

Lug, Lugos, Lugh Lleu - ogólnoceltycki bóg słońca, światła, błyskawic i nauk, heros, młody, silny, złotowłosy, twórca wszelkich sztuk i rzemiosł, opiekun handlu, należący w Irlandii do młodszej generacji bóstw Tutha De Danann. Patron Lugodunum (dzisiejsze Lyons) w Galii. On i jego żeński odpowiednik Rosmerta byli czczeni podczas święta letniego przesilenia - Lugnasad. Jego wstawiennictwo miało zapewnić dobre i pomyślne zbiory zbóż. Był zwany "Lamfhada" (Długoręki) dlatego, że miał wielką włócznię i procę. Jego zwierzęcymi atrybutami był kruk i lis. Jego odpowiednikami był wedyjski Karttikeya i rzymski Merkury, boski posłaniec. Pewnego dnia przybył na dwór Dagdy i zażądał, by dopuszczono go do towarzystwa bogów. Strażnik zapytał go, co potrafi. Na wieść o każdej sztuce, którą Lug opanował, strażnik odpowiadał, że jest już wśród bogów ktoś, kto to potrafi. Lug spytał się jednek na koniec, czy jest ktoś, kto zna je wszystkie, a ponieważ takiego nie było, został wpuszczony i zdobył sobie miejsce wśród bogów, których potem poprowadził do zwycięstwa w drugiej bitwie pod Moytura. Rzymianie utożsamiali Luga z Merkurym. Był jednym z najpopularniejszych i najbardziej czczonych bogów celtyckich, a jego imię możemy odnaleźć dziś w różnych formach w nazwach wielu miast, takiech jak Lyons, Loudun, Laon, Leon, Lieden, Leignitz, Carlisle. Atrybut: kruk. Jego walijskie imię brzmi Lleu ( Światło ).

Manannan - syn Lera, bóg fal morskich, pan krainy zmarłych, należący do generacji Tuatha De Danann w mitologii iryskiej. Jego odpowiednikiem w Walii był Manawyddan.

Math - walijski bóg - czarnoksiężnik.Mityczny władca Gwynedd (Walia), brat Dona.

Medros - galijski bóg, władca świata podziemnego.

Mider - iryjski bóg, jeden z władców świata podziemnego.

Mogonos, Mogounos - mało znany bóg celtyckiej Galii i Brytanii.

Myrrdin - brytyjski bóg identyfikowany z Zeusem. Od jego imienia (Clas Myrrdin) wzięła kiedyś nazwę Brytania. Ożenił się z Elen Lwyddawg. Z jego postaci stworzono osobę Merlina z legend arturiańskich.

Net, Neton - bóg wojny, małżonek bogini Neman.

Nuada, Nuadu, Nodens, Nuadhu, Nud, Lud, Ludd - "Nuadhu ze srebrnym ramieniem"; iryjski bóg światła, słońca, rozwoju, urodzin, młodości, urody, morza, psów, poezji, pisania, magii, czarnoksięstwa, broni, wojny, uzdrowienia i wód, jego imię sugeruje znaczenia "dawca-dobrobytu" i "stwórca chmur", bohater, w Brytanii występuje pod imieniem Nodens, w Irlandii jest nazywany Argentlam ( Srebrnoręki, ponieważ straconą w walce rękę zastąpił srebrną protezą ), a Llud Llaw Ereint w Walii. Podobny do rzymskiego Neptuna, Nuada także miał niewidzialny miecz, jeden z wielkich skarbów Tuatha De Danann, który przecinał wrogów na pół. Podczas pierwszej bitwy pod Moytura, Nuadhu stracił ramię, a Dian Cecht zastąpił je nowym, zrobionym ze srebra. Z tego powodu Nuadhu musiał przekazać przywództwo nad Tuatha de' Dannan Lugowi. Ludzie przybywali po uzdrowienie do świątyni Nuadhu w Lydney, gdzie znaleziono małe wotywne kończyny ze srebra. Został zabity przez boga śmierci Balora. 0x08 graphic

Oengus z Bruig, Oegnus, In Mac On, Angus z Brugh - bóg, najmłodszy syn Dagdy, który go zdetronizował; bóg płodności i młodości, patron wszystkiego co rośnie. Jego pocałunki zamieniają się w śpiewające ptaki, a grana przezeń muzyka przyciąga wszystkich, którzy ją usłyszą.

Ogmios, Ogma, Ogme - "Słoneczna twarz", celtycki bóg, znany w Galii i Irlandii, z rodu Tuatha De Danann, w czasach rzymskich identyfikowany z Herkulesem. Słonecznolicy bóg-siłacz. Syn bogini Danu i Dagdy jest jednym z najbardziej znaczących ludzi Tuatha De Danann. Według legendy był wynalazcą pisma ogamicznego, używanego do najstarszych irlandzkich zapisów. Bóg elokwencji, języka, geniuszu, opiekun wymowy. Przedstawiany jako stary człowiek z maczugą i łukiem odziany w lwią skórę. Z jego języka zwisają złote łańcuchy przyczepione do uszu jego żarliwych słuchaczy. Podczas drugiej bitwy pod Mag Tuireadh udało mu się wyrwać miecz króla Fomorian, ale zapłacił za to życiem. Jego panceltyckim odpowiednikiem jest Ogmios.

Ogyrvran - brytyjski bóg podziemia.

Pryderi - syn Pwylla, bóg z otoczenia Llyra w mitologii walijskiej.

Rigosamos - bóg wojny czczony w Brytanii.

Smert, Smertullos, Smerius - galijski bóg śmierci i świata zmarłych, podziemi i piwa. Mąż bogini Rosmerty.

Tailtiu - galiccy bogowie pokonani przez Milezjanów.

Taranis, Sucellos, Sucellus, Taranucus, Taranucnus - gromowładny bóg panteonu celtyckiej Galii, uważany za jednego z bogów naczelnych. Strażnik lasów, patron rolnictwa. Jego małżonką jest Nantosvelta, której imię wydaje się mieć swiązek ze strumieniami. Czasem utożsamiany z Cernunnosem i Dagdą.

Tarvos Trigaranus - tajemnicze bóstwo celtyckiej Galii, wyobrażane w postaci byka z trzema żurawiami na grzbiecie.

Tethra - władca zmarłych w starszej generacji bóstw iryjskich.

Teutates - czyli "Cały Lud", bóg panteonu galijskiego, w czasach rzymskich identyfikowany z Merkurym lub Marsem. jeden z naczelnych bogów wczesnoceltyckich.

Wejopatis - bóg wiatru.

Vitiris - brytyjski bóg mądrości.

Yspaddaden Penkawr - walijski bóg świata zmarłych, ojciec Olweny.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Leksykon mitologii celtyckiej Bogowie
Mitologia celtycka, 5.Tuatha de Danann
Mitologia celtycka, 3.Okrągły stół
Mitologia celtycka 2, ►►Mitologie
Mitologia celtycka 1a, Mitologia
Mitologia celtycka
Mitologia celtycka, 4.Druidzi
Mitologia celtycka
Mitologia celtycka, 1.Wstęp
Mitologia, Sandemo Matt - Mitologia celtycka
Leksykon mitologii celtyckiej Bogowie
Mitologia celtycka boginie i bogowie
Mitologia celtycka
Mitologia celtycka
Celtyckie tradycje, Nauka, Mitologia

więcej podobnych podstron