Politechnika Wrocławska Instytut Fizyki |
Sprawozdanie z ćwiczenia nr 100A Temat: Wyznaczanie gęstości ciał stałych. Sprawozdanie z ćwiczenia nr 100B Temat: Podstawowe pomiary elektryczne. |
|
WBLiW rok 1 |
Data: 17.03.2009 |
|
Ćwiczenie 100A
Wstęp teoretyczny
By wyznaczyć gęstość brył o nieregularnych kształtach można zmierzyć ciężar ciała na wadze, a następnie objętość poprzez zmierzenie wszystkich średnic oraz wysokości bryły, obliczenie na ich podstawie objętości cząstkowych a na koniec zsumowanie ich w celu otrzymania objętości całkowitej. Otrzymane dane wstawiamy do wzoru:
ρ-gęstość[kg/m3]
m-masa[kg]
V-objętość[m3]
Cel ćwiczenia
Wyznaczenie gęstości badanego elementu. Zapoznanie się z podstawowymi narzędziami inżynierskimi ( sposobem pomiaru oraz niedokładnościami przyrządów).
Tabele pomiarowe
L.p. |
H1 |
D1 |
D2 |
H2 |
D3 |
D4 |
D5 |
H3 |
H4 |
H5 |
Masa |
|
mm |
mm |
mm |
mm |
mm |
mm |
mm |
mm |
mm |
mm |
g |
1 |
15,00 |
45,00 |
29,40 |
1,35 |
24,50 |
11,35 |
5,00 |
0,50 |
0,30 |
0,10 |
69,9 |
2 |
14,95 |
44,95 |
29,40 |
1,30 |
24,50 |
11,30 |
5,10 |
0,45 |
0,35 |
0,05 |
69,9 |
3 |
14,90 |
45,10 |
29,35 |
1,45 |
24,45 |
11,35 |
5,00 |
0,50 |
0,35 |
0,10 |
69,8 |
4 |
15,00 |
45,05 |
29,40 |
1,45 |
24,55 |
11,40 |
5,05 |
0,45 |
0,30 |
0,10 |
69,9 |
5 |
14,95 |
45,00 |
29,45 |
1,45 |
24,50 |
11,30 |
4,95 |
0,40 |
0,25 |
0,10 |
69,9 |
Śr |
14,96 |
45,02 |
29,40 |
1,40 |
24,50 |
11,34 |
5,02 |
0,46 |
0,31 |
0,09 |
69,88 |
V1 = 23814 mm3 ΔV1 = +/- 132,4887mm3 Δm = +/- 0,01 g
V2 = 950,413 mm3 ΔV2 = +/- 37,1760 mm3 Δhi = +/- 0,05 mm
V3 = 216,86 mm3 ΔV3 = +/- 24,4569 mm3 Δdi = +/- 0,05 mm
V4 = 31,31 mm3 ΔV4 = +/- 5,3260 mm3
V5 = 1,78 mm3 ΔV5 = +/- 1,0251 mm3
Vb = 25014 mm3
g/cm3
Obliczenia pomiarowe
Wyniki pomiarów masy nie wykazały rozrzutu, dlatego
natomiast za niepewność pomiaru przyjmujemy niepewność przyrządu pomiarowego
Pojedyncze objętości:
Objętość bloczka:
Obliczeń niepewności pomiaru objętości bloczka dokonano przy użyciu różniczki zupełnej:
Ostatecznie:
Wartość gęstości bloczka obliczono ze wzoru:
Obliczeń niepewności pomiaru gęstości bloczka dokonano przy pomocy różniczki zupełnej:
Ostatecznie:
Analiza niepewności pomiarowych
Niepewności pomiarowe uwzględnione w moich obliczeniach wynikają z konieczności wykonania dość dużej ilości pomiarów, z których każdy obarczony jest błędem. Błędy każdego pojedynczego pomiaru wysokości bądź średnicy przenoszą się na błąd obliczenia objętości co z kolei powoduje mniej dokładne oszacowanie gęstości badanego bloczka.
Wnioski
Otrzymana gęstość jest zbliżona do gęstości aluminium podawanej w tablicach fizycznych. Przyczyną i tak małego błędu był niedostatecznie dokładne pomiary wysokości i średnic bryły co przełożyło się na błędne oszacowanie objętości oraz niedostatecznie dokładne pomiary masy.
Ćwiczenie 100B
Wstęp teoretyczny
W ćwiczeniu wyznaczane były opory włókna żarówki oraz rezystora. Pomiarów rezystancji dokonywano metodą pośrednią wykorzystując prawo Ohma:
(gdzie R to opór przewodnika, U-zmierzone napięcie na zaciskach żarówki/ rezystora ,a I to natężenie prądu płynącego w układzie pomiarowym) . Układy pomiarowe zmontowane według poniższych schematów:
Rys.1 Układ pomiarowy dla żarówki Rys.2 Układ pomiarowy dla rezystora 1 i 2
Cel ćwiczenia
Zapoznanie się z podstawowymi pomiarami elektrycznymi na przykładzie: pomiaru wartości oporu oporników pojedynczych i oporu włókna żarówki
Tabele pomiarowe
Żarówka |
|||||
U1 |
ΔU1 |
I1 |
ΔI1 |
R1 |
ΔR1 |
[V] |
[V] |
[A] |
[A] |
Ω |
Ω |
3,17 |
0,01951 |
0,0437 |
0,000229 |
72,54 |
0,82653 |
4,61 |
0,02383 |
0,0554 |
0.000287 |
83,21 |
0,86119 |
6,14 |
0,02842 |
0,0659 |
0,000340 |
93,17 |
0,91200 |
7,66 |
0,03298 |
0,0748 |
0,000384 |
102,41 |
0,96662 |
9,31 |
0,03793 |
0,0841 |
0,000431 |
110,70 |
1,01833 |
12,10 |
0,04630 |
0,0976 |
0,000498 |
123,98 |
1,10688 |
Rezystor |
|||||
U2 |
ΔU2 |
I2 |
ΔI2 |
R2 |
ΔR2 |
[V] |
[V] |
[A] |
[A] |
Ω |
Ω |
3,20 |
0,01960 |
0,0264 |
0,000142 |
121,21 |
1,39437 |
4,65 |
0,02395 |
0,0383 |
0,000202 |
121,41 |
1,26563 |
6,17 |
0,02851 |
0,0510 |
0,000265 |
120,98 |
1,18762 |
7,69 |
0,03307 |
0,0635 |
0,000328 |
121,10 |
1,14623 |
9,33 |
0,03799 |
0,0771 |
0,000396 |
121,01 |
1,11424 |
12,11 |
0,01333 |
0,1003 |
0,000512 |
120,74 |
0,74923 |
Rezystor 2 |
|||||
U3 |
ΔU3 |
I3 |
ΔI3 |
R3 |
ΔR3 |
[V] |
[V] |
[A] |
[A] |
Ω |
Ω |
3,21 |
0,01960 |
0,0197 |
0,000109 |
162,94 |
1,89647 |
4,66 |
0,02398 |
0,0285 |
0,000153 |
163,51 |
1,71918 |
6,19 |
0,02857 |
0,0380 |
0,000200 |
162,89 |
1,60918 |
7,70 |
0,03310 |
0,0472 |
0,000246 |
163,14 |
1,55151 |
9,35 |
0,03805 |
0,0574 |
0,000297 |
162,89 |
1,51357 |
12,14 |
0,04642 |
0,0748 |
0,000384 |
162,30 |
1,45378 |
Przykładowe obliczenia
Niepewności pomiaru napięcia obliczono na podstawie wzorów określonych przez producenta miernika:
, na przykład:
Niepewności pomiaru natężenia obliczono analogicznie ze wzoru:
Opory poszczególnych pomiarów obliczono ze wzoru:
:
Niepewności poszczególnych pomiarów obliczono metodą różniczki zupełnej:
Ostatecznie wynik pojedynczego pomiaru wynosi na przykład:
Analiza niepewności pomiarowych
Niepewności pomiarowe uwzględnione w moich obliczeniach są skutkiem niedokładnych odczytów urządzeń pomiarowych, których błędy podane są przez producenta.
Wnioski
W przypadku żarówki poszczególne wyniki pomiaru oporu różnią się pomiędzy sobą znacząco. Można to wytłumaczyć zależnością oporu żarnika od temperatury, rosnącej w wyniku zwiększania napięcia. Stąd też nieliniowa zależność pomiędzy napięciem a natężeniem prądu płynącego w układzie pomiarowym.
Na ewentualne błędy wartości oporu w poszczególnych pomiarach mogły wpłynąć czynniki takie jak zmiana temperatury opornika w wyniku utraty ciepła(choć i tak są to wielkości niewielkie w porównaniu z żarówką), czy sposób działania zasilacza użytego w doświadczaniu.
R
+ Z -
A
V
+ Z -
A
V