1a. Klasy rachunkowości, Licencjat UE, rachunkowość, wyk


KLASY RACHUNKOWOŚCI

Rachunkowość jest jedna, ale z punktu widzenia celów poznawczych można ją klasyfikować według kilku różnych kryteriów i wyodrębniać na ich podstawie różne klasy (rodzaje, typy, odmiany) rachunkowości.

Kryteria klasyfikacji rachunkowości:

  1. rachunkowość jako nauka stosowana

  2. skala rachunkowości

  3. zakres przestrzenny rachunkowości

  4. przeznaczenie rachunkowości

  5. obligatoryjność prowadzenia (sformalizowanie) rachunkowości

  6. postać prowadzenia rachunkowości

  7. technika rachunkowości

  1. Rachunkowość jako nauka stosowana

Rachunkowość jest nauką stosowaną (nie jest ani sztuką, ani też czystą teorią) i dlatego można wyodrębnić:

Nauka (teoria) rachunkowości

Pojęcie

Rachunkowość w znaczeniu teorii jest definiowana zwykle jako „logiczne wnioskowanie w formie zbioru szerokich zasad:

Cele:

Umiejscowienie

Rachunkowość jest nauką ekonomiczną stojącą na pograniczu nauk ekonomicznych i informatyki.

Jest ściśle związana z ekonomią polityczną, której ułatwia bliższe i dokładniejsze poznanie obiektywnie działających praw ekonomicznych oraz odkrywanie nowych, dotychczas nieznanych prawidłowości rozwoju gospodarczego.

Dyscyplinami stycznymi do rachunkowości są: finanse, statystyka, ekonometria.

Rachunkowość wykorzystuje matematykę.

Zakres (przedmiot)

Rachunkowość jako dyscyplina naukowa obejmuje :

Wybitni teoretycy polscy okresu powojennego

Do wybitnych polskich teoretyków rachunkowości należą itd. (kolejność przypadkowa):


T. Terebucha,

T. Peche,

S. Skrzywan,

W. Malc,

E. Burzymowa,

A. Jarugowa,

K. Sawicki,

W. Brzezin,

Z. Messner,

T Kiziukiewicz,

D. Misińska,

B. Micherda,

M. Dobija,

J. Gierusz,

S. Sojak,

M. Gmytrasiewicz.


Rachunkowość jako dziedzina praktyczna

W toku rozwoju rachunkowości nie wykształciła się jej jednoznaczna definicja. Tak więc rachunkowość definiowana jest na różne sposoby:

W toku rozwoju rachunkowości jako dziedziny praktycznej nie wykształciła się jej powszechnie akceptowana definicja. Tak więc rachunkowość definiowana jest na różne sposoby.

Spotykane, najpopularniejsze, definicje rachunkowości można jednak podzielić typy:

Tradycyjna definicja rachunkowości, według Stanisława Skrzywana:

„Rachunkowość jest szczególnym rodzajem jednostkowej ewidencji gospodarczej. Stanowi ona system ciągłego w czasie ujmowania, grupowania, prezentowania i interpretowania wyrażonych w pieniądzu, bilansujących się, ogólnych i szczegółowych danych liczbowych o działalności gospodarczej i sytuacji majątkowej jednostki gospodarczej.

Definicja rachunkowości podkreślające jej rolę informacyjną, według Włodzimierza Brzezina:

„Rachunkowość jest szczególnym systemem informacyjnym o charakterze retro- i prospektywnym, który ma monopol na ustalanie wyniku finansowego i kondycji finansowej podmiotu gospodarczego w pewnym okresie czasu”.

Upraszczając i uogólniając można przyjąć, że:

Rachunkowość to system ewidencji procesów gospodarczych zachodzących w podmiocie rachunkowości oraz przetwarzania danych o tych procesach w informacje finansowe, które mogą być wykorzystywane przez różnych użytkowników w różnych celach.

Rachunkowość jako wiedza i umiejętności

Niezbędne kwalifikacje dla specjalistów od rachunkowości finansowej i zarządczej

Rachunkowość finansowa

Wiedza

  • o technikach rachunkowości

  • o prawie spółek

  • o wymaganiach stawianych przy przeprowadzaniu rewizji

  • o prawie podatkowym

Zdolność

  • do pracy w warunkach presji czasowej

  • do kontrolowania pracy personelu niezależnie od jego wieku

  • do współdziałania z ludźmi na wszystkich szczeblach zarządzania, poczynając od magazynierów a kończąc na najwyższym kierownictwie i rewidentach księgowych

Cechy charakteru

  • zamiłowanie do liczb

  • precyzja w działaniu

Rachunkowość zarządcza

Wiedza

  • o założeniach i metodach rachunkowości zarządczej

  • o oprzyrządowaniu i metodach przetwarzania danych

  • o ekonomii

  • o nowoczesnych metodach zarządzania

Zdolność

  • do prezentacji w przejrzysty sposób istotnych informacji

  • do powiązania wewnętrznych zależności zachodzących między różnymi działami przedsiębiorstwa

  • do współpracy z zatrudnionymi na wszystkich szczeblach

Cechy charakteru

  • wyobraźnia

  • upór

  1. Skala rachunkowości

Ze względu na skale (zasięg), w jakiej rachunkowość jest prowadzona wyodrębnia się :

Rachunkowość makroekonomiczna (ogólnonarodowa)

Rachunkowość makroekonomiczna (ogólnonarodowa) to dyscyplina statystyczno-ekonomiczna zajmująca się ujętymi w jednostkach pieniężnych procesami gospodarczymi, które występują w skali gospodarstwa narodowego jako całości. Rachunkowość makroekonomiczna prowadzoną jest w skali szerszej niż jeden podmiot gospodarczy, czy ich grupa, tzn. na szczeblu makroekonomicznym w skali gospodarki narodowej. Jest wykorzystywana do zarządzania gospodarką narodową (państwem).

Rachunkowość mikroekonomiczna (jednostkowa)

Rachunkowość mikroekonomiczna (jednostkowa) to rachunkowość, której przedmiotem jest majątek poszczególnych jednostek i grup jednostek powiązanych oraz operacje gospodarcze powodujące w nim zmiany. Prowadzona jest w ramach jednego podmiotu lub ich grupy. Stanowi podstawę zarządzania w poszczególnych podmiotach (grupach podmiotów).

  1. Zakres przestrzenny rachunkowości

Ze względu na zakres przestrzenny zjawisk będących przedmiotem rachunkowości wyróżnia się:

Rachunkowość międzynarodowa

Rachunkowość międzynarodowa - „…dotyczy międzynarodowych transakcji, porównań zasad rachunkowości w różnych krajach oraz harmonizacji zróżnicowanych zasad rachunkowości w świecie” (M.Z. Igbal, T.U. Melcher, A.A. Elmallach).

Rachunkowość międzynarodowa obejmuje trzy wymiary:

Rachunkowość krajowa

Rachunkowość krajowa - system rachunkowości obowiązujący i stosowany w danym kraju (normy prawne i /lub zwyczajowe, zasady).

  1. Przeznaczenie rachunkowości

Pomimo tego, że źródło informacji w każdym przypadku jest takie samo - rachunkowość, to jednak ze względu na różny sposób ich przedstawiania, stopień szczegółowości, częstotliwość, rodzaj i cele oraz z powodu tego, że różni są odbiorcy, do których są kierowane, wyodrębnia się: