Zbór Ewangeliczny „AGAPE” w Poznaniu
Pastor - Przełożony Kazimierz Krystoń
Ul. Ostrobramska 28
60-122 Poznań
Historia wyznania w Polce i na świecie
Na terenie Rzeczpospolitej Polskiej działają obecnie 24 zbory ewangelicznych chrześcijan, które zrzeszają około 1 200 członków. Jednym z tych zborów jest Zbór Ewangeliczny „Agape” mający swoja siedzibę w Poznaniu.
Wierni zrzeszeni w Zborze Ewangelicznym „Agape” są kontynuatorami ruchu religijnego zapoczątkowanego w drugiej połowie XIX wieku w Rosji. Swoje powstanie zawdzięcza on takim grupom wyznaniowym jak: menonici, sztundyści, baptyści, bracie plymuccy. Kościół Ewangeliczny, na którego korzeniach powstał Zbór, rozwijał się początkowo głównie pośród arystokracji Petersburga, by pod koniec wieku przekształcić się w masowy ruch przebudzeniowy, mający zasięg od zachodnich granic cesarstwa aż po Syberię. Od samego początku swojego istnienia ruch ewangelicznych chrześcijan odznaczał się szczególną aktywnością misyjną, z powodu której był intensywnie prześladowany przez władze Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Prześladowania te nie zdołały jednak zahamować rozwoju tej społeczności, a wręcz przeciwnie, przyczyniły się do zwiększenia się jej chęci do głoszenia Ewangelii.
Rosyjski ewangeliczny protestantyzm, a zarazem Zbór Ewangeliczny „Agape” związany jest z wieloma wybitnymi postaciami, przede wszystkim jednak z osobą Jana Prochanowa, który powołał do życia Ogólno-rosyjski Związek Ewangelicznych Chrześcijan (1909), jako instytucję współdziałania zbórów tej orientacji. Działalność misyjna tego ruchu dała niespodziewane efekty, bo już w 1935 roku założony przez Prochanowa Światowy Związek Ewangelicznych Chrześcijan liczył ponad pół miliona wiernych w Europie, Azji i obu Amerykach, z czego głownie w Rosji, na Ukrainie, w USA, Argentynie i Kanadzie.
Do Polski ewangeliczni misjonarze przybyli na początku poprzedniego stulecia, a już w 1909 roku w Kowolu powstał pierwszy zbór, skąd działalność misyjna rozszerzała się na wschodnie tereny Rzeczpospolitej, po czym na obszary centralne i południowe kraju. Przed pierwszą wojną światową społeczność Kościoła Ewangelicznego w II Rzeczpospolitej liczyła około 20 tys. wiernych. W czasie dwudziestolecia międzywojennego polscy ewangeliczni chrześcijanie występowali z inicjatywą współpracy z pokrewnymi wyznaniami religijnymi w celu stworzenia więzi między ludźmi budującymi swoją wiarę na Biblii i głoszeniu Słowa Bożego. W tym celu współtworzyli powstały w 1935 roku Związek Zjednoczenia Wyznań Ewangelickich.
Ciężkie doświadczenia obu wojen zdziesiątkowały społeczność Związku Ewangelicznych Chrześcijan. Szybko jednak reaktywował swoje zbory, tworząc z baptystami Polski Kościół Ewangelicznych Chrześcijan Baptystów (1945), który już po dwóch latach podzielił się na Polski Kościół Chrześcijan Baptystów i Zjednoczony Kościół Ewangeliczny. Zbór Ewangeliczny „Agape”, choć zarejestrowany został dopiero w roku 1991, istnieje jednak już od roku 1955, kiedy to grupa ewangelicznie wierzących chrześcijan przystąpiła do Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego w ramach ugrupowania Związku Ewangelicznych Chrześcijan. Po reorganizacji Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego, która miała miejsce w 1988 roku, Zbór działał jako Zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan. W roku 1991 Zbór Ewangeliczny „Agape” usamodzielnił się i został zarejestrowany jako odrębny związek wyznaniowy.
Doktryna
Podstawowe zasady teologii Zboru związane są z pięcioma doktrynalnymi zasadami religii protestanckiej, wygłoszonymi przez Marcina Lutra w XV wieku. Zasady te wyrażone są w języku łacińskim jako: Sola scriptura ("Tylko Pismo"), Sola fide ("Tylko wiarą"), Sola gratia ("Tylko łaska"), Solus Christus ("Tylko Chrystus"), Soli Deo gloria ("Tylko Bogu chwała"). Teologia Kościoła jest zbieżna z szeroko rozumianą teologią ewangelikalną. Podkreśla się w niej grzeszność człowieka, jego niezdolność do poprawy własnymi siłami oraz potrzebę przyjęcia zbawienia, które jest "dostępne za darmo" - przez wiarę w Jezusa Chrystusa. Świadome przyjęcie zbawienia i opowiedzenie się za Bogiem jest (w teologii Kościoła) określane jako nawrócenie. Kościół Ewangelicznych Chrześcijan bywa nazywany "kościołem wyboru", co znaczy, że jego wierni stali się jego członkami w świadomy sposób (dzieci są pod opieką Zborów, ale nie są ich członkami).
Sola scriptura
Kościół ewangeliczny, a zarazem Zbór Ewangeliczny „Agape” za uważają Pismo Święte za w pełni wystarczającą, pewną i nieomylną miarę poznania wiary, która stanowi o zbawieniu. Pismo Święte, czyli spisane Słowo Boże tworzą razem Stary i Nowy Testament:
STARY TESTAMENT
1 Księga Mojżeszowa |
2 Księga Kronik |
Księga Daniela |
2 Księga Mojżeszowa |
Księga Ezdrasza |
Księga Ozeasza |
3 Księga Mojżeszowa |
Księga Nehemiasza |
Księga Joela |
4 Księga Mojżeszowa |
Księga Estery |
Księga Amosa |
5 Księga Mojżeszowa |
Księga Joba |
Księga Adiasza |
Księga Jozuego |
Księga Psalmów |
Księga Jonasza |
Księga Sędziów |
Przypowieści Salomona |
Księga Micheasza |
Księga Rut |
Księga Kaznodziei i Salomona |
Księga Nahuma |
1 Księga Samuela |
Pieśń nad Pieśniami |
Księga Habakuka |
2 Księga Samuela |
Księga Izajasza |
Księga Sofiasza |
1 Księga Królewska |
Księga Jeremiasza |
Księga Aggeusza |
2 Księga Królewska |
Treny |
Księga Zachariasza |
1 Księga Kronik |
Księga Ezechiela |
Księga Malachiasza |
NOWY TESTAMENT
Ewangelia Mateusza |
List do Efezjan |
List do Hebrajczyków |
Ewangelia Marka |
List do FIlipian |
List do Jakuba |
Ewangelia Łukasza |
List do Kolosa |
1 List Piotra |
Ewangelia Jana |
1 List do Tesaloniczan |
2 List Piotra |
Dzieje Apostolskie |
2 List do Tesaloniczan |
1 List Jana |
List do Rzymian |
1 List do Tymoteusza |
2 List Jana |
1 List do Koryntian |
2 List do Tymoteusza |
3 List Jana |
2 List do Koryntian |
List do Tytusa |
List Judy |
List do Galacjan |
List do Filomena |
Objawienie Jana |
Członkowie Zboru wierzą w Stary i Nowy Testament jako jedyny dokument natchniony przez samego Boga, bo też według nich nic innego nie może ku temu pretendować. Uznają, że Biblia, w swej oryginalnej formie, nie zawiera, nawet w poszczególnych słowach, żadnych pomyłek. Werbalne natchnienie Pisma Świętego polega na tym zatem, że natchnione są nie tylko same myśli i koncepcje, ale też słowa. Natchnienie natomiast to nadzwyczajne dzieło samego Boga, poprzez które Duch Święty stał się jakby współautorem Słowa, nadnaturalnie ingerując w czynności pisarzy, uwzględniając zarazem ich człowieczeństwo: inteligencję, indywidualność, styl literacki, osobiste przeżycia itp. Nieomylność Pisma Świętego nie sprowadza się natomiast wyłącznie na nie zawieraniu błędu w swej pierwotnej postaci, ale też na rzetelnym i zgodnym z prawdą historyczną przedstawieniu faktów i wypowiedzi. Zbór Agape wierząc w Pismo Święte jako niepodważalny i całkowicie wystarczający autorytet nie uznaje żadnego innego źródła wiary mogącego stanowić podstawy wiary czy postępowania. Takie uznanie Pisma Świętego, w imię zasady Sola Scriptura, jest przeciwstawne naukom prawosławia, anglikanizmu i katolicyzmu, które głoszą, że Biblia może być autentycznie interpretowana tylko przez tradycję apostolską i sobory Kościoła.
Sola Fide
Sola fide jest podstawą teologii usprawiedliwienia przez wiarę i zasadą ustanowioną bezpośrednio przez Boga. Według ewangelicznych chrześcijan tylko wiara, a nie dobre uczynki, są podstawą do usprawiedliwienia człowieka przed Bogiem, chociaż wierze zawsze towarzyszą dobre uczynki jako jej skutek. Doktryna: "Wiara przynosi usprawiedliwienie i dobre uczynki" jest przeciwna katolickiej doktrynie: "Wiara i dobre uczynki przynoszą usprawiedliwienie". Usprawiedliwienie jest rozumiane jako przekazanie zasług Chrystusa grzesznikom. Zasada "Sola fide" neguje wrodzoną prawość człowieka, która bez wiary w Chrystusa i bez udziału jego prawości jest bezskuteczna.
Soli Deo Gloria
Soli Deo Gloria to zasada, że wszelka chwała należna jest jedynie Bogu, ponieważ zbawienie dokonuje się tylko przez Boga, przez jego wolę i działanie. Członkowie Zboru szczególnie akcentują oddawanie należytej chwały jednemu jedynemu i prawdziwemu Bogu. Uznają, że jest On samoistny i nieskończony w swojej istocie i doskonałości. Tylko On może pojąć i zrozumieć swoją istotę. Jest duchem czystym, niewidzialnym, niepodzielnym, bez ciała i zmiennych uczuć ludzkich. Tylko On posiada nieśmiertelność i przebywa w światłości niedostępnej dla śmiertelnego człowieka. Nigdy się nie zmienia, a inne jego przymioty to, to że jest niepojęty, wieczny, wszechmogący, nieskończony. Jest największą świętością, mądrością, niezależnością i absolutem, a wszystko co czyni jest wynikiem Jego niezmiennej, sprawiedliwej woli i służy Jego własnej chwale. Jest najbardziej kochających, łaskawą, miłosierną i współczująca z istot. Jest pełen dobroci i prawdy. W teologii Zboru uznaje się, że Bóg jest istotą samowystarczalną. Nie zależy od żadnego ze stworzeń, a wręcz przeciwnie, to właśnie w nich i przez nie przejawia swoją chwałę. To właśnie Bóg jest suwerennym władcą nad wszystkimi stworzonymi istotami. Nic nie stanowi dla niego zagrożenia ponieważ On nie zależy od stworzonych rzeczy, a Aniołowie i ludzie powinni Jemu, jako stworzycielowi, oddawać należną mu chwałę i cześć.
Bóg jest tylko jeden, ale stanowią go Trzy Osoby Boskie - Ojciec, Syn (Słowo) i Duch Święty. Stanowią one jedność w istocie, mocy i wieczności. Każda z osób jest w pełni Bogiem, ale Trójca Święta jest jedna i niepodzielna. Ojciec nie zawdzięcza swoje bytu nikomu, jest On Ojcem dla Syna, który został z Niego zrodzony w wieczności. Duch Święty pochodzi natomiast zarówno od Ojca jak i od Syna. Te osoby, czyli jeden nieskończony i wieczny Bóg, nie mogą być rozdzielone w bycie i w naturze, lecz są rozróżniane w Piśmie Świętym przez osobiste relacje wewnątrz Trójcy Świętej.
Realizując swój odwieczny zamiar, Bóg wybrał i powołał Pana Jezusa, swego jednorodzonego Syna, zgodnie z przymierzem, które zawarli, aby stał się Pośrednikiem między Bogiem, a człowiekiem, aby był również Prorokiem, Kapłanem, Królem, Głową i Zbawicielem dla swojego Kościoła, oraz by był dziedzicem wszystkich rzeczy i sędzią świata. Według założeń teologicznych Zboru to Jezus Chrystus jest osobą, która uczyniła świat i teraz kieruje wszystkimi stworzonymi rzeczami. Jezus według ewangelicznych chrześcijan jest „odblaskiem chwały Ojca” i jest Jemu równy. Jezus w wyznaczonym czasie przyjął naturę człowieka z kompletem jej istotnych cech i powszechnych słabości, za wyjątkiem grzechu. Poczęty został przez Ducha Świętego, a narodzony przez Maryję Dziewicę. Duch Święty zstąpił na nią z mocy Najwyższego Boga i tak Jezus został zrodzony z kobiety, która należała do pokolenia Judy, jako potomek Dawida i Abrahama. Dwie natury, boża i ludzka, zostały według Zboru zjednoczone w osobie Syna Bożego. Syn Boży zaś jest święty, łagodny, nieskalany grzechem, pełen łask i prawdy. Jezus rolę Pośrednika, powierzoną mu przesz Boga Ojca, przyjął chętnie i poddał się Bożemu Prawu, które wypełnił doskonale. On też poniósł karę należną ludziom - grzesznikom, którą to oni powinni byli ponieść. Umarł na krzyżu za grzechy wszystkich ludzi, a trzeciego dnia zmartwychwstał w tym samym ciele, w którym został ukrzyżowany i w nim też wstąpił do nieba, gdzie zasiadł po prawicy Boga Ojca. Przy końcu świata powróci, aby wydać osąd na ludzi i aniołów.
Sola Gratia
Sola gratia to zasada, że zbawienie przychodzi tylko z łaski Boga jako "niezasłużony dar", a nie jako nagroda za jakiekolwiek zasługi grzesznika. Zbawienie jest więc niezasłużonym darem Boga dla człowieka przez Jezusa Chrystusa. Chociaż zasadniczo ta doktryna nie sprzeciwia się doktrynie katolickiej, to jednak zawiera istotne różnice: Bóg jest jedynym źródłem łaski, a człowiek w żaden sposób nie może skłonić Boga do dania mu tej łaski lub zwiększenia jej zakresu. Bóg działa sam dla zbawienia człowieka. Podczas gdy arminianizm głosi, że ta zasada nie oznacza ograniczenia łaski Boga, która przeznaczona jest dla wszystkich ludzi (gratia universalis), to tradycyjny ewamgelicyzm uznaje, że oznacza ona suwerenną decyzję Boga, komu przyznać łaskę, konieczną do zbawienia, a komu jej odmówić (predestynacja).
Solus Christus
Kult maryjny
Solus Christus czyli tylko Chrystus jest pośrednikiem między ludźmi a Bogiem, a zbawienie jest niemożliwe za innym pośrednictwem. Tradycyjny ewangelicyzm, odrzucając pośredników między Bogiem a ludźmi, w przeciwieństwie nawet do innych wyznań protestanckich, uważa że nie należy się oddawanie Maryi specjalnej czci. Oczywiście jako matka Jezusa Chrystusa została Ona specjalnie wyróżniona i wierni zachowują pamięć o niej, ale nie oddaje się jej chwały ani podobnie jak w katolicyzmie. Zbór „Agape” nie uznaje jej niepokalanego poczęcia, wiecznego dziewictwa oraz jej cielesnego wniebowzięcia. Teorie te wierni budują na podstawie jedynego i prawdziwego źródła wiary, czyli w Pismie Świętym. W nim też odnaleźć właśnie można słowa Maryi, która powiedziała: „Rozradował się Duch mój w Bogu, Zbawicielu moim.” - członkowie Zboru interpretują ten fragment jako dowód, że Maryja potrzebowała ona zbawienia od grzechów (Łk 1:47). Jako inny przykład podają fragment z Listu Pawła do Rzymian (Rz 3:23), gdzie wyraźnie jest mowa o tym, że nikt poza Chrystusem nie jest bez grzechu. Ewangeliczni chrześcijanie podważają również dziewictwo Maryi na podstawie kilku fragmentów Pisma Świętego, które mówią, że Chrystus był pierworodnym, czyli nie jedynym dzieckiem Maryi (Łk 2:7). Natomiast w całej Biblii, nie odnajdują oni żadnej wzmianki o tym, żeby Maryja nie była posłuszna woli Bożej co do powinności małżeństwa. Katolicy uznają wniebowzięcie Maryi, czyli zabranie jej do Nieba bez śmierci, jednak ewangeliczni chrześcijanie podważają tą teorię, w oparciu o Pismo Święte (1 M 5:21-24; 2 Krl 2:11), które mówi o Enochu i Eliaszu jako o tych, którzy nie znali śmierci. Według nich w Biblii nie ma żadnych przesłanek o tym, żeby pozwolić stwierdzić to samo o Maryi.
Kult świętych
W myśl zasady Solus Christus odrzucony został nie tylko kult maryjny, ale z tego powodu w Zborze nie praktykuje się też kultu świętych. Odrzuca się bowiem modlitwy za ich pośrednictwem, uważając, iż tylko Jezus (jako hipostatycznie zjednoczony Bóg z człowiekiem), może pośredniczyć między nimi.
Członkowie Zboru za jedyne źródło wiary uznają Pismo Święte, w którym nie ma mowy o kulcie świętych, choć faktycznie Biblia w niektórych przypadkach mówi o ludziach jako osobach świętych. Jednak ich interpretacja, słów Pisma opiera się na tezie, że jest to jedynie pierwotne nazywanie chrześcijan, które na wskutek spłycenia chrześcijaństwa później znikło. Uważają oni, że święty jest tylko Bóg i Jezus jest Święty, co jest sprawą bezsporną i tyko im też należy się cześć i chwała i modlić się powinno wyłącznie do nich bez zbędnego pośrednictwa i bałwochwalstwa.
Człowiek - grzech i kara
Stworzenie i grzech pierworodny
Człowiek, według wierzeń Zboru, został stworzony przez Boga jako istota prawa i doskonała, a prawo nadane mu przez Boga nakazywało życie uwarunkowane przez posłuszeństwo i za jego nieprzestrzeganie groziła śmierć. Na swój wzór stworzył najpierw mężczyznę - Adama, a później, z jego żebra, kobietę - Ewę. Posłuszeństwo Adama nie trwało długo. Szatan, pod postacią podstępnego węża, przywiódł Ewę do grzechu. Zaraz potem Ewa skusiła Adama, który bez żadnego przymusu, własnowolnie złamał nadane przez Boga prawo, zgodnie z którym zostali stworzeni, i złamał przykazanie Boże, mówiące by nie jeść zakazanego owocu.
Wierzący uznają, że ich pierwsi rodzice stracili pierwotną sprawiedliwość i przerwali szczęśliwe współżycie z Bogiem, a ich grzech objął całą ludzkość i przez to śmierć stała się jej udziałem. Według wierzeń Zboru, przypowieść ta mówi o grzechu pierworodnym czyli o tym, że wszyscy ludzie są umarli w grzechu i całkowicie skażeni we wszystkich swoich częściach i zdolnościach tak duszy, jak i ciała.
Ewangeliczni chrześcijanie uznają, że rodzina ludzka ma swoje korzenie w pierwszej ludzkiej parze, a Adam i Ewa reprezentują całą ludzkość i wina za ich grzechy została przypisana na zasadzie Bożego postanowienia wszystkim ich potomkom, którzy również od urodzenia odziedziczyli po nich skażoną naturę.
Człowiek jako istota niedoskonała, popełnia faktyczne grzechy, które są owocami zepsutej natury przekazanej mu przez pierwszych rodziców. Wynika z tego, że wszyscy ludzie są całkowicie skłonni do złego, a grzech ich obezwładnia. Chrześcijanie ewangeliczni niesamowicie mocno podkreślają grzeszność człowieka, uważając że nie jest on zdolny do czynienia wszystkiego co dobre i w rzeczywistości jest skłonny do czynienia tego, co jest dobru przeciwne.
Wolna wola
Grzech pierworodny jest wynikiem swobody i zdolności do działania zgodnego z wyborem, w które, w naturalnym porządku, Bóg wyposażył człowieka.
W stanie niewinności człowiek miał swobodę i zdolności, aby chcieć i czynić to co było dobre. Jednak chwiejność natury ludzkiej mogła doprowadzić do odejścia od swojej pierwotnej prawości.
Konsekwencją upadku w stan grzechu było utracenie zdolności, która pozwalała na czynienie jakichkolwiek duchowo dobrych uczynków towarzyszących zbawieniu. Jako człowiek nieduchowny jest on martwy w grzechu i całkowicie przeciwny temu, co dobre. Z tego Zbór czerpie wniosek, że nikt nie jest w stanie o własnych siłach nawrócić się do Boga, ani nawet przygotować się do owego nawrócenia.
Nawrócenie grzesznika wyprowadza go z grzechu w stan łaski, uwalniając go od jego naturalnych więzów grzechu a Bóg jedynie przez swoją łaskę umożliwia mu, aby dobrowolnie chciał i czynił to, co jest duchowo dobre. Jednakże przez wzgląd na jego niedoskonałość i chwiejność jego wola nigdy nie będzie doskonała i skłonna czynić jedynie to co dobre.
Teologia wspólnoty zakłada, że dopiero gdy człowiek wejdzie w stan chwały będzie zdolny do tego by w swojej całkowitej i doskonałej wolności pragnąć tylko i wyłącznie dobrego.
Obrzędy i praktyki kościelne
Kapłaństwo
Zasada Solus Chrystus zasada odrzuca katolickie pojęcie kapłaństwa, jako sukcesji apostolskiej pod przywództwem papieża. Sam Luter głosił "powszechne kapłaństwo wszystkich ochrzczonych", później zmodyfikowane jako "powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących". Luter przyznawał jednak kapłanom ograniczone uprawnienia, np. do spowiedzi i odpuszczenia grzechów, jednak nie jako pośrednikom między wierzącymi i Bogiem. Takie pojmowanie roli kapłana jest odrzucane przez większość pozostałych wyznań protestanckich, nie istnieje tam ani spowiedź indywidualna, ani odpuszczanie grzechów przez kapłana. Tak też jest w przypadku Zboru ewangelicznego „Agape”, który odrzuca urząd kapłański i celibat, jako obowiązek osób pełniących posługę w Zborze. Wierni uważają bowiem, że jest tylko jeden Arcykapłan i jest nim Jezus Chrystus (Hbr 7:17, 24-27) i w zgodności ze swoją interpretacją Pisma Świętego podważają teorię, wedle której św. Piotr był pierwszym papieżem. Osoby sprawujące funkcje kościelne mogą się nie tylko żenić, ale jest to nawet wskazane, gdyż pokierowanie własnymi dziećmi, ukazuje ich umiejętność pokierowania kościołem (1 Tm 3:2-5), a co więcej większość Apostołów, a w nic właśnie i św. Piotr, zakładali rodziny i mieli dzieci.
Kapłaństwo w ewangelicyzmie nie jest sakramentem, lecz sprawowanym na mocy powołania urzędem posługi w Kościele. Uznając biblijną naukę o powszechnym kapłaństwie wszystkich wierzących powołanych poprzez Chrzest Święty, Kościół powołuje tych, którzy w zgromadzeniu wierzących sprawować mają to kapłaństwo w sposób szczególny przez posługę Słowa i Sakramentów.
Organami Zboru „Agape” są Zebrania Członkowski, Rada Starszych oraz Pastor - Przełożony Zboru - Kazimierz Krystoń. Do zadań Zebrania Członkowskiego należy powoływanie i odwoływanie Starszych Zboru, Diakonów i Misjonarzy oraz podejmuje decyzje i wyraża opinie w sprawach przekładanych przez Radę Starszych. Funkcjonowaniem Zboru kieruje natomiast Rada Starszych, złożona ze Starszych Zboru. Czuwa ona nad czystością nauki i życia Zboru, zatwierdza bądź odrzuca kandydatury do chrztu i członkowstwa w Zborze, wnioskuje o wyłączenie ze wspólnoty, kieruje działalnością gospodarczą i finansową Zboru, decyduje o powierzanych funkcjach i zatrudnianiu pracowników, dysponuje majątkiem Zboru. Na czele Rady Starszych stoi Pastor - Przełożony Zboru, obecnie Kazimierz Krystoń, a w razie jego nieobecności, wyznacza on innego Starszego Zboru, który na ten czas pełni powierzone mu funkcje. W Zborze nie ma wyróżnienia na pełnienie posługi kościelnej wyłącznie przez mężczyzn. Zatem duchownym Zboru Ewangelicznego „Agape” są Starsi, Diakoni wraz z Diakonisami, Misjonarze i Misjonarki, oraz Starsi i Diakoni Zborów Filialnymi wspierają służbę Starszych głównie w zakresie działalności misyjnej i charytatywno - opiekuńczej. Zbory Filialne to jednostki organizacyjne Zboru Ewangelicznego „Agape” posiadające własną osobowość prawną, a powołane zostały w celach misyjnych.
Członkowie zborów ewangelicznych odrzucają katolickie kapłaństwo, nie odstępują jednak od innych sakramentów. Teoretycznie zachowują jedynie dwa - chrzest i Wieczerze Pańską, ale wiąże się to też z rozumowaniem pojęcia „sakrament” przez obie te religie. W Kościele ewangelickim, odmiennie niż w katolicyzmie, wyznaje się, że działanie sakramentu opiera się na wierze przyjmującego, gdyż sakramenty nie działają ex opere operato (same w sobie).
Chrzest
Zbór „Agape” uznaje aktualność chrztu na podstawie wiary przez zanurzenie w wodzie jako aktu posłuszeństwa Bogu i zewnętrzny wyraz nawrócenia się człowieka do Boga, dokonany na podstawie świadomej woli człowieka jako wyraz nawrócenia i odrodzenia. Chrzest wodny jest zewnętrznym znakiem dokonanego wcześniej chrztu Duchu Świętym. Chrztu dokonują w imię Ojca, Syna i Ducha Świętego słudzy kościelni. Zbór praktykuje modlitwę o Boże błogosławieństwo nad niemowlętami i dziećmi, tak jak czynił to Pan Jezus, co nie oznacza chrztu dzieci (Mr. 10: 13-16). Modlitwie tej przewodniczy duchowny na prośbę rodziców dziecka a wierni traktują to wydarzenie nie jako sakrament, ale jako święty obrzęd.
Wieczerza Pańska
Drugim sakramentem dla chrześcijan ewangelicznych jest Wieczerza Pańska, czyli połączenie Słowa Bożego i jego zewnętrznej postaci czyli wody, wina i chleba. Sakrament ten sprawowany jest w Zborze na pamiątkę Pana Jezusa Chrystusa i Jego śmierci. Wieczerza Pańska to społeczność wierzących, podczas której następuje spożywanie chleba, symbolizującego ukrzyżowane ciało Chrystusa oraz wina symbolizującego Jego przelaną krew, ustanowioną przez Jezusa Chrystusa na wzór ostatniej wieczerzy, jaką Jezus spożył ze swoimi uczniami dzień przed ukrzyżowaniem (I Kor. 11:23-26).
Wieczerza Pańska oznacza: wspominanie i zwiastowanie śmierci Pana Jezusa Chrystusa ( I Kor. 11:26), społeczność Krwi i Ciała Chrystusowego, dziękczynienie, doświadczanie, osądzanie samego siebie, symbol obfitych błogosławieństw, oczekiwanie na Nową Wieczerzę w Królestwie Ojca.
Podczas Wieczerzy Pańskiej uzewnętrznia się w sposób szczególny jedność Chrystusa i Jego Kościoła, a także społeczność Dzieci Bożych, które przez chrzest złożyły obietnicę wierności Panu ( I Kor.10:16-17). Wieczerza Pańska powinna odbywa się w Zborze Agape i Zborach Filialnych, nie rzadziej niż jeden raz w miesiącu. Wymowa tego sakramentu jest w samej istocie inna niż Eucharystia, sprawowana w Kościele Katolickim. Wieczerza Pańska jest bowiem dla wiernych Zboru wspomnieniem cudu przemiany wody w winno, który wydarzył się tylko jeden, jedyny i niepowtarzalny raz. Nastąpiła wtedy przemiana fizyczna, która podczas mszy świętej w kościele katolickim nigdy ponownie nie zaszła. Przemiana chleba i wina w ciało i krew Chrystusa jest dla ewangelicznych chrześcijan jedynie symbolem, wielką pamiątką. Sam Chrystus mówił o „chlebie” po tym, jak uprzednio mówił o swoim „ciele” i na tej podstawie wierni Zboru wierzą jedynie w symboliczny Charakter słów Chrystusa, podobnie gdy nazywał siebie drzwiami czy krzewem winnym (1 Kor 11:24-35). Ponad to uzasadniają swoje stanowisko tym, że żeby przyjąć Chrystusa nie trzeba go dosłownie spożyć, ale należy uwierzyć w Niego. Klękanie przed chlebem zaś uznają za bałwochwalstwo, gdyż to uważają, że to wciąż chleb - niezmienny, a nie Syn Boży. Przyjmowanie chleba i wina przez ewangelicznych chrześcijan obchodzone jest zatem na pamiątkę, przypomnienie oraz ogłoszenie śmierci Jezusa, nie zaś jako ponowne ofiarowanie jego życia.
Śluby kościelne
Ślub kościelny jest obrzędem udzielenia Bożego błogosławieństwa w imieniu Zboru przez modlitwę ordynowanego pastora na podstawie zgodnego oświadczenia i ślubowania pary odmiennej płci.
Wierni zboru uważają małżeństwo za ustanowione przez Boga i zawarte tylko pomiędzy jednym mężczyzną i jedną kobietą będących w "Panu" jako dozgonne (wg kryteriów Pisma Świętego - Mat.19:1-9). A że małżeństwo jest także stanem cywilnym i powinno być zawarte zgodnie z prawem krajowym, tak też Zbór temu prawu jest podporządkowany. Celem małżeństwa według Zboru jest zarówno przekazywanie daru życia, jak i wspólnota oraz pomoc wzajemna (I Moj. 1:28; Przyp. 5:15-19; I Kor. 7:2-5).
Zasadą małżeństwa jest jego nierozerwalność, a związkiem małżeńskim nie można połączyć bliskich krewnych. Rozwód z powodów niezgodnych ze Słowem Bożym oraz wstąpienie rozwiedzionych w nowe związki małżeńskie są niedozwolone. Również współżycie przedmałżeńskie jest grzechem.
Pogrzeb
Zbór Ewangeliczny „Agape” praktykuje ostatnią posługę jaką jest grzebanie zmarłych, której towarzyszy ceremonia religijna, w skład której wchodzą: głoszenie Słowa Bożego, modlitwa i śpiewanie pieśni. Uroczystości przewodniczy duchowny Przełożony Zboru.
Pomazanie Olejem
Kościół Ewangelicznych Chrześcijan praktykuje modlitwę z namaszczeniem olejem w imieniu Pańskim na prośbę chorego. Modlitwę z namaszczeniem olejem dokonują starsi Zboru
Nabożeństwo
"A gdy nadeszła pora, zajął miejsce przy stole, a apostołowie z nim. I rzekł do nich: Gorąco pragnąłem spożyć tę wieczerzę paschalną z wami przed moją męką; powiadam wam bowiem, iż nie będę jej już spożywał, aż nastąpi spełnienie w Królestwie Bożym. I wziąwszy kielich, i podziękowawszy, rzekł: Weźcie go i rozdzielcie między sobą; powiadam wam bowiem, iż odtąd nie będę pił z owocu winorośli, aż przyjdzie Królestwo Boże. I wziąwszy chleb, i podziękowawszy, łamał i dawał im, mówiąc: To jest ciało moje, które się za was daje; to czyńcie na pamiątkę moją. Podobnie i kielich, gdy było po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich, to nowe przymierze we krwi mojej, która się za was wylewa." (Ewangelia Łukasza 22, 14 - 20)
W większości zborów Wieczerza Pańska sprawowana jest raz w miesiącu, w niektórych zdaje się co dwa tygodnie, a są też i zbory, w których wieczerza odbywa się podczas każdego niedzielnego nabożeństwa. W Piśmie Świętym nie jest bowiem określone jak często ma się to odbywać, więc każdy zbór ustala to sobie osobno
Wieczerza Pańska w Zborze Ewangelicznym „Agape” sprawowana jest natomiast nie rzadziej niż raz w miesiącu i o każdym przyszłym terminie nabożeństwa członkowie są informowani.
Wieczerza sprawowana jest nieco inaczej niż w katolicyzmie. Jak już wcześniej zostało wspomniane, ewangelicznie wierzący chrześcijanie nie przyjmują katolickiej wersji, że chleb staje się naprawdę ciałem Chrystusa, a wino Jego krwią. Według Zboru nie ma przeistoczenia, a Jezus cały czas traktował chleb jako chleb, wino jako wino. W Kościołach ewangelicznych bardzo sztywno trzymamy się słów Chrystusa, który nazwał to PAMIĄTKĄ.
Wieczerza zazwyczaj przebiega tak, że prowadzący nabożeństwo zaprasza starszych zboru, czy innych pastorów, by uczestniczyli w obrzędzie. Często odczytywany jest najpierw fragment ewangelii mówiący o ustanowieniu Pamiątki Wieczerzy. Potem prowadzący nabożeństwo błogosławi wino i chleb - tak, jak to uczynił Jezus.
Później pastor przypomina dla kogo sprawowana jest wieczerza, a jest ona dla tych, którzy swe życie związali z Chrystusem i przez chrzest - dokonany w wieku świadomy - włączeni zostali do Zboru.
Do wieczerzy należy przystąpić godnie, co według wyznawców ewangelizmu oznacza mieć czyste serce, być wolnym od win - wyznać je Panu. Nie sprawuje się w Zborze sakramentu pokuty, bo jak już wcześniej była mowa, nie odprawiają oni spowiedzi, na wzgląd na to, że nie ma między nimi a Bogiem żadnego pośrednictwa. Winy więc też wyznają osobiście przed Bogiem w modlitwie tak aby stać się pojednanym z Bogiem i ludźmi. Każdy we własnym sumieniu musi rozważyć czy jest godny przystąpienia do Wieczerzy.
W Zborze Ewangelicznym „Agape” podczas Wieczerzy starsi lub pastorzy podchodzą kolejno do ludzi z chlebem i winem, obchodząc tak cały Kościół. Podczas wieczerzy oprócz dzielenia się chlebem i winem, wierni modlą się i śpiewają. Słowo „agape” znaczy w języku greckim: miłość. Użyte w liczbie mnogiej oznacza ucztę miłości. Pierwsi chrześcijanie często zgromadzali się, by wspólnie ucztować, przy czym uczty te, zwane ucztami miłości, kończyli obchodzeniem Wieczerzy Pańskiej. W wielu umysłach te dwie różne rzeczy, uczta miłości i Wieczerza Pańska, skojarzyły się tak mocno, że często na określenie Wieczerzy Pańskiej używano słowa agape. Zbór w swojej nazwie zawarł również słowo „agape” co akcentuje, że wspólnota dużą uwagę poświęca sprawowaniu wieczerzy i jest na niej w sposób szczególny skupiona.
Dusz ludzka i nieśmiertelność
Święty Paweł nadał słowu pneuma nowe znaczenie - nadprzyrodzonego ducha działającego w sercu człowieka. Stąd rozwinęła się koncepcja, wedle której człowiek składa się z ciała (soma), duszy (psyche) i ducha (pneuma) otrzymywanego dopiero przez chrzest. Zbór Ewangelicki „Agape” przyjął koncepcję nieśmiertelnej duszy ludzkiej. Po śmierci ma się odbyć Sąd Ostateczny i zmartwychwstanie sprawiedliwych zgodnie ze słowami Jezusa w Nowym Testamencie:
"Jam jest zmartwychwstanie i żywot; kto we mnie wierzy, choćby i umarł, żyć będzie. A kto żyje i wierzy we mnie, nie umrze na wieki." (J 11,25-26)
Wierni Zboru wierzą, że ciała ludzkie po śmierci obracają się w proch i ulegają rozkładowi, lecz ich dusze, które ani nie umierają, ani nie zapadają w stan nieświadomości, gdyż są z natury nieśmiertelne, natychmiast powracają do Boga, które je dał. Według nich dusze sprawiedliwych wchodzą do raju, gdzie wraz z Chrystusem, patrząc na twarz Boga w światłości i chwale, oczekują na pełne odkupienie ich ciał. Zaś dusze nieprawych są wrzucane do piekła, gdzie pozostają w męce i całkowitej ciemności, zachowane na wielki dzień sądu. Dusze odłączone od ciał są albo w niebie albo w piekle, bo Pismo Święte nie mówi o innym miejscu ich pobytu. Z tego też wynika istotna różnica na temat życia po śmierci między katolikami a ewangelicznymi chrześcijanami, którzy nie wierzą w istnienie czyśćca.
Chrześcijanie ewangeliczni głoszą, że w dniu ostatecznym święci, którzy będą żyć wtedy na ziemi, nie umrą, lecz zostaną przemienieni, a wszyscy umarli zostaną wskrzeszeni we własnych ciałach, ca nie w innych, choć z innymi właściwościami i będą znowu połączeni ze swymi duszami na wieki. Ciała niesprawiedliwych przez moc Chrystusa będą wzbudzone na hańbę, kiedy ciała sprawiedliwych ku wzbudzi ku czci , ponieważ ich ciała zostaną przekształcone na Jego wzór, ciała pełnego chwały.
Sąd Ostateczny
Zbór Ewangeliczny „Agape” wierzy, że Bóg wyznaczył dzień, w którym będzie sądzić świat sprawiedliwie przez swojego Syna Jezusa Chrystusa, któremu powierzył wszelką władzę i prawo sądu. Tego dnia sądzeni będą wszyscy ludzi i upadli aniołowie.
Wyznaczenie tego dnia, ewangeliczni chrześcijanie, rozumieją jako objawienie boskiego miłosierdzia przez wieczne zbawienie wybranych i ukazanie chwały swej sprawiedliwości przez wieczne potępienie grzeszników. W tym dniu sprawiedliwi mają odziedziczyć życie wieczne i otrzymać pełnię radości i chwały w obecności Pana, jako ich wieczną nagrodę. Nieposłuszni Ewangelii, według wyznawców tej religii, mają zostać wygnani na wieczne męki.
W Zborze często wspomina się o nadejściu dnia sądu, aby z jednej strony odstraszyć wszystkich ludzi od grzechu, a z drugiej dać większą pociechę pobożnym w ich przeciwnościach. Wierni uważają, że z tych samych przyczyn Chrystus zatrzymał w tajemnicy datę nadejścia sądu, aby ludzie mogli porzucić wszelkie zaufanie w siebie i nie wiedząc kiedy wybije godzina ponownego przyjścia Jezusa byli zawsze czujni i gotowi.
Organizacja i działalność Zboru
Zbór Ewangeliczny „Agape” w Poznaniu istnieje od roku 1991, kiedy to się usamodzielnił i został zarejestrowany jako odrębny związek wyznaniowy. Osobowość prawną posiada zarówno Zbór, jako całość i trzy Zbory Filialne, które są jednostkami organizacyjnymi powołanymi w celach misyjnych. Zbory Filialne funkcjonujące w ramach Zboru Agape to:
Ewangeliczny Zbór Reformowany w Poznaniu
Ewangeliczny Kościół Reformowany we Wrocławie
Zbór Chrześcijan we Wrocławiu, Zbór Filialny Zboru Ewangelicznego „Agape”
Od początku istnienia Zboru Ewangelicznego „Agape”, pastorem Zboru jest mgr Kazimierz Krystoń, absolwent Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Jest on jednocześnie pomysłodawcą i budowniczym obiektu sakralnego Zboru Ewangelicznego „Agape” w Poznaniu przy ul. Ostrobramskiej 28, gdzie mieści się siedziba Zboru. Obszarem działalności Zboru jest zaś nie tylko Poznań, ale działalność jego rozciąga się na terytorium całej Rzeczpospolitej Polskiej.
Członkowie Zboru
Członkami Zboru są osoby przyjęte do Zboru na mocy uchwały Zebrania Członkowskiego podjętej na wniosek Rady oraz członkowie Zborów Filialnych. Do Zboru mogą należeć jedynie osoby, które przeżyły duchowe odrodzenie wyrażające się w życiu zgodnym z wymaganiami Słowa Bożego, wyznają biblijne prawdy wiary, przyjęły chrzest według wzoru nowotestamentowego oraz złożyły deklarację członkowską. Członkowie Zboru mają swoje prawa i obowiązki:
Prawa członkowskie:
Uczestnictwo we wszystkich formach życia Zboru
Korzystanie z pomocy i opieki duszpasterskiej
Uczestnictwo w zarządzaniu Zborem
Obowiązki członkowskie
Czynne angażowanie się w życie Zboru
Służenie braterską pomocą innym członkom Zboru
Wspieranie finansowe Zboru
Członkowstwo w Zborze ustać może w razie wystąpienia, wyłączenia lub śmierci. Wyłączenie ze Zboru może nastąpić na mocy uchwały Zebrania Członkowskiego podjętej na wniosek Rady Starszych, jeżeli osoba przynależąca do Zboru żyje w grzechu.
Działalność Zboru
Celem działalności Zboru Ewangelicznego Agape według statusu jest:
Głoszenie wszystkim ludziom Ewangelii o zbawieniu w Jezusie Chrystusie
Pielęgnowanie życia chrześcijańskiego wśród jego członków i wszystkich ewangelicznie wierzących poprzez wyznawanie i głoszenie nauki apostolskiej
Pogłębianie społeczności z Bogiem i jedności między chrześcijanami
Rozwój życia modlitewnego i dokonywanie obrzędów nowotestamentowych.
Zbór prowadzi działalność ewangeliczno-misyjną, charytatywną, opiekuńczą, kulturalną i gospodarczą a realizuje swoje zadania poprzez publiczne nabożeństwa, konferencje, chrześcijańskie kształcenie oraz i to w szczególności pracę duszpasterską.
Majątek Zboru
Według zapisu w statusie Zboru Ewangelicznego „Agape” Zbór jako całość oraz jego Zbory Filialne posiadają majątek, który składa się z nieruchomości, ruchomości i funduszy. Natomiast na fundusze Zboru składają się darowizny, zapisy oraz wpływy z działalności gospodarczej.
Stosunek do władzy państwowej
Zbór Ewangeliczny „Agape” ma pełne poszanowanie dla władz państwowych, jako instytucje ustanowione przez samego Boga, aby te rządziły społeczeństwami dla Jego chwały i dobra ogólnego.
Wierzący mogą zgodnie z zasadami wiary podejmować i wykonywać obowiązki urzędu państwowego jeśli zostaną do tego powołani. Ich obowiązkiem jest wtedy popierać sprawiedliwość i pokój zgodnie z zadami wiary, którą wyznają.
Nowy Testament interpretują jako pozwalający na prowadzenie wojny, jeśli jest to sprawiedliwe i konieczne.
Urzędnicy państwowi, zgodnie z zasadami teologicznymi Zboru, są ustanowieni przez Boga dla wymienionych wyżej celów, a chrześcijanie ewangeliccy powinni im podlegać we wszystkich słusznych wymaganiach i czynić to nie tylko ze względu na powinności wynikające z wiary, ale również ze względu na sumienie i nie jedynie po to, aby uniknąć kary. Powinnością członka Zboru jest wznoszenie modlitw za cały aparat władzy państwowej i swoich przełożonych.
Podsumowanie
Zbór „Agape” jako zbór ewangeliczny charakteryzuje się specyficzną pobożnością (duchowością) i określonymi poglądami teologicznymi. Wspólnotę łączy wiara w osobistą relację z Jezusem Chrystusem, podkreślenie ostatecznego autorytetu Pisma Świętego w sprawach wiary i życia, również przede wszystkim szczególny typ duchowości, podkreślający konieczność świadomego osobistego nawrócenia ("nowe narodzenie") do zbawienia człowieka. Ewangelikaliści uznają bezbłędność Biblii, którą nierzadko interpretują dosłownie. Ewangelikalizm jest zazwyczaj utożsamiany z ewangelizacją polegającą na wywołaniu u słuchacza żalu za grzechy oraz przekazaniu mu wiary w przebaczenie grzechów dzięki ofierze Jezusa Chrystusa na krzyżu.
W dużym uproszczeniu można ewangelicką teologię Zboru zamknąć w 7 punktach:
Suwerenność Boga;
Biblia jako w sposób boski natchniony zapis Bożego objawienia, nieomylny i autorytatywny przewodnik wiary i praktyki; do wydobycia boskiego znaczenia potrzebne jest oświecenie przez Ducha Świętego;
całkowite zepsucie natury ludzkiej: wszelkie dobro skalane jest grzechem;
Chrystus zadośćuczynił za grzech na Krzyżu Kalwarii;
zbawienie jest aktem niezasłużonej łaski Bożej, otrzymanym przez wiarę w Chrystusa, a nie przez jakąkolwiek pokutę lub dobre uczynki; grzechy są odpuszczone, człowiek jest narodzony na nowo, usprawiedliwiony, przyjęty do rodziny Bożej;
zwiastowanie Słowa Bożego przez biblijne ogłaszanie Ewangelii, sprzeciwianie się złu, służba społeczna;
widzialny powrót Jezusa Chrystusa".
Bibliografia:
Piotr Słomski „Rzymski katolicyzm, Świadectwo historii i Pisma Świętego” Wydawnictwo Ewangeliczne Poznań
Londyńskie Wyznanie Wiary z roku 1689
Kazimierz Krystoń „Jak mogę być zbawiony”
„Jednota - miesięcznik religijno-społeczny poświęcony polskiemu ewangelizmowi i ekumenii” 8-9/91 Rocznik xxxv (L)
Statut Zboru Ewangelicznego „Agape”
16