ogólne wiadomości o prawie cywilnym

prawo to zespół norm regulujących stosunki majątkowe i niektóre stosunki osobiste pomiędzy równorzędnymi podmiotami.

Podział prawa cyw.

W/g przyjętego podział na pr.cyw.składają się

1 część ogólna

2 prawo rzeczowe

3 pr. zobowiązaniowe

4 pr.spadkowe.

źródłem pr.cyw.jest kodeks cywilny z 23IV 1964,obow.od 1I 1965

klauzule generalne

przepisy najwyższej rangi-pełnią rolę wiodącą w prawie, stanowią oś systemu prawa

i decydują o jego charakterze.w kc odgrywają istotną rolę nast.klauzule

-kl.zasad współżycia społecznego

-kl.społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa

-kl.niegodziwości celu świadczenia.

Stosunki cywilnoprawne-to zachodzące między równorzędnymi prawnie stronami stosunki społ.na tle majątkowym oraz nieliczne stosunki osobiste,regulowane przez normy prawa cywilnego.w każdym stosunku cywilnoprawnym można wyodrębnić nast.elementy

-podmioty stosunku

-przedmiot stosunku

-uprawnienia wynikające ze stosunku

-obowiązki wynikające ze stosunku.

Osoba fizyczna-rozpoczyna swój byt prawny w chwili urodzenia tj.odłączenia od ciała matki, kończy go w chwili śmierci.każdy żyjący czlowiek jest podmiotem prawa cywilnego przy czym nie odgrywa roli jego wiek,płeć ,stan zdrowia fizycznego i psychicznego.

Zdolnośc prawna os.fiz

to zdolnośc do występowania w charakterze podmiotu(strony) w stos

cywilnoprawnych.

każdy czł.od chwili urodzeenia aż do śmierci ma zdolność prawną,nawet płód ludzki,jednakże prawa i obowiązki majątkowe uzyskuje ono pod warunkiem że urodzi się żywe.

Zdolność do czynnośći prawnych-jest zdolnośćią do tego aby za pomocą czynnośći prawnych nabywać prawa i zaciągać zobowią-

zania, wyróżnia się:-pełną zdolność do czynnośći prawnych-przysługuje ona osobom pełnoletnim,jeśli nie zostały ubezwłasnowolnione lub nie ustanowiono dla nich doradcy tymczasowego

-ograniczoną zdolność do czynności prawnych- mają małoletni,którzy ukończyli lat 13,jeżeli nie uzyskali pełnoletności przez zawarcie małżeństwa,osoby ubezwłasnowolnione częściowo,ponadto osoby dla któ rych sąd ustanowił doradcę tymczasowego

-brak zdolności do czynnośći prawnych- mają małoletni,którzy nie ukończyli lat 13, ubezwłasnowolnieni całkowicie.

Ubezwłasnowolnienie

-całkowite przesłanką jest,aby osoba która ma być ubez.a także wskutek choroby psychicznej lub niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psych.w szczegółnośći pijaństwa i narkomanii nie była w stanie kierować swoim postępowaniem,skutki ubez.całkowitego powodują że osoba nie ma zdolńości do czynności prawnych podlega opiece,chyba że pozostaje pod władzą rodzicielską,a także nie może zawrzeć małżeństwa.

-częściowe-te same powody,ale stan takiej osoby nie uzasadnia ubez.cał.jednakże potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw,skutki tego ubez.pociągają za sobą ograniczoną zdolność do czynnośći prawnych,oraz konieczność ustanowienia kuratora .może być orzeczone tylko dla osoby pełnoletniej.

Uznanie za zmarłego

można jedynie uznać za zmarłą osobę ,która zaginęła tzn.nie wiadomo czy żyje.zaginiony może być uznany za zmarłego jeżeli upłyneło 10 lat od końca roku kalendarzowego w którem w/g isteniejących wiadomośći jeszcze żył.jednak gdyby w chwili uznania za zmarłego zaginiony ukończył 70 lat wystarcz upływ 5 lat.nie może jedank nastąpić uzn.za zmarłego,przed końcem roku kalendarzowego w którem zaginiony ukończyłby 23 lata.

Osoby prawne-to zespół elementów: ludzki,majątkowy,celowy,

organizacyjny,którym to elementom przepisy prawa nadają osobowośc prawną,jednostki organizacyjne którym przepis prawa nadał osobowośc prawną (skarb państwa)-jedyna osoba prawna która nabywa osobowość prawną z mocy prawa kodeksu cyw.osobowość prawną nabywa się z momentem zarejestrowania w odpowiednim rejestrze.traci osobowość prawną w momencie wykreślenia z rejestru.nie można ubezwłasnowolnić osoby prawnej.zakres jej zdolnośći prawnej jest węższy,nie może zawrzeć małżeństwa i

sprawować władzy rodzicielskiej,nie może sporządzić testamentu ani być spadkodawcą ani zostać uznana za zmarłą.osoba prawna dokonuje czynnośći prawnych za pomocą swych organów.organ-to osoba fyzyczna lub klika osób,które zgodnie z przepsami określającymi ustrój danej osoby prawnej, urzeczywistniają jej

wolę.przy składaniu oświadczeń woli przez organ osoby prawnej przepisy lub statuty często wymagają reprezentacji łącznej czyli do skutecznośći czynnośći prawnej jest konieczne wsółdziałanie kilku osób np.dyrektora i jego zastępcy w przeds.państwowym,2

członków zarządu spółki.

Czynnośći prawne-stan faktyczny-w którego skład wchodzi co najmniej jedno oświadczenie woli zmierzające do ustanowienia,zmiany lub zniesienia stosunku cywilnoprawnego z którym to stanem faktycznym ustawa wiąże skutki prawne nie tylko wyrażone w oświadczeniu woli lecz także tym oświadczeniem nie objete wynikające z ustawy zasady współżycia społecznego lub ustalonych zwyczajów.

czynności prawne dzielą się na jednostronne i dwustronne

-jednostrone-do dokonania danej czynnośći wystarcza złożenie oświadczenia woli przez 1 osobę np.testament,udzielenie pełnomocnictwa,wypowiedzenie umowy,przyjęcie i odrzucenie spadku

-dwustronne-potrzebne jest zgodne oświadczenie woli dwóch lub więcej stron inaczej nazywamy je umowami

czynności prawne dzielą się też na rozporządzające i zobowiązujące

-rozporządzające-to takie które powodują przeniesienie jakiegoś prawa majątkowego na inną osobę,jego zniesienie albo obciążenie np.przeniesienie na inną osobę prawa własności.

-zobowiązujące-to takie które zawierają tylko zobowiązanie strony do dokonania świadczenia w przyszłośći np.umowa o dzieło

czynności prawne dzielą się też na odpłatne lub nieodpłatne

-odpłatne-gdy strona która sama dokonała przysporzenia majątkowego otrzymuje lub ma otrzmać w zamian

korzyść majątkową w

w charakterze ekwiwalentu np.sprzedaż,dzierżawa,

umwa odzieło,spedycja i inne

-nieodpłatne-gdy strona takiego ekwiwalentu nie otrzymuje np.użyczenie,darowizna pożyczka nieoprocentowana

czynności prawne dzielą się też na konsensualne i realne

-konsens.-gdy czynność prawna wymaga tylko złożenia oświadczenia woli

-realne-jeżeli obok oświadczenia woli konieczne jest także wydanie rzeczy.

Czynność prawna aby być ważną i w pełni skuteczną aby wywołać zamierzone przez strony skutki

powinna

-być dokonana przez osobę mającą zdolność prawną oraz zdolność do czynnośći prawnych

-czynność prawna nie może być sprzeczna z ustawą i zasadami współżycia społecznego.

-musi być dokonana w przewidzianej formie,jeżeli przepisy wymagają określonej formy pod rygorem nieważnośći np.forma aktu notarialnego czy też forma pisemna

-czynność prawna powinna być wolna od wad.w razie braku którejś z wymienionych przesłanek czynność prawna jest wadliwa.nie wywołuje ona w całości lub częściowo zamierzonych skutków prawnych,może ona być nieważna lub unieważniona

wyróżniamy nieważnośc bezwzględną i względną

nieważność bezwzględna-najostrzejsza sankcja przewidziana dla wadliwych czynnośći prawnych,na nieważność czynn.prawnej może się w tym przypadku powołać każdy a nie tylko osoba,która uczestniczyła jako strona w dokonywaniu czynn.np.czynn.prawne sprzeczne z ustawą albo zasadami współżycia społ.dokonane przez osobę nie posiad.zdol.prawnych lub zdol.do czynn.prawnych

-nieważność względna-oznacza przysługującą oznaczonej stronie możnośc uchylenia się od skutków dokonanej czynn.np.w przypadku dokonania czyn.prawnej pod wpływem błędu czy groźby.

czynn.prawna nie jest więc nieważna z mocy samego prawa ale osoba wskazana przez prepisy może spowodować jej nieuważnienie.

wady oświadczenia woli

1.brak świadomośći lub swobody-osoba składająca oświadczenie woli znajduje się wstanie psychicznym odbiegającym od normalnego,co uniemożliwia podjęcie decyzji i złożenie oświadczenia w sposób świadomy lub swobodny.

brak świadomości lub swobody w chwili składnia oświadczenia woli powoduje jego niważność.

2.pozroność-złożenie oświadcznia woli za zgodą drugiej strony dla pozoru,obie strony są zgodne co do tego że czynność nie ma wywołać skutków praw.albo wywołuje skutki prawn.inne niż wynika to z treśći pozornej czynnośći prawnej.oświadczenie woli złożone dla pozoru jest nieważne i nie wywołuje żadnych skutków prawnych,

natomiast czyn.prawna właściwa ukryta pod pozorną czynośćią jest ważna jeżeli spełnione są wszystkie przesłanki jej ważnośći.

3.błąd-osoba składająca oświadczenie woli ma mylne wyobrażenie o rzeczywistym stanie albo mylne wyobrażenie o treśći Ponadto musi być istony tzn że uzasadnia przypuszczenie iż gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie,nie złożyłby oś wiadczenia tej treści.uchylenie się od skutków oświadcznia woli złożonego pod wpływem błędu musi nast.ąpić na piśmie w ciągu roku od wykrycia błędu.

4.groźba-ozancza przymus zastosowany w celu wymuszenia oświadczenia woli.groźba musi być bezprawna,poważna.

groźba uprawnia osobę która zlożyła oświadczenie woli do wycofania się z jego sktków.

powinno to nastąpić na piśmie w ciągu roku od dnia w którem stan obawy ustał.testament sporządzony pod wpływem groźby jest zawsze nieważny nawet jeżeli groźba nie była bezprawna i nie wywołała stanu uzasadnionej obawy.

Zawarcie umowy-jedna strona występuje z ofertą a drufa tą ofertę przyjmuje.

Sposoby zawierania umów

-w drodze oferty-jest to oświadczenie woli osoby fizycznej lub prawnej skierowane do innej osoby fiz.lub prawnej,która zawiera propozycję zawarcia umowy i określa jej istotne postano-wienia.

Gdy oferta zawiera termin w ciagu którego oferent oczekuje odpowiedzi jest on nią związany aż do upływu wyznaczonego przez siebie terminu.jeżeli oferta nie zawiera terminu to są dwie możliwości:oferta złożona w obecnośći drugiej osoby albo przez telefon-oferta przestaje obowiązywać jeśli nie zostanie przyjęta niezwłocznie.oferta złożona listownie-oferta przestaje obowiązywać z upływem czasu w którym w zwykłym toku czynnośći mógł otrzymać odpowiedź .

przyjęcie oferty powoduje zawarcie umowy,jeżeli oferta zostanie zaakceptowana w całośći i bez zastrzeżeń.

-w drodze przetargu-szczególny tryb zawierania umowy,składa się z etapów:ogłoszenie przetargu,składanie ofert,przyjęcie wybranej ofery.ogłoszeie przetargu powinno obejmować co najmniej elementy wymienione w kodeksie,a mianowiceczas,miejsce,przedmiot przetargu.ogloszenie nie zawierające któregokolwiek z tych elementów nie powoduje wszczęcia procedury przetargowej.w ptzetargu może brać udział wielu uczestników.może byc przetarg ustny i pisemny.przetarg ustny przybiera postać licytacji lub aukcji.przetarg pisemny-polega na tym ze ogłaszaący przetarg w odpowiedzi na swoje ogłoszenie oczekuje pisemnych ofert,w celu wyrania najkorzystniejszej z nich.

postępowanie przetargowe może zostać zamknięte bez wyboru ofery.przepisy przewidują możliwość unieważnienia umowy zawartej w wyniku przetargu ustnego lub pisemnego,jeżeli strona umowy lub działająca w porozumieniu z nią osoba trzecia wpłyneła na wynik przetargu w sposób sprzeczny z prawem lub zasadami życia społ.

-w drodze rokowań(negocjacji)są stosowane ,gdy chodzi o zawarcie umowy skomplikowanej,dotyczącej znaczących przedsięwźięć gospod.itp.strony w drodze negocjacji ustalają kolejno postanowienia przyszłej umowy.do zawarcia umowy dochodzi,gdy strony dojdą do porozumienia we wszystkich sprawach,które były przedmiotem rokowań.

Forrma czynności prawnych.

Może być ustna,pisemna dorozumiana.

dla niektórych czynnośći

prawn.przepisy kc przewidują jako formę obowiązkową

-formę pisemną-może być zastrzeżona pod rygorem nieważnośći lub bez tego rygoru(udzielenie

pełnomocnictwa rygor

nieważnośći) forma pisemna

jest zachowana ,gdy zostanie

złożony własnoręczny podpis

na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli.

-formę szczególną-inna niż pisemna to najczęściej forma ktu notarialnego wymagana zawsze do przeniesienia włąsnośći nieruchomosci z podpisem notarialnym uwierzytelnionym.brak formy szczególnej pociąga za sobą nieważność czynnośći prawn.nie dotyczy to przypadków gdy forma szczególna była zastrzeżona jedynie dla wywołania określonych skutków prawnych.

Przedstawicielstwo-polega na tym że czynność prawna zostaje wykonana przez osobę zwaną przedstawicielem,w imieniu innej osoby,zwanym reprezentowanym oraz że pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.działanie pzedstawiciela charakteryzuje się dwoma cechami:przedst.podejmuje działania w imieniu innej osoby a skutki czynnośći prawnych wynikają dla osoby reprezentowanej.przepisy kc regulują dwa rodzaje przedstawicielstw.

prawo przedstawiciela do dokonania czynn.prawnych w imieniu drugiej osoby wynika z przepisu ustawy(rodzice,kurator,

kapitan morskiego statku jest przeds ustawowym armatora poza portem macierzystym.

-pełnomocnictwo-jest rodzajem przedstawicielstwa,w którym prawo do dokonywania czynnośći prawnych w cudzym imieniu opiera się na woli osoby reprezentowanej

Udzielić pełnom.może

każda osoba prawna lub fizyzna mająca zdolność do czynnośći prawnych.

pełnomocnikiem może być także osoba mająca ograniczoną zdolność do czynnośći prawnych pełnom. nie wymaga szczególnej formy z wyjątkiem pełnom. ogólnego które musi być ustalone na piśmie.pełnom.do dokonania czynnośći prawn.wymagającej określonej formy powinno być udzielone w takiej samej formie np.pełnom.do sprzedaży nieruch.,która wymaga aktu notarialnego musi być udzielone także w formie aktu not.

Rodzaje pełnomocnitwa

-ogólne-jest upoważnieniem do dokonywania różnych zynn.prawnych w imieniu mocodawcy w ramach zwykłego zarządu.np. stałe administrowanie budynkiem

-rodzajowe-jest upoważn.do dokonywania czynnośći prawn.określonego rodzaju np.ekspedienci w sklepie,

którzy zawierają nieustanne umowy sprzedaży z klientami w imieniu swojego przeds.

-szczgólne-jest upoważ.do dokonania w imieniu mocodawcy konkretnej czynnośći. np.sprzedania oznaczonej rzeczy.wygasa z upływem terminu na jaki zostało udzielone,może być w każdej chwili odwołane,

wygasa w razie śmierci pełnomocnika lub mocodawcy.

Przedawnienie-polega na tym że po upływie wyznaczonego przez prawo dłużnik może uchylać się od spełnienia świadczenia.

przedawnieniu ulegają jedynie roszczenia majątkowe.zasadniczy termin przedawnienia wynosi 10 lat.jest on stosowany we wszystkich przypadkach,w których przepisy kc lub inne nie przewidują krótszego terminu.

-po upływie 3 lat przedawniają się:roszczenia związane z prowadzeniem dział.gospod.,roszczenia o świadczenia okresowe,

wzajemne roszczenia pracodawcy i pracownika

roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym.

-po upływie 2 lat przedawniają się roszczenia przeds.hotelowych i gastron.z tytłu świadczonych usług,

-po upływie 1 roku przedawniają się roszczenia wynikające z umowy spedycji,umowy składu,przewozu rzeczy

-po uplywie pół roku-przedawniają się roszczenia przewoźnika przeciwko innym przewoźnikom którzy uczestniczyli w przewozie przesyłki. istotny skutek przedawnienia polega na tym,że dłużnik nie może być na drodze sądowej zmuszony do wykonania swojego obowiązku,istnieje możliwość zrzeczenia się korzystania z przedawnienia.bieg okresu przedawnienia rozpoczynający się najczęsciej w dniu w którym roszczenie stało się wymagalne może ulec przedawnieniu albo przerwaniu.

Zawieszenie-wstrzymuje tymczas.bieg przedawnienia a po ustaniu okolicznośći powodującej zawieszenie przedawnienie biegnie dalej i nowy okres dolicza się do poprzedniego.

Przerwa biegu przedawnienia

powoduje skutki idące dalej niz zawieszenie.

po przerwaniu bieg przedawnienia rozpoczyna się od początku.

Przerwanie biegu przedawnienia powoduje

-każda czynność przed sądem lub innym właściwym organem przedsięwzięta w celu dochodzenia roszczenia.np.wniesienie pozwu oraz złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji

-uznanie roszczenia przez dłużnika.

Roszczenia stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu albo ugodą zawartą przed sądem też ulegają przedawnieniu jednakże okres przedawnienia wynosi zawsze 10 lat,nawet jeśli są to orzeczenia okresowe,

roszczenia z czynów niedozwolonych itp.a więc takie dla których przepisy kc przed wydaniem orzeczenia przewidują krótszy okres.

PRAWO RZECZOWE

do praw rzeczowych które mogą przysługiwać os.fiz.i prawnej zaliczamy

1.prawo własności

2.użytkowanie wieczyste

3.ograniczone prawa rzeczowe.prawa rzeczowe charakt.się dwiema cechami,należą do grupy praw podmiotowych bezwzględnych(służą przeciwko wszyskim)dotyczą rzeczy,są prawami odnoszącymi się do określonej rzeczy ruch.lub nieruchomej.

Rzecz-to przedmiot materialny na tyle wyodrębniony że w obrocie może być traktowany jako dobro samoistne,stanowi czyjąś własność.

Części składowe -to te wszystkie elementy rzeczy,które nie mogą być odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo przedmiotu odłączonego.nie mogą być przedmiotem odrębnych praw rzeczowych.

Przynależności- odrębne rzeczy potrzebne do korzystania z rzeczy głównej zgodnie z jej przeznaczeniem.

Podział rzeczy

1.-rzeczy nieruchome

(nieruchomość)-to część powierzchni ziemi na tyle wyodrębniona że stanowi przedmiot czyjejś własnośći(grunt) i wszystko to co jest z tą powierzchnią ziemi trwale związane a nie jest odrębną nieruchomośćią.

-rzeczy ruchome(ruch-

omość)-to wszystko to co nie jest nieruchomością.

2.-rzeczy podzielne,rzeczy niepodzielne-zakwalifikowanie rzeczy do jednej bądź drugiej grupy jest zależne od tego czy może być ona podzielona bez istotnej zmiany oraz utraty wartośći.

3.-rzeczy indywidualnie oznaczone-rzecz posiada własne cechy jej tylko właściwe

-rzeczy gatunkowo oznaczone-to rzeczy określone przez wskazanie gatunku oraz oznaczenie ilośći miary i ciężaru.

4.-rzeczy znajdujące się w obrocie i rzeczy wyjęte z obrotu-w zależnośći od tego czy mogą być swobodnie sprzedawane,wynajmowane itp.czy też istnieje zakaz obrotu prawnego tymi rzeczami

5.-środki trwałe i środki obrotowe

6.-rzeczy zużywalne i niezużywalne.

Prawo własnośći-to triada uprawnień do danej rzeczy właścieciel ma prawo do władania rzeczą,prawo do korzystania z rzeczy,prawo do rozporządzania rzeczą.

-prawo do korzystania z rzeczy-poelga na faktycznym władaniu rzeczą,używania jej i przetwarzania oraz na pobieraniu pożytków

pożytki naturalne np.plon z nieruchmośći rolnej

pożytki cywilne-czynsz za wydzierżawioną nieruchomość.

-przwo do rozporz. rzeczą-właścieciel może sprzedać własność prawnie,może sporządzić darowiznę.

Powódzctwo

-windykacyjne-roszczenie o wydanie rzeczy,kieruje sę do każdego w czyim posiadaniu rzecz się znajduje

-negatoryjne-roszczenie o zaprzestanie naruszania czyjejś własności.

Współwłasność-występuje wtedy kiedy rzecz stanowi jednocześnie własność kilku osób.

-współ.łączna-powstaje i może istnieć tylko w przypadkach przewidzianych przepisami,w ramach szczególnego strosunku osobistego łączącego strony(stosunek między małżonkami gdzie współ.występuje jako wspólnota małżeńska ustawowa)

-współ. w częściach ułamkowych-własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom,z tym że każdy z podmiotów ma w niej ułamkowo określony udział,żadne-

mu ze współwłaśćiciei nie przysługuje fizycznie wydzielona część na własność.

Nabycie i utrata prawa własnośći

nabycie prawa własn.przez osobę fiz.lub prawną połączone jest z utratą tegoż prawa przez poprzedniego właśćiciela.

Sposoby nabycia prawa własnośći dzielą się na:

-pierwotne-na bycie prawa w czystym stanie prawo poprzedniego właśćiciela wygasa i powstaje nowe niezależne.osobie nabywanej własność przysługuje prawo własn.w pełnym rozmiarze chociaż poprzednie byłoby obciążone lub ograniczone.np.nacjonalizacjawywłaszczenie,zasiedzenie.

-pochodne-nowy właścieciel wywodzi swe prawo od poprzedniego właśćiciela,

prawo własności nie ustaje zmienia się tylko właśćiciel,

uzyskuje pr.wł.w takim rozmiarze jak poprzedni włąściciel a więc wszelkie obciążenia przechodzą na nabywcę.nabywca nie może uzyskać więcej praw niż właśćicel.poprzedni np.umowa(sprzedaż,darowiznzamiana),dziedziczenie.

Nabycie i utrata własnośći w drodze umowy

nabycie własnośći na podst.umowy to przeni-

esienie własnośći.

-przeniesienie własności rzeczy indywidualnie oznaczonych-następuje z mocy samej umowy,nie jest konieczne przeniesienie posiadania rzeczy na następcę,czy wydanie jej w faktyczne władanie.własność przechodzi na na nabywcę już w chwili zawarcia umowy.

-przeniesienie własnośći rzeczy ruchomych-nie wymaga nadania umowie żadnej szczególnej formy,

natomiast do zawarcia umowy przenoszącej własność nieruch.wymagana jest forma aktu notarialnego.

-przen.rzeczy gatunkowo oznaczonej i rzeczy przyszłej -własność takich rzeczy nie przechodzi na nabywcę wraz z zawarciem umowy,lecz dopiero w chwili przeniesienia posiadania,czyli przez wydanie rzeczy.

zasiedzenie -jest sposobem nabycia własnośći rzeczy w drodze długotrwałego posiadania.przez zasiedzenie może nabyć prawo własnośći tylko posiadacz samoistny,

czyli taka osoba która włada rzeczą w charakterze właściciela.nie może nabyć własnośći posiadacz zależny,czyli ten kto włada rzeczą na podstawie umowy zawartej z właścicielem

np.najemca,dzierżawca.

Termin zas.własnośći nieruch.wynosi 20 lub 30 lat.po 20 latach nieprzerwalnego posiadania nabywa własność ten,kto wszedł w posiadanie nieruch.

w dobrej wierze a więc był w tym momencie przekonany że staje się właścielem.po 30 latach osoba która weszła w posiadanie w złej wierze.

nabycie własnośći rzeczy ruchomej następuje po upływie 3 lat posiadania w dobrej wierze.brak dobrej wiary wyklucza możliwość nabycia własności przez zasiedzenie.

Użytkowanie wieczyste-jest zbliżone do prawa własnośći.

uż.wieczyste może być ustanowione na rzecz osoby fiz.lub prawnej.

użytkownik wieczysty uzyskuje bardzo szerokie prawo władania i dysponowania gruntem skarbu państwa (w granicach ustalonych w umowie)przez długi okres.oddanie gruntu w wieczyste uż.następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego między organem administr.

państw.lub samorządowej i użytkownikiem.podlega wpisaniu do księgi wieczystej.jest prawem zbywalnym :można sprzedać,podarować,zapisać w testamencie innej osobie.umowa o oddanie gruntu w wiecz.uż.może być zawarta na okres 40-99 lat (okres maks.)po wygaśnięciu prawa teren wraca we władanie państwa lub gminy wraz ze wzniesionymi na nim budynkami i innymi częściami składowymi.

(za wzniesione budynki przez użytkownika lub inne inwestycje użytkownik otrzymuje przewidziane w umowie wynagrodzenie )

wygaśnięcie uż.przed terminem może nastąpić

-przez rozwiązanie umowy(gdy użytkownik nie dotrzymuje warunków umowy np.nie buduje domu)

-przez zrzeczenie się prawa

-przez wywłaszczenie

w ciągu ostatnich 5 lat przed upływem określonego w umowie terminu użytkownik może żądać jego przedłużenia na dalszy okres 40-99 lat odmowa przedłużenia jest dopuszczalna tylko ze względu na ważny interes społeczny.

Księgi wieczyste-są urzędowymi rejestrami prowadzonymi w celu ujawnienia stanu prawnego nieuch.ustrój ksiąg wiecz opiera się na nast.zasadach

1.powszechności ksiąg wieczystych,polegającej na zakładaniu i prowadzeniu dla każdej nieruch.księgi wiecz.

2.jawności formalnej i materialnej ks .wiecz. z ktorej wynika że każdy ma prawo przeglądania dowolnej k.w. pod nadzorem sekretrza sądowego i nikt nie może się zasłaniać nieznajomością treśći wpisów zawartych w ks.wiecz.lub wniosków o wpis,o których uczyniono w zmiankę w księdze.w razie niezgodności między stanem prawnym nieruch.a rzeczywistym stanem prawnym,treść ks.wiecz.

roztrzyga na korzyść tego,kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną w/g treści ks.wiecz. lub wniosków o wpis ,o których uczyniono wzmiankę w księdze.

3.realnym systemie ksiąg wiecz.zgodnie z którym dla każdej nieruch.prowadzi się oddzielną księgę i to bez względu na zmiany zachodzące po stronie właściela.księga wieczysta składa się z 4 rozdz.

-w pierwszym dziale dokonuje się oznaczenia nieruchomości oraz praw związanych z nieruch.

podstawę do wpisania informacji do tego działu stanowią dane z ewidencji gruntów

-w dziale drugim dokonywane są wpisy dotyczące osoby właśćiciela oraz użytkownika wieczyst.

jeżeli nieruch.jest przedmiotem takiego użytkowania.

-w dziale trzecim wpisuje się ograniczone prawa rzeczowe obciążaące nieruchomość,z wyjątiem hipotek.ks.wiecz.są obecnie prowadzone przez wydziały wieczysto-księgowe sądów rejonowych.

Znalezienie-znalazca rzeczy powinien niezwłocznie zawiadomić o tym właściciela gdy nie wie kto jest właścicielem ma obowiązek zawiadomoć odpowiedni organ państwowy.rzeczy takie jak pieniądze,papiery wartościowe,kosztowności lub rzeczy mające wartość naukową lub artystyczną znalazca ma obowiązek niezwłocznie oddać je na przechowanie właściwemu organowi państw.inne rzczy powinien oddać tylko na żądanie organu.rzeczy wyżej wymienione przechodzą na własność ,jeżeli nie zostaną odebrane przez osobę uprawnioną w ciągu roku od wezwania,a w razie niemożnośći wezwania w ciągu dwóch lat od znalezienia.inne rzeczy po upływie tych samych terminów stają się własnością znalazcy,jeżeli znalazca wypelnił ciążący na nim obowiązek zawiadomienia właściciela lub właśćiwego organu państwowego.gdy spelnił ten obowiązek może żądać znaleźnego w wysokości 10% wartości rzeczy w chwili wydania rzeczy osobie uprawnionej(bezspośrednio lub za posrednictwem właściwego organu państw) koszty znależnego ponosi osoba uprawniona do odbioru

a jeżeli rzecz przeszła na własność państwa-państwo.przyjęte zasady nie mają zastosowania do rzeczy znalezionych w budynkach publicznych oraz w środkach transportu publicznego.w tych przypadkach znalazca powinien oddac rzecz zarządcy budynku lub środka transportu-nie przysluguje znaleźne.

Ograniczone prawo rzeczowe-to prawa przysługujące os.fiz.lub prawnej względem rzeczy bedących własn.innej osoby.należą do nich użytkowanie, .zastaw,

slużebność własn.spółd-zielcze prawo do lokalu mieszk.spółdz.prawo do lokalu użytkowego,prawo do domu jednorodzinnego w spółdz.mieszk,.hipoteka

użytkowanie-użytkowaniem może być obciążona rzecz ruchoma,nieruch.lub prawo.można ustanowić na rzecz os.pawn.lub fizyczn.

przysługuje prawo używania tej rzeczy oraz pobierania pożytków.darmowe lub bezpłatne.jest prawem niezbywalnym.

Zastaw-ma na celu zabezpieczenie wierzytelności.zabezpiecza wierzytelnośc już isteniejącą,przyszłąlub warunkową,czyli taką co do powstania której nie ma pewności.zastaw może być ustanowiony przez zawarcieo dpowiedniej umowy pomiędzy stronami(zastaw umowny)lub powstaje w określonych okolicznościach

z mocy samej ustawy

(zastaw ustawowy)

zast.umowny-powstaje w drodze zawarcia przez strony odpowiedniej umowy wraz z jednoczesnym wydaniem rzeczy wierzycielowi .nie wymaga szczególnej formy (poza zastaw.rejestrowym).

Zast.rejestrowy-może

być stsowany jedynie

dla zabezpieczenia wierz ytelnośći niektórych podmiotów prawa ,a mianowicie skarbu państwa i innych państwowych osób prawnych,gmin oraz wszelkich podmiotow prowadzących działalnośc gospodarczą.

umowa zast rejestrowego

powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie .do ustanowienia zastawu potrzebna jest umowa między zastawcą i

zastawnikiem oraz wpis do rejestru sądów.

rzeczy obciążone tym zastawem mogą być

pozostawione w

posiadaniu zastawcy.

Zast.ustawowy-powstaje w określonych sytuacjach z mocy samego prawa oznaczonym osobom(przewoźnikowi właśćicielowi hotelu)

przysługuje ustawowe prawo zastawu na rzeczach

znajdujących się w ich

dzierżeniu lub wniesionych do ich lokalu w celu zabezpieczenia swojej należności .np.właścieciel hotelu ma ustawowe prawo

zastawu na rzeczach

wniesionych przez gościa dla zabezpieczenia swojej

należności.

Prawo to składa się z

zatrzymania rzeczy oraz prawa zaspokojenia z niej w drodze egzekucji sądowej.

służebność-jest ograniczonym prawem rzeczowym ustanawiamym na nieruchomościach .istota służ.polega na tym że

1. osoba uprawniona może korzystać z cudzej nieruchomości w określony sposób najczęściej przybiera to postać przejazdu, rzepędzenia bydła pobierania wody

1. os.upr.może żadać by właściciel obciążonej

nieruchomości nie wykonywał swojego prawa własności w pewien oznaczony sposób,nie wznosił zabudowań nie sadził drzew ,

nie prowadzil działalności gospod.na swoim gruncie

powstaje na drzodze umowy pomiędzy zainteresowanymi

osobami albo na mocy sądu, który na wniosek zainteresow.przymusowo

ustanawia służebność na nieruch.należącej do innej osoby.ze względu na to kto jest uprawniony z tytułu obciążającej cudzy grunt służebności rozróżniamy:

1. slużebn. gruntowa-obciąża jeden grunt,a prawo do korzystania z niej ma każdorazowy właściciel właśćiciel nieruchomości władczej może się zmieniać ale prawo pozostaje zawsze przy gruncie,nie jest związane z oznaczoną osobą.ustanowienie, zmiana treści i zlikwidowanie tej sluż.wymaga for my aktu notarialnego.

służebnośc osobista-jest ustanawiana nie na korzyść każdorazowego właściciela gruntu,lecz na rzecz oznaczonej osoby.jest niezbywalna i gaśnie ze śmiercią osoby uprawnionej,można się jednak umówić że po śmierci uprawnionego służebnośc mieszkania będzie przysługiwać jego małżonkowi,dzieciom i rodzicom.

hipoteka-jest ograniczonym prawem rzeczowym podobnym do zastawu.oba prawa są formami zabez.wierzytelności

zastaw-obciąża rzecz

ruchomą

hipoteka-może być ustanowiona jedynie na nieruchomości

zastaw i hipoteka nie mają samodzielnego bytu prawnego istnieją tak długo jak istnieje wierzytelność.

Hipoteka-obciążenia nieruchomości dokonuje się w umowie zawartej w formie aktu notarialnego oraz przez odpowiedni wpis do księgi wieczystej.zamiast umowy podstawą wpisu może być orzeczenie sądu.

Hipoteka obciąza mieruchomośc bez względu na zmianę jej właściciela

hipoteka może być ustanowiona na nieruchomości dłużnika lub za zgodą właściciela na nieruchomości osoby trzeciej.

Hipoteka kaucyjna-charakteryzuje się luźnym związkiem między hipoteką a wierzytelnością zabezpiecza tylko niektóre rodzaje wierzyt.np.rozszczenia przyszłe do oznaczonej wyskokości ,roszczenia warunkowe.

Posiadanie-polega na sprawowaniu rzeczywistego władztwa nad rzeczą.

posiadanie nie jest więc prawem ,lecz stanem faktycznym w którym posiadacz sprawuje nad rzeczą taką władzę jaka odpowiada treści jednego z praw podmiotowych np.własności,użytkowania) niezależnie od tego czy w rzeczywistości przysluguje mu to prawo.

(inaczej jest to moc wykonywania okeślonego prawa,którą należy odróżnić od samego prawa).posiadanie jest władaniem rzeczą dla samego siebie,we własnym interesie.na posiadanie składają się dwa elementy

1. faktyczne władztwo nad rzeczą

1. wola władania rzeczą

rodzaje posiadania

1. posiadanie samoistne-posiadacz rzeczy włada nią jak właściciel,nie traci on posiadania przez to że oddaje rzecz innej osobie w posiadanie zależne

2. posiadanie zależne-posiadacz sprawuje faktycznie władztwo nad rzeczą jako najemca,dzierżawca,użytkownik,zastawnik. do powstania posiadania zależnego dochodzi zazwyczaj w drodze zawarcia odpowiedniej umowy np najmu.

posiadaczem służebności-jest ten kto faktycznie korzysta z cudzej nieruchomości.

rozmiary władztwa nad cudzą rzeczą są tutaj minimalne.

skutki posiadania

1. z posadaniem k.c. łączy kilka domniemań główną rolę odgrywa domniemanie że posiadanie jest zgodne ze stanem prawnym,gdy więc któs włada rzeczą jak właściciel istnieje domniemanie ze jest właścicielem,posiadacz nie musi udowadniać swego prawa własności, wystarcza że sprawuje władztwo.domniewywa się także

1. że posiadacz jest posiadaczem samoistnym

2. istnieje ciągłośc posiadania

3. posiadacz jest w dobrej wierze

2. pos.umożliwia nabycie wykonywanego prawa w drodze zasiedzenia ma to szczególne znaczenie w odniesieniu do prawa własności,

które można nabyć przez długotrwałe zasiedzenie

3. przepisy prawa chronią posiadanie. ochronie podlega również posiadacz nie dysponujący prawem,które faktycznie wykonuje i posiadacz w złej wierze.

Ochrona posiadania

prawo cywilne przewiduje ochronę posiadacza przyznając mu w tym celu 2 rodzaje środków

-posiadacz może własnym działaniem chronić swoje posiadanie (obrona konieczna i samopomoc)

-może zwróćić się do sądu z żądaniem ochrony jego posiadania(powództwo posesoryjne)

przeniesienie posiadania-następuje przez wydanie rzeczy i przyjęcie jej przez nowego posiadacza.

Dzierżenie-dzierżycielem jest ten kto faktycznie włada rzeczą za kogo innego

(spedytor,przewoźnik,przechowawca)

w odróżnieniu od posiadania nie jest władaniem we własnym intersie,lecz w interesie posiadacza.

dierżenie i posiadanie pozostają w ścisłym związku,przy czym dzierż.jest podporządkowane posiadaniu,dzierżyciel powinien się stosować do wskazówek posiadacza, odnoszących się do rzeczy.

Zobowiązaniem-nazywamy stosunek prawny ,w którym jedna ze stron (wierzyciel)może domagac się od drugiej strony(dłużnika)określonego zachowania ,czyli świadczenia.w stosunku tym wierzycielowi przysługuje określone prawo podmiotowe,może on domagać się od drugiej strony przysługującego mu świadczenia,a w razie potrzeby doprowadzić do przymusowago wyegzekwowania tego świadczenia. Przysługujące wierzycielowi prawo podmiotowe nazywamy wierzytelnością,zaś ciążący na dłużniku obowiązek nazywamy długiem.osoba fizyczna czy prawna odpowiada za długi swoim majątkiem.

Szczególnym rodzajem zobowiązań są zobowiązania solidarne

zobowiązanie ma tylko wówczas charakter zobowiązania solidarnego gdy wyraźnie stanowi to ustawa lub zawarta przez strony umowa. Występuje w nim kilku dłużników lub kilku wierzycieli.

Zależnie od tego po jakiej stronie stosunku zobowiązaniowego występuje kilka osób mamy do czynienia z solidarnością dłużników lub wierzycieli

solidarnośc dłużników

polega na tym że wierzyciel może żądać całości lub części należnego mu świadczenia od któregokolwiek z dłuż.zaspokojenie wierzyciela przez jedngo z dłużników

solidarnych powoduje wygaśnięcie zobowiązania i zwalnia z długu wszystkich dłużn.

Solidarność wierzycieli

polega na tym że każdy z nich może domagać się od dłużn.spełnienia całego świadczenia do swoich rąk.dłużn.jest obowiązany to żądanie spełnić,chyba że istnieje prawomocne orzeczenie roztrzygające sprawę inaczej spełnienie świadczenia zwalnia dłużnika z zobowiązania względem wszystkich wierzycieli.

Źródła zobowiązań

źródłami zobowiązań

są następujące rodzaje zdarzeń prawnych

-czynności prawne-w obrocie cywilnym stanowią najczęstsze i najważniesze źródło stosunków zobowiązaniowych,dotyczy to przedewszystkim czynności prawnych dwustronnych.

-czyny niedozwolone-w wyniku których powstaje szkoda i naruszenie czyjegoś prawa podmiotowego,

powodują powstanie stosunku zobowiązaniowego między sprawcą a tym komu wyrządzono szkodę.

-akty administracyjne-czyli jednostronne,indywidualne decyzje org. adm.państw.

stanowią specjalne źródło zobowiązań.

-inne zdarzenia-do grupy tej należą prowadzenie cudzych spraw bez zezwolenia,

bezpodstawne wzbogacenie.

odpowiedzialność cywilna-przez odp.prawną należy rozumiec obowiązek ponoszenia przewidzianych przez prawo niekorzystnych skutków zachowania własnego lub innych osób.możemy wyróżnić odp.karną,dyscyplin,cywilną.odp.cywilna charakteryzuje się tym,że ma postać wyłącznie majątkową i owe konsekwenje mogą dotknąć tylko osoby odpowiedzialnej,zachodzi tylko wówcza gdy powstała szkoda,przybiera postać obowiązku naprawienia szkody

w zależności od źródła odowiedzialnośći cywilnej

występować może

-odp.umowna-jest konsekwencją niewykonania lub nienależytego wykonania umowy,kontrahent poniósł szkodę

-odp.pozaumowna-powstająca we wszystkich inych przypadkach wyrządzenia szkody,brak było wcześniej umowy a szkoda powstała.odp cyw jest z reguły odp.osobistą,co oznacza,że wierzyciel może dochodzić swej należności na całym istniejącym i przyszłym majątku dłużnika

odp.cyw.może być oparta na jednej z nastepujących zasad

1. zasadzie winy

2. zasadzie ryzyka

3. zasadzie słuszności

4. zasadach wspólżycia społecznego.

Siła wyższa-każde zdarzenie zewnętrzne,występujące z takim natężeniem,że jego szkodliwym skutkom nie da się zapobiec zwyczajnie używanymi środkami. musi posiadaćc trzy nnastcechy

-zdarzenia nie można było przewidzieć

-zdarzeniu nie można bylo zapobiec

-zdarzenie musi pochodzić z zewnątrz.

Możemy tutaj zaliczyć gwałtowne działanie siły przyrody o charakterze katastrofy a także zdarzenia nadzwyczajne w postaci zaburzeń życia zbiorowego:wojna,zamieszki wewnętrzne.

Pojęcie szkody-przez szkodę należy rozumieć uszczerbek w obecnym i przyszłym majątku,jakiego poszkodowany doznaje wbrew swojej woli

-szkoda w znaczeniu ekonomicznym-każdy uszczerbek majątkowy

-szkoda w znaczeniu prawnym-taki uszczerbek majątkowy ,za który ktoś ponosi odpowiedzialność.

Szkoda majątkowa obejmuje dwa elementy

-strata-efektywny uszczerbek pomniejszający majątek poszkodowanego

-utracony zysk-korzyści jakie by poszkodaowany osiągnął gdyby nie wyrządzono szkody.

Wśród szkód majątkowych

rozróżnia się-szkody na mieniu-szkody na osobie.

Odpowiedzialność za szkodę-podstawę odpowiedzialności za szkodę stanowi ustawa,która łączy obowiązek naprawienia szkody.

naprawienie szkody może nastąpić przez

-przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego

-przez zapłatę odszkodowania wybór jednego z wymienionych sposobow należy do osoby która poniosła szkodę.

Powstanie zobowiązań i umów

umową-nazywamy zgodne oświadczenie woli dwóch stron zmierzające do ustanowienia,zmiany lub zniesienia stosuknu prawnego.

Rodzaje umów

-umowa nazwana-to każda umowa uregulowana w kc.

-umowa nienazwana-gdy treść umowy zawartej przez strony nie odpowiada żadnej z umów nazwanych

-umowa mieszana-gdy treść tych umów składa się z kilku elementów różnych umów nazwanych np.umowa hotelowa w której występują elementy najmu,umowy zlecenia,umowy przechowania i innych umów np.sprzedaży gdy cena pokoju obejmuje posiłki.

Umowy dzielą się na jednostronnie i dwustronnie

zobowiązujące

jednostronnie zobow.-to taka z której wynikają prawa dla jednej ze stron a dla drugiej obowiązki - np(darowizna)

dwustronnie zobow-rodzi dla każdej ze stron prawa i obowiązki-znaczna większość umów.(sprzedaż,najem,dzierżawa,przewóz,komis,umowa o dzieło) umowa odpłatna-gdy obie strony ponoszą z niej korzyści i ponoszą

ciężar(sprzedaż,najem,pożyczka oprocentowana i inne)

umowa nieodpłatna-gdy tylko jedna ze stron ponosi korzyść(darowizna,pożyczka nieoprocentowana)

umowy dzielą się na konsensualne i realne

um.konsensualna-dochodzi do skutku przez samo złożenie odpowiednich oświadczeń woli-większ.um

umowa realna-wymaga do zawarcia złożenia przez strony oświadczenia woli oraz wydania rzeczy(umowa przechowania rzeczy).

Umowa przedwstępna-powinna określać istotne elementy postanowienia przyszłych umów oraz powinna oznaczać termin w którym ma być zawarta.

Dodatkowe zastrzeżenia umowne-noszą postanowienia zawarte w umowie mające na celu zabezpieczenie interesu wierzyciela i ułatwienie mu realizaji jego rozliczeń

zaliczamy do nich

-zadatek-jest to kwota pieniężna lub inna rzecz jaką strona daje kontrahentowi przy zawarciu umowy,ma na celu zabezpieczenie wykonania umowy i jednocześnie odszkodowanie na wypadek jej niewykonania

-umowne prawo odstąpienia-to zawarowane w umowie prawo jednej lub obu stron do odstąpienia od umowy w przyszłości,strona uprawniona może w drodze jednostronnego oświadczenia skierowanego do partnera spowodowac że umowa będzie traktowana jako nie zawarta.umowa musi oznaczać termin w ciągu którego można skorzystać z prawa odstąpienia.jeżeli odstąpienie od umowy miało miejsce już po jej wykonaniu strony powinny zwrócić sobie wszystko co otrzymały.

-odstępne-poelga na tym że strona zastrzega sobie prawo odstąpienia od umowy za zapłatą oznaczonej kwoty pieniężnej,prawo to może być zastrzeżone na rzecz jednej lub obu stron.

Umowa sprzedaży-jest umową wzajemną i konsensualną.sprzedawca(dłużnik) zobowiązuje się wydać rzecz oraz przenieść prawo własności na kupującego(wierzycielowi) kóry zobowiazuje się rzecz odebrać i zapłacić (dłużnik) określoną w umowie cenę sprzedawcy(teraz występuje jako wierzyciel) nie wymaga żadnej szczególnej formy chyba że przepisy stanowią inaczej. Sprzedaż nieruchomości może być tylko dokonana w formie aktu notarialnego.umowa sprzedaży jest ściśle związana z

1. rekojmą-zapewnienie sprzedawcy że towar jest bez wad fizycznych i prawnych,sprzedawca ponosi odpowiedzialność bez względu na swoą winę i bez względu na to czy o wadzie rzeczy wiedział,jest instytucją ustawową stanowiącą automatyczną konsekwencję umowy sprzedaży,jeżeli strony nie umieściły w umowie specjalnych postanowień,stronom bowiem wolno w umowie odpowiedzialność z tytułu rękojmi wyłączyć,ograniczyć lub rozszerzyć,jednak niedopuszczalne jest ograniczenie lub wyłączenie w umowach z udziałem konsumentów,chyba że przeps szczególny stanowi inaczej oraz w przypadku gdy sprzedawca podstępnie zataił wadę rzeczy.

gwarancja jakości-nie jest instytucją ustawowową lecz umowną.sprzedana rzecz jest objęta gwarancją,gdy kupujący otrzymał od sprzedawcy dokument gwarancyjny,wystawiony przez sprzedawcę lub

producenta zapewniający o jakości rzeczy.

W razie wystąpienia wady rzeczy gwarant jest obowiązany wadę usunąć lub dostarczyć w zamian rzecz wolną od wad.termin gwarancji wynosi rok od momentu wydania rzeczy kupującemu,chyba że inaczej został określony w gwarancji.

Sprzedaż na raty-jako sprzedawca w umowie na raty może wystąpić przedsięb.

zajmujące się wyłącznie lub między innymi działalnością handlową.kupującym na raty może być tylko osoba fizyczna a rzeczy sprzedane ruchome.cena płatna jest w określonych w umowie ratach a wydanie rzeczy następuje przed zapłaceniem całej należności(w praktyce po wpłaceniu 1 raty)

prawo pierwokupu -polega na tym że na podstawie ustawy lub zawartej wcześniej umowy określonej osobie przysluguje pierwszeństwo kupna oznaczonej rzeczy na wypadek,gdyby druga strona ją sprzedawała osobie trzeciej.do wykonania pierwokupu potrzebnae jest jedynie złożenie odpowiedniego oświadczenia zobowiązanemu i wówczas następuje upadek zawartej umowy a rzecz przechodzi na własność uprawnionego z tytułu prawa pierwokupu.

poważną rolę odgrywa ustawowe prawo pierwokupu przysługujące skarbowi państwa w odniesieniu do gruntów zabudowanych i przeznaczonych pod zabudowę w planach zagospodarowania przestrzennego.

Umowa o dzieło-jest ściśle wyodrębnionym typem umowy w stosunku do innych umów o świadczenie uslug.przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do dostarczenia zamawiającemu gotowego rezultatu swoich usług i tylko za ten rezultat należy mu się wynagrodzenie.

znajduje zastosowanie

szczególnie w stosunkach z rzemieślnikami,warsztatami naprawczymi,zakładami wykonujączymi indyw. zamówienia.przedmiotem umowy o dzieło może być taki rezultat pracy i umiejętności przyjmującego zamówienie,który ma charakter trwały,a więc istnieje niezależnie od dalszego dzialania twórcy.um.o dzieło jast zawsze odpłatna.strony mogą ustalić wynagrodzenie ryczałtowe(zazwyczaj przy pracach prostych)lub też wynagrodzenie na podstawie wstępnego zestawienia planowanych prac i przewidywanych kosztów,czyli kosztorysowe(uslugi bardziej skomplikow.)

przyjmujący zamówienie ponosi odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady podobnie jak sprzedawca.odpowiedzialność ta dotyczy wady dzieła jak i niezgodności dzieła z umową

zamawiający może domagać się usunięcia wady w wyznaczonym przez siebie terminie,jeżeli wady nie da się usunąć w ogóle lub we właściwym czasie zamawiający może odstąpić od umowy,o ile wady są istotne.w pozostałych przypadkach zamawiający może,przyjmując wadliwe dzieło żądać obniżenia wynagrodzenia Umowa najmu-przedmiotem umowy mogą być wszelkie rzeczy zarówno ruchome jak i nieruchomości.

Podstawowym obowiązkiem wynajmującego jest wydanie najemcy rzeczy w stanie przydatnym do

umówionego użytku.najemca staje się posiadaczem zależnym rzeczy.

wynajmujący ma także obowiązek utrzymywać przedmiot najmu w odpowiednim stanie przez cały czas trwania najmu,jego

obciążają naprawy,usuwanie uszkodzeń a również kapitalne remonty.najemca jest obowiązany tylko

do czyniena drobnych nakładów związanych ze zwykłym używaniem rzeczy.obowiązkiem jego jest też płacenie czynszu,jeżeli strony nie postanowiły w umowie inaczej czynsz jest p.łatny z góry miesięcznie do 10 dnia miesiąca,a przy krótszym niż miesiąc okresie najmu całość czynszu jest p.łatna z góry.jeżeli umowa tego nie zabrania najemca może najętą rzecz wynająć innej osobie (podnajem)

stosunek najmu wygasa automatycznie z uplywem okresu na który umowa była zawarta.jeżeli nie oznaczono czasookresu najmu kończy się on wskutek wypowiedzenia.okres wypowiedzenia zależy od umowy.wynajmujący może odstąpić od umowy bez wypowiedzenia jeżeli najemca używa rzeczy w sposób sprzeczny z umową lub jej przeznaczeniem,jeżeli naraża rzecz na utratę lub uszkodzenie albo gdy zalega z zapłatą czynszu za dwa okresy płatności.

Umowa dzierżawy-wydzierżawiający zobowiązany jest oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas

o znaczony lub nie oznaczony,a dzierżawca zobowiązuje się płacić umówiony czynsz.jest zbliżona do umowy najmu z nast.różnicami

-przedmiotem umowy dzierżawy mogą być rzeczy indywidualnie oznaczone tak samo jak przy najmie,lecz przepisy o dzierżawie stosuje się także do dzierżawy praw(prawo łowieckie)

-najemca może rzeczy używać,natomiast dzierżawca może rzecz użytkować tzn.używać i pobierać z rzeczy pożytki(plony,zyski)

-w razie braku postanowień umownych w tym względzie do umów dzierżawy odnoszą się nieco inne przepisy dotyczące czynszu i terminów wypowiedzenia niż w odniesieniu do umów najmu.czynsz p.łatny jest z dołu w terminie zwyczajowo przyjętym a w braku odpowiedniego zwyczaju półrocznie z dołu .róznice te podyktowane są tym że przedmiotem umów dzierżawy są przeważnie grunty i zabudowania.

Umowa pożyczki-pożyczone rzeczy lub pieniądze przechodzą na własność pożyczkobiorcy,na którym ciąży obowiązek zwrócenia nie tej samej ,lecz takiej samej rzeczy,a więc rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości,którą po nadejśćiu terminu powinien przenieść na własność wierzyciela.pożyczka może być udzialona na czas oznaczony lub nieoznaczony(pożyczkobiorca obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu 6 tygodni od dnia jej wypowiedzenia przez wierzyciela).pożyczka może być bezpłatna lub odpłatna .najczęściej stosowaną formą odpłaty za udzielenie pożyczki są odsetki.

Umowa użyczenia -użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu przez czas oznaczony lub nie oznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.biorący rzecz w używanie obowiązany jest posługiwać się nią w sposób zgodny z umową oraz z naturą i przeznaczeniem rzeczy a także ponośić zwykłe koszty jeje utrzymania.

Biorący jest obowiązany zwrócić tę samą rzecz w niepogorszonym stanie.przedmiotem użyczenia mogą być wszelkie rzeczy ruchome jak i nieruchome.zwrot rzeczy powinien nastąpić po

upływie wyznaczonego terminu a jeśli terminu nie umówiono po wykorzystaniu rzeczy lub upływie takiego czasu w jakim biorący rzecz mógł ją wykorzystać.

Różnice umowa pożyczki a umowa użycznia

-pożyczka może być odpłatna lub bezpłatna natomiast użyczenie zawsze jest bezpłatne

-przedmiotem pożyczki mogą być jedynie pieniądze lub inne rzeczy gatunkowo oznaczone,natomiast przedmiotem użyczenia może być każda rzecz najczęściej indywidualnie oznaczona,ruchoma lub nieruchoma

-prawo własności pożyczonych rzeczy przechodzi na biorącego pożyczkę,który z kolei po pewnym czsie przenosi na dającego pożyczkę prawo własnośći takiej samej ilośći takich samych rzeczy,

natomiast w umowie użyczenia własność pozostaje cały czas przy użyczającym a biorący rzecz w użyczenie jest jedynie posiadaczem zależnym otrzymanej konkretnej rzeczy.

Umowa zlecenia-przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania na rzecz dającego zlecenie określonej czynnośći faktycznrj lub prawnej.

Charakterystyczną cechą umowy zlecenia odróżniającą ją od umowy o dzieło jest to że przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania jakiejś czynności lub usługi,natomiast nie zobowiązuje się do osiągnięcia wyniku,nie gwarantuje że czynność przyniesie zamierzony przez dającego zlecenie rezultat.przyjmujący zlecenie powinien w zasadzie powierzone czynności wykonać osobiście.tylko w wyjątkowych sytuacjach może posłużyć się inną osobą,zawiadamiając o tym kontrahenta.

umowa zlecenia może być odpłatna lub nieodpłatna.

Umowa przechowania-przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną na przechowanie.jest umową realną,może być odpłatna jak i nie odpłatna,zasadą jest jednak odpłatność,nie wymaga szczególnej formy ,często też dochodzi do skutku w sposób dorozumiany,podstawowym obowiązkiem przechowawcy jest czuwanie nad rzeczą i dbanie o to by jej stan się nie pogorszył.powinien przechowywać rzecz w umówionym miejscu,którego nie wolno mu zmieniać,chyba że okaże się to konieczne by uchronić rzecz od utraty lub uszkodzenia,ponosi odpowiedzialność za całość powierzonej mu rzeczy na zasadzie winy.składający ma obowiązek zapłacić wynagrodzenie wynikające z umowy lub taryfy,albo przysługujące zwyczajowo.

szczególnym rodzajem umowy łączącym elementy przechowania i pożyczki jest depozyt nieprawidłowy -rzeczy złożone do depozytu przechodzą na własność depozyteriusza,który jest zobowiązany zwrócić nie te same,lecz takie same rzeczy,przedmiotem tego depozytu mogą być tylko pieniądze,papiery wartściowe lub inne rzeczy zamienne.

Umowa hotelowa -umowa mieszana,łącząca w sobie

składniki najmu, przechowania,umowy zlecenia i umowy o dzieło.jest rygorystyczna,hotel odpowiada za bagaże i inne przedmioty wniesione przez gościa.hotel nie ponosi odpowiedzialnośći za powstałą szkodę tylko wtedy,gdy udowodni że

-szkodę spowodował sam gość

-szkoda wynikła z właśćiwości samej rzeczy

-szkoda wynikła wskutek siły wyższej.

Ciążący na hotelu obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej gośćiowi jest ogólnie rzecz biorąc ograniczony do wysokośći stokrotnej należności za dostarczony mu pokój za jedną dobę.odpowiedzialność hotelu za pojedyńczą rzecz nie może przekraczać 50-krotnej wysokości tej należności.przeds.hotelowe nabywa ustawowe prawo zastawu na rzeczach wniesionych przez klienta dla zabezpieczenia swoich roszczeń z tytułu goszczenia,żywienia i wydatków poczynionych na gośćia.

Poręczenie-ma zastosowanie w umowach o kredyt bankowy i przy sprzedaż na raty.ma na celu zabezpieczenie cudzej wierzytelności.w związku z tym jest umową wtórną w stosuknu do istniejacego między wierzycielem i dłużnikiem stosunku zobowiązaniowego.w poręczeniu mamy do czynienia z zazębiającymi się interesami 3 osób:

wierzyciela,dłużnika i poręczyciela.w umowie poręczyciel oświadcza że wykona zobowiązanie,gdyby dłużnik tego nie zrobił.jeżeli strony w umowie inaczej nie postanowiły,poręczyciel odpowiada solidarnie z dłużnikiem.strony mogą się umówić żre poręczyciel odpowiada dopiero,gdy dłużnik nie spełni świadczenia w terminie albo gdy wyegzekwowanie należnośći dłużnika okaże się niemożliwe.oświadczenie poręczyciela musi być zlożone na piśmie pod rygorem nieważnośći

wierzyciel jest zobowiązany niezwłocznie powiadomić poręczyciela że dłużnik spóźnia się z zapłatą.

poręczyc.który spełnił świadczenie za dłużnika uzyskuje przciwko niemu roszczenie regresowe

umowa darowizny-celem jej jest bezpłatne przysporzenie majątkowe na rzecz drugiej osoby,kosztem majątku darczyńcy.darowizna jest umową jednostronnie zobowiązujacą.darczyńca nie otrzymuje za swoje świadczenie żadnego ekwiwalentu.darczyńca odpowiada z tytułu rękojmi za szkodę wyrządzoną obdarowanemu wskutek wadliwości rzeczy,ale tylko w ograniczonym zakresie.

darowiznę jeszcze nie dokonaną można odwołać,jeżeli warunki materialne darczyńcy się pogorszyły.darczyńca może odwołać darowiznę również po jej wykonaniu np.z powodu niewdzięcznośći obdarowanego.

PRAWO SPADKOWE

reguluje przejście majątku(praw i obow. majątkowych)zmarłego na inne osoby fizyczne i prawne.

Spadek-to ogół majątkowych praw i obowiązków zmarłego w chwili jego śmierci.

W skład spadku wchodzą jedynie prawa i obowiązki o charakterze cywilno-prawnym.nie należą do spadku prawa i obowiązki osobiste -użytkowanie,prawa wynikające ze służebnośći osobistej,osobiste prawa autorskie,prawa i obowiązki alimentacyjne.

Spadkodawca-to zmarły (tylko osoba fiz.),którego śmierć zapoczątkuje proces dziedziczenia.

Spadkobierca-to osoba(fiz.lub prawna)która dziedziczy lub mogłaby dziedziczyć po zmarłym.

Aby dana osoba fiz lub prawna mogła być spadkobiercą muszą być określone przesłanki: osoba prawna musi istnieć,osoba fiz. musi żyć w chwili śmierci spadkodawcy,spadkobierca musi byc godny dziedziczenia. niegodnym dziedziczenia jest na przykład ten kto umyślnie dopuścił się cięzkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy,

umyślnie podrobił albo zniszczył testament,groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia testamentu o określonej treśći.

Dziedziczenie-jest podstawowym mechanizmem przenoszenia prawa własnośći majątku spadkowego (obok zapisu)

zapis-rozporzązenie spadkodawcy,zobowiązujące spadkobiercę do spełnienia określonego świadczenia na rzecz wskazanej w zapisie osoby np.wypłacenia pewnej kwoty.zapis nie powoduje przejścia własnośći zapisanych rzeczy na zapisobiercę a tylko daje mu roszczenie wobec spadkobiercy o ich wydanie.polecenie polega na tym że spadkodawca w test.nakłada na spadkobiąrcę lub zapisobiorcę obowiązek pewnego działania np.zobowiązuje go do zorganizowania pogrzebu,kremacji zwłok.

otwarcie spadku -jest określeniem oznaczającym chwilę śmierci spadkodawcy.

powołanie do dziedziczenia po zmarłym może opierać się na testamencie lub na ustawie.

Dziedziczenie ustawowe-zachodzi wówczas gdy spadkodawca nie zostawił testamentu lub gdy testament okazał się nieważny lub wszyscy spadkobiercy go odrzucili albo wszyscy spadkobiercy testamentowi zostali uznani za niegodnych.

w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku:dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek-dziedziczą oni w częściach równych,jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całośći spadku.jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku udział spadkowy ,który by mu przypadał przypada jego dzieciom w częściach równych.przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstepnych.w braku małżonka caly spadek dziedziczą zstępni spadkodawcy.

małżonek jest wyłączony od dziedziczenia,jeżeli spadkodawca wystąpił o rozwód z jego winy a żądanie rozwodu okazało się uzasadnione.orzeka o tym sąd w procesie wytoczonym przez któregokolwiek z pozostałych spadkobierców.jeżeli w chwili otwarci spadku żadne z jego dzieci ani ich dzieci i dalszych zstępnych nie żyje po zmarłym z mocy ustawy dziedziczy jego małżonek, rodzice i rodzeństwo.w takim przypadku udział małżonka wynosi połowę spadku.udział spadkowy każdego z rodziców dziedziczących w zbiegu z rodzeństwem spadkodawcy wynosi jedną czwartą częśći tego co łącznie przypada rodzicom i rodzeństwu.pozostałą część dziedziczy rodzeństwo w równych częściach.jeżeli jedno z rodziów nie żyje w chwili otwarcia spadku,jego udział przypada po połowie drugiemu z rodziców i rodzeństwu spadkodawcy.gdy w dziedziczeniu obok małżonka biorą udział tylko rodzice albo tylko rodzeństwo dziedziczą oni w równych częśćiach to co przypada łącznie rodzicom i rodzeństwu.udział brata lub siostry spadkodawcy,który nie żyje w chwili otwarcia spadku przypada jego dzieciom i ewentualnie dalszym zstępnym.w razie braku dzieci i ich zstępnych,rodziców oraz rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa cały spadek dziedziczy małżonek.w braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom,

rodzeństwu i zstępnym rodzeństwa.

Jeżeli w chwili otwarcia spadku nie żyje nie może albo nie chce dziedziczyć żadna z wymienionych osób,spadek z mocy ustawy przypada SkarbowiPaństwa.

przysposobiony dziedziczy po przysposabiającym i jego krewnych na równi z dziećmi naturalnymi i odwrotnie oni dziedziczą po przysposobionym.

przysposobiony nie dziedziczy prawa po swoich naturalnych rodzicach.

Dziedziczenie testamentowe-testament jest jednostronną czynnośćią prawną osoby fizycznaj,zawierającą rozporządzenie majątkiem na wypadek śmierci.testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy,

sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca zdolność do czynnośći prawnych.

Spadkodawca może w każdej chwili odwołać zarówno cały test.jak i jego poszeczególne postanowienia.testamentu nie mozna sporządzić ani odwołać przez przedstaw.

Testament jest nieważny

1.-jeżeli został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji wyrażenia woli.

2.-gdy sporządzono go pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie że gdyby spadkodawca nie działał pod jego wpływem nie sporządził by testamentu tej treśći.

3.-jeżeli został sporządzony pod wpływem groźby.

testament może być unieważniony w ciągu 3 lat od dnia w którym osoba zainteresowana dowiedziała się o przyczynie nieważnośći testamentu,nie później jednak niż 10 lat od otwarcia spadku.

Wykładnia testamentu

nakazuje tak tłumaczyć test.aby zapewnić możliwie najpełniejsze urzeczywistnienie woli spadkodawcy a nie trzymać się jego literalnego brzmienia.

Forma testamentu

w zależnośći od okoliczności sporządzenia testamentu

(normalne,nadzwyczajne)

wyróżnia się:

1.test.zwyłe

-holograficzny-(własnoręczny)-sprządza spadkodawca spisując swoją ostatnią wolę pismem ręcznym oraz zaopatruje ją podpisem i datą.brak daty nie powoduje ieważnośći test.jeżeli nie wywołuje wątpliwośći co do treśći test.zdolnośći spadkodawcy do jego sporządzenia lub wzajemnego stosunku kilku testamentów.może być przechowywany w dowolnym miejscu:powierzony zaprzyjaźnionej osobie,spadkobiercy,

notariuszowi itd.

-notarialny-spadkodawca ustnie oświadcza notariuszowi swoją wolę a ten nadaje jej formę aktu notarialnego

-allograficzny-powstaje przez oświadczenie woli złożone przez spadkodawcę ustnie wójtowi lub innemu stale urzędującemu członkowi władz gminy w obecnośći dwóch świadków.oświadcz.to spisuje się w protokole z podaniem daty.

Protokół podpisuje spadkodawca,osoba sporządzająca protokół oraz świadkowie.osoba głucha lub niema nie może sporządzić testamentu w tej formie.

2.test.szczególne-mogą być sporządzone jedynie w sytuacjach określonych przez prawo spadkowe,tracą moc po upływie 6 mies

od ustania okolicznośći które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego.

dziedziczenie na mocy tego test.ma miejsce wówczas,gdy spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu.

--ustny-może być sporządzony w dwóch wypadkach gdy zachodzi obawa rychłej śmierci spadkodawcy oraz jeżeli wskutek szczególnych okolicznośći zachowanie zwykłej formy nie jest możliwe lub bardzo utrudnione.

Spadkodawca oświadcza swóją wolę w obecnośći jednocześnie trzech świadków,następnie treść ustnego testamentu zostaje spisana i podpisana przez spadkodawcę i dwóch świadków,albo trzech.treść ustnego test.gdy nie stwierdzono jej na piśmie może być w ciągu 6 mies

odtwozona w sądzie w obecnośći świadków.

-wojskowy-może być sporządzony jedynie w czasie mobilizacji,wojny,albo przebywania w niewoli,przez osoby określone w rozporz.Minist.Obrony

Narodowej.

-sporządzony podczas podróży na polskim statky morkim lub powietrznym-spadkodawca może sporządzić testament ustnie wyrażając swą ostatnią wolę dowódcy statku lub jego

zastępcy w obecnośći dwóch świadków.zostaje ona spisana i odczytana poczym

podpisana przez spadkodawcę,świadków i dowódcę statku lub jego zastępcę.

Zachowek-ogranicza swobodę spadkodawcy w rozporządzeniu majątkiem na wypadek śmierci,służy przede wszystkim ochronie interesów członków rodzin spadkodawcy.istotą jego jest przyznanie niektórym spadkobiercom ustawowym,którzy nie zostali powołani do dziedziczenia w testamencie prawa żądania od spadkobiercy lub spadkobierców oznaczonego świadczeia.prawo do zachowku przysługije małżonkowi ,zstępnym oraz rodzicom spadkodawcy.

każda z wymienionych osób może żądać od spadkobiercy połowy wartośći udziału spadkowego,który by jej przypadł przy dziedziczeniu ustawowym. jeżeli uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo uprawniony zstępny jest małoletni mogą żądać dwóch trzecich udziału

Spadkobierca ustawowy może być pozbawiony prawa do zachowku,jeżeli zachowuje się nagannie

może dokonać tego spadkodawca w drodze wydziedziczenia.

Wydziedziczenie-może być dokonane tylko w testamencie w którym spadkodawca powinien podać przyczynę dla których wydziedzicza spadkodawcę.może wydziedziczyć osobę jeżeli ta:

-wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społ.

-dopuśćiła się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu,zdrowiu lub wolnośći albo rażącej obrazy czci

-uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.nie może go wydziedziczyć jeżeli mu przebaczył.

NABYCIE SPADKU

spadkobierca może przyjąć spadek

-bez ograniczenia odpowiedzialnośći za długi(przyjęcie proste)

-z ograniczeniem tej odpowiedzialnośći za długi(przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza)-spadkobierca ponosi odpowiedzialność za dziedziczone długi ale tylko do wartośći udzielonego w inwentarzu stanu czynnego

spadku

-odrzucić spadek.

Oświadczenie o przyęciu lub

odrzuceniu spadku może być

zlożone w ciągu 6 mies.od

dnia w którym spadkobierca się dowiedział o tytule swego powołania.brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie oznacza że przyjął spadek wprost.nie można odrzucić spadku na korzyść innej osoby.

spadkobierca,który spadek przyjął może go zbyć w całośći lub części innej osobie.

Umowa taka wymaga aktu notarialnego.nabywca wstępuje we wszystkie prawa iobowiązki spadkobiercy,

odpowiada za długi spadkowe w tym samym zakresie co spadkobierca.

Postępowanie cywilne

prowadzenie postępowania cywilnego w Polsce należy do sądów powszechnych.w postępowaniu tym są roztrzygane sprawy z zakresu prawa cywilnego,rodzinnego,i opiekuńczego oraz prawa pracy.możemy wyróżnić

-postępowanie rozpoznawcze(proces i postępowania nieprocesowe)

-postępowanie pomocnicze(postepowanie zabezpieczające,postępowanie w razie zaginięcia lub zniszczenia akt i inne).

-postępowanie egzekucyjne.

główną rolę odgrywa postepowanie rozpoznawcze,którego zadaniem jest rozpoznanie i roztrzygnięcie sprawy cywilnej w trybie procesu lub trybie postępowania nieprocesowego.

postępowanie cywilne sądowe prowadzone w trybie procesu nosi nazwę procesu cywilnego.

-proces cywilny-sąd roztrzyga spór między stronami(powodem i pozwanym).wszczęcie procesu cyw.następuje na skutek wytoczenia powódzctwa polegającego na wniesieniu do sądu pisma zwanego pozwem.w procesie może brać udział prokurator występujący nie w roli oskarżyciela ale w roli rzecznika interesu społecz..

-postępowanie nieprocesowe-jest tej cechy często pozbawione,może w nim występować wielu uczestników,którzy nie dzielą się na przeciwstawne obozy,lecz z których każdy ma swoje własne interesy np..postępowanie o uznanie za zmarłego,o stwierdzenie prawa do spadku.w niektórych przypadkach postępowanie nieprocesowe w przeciwieństwie do procesu cyw.może być przez sąd wszczęte z urzędu.

Właściwość sądu- to zakres spraw do którego jest powołany każdy sąd.

odróżniamy:

-właściwość rzeczową-pozwala ustalić czy sprawa w pierwszej instancji powinna być roztrzygnięta przez sąd rejonowy czy wojewódzki.sądami pierwszej instancji dla spraw cyw.są sądy rejonowe

-właśćiwość miejscową-która określa który z rejonowych lub wojew.sądów na terenie kraju jest właśćiwy do roztrzygnięcia sprawy.

W ramach właściwośći miejscowej odróżniamy:

-właściwość ogólną-formułuje zasadę w/g której do rozpoczęcia i roztrzygnięcia sprawy powołany jest sąd w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania.

-właśćiwość wyłączną-wyznaczenie innego sądu niż to wynika z właściwości ogólnej

-właśćiwość przemienną-przepisy kodeksy cywilnego pozostawiają powodowi swobodę co do decyzji czy wytoczyć powódzctwo w/g właściwości ogólnej czy też przed inny sąd wskazany alternetywnie w przepisach.właściwość ta zachodzi w sprawach:

-powódzctwo o ustalenie ojcostwa i alimenty można wytoczyć przez sąd w którego okręgu mieszka osoba uprawniona lub w miejscu zamieszkania dłużnika

-pow.o roszczenie z czynu nedozwolonego można wytoczyć przed sąd w którego okręgu została wyrządzona szkoda lub w miejscu zamieszkania dłużnika

-pow.o roszczenie ze stosunku najmu lub dzierżawy nieruch.możma wytoczyć przed sąd miejsca położenia nieruch.lub w miejscu zamieszkania dłużn.

-powódzctwo dotyczące umów można wytoczyć przed sąd miejsca jej wykonania lub w miejscu zamieszkania dłużn.

środki dowodowe w

postępowaniu cywilnym.

Dowód-każdy środek który pozwala na przekonanie się o istnieniu lub nieistnieniu oznaczonych faktów.ciężar, udowodnienie faktu spoczywa na osobie która z faktu tego wywodzi skutki prawne.nie wymagają dowodu:fakty powszechnie znane,fakty znane sądowi urzędowo oraz fakty przyznane przez stronę przeciwną.do środków dowodowych w procesie cyw.zaliczamy:

-dokumenty-urzędowe i prywatne.urzędowe- to dokumenty sporządzone w przepisanej formie przez organ.państw. i niektóre organizacje.stanowią one dowód tego co zostało w nich zaświadczone.

inne dok.to prywatne.

-zeznania świadków-nie mogą być nimi osoby które nie są zdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń(np.chorzy psych.)

wojskowi i urzędnicy w zakresie obow.ich tajemnicy służbowej,strony i przedstawiciele ustawowi stron.każda osoba wezwana przez sąd jest zobowiązana do złożenia zeznań,

obowiązek ten może być wymuszony przez nałożenie grzywny, pozbaw.praw wolnośći lub przymusowe doprowadzenie do sądu.

prawo odmowy zeznań w ogóle przysługuje osobom bliskim stron-

(małżonek,krewni w lini prostej,rodzeństwo,niektórzy powinowaci,osoby przysposobione).każdemu świadkowi przysługuje prawo odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania jeśli udzielenie odpowiedzi mogłoby go naraźić lub bliskie mu osoby na odpowiedzialność karną,

hańbę lub bezpośrednią szkodę majątkową.

za złożenie fałszywych zeznań grozi kara 5 lat pozbawienia wolnośći,jeśli świadek został o tym poinformowany.

-opinie biegłych-stosuje się gdy do roztrzygnięcia spraw potrzebne są specjalne wiadomośći z określonej dziedziny wiedzy.biegłym może być każda osoba fiz.posiadająca odpowiednią wiedzę.

-oględziny-są przeprowadzane przez sąd z udziałem biegłych,polegają na bezpośrednim zbadaniu osoby,przedmiotu,pomieszczenia,miejsca.dowodem oględzin jest także lekarskie badanie osoby mające na celu np.ustalenie stopnia zdolnośći do pracy w procesie o rentę inwalidzką.

-dowód przesłuchania stron-ma charakter pomocniczy,

stosowany gdy za pomocą innych dowodów nie uda się sprawy wyjaśnic w stopniu wystarczającym do wydania orzeczenia.

-inne śroki dowodowe-to dowód z grupowego badania krwi,filmu taśm dźwięk. i in.

Orzeczenia sądowe

orzeczenie jest to decyzja sądu podjęta przy roztrzyganiu sprawy.są dwa rodzaje orzeczeń:

-wyrok

-postanowienie

wyrok-wydaje sąd najczęśćiej po przeprowadzeniu rozprawy..sąd może wydać wyrok zasądzający żądanie w całośći,zasądzające je w częśći lub oddalający powódzctwo.sentencję wyroku ogłasza się publicznie przez odczytanie,przytaczając jednocześnie ustnie najważniejsze motywy uzasadnienia.uzasadnienie wyroku na piśmie sprządza się na wniosek który każda ze stron może zgłośić w 7 dni od daty ogłoszenia sentencji.

wyrok staje się prawomocny jeżeli przeciwko niemu nie przysługuje stronom środek odwoławczy.wyrok sądu pierwszej instancji staje się prawomocny gdy minie termin do wniesienia rewizji.wyrok sądu drugiej instancji prawomocnie kończy sprawę,chyba że uchyla wyrok sądu p.-wszej instancji i przekazuje mu sprawę do ponownego rozpoznania. wyrok prawomocny stwarza powagę rzeczy osądzonej w zakresie sprawy roztrzygniętej w tym wyroku,oznacza to iż o to samo żądanie nie można w żadnym sądzie powtórnie wszcząć sprawy między tymi stronami.

Postanowienie-wydaje sąd w trakcie postępowania,

roztrzygając kwestie pomocnicze i cząstkowe,niezbędne dla całośći sprawy np.

postanowienie o dopuszczeniu dowodu ze świadka,o powołaniu i przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłego o nałożeniu grzywny na świadka itd.

Tytuły egzekucyjne

tytułem egzekucyjnym

w postępowaniu cywilnym jest urzędowy dokument stwierdzający istnienie i zakres wykonalnego roszczenia wierzyciela w stosunku do oznaczonego dłużnika.

Tytuły egz.dzielą się na 3 grupy

1.orzeczenia sądowe i niektórych innych organów.należą tutaj przede wszystkim orzeczenia sądowe prawomocne lub natychmiat wykonalne,

nakazy zapłaty wydane w postępowaniu nakazowym i upominawczym,wyroki sądów polubownych

2.ugody zawarte w trakcie postępowania sądowego,

ugody zawarte przed sądami polubownymi

3.inne akty podlegające wykonaniu w trybie egzekucji sądowej.należą tutaj przede wszystkim akty notarialne jeśli

1. zawierają oświadczenie dłużnika iż poddaje się egzekucji bez procesu sądowego w przypadku niespełnienia swiadczenia

b- świadczenie dłużnika polega na zapłaceniu oznaczonej w akcie kwoty lub wydaniu oznaczonych rzeczy

c- w akcie określony jest dokładny termin świadczenia.

tytuł egzekucyjny stanowi podstawę do wszczęcia egzekucji dopiero po nadaniu mu klauzuli wykonalnośći-inaczej to tytuł wykonawczy.

Do nadania klauzuli wykonalnośći upoważniony jest w zasadzie tylko sąd także gdy tytuł egzekucyjny pochodzi od innego organu np.sądu polubownego.

Postępowanie egzekucyjne-celem jego jest zrealizowanie świadczenia oznaczonego w tytule egzekucyjnym w drodze zastosowania wobec mienia lub osoby dłużnika przewidzianych przez prawo środków przymusu.może być wszczęte na wniosek wierzyciela na podstawie tytułu egzekucynego zaopatrzonego w klauzulę wykonalnośći.

Rozróżniamy egzekucję-1świadczeń pieniężnych-kieruje się przeciwko mieniu dłużnika i zmierza do zaspokojenia pretensji pieniężnych wierzyciela w drodz odebrania i ewentualnej sprzedaży majątku dłuznika.

W zależnośći od obiektu będącego przemiotem egz.rozróżniamy egzek.

-z nieruchmośći

-z ruchomośći

-z rachunku bankowego

-z wynagrodzenia za pracę oraz z innych wierzytelnośći i praw majątkowych

-ze statków morskich

2.świadczeń niepieniężnych-zmierza do zaspokojenia wierzyciela przez odebranie dłużnikowi określonych rzeczy lub uzyskanie oznaczonego zachowania,

zależna jest od rodzaju świadczenia,które ma być wymuszone.jej celem może być w szczególnośći wydanie rzeczy ruchomych lub nieruchomośći,eksmisja

wymuszenie na dłużniku wykonania oznaczonej czynnośći ,zaniechanie przez dłużnika pewnej czynnośći lub nieprzeszkadzanie czynnośći wierzyciela.

nie podlegają gzekucji przedmioty potrzebne dłużnikowi i członkom jego rodziny do zaspokojenia podstawowych potrzeb,zapewniające im możliwość życia i wykonywania zawodu.ograniczona jest egzekucja na żywym i martwym inwentarzu gpospdarstw rolnych.

1

---