UBEZPIECZENIA W TURYSTYCE
WYKŁAD II

PODSTAWY UBEZPIECZEŃ (idea, historia, źródła prawa,

podstawowe pojęcia, podział ubezpieczeń).

1. IDEA, ZADANIA I FUNKCJE UBEZPIECZEŃ.

Wszystkie procesy gospodarcze, cała rzeczywistość funkcjonuje w warunkach niepewności, związanych z występowaniem rozmaitych zdarzeń, w tym także zdarzeń losowych. One z kolei są skutkiem obiektywnych zagrożeń czyli ryzyk, których nie da się uniknąć i przewidzieć. Ryzyka te związane są nie tylko z działalnością gospodarczą, ale zagrażają też zdrowiu i życiu człowieka. Przed negatywnymi finansowo - materialnymi skutkami tych ryzyk można się zabezpieczyć na dwa sposoby:

1. indywidualnie gromadzić środki finansowe na pokrycie strat;

2. przenieść finansowego ciężaru „na kogoś innego” (ubezpieczenie).

GŁÓWNE ZADANIA UBEZPIECZEŃ.

W sferze procesów gospodarczych głównym zadaniem ubezpieczeń jest przywrócić jednostce ekonomiczną i gospodarczą pozycję (ujęcie mikroekonomiczne), a także zabezpieczyć w miarę równomierne i stabilne funkcjonowanie całej gospodarki (ujęcie makroekonomiczne).

W sferze społecznej ubezpieczenia gospodarcze oraz osobowe mają łagodzić proces zubożenia na skutek negatywnych zdarzeń losowych oraz niedostatecznego zabezpieczenia starości z tytułu niskich świadczeń państwowych.

1. ZDARZENIA LOSOWE w sferze ubezpieczeń to zdarzenia, które występują ze

statystyczną prawidłowością, są nadzwyczajne i niezależne od woli osób nimi

dotkniętych.

WYPADEK UBEZPIECZENIOWY to zdarzenie losowe objęte działalnością

ubezpieczeniową (umową), z którego nastąpieniem zakład ubezpieczeń zobowiązany

jest spełnić świadczenie (odszkodowanie) ubezpieczeniowe).

2. IDEA UBEZPIECZEŃ polega na tworzeniu z opłat (składek) specjalnego funduszu

ubezpieczeniowego przez jednostki (przedsiębiorstwa, osoby fizyczne) w celu

zabezpieczenia się przed skutkami zdarzeń losowych.

Zgłoszenia szkód Odszkodowania

(świadczenia)

Składki

CECHY FUNDUSZU UBEZPIECZENIOWEGO:

1.Tworzenie - zdecentralizowane.

2.Zarządzanie - centralne.

3.Koszty jednostki - zminimalizowane.

4.Kompensacja strat i potrzeb - wielokrotnie wyższa niż koszty.

3. FUNKCJE UBEZPIECZEŃ.

Ubezpieczenia są konstrukcją celową, która ma zaspokajać określone potrzeby podmiotów gospodarczych i ludności, przy czym potrzeby te należy rozpatrywać w ujęciu mikro- i makroekonomicznym oraz gospodarczym i społecznym.

Wyróżnia się następujące funkcje ubezpieczeń:

1. OCHRONNA polega na gotowości przejęcia przez zakład ubezpieczeń materialnych

(finansowych) skutków zdarzeń losowych (wypadków ubezpieczeniowych).

2. PREWENCYJNA to działalność zmierzająca do zmniejszenia szkód przez

ograniczanie ich rozmiarów, liczby, częstotliwości i prawdopodobieństwa zaistnienia

„ryzyka”, a w tym:

- materialna (finansowanie szkoleń, przeglądów techn.);

- niematerialna (legislacyjna) - polega na formułowaniu klauzul ograniczających

odszkodowania (udział własny, zwyżki, zniżki, regres);

- finansowa (redystrybucyjna, fiskalna, lokacyjna, stymulacyjna);

- kontrolna (kontrola postępowania z ubezpieczonym przedmiotem);

1. ZADANIA UBEZPIECZEŃ, oprócz zapewnienia poczucia bezpieczeństwa,

polegają na :

a) kompensacji uszczerbku w majątku, powstałego wskutek

zdarzeń losowych;

b) złagodzeniu ujemnych skutków zdarzeń losowych w

odniesieniu do zdrowia, życia, niezdolności do pracy;

c) poprawy sytuacji majątkowej przez system emerytalny, rentowy;

d) zapewnieniu ciągłości i trwałości procesu wytwórczego (przywrócenie zdolności

produkcyjnej, usługowej, handlowej).

2. HISTORIA UBEZPIECZEŃ.

W literaturze ubezpieczeniowej nie znajdziemy zgodności co do periodyzacji dziejów ubezpieczeń. Biorąc pod uwagę ideę ubezpieczeń jako ujemnych skutków zdarzeń losowych, można znaleźć ślady przeciwdziałania samym zdarzeniom jak i ich negatywnym skutkom. Związek ubezpieczeń ze stosunkami społecznymi i gospodarczymi daje się zauważyć już w czasach starożytnych aż po współczesne ubezpieczenia prowadzone przez wielkie wyspecjalizowane zakłady i koncerny ubezpieczeniowe.

Biorąc to pod uwagę historię ubezpieczeń można podzielić na 4 podstawowe okresy:

2.1. OD STAROŻYTNOŚCI DO I POŁ. XIV WIEKU.

- 2500 r.p.n.e. - wzajemna pomoc w pokrywaniu kosztów pogrzebu wśród

kamieniarzy egipskich;

- czasy Hammurabiego (1750 r.p.n.e.) - wspólne, umowne pokrywanie strat

uczestników karawan;

- Fenicja i Grecja - wspólnoty pokrywające straty w transporcie morskim;

- w średniowieczu wspólnoty zawodowe tworzyły już fundusze i wypłacały

świadczenia w razie wypadków oraz śmierci i chorób.

2.2. OKRES DRUGI (II POL. XIV - XVII WIEK).

- pierwsze transakcje kupna renty (za wybudowanie kościoła)

- najstarsze umowy ubezpieczenia morskiego (1347 rok w Genui, 1384 rok w Pizzie,

1397 rok we Florencji);

- XV wiek w Niemczech powstają kasy ogniowe, powodziowe, czasem przymusowe;

- XVI wiek centrum żeglugi przesuwa się z Morza Śródziemnego poprzez Hiszpanię,

Portugalię do Anglii;.

- XVII wiek powstaje z nieformalnej grupy ubezpieczycieli morskich słynny Lloyd's

(zjednoczone towarzystwa ubezpieczeniowe);

2.3. OKRES TRZECI (XVIII - XIX WIEK).

- silny rozwój gospodarki kapitalistycznej oraz finansowej, w tym ubezpieczeń;

- powstają szersze terytorialnie i kapitałowo organizacje ubezpieczeniowe;

- rozwijają się także działy, grupy i rodzaje ubezpieczeń.

2.4. OKRES CZWARTY (OD XIX WIEKU).

Coraz większe znaczenie ubezpieczeń w gospodarce. Ubezpieczenia stają się „przemysłem ubezpieczeniowym”. Wzrasta udział wysokości składek w PKB, wielkość składki na 1 mieszkańca.

- początkowo powstają tzw. „POOLE” dla określonego ryzyka lub grup ryzyka,

- w końcu XIX wieku powstają porozumienia kartelowe (wspólne stawki, treści

warunków ubezpieczeń, prowizje).

- na początku XX wieku powstają koncerny (zakłady ubezpieczeń tracą tu

samodzielność finansową zachowując osobowość prawną).

- obecnie, nowym zjawiskiem są fuzje koncernów ubezpieczeniowych

1. HISTORIA UBEZPIECZEŃ W POLSCE.

- w XV wieku na Górnym Śląsku dla ryzyk wypadkowych powstają na zasadzie

wzajemności „kasy i spółki brackie”.

- na przełomie XV i XVI wieku powstają kasy ogniowe i „groblowe” na Żuławach i

Wielkopolsce.

- dnia 21 kwietnia 1803 roku powstaje TOWARZYSTWO OGNIOWE DLA

MIAST W PRUSACH POŁUDNIOWYCH.

To umowna data powstania ubezpieczeń na ziemiach polskich.

- dnia 3 września 1920 roku „Warta” Towarzystwo Reasekuracyjne.

- dnia 23 czerwca 1921 roku powstaje Polska Dyrekcja Ubezpieczeń Wzajemnych

(PDUW), od 1927 roku PZUW.

- lata 1944-1946 wznowienie działalności przez PZUW, Zakład Ubezpieczeń

Wzajemnych w Poznaniu oraz Wartę,

- 20 wrzesień 1984 rok rozporządzenie Min. Finansów zezwalające na istnienie wielu

państwowych zakładów ubezpieczeń.

- 1988 rok powstają spółdzielcze „WESTA” i „POLONIA”

- 1989 rok powstaje spółdzielcza „POLISA”.

- 28 lipiec 1990 rok - ustawa o działalności ubezpieczeniowej (dopuszczenie na rynek

prywatnych zakładów ubezpieczeniowych).

3. ŹRÓDŁA PRAWA.

Prawo ubezpieczeń gospodarczych, w przeciwieństwie do większości podstawowych gałęzi prawa, nie ma swojego kodeksu. Stąd źródła prawa w tej dziedzinie są mocno rozproszone i znajdują się w wielu ustawach, rozporządzeniach i zarządzeniach. Wszystkie wymienione niżej źródła prawa ubezpieczeniowego były z związku z przemianami polskim wielokrotnie nowelizowane i zmieniane.

a) Kodeks Cywilny art.. 805 - 834).

b) Ustawa z dnia 28 lipca 1990 roku o działalności ubezpieczeniowej (tekst

jednolity w Dz.U. nr. 11/1996 poz 62)

c) Kodeks Morski.

d) Ustawa z dnia 15.11.1984 roku Prawo przewozowe.

e) Ustawa z dnia 07.07.1994 roku Prawo budowlane.

f) Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej.

1. UMOWA UBEZPIECZENIOWA jest najczęściej rodzajem umowy gospodarczej lub konsumenckiej. Stąd też podstawowe jej regulacje zawiera Kodeks Cywilny w artykułach 805-834.

Wszystkie ubezpieczenia mają następujące cechy:

- są umowne;

- są odpłatne;

• są dwustronnie zobowiązujące

1. Podstawowe definicje.

a) „Przez UMOWĘ UBEZPIEZPIECZENIA (art.. 805 k.c.) zakład ubezpieczeń

zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w

umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę”.

b) UBEZPIECZAJĄCY to osoba fizyczna, prawna lub inna jednostka organizacyjna

nie posiadająca osobowości prawnej, która zawiera umowę ubezpieczenia i jest

zobowiązana do zapłacenia składki ubezpieczeniowej.

Drugą stroną umowy jest zakład ubezpieczeń.

3. UBEZPIECZONY to osoba, której mienia, życia lub zdrowia dotyczy określone

ubezpieczeniem zdarzenie losowe (której przedmiotem ubezpieczenia jest …).

Ubezpieczony może być stroną umowy ubezpieczeniowej.

Często ubezpieczony i ubezpieczający jest tą samą osobą.

4. UPOSAŻONY (uprawniony, beneficjent) to osoba uprawniona do otrzymania

określonego w umowie ubezpieczenia odszkodowania lub świadczenia (art..831 k.c.).

5. SUMA UBEZPIECZENIA to umówiona kwota określona w umowie ubezpieczenia

stanowiąca górną granicę odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.

Suma gwarancyjna w ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej to górna

granica do której zakład ubezpieczeń odpowiada za skutki każdego zdarzenia bez

względu na ilość szkód.

6. FRANSZYZA INTEGRALNA to wartość szkody (określona kwotowo lub

procentem sumy ubezpieczenia), za którą zakład ubezpieczeń nie odpowiada.

7. FRANSZYZA REDUKCYJNA to wartość szkody (kwota lub procent sumy

ubezpieczenia), o jaką zmniejszane jest zawsze odszkodowanie.

8. NIESZCZĘŚLIWY WYPADEK, KRADZIEŻ, KRADZIEŻ Z WŁAMANIEM,

DESZCZ ULEWNY, NAGŁE ZACHOROWANIE, KATASTROFA

BUDOWLANA, BAGAŻ itd.

3.1.2. Warunki zawierania umowy ubezpieczenia.

Zasady określające zawarcie umowy ubezpieczenia zawiera Kodeks Cywilny. Określają one ogólne wymogi co do istoty umowy, jej treści, procedur i formy jej zawarcia. Zasady te powielone są w ustawie o działalności ubezpieczeniowej.

a) umowa ubezpieczenia zawierana jest zawsze na wniosek (ofertę) ubezpieczającego.

2. umowa ubezpieczenia musi być potwierdzona przez zakład ubezpieczeń dokumentem ubezpieczenia np. polisą, legitymacją ubezpieczeniową, zaświadczeniem lub innym dokumentem (art.. 809 k.c.).

3. do umowy ubezpieczenia zakład ubezpieczeń jest zobowiązany dostarczyć

ubezpieczającemu „Ogólne warunki ubezpieczenia” (o.w.u.), które są jej integralną

częścią.

DATA ZAWARCIA UMOWY UBEZPIECZENIA.

4. umowę ubezpieczenia uważa się za zawartą z datą doręczenia ubezpieczającemu

dokumentu ubezpieczenia i ogólnych warunków ubezpieczenia.

WYJĄTKI:

1. Jeżeli przed upływem 14 dni od otrzymania oferty (wniosku) zakład ubezpieczeń nie

doręczył dokumentu ubezpieczenia - umowę uważa się za zawartą z 15 dniem.

2. Jeżeli dokument ubezpieczenia zawiera postanowienia odbiegające od oferty lub o.w.u zakład ubezpieczeń musi o tym zawiadomić i wyznaczyć co najmniej 7 dni na sprzeciw.

1. Umowa na rzecz osoby trzeciej (art.. 808 k.c. i art..9 ustawy ubezpieczeniowej).

Osoba trzecia nie musi być wymieniona w umowie ubezpieczenia, może być

wskazana przez ubezpieczonego w dowolnym momencie trwania umowy.

PRZYKŁADY:

1. Ubezpieczający ubezpiecza swoje mienie, życie lub zdrowie i wskazuje

uprawnionego lub uposażonego.

2. W razie kredytu inwestycyjnego następuje cesja na bank do odszkodowania za

utracone, zniszczone zakupione mienie.

3. W razie kredytu na inne cele niż inwestycyjne może nastąpić cesja na bank do

otrzymania sumy ubezpieczenia z tytułu śmierci kredytobiorcy.

TERMIN SPEŁNIENIA ŚWIADCZENIA (art. 817 k.c.).

Świadczenie (odszkodowanie) powinno być spełnione przez zakład ubezpieczeń w ciągu 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku ubezpieczeniowym lub najpóźniej

w ciągu 14 dni od daty wyjaśnienia okoliczności i ustalenia wysokości świadczenia.

Jednakże bezsporną odszkodowania część zakład winien wypłacić w ciągu 30 dni.

3.1.4. Ogólne warunki ubezpieczenia (o.w.u.) podpisane przez co najmniej dwóch

członków zarządu zakładu ubezpieczeń powinny być doręczone ubezpieczającemu najpóźniej wraz z dokumentem ubezpieczenia (polisą itp.).

Instytucja ogólnych warunków ubezpieczenia w związku z ich różnorodnością nie jest prawnie jednolita. Związane jest to z ustawowym podziałem ubezpieczeń na obowiązkowe i dobrowolne. Ogólne warunki ubezpieczeń obowiązkowych sensu stricto są przepisami prawa, bo ustanawiane przez Ministra Finansów rozporządzeniem, natomiast ubezpieczeń dobrowolnych są elementem składanych oświadczeń woli.

Ogólne warunki ubezpieczeń określają:

a) przedmiot i zakres ubezpieczenia;

b) sposób zawarcia umowy;

c) zakres i czas trwania odpowiedzialności;

d) prawa i obowiązki stron;

e) sposób ustalania wysokości szkody;

f) sposób wypłaty odszkodowania lub świadczenia;

g) zasady odstąpienia od umowy (30 dni osoba fizyczna, 7 dni osoba prawna) oraz

jej wypowiedzenia.

1. Ograniczenia i wyłączenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń (art.. 815-816,

818, 826-827 k.c.).

Zakład ubezpieczeń nie ponosi odpowiedzialności lub może zmniejszyć jej wysokość w razie:

a) podania przez ubezpieczającego nieprawdziwych okoliczności i informacji.

W przypadku ubezpieczeń na życie po 3 latach od zawarcia umowy z.u. nie może

powołać się na ten przepis.

b) ujawnienia po wypadku lub 30 dni przed nim okoliczności zwiększających „ryzyko”,

c) nie zawiadomienia o powstaniu szkody,

d) rażącego niedbalstwa podczas zabezpieczania mienia przed zwiększeniem szkody

(ubezpieczenia majątkowe),

e) umyślnego wyrządzenia szkody przez ubezpieczającego lub osoby, za które ponosi on

odpowiedzialność (osoby bliskie - w gospodarstwie domowym, podwładny).

4. PODZIAŁ UBEZPIECZEŃ.

Systematyka i klasyfikacja ubezpieczeń ma bardzo ważne znaczenie dla teorii i praktyki ubezpieczeniowej. Ułatwiają ich rozpoznanie różnic i podobieństw w celu zastosowania technik ubezpieczeniowych w praktyce oraz rozpoznania ich funkcji i znaczenia.

4.2. Według rodzaju zdarzenia losowego.

Kryterium takie pozwala podzielić ubezpieczenia na wiele działów, grup, podgrup i rodzajów (np. jak w ustawie). Podział taki może się także wiązać z innymi kryteriami.

WYSTĘPUJĄ TU NASTĘPUJĄCE UBEZPIECZENIA:

1. Zdarzenie losowe 2. Podmiotowo

a) ogniowe; a) OC lekarzy

b) gradowe b) OC brokerów

c) powodziowe c) OC adwokatów

d) kradzieżowe d) OC notariuszy

e) następstw NW e) OC nauczycieli

f) od uszkodzeń f) OC członka zarządu

g) OC.

3. Mieszane (zdarzenie losowe i przedmiot):

a) transportowe

b) mieszkaniowe

c) turystyczne

d) finansowe

5. medyczne.

1. Według kryterium swobody zawarciu umowy(art. 3-4 ustawy o działalności

ubezpieczeniowej).

a) obowiązkowe, b) dobrowolne

4.3.1. Obowiązkowe wynikające z ustawy o działalności ubezpieczeniowej:

a) OC posiadaczy pojazdów mechanicznych;

b) OC rolników;

c) budynków gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych;

d) inne ubezpieczenia przewidziane na mocy obowiązujących ustaw lub umów

międzynarodowych:

- OC za szkody jądrowe (ustawa prawo atomowe z dnia 0.04.1986 r);

• OC biegłych rewidentów i doradców podatkowych (ustawa z dn. 13.10.1994 r. o biegłych rewidentach);

- OC brokerów ubezpieczeniowych;

• OC właścicieli statków za szkody spowodowane zanieczyszczeniami olejowymi (konwencja brukselska z dn. 29.11.1969 r)

• OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody poza granicami RP

(umowy międzynarodowe).

2. Podział ryzyka według działów, grup i rodzajów ubezpieczeń (załącznik do ustawy

o działalności ubezpieczeniowej.)

Podział dokonany przez ustawę o działalności ubezpieczeniowej jest podziałem według kryterium mieszanego (rodzaju zdarzeń losowych oraz przedmiotu ubezpieczenia.

DZIAŁ I

Ubezpieczenia na życie

1. Ubezpieczenia na życie.

2. Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci.

3. Ubezpieczenia na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem inwestycyjnym.

4. Ubezpieczenia rentowe.

5. Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, jeśli są uzupełnieniem ubezpieczeń wymienionych w grupach 1-4.

DZIAŁ II

Pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe

1. Ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej:

1) świadczenia jednorazowe,

2) świadczenia powtarzające się,

3) świadczenia kombinowane,

4) przewóz osób.

2. Ubezpieczenie choroby:

1) świadczenia jednorazowe,

2) świadczenia powtarzające się,

3) świadczenia kombinowane.

3. Ubezpieczenie casco pojazdów lądowych, z wyjątkiem pojazdów szynowych, obejmujące szkody w:

1) pojazdach samochodowych,

2) pojazdach lądowych bez własnego napędu.

4. Ubezpieczenie casco pojazdów szynowych, obejmujące szkody w pojazdach szynowych.

5. Ubezpieczenie casco statków powietrznych, obejmujące szkody w pojazdach powietrznych.

6. Ubezpieczenie żeglugi morskiej i śródlądowej, obejmujące szkody w:

1) statkach żeglugi morskiej,

2) statkach żeglugi śródlądowej.

7. Ubezpieczenie przedmiotów w transporcie, obejmujące szkody na transportowanych przedmiotach, niezależnie od każdorazowo stosowanych środków transportu.

8. Ubezpieczenie szkód spowodowanych żywiołami, obejmujące szkody rzeczowe nie ujęte w grupach 3-7, spowodowane przez:

1) ogień,

2) eksplozję,

3) burzę,

4) inne żywioły,

5) energię jądrową,

6) obsunięcia ziemi lub tąpnięcia.

9. Ubezpieczenie pozostałych szkód rzeczowych (jeżeli nie zostały ujęte w grupie 3, 4, 5, 6 lub 7), wywołanych przez grad lub mróz oraz inne przyczyny (jak np. kradzież), jeżeli przyczyny te nie są ujęte w grupie 8.

10. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej wszelkiego rodzaju, wynikającej z posiadania i użytkowania pojazdów lądowych z napędem własnym, łącznie z ubezpieczeniem odpowiedzialności przewoźnika.

11. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej wszelkiego rodzaju, wynikającej z posiadania i użytkowania pojazdów powietrznych, łącznie z ubezpieczeniem odpowiedzialności przewoźnika.

12. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za żeglugę morską i śródlądową, wynikającej z posiadania i użytkowania statków żeglugi śródlądowej i statków morskich, łącznie z ubezpieczeniem odpowiedzialności przewoźnika.

13. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej ogólnej) nie ujętej w grupach 10-12.

14. Ubezpieczenie kredytu, w tym:

1) ogólnej niewypłacalności,

2) kredytu eksportowego,

3) spłaty rat,

4) kredytu hipotecznego,

5) kredytu rolniczego.

15. Gwarancja ubezpieczeniowa:

1) bezpośrednia,

2) pośrednia.

16. Ubezpieczenie różnych ryzyk finansowych, w tym:

1) ryzyka zatrudnienia,

2) niewystarczającego dochodu,

3) złych warunków atmosferycznych,

4) utraty zysków,

5) stałych wydatków ogólnych,

6) nieprzewidzianych wydatków handlowych,

7) utraty wartości rynkowej,

8) utraty stałego źródła dochodu,

9) pośrednich strat handlowych poza wyżej wymienionymi,

10) innych strat finansowych.

17. Ubezpieczenie ochrony prawnej.

18. Ubezpieczenie świadczenia pomocy na korzyść osób, które popadły w trudności w czasie podróży lub podczas nieobecności w miejscu zamieszkania.

4.5. Inne kryteria podziału ubezpieczeń.

a) źródła prawa (morskie, lądowe);

b) podmiot (podmioty gospodarcze, ludność);

c) zakres terytorialny i ryzyko (obrót krajowy, obrót międzynarodowy)

d) liczba ubezpieczonych:

- jednostkowe;

- zbiorowe (wiele osób o podobnych cechach - składka ustalana indywidualnie);

- grupowe (wiele osób - składka i ryzyko uśrednione).

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

4.1. Według kryterium przedmiotu ubezpieczenia

osobowe majątkowe

(dobra osobiste, życie (dobra i wartości majątkowe zdrowie, zdolność do pracy)

życiowe wypadkowe rzeczowe majątkowe

sensu stricto

kryterium (zysk, kredyt, OC)

zdarzenia

losowego

wypadkowe chorobowe

(zdrowotne)

Zdarzenia losowe

Ubezpieczający

(Poszkodowani)

Fundusz

ubezpieczeniowy

---