Początek formularza A to ładna historia!	Ma che bella storia!
ani mi się śni / nigdy w życiu	nemmeno/ neanche/ neppure per sogno
ani mnie to ziębi, ani grzeje	ciò non mi fa neanche solletico
aż do znudzenia	fino alla nausea
aż mi ślinka leci / cieknie	mi fa venire l'acquolina in bocca
bac się czegoś jak diabeł święconej wody	avere paura di qc come il diavolo dell'acqua santa
bac się kogos, czegoś jak ognia	temere qu., qc., come il fuoco
bac się własnego cienia	avere paura della propria ombra
bardziej papieski niz sam papież	più realista del re
bawić się [z] kimś jak kot [z] myszką	giocare con qu come il gatto col topo
bez ceregieli	alla buona
bez cienia dowodu	senza l'ombra di una prova
bez przerwy	di fila
bez rozlewu krwi	senza spargimento di sangue
bez serca	senza cuore
bez szwanku	sano e salvo
bez zastanowienia	a sangue caldo
biała śmierć	la morte bianca
białe noce	le notti bianche
bić głową o mur	battere la testa contro il muro
bić sie w piersi	battersi il petto
bić się w czoło	battersi la fronte
biec na złamanie karku	correre a rotta di collo
blady jak trup	pallido come un morto [pallida come una morta]
błędne koło	il circolo vizioso
błękitna krew	la sangue blu
Bodajbym skonał, jeżeli kłamię; niech skonam, jeżeli kłamię	Possa morire, se dico una bugia / che muoia, se dico una bugia
bogaty wybór	la ricca scelta
bohater dnia	l'eroe del giorno
Bóg wie gdzie...;Bóg wie skąd... [i podobne]	Dio sa dove...; Dio sa da dove...[e simili]
brać gęsi za łabędzie	prendere lucciole per lanterne
brakować jednej klepki	mancare di un / qualche venerdì
bronić się zębami i pazurami	difendersi coi denti e con le unghie
brzydka jak noc	brutta come una befana
bujać w obłokach	avere la testa nella luna / nelle nuvole/ avere la testa tra le nuvole
buntować się, podnosić głowę	alzare il capo
byc bardzo wytrzymałym	avere la pelle dura
byc pod panowaniem	essere sotto il regno / sotto il dominio
być bez grosza / / nie mieć ani grosza	essere a / in bolletta / all'asciuto / essere al verde / non avere il becco di un quattrino
być bezczelnym	avere una faccia tosta
być chudym jak szczapa	essere ridotto a un filo
być cwaniakiem	saperla lunga
być dobrej myśli	stare di buon animo
być dobrym, że do rany przyłóż	essere buono come il pane
być dwulicowym	avere la faccia doppia
być gruboskórnym	avere la cotenna grossa
być kością niezgody	essere un pomo della discordia/un seme della discordia
być na bruku	essere sul lastrico
być na coś głuchym	avere il cotone negli orecchi
być na językach	essere sulla bocca di tutti
być na uboczu	essere in disparte
być nierozłącznym/trzymać się zawsze razem	essere cuciti/legati a doppio filo
być obrażonym na kogoś	essere offeso a qu
być pijanym	prendere una sbornia
być po czyjejś stronie	essere dalla parte di qu.
być pobłażliwym	essere di larga manica
być pod nadzorem	essere sotto la sorveglianza
być podobnym jak dwie krople wody	somigliarsi come due gocce d'acqua
być pogrążonym w czymś	essere in preda al qc.
być przykutym do łóżka	essere inchiodato a letto
być przywiazanym do kogoś, do czegoś	essere legato a qu., a qc.
być rozchwytywanym	andare a ruba
być skąpym	avere la mano stretta / essere stretto di mano
być uzbrojonym po zęby	essere armato fino ai denti
być w czyimś cieniu	essere nell'ombra di qu
być w kiepskim humorze	avere le lune
być w opałach	avere l'acqua alla gola
być w siódmym niebie	essere al settimo cielo / andare in sollucchero
być w zasięgu reki	essere a portata di mano
być wdzięcznym komuś za coś	essere grato a qu. di qc.
być zaradnym, mądrym,zdolnym	essere molto in gamba
być zarozumiałym	avere puzza sotto il naso
być zdrowym jak ryba	essere sano come un pesce
być znudzonym czymś	essere stufo di qc
całą parą	a tutto vapore
chodząca biblioteka	biblioteca ambulante
chodzić jak w zegarku	funzionare come un orologio
chodzić na wagary	marinare la scuola
chodzić tam i z powrotem	fare la spola
chudy jak szkapa	magro come un'acciuga
ciemności egipskie	buoi pesto
co do włoska	al capello
coś idzie jak woda	andare a ruba
coś wisi w powietrzu	qualcosa è nell'aria
czuc respekt	provare rispetto
czuć się skrepowanym przy kimś	sentirsi a disagio con qu
czuwać	stare all'erta
czytać między wierszami	leggere tra le righe
dać ciętą odpowiedź	rispondere secco
dać należytą odpowiedź	rispondere per le rime
dać sobie za kogoś rękę uciąć / ufać komuś bezgranicznie	mettere la mano sul fuoco per qu
dawać sobie jakoś radę	tirare avanti
dawać znak o sobie	farsi vivo
dąsać się	fare il muso
dmuchać na zimne	piovere sul bagnato
dobrze się spisać	fare bella/buona figura
dojść do czyichś uszu	giungere all'orecchio
dokładać wszelkich starań	farsi in quattro
dolewać oliwy do ognia	mettere/aggiungere legna al fuoco
domek z kart	il castello di carte Dół formularza

Początek formularza dorobić się własnymi siłami	venir dalla gavetta
dostawać gęsiej skórki	farsi venire la pelle d'oca
dowiedzieć się	venire all'orecchio
drapać się w głowę	grattarsi il capo
duchowy przywódca	il capo spirituale
dwa kroki stąd	a due passi da qui
dyktować prawo	dettar legge
dymić jak komin	fumare come un turco
działac komuć na nerwy	dare ai nervi a qu
dzwonić / szczekać zębami (z zimna, ze strachu)	battere i denti
fiknąć koziołka	fare la capriole
garstka	quattro gatti
gdzie diabeł mówi dobranco	a case del diavolo
głuchy jak pień	sordo come una campana
gnić w pościeli	stare sotto le coperte
godziny szczytu	le ore di punta
gołym okiem	a occhio nudo
gorączka złota	la febbre dell'oro
gorzka pigułka	il boccone amaro / la pillola amara
gotów na [czyjeś] każde skinienie	pronto a ogni cenno [di qu.]
gra niewarta świeczki	il gioco non vale la candela
gra słów	il gioco di parole
grać w otwarte karty	giocare a carte scoperte
grać ze słuchu	suonare ad orecchio
grecki nos	il naso greco
gruby jak beczka	grasso come un barile
gwizdać na kogoś, na coś	infischiarsene di qu, di qc
hamować [swój] gniew	frenare la [propria] collera
homeryczny smiech	la risata omerica
igrać z ogniem	scerzare col fuoco
ironia losu	l'ironia della sorte
istny dom wariatów	la gabbia di matti
iść do więzienia	andare al fresco
iść jak w zegarku	funzionare come un orologio
iść komuś na rękę	andare incontro a qlco & essere comodo a qualcuno
iść spać z kurami	andare a letto con le galline
iść z kimś pod rękę	andare a braccetto con qu. / andare sotto braccio
Ja ci [mu, wam...] pokażę!	Ti [gli, vi..] faccio vedere io!
jabłko Adama	il pomo d'Adamo
jabłko niezgody	il pomo della discordia
jajko Kolumba	l'uovo di Colombo
Jak go [cię, nas..] Pan Bóg stworzył	Come Dio l'ha fatto [ti ha fatto, ci ha fatti...]
Jak go [ja, ich, je] wyrzucisz drzwiami, to wejdzie [wejdą] oknem	Lo [la, li, le] cacci dalla porta e rientra [rientrano] dalla finestra
jak grom z jasnego nieba	come un fulmine a ciel sereno
jak na rozżarzonych weglach	come sui carboni ardenti
jak na rozżażonych węglach	sulle braci
jak na szpilkach	sulle spine
jak najwięcej	il più possibile
jak ogień i woda	come l'acqua e il fuoco
jak okiem sięgnąć	a perdita d'occhio
jak rażony piorunem	come colpito dal fulmine
jak szalony	come un matto
jak świat światem	da che mondo è mondo
jak ulał/bez zarzutu	non fare una grinza
jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki	come per incanto
jak żyję, nie słyszałem; jak żyję, nie widziałem [i podobne]	Da che son vivo, non ho sentito; da che son vivo, non ho visto [e simili]
jak, jakby stworzony dla kogoś, do czegoś	sembrare fatto per qu., per qc. / sembrare nato per qu.,per qc.
jakby kij połknął	come se avesse mangiato una scopa
jasne jak słońce	chiaro come il sole
jasność umysłu	la lucidità di mente
jechać na gapę	viaggiare senza biglietto
Jedna jaskółka nie czyni wiosny	Una rondina non fa primavera
jedna strona medalu	una faccia della medaglia
jednym pociągnięciem pióra	con un tratto di penna
jednym słowem	in una parola
jednym tchem	d'un fiato
jedyny w swoim rodzaju	unico nel suo genere
jesień życia	l'autunno della vita
jest jego oczkiem w głowie	é il suo occhio destro
jest wszystkim wiadomo	è di dominio pubblico
jeszcze nie wszytsko stracone	ancora non tutto è perduto
Jeszcze się policzymy!	Poi faremo i conti!
kazać milczeć	ricacciare la parola in gola
Komu [Ty] to mówisz!	A chi lo dici!
Koniec końców [koniec końcem]	Alla fin fine
Koniec świata!	[è] la fine del mondo
końska dawka	la dose da cavallo
końska twarz	la faccia cavallina
kopać sobie grób [własnymi rękami]	scavarsi la fossa [con le proprie mani]
kopalnia wiadomości	la miniera di notizie
korzysatać [skorzystać] z okazji	approfittare dell'occasione
kości zostały rzucone	il dado è tratto
kozioł ofiarny	il capro espiatorio
krąży plotka	corre voce
krew krzepnie [komuś] w zyłach	[A qu.] si gela il sangue nelle vene
kręcić się / wałęsać	andare in giro
kręcić się w kółko	girare su se stesso
krok za krokiem	palma a palmo
krokodyle łzy [krokodylowe łzy]	le lacrime di coccodrillo
kropla w morzu	la goccia nel mare
kropla, która pzrepełnia kielich	la goccia che fa traboccare il vaso
królewski obiad	il pranzo da re
krótko i węzłowato	in modo breve e conciso
krótko mówiąc	a parlar corto
krzycząca niesprawiedliwość	la stridente ingiustizia
krzywo patrzeć na kogoś, na coś	guardare storto qu., qc.
krzyżować [skrzyzować] szpady	incrociare le spade
ktoś sprzedałby ojca i matkę	Qu. venderebbe sua madre
kuć żelazo dopóki gorące	battere il ferro finchè è caldo
kula u nogi	la palla al piede Dół formularza

Początek formularza machac nogami	dimenare le gambe
machnąć ręką	lasciare andare/correre/perdere/stare
mamisynek	il cocco di mamma
martwic sie o kogoś, o coś	essere[ stare] in ansia per qu., qc.
miec charakter	avere carattere
miec ciężką rekę [w znacz.: nie mieć zdolności do czegoś]	avere la mano pesante
miec gęsią skórke	avere la pelle d'oca
miec oko na wszystko	avere l'occhio a tutto
miec złote ręce	avere le mani d'oro
mieć "nosa" do interesów	avere buon naso negli affari
mieć asa w rękawie	avere l'asso nella manica
mieć ciężką rękę [w znacz.: bić kogoś bardzo mocno]	usare la mano pesante
mieć coś na końcu języka	avere qualcosa sulla punta della lingua
mieć coś na końcu języka, mieć coś na języku	avere qc. sulla punta della lingua
mieć coś świezo w pamięci	avere qc. fresco nella memoria
mieć cośw zasięgu ręki (na wyciągnięcie ręki)	avere qc a portata di mano
mieć czegoś powyżej dziurek w nosie	avere fin sopra i cappelli
mieć długi język	avere la lingua lunga
mieć dobry słuch	avere un buon orecchio
mieć dobry węch	avere un buon naso
mieć dziurawe ręce	avere le mani bucate / avere mani di burro
mieć głowę na karku	avere la testa sulle spalle
mieć hojną rękę / być szczodrym	evere la mano larga / esssere largo di mano
mieć kogoś na oku	tenere d'occhio qu
mieć mało pieniędzy	essere a corto di quattrini
mieć mocne plecy / mieć wpływy	avere le mani lunghe
mieć najgorsze [po]za sobą	lasciarsi il peggio alle spalle
mieć nieczyste sumienie	avere la camicia sudicia
mieć nosa do interesów	avere un fiuto per gli affari
mieć nóż na gardle	avere la corda al collo
mieć pecha	avere sfortuna
mieć plecy	avere un buon appoggio
mieć ptasi móżdżek	avere il cervelo di una formica
mieć respekt	avere rispetto
mieć ściśnięte gardło	avere un nodo alla gola
mieć wszystkie atuty w ręku	avere asso nella manica
mieć wzloty i upadki	avere alti e bassi
mieć związane ręce	avere le mani legate
mieć żelazne zdrowie	avere una salute di ferro
miekkie serce	il cuore tenero
między młotem a kowadłem	tra l'incudine e il martello
między życiem a śmiercią	fra la vita e la morte
mięso armatnie	la carne da cannone
milczeć jak grób	essere muto come una tomba
miłość od pierwszego wejrzenia	l'amore a prima vista
mordercze tempoi	il ritmo micidiale
Można się tego po tobie [po nim, po was...] spodziewać	C'è da aspettarselo da te [da lui, da voi...]
Można skonać [ze śmiechu]!	C'è da morire dal ridere!
mól biblioteczny	il topo di biblioteca
mówic ogólnikowo	stare sulle generali
mówić jak do głuchego / mówić na próżno	parlare ai sordi
mówić niezrozumiale	parlare turco
mylić się / nabrać się	pigliare un granchio
mysleć o sobie samym	pensare a se stesso
na całość	a tutto gas
na głodno / z pustymi rękoma	a bocca asciutta
na gorącym uczynku	in flagrante
na końcu świata	in capo al mondo
na łonie natury	in seno alla natura
na oślep	alla cieca
na pewniaka	a colpo sicuro
na pierwszy rzut oka	al primo sguardo
na powierzchni ziemi	sulla faccia della terra
na stopie wojennej	sul piede di guerra
na własną odpowiedzialność	sotto la propria responsabilità
nadepnąć komuś na nogę	pestare / calpestare un piede a qu.
nadstawiać ucha / uszu	prestare orecchio / rizzare le orecchie
naprzykrzać się komuś	ropmere l'anima
narobic sobie wrogów	farsi dei nemici
narobić bigosu/ nawymyślać	dirne di tutti i colori
nasłuchiwać	stare in orecchio
naświetlać jakąś sprawę	far luce su..
ni pies ni wydra	non essere né carne né pesce
nic nie wskórać	fare un buco nell'acqua / non cavare un ragno dal buco
Nic nowego pod słońcem	Niente di nuovo sotto il cielo
nie byc zdolnym skrzywdzić muchy	non fare male nemmeno ad una mosca
nie być orłem	non essere un'aquilla
nie być wartym złamanego grosza	non valere una cicca
nie chcieć zawracać komuś głowy	non volere rompere le scatole a qualcuno
nie dawać znaku życia	non dare segno di vita
Nie ma mowy!	Non se ne parla neppure!
nie meić ani rak, ani nóg, być bez ładu i składu	non avere nè capo nè coda
nie mieć oleju w głowie	non avere un grano di sale in zucca
nie mieć słuchu	essere duro d'orecchio
nie móc oderwać wzroku od czegoś	non poter distogliere lo sguardo da qc.
nie móc zasnąć	non (poter) chiudere occhio
nie panować nad sobą	uscire dai gangheri
nie puścić pary z ust	rimanere a bocca chiusa
nie słuchać	tapparsi gli orecchi
nie ustępować	tenere duro
nie wchodząc w szczegóły	senza entrare nei particolari
nie widzieć niczego poza czubkiem własnego nosa	non veder più in là del proprio naso
nie zgadzać się z kimś	dare adosso a qlcu
nie zostanie kamień na kamieniu	non rimarrà pietra su pietra
Niech cię [go, was...] tu więcej nie widzę!	Che non ti [lo,vi...] veda più qui!
Niech mnie ziemia pochłonie, jeżeli...	Che mi ingoi la terra se...
niecierpliwić się	stare sulle spine
nieszczęścia chodzą parami	le disgrazie non vengono mai da sole
nieść na ręku	portare in braccio
nowiusieńki	nuovo di zecca Dół formularza

Początek formularza o mały włos	per un pelo
o szerokich horyzontach	di larghe vedute
obić kogoś / policzyć kości	spiantare la gobba
obiecywać złote góry	promettere mari e monti
obracać [obrócić] coś w żart	volgere qc in scherzo
obrażać się o byle co	offendersi per un niente
ocalić twarz	salvare la faccia
ochłonąć ze strachu	riprendersi dallo spavento
od A do Zet	dall'A alla Zeta
od góry do dołu	da cima a fondo
od stóp do głów	da capo a piedi
od stóp do głów	da capo a piedi / dalla testa ai piedi
odczuć [odczuwać] coś na własnej skórze	sentire qc sulla propria pelle
oddać duszę Bogu	rendere l'anima a Dio
oddać się rozbójnictwu	vivere alla macchia
oddać się w czyjeś ręce	mettersi nelle mani di qu
odebrać sobie zycie	togliersi la vita
odebrać [odbierać] komuś głos	togliere la parola a qu.
odejść z domu	andare via di casa
odkryć Amerykę	scoprire l'America
odkryć głowę	scoprire il capo
odkryć [odkrywać] karty	scoprire le carte
odmawiać [odmówić] posłuszeństwa	rifiutare obbedienza
odmawiać [odmówić] [komuś] posłuszeństwa	rifiutare di obbedire [a qu.]
odnieśc triumf	riportare un trionfo
odpłacać [odpłacić] [komuś] tą sama monetą	ripagare [qu.] con la stessa moneta
odpłacić pięknym za nadobne	rendere la pariglia
odstawić na bok	lasciare da parte
odwrotna strona medalu; druga strona medalu	il rovescio della medaglia / altra faccia della medaglia
odwrócić się do kogoś plecami	voltare le spalle a qu
odzyskać siły	riprendere le forze
odzyskać [odzyskiwać] przytomność	riprendere conoscenza
ognisko domowe	il focolare domestico
ognisty temperament	il temperamento focoso
okryć się sławą	coprirsi di gloria
olimpijski spokój	la calma olimpica
oniemieć z zachwytu	ammutolire dall'amirazione
opalić sobie skrzydła	bruciarsi le ali
opowiadać niestworzone rzeczy	dirla grossa
opuścić głowę	abbassare il capo
osłodzić gorzką pigułkę	addolcire la pillola / indorare la pillola
ostatni Mohikanin	l'ultimo dei Moicani
ostatnia deska ratunku	l'ultima ancora di salvezza
ostatnia droga (pogrzeb)	l'ultimo viaggio
ostatnie słowo	l'ultima parola
ostry język	la lingua tagliente
ośle uszy	le orecchie da asino
otwarty umysł	la mente aperta
otwierać [otworzyć] komuś oczy [na coś]	aprire gli occhi a qu. [su qc.]
otworzyć [otwierać] przed kimś swoje serce	aprire il proprio cuore a qu.
owijać w bawełnę	tergiversare
owoc miłości	il frutto dell'amore
palić [spalić] mosty za sobą	bruciarsi i ponti alle spalle
palnąć sobie w łeb	farsi saltare la cervella
paść [padać] ofiarą	cadere vittima
patrzeć jak zbity pies	guardare come un cane bastonato
patrzeć kątem oka	guardare con la coda del'occhio
patrzeć ukradkiem	guardare con la coda dell'occhio
pękać [pęknąć] z zadrości	scoppiare di invidia
pękać [pęknąć] ze śmiechu	scoppiare dalla risa / scoppiare dal ridere
pękać [pęknąć] ze złości	scoppiare dalla rabbia
pienić się ze złości	schiumare di rabbia
pierwszy lepszy	il primo arrivato / che capita / venuto
pięta achillesowa / słaby punkt	il tallone d'Achille
pilnować, kontrolować	tenere d'occhio
pilnuj swego nosa!	guarda il tuo naso!
pilnuj swoich spraw!	bada ai fatti tuoi
płakać nad rozlanym mlekiem	piangere sul latte versato
po kropelce	goccia a goccia
po kryjomu	alla chetichela
po łebkach	per sommi capi
pobić / uciec się do rękoczynów	venire alle mani
pochylić głowę	chinare il capo
pod czyjąś opieką	sotto le ali di qlcu
podnieść na kogoś rękę / uderzyć kogoś	alzare le mani su qu
podpora [czyjejś] starości	la bastone della vecchiaia [di qu.]
podróżować na gapę	fare il portoghese
podstawić [podstawiać] nogę	fare lo sgambetto
pohamować język	tenere a freno la lingua
pokazać pazury	mettere fuori le unghie
pokazać zęby	mostrare i denti
pokazać [czyjejś] prawdziwe oblicze	mostrare il vero volto [di qu.]
policzyć można na palcach jedenj ręki [także:można było]	si possono contare sulle dita di una mano [anche:potevano]
połamać sobie zęby	rompersi i denti
połączyć piękne z pożytecznym	unire l'utile al dilettevole
połknąć haczyk	abboccare all'amo
pomagać sobie rękami i nogami	aiutarsi con le mani e con i piedi
pomóc komuś	dare una mano a qu
ponieść [ponosić] konsekwencje	subire le conseguenze
poniżej wszelkiej krytyki	al di sotto di qualunque critica
popaść w skrajną nędzę	ridursi sul lastrico
popaść w tarapaty	restare a secco
popisywać się czymś	fare sfoggio di qc
porządnie i dokładnie	per filo e per segno
posłać kogoś do diabła	mandare qlcu a farsi benedire / mandare qlcu a quel paese
postawic kropkę nad I	mettere i puntini sulle I
postawić krzyżyk na czymś, na kimś; położyć krzyżyk na czymś, na kimś	mettere una croce su qc., su qu.
potrząsnąć głowę	scuotere il capo
potulny jak baranek; łagodny jak baranek	mansueto come un agnello; mite come un agnello
pozostawiać wiele do życzenia	lasciare molto a desiderare Dół formularza

---