CHARAKTERYSTYKA GOSPODAREK ŚWIATA W ASPEKCIE MAKROEKONOMICZNYM
UNIA EUROPEJSKA
TYGRYSY - CHINY, INDIE, BRAZYLIA, NIEMCY, USA
dochód narodowy, eksport, import, zadłużenie
Makroekonomia - dziedzina ekonomii posługująca się wielkościami agregatowymi (zbiorczymi, dotyczącymi całej gospodarki) do badania prawidłowości występujących w gospodarce jako całości. Makroekonomia bada gospodarkę, zarówno narodową jak i światową, jako ogół zależności, występujących między najważniejszymi agregatami gospodarczymi, takimi jak: łączny (globalny) popyt i podaż produktów i usług, średni poziom cen, poziom zatrudnienia, wielkość konsumpcji i inwestycji, czy dochody i wydatki budżetu państwa. Poprzez taką analizę makroekonomia określa związki przyczynowo-skutkowe między zjawiskami gospodarczymi, a także prognozuje tendencje rozwojowe całego systemu gospodarczego.
Tygrysy gospodarcze - firmy szybko zdobywające rynek. Porównanie szybkiego wzrostu gospodarczego w kilku państwach wschodnioazjatyckich do skoku tygrysa przyczyniło się do nadania im nazwy azjatyckich tygrysów.
Azjatyckie tygrysy - pierwotnie popularna nazwa czterech wschodnioazjatyckich państw: Korei Południowej, Tajwanu, Singapuru i Hongkongu, których wspólną cechą był szybki wzrost PKB (rzędu od kilku do kilkunastu procent rocznie) w latach 1960-1995. Później termin ten został poszerzony o kolejne wschodnioazjatyckie kraje (Malezja, Tajlandia, Chiny, Filipiny, Wietnam, Indonezja), które weszły na podobną ścieżkę rozwoju pod koniec lat 80. i na początku lat 90. XX w.
Istnieje wiele rozbieżnych teorii ekonomicznych tłumaczących sukces ekonomiczny azjatyckich tygrysów. Najczęściej uważa się jednak, że głównymi czynnikami ich sukcesu były:
wysoki etos pracy, początkowo niskie płace i małe wymagania bytowe ludności,
startowanie z bardzo niskiego pułapu poziomu życia,
położenie geopolityczne umożliwiające łatwy dostęp do rynków zbytów krajów rozwiniętych,
szybkie postępy w edukacji
wysoka stopa oszczędności i inwestycji
otwarcie na kapitał inwestycyjny przy jednoczesnej ochronie własnego rynku wewnętrznego.
UNIA EUROPEJSKA jako organizacja gospodarcza
Organizacja gospodarcza to organizacja realizująca określone cele gospodarcze.
Organizacja to celowa grupa społeczna, która funkcjonuje według pewnych reguł i zasad, współpracująca ze sobą - by osiągnąć określony cel. Istotą organizacji jest świadomość zasad, reguł, misji, celów oraz synergia (dopasowanie, wspomaganie działań innych).
W przypadku UE oddziałuje bezpośrednio na pewną grupę krajów będących je członkami, a pośrednio także poprzez wprowadzone regulacje na ich partnerów handlowych. Cele polityki gospodarczej obejmują takie dziedziny jak : przemysł, handel, rolnictwo, konkurencja, energetyka, transport, czy polityka społeczna, walutowa i budżetowa.
Istotny jest tutaj moment powstania tej organizacji. Początków Unii Europejskiej należy szukać w Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali, jednak najważniejsza dla procesu integracji europejskiej była powstała w 1958 r. Europejska Wspólnota Gospodarcza i to jej bezpośrednią następczynią jest UE. Traktat o ustanowieniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej z 1957 roku zakładał tworzenie wspólnego rynku przez stopniowe ujednolicanie polityki gospodarczej państw członkowskich, pozostawił jednak dużą swobodę w podejmowaniu decyzji rządom narodowym. Założenia wspólnej polityki gospodarczej uszczegółowiono w 1992 roku w Traktacie o Unii Europejskiej. Zawierał on podstawy do tworzenia wspólnej polityki handlowej, przemysłowej czy konkurencji, które bezpośrednio wynikały z założeń polityki gospodarczej.
Główne cele tej polityki to:
• harmonijny, zrównoważony i stały rozwój gospodarczy
• podwyższanie poziomu i jakości życia obywateli
• zapewnienie spójności gospodarczej i społecznej
Do stworzenia jednolitego organizmu gospodarczego niezbędne było stworzenie pewnego procesu, który składa się z następujących etapów:
• strefa wolnego handlu- polega na zniesieniu ceł i ograniczeń ilościowych w obrotach handlowych między państwami członkowskimi, co prowadzi do swobodnego przepływu towarów.
• unia celna- poza likwidacją ceł wewnętrznych polega na wprowadzeniu wspólnych stawek celnych oraz jednolitej polityki handlowej wobec partnerów zewnętrznych
• wspólny rynek- łączy założenia strefy wolnego handlu i unii celnej, wprowadzając poza swobodnym obrotem towarów swobodny przepływ usług i czynników produkcji (kapitału i siły roboczej)
• unia gospodarcza- wprowadza koordynację polityki gospodarczej. Wiąże się to z wprowadzeniem wspólnej waluty oraz powołaniem instytucji gospodarczych o nadrzędnych nad państwowymi kompetencjach
1 stycznia 1970 roku ujednolicono inne narzędzia polityki handlowej: zasady eksportu, uprawnienia w dziedzinie zawierania umów handlowych i współpracy gospodarczej z państwami trzecimi, a stosowne kompetencje zostały przeniesione z rządów krajowych na Komisję Europejską. To ona reprezentuje obecnie państwa członkowskie UE w negocjacjach handlowych z krajami trzecimi i w ramach organizacji międzynarodowych (np. WTO - Światowa Organizacja Handlu, OECD - Organizacja Współpracy Gospodarczej i Handlu).
Polityka gospodarcza UE to przede wszystkim:
- cztery swobody - s. przepływu osób, kapitału, towarów i świadczenia usług
- jednolity rynek
Unia Europejska jest unikatową formą tego typu na arenie międzynarodowej mającą ok. 30% udział w światowym PKB. Rola Unii jako światowego mocarstwa w polityce zagranicznej wzrasta, a sama UE jest członkiem m.in.:
- Światowej Organizacji Handlu,
- G8 i G20.
GOSPODARKA CHIN
Gospodarka Chin - obecnie druga na świecie gospodarka (po USA), najdynamiczniej rozwijająca się gospodarka na świecie. Chiny są krajem rozwijającym się o gospodarce centralnie planowanej.
- dochód narodowy
- PKB nominalne 4,33 bln
- wzrost PKB 9,0 %
- inflacja 4,9%
** Dochód narodowy inna nazwa dla Produktu Narodowego Netto, jest to suma dochodów wszystkich obywateli oraz osób prawnych z siedzibą w danym kraju, uzyskanych z wykorzystania czynników produkcji (ziemia, praca, kapitał), równa całkowitej wartości wytworzonych dóbr i usług pomniejszona o koszty amortyzacji (czyli koszty zużycia czynników produkcyjnych).
- eksport
- 1,40 bln
- główni partnerzy - USA 19,1%, Hongkong 15,1%, Japonia 8,4%, Korea Płd. 4,6%, Niemcy 4%
- Chiny zajmują szóste miejsce w świecie pod względem wartości obrotów handlowych
- najwięcej eksportuje się maszyn i sprzętu, za nimi plasują się tekstylia i ubrania, obuwie, zabawki, sprzęt sportowy i paliwo
- import
- 1,13 bln
- główni partnerzy - Japonia 14%, Korea Płd. 10,9%, Tajwan 10,5%, USA 7,3%, Niemcy 4.7%
- importuje się maszyny, sprzęt elektroniczny, paliwo, plastik, żelazo, stal i chemikalia
- zadłużenie
- 22.1% PKB
- dług zewnętrzny 315 mld
W wielu prowincjach powstają tzw. regiony rozwoju ekonomiczno-techniczne, w których także jest preferowany kapitał obcy. W 1979 było w Chinach zaledwie 20 przedsiębiorstw z udziałem obcego kapitału, do końca 1990 powstało ich ok. 200 tys. (w tym ponad 3 tys. wyłącznie z kapitałem zagranicznym). W 1979-97 inwestycje zagraniczne w Chinach wynosiły ok. 348 mld dolarów USA, z czego 220 mld przypadało na inwestycje bezpośrednie. Kapitał obcy jest zaangażowany w różnych formach w ponad 300 tys. przedsięwzięć; najwięcej zainwestowano w specjalnych strefach ekonomicznych (Shenzhen, Shantou, Zhuhai, Xiamen, Hainan). Chiny są coraz aktywniejsze w inwestowaniu własnych kapitałów za granicą; 1997 własnością Chin stało się ponad 5350 przedsiębiorstw zlokalizowanych w 140 krajach świata. Wzrost PKB w latach 1990-97 wyniósł 11,9%, w 2005 9,9%. Największy udział w tworzeniu produktu materialnego netto ma przemysł — 49,2% (w tym produkcja rzemieślnicza stanowi ok. 1/3), rolnictwo — 11,7%, usługi — pozostałą część.
Przemysł. Struktura własnościowa chińskiego przemysłu jest dość skomplikowana. Do państwa należy prawie cały przemysł ciężki. W przemyśle lekkim istnieją różne formy własności spółdz., a także rozwijająca się drobna własność prywatna (sektor prywatny obejmuje ok. 5% potencjału krajowego).
Chiny są jednym z najzasobniejszych w surowce mineralne krajów świata. Zajmują 1. miejsce na świecie w wydobyciu węgla kamiennego (ponad 1/3 wydobycia świat.). Drugim bardzo ważnym surowcem Chin jest ropa naftowa.
Gaz ziemny jest pozyskiwany gł. w prow. Sichuan (50% wydobycia krajowego) oraz przy eksploatacji ropy naftowej. Z pozostałych surowców miner. wydobywa się: łupki bitumiczne, rudy żelaza, wolframu (południowa część prow. Jiangxi, 1. miejsce w świat. wydobyciu), antymonu (Hunan, ponad 40% udziału w świat. wydobyciu), cynku, ołowiu, miedzi, cyny, manganu, molibdenu, rtęci oraz boksyty, sól kam. (2. miejsce, po USA), kaolin, fosforyty, metale szlachetne.
Bilans energ. Chin opiera się gł. na węglu (w ponad 80%), zwiększa się udział ropy naftowej. Produkcja energii elektrycznej stanowi 8% produkcji światowej.
W przemyśle przetwórczym Chin przeważa przemysł ciężki (ok. 40% wartości produkcji przem.), typowy jest też półrzemieślniczy charakter produkcji, oparty na tradycyjnych technologiach; nowocz. przemysł rozwija się w specjalnych strefach ekonomicznych.
Przemysł maszyn. obejmuje gł. produkcję obrabiarek, sprzętu energ. (kotły, turbiny, generatory, silniki) oraz maszyn i urządzeń dla przemysłu (gł. hutn.); rozwinął się we wszystkich wielkich miastach Chin.
W przemyśle środków transportu najsilniej jest rozwinięta produkcja taboru kol. oraz przemysł stoczn.; przemysł samochodowy jest nastawiony przede wszystkim na produkcję samochodów ciężarowych, gł. ośr. produkcji samochodów osobowych jest Pekin. Przemysł chem. oparty na bogatej bazie surowcowej ma zróżnicowany profil produkcji; Chiny zajmują 1 miejsce w świecie w produkcji nawozów azotowych i 2. (po USA) w produkcji nawozów fosforowych; coraz większe znaczenie ma produkcja tworzyw sztucznych. W związku z rosnącym wydobyciem ropy naft. rozbudowuje się przemysł rafineryjny.
W szybkim tempie rozwija się przemysł elektroniczny (zwł. komputery i in. urządzenia elektroniczne), m.in. we współpracy z firmami jap.; koncentruje się gł. w Pekinie, Szanghaju i Tianjin oraz w obrębie nowych stref ekonomicznych.
Stare tradycje ma w Chinach przemysł włók., zwłaszcza bawełniany (stanowi ok. 95% produkcji włók.), poza tym jedwabn.; największe ośr. włókiennictwa skupiają się w rejonie ujścia Jangcy oraz dolnego biegu Huang He. W latach 80. Chiny przekształciły się z eksportera surowców włók. w eksportera wyrobów włók. (gł. bawełnianych). Duże znaczenie ma przemysł spoż., skoncentrowany gł. we wschodnich Chinach; obejmuje gł. przemysł cukrowniczy, tłuszczowy, młynarski, mięsny, tytoniowy, winno-spirytusowy, przetwórstwo herbaty; w miastach nadmor. rozwija się przemysł rybny; potencjał przemysłu spoż. jest ciągle zbyt mały w stosunku do potrzeb kraju. Do liczących się gałęzi przemysłu należy przemysł cementowy, porcelanowy (gł. ośr.: Jingdezhen, Liling), skórz. i odzież. (Pekin, Szanghaj) oraz drzewny (gł. północno-wschodnie Chiny). Duże tradycje w Chinach ma rękodzieło, zwłaszcza artyst. (hafty, rzeźba w kości słoniowej, nefrycie, drewnie, wyroby z laki, porcelany, parasolki, wachlarze, koronki).
Handel zagraniczny. Handel zagr. od kilkunastu lat jest najszybciej rozwijającą się dziedziną gospodarki; 2007 obroty handlowe osiągnęły wartość 2138 mld dolarów USA (1221 mld dolarów USA w eksporcie i 917 mld dolarów USA w imporcie). W eksporcie obecnie przeważają przetworzone wyroby przemysłowe, których udział wynosi ok. 87%, ponadto tekstylia, zabawki, artykuły sport. oraz trad. wyroby rzemiosła artystycznego. W imporcie również stale wzrasta odsetek wyrobów przem. zwłaszcza najnowocześniejszych maszyn, kompletnych obiektów przem., środków transportu i in. artykułów. Głównymi partnerami handl. Chin są: Japonia, USA, Korea Południowa, państwa UE (Niemcy, W. Brytania, Włochy, Francja) i ASEAN, oraz Tajwan. Znaczna część obrotów zewn. jest realizowana za pośrednictwem Hongkongu
GOSPODARKA INDII
- gospodarka Indii
- podstawą gospodarki Indii przez długi czas było rolnictwo. Obecnie w rolnictwie pracuje wciąż około 60% spośród liczącej około 510 milionów osób siły roboczej. Jednocześnie rolnictwo wytwarza zaledwie 20% PKB Indii (2006). Sektor przemysłowy zatrudnia około 12% siły roboczej Indii i wytwarza około 20% PKB, natomiast najdynamiczniej rozwijający się sektor usług, zatrudniający 28% siły roboczej - około 60% PKB.
- PKB
- 1 232,9 mld USD
- eksport
- w 2006 roku eksport Indii wyniósł około 112 miliardów USD
- głównymi dobrami eksportowymi były tekstylia, biżuteria i oprogramowanie
- import
- w 2006 roku wyniósł około 188 miliardów USD
- obejmował głównie surowce energetyczne i maszyny
- głównymi partnerami handlowymi Indii są USA, kraje UE, Chiny i Zjednoczone Emiraty Arabskie.
Indie. Gospodarka. Indie są krajem rolniczym o rosnącym potencjale przemysłowym; udział rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa w tworzeniu PKB wynosił 16,6%, przemysłu i budownictwa — 28,4%, usług — 55%. Sektor państwowy obejmuje górnictwo, przemysł ciężki (głównie hutnictwo, przemysł maszynowy, zbrojeniowy, chemiczny), energetykę, transport i bankowość; sektor prywatny — handel wewnętrzny, drobny przemysł przetwórczy i rzemiosło (łącznie ok. 1,3 mln zakładów).
Przemysł. Indie są krajem zasobnym w surowce miner.; wydobywa się węgiel kam. w zagłębiu Damodar w stanach Bengal Zachodni i Bihar, ropę naft. gł. w szelfie M. Arabskiego, wysokoprocentowe rudy żelaza (Madhja Pradeś, Bihar, Orisa i Goa), manganu (Orisa), miedzi (Bihar, Radźasthan), złoto (Karnataka), mikę (największy w świecie producent i eksporter), poza tym eksploatacja rud uranu, cynku i ołowiu, chromu, kamieni szlachetnych, soli z wody morskiej. Przemysł energ. rozwinął się gł. w latach 60. i 70.; moc zainstalowana w elektrowniach wynosi 121,9 MW (2001); 86% energii elektrycznej dostarczają elektrownie cieplne, gł. węglowe, 11% — wodne (największa o mocy 1200 MW Bhakra Nangal, na rz. Satledź), ok. 3% — jądr.; produkcja energii elektrycznej na 1 mieszk. 568 kW · h. Najstarszą gałęzią przemysłu przetwórczego jest włókiennictwo (ok. 24% ogółu zatrudnionych w przemyśle); największa koncentracja zakładów przemysłu bawełnianego występuje w regionie Bombaj-Ahmadabad, jutowego — w aglomeracji Kalkuty. Powszechnie rozwinięty przemysł spoż., gł. olejarski, tytoniowy, cukr. (Uttar Pradeś, Maharasztra), herbaciany (w regionach uprawy herbaty). Do nowych gałęzi przemysłu należą: maszyn. i metal., chem. i hutniczy; szybko wzrasta rola przemysłu elektronicznego i informatycznego. Produkcja taboru kol. (lokomotywy, wagony towarowe, osobowe), ciągników, maszyn włók., górn., obrabiarek, odbiorników telewizyjnych (2,2 mln sztuk, 2002); przemysł chem. w niewielkim stopniu pokrywa zapotrzebowanie krajowe; w rozbudowie przemysł nawozów sztucznych i rafineryjny; hutnictwo metali rozwija się przy wykorzystaniu krajowej bazy surowcowej, gł. w stanach Bihar i Bengal Zachodni. Ważną rolę w gospodarce ind. odgrywa obróbka skór (gł. na eksport) i rzemiosło dostarczające wyrobów codziennego użytku oraz biżuterii, wyrobów z kości słoniowej, drewna, jedwabiu. Największa koncentracja zakładów przem. występuje w regionie północnym (stany Bengal Zachodni, Bihar, Orisa) z gł. ośr. Dźamśedpur i Kalkuta, regionie zachodnim (Gudźarat, Maharasztra) z gł. ośr. Bombaj i Ahmadabad oraz w regionie południowym (Kerala, Tamilnadu) — gł. ośr. Madras, Bangalur.
Handel zagraniczny. Wymiana handlowa Indii stanowi 2% obrotów międzynarodowych (2004); występuje stały ujemny bilans handlowy; wartość eksportu 140,8 mld dolarów USA (2007), importu — 224,1 mld dolarów; do tradycyjnych artykułów eksportowych należą: tekstylia, skóry, wyroby rzemiosła (głównie biżuteria), kamienie szlachetne, surowce mineralne (głównie rudy żelaza), herbata (największy eksporter na świecie), juta, przyprawy korzenne; największy udział w imporcie mają ropa naftowa i produkty naftowe, maszyny i urządzenia przemysłowe, złoto, srebro, kamienie szlachetne, artykuły chemiczne oraz żywność (w okresach suszy); główni partnerzy handlowi: USA, Chiny, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Belgia.
GOSPODARKA BRAZYLII
** Gospodarka - całokształt działalności gospodarczej prowadzonej w danym regionie (gospodarka regionalna), kraju (gospodarka narodowa) lub na całym świecie (gospodarka światowa). Działalność ta polega na wytwarzaniu dóbr i świadczeniu usług zgodnie z potrzebami ludności. Najprostszy podział gospodarki wyróżnia trzy sektory: rolnictwo, przemysł, usługi.
- PKB
- 1804 miliardów USD
- inflacja 4,46%
- udział w strukturze PKB:
- rolnictwo 20%
- przemysł 14%
- usługi 66%
- dług publiczny
- 46% PKB
- 191,2 mld USD
- import
- najważniejsi partnerzy - USA: 15,7%, Chiny: 10,5%, Argentyna: 8,6%, Niemcy: 7,2%, Nigeria: 4,4%, Japonia: 3,8%
- eksport
- najważniejsi partnerzy - USA: 15,8%, Argentyna: 9%, Chiny: 6,7%, Holandia: 5,5%, Niemcy: 4,5%
Wstrząsana co rusz kryzysami finansowymi i politycznymi Brazylia jest najsilniejszym gospodarczo krajem Ameryki Południowej.
Ekonomika polega głównie na eksploatacji przebogatych zasobów naturalnych, rolnictwie i szybko rozwijającym się przemyśle. W 2008 PKB wyniósł 1 665 mld USD. Podstawowym problemem jest wysokie zadłużenie zagraniczne sięgające 179 mld USD. Jednak Brazylia może poszczycić się statusem najlepiej rozwiniętego kraju Ameryki Południowej. Gospodarka oparta na przemyśle i eksploatacji bogatych złóż: ropy naftowej, gazu ziemnego, rud żelaza (2 miejsce na świecie), węgla kamiennego, boksytów (4 miejsce), manganu (2 miejsce), cyny (3 miejsce), cynku, ołowiu, niklu, chromu, siarki, miedzi, uranu, soli kamiennej oraz kamieni szlachetnych i półszlachetnych: diamentów, topazów, ametystów, opali, szmaragdów (2 miejsce), złota. Struktura zatrudnieniowa: usługi (53%), przemysł (24%), rolnictwo (23%).
Eksportuje się głównie wołowinę (9,2%), rudy żelaza (6,6%), wyroby z żelaza i stali (4,2%) oraz kawę (1 miejsce na świecie), trzcinę cukrową (1 miejsce) i soję (2 miejsce), natomiast importuje się maszyny (24,3%), paliwa (23,8%), artykuły konsumpcyjne (9,8%).
GOSPODARKA NIEMIEC
- PKB
- 2, 812 bln
- wzrost PKB - 5,0 % (wartość ujemna)
- rolnictwo 0,9 %, przemysł 30,1 %, usługi 69 %
- inflacja
- 2,2%
- eksport
- główni partnerzy - Francja 9.7%, Stany Zjednoczone 7.5%, Wielka Brytania 7.3%, Włochy 6.7%, Holandia 6.4%, Austria 5.4%, Belgia 5.3%, Hiszpania 5%
- import
- Holandia 12%, Francja 8,6%, Belgia 7,8%, Chiny 6,2%, Włochy 5,8%, Wielka Brytania 5,6%, Stany Zjednoczone 4,5%, Austria 4,4%
Gospodarka Niemiec - rozwinięta społeczna gospodarka rynkowa, największa w Europie, czwarta na świecie (po USA, Chinach, Japonii. Jest największym rynkiem w Unii Europejskiej.Od czasów industrializacji Niemcy odgrywają ważną rolę w światowej ekonomii, jako innowator i beneficjent. Niemcy są 2 największym światowym eksporterem z 1.498 bln dolarów w 2008 roku (kraje strefy euro również są wliczane) i mają nadwyżkę handlową € 165 mld. Eksport stanowi ponad jedną trzecią produkcji krajowej.
W Niemczech przemysł jest wysoko rozwinięty. Głównymi gałęziami przemysłu są: chemiczny, farmaceutyczny, maszynowy, hutniczy, motoryzacyjny, lotniczy oraz precyzyjny. Głównym okręgiem przemysłowym jest Zagłębie Ruhry. Wydobywa się tam węgiel kamienny. Górnictwo i przemysł ciężki odgrywają coraz mniejszą rolę.
Eksport w 2004 roku wynosił 731 mld euro. Sprzedaje się: maszyny, samochody, narzędzia przemysłowe, elektronikę, wyroby tekstylne, chemikalia, aparaturę precyzyjną, stal, artykuły rolno-spożywcze, uran, węgiel kamienny i brunatny, nawozy i tworzywa sztuczne. W 2008 roku na skutek kryzysu gospodarczego eksport spadł o 10,6% i wyniósł 77,1 mld USD. Pomimo tego Niemcy są największym eksporterem na świecie po ChRL.
GOSPODARKA USA
- PKB
- 14,441 bln
- wzrot PKB 1,3%
- eksport
- główni partnerzy - Kanada 21,4%, Meksyk 11,7%, Chiny 5,6%, Japonia 5,4%, Wielka Brytania 4,3%, Niemcy 4,3%
- import
- głowni partnerzy - Kanada 15,7%, Chiny 16,9%, Meksyk 10,6%, Japonia 7,4% , Niemcy 4,8%
Gospodarka Stanów Zjednoczonych to największa wolnorynkowa gospodarka na świecie. Wartość PKB USA wynosi ponad 14 bln USD[potrzebne źródło]. USA dostarcza ok. 25% produktu światowego brutto; wielki rynek kapitałowy (dolar amerykański podstawową walutą międzynarodowego systemu monetarnego). Gospodarka USA charakteryzuje się dużo większym liberalizmem ekonomicznym niż gospodarki w krajach UE. Charakteryzuje też się o wiele niższymi podatkami, o wiele mniejszą interwencją rządu w gospodarkę oraz brakiem tak rozległych zabezpieczeń socjalnych niż w UE.
Bogate zasoby surowców mineralnych; największe na świecie zasoby złota (ok. 262 mln uncji) ; wydobywa się m.in. ropę naftową (Alaska i Teksas - ok. 50% wydobycia , ponadto Nizina Zatokowa, szelf Zatoce Meksykańskiej, Luizjana, Kansas, Oklahoma, Nowy Meksyk, Wyoming, Kalifornia) i gaz ziemny (2 miejsce na świecie - złoża towarzyszą ropie) ; zasoby ropy szacowane na 4 mld t są na wyczerpaniu, a wysokie koszty ich eksploatacji ograniczają ekonomiczny sens wydobycia. Korzystnie usytuowane są obliczane na 220 mld t zasoby węgla kamiennego, głównie koksującego i antracytu (2. miejsce w świecie w wydobyciu, 1. w eksporcie), skoncentrowane na Wielkich Równinach, w Appalachach i Górach Skalistych, w Pensylwanii, Wirginii Zachodniej, Kentucky, Wyoming, Illinois. Ponadto zasoby rud uranu (Nowy Meksyk, Wyoming, Utah, Kolorado) , żelaza (Minnesota, Alabama, Missouri, Utah, Wyoming) , miedzi (Arizona, Utah, Nowy Meksyk), cynku i ołowiu mocno wyczerpane (Missouri, Idaho, Montana, Arizona, Tennessee ), boksytów (Arkansas, Alabama) , molibdenu i wanadu (Kolorado, Utah, Arizona) , fosforytów (1. miejsce w świecie - Floryda, Karolina Północna, Idaho, Utah ), siarki (1. miejsce w świecie - wybrzeże Zatoki Meksykańskiej, Luizjana, Teksas) , soli potasowych (Carlsbad w Nowym Meksyku) , soli kamiennej (1. miejsce w świecie - Luizjana, Teksas, Ohio) , srebra (Idaho, Alaska, Nevada) , złota (Idaho, Kalifornia, Alaska, Nevada) , platyny (Montana) ; rozmiar produkcji przemysłowej USA sprawia, że zasoby krajowe w wielu dziedzinach nie zaspokajają zapotrzebowania na surowce mineralne i dlatego kraj ten jest ich największym importerem w świecie (zwłaszcza ropy naftowej i gazu ziemnego, rud żelaza, miedzi, cynku i ołowiu, cyny, boksytów, uranu, manganu, kobaltu, antymonu i innych).
Wysoko rozwinięty przemysł samochodowy (2. miejsce na świecie po Japonii w produkcji samochodów osobowych i ciężarowych) , m.in. wielkie koncerny General Motors, Ford Motor Company, Chrysler oraz filie japońskich producentów Hondy, Toyoty, Mazdy, Nissana. ).
Przemysł lotniczy i zbrojeniowy
Stany Zjednoczone są największym na świecie wytwórcą samolotów wojskowych, pasażerskich, rakiet, promów kosmicznych i satelitów. W USA znajdują się zakłady Boeinga, Douglas, Lockheed, Airplane . USA są też największym producentem broni i uzbrojenia na świecie. Największymi producentami broni na świecie są amerykańskie koncerny takie jak Raytheon, General Dynamics, Northrop Grumman, Bell Helicopter Textron . Znaczna cześć produkcji zbrojeniowej trafia na eksport, co czyni USA największym eksporterem broni. USA maja świetnie rozwinięty przemysł maszynowy. Amerykańskie firmy takie jak: Caterpillar, Turner Construction oraz maszyn rolniczych Deere & Company są największymi tego typu przedsiębiorstwami na świecie. USA są cenionym producentem urządzeń wydobywczych węgla kamiennego, ropy naftowej i gazu ziemnego.
Przemysł elektroniczny
Stany Zjednoczone są światowym potentatem w przemyśle elektronicznym i komputerów. Największymi firmami z branży elektronicznej są IBM, Microsoft, General Electric, Intel, Texas Instruments, Motorola, HP, Apple Inc., AMD, Oracle oraz ponad 3 tys. firm w rejonie Doliny Krzemowej ).
Przetwórstwo surowców i przemysł spożywczy
USA posiadają dobrze rozwinięty przemysł petrochemiczny (koncerny ExxonMobil, ChevronTexaco czy Conoco Phillips). Drugim największym na świecie po Rotterdamie kompleks przetwórstwa ropy naftowej jest Houston ) Dobrze rozwinięty jest także przemysł: chemiczny (Dow Chemical, DuPont) , gumowy (1. miejsce na świecie w produkcji opon, olbrzymi koncern Goodyear, elektryczny, hutnictwo żelaza, miedzi, aluminium i metali kolorowych (Alcoa), sprzętu gospodarstwa domowego(Whirlpool Corporation), stoczniowy, farmaceutyczny(Merck, Lilly),kosmetyczny (Neutrogena, Johnson & Johnson, Procter & Gamble, fotochemiczny (Kodak), drzewny, papierniczy (1. miejsce na świecie w produkcji papieru i tektury), poligraficzny, filmowy (Hollywood jest międzynarodowa stolicą kinematografii. W USA swoje siedziby mają największe na świecie wytwórnie filmowe m.in. The Walt Disney Company, Universal Studios, DreamWorks, Pixar, 20th Century Fox, Columbia Pictures, Lucasfilm, Paramount Pictures czy Warner Bros.), spożywczy (największy na świecie producent żywności, piwa, napojów chłodzących - koncerny Coca-Cola, PepsiCo, Cargill, Kraft Foods, Frito-Lay, United Fruit Company), tytoniowy (Philip Morris), obuwniczy, bawełniany i odzieżowy (Wrangler, Levi Strauss & Co, Nike, Skechers) .
Stany Zjednoczone są drugim największym eksporterem na świecie. Wartość eksportu USA wynosi 1,024 bln USD. Na eksport składają się głównie maszyny i urządzenia, komputery, samoloty, wyposażenia kompletnych obiektów przemysłowych (elektrowni cieplnych, wodnych i jądrowych, rafinerii, hut, fabryk) samochodów, samochody, broń, tworzywa sztuczne, leki, zboża, tytoń do: Kanady (23,4%), Meksyku (13,3%), Japonii (6,1%), Chiny (4,6%), Wielkiej Brytanii (4,3%) .
Import
USA są największym importerem na świecie. Wartość towarów importowanych do USA wyniosła 1,869 bln USD. Importowane są głównie samochody osobowe, statki, komputery i sprzęt elektroniczny, surowce mineralne, paliwa, cukier, owoce, herbata, kawa, odzież, obuwie, drewno z: Kanady 16,9%, Chin 15%, Meksyku 10%, Japonii (8,2%), Niemiec (5%)