PYTANIA DO EGZAMINU DYPLOMOWEGO NA KIERUNKU:

„TURYSTYKA I REKREACJA”

- STUDIA I STOPNIA -

1. Scharakteryzuj zakres badawczy turystyki i rekreacji

Kierunek badawczy obejmujący szeroko rozumianą turystykę i rekreację. W skład tego kierunku wchodzą badania dotyczące usług turystycznych, ich efektywności ekonomiczne w nowych warunkach gospodarki rynkowej, zagadnienia geograficzne, ekologiczne i społeczno-kulturowe, a także badania dotyczące wypoczynku ludzi różnych środowisk oraz badania ukierunkowane na analizę kształcenia kadr turystyczno-rekreacyjnych w związku z nowymi kierunkami polityki socjalnej kraju.

2. Co to jest turystyka? Wymień czynniki rozwoju turystyki.

W literaturze można spotkać wiele definicji pojęcia „turystyka” i „turysta”. Terminy te pochodzą od francuskiego słowa tour, które oznacza wycieczkę, podróż kończącą się powrotem do miejsca, z którego nastąpił wyjazd i wykształciły się w Anglii w XVIII wieku. Określano nimi podróże i podróżujących na kontynent europejski, głównie w celu edukacji. Na początku XIX wieku pojęciem tym objęto ogół podróży do miejsc atrakcyjnych krajobrazowo lub ze względu na zabytki oraz wszelkie migracje o charakterze naukowym czy przyjemnościowym.

Współcześnie Światowa Organizacja Turystyki przy Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNWTO) określa turystykę jako „aktywność osób podróżujących do i przebywających w miejscach poza ich miejscem zamieszkania nie dłużej niż przez jeden rok bez przerwy w celach wypoczynkowych, zawodowych i innych niezwiązanych z aktywnością wynagradzaną w odwiedzanym miejscu”, a encyklopedia Polskiego Wydawnictwa Naukowego turystyką nazywa „wszelkie formy zmiany miejsca pobytu, jeśli nie są związane z pracą zawodową lub zmianą miejsca zamieszkania, zarówno w kraju, jak i za granicą”.

UNWTO wyróżnia następujące formy turystyki:

1. Krajowa - podróże mieszkańców po własnym kraju.

2. Przyjazdowa - przyjazdy obcokrajowców do danego kraju.

3. Wyjazdowa - wyjazdy zagraniczne mieszkańców danego kraju.

4. Wewnątrzkrajowa - składają się na nią turystyka krajowa i przyjazdowa.

5. Narodowa - składają się na nią turystyka krajowa i wyjazdowa.

6. Międzynarodowa - składają się na nią turystyka przyjazdowa i wyjazdowa.

1.Czynniki ekonomiczne - rozwój światowej gospodarki, występowanie wyraźnego podziału na kraje bogate wysoko rozwinięte i ubogie kraje rozwijające się, oraz w obrocie finansowym wymienialność waluty. Popyt na specyficzne usługi turystyczne gdzie kupowanie dóbr oznacza kupowanie prawa do korzystania z słońca, wody, czystego powietrza, oglądania dzieł sztuki, itp. Usługodawcy realizujący usługi turystyczne nastawiają się na zysk a państwa które, preferują turystykę osiągają z tego tytułu znaczące dochody. Ważnym elementem ekonomicznym jest wzrost dochodów ludności przez co wzrasta dostęp do wszelkich usług w tym i do usług turystycznych. Biznes turystyczny przyciąga przedsiębiorców niewielkimi początkowymi inwestycjami, szybkim terminem zwrotu kosztów, stałym popytem na usługi turystyczne, wysokim poziomem rentowności poniesionych wkładów pieniężnych. “Przemysł Turystyczny” daje olbrzymie możliwości zatrudnienia, to znaczy że w 2002 roku co dziewiąta osoba na świecie znalazła zatrudnienie w sferze biznesu turystyczno-hotelarskim.
2.Czynniki społeczne - siła nabywcza ludności określa wybór usług turystycznych, ich standard oraz rodzaj. Ilość dochodów przeznaczonych na wypoczynek decyduje często o wyborze miejsca i kategorii spędzenia czasu wolnego. Ilość dni urlopu często też na wpływ na wybór miejsca wypoczynku. Wiadomo że na odległe podróże różnymi środkami komunikacji potrzeba więcej czasu i dlatego wybór wycieczki czy miejsca urlopu uzależniony jest od czasu dotarcia do miejsca wypoczynku. Znaczna cześć społeczeństwa ma do dyspozycji weekendy które są inspiracją do krótkich wypadów turystycznych. Poza tym nieodparta chęć do poznawania nowego, nowych miejsc, zwiedzanie świata ,regionu, okolicy, poznawania innych narodów, kultur, religii, przyrody, chęć obcowania z naturą, sprzyja rozwojowi turystyki.
3.Czynniki polityczne - każde państwo prowadzi swoja politykę dotyczącą turystyki, a że turystyka jest dochodowa dla budżetu to na ogół każde państwo stara się wprowadzać przepisy stymulujące jej rozwój. Przykładem może być wprowadzanie ruchu bezwizowego, uproszczenie odpraw celnych ,itp. Stabilna polityka międzynarodowa, społeczna, lokalna, brak napięć społecznych, etnicznych, religijnych sprzyja turystyce. Państwa które, posiadają stabilną władzę, podjęły walkę z terroryzmem oraz z innymi zagrożeniami, posiadają służby ratownicze na pewno będą liczniej odwiedzane przez turystów. Zrównoważona i bezkonfliktowa polityka państw sprawia to ze takie kraje są chętniej odwiedzanie przez turystów niż państwa w których toczą się jakieś konflikty.
4.Czynniki techniczne - są w pewnym sensie pomostem pomiędzy zurbanizowanym człowiekiem a człowiekiem turystą czy wczasowiczem. Do czynników technicznych należy zaliczyć rozwój transportu co powoduje wzrost mobilności społeczeństwa, ułatwia i przyspiesza zmianę miejsca pobytu. Postęp w środkach komunikacji powoduje wzrost ich liczby, zwiększa dostępność, szybkość, komfort przejazdu, bezpieczeństwo podróży oraz powoduje obniżenie kosztów przejazdu. Stwarza to możliwość dotarcia do każdego wybranego miejsca. Rozwój technologii informatycznych stanowi poważny krok w rozwoju turystyki Zamawianie biletów, planowanie urlopów, rezerwacja noclegów ,płatności za pomocą komputera i Internetu znacznie skracają czas przygotowania do podróży. Rozbudowa autostrad, dróg szybkiego ruchu, kolejowych linii ekspresowych, budowa nowych lotnisk i modernizacja istniejących skraca czas podróży i wydłuża wypoczynek.
5.Czynniki demograficzne - w strukturze demograficznej zwiększa się udział ludzi starszych którzy na emeryturze zaczynają intensywnie podróżować, jak również nasileniu ulega zjawisko zatrudniania w krajach wysoko rozwiniętych pracowników zagranicznych doprowadza to do zwiększania się migracji do krajów wysoko rozwiniętych i turystyki tzw. rodzinnej (odwiedziny).

3. Wymień i omów funkcje turystyki.

funkcja zdrowotna

• ogólny rozwój

• rozwój sprawności i wydolności fizycznej

• umacnianie zdrowia

• uodpornienie przeciw chorobom

• zahartowanie na negatywne wpływy pogody

• przeciwdziałanie procesom starzenia się organizmu

• regenerację sił fizycznych i psychicznych

• zaspokojenie potrzeb zdrowotnych

• poszanowanie życie i zdrowia

funkcja wypoczynkowa

• jest powszechną forma wypoczynku i samoobrony przed ujemnymi dla człowieka skutkami współczesnej cywilizacji

• sama w sobie może sprawiać przyjemność i być źródłem radości życia

• służy do odnowy i utrzymania sił fizycznych i psychicznych człowieka, wydatkowanych w czasie pracy i poza nią

• stymuluje rozwój gospodarczy

• w optymalnych warunkach jest nośnikiem ogromnych korzyści społecznych, z określonymi implikacjami ekonomicznymi.

funkcja edukacji kulturalnej

• tworzy związek z kulturą

• wyrabia postawę opiekuńczą w stosunku do dzieł kultury

• kształtuje zainteresowanie kulturą

• jest źródłem twórczej ekspresji

• sprzyja aktywnemu uczestnictwu w życiu kulturalnych

• kształtuje wrażliwość emocjonalną i umiłowanie kultury

• zaspokaja potrzebę kulturalnej zabawy i rozrywki

funkcja wychowawcza

• wychowanie fizyczne - zmiany cielesno-fizyczne i psychomotoryczne

• wychowanie zdrowotne - ochrona i doskonalenia zdrowia fiz i psychi.

• wychowanie politechniczne- umiejętność kompetentnego i efektywnego wykorzystania sprzętu turystycznego i urządzeń zgodnie z ich konstrukcją i funkcją, przy jednoczesnym przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa własnego i innych

• wychowanie estetyczne -

• wychowanie moralno-społeczne -Kształtują postawy i osobowości społecznie najbardziej pożądane

• wychowanie resocjalizacyjne

funkcja poznawcza

• zaspokaja i kształtuje potrzeby poznawcze

• sprzyja rozwojowi zainteresowań, zamiłowań i uzdolnień

• kształci umiejętności obserwacji

• rozbudza nawyki samokształcenia

• wiąże naukę szkolną z życiem

• ułatwia świadome i aktywne zdobywanie wiedzy

• jest formą zdobywania umiejętności i nawyków

funkcja miastotwórcza ( w omawianej roli występuje na obszarach wyposażonych w walory turystyczne)

• funkcja modernizacyjna

• wzrost liczby stałych mieszkańców oraz sezonowo i tymczasowo zamieszkałej w danej miejscowości

• rozwój urządzeń infrastruktury turystycznej

• rozwój gospodarki komunalnej i mieszkaniowej

• powstałe parki rozrywki zapewniają atrakcyjne spędzenie wolnego czasu

• wzrost zatrudnienia w sektorze usług turystycznych

funkcja etniczna

• rozwija śniadość związków etnicznych i społeczno kulturowych z danym krajem

• wspiera proces kreowania określonych wartości (np. religijnych)

• zwiększa świadomość narodową

funkcja kształtowania świadomości ekologicznej

• wpływa ujemnie na specyfikę kulturową odwiedzanego obszaru

• nie powoduje degradacji krajobrazu

• zwiększa role wychowanie ekologicznego

funkcja ekonomiczna

• pobudza inwestycje zwiększają produkcję artykułów związanych z wyjazdem

• powoduje powstanie instytucji ułatwiających podróżowanie

• pobudza inne sektory gospodarcze związane z transportem

• wzrost zatrudnienia związany z obsługą podróżnych

• wzrost zatrudnienia przy rozbudowie infrastruktury transportowej

funkcja polityczna

• rozwój współpracy i porozumienia między krajami i narodami

• daje możliwość rozpowszechniania osiągnięć

4. Wymień i omów dysfunkcje turystyki.

Dysfunkcje społeczne:
Konflikty miedzy ludnością miejscową, a turystami. Turyści często demonstrują zachowania i postawy, które nie są akceptowane przez ludność miejscową. Turystom dozwolone są pewne zachowania całkowicie zabronione ludności miejscowej, co wywołuje niezadowolenie i negatywne uczucia wobec turystów, np. zbyt swobodne zachowanie i zbyt skąpe odzienie turystów europejskich na plażach w krajach arabskich; w krajach islamu obowiązuje zakaz spożywania alkoholu, ale nie jest on stosowany wobec turystów w hotelach i restauracjach.
Zmiany w życiu społecznym miejscowej ludności. Na skutek rozwoju turystyki i kontaktów z turystami zmienia się styl życia miejscowej ludności, następuje przejmowanie obcych wzorów życia.
Zjawiska patologii społecznej czyli rozprzestrzenia się narkomania, pijaństwo, kradzieże, prostytucja, choroby zakaźne.
Dysfunkcje kulturowe:
Niszczenie lub zanik tradycyjnej kultury ludowej. Miejscowości turystyczne oferują bardziej skomercjalizowaną i fałszywą wersję swego obyczaju i folkloru, dostosowaną do oczekiwań i wyobraźni turystów. Na skutek naśladownictwa i kontaktu z innymi kulturami zmienia się i ujednolica tradycyjna kultura. Przykładami są np. „tradycyjne” zespoły taneczne w Afryce, na Hawajach, w rezerwatach indiańskich; maski wyrabiane w Senegalu sprzedawane jako „tradycyjne” w całej Afryce.
Niszczenie wartości religijnych, moralnych. Turysta może być nośnikiem niekorzystnych, negatywnych zachowań i zjawisk społecznych. Przykładem takich zachowań jest głośne zachowanie się w świątyniach, ignorowanie miejscowych obyczajów religijnych.
Dysfunkcje ekonomiczne:
Zmiany w rolnictwie. Rozwój turystyki na danym obszarze może być powodem zmiany struktury upraw gospodarstw rolnych z profilu żywieniowego na produkcję komercyjną (uprawa warzyw, owoców, kwiatów), np. Jawa (Indonezja), Antyle, Wyspy Bahama.
Migracje ludności. ludność wiejska w poszukiwaniu pracy migruje do miejscowości turystycznych, gdzie istnieją większe możliwości zarobkowania, np. utworzenie ogromnego regionu turystycznego w Cancun doprowadziło do wyludnienia wnętrza Płw. Jukatan (Meksyk).
Konieczność zwiększenia importu. inwestycje w sektorze turystycznym w krajach słabo rozwiniętych oznaczają konieczność sfinansowania kosztownego importu z krajów uprzemysłowionych (wyposażenie hoteli, produkty spożywcze itp.)
Rozwój monokultury turystycznej. Nadmierny wzrost znaczenia turystyki może spowodować uzależnienie gospodarki (krajowej lub lokalnej) od turystyki, co przy załamaniu ruchu turystycznego może mieć bardzo negatywne skutki. Egipt (gwałtowny spadek wpływów dewizowych po zamachach na turystów), Małe Antyle (np. Montserrat).
Dysfunkcje przyrodnicze (ekologiczne):
Zakłócenie równowagi lub degradacja środowiska naturalnego. Zanieczyszczenie wód i powietrza, zaśmiecanie, wypłoszenie zwierzyny lub przeciwnie - przyzwyczajenie zwierzyny do karmienia przez turystów, przełowienie łowisk (wędkarstwo), zmiany gatunkowe (synantropizacja siedlisk), np. rejon Tatr i Zakopanego, Wielkie Jeziora Mazurskie, Balaton.
Obniżenie jakości życia. Zbyt intensywny ruch turystyczny obniża jakość życia przez nadmierny ruch samochodów, motorówek, ciągły ruch i tłok w pewnych miejscach. Przykładem są miejscowości turystyczne w sezonie, np. Zakopane, Jastrzębia Góra, Mikołajki.
Niszczenie krajobrazu - przypadkowe i nieprzemyślane osadnictwo (np. domki letniskowe) może powodować architektoniczne niszczenie krajobrazu, np. Zakopane, schronisko pod Baranią Górą, Jeż. Żarnowieckie.

5. Dokonaj oceny gospodarczych i społecznych następstw rozwoju turystyki.

Rozwój turystyki w wielkim stopniu ożywia gospodarkę: zmniejsza bezrobocie, wzrost wpływów do budżetu, wzrost zainteresowania innych państw, a co za tym idzie pojawiają się zagraniczni inwestorzy. Na pewno rozwój gospodarki turystycznej zajmuje miejsce wśród priorytetów polityki gospodarczej państwa, ponieważ państwo zaczyna czerpać ogromne zyski. Większa część budżetu będzie przeznaczona na dalszy rozwój. Przykładem mogą być państwa, które utrzymują się tylko z turystyki jak Cypr np. można także powiedzieć, że skorzystają na tym też prywatne instytucje: obiekty noclegowe, restauracje, sklepy z pamiątkami itp.

6. Co to są walory turystyczne i rekreacyjne? Wymień ich rodzaje i znaczenie dla rozwoju turystyki i rekreacji.

Walory turystyczne stanowią wszystko to, co leży w sferze bezpośredniego zainteresowania turysty i w większości przypadków decyduje o wyborze miejsca spędzenia weekendów, ferii czy wakacji. Istnieje kilka podziałów walorów turystycznych.

Ze względu na pochodzenie walorów są to:

• Walory środowiska przyrodniczego,

• Walory środowiska antropogenicznego.

Ze względu na sposób wykorzystania walorów (motyw podejmowanej aktywności turystycznej) wyróżnia się:

• Walory wypoczynkowe,

• Walory krajoznawcze,

• Walory specjalistyczne.

Ze względu na charakter (wymiar) waloru:

• Walory miejsca,

• Walory wydarzeń.

Walory rekreacyjne

zbiór naturalnych i antropogenicznych cech przestrzeni, które umożliwiają realizację różnorodnych scenariuszy wypoczynku. Prawidłowo realizowany wypoczynek wymaga przeważnie zmiany warunków życia codziennego na zasadzie kontrastu. Czynniki tworzące walory rekreacyjne możemy podzielić na takie, które wynikają bezpośrednio z cech fizycznych danego obszaru, oraz takie, które wynikają z tych cech pośrednio.
Istnieją walory wynikające tylko i wyłącznie z fizycznych cech danego obszaru oraz charakteru i rodzaju urządzeń rekreacyjnych i turystycznych zlokalizowanych w danym miejscu oraz inne, nie wynikające wprost z fizycznych cech przestrzeni. Cechy fizyczne - bezpośrednio tworzące walory rekreacyjne - można podzielić na 3 grupy: potencjał, pojemność oraz dostępność danego obszaru.
Potencjał to środowisko naturalne z całą gamą swoich walorów oraz środowisko infrastruktury rekreacyjnej, czyli wszystkie te urządzenia i budowle, za pomocą których staramy się dowartościować atrakcyjność samych walorów naturalnych.
Pojemność jest charakterystyką przestrzeni, która wynika ze stanu ogólnej infrastruktury technicznej, ze stanu infrastruktury rekreacyjnej (bezpośrednio tworzącej atrakcyjność danego obszaru rekreacyjnego) oraz - być może - z najważniejszej cechy, jaką jest wytrzymałość i obciążenie terenu. Ta ostatnia cecha wynika z fizycznych możliwości przyjęcia na danym obszarze pewnej liczby ludzi bez groźby zniszczenia walorów, które tych ludzi na ten obszar "ściągnęły".
Dostępność jest cechą wynikającą z konieczności poniesienia pewnych kosztów oraz podjęcia pewnego wysiłku, aby w danym czasie pokonać pewną odległość w celu osiągnięcia atrakcyjnego obszaru rekreacyjnego bez poczucia zbyt dużego dyskomfortu.
Walory rekreacyjne danego obszaru tworzą również walory, które wynikają z jego cech pośrednio. Są to czynniki wynikające z cech lub charakterystyki osób poszukujących nieruchomości rekreacyjnych.

Można wyodrębnić 5 podstawowych grup takich cech:

1. cechy somatyczne - ich wpływ na wartość obszaru rekreacyjnego wynika z doznań rejestrowanych za pośrednictwem naszych zmysłów;

2. cechy kulturowe - ich wpływ wynika bezpośrednio z pewnych lokalnych tradycji, poglądów na świat, z kręgu kulturowego, w którym żyjemy;

3. czynniki psychologiczne - będące wynikiem doświadczeń życiowych zarówno grupowych (zbiorowych), jak i indywidualnych;

4. czynniki informacyjne - wywierające wyraźny wpływ na kształtowanie się naszych postaw estetycznych, a stanowiące efekt funkcjonowania środków masowego przekazu;

5. czynniki niematerialne - pośrednio tworzące wartość rekreacyjną danego obszaru;

cechy te można określić mianem cech funkcjonalnych - jest to grupa cech bardzo ściśle powiązana z różnymi rodzajami hobby (np. żeglarze poszukiwać będą miejsc rekreacji w pobliżu dużych jezior, wędkarze - jezior zasobnych w ryby, a myśliwi - miejsc rekreacji w sąsiedztwie kompleksów leśnych).

7. Co to jest zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne? Scharakteryzuj jego strukturę.

Zagospodarowanie turystyczne jest działalnością, której celem jest przystosowanie środowiska geograficznego dla potrzeb ruchu turystycznego.

Wyróżnia się trzy podstawowe dziedziny zagospodarowania turystycznego to:

• pierwsza obejmuje działalność mającą na celu ochronę i przystosowanie do potrzeb ruchu turystycznego walorów turystycznych, a więc tych elementów środowiska geograficznego, które stanowią właściwy cel przestrzenny wyjazdów turystycznych;

• druga obejmuje działalność zmierzającą do zapewnienia możliwości dojazdu (dostępności komunikacyjnej) do obszarów, miejscowości i obiektów stanowiących cele wyjazdów turystycznych;

• trzecia obejmuje działalność zmierzającą do zapewnienia turystom niezbędnych warunków egzystencji w miejscu lub na szlaku będącym celem podróży, głównie wyposażenie ich w odpowiednie urządzenia obsługowe, przede wszystkim dotyczy to potrzeb noclegowo - żywieniowych.

Zagospodarowanie rekreacyjne (baza rekreacyjna) - wyposażenie służące realizacji różnych form rekreacji, których celem jest regeneracja sił fizycznych i psychicznych.

Zagospodarowanie. jest ściśle uzależnione od walorów środowiska albo przestrzeni turystycznej.

Zakres bazy zag. turyst. obejmuje:

Baza zakwaterowania (pobyt + nocleg)

Baza gastronomiczna (żywieniowa)

Baza towarzysząca (zależy od rodzaju turystyki, np. baza rekreacyjna to kąpieliska, plaże, ścieżki rowerowe, spacerowe czy pomieszczenia w budynkach np.: sale gimnastyczne, baseny, siłownie)

Baza komunikacyjna ma za zadanie udostępnić cel turystyczny (połączenia, trasy komunikacyjne mogą być wodne, lądowe, powietrzne oraz obejmuje rodzaje i dostępność środków transportu.

Baza paraturystyczna (infrastruktura ogólna, służąca zarówno turystom jak i mieszkańcom)

Zagospodarowanie w urządzenia noclegowe, gastronomiczne i komunikacyjne jest niezbędnym warunkiem, umożliwiającym turystom dotarcie, poruszanie się i przebywanie w rejonach oraz miejscowościach turystycznych

8. Wymień i omów formy ruchu turystycznego

ze względu na: liczbę uczestników: turystyka indywidualna, zbiorowa; wiek uczestników:

młodzieżowa, seniorów; czas pobytu: krótko pobytowa, długoterminowa - wczasy; pory roku:

letnia, zimowa, sezonowa, posezonowa; zakwaterowanie: w hotelu, na campingu; środek transportu: autokarowa, kolejowa, lotnicza, morska, rowerowa; rodzaj finansowania: socjalna, kredytowa; zorganizowanie podróży: indywidualna, grupowa.

9. Przedstaw klasyfikację regionów turystycznych Polski

Region turystyczny - to obszar o wysokiej atrakcyjności turystycznej na którym koncentruje się ruch turystyczny.

Regiony turystyczne:

Pobrzeże - Szczecińskie, Koszalińskie, Gdańskie

Pojezierze Pomorskie - Drawskie, Kaszubskie, Bory Tucholskie

Pojezierze Mazurskie - Brodnickie, Iławskie, Olsztyńskie, Mrągowskie, Ełckie, Suwalskie, Krainy Wielkich Jezior

Pojezierze Wielkopolskie - Lubuskie, Międzychodzko-Sierakowskie, Leszczyńskie, Gnieźnieńskie, Włocławsko-Gostynińskie, Poznań i okolice.

Wyżyna Małopolska - Jura Krakowsko-Częstochowska, Góry Świętokrzyskie

Sudety - Góry Izerskie, Kotlina Jeleniogórska i Karkonosze, Góry Kamienne, Wałbrzyskie, Sowie, Kotlina Kłodzka

Karpaty - Beskid Śląski, Żywiecki, Mały, Makowski, Podhale, Pieniny, Tatry, Gorce, Beskid Wyspowy, Sądecki, Niski, Bieszczady, Pogórze Karpackie

Pozostałe - Warszawa i okolice, Łódź i okolice, konurbacja Górnośląska, Wrocław i okolice, Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie, Roztocze, Lublin i okolice.

10. Przedstaw klasyfikację regionów turystycznych Europy

Wg WTO

Europa Północna - Norwegia, Dania, Szwecja, Islandia, Irlandia, W. Brytania.

Europa Zachodnia - Niemcy, Francja.

Europa Południowa - Portugalia, Hiszpania, Włochy.

Europa Środkowa i Wschodnia - polska, Czechy, Słowacja

Śródziemnomorski Wschód - Izrael, Turcja, Cypr.

Wg Kruczka

Skandynawski - Norwegia, Szwecja, Dania, Finlandia, Islandia.

Bałtycki - polska plus kraje bałtyckie - Litwa, Łotwa, Estonia.

Wysp brytyjskich - W. Brytania plus Irlandia.

Zachodnioeuropejski - Francja, Niemcy, Belgia.

Alpejski - Szwajcaria, Austria, Słowenia, Lichtenstein.

Środkowoeuropejski - Białoruś, Rosja.

Czarnomorski - Rumunia, Bułgaria, Ukraina, Mołdawia

Śródziemnomorski - Hiszpania, Portugalia, Turcja, Cypr, Malta, Chorwacja.

11. Co wiesz na temat historii turystyki w Polsce i na świecie?

DATY DOTYCZĄCE NAJISTOTNIEJSZYCH WYDARZEŃ Z HISTORII TURYSTYKI W EUROPIE I POLSCE.
Europa
- 1841 r. - otwarto pierwsze biuro turystyczne THOMAS COOK
- 1857 r. - Angielski Klub Alpinistyczny
- 1882 r. - powstają pierwsze zrzeszenia hotelarskie w Szwajcarii
- 1975 r. - powstaje WTO
Polska
- 1823 r. - dr J. J. Hafnem założył nadmorskie kąpielisko Sopot
- 1873 r. - Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie
- 1874 r. - powstaje pierwsze schronisko górskie nad Morskim Okiem
- 1906 r. - Polskie Towarzystwo Krajoznawcze PTK
- 1908 r. - „Sita” - organizacja kulturalno - sportowa (robotnicy)
- 1909 r. - powstaje TOPR (Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe)
- 1919 r. - Polskie Towarzystwo Tatrzańskie
- 1920 r. - I biuro we Lwowie „ORBIS” (potem Polskie Biuro Podróży ORBIS)
- 1927 r. - połączenie PTT z TOPR
- 1929. 01. 01 - LOT
- 1929 r. - powstaje Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych (reaktywacja w 1959)
- 1932 r. - powstało WYHF(w Amsterdamie, Międzynarodowa Unia Schronisk Młodzieżowych. Polska była jednym FILC 11 członków - założycieli tej organizacji), FICC
- 1934 r. - rozpoczęcie rozmów o połączenie się PTT i PTK
- 1935 r. - Liga Popierania Turystyki
- 1937. 02. 10 - GROMADA (chłopskie biuro)
- 1938 r. - Centralne Biuro Wczasów
- 1949 r. -Fundusz Wczasów Pracowniczych
- 1950 r. - powstało PTTK z połączenia PTT i PTK
- 1952 r. - powstaje komitet do spraw turystyki
- 1956 r. - ALMATUR - biuro podróży
- 1957 r. - powstaje TKKF
- 1958 r. - ukazał się pierwszy egzemplarz czasopisma „Poznaj swój kraj”
- 1959 r. - odbyło się zebranie założycielskie PTSM, na którym powołano tymczasowe władze naczelne
- 1960 r. - przywrócono członkostwo Międzynarodowej Federacji Schronisk Młodzieżowych
- 1960 r. - GKKFiT
- 1972 r. - odbył się pierwszy Ogólnopolski Turniej Wiedzy Krajoznawczej
- 1985 r. - GKKFiT zmieniono w 1974 r. na GKT, a w 1985 ponownie przywrócono GKKFiT
- 1987 r. - Polskie Stowarzyszenie Turystyki
- 1990 r. - zostaje zarejestrowana Polska Izba Turystyki
- 1994 r. - powstaje Polska Agencja Promocji Turystyki
- 1993. 01. 01 - Polska Agencja Rozwoju Turystyki
- 1993 r. - Fundusz Rozwoju Turystyki

12. Wymień i omów podstawowe formy rekreacji ruchowej

a)rekreacja ruchowo-fizyczna (ćw. ruchowe, zabawy, gry, turystyka piesza związana jest z ruchem)
b)rekreacja twórcza (plastyczna- gdy ktoś rzeźbi, maluje; muzyczna - komponuje; fotograficzna; kształtuje osobowość człowieka)
c)rekreacja kulturowo-rozrywkowa (jest odbiorcą sztuki, tworzoną przez innych- gdy idziemy do teatru, kina, opery, zajmuje się rozrywką)
d)rekreacja przez działalność społeczną- działa dobrowolnie na rzecz innych w czasie wolnym- nie jest działaniem sportowym

Formy organizacyjno-metodyczne rekreacji:
a)ze względu na miejsce:
-rekreacja w jednostce oświatowej(dom kultury ,szkoła)
-miejsce pracy
-rekreacja na os. mieszkaniowych, w ośrodku rekreacyjnym, w naturalnym środowisku(na łące ,w lesie, nad jeziorem)
b)ze względu na liczbę uczestników:
-forma indywidualna (1 osoba)
-z partnerem (we dwoje, małżeństwo)
-grupowe, kameralne (mała grupa)
-grupowe
-masowe(wielki festyn za miastem)
c)ze względu na treść
-turystyka
-ćwiczenia gimnastyczne, sprawnościowe, kondycyjne
-gry ruchowe, sportowe, rekreacyjne, zabawy ruchowe, zajęcia kulturalne, taneczne
d)ze względu na intensywność wysiłku
-relaksowe - mały wysiłek
-średnio intensywne
-intensywne
e)stopień trudności techniki ruchu(sposób wykonywania ruchu)
-formy łatwe (zabawy i gry ruchowe, biegi, turystyka piesza)
-średnio trudne(tańce, tenis stołowy, badminton)
-techniczne - trzeba się dłużej uczyć (narciarstwo), łyżwiarstwo, gry sportowe, tenis ziemny)

13. Wyjaśnij pojęcie i istotę ekoturystyki

Ekoturystyka to ruch turystyczny, którego głównym celem jest zachowanie trwałego, zrównoważonego rozwoju zasobów i walorów turystycznych poprzez: integrację działalności turystycznej z celami ochrony przyrody oraz życiem społeczno-gospodarczym, kształtowanie nowych postaw i zachowań turystów i organizatorów ruchu turystycznego, bazowanie na potencjale społecznym i gospodarczym danego obszaru. Ekoturystyka kładzie szczególny nacisk na: rozwijanie aktywności turystycznych związanych z bezpośrednim kontaktem turysty: z przyrodą w obrębie otwartych nie zdewastowanych obszarów (szczególnie przyrodniczych obszarów chronionych), co pozwala na poznawanie, podziwianie i czerpanie przyjemności z piękna krajobrazu naturalnego, ciszy i spokoju, ze społecznością lokalną, co pozwala na poznawanie tradycyjnego stylu jej życia i kultury regionalnej oraz nawiązywaniu bezpośrednich kontaktów międzyludzkich; dostosowanie wielkości ruchu turystycznego do chłonności turystycznej oraz preferowanie małej skali rozwoju w odniesieniu zarówno do grup uczestników ruchu, jak również bazy i urządzeń turystycznych; aktywizowanie życia społeczno-gospodarczego w obrębie obszarów Natura 2000 oraz w ich otoczeniu, poprzez wskazywanie działań związanych z tworzeniem pakietów usług dla różnych form aktywności w ramach ekoturystyki.

Według Dominiki Zaręby, autorki pierwszej w Polsce książki o ekoturystyce, ekoturystyka stanowi rdzeń koncepcji turystyki zrównoważonej. Jest "najczystszą" formą podróżowania przyjaznego środowisku, ponieważ odby­wa się zwykle na obszarach o najwyższych walorach przyrodniczych i krajo­brazowych, bezpośrednio przyczynia się do ochrony środowiska naturalnego i kulturowego tych regionów, a jej uczestnikami są ludzie o dużej świado­mości ekologicznej i wrażliwości przyrodniczej. Dominika Zaręba wyodrębnia trzy najważniejsze cechy ekoturystyki wyróżniające ją spośród innych form podróżowania:

• ekoturystyka jest formą aktywnego i dogłębnego zwiedzania obszarów o wybitnych walorach przyrodniczych i kulturowych;

• ekoturystyka strzeże harmonii ekosystemów przyrodniczych i odręb­ności kulturowej lokalnych społeczności;

• ekoturystyka dostarcza środków finansowych skutecznej ochronie war­tości dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego oraz przynosi realne korzyści ekonomiczno-społeczne ludności miejscowej.

14. Wyjaśnij pojęcie i istotę agroturystyki

J. Jędrzejczyk: Agroturystyka jest rodzajem działalności gospodarczej w turystyce, polegającej na przyjmowaniu gości za odpłatnością w gospodarstwie rolnym. Błoński, Kożuchowska podają: Agroturystyka to wypoczynek bezpośrednio w zagrodzie, połączony z obserwacją i uczestnictwem w codziennych zajęciach jej stałych mieszkańców, możliwość korzystania z produktów gospodarstwa, a także z innych ofert, które to gospodarstwo stwarza. Jeszcze inną definicję przedstawia M. Drzewiecki: Agroturystyka to forma wypoczynku odbywającego się na terenach wiejskich o charakterze rolniczym, oparta o bazę noclegową i aktywności rekreacyjne związane z gospodarstwem rolnym lub równoważnym i jego otoczeniem (przyrodniczym, produkcyjnym i usługowym). Na podkreślenie zasługuje, wyraźnie widoczny w tej definicji nacisk na związek, jaki zachodzi między agroturystą i realizowaną przez niego działalność rekreacyjną a gospodarstwem rolnym. Ta zależność jest istotnym elementem odróżniającym agroturystykę od innych form turystyki wiejskiej.

15. Scharakteryzuj środowiskowe uwarunkowania koncentracji i rozwoju ruchu turystycznego

Powstawanie nowych miejsc pracy i zmniejszenia bezrobocia, napływ nowych inwestycji (hotele, gastronomia), dochody uzyskiwane z obecności turystów. Na obszarach wiejskich, które są atrakcyjne turystycznie, mieszkańcy rezygnują lub ograniczają swoją działalność w rolnictwie przechodząc do bardziej dochodowego sektora usług turystycznych.

• I sektor - rolnictwo i leśnictwo

• II sektor - budownictwo i przemysł

• III sektor - strefa usług (materialnych i niematerialnych)

Skala makro - związki turystyki z gospodarką narodową jako całością. 

Związki w skali makro:

• wpływ na PKB

• wpływ na bilans handlu zagranicznego poprzez eksport niewidzialny w turystyce

• wpływ na bilans płatniczy państwa

• wpływ na budżet państwa

• wpływ na stopę inflacji

• wpływ na rynek pracy (poziom i strukturę bezrobocia)

• wpływ na przekształcenia własnościowe w gospodarce narodowej

• wpływ na tworzenie ponadnarodowych org. gosp.

 Skala mikro - przedsiębiorstwa, regiony 

Związki w skali mikro:

• wpływ na aktywizację regionów turystycznych i miejscowości turystycznych

• wpływ na efektywność funkcjonowania przedsiębiorstw

• wpływ na sytuację ekonomiczną gospodarstw domowych.

16. Scharakteryzuj związki turystyki z gospodarką

Turystyka i rekreacja początkowo traktowane były jako zjawiska społeczne. Dopiero po I WŚ zauważono wartość gospodarczą turystyki. Zaczęła ona być postrzegana jako biznes, szczególnie przyjazdy zagraniczne.

W Polsce w okresie międzywojennym (1928) ówczesny premier Bartel powołuje międzyministerialny komitet ds. turystyki do składania projektów rozwoju turystyki. Na czele komitetu stanął Stefan Starzyński. W 1931 r. Referując pracę komitetu stwierdził, że turystyka jest dla Polski szansą.

Po II WŚ (lata 60 - 70) na zachodzie, w USA i Kanadzie zaczyna się uważać, że turystyka jest biznesem. Powstała 3 - sektorowa koncepcja gospodarki:

• I sektor - rolnictwo i leśnictwo

• II sektor - budownictwo i przemysł

• III sektor - strefa usług (materialnych i niematerialnych)

Ta myśl rozwinęła się w Polsce w latach 70 do czasów Gierka dostrzegano funkcję ekonomiczną turystyki - później zauważono biznes w zagospodarowaniu czasu wolnego. 

WPŁYW TURYSTYKI NA GOSPODARKĘ MAKROEKONOMICZNĄ (PKB, BUDŻET)  I MIKROEKONOMICZNĄ. 

Skala makro - związki turystyki z gospodarką narodową jako całością. 

Związki w skali makro:

• wpływ na PKB

• wpływ na bilans handlu zagranicznego poprzez eksport niewidzialny w turystyce

• wpływ na bilans płatniczy państwa

• wpływ na budżet państwa

• wpływ na stopę inflacji

• wpływ na rynek pracy (poziom i strukturę bezrobocia)

• wpływ na przekształcenia własnościowe w gospodarce narodowej

• wpływ na tworzenie ponadnarodowych org. gosp.

 Skala mikro - przedsiębiorstwa, regiony 

Związki w skali mikro:

• wpływ na aktywizację regionów turystycznych i miejscowości turystycznych

• wpływ na efektywność funkcjonowania przedsiębiorstw

• wpływ na sytuację ekonomiczną gospodarstw domowych.

17. Wyjaśnij pojęcie czasu wolnego oraz określ jego znaczenie dla turystyki i rekreacji ruchowej

POJĘCIE CZASU WOLNEGO - TEORIE CZASU WOLNEGO
Zespół ćwiczeń, którym człowiek może się z własnej woli poświęcić w okresie wolnym od obowiązków zawodowych, rodzinnym i społecznym w celu wypoczynku i rozrywki w celu rozwoju własnych nieskrępowanych zdolności twórczych.(wtedy gdy możemy na jakiś czas zostawić obowiązki domowe).
UWARUNKOWANIA WYKORZYSTANIA CZASU WOLNEGO - ŚRODOWISKA SPOŁECZNE A CZAS WOLNY.
Warstwy polityczne - bezrobotni, renciści, emeryci muszą mieć potrzeby ograniczone i tańsze. Ludzie klasy średniej czyli ludzie zamożni dużo zarabiający mają oryginalne potrzeby i konwencjonalne, oryginalne zapotrzebowania ,wysublimowane. Następuje również w sytuacji wyższej hierarchii potrzeb.
WYCHOWANIE DO CZASU WOLNEGO.
Teoretyczne i praktyczne przygotowanie człowieka do umiejętnego spożytkowania czasu wolnego.
Szkoła ma obowiązek wychowywać ,ma uczyć do wykorzystania rekreacji. organizowanie różnych form racjonalnego korzystania z czasu wolnego.
Podstawowa funkcja opiekuńczo-wychowawcza wyraża się w tworzeniu na terenie szkoły i środowiska jak najbardziej korzystnych warunków intensyfikujących rozwój psychiczny i somatyczny dziecka. Warunki te umożliwiać pełną realizację potrzeb uczących się dzieci i młodzieży. Organizacje też mogą wychowywać np. młodzieżowy dom kultury.

18. Scharakteryzuj związki zachodzące pomiędzy turystyką a rekreacją ruchową

Są one ze sobą powiązane. Każda forma ruchu jest związana z turystyką np. jazda na rowerze jest z jednej strony rekreacja ruchową, a z drugiej pozwala poznawać walory turystyczne zarówno te naturalne (przyrodnicze) jak i antropogeniczne (kulturowe). To samo można powiedzieć o pieszych wycieczkach czy innych formach rekreacji.

19. Scharakteryzuj związki zachodzące pomiędzy rekreacją ruchową a zdrowiem

RR to czynności zw. z ruchem i wysiłkiem fizycznym. Ma za zadanie zapewnić biologiczną sprawność organizmu, jednocześnie usprawnić psychiczne i społeczne funkcjonowanie jednostki.

Zdrowie to stan pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko brak choroby.

20. Jakie są współczesne trendy rozwojowe turystyki?

DEMOGRAFIA
Liczba osób w starszych kategoriach wiekowych gwałtownie się zwiększy. Seniorzy będą zdrowsi i będą dysponować wyższym dochodem do dyspozycji niż dotychczas. Wielu z nich skorzysta z wcześniejszych emerytur.
W związku z tym liczba bardziej doświadczonych turystów w starszym wieku będzie wzrastać szybciej niż ogólny popyt na produkty sektora turystycznego, (mimo że stopniowe zmniejszanie emerytur i trend do podwyższania wieku emerytalnego może spowolnić tę tendencję w dłuższej perspektywie).

Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Wzrost popytu na jakość, wygodę i bezpieczeństwo.
2. Wzrost popytu na łatwy transport.
3. Wzrost popytu na spokojniejsze obiekty rozrywkowe (np. pola golfowe, itp.).
4. Wzrost popytu na produkty dla osób podróżujących pojedynczo.
5. Większy popyt w miesiącach przed i po sezonie.
6. W marketingu należy mniej podkreślać wiek, a bardziej komfort.

Średnia liczba osób przypadających na jedno gospodarstwo domowe będzie nadal malała, co będzie skutkować wyższym dochodem do dyspozycji oraz większa siłą nabywczą.
W sferze turystyki wpłynie to na ogólny popyt, a w szczególności na podróże do dalekich krajów i krótkie pobyty.
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Zwiększenie popytu na luksus („małe przyjemności").
2. Zwiększenie popytu na produkty specjalistyczne nabywane pod wpływem impulsu.
3. Zwiększenie popytu na wyjazdy z miast i inne krótkie wyjazdy zagraniczne w okresach, które wcześniej nie były preferowane.
4. Wyższy poziom zainteresowania imprezami zimowymi („zimowe wakacje w słońcu")

ZDROWIE
Będzie wzrastać świadomość zdrowotna.
Mimo iż świadomość zdrowotna nie wpłynie na wielkość popytu, z całą pewnością będzie miała wpływ na podejmowanie decyzji przy wyborze celu podróży oraz postępowanie klienta w czasie wyjazdu.
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Kierunki  podróży  postrzegane jako  mniej  zdrowe będą rzadziej  wybierane  niż dotychczas.
2. Popyt na wakacje oferujące wyłącznie kąpiele słoneczne będzie nadal malał.
3. Coraz popularniejsze będą wakacje aktywne lub oferujące aktywny wypoczynek, a popyt na obiekty spełniające to zapotrzebowanie będzie nadal wzrastał.
4. Popyt na produkty związane z odnową biologiczną (sanatoria i ośrodki fitnesu)
będzie wzrastał.

ŚWIADOMOŚĆ I EDUKACJA
Średni poziom wykształcenia się podnosi.
Będzie to skutkowało wyborem imprez, w których istotną rolę odgrywają sztuka, kultura i historia, tzn. imprez o większych walorach edukacyjnych i związanych z rozwojem duchowości.
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Wzrost popytu na produkty specjalistyczne.
2. Bardziej widoczne   włączenie   elementów   sztuki,   kultury   i   historii   do   imprez zorganizowanych i wakacji indywidualnych.
3. Potrzeba lepszego i bardziej kreatywnego przekazywania informacji.

TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE
Nadal będzie wzrastać .znaczenie przeszukiwania Internetu oraz jego wykorzystania do zdobywania informacji oraz nabywania produktów i usług turystycznych.
Rola Internetu, w tym nowych środków prezentacji wizualnej, będzie coraz większa, a w przyszłości okaże się najważniejsza.
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Dostępność  informacji  turystycznej o kierunkach  podróży i  produktach będzie sprzyjać porównywaniu ofert („szperanie" w Internecie) i w ten sposób będzie intensywniej wpływać na konkurencję.
2. Doświadczeni turyści coraz częściej będą komponować własne wakacje z dostępnych modułów dokonując bezpośrednich rezerwacji.
3. Rola biur podróży będzie malała, gdyż zakup imprez zorganizowanych coraz częściej odbywa się przez Internet.
4. Internet będzie coraz szybciej zmniejszać rolę krajowych organizacji turystycznych i izb turystyki; marketing miejsc turystycznych (np. lepsze kreowanie marki przy wsparciu publicznym) zyska na znaczeniu, ponieważ to on będzie zachęcać do odwiedzania stron internetowych.
5. Dostępność odpowiednich odnośników (linków) do usługodawców będzie coraz ważniejsza jako podstawowy, wstępny warunek sukcesu stron internetowych.
6. Możliwość zakupów przez Internet będzie skutkować rezerwacjami dokonywanymi z mniejszym wyprzedzeniem.
7. W związku z rosnącym znaczeniem bezpieczeństwa bardziej krytyczni turyści będą mieli większą potrzebę dokonywania bezpiecznych rezerwacji on-line.

TRANSPORT
Rosnąca dostępność pociągów szybkobieżnych oraz tanich przewoźników będzie miała wpływ na dotychczasowy ruch turystyczny. Ruch drogowy będzie narażony na większe utrudnienia (zatory drogowe).
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Częściej będą wybierane łatwo dostępne i niedrogie destynacje na krótkie pobyty - zwłaszcza, gdy większe imprezy będą organizowane poza głównym sezonem.
2. Dzięki bezpośrednim połączeniom kolejowym i lotniczym popyt na krótkie pobyty na terenach wiejskich zmaleje na rzecz miast i regionów miejskich.
3. Przejazdy szybkobieżną koleją na średnich odległościach zastąpią dużą część podróży obecnie odbywanych lotami rejsowymi.
4. Zatory na drogach negatywnie wpłyną na transport samochodami prywatnymi - zwłaszcza w szczycie sezonu.
5. Znaczenie wycieczek autobusowych będzie malało.
6. Bariery wynikające z niedostosowanych rozkładów podróży będą mieć silniejszy,
negatywny wpływ na wybór destynacji.
7. Rejsy wycieczkowe, nie  tylko   te  kosztowne  lecz  również  tańsze, zyskają na popularności. W szczególności u turystów po pięćdziesiątym roku życia.

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ
Świadomość związana z ochroną środowiska będzie nadal wzrastać. Będzie to skutkować zwiększonym popytem na miejsca, w których rozwój jest zrównoważony i w których przyroda i lokalni mieszkańcy odgrywają coraz większą rolę.
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Regionalny charakter destynacji zyska na znaczeniu.
2. Turyści będą bardziej preferować miejsca, w których miejscowa ludność chętnie przyjmuje rosnącą liczbę gości.
3. W celu zmniejszenia kosztów zrównoważonego rozwoju, jego koszty będą w coraz większym stopniu ponosić sami turyści.
4. Eko-turystyki nie należy mylić z turystyką zrównoważonego rozwoju.

BEZPIECZEŃSTWO
Działania terrorystyczne, regionalne wojny, zanieczyszczenie i inne kryzysy stały się niestety częścią naszej rzeczywistości i kreują naszą potrzebę bezpieczeństwa.
W turystyce przekłada się to na zwiększoną potrzebę bezpieczeństwa i powoduje, że turyści unikają destynacji postrzeganych jako niebezpieczne.
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Jakość wody (w jeziorach i basenach, lecz również wody pitnej) będzie odgrywać
coraz  większą rolę  przy  wyborze destynacji, dlatego  też  wymaga  ona większej ochrony.
2. Bardziej krytyczni turyści będą szybciej zgłaszać reklamacje, jeżeli oferowany produkt nie spełnia oczekiwanych standardów.
3. Koszty zagwarantowania bezpieczeństwa gwałtownie wzrosną.
4. Branża turystyczna powinna być lepiej przygotowana na bardziej elastyczne zaspokajanie popytu w okresach kryzysowych.

CZAS WYPOCZYNKU
Współczesne społeczeństwo wywiera coraz większą presję na codzienne życie ludzi oraz coraz silniej pożąda większej ilości wolnego czasu i wypoczynku. Będzie to miało negatywny wpływ na wzrost wolnego dochodu do dyspozycji. Dlatego ta tendencja jest ze swej istoty niekorzystna - również dlatego, że nie następuje już wzrost liczby dni płatnego urlopu wypoczynkowego.
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Rosnąca potrzeba dostarczania tanich produktów.
2. Rosnąca potrzeba oferowania wypoczynku.
3. Skrócenie jednego dłuższego urlopu na rzecz kilku krótszych.

DOZNANIA
Coraz więcej konsumentów o wyrafinowanych gustach otwarcie wyraża swoje potrzeby i dochodzi swoich praw. W turystyce przekłada się to na bardziej krytyczne nastawienie do jakości i stosunku jakości do ceny.
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Alternatywne sposoby wydawania pieniędzy i spędzania czasu będą konkurować z wyjazdami wakacyjnymi, a w ramach wyjazdów wakacyjnych będą ze sobą konkurować destynacje i standard zakwaterowania.
2. Destynacje, które nie spełniają akceptowalnych standardów ucierpią znacznie bardziej i w dłuższej perspektywie.
3. Bardziej  zróżnicowane  zachowanie  klientów: w tym roku wakacje skromne,  w przyszłym - luksusowe, w tym roku dalekie, w następnym - bliskie.
4. Częstszy wybór krótszych imprez i mniejsza wierność wobec destynacji nasilą się w następnych latach.
5. Bardziej doświadczeni turyści wpłyną na zmianę podejścia: sztuczność ustąpi miejsca większej autentyczności - w szczególności w odniesieniu do zadowolenia emocjonalnego oraz potrzeby indywidualizacji; podaż sztucznych atrakcji, które nie odróżniają się od innych (np. parki tematyczne), straci na znaczeniu, jeżeli nie będą one spełniać wyższych standardów.
6. Doświadczenie ł krytyczne nastawienie skłoni turystów do ponownych odwiedzin przyjemnych miejsc z przeszłości („Powrót do podstaw").
7. Zwiększona mobilność turystów wpłynie korzystnie na wynajem środków transportu.
8. Regiony oferujące pełną, zróżnicowaną i całkowicie zrównoważoną koncepcję będą coraz częściej wybierane i będą wymagać lepszego zarządzania.

STYLE ŻYCIA
Styl życia w społeczeństwie zachodnim stopniowo się zmienia.
W turystyce ma to wpływ na postrzeganie osobistych potrzeb i zachowanie turystów.
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Mniejsze zainteresowanie usługą typu nocleg ze śniadaniem, która jest postrzegana za usługę niskiej jakości.
2. Ponieważ „status" jest mniej ważny, niż dawniej, zachowanie urlopowiczów staje się bardziej zindywidualizowane i prowadzi do większego popytu na mniejsze jednostki zakwaterowania.
3. Zmiana w percepcji życia i  stylu życia skutkuje spadkiem popytu na w pełni zorganizowane wycieczki.
4. Usługodawcy skorzystają więcej, jeżeli będą w stanie stworzyć zupełnie nowe produkty, koncepcje ł usługi, które odróżniają się od innych dzięki wartości dodanej.
5. Rosnąca specjalizacja wśród usługodawców nastawiona na poszczególne zainteresowania  i  hobby  stanie  się  ważniejsza  i  będzie  częściej   powiązana  ze spędzaniem urlopu przez turystów.
6. Coraz   powszechniejsza potrzeba posiadania „przystani" stymuluje pragnienie posiadania drugiego domu.
7. Trend „Powrót do podstaw" skutkuje wyborem prostszych wakacji: z hotelu do bungalowu, z przyczepy turystycznej do namiotu.

21. Wymień i omów wartości rekreacji ruchowej

Wpływa ona pozytywnie na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka jak również kształtuje nawyki kulturalnego spędzania czasu wolnego. Jest wypadkowa czasu wolnego, posiada nie tylko wartości rozrywkowe, ale również wychowawcze. Przez aktywną formę wypoczynku można doskonalić szereg cech osobowości takich jak wytrwałość, systematyczność, odwagę, koleżeńskość, uczciwość, punktualność. Rozwija i doskonali sprawność fizyczną, a także kształtuje osobowość człowieka.

22. Wymień i omów zespoły funkcjonalnych pomieszczeń w nowoczesnym hotelu

Zespoły funkcjonalnych pomieszczeń w obiektach:

(np.: domek - pomieszczenie do spania, aneks kuchenny, łazienka)

• Recepcyjny - jeden pokój lub wielki hol z różnymi pomieszczeniami

• Zespół higieniczno-sanitarny (węzły higieniczno-sanitarne składają się z umywalki, WC, prysznica lub wanny. Pełny lub nie - prysznic znajduje się na zewnątrz, a nie w pokoju. Wydzielone strefy: strefa umywalek, strefa WC, strefa prysznicy. Najczęściej schroniska.

• Zespół zakwaterowania - pokoje 1-4 os., apartamenty, sale wieloosobowe - powyżej 4 os. minimalna powierzchnia pokoju w obiekcie nieskategoryzowanym 6 m2, obiekty skategoryzowane 8 m2. Powierzchnia rożnie z liczbą gwiazdek. Na 1 os. przypada 3-4 m2. Apartament w obiektach 4 i 5 * 25 m2, salon, pokój, sypialnia, pokój dzienny, łazienka.

• Zespół żywieniowy/gastronomiczny - pomieszczenie służące do przygotowania posiłków np.: kuchnie lub do spożywania tj. jadalnie lub obie te części połączone - stołówka, bar

• Zespół administracyjny - pomieszczenie kadry zarządzającej obiektem, przeznaczone do kierowania np.: gastronomią

• Zespół techniczno-gospodarczy - służący do organizowania pracy, np.: malarstwo, elektryka. Może nie być takiego zespołu w samym obiekcie. Hotel np. ma podpisane umowy z firmami zewnętrznymi

• Zespół rekreacyjny - służący do organizowania różnych form rekreacji: świetlica, klub, kawiarnia, sauna, siłownia

• Zespół sal wielofunkcyjnych - w zależności od zapotrzebowania - bankiety, konferencje

• Zespół socjalny - stołówka, szatnia, przychodnia lekarska czy punkt medyczny

• Inne - kwiaciarnia, fryzjer, butik

23. Scharakteryzuj współczesne tendencje w zakresie eksploatacji i wyposażenia obiektów hotelarskich

24. Scharakteryzuj współczesne tendencje w zakresie lokalizacji obiektów hotelarskich

25. Omów czynniki determinujące jakość usług hotelarskich i gastronomicznych

Techniczny, osobowy, organizacja i dyscyplina pracy, uwarunkowania zewnętrzne. Żeby jakość była na wysokim poziomie muszą być spełnione te cztery czynniki. 

CZYNNIK TECHNICZNY - to minimalny stan techniczny budynku, stan wyposażenia, rozwiązania architektoniczne- funkcjonalne, nasycenie budynku instalacjami technicznymi, techniczne oprzyrządowanie pracy itd.

CZYNNIK OSOBOWY - to predyspozycje fizyczne i psychiczne pracowników, ich kwalifikacje zawodowe, kultura obsługi itd.

Czynnik osobowy jest najważniejszy i decydujący, gdyż to pracownicy zatrudnieni w hotelu ich postawa, kwalifikacje, osobisty wkład pracy i wysiłek, w decydującym stopniu wpływają na poziom usług.

ORGANIZACJA I DYSCYPLINA PRACY - jest wynikiem kompetentnego i sprawnego zarządzania wykorzystującego czynnik techniczny, osobowy i uwarunkowania zewnętrzne dla efektywnego funkcjonowania hotelu oraz zapewnienia gościom wygody, komfortu, bezpieczeństwa i sprawnej obsługi.  

UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE

- jako istotny czynnik determinujący poziom usług hotelarskich:

    * kultura społeczeństwa i jego zamożność

    * rozwój społeczny i gospodarczy kraju

    * wymiana handlowa i kontakty międzyludzkie

    * konkurencja i stan zaopatrzenia rynku 

METODY ODDZIAŁYWANIA NA POZIOM USŁUG HOTELARSKICH

- uregulowania prawne

- działalność samorządu zawodowego hotelarzy

- normalizacja i certyfikacja, zarządzanie przez jakość

- działalność organizacji kontroli

- rynek, konkurencja, stan podróży produkcji i usług na rzecz hoteli

26. Podaj klasyfikację i zasady kategoryzacji bazy noclegowej w Polsce

Ustawa o usługach turystycznych wprowadza podział obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie na dwie grupy:

I „obiekty hotelarskie”, które spełniają:

1. wymagania co do wielkości obiektu, jego wyposażenia oraz zakresu świadczonych usług, ustalone dla rodzaju i kategorii do których obiekt został zaszeregowany

2. wymagania sanitarne, przeciwpożarowe oraz inne określone odrębnymi przepisami

II „Inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie” jeżeli obiekty te spełniają:

1. minimalne wymagania co do wyposażenia

2. wymagania sanitarne, przeciwpożarowe oraz inne określone odrębnymi przepisami

Podział obiektów

„Obiekty hotelarskie” - są dzielone na rodzaje, a w ramach poszczególnych grup rodzajowych na kategorie. „Inne obiekty...” nie są dzielone

Wyróżniono 8 następujących grup rodzajowych obiektów hotelarskich:

• hotele - obiekty posiadające co najmniej 10 pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno i dwu-osobowych świadczące szeroki zakres usług zw. z pobytem klientów

• motele - hotele położone przy drogach zapewniające możliwość korzystania z usług motoryzacyjnych i dysponujące parkingiem

• pensjonaty - obiekty posiadające co najmniej 7 pokoi, świadczące dla swoich klientów całodzienne wyżywienie

• kempingi (campingi) - obiekty strzeżone umożliwiające nocleg w namiotach, samochodach mieszkalnych i przyczepach samochodowych, przyrządzanie posiłków, parkowanie samochodów, a także świadczące usługi zw. z pobytem klientów; obiekty te mogą dodatkowo umożliwiać nocleg w domkach turystycznych lub innych obiektach stałych

• domy wycieczkowe - obiekty posiadające co najmniej 30 miejsc noclegowych, dostosowane do samoobsługi klientów oraz świadczące minimalny zakres usług zw. z pobytem klientów

• schroniska młodzieżowe - obiekty przeznaczone do indywidualnej i grupowej turystyki młodzieżowej, dostosowane do samoobsługi klientów

• schroniska - obiekty zlokalizowane poza obszarami zabudowanymi przy szlakach turystycznych świadczące minimalny zakres usług zw. z pobytem klientów

• pola biwakowe - obiekty niestrzeżone umożliwiające nocleg w namiotach

W ramach poszczególnych grup rodzajowych wprowadzono podział na kategorie. Dla:

• hoteli, moteli i pensjonatów - 5 kategorii oznaczonych gwiazdkami

• kempingów (campingów) - 4 kategorie oznaczone gwiazdkami

• domów wycieczkowych i schronisk młodzieżowych - 3 kategorie oznaczone cyframi rzymskimi

Dwie grupy rodzajowe: tj. schroniska i pola biwakowe nie dzielą się na kategorie

27. Scharakteryzuj stan obecny i perspektywy rozwoju branży gastronomicznej w Polsce

Są to: punkty całoroczne, czyli: restauracje, restauracje hotelowe, kawiarnie, puby, kluby nocne, fast-foody, lunch bary oraz punkty gastronomiczne sezonowe.
Liczba placówek gastronomicznych w Polsce systematycznie rośnie.
Już dziesięć lat temu wyniosła ponad 84 tys., z czego, około 8,6 tys. to placówki funkcjonujące w obiektach noclegowych.
Prawie cała baza gastronomiczna należy dziś do sektora prywatnego (96%). Struktura tej bazy jest dość zróżnicowana. Najliczniejszą grupę stanowią bary i kawiarnie (44%) oraz tzw. punkty gastronomiczne (38%); mniejszy udział w placówkach gastronomicznych mają restauracje (10%) oraz stołówki (8%).

Większość spektakularnych osiągnięć w polskiej branży gastronomicznej opiera się na franczyzie. Wyjątkiem są tu marki indywidualnych pomysłodawców takich jak Magda Gessler, czy sieć Pierogarni.

Zdecydowany prym w rozszerzaniu działalności wiodą znane zagraniczne marki fast-foodowe, (McDonalds i KFC), ugruntowaną pozycją cieszy się TelePizza, natomiast innym podsektorem, który w ostatnich dwóch latach przeżywa rozkwit - są sieci kawiarni z kawą na wynos, (Coffee Haeven, EMPiK Cafe).

Największą szansę pozostania na trudnym, nasyconym rynku mają przede wszystkim te firmy gastronomiczne, które od początku startowały z zapleczem finansowym i oryginalnym pomysłem, (iCoffee, Costa Coffee, Cava), zwłaszcza, iż za chwilę nie wystarczy nowoczesne umeblowanie baru i modna wszędzie papierowa zastawa, ponieważ na rynek wchodzą gracze z zachodnim kapitałem: Wayne's Coffee, Starbucks.

Największe spowolnienie w branży gastronomicznej widać, jeśli chodzi o rozwój ekskluzywnych restauracji typu fine dinning- mało, kogo stać na takie menu, a przedsiębiorców na unikatowe wnętrza, wyposażenie i oryginalne potrawy.
To samo tyczy się pubów, które wygrywają unikatowością miejsca, atmosfery, którą bardzo ciężko odtworzyć w sieci franczyzowej.

Wszystko wskazuje wyraźnie na to, że w Polsce nadal będzie utrzymywała się moda na bary kawowe w amerykańskim stylu, sieciowe fast-foody z racji tempa życia, ale nie zapominajmy o tym, że część z nas łaknie czasem choćby odrobiny oryginalności, namiastki luksusu, stąd nie przypadkowy powrót Sphinxa na polski rynek po finansowej katastrofie i błędach organizacyjno-kadrowych. Firmy nadal będą mamiły swoich pracowników wystawnymi przyjęciami raz na rok, (wigilia), a turyści chcąc spróbować polskich specjałów, i tak w końcu trafią `na rybkę', ale do sprawdzonego McDonalds'a.

28. Scharakteryzuj demograficzne uwarunkowania rozwoju turystyki i rekreacji

Liczba osób w starszych kategoriach wiekowych gwałtownie się zwiększy. Seniorzy będą zdrowsi i będą dysponować wyższym dochodem do dyspozycji niż dotychczas. Wielu z nich skorzysta z wcześniejszych emerytur.
W związku z tym liczba bardziej doświadczonych turystów w starszym wieku będzie wzrastać szybciej niż ogólny popyt na produkty sektora turystycznego, (mimo że stopniowe zmniejszanie emerytur i trend do podwyższania wieku emerytalnego może spowolnić tę tendencję w dłuższej perspektywie).
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Wzrost popytu na jakość, wygodę i bezpieczeństwo.
2. Wzrost popytu na łatwy transport.
3. Wzrost popytu na spokojniejsze obiekty rozrywkowe (np. pola golfowe, itp.).
4. Wzrost popytu na produkty dla osób podróżujących pojedynczo.
5. Większy popyt w miesiącach przed i po sezonie.
6. W marketingu należy mniej podkreślać wiek, a bardziej komfort.

Średnia liczba osób przypadających na jedno gospodarstwo domowe będzie nadal malała, co będzie skutkować wyższym dochodem do dyspozycji oraz większa siłą nabywczą.
W sferze turystyki wpłynie to na ogólny popyt, a w szczególności na podróże do dalekich krajów i krótkie pobyty.
Konsekwencje dla sektora turystycznego:

1. Zwiększenie popytu na luksus („małe przyjemności").
2. Zwiększenie popytu na produkty specjalistyczne nabywane pod wpływem impulsu.
3. Zwiększenie popytu na wyjazdy z miast i inne krótkie wyjazdy zagraniczne w okresach, które wcześniej nie były preferowane.
4. Wyższy poziom zainteresowania imprezami zimowymi („zimowe wakacje w słońcu")

29. Wyjaśnij pojęcie i istotę marketingu usług turystycznych i rekreacyjnych

Marketing jest to proces społeczny i menedżerski, w ramach którego jednostki i grupy uzyskują to, czego pragną, w wyniku kreowania i wymiany produktów i wartości z innymi jednostkami i grupami. Ph. Kotler

Marketing jest to proces planowania i egzekwowania koncepcji, cen, promocji i dystrybucji w odniesieniu do idei, rzeczy i usług w celu stworzenia wymiany, która zaspokoi indywidualne i organizacyjne cele.

Amerykańskie Stowarzyszenie Marketingu

Marketing jest systemem zarządzania, odpowiedzialnym za identyfikację potrzeb konsumentów, wprowadzenie produkcji zaspokajającej te potrzeby oraz umożliwienie przedsiębiorstwu maksymalizowanie zysku. A. Panasiuk

Marketing Mix = 4 P = cena, dystrybucja, produkt, promocja

Co to jest marketing?

Zasady marketingu

• Celowy wybór i kształtowanie rynku

• Badanie rynku - uzyskanie informacji o potrzebach, pragnieniach kierujących zachowaniami nabywców, a także o konkurentach i prowadzonych przez nich działaniach

• Zintegrowane działanie na rynek poprzez wiązkę instrumentów zw. marketingiem mix

• Planowanie działań rynkowych - projektowanie działań oraz przewidywanie ich skutków

• Kontrola skuteczności działań marketingowych poprzez sprawdzanie czy w działaniach praktycznych uzyskano zamierzony w planie efekt rynkowy

30. Scharakteryzuj walory turystyczne województwa mazowieckiego

Województwo mazowieckie, a szczególnie Warszawa odgrywa ważną rolę jako miejsce docelowe i główny krajowy ośrodek rozrządowy turystyki zagranicznej. Udział przyjazdów turystów zagranicznych do Warszawy to blisko 30% wielkości krajowej. Ponadto stolica obsługuje ponad 70% turystów zagranicznych przyjeżdżających do województwa mazowieckiego. Związane jest to z lokalizacją lotniska międzynarodowego oraz węzła kolejowego, skupiającego połączenia międzynarodowe i będącego dobrym punktem przesiadkowym na tereny całej Polski. W województwie mazowieckim utrzymuje się powolny, ale stały rozwój funkcji turystyczno-wypoczynkowej.

Walory turystyczne

Do walorów turystycznych województwa mazowieckiego należą zabytki Warszawy, w tym wpisane na listę światowego Dziedzictwa Kulturowego tj. Stare i Nowe Miasto, Trakt Królewski, Wilanów, a także obiekty zabytkowe zlokalizowane w: Płocku, Pułtusku, Żelazowej Woli, Treblince, Warce, Niepokalanowie, Szydłowcu, Brochowie, Broku, Ciechanowie, Czersku, Czerwińsku nad Wisłą, Siedlcach oraz Sierpcu.

O bogactwie kulturowym województwa mazowieckiego świadczy duża liczba obiektów zabytkowych (ok. 5,9 tys.), wśród których jest 120 założeń_ urbanistycznych, 14 zamków, 150 pałaców i 350 dworów. Poza Warszawą stanowiącą centrum zabytkowe, kulturalne, naukowe, handlowe i turystyczne istnieje ok. 50 miejscowości, w których znajdują się zabytki i zespoły zabytkowe.

Najbardziej wartościowe obszary wskazane dla rozwoju funkcji turystycznych i rekreacyjnych o znaczeniu regionalnym tworzą Kampinoski Park Narodowy, dziewięć parków krajobrazowych, a także doliny rzek. Naturalne predyspozycje do rozwoju turystyki występują również w północno-wschodniej części województwa. Tereny te są dotychczas w niewielkim stopniu wykorzystane, przede wszystkim ze względu na brak odpowiedniego zagospodarowania i wyposażenia w infrastrukturę turystyczną.

W województwie mazowieckim występują też obszary o walorach leczniczych i uzdrowiskowych, w tym jedno miasto o statusie uzdrowiska. Wytworzenie w oparciu o wartości przyrodnicze i krajobrazowe atrakcyjnej oferty produktu turystycznego i jego skuteczna promocja na rynku krajowym i międzynarodowym, to szansa aktywizacji wielu rejonów województwa i tym samym poprawa poziomu życia mieszkańców.

13

---