Aerozole- roztwór koloidalny, w którym fazę rozpraszającą stanowi powietrze lub inny gaz. a fazą rozproszoną ciecz lub ciało stałe, Właściwości aerozoli i ich trwałość zależą od wielkości cząstek fazy rozproszonej, które mogą wynosić od ok. 2 -10 Å (dla dymu tytoniowego) do ok. 40 - 100 Å (kropelki wody w chmurach). Aerozole o większych cząstkach rozpraszają światło i są nieprzeźroczyste. Substancje powierzchniowo-czynne nie wpływają na trwałość aerozoli. . aerozol -przykłady sadza smog są to układy, w których fazą rozpraszającą jest gaz a faza rozpraszana ciecz lub ciało stałę

Azeotropy- roztwory , które wykazuja minimum lub maximum na krzywej

ciśnienia pary nasyconej (lub

na krzywej temperatury wrzenia, przykaldy mieszanin azeotropowych :aceton -chloroform, kwas siarkowy _ woda , wodne roztwory HCL i HBr ( odchylenie ujemne -max temp wrzenia i min na krzywej pręznosci pary nad roztworem ); etanol -woda, metanol-aceton ( odchylenie dodatnie- min temp wrzenia i max na krzywej prężnosci pary nad roztworem ) Oczyszczanie przez destylacje bądź retyfikacje;, rozdzielenie: spirytus retyfikowany (czyli woda +etanol)

ekstrakcja, sorpcja,

Alotropia- zjawisko występowania różnych odmian krystalograficznych lub cząsteczek zawierających różną liczbę atomów tego samego pierwiastka chemicznego np., Fosfor występuje w czterech odmianach alotropowych, jako: fosfor biały, fosfor czerwony, fosfor fioletowy oraz fosfor czarny.

Autokataliza- zjawisko przyspieszenia reakcji katalitycznej pod wpływem jednego z produktów tej reakcji. Szybkość tej reakcji zatem wzrasta w miarę gromadzenia się produktów reakcji. Np. utlenianie kwasu szczawiowego jonami manganianowymi VII w środowisku kwaśnym(H2SO4)

2Mn4- +6H+ +5H2C2O4 H2SO4 2Mn2+ +10CO2 +8H2O

MnO4 + H2C2O4 +H2SO4 MnSO4 +H2SO4 + H2O +CO2Na przykład: zmydlanie octanu metylu (powstający kwas octowy katalizuje reakcję), utlenianie kwasu szczawiowego za pomocą KMnO4.

Aktywność - aktywność danego składnika roztworu ai definiujemy jako iloczyn współczynnika aktywności fi (wielkości będącej miarą oddziaływań składnika z otoczeniem) oraz stężenia składnika w roztworze ci:ai= fi*ci

Bufor to mianowanie kwasów i zasad czyli protonodawcy i protonobiorcy

Mechanizm działania buforu w momencie dodania do roztworu buforowego mocnej zasady jak np. H3O reaguje z jonami H3O+ które są regenerowane przez dysocjacje kwasów (otrzymując tym samym równowage jonową). W momencie dodania silnego kwasu, silna zasada z nim reaguje co powoduje zmianę pH

Dializa- oddzielenie zanieczyszczeń od roztworu koloidalnego przy wykorzystaniu ich różnej zdolności przenikania przez błony półprzepuszczalne w porównaniu z roztworem koloidalnym. Urządzenie do dializy -dializator, przebieg dializy przyśpiesza umieszczenie dializatora w polu elektrycznym tzw elektrodializa D.oczyszcza krew ze szkodliwych substancji-pozwala na utrzymanie stałych wartości parametrów biochemicznych i kontrolowanie przebiegu choroby

Destylacja z parą wodną jest stosowana do rozdziału (lub oczyszczania) cieczy wysokowrzących słabo rozpuszczalnych w wodzie, jak np. nitrobenzen. Proces ten prowadzi się tak, aby do naczynia z trudno lotną substancją organiczną dostarczyć ze źródła zewnętrznego strumień pary wodnej. Para ta, wraz z substancją organiczną wydostaje się z naczynia, skrapla się, po czym w odbieralniku substancja oddziela się od warstwy wodnej.W ten sposób uzyskuje się nie tylko rozdział substancji, ale temperatura tego procesu jest znacznie niższa, niż gdyby stosować zwykłą destylację(np. dla nitrobenzenu obniżenie temperatury wynosi 100°C!), co często zapobiega rozkładowi związku.

Destylacja to rozdzielanie ciekłej mieszaniny związków chemicznych przez odparowanie, a następnie skroplenie jej składników. Stosuje się ją w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej związków składowych.

Elektroliza- proces zachodzący w ogniwie elektrolitycznym pod wpływem prądu dostarczanego do elektrolizera z zewnętrznego źródła prądu . Do produkcji metali: aluminium, litu, sodu, potasu produkcji rozmaitych związków chemicznych, w tym aspiryny, wodorotlenku sodu, potasu, chloranu sodu i chloranu potasu produkcji gazów: wodoru, chloru i tlenu.

Elektrolity mocne - substancje które podczas rozpuszczania ulegaja całkowitej lub prawie całkowitej dysocjacji., gdyz w ich roztworach znajduje się dużo jonów i mogą one łatwo przewodzić prąd( zaliczamy prawie wszystkie sole, wodorotlenki litowcow i berylowcow z wyjątkiem wodorotlenku berylu i mnezu, kwasy; HCL, HBr ,HI, HNO3, H2SO4, HClO4.

Elektrolity słabe: Reakcja tworzenia słabych elektrolitów zachodzi pomiędzy solą a kwasem lub zasadą, produktami tej reakcji jest kolejna sól i kolejny kwas lub zasada, jednak nowo powstały kwas lub zasada jest słabym elektrolitem tzn. kwasy pochodzenia wodorkowego nie ulegają dysocjacji, gdyż od razu wyparowują, kwasy tlenowe rozpadają się na tlenek kwasowy i wodę. Słabymi elektrolitami są między innymi HF, HCN, H2SO3, HNO2, H2CO3, NH4OH

1) sól1 + kwas1 →sól2 + kwas2 - słaby elektrolit

Przykłady:

Na2CO3+ 2HCl → 2NaCl + (CO2 +H2O) - kwas H2CO3 po rozpadzie.

2Na+ CO32- + 2H+ + 2Cl- → 2Na+ + 2Cl- + CO2 + H2O

CO32- + 2H+ → CO2 + H2O

MgSO3 + 2HNO3 →Mg(NO3)2 + (SO2 + H2O) - kwas H2SO3 po rozpadzie.

Mg2+ + SO32- + 2H+ + 2NO3- → Mg2+ + 2NO3- + SO2 + H2O

SO32- + 2H+ → SO2 + H2O

2) sól1 + zasada1 → sól2 + zasada2 - słaby elektrolit

Przykłady:

NH4Cl+ KOH → KCl + (NH3 + HO) - zasada NH4OH po rozpadzie.

NH4+ + Cl- + K+ + OH- → K+ + Cl- + NH3 + H2O

NH4+ + OH- → NH3 + H2O

Nieelektrolit - nieelektrolity tzn. substancje, które w roztworach i w stanie stopionym nie przewodzą prądu elektrycznego, nie ulegają dysocjacji elektrolitycznej.alkohole,

Elektroforeza Jej istotą jest rozdzielenie mieszaniny związków chemicznych na możliwie jednorodne frakcje przez wymuszanie wędrówki ich cząsteczek w polu elektrycznym. Cząsteczki różnych substancji różnią się zwykle ruchliwością elektroforetyczną. Parametr ten jest w przybliżeniu wprost proporcjonalny do ładunku elektrycznego cząsteczki i odwrotnie proporcjonalny do jej wielkości. Zależy także od kształtu cząsteczki.Zastosowanie; w analizie, do identyfikacji i rozdzielania białek, aminokwasów, fragmentów DNA oraz RNA. Wyróznia się katoforeze i anodoforeze .

Entalpia swobodna- inaczej potencjał termodynamiczny, funkcja stanu definiowana równaniem G = H - T·S (H - entalpia; S - entropia; T - temperatura). Entalpia swobodna określa maksymalną ilość pracy użytecznej jaką może wykonać układ w danych warunkach

Ekstrakcja- est operacją służącą do rozdzielenia mieszanin ciał stałych i ciekłych. Rozdział następuje przez rozpuszczenie niektórych składników mieszaniny w cieczach, zwanych rozpuszczalnikami. Proces ekstrakcji może zach/odzić zatem w układach dwufazowych: ciało stałe - ciecz lub ciecz - ciecz.

Entalpia- wielkość fizyczna będąca funkcją stanu mająca wymiar energii, będąca też potencjałem termodynamicznym, przez którą definiuje zależność widoczna poniżej H=U +p * V ; H — entalpia układu; U — energia wewnętrzna układu; p — ciśnienie; V — objętość.Z powyższego wzoru wynika sens fizyczny entalpii. Entalpia jest równa sumie energii wewnętrznej, czyli energii jaka jest potrzebna do utworzenia układu gdy jest on tworzony w otoczeniu próżni oraz iloczynu pV, który jest równy pracy jaką należy wykonać nad otoczeniem by w danych warunkach uzyskać miejsce na układ.

efekt Tyndalla zjawisko fizyczne polegające na rozpraszaniu światła przez koloid z wytworzeniem charakterystycznego stożka świetlnego. . kurz czy mgła roztwór białka kurzego

emulsja- - układ koloidalny złożony z dwu niemieszających się cieczy, z których jedna jest rozproszona w drugiejW zależności od warunków dana ciecz może być składnikiem rozproszonym lub rozpraszającym., wyróżniamy 2 typy , woda w oleju np.kremy i olej w wodzie np. mleko.

.Energia aktywacji jest energią, jaką muszą pobrać reagujące cząsteczki, aby zderzenia między nimi były efektywne,

tzn. doprowadzały do produktów reakcji (energię tę odnosi się do 1 mola substancji).

koagulacji). Jest to proces odwracalny, w przeciwieństwie do denaturacji białka.) przykłady:np. dolanie

Funkcja stanu układu-to w termodynamice funkcja zależna tylko od stanu układu. Nie zależy zatem od jego historii. Zmiana funkcji stanu zależy tylko od stanu początkowego i końcowego, a nie od rodzaju przemiany (równowagowej czy też nie), która do tej zmiany doprowadziła.W praktyce stosuje się następujące funkcje stanu: energia wewnętrzna,energia swobodna, entalpia, entalpia swobodna, entropia, potencjał chemiczny oraz dla reakcji chemicznych stosuje się jeszcze stężenie molowe i aktywność molowa

Inhibitor-hamuje przebieg reakcji ich działanie jest spowodowane zbyt dużą trwałością aktywnego kompleksu przejściowego między katalizatorem a substratem .Są stosowane do opóźniania reakcji wybuchowych, np. reakcji łańcuchowych, a także jako składnik mieszanek antykorozyjnych. Np.związki taniny, kwas fosforowy

Iloczyn rozpuszczalności- IR związku trudno rozpuszczalnego w danej temperaturze nazwiemy iloczyn ze stężeń molowych jego jonów w roztworze nasyconym. Im iloczyn rozp.ma niższa wartość, tym związek jest trudniej rozpuszczalny znając rozp zw. Można przewidzieć zachodzenie reakcji ,w czasie których wtrąci się osad. służy do ilościowego przewidywania wpływu składu roztworu na rozpuszczalność-

Izotopy- atomy pierwiastków o tej samej liczbie atomowej różniące się ilością neutronów (liczba masowia)w jądrze wodór

Iloczyn jonowy wody - iloczyn stężeń jonów wodorowych i jonów hydroksylowych. W temperaturze pokojowej (200C ) i pod ciśnieniem atmosferycznym (1,013bara) iloczyn ten wynosi: .[H+][OH-]= 10-14

Koloidy otrzymywanie: - metody dyspersyjne;

ROZDRABNIANIE MECHANICZNE - np. w moździerzu lub młynach kulowych ; podczas rozdrabniania dodaje się środka rozpraszającego i niewielkich ilości stabilizatora ukl koloidalnego. Taka metoda otrzymuje się np. smary grafitowe, preparaty farmaceutyczne , ma zastosowanie w przemyśle ceramicznym;- za pomocą ULTRADŹWIĘKÓW, np. roztwory koloidalne barwników, krochmalu itp.;- ROZDRABNIANIE TERMICZNE lub w łuku elektrycznym, głownie do otrzymywania zoli metli; srebra , platyny, złota oraz w cieczach organicznych; PEPTYZACJA- przeprowadzanie skoagulowanego koloidu w stan zolu po dodatniu elektrolitu , wody lub związków powierzchniowo -aktywnych;

Metody kondensacyjne; polegaja na przejsciu z rozdrobienienia cząsteczkowego do rozdrobnienia koloidalnego i sa metodami chemicznymi np., -PRZENIESIENIA SADNIKA ROZPROSZONEGO DO OŚRODKA W KTÓRYM JEST ON NIEROZPUCZALNY- tak powstaja roztwory koloidalne, trudno rozpuszczalnych osadów np. AgJ, BaSO4, AgCl, ; -HYDROLIZĘ- np. zol Fe(OH)3, ;; REDUKCJĘ- np. chlorek złota formaldehydem -powstaje purpurowo zabarwiony zol złota; POLIMERYZACJE, POLIKONDENSACJĘ- kolidy związków organicznych ( butadien→kauczuk, chlorek winylu→PCV)

rozdzielenie:dializę - oddzielanie zanieczyszczeń od roztworu koloidalnego przy wykorzystaniu ich różnej zdolności przenikania przez błony półprzepuszczalne w porównaniu z roztworem koloidalnym. Urządzenie do dializy - dializator; ultrafiltracja - sączenie zolu przez sączki o odpowiednim rozmiarze porów pod zmniejszonym ciśnieniem; wymiana jonowa - bardzo efektywne oczyszczanie to różnego rodzaju naturalne produkty spożywcze śmietana -koloid tłuszczu w mleku, masło- koloid wody w tłuszczu , mleko - składa się z kropelek białek i tłuszczu rozproszonych w wodzie, galarety zelatyna

właściwości optyczne koloidów oraz zastosowanie tych właściwości- Rozmiary cząstek koloidalnych powodują, że światło przez nie przepuszczone ulega rozproszeniu. Wskutek tego zjawiska powstaje smuga świetlna w kształcie stożka, tzw. efekt Faraday'a - Tyndalla.Jest to rozproszenie światła przez drobne cząstki zawieszone w ośrodku ciekłym, względnie gazowym, czyli w tzw. ośrodku mętnym (np. kurz czy mgła w powietrzu, roztwór białka kurzego).Właściwosci swietlen to tez efekt tyndalla.

KATALIZA Podaj przykłady katalizy homogenicznej, heterogenicznej, kwasowo zasadowej, autokatalizy

zjawisko zmiany szybkości reakcji chemicznej pod wpływem dodania do układu niewielkiej ilości związku chemicznego, zwanego katalizatorem, który sam nie ulega trwałym przekształceniom lecz tylko tworzy z innymi substratami przejściowe kompleksy

-Kataliza jednorodna (homogeniczna) - katalizator występuje w tej samej fazie co reagenty reakcji. utlenianie SO2 lub CO w obecności śladowych ilości NO2:

NO2 + SO2 → NO + SO3 i NO + ½ O2 → NO2;, NO2 + CO → NO + CO2 i NO + ½ O2 → NO2

-Kataliza niejednorodna (heterogeniczna) - katalizator występuje w innej fazie niż reagenty reakcji.

2N2O Au 2N2 +O2 katalizator ciało stałe np. Pt, Au

- Kataliza kwasowo zasadowa HNO3 +KOH K+ +NO3- - +H2O

-Autokataliza - katalizatorem reakcji jest jej produkt.Np: zmydlanie octanu metylu (powstający kwas octowy katalizuje reakcję), utlenianie kwasu szczawiowego za pomocą KMnO4

katalizator (przykłady) Katali zator to substancja chemiczna, która dodana do układu obniża energię aktywacji reakcji chemicznej, czego efektem jest wzrost szybkości reakcji chemicznej.np Katalizator samochodowy

Kataliza kontaktowa-Ważną odmianą katalizy heterogenicznej jest kataliza kontaktowa, w której mieszanina reakcyjna (gazowa lub ciekła) przepływa przez stały katalizator (kontakt). Reakcja zachodzi dzięki kontaktowi reagentów na powierzchni katalizatora. Stosunkowo niedawno w samochodach zaczęto stosować katalizatory do oczyszczania spalin.

Krozja i jak jej zapobiegac: inaczej reakcja utleniania -redoks , czyli proces polegający na ich niszczeniu (METALI ) pod wpływem czynników zewnętrznych .niszczenie żelaza i satli tzw rdzewnienie 4Fe (0) + O2 (0)→2 Fe 2 (III)O3(-II) korozja zachodzi szybciej w roztworach kwasnych a wolniej w zasadowych , wpywa tez na to temperatura i cisnienie , struktura krystaliczna materiału , to zapobiegnia stosuje się inhibitory korozji ( opzniacze ) , w przypadku zelaza stosuje się powłoke cynkowa, tzw powloka anodowa(w metalach nizszym potencjale standardowym ) , zas w metalach o wyższym stosuje się powloki katodowe , powłoki ochronne pokrycie farbami lakierem , smola sfaltem

Mol- jest jednostką liczności materii, która zawiera tyle atomów, cząsteczek, jonów lub innych cząstek materialnych, ile atomów znajduje się w 12 g izotopu węgla 12C. Masa jednego mola substancji wyrażona w gramach to masa molowa danej substancji (M) [g ⋅ mol-1]. Stosowana dla potrzeb określenia zbiorów obejmujących bardzo dużą liczbę mikroelementów jakimi są atomy, cząsteczki i jony.

Mieszniana oziębiająca-mieszanina substancji tworzących roztwory, których powstawaniu towarzyszy pochłanianie ciepła z otoczenia.; Składnikami mieszaniny oziębiającej są najczęściej lód, śnieg i różne sole albo lód suchy z niektórymi rozpuszczalnikami organicznymi. lód + NaNO2 (-18,5), lód + NaCl + NH4Cl( -30), lód + CaCl2· 6H2O( -55), suchy lód + alkohol etylowy(-72)

temperatury- rosnie z jej wzrostem , stężenia elektrolitu- rośnie wraz z rozcieńczaniem roztworu.

.liczba Avogadra liczba cz astek w jednym molu dowolnej substancji: NA = 6,022137·1023 mol-1, czyli nieco ponad 602 tryliardów sztuk

Ogniwo galwaniczne-ogniwo w którym źródłem prądu SA reakcje chem zachodzące między elektroda a elektrolitem, dwie elektrody zanurzone e elektrolicie (półogniwa) tworzą ogniwo galwaniczne

Osmoza- dyfuzja rozpuszczalnika przez błonę półprzepuszczalną rozdzielającą dwa roztwory o różnym stężeniu. Osmoza spontanicznie zachodzi od roztworu o niższym stężeniu substancji rozpuszczonej do roztworu o wyższym, czyli prowadzi do wyrównania stężeń obu roztworów. dy pozostawimy śliwkę w wodzie osmoza spowoduje ze cząsteczki wody poprzez skórkę wnikają do wnętrza powodując zwiększanie objętości owocu

Szybkość reakcji- Pojęcie szybkości zachodzenia reakcji wiąże się ze zmianami stężeń poszczególnych reagentów podczas reakcji;. W czasie przebiegu reakcji chemicznej maleją stężenia substratów i w równoważnych ilościach rosną stężenia produktów. Szybkość rzeczywista reakcji chemicznej w danej chwili gdy Δt → 0 jest równa stosunkowi nieskończenie małej zmiany stężenia dc substratu lub produktu do nieskończenie małego przedziału czasu, w którym ta zmiana nastąpiła i wyraża się zawsze liczbą dodatnią:

dc

υ = ± ----- Wiele reakcji pomiędzy związkami nieorganicznymi przebiega z dużą szybkością, podczas gdy związki organiczne reagują

Dt wolniej.

Stan równowagi reakcji: Równowaga reakcji chemicznej ustala się, gdy reakcja z taką samą szybkością przebiega w jedną i drugą stronę, a więc stężenia reagentów nie zmieniają się w czasie.ST reakcji chemicznej oznacza, że w każdej chwili z substratów tworzy się tyle samo produktów ile z produktów tworzy się substratów.W ST chemicznej iloczyn stężeń produktów reakcji podniesionych do odpowiednich potęg podzielony przez iloczyn stężeń substratów reakcji, także podniesionych do odpowiednich potęg, ma wartość stałą w stałej temperaturze.Dla reakcji: a A + b B ↔ c C + d D stała równowagi reakcji wyraża się wzorem:

[ C ]c [ D ]d CCc CDd

KC = ----------------------- = ----------------

[ A ]a [ B ]b CAa CBb

Stała krioskopowa, wartość określająca o ile obniża się, w stosunku do czystego rozpuszczalnika, temperatura krzepnięcia roztworu zawierającego 1 mol substancji rozpuszczanej i 1 kg rozpuszczalnika.

Szereg napięciowy metali-. to zestawienie pierwiastków chemicznych o własnościach metalicznych, według ich potencjału standardowego E0. Punktem odniesienia dla tego zestawienia jest elektroda wodorowa, której potencjał standardowy przyjmuje się umownie za zero.

Stała ebuliskopowa równa jest zmianie temp wrzenia roztworu zawierajacego 1 mol substancji rozpuszczonej w 1 kg rozpuszczalnika w stosunku do temp wrzenia czystego rozpuszczalnika . jest to wielkość charakterystyczna dla rozpuszczalnika i nie zalezy od rodzaju substancji rozpuszczonej

Stala dysocjacji stosunek stezenia czasteczek zdysocjowanych do stezenia czasteczek niezdysocjaowanych .Kdys. =[A+]*[B-] / [AB], stała dysocjacji jest charakterystyczną własciwoscia elektrolitu.

Stopień dysocjacji- jest to stosunek liczby cząsteczek, które uległy dysocjacji elektrolitycznej do całkowitej liczby cząsteczek :α=l.czasteczek dysocjowanych / liczba wszystkich czasteczek., SD zalezy od rodzaju elektrolitu ,

Sublimacja (przykłady) przemiana fazowa bezpośredniego przejścia ze stanu stałego w stan gazowy z pominięciem stanu ciekłego. Zjawisko odwrotne do sublimacji to resublimacja. Suchy lód czyli zestalony dwutlenek węgla wsadzony do temp pokojowej

Stała krioskopowa wartość określająca o ile obniża się, w stosunku do czystego rozpuszczalnika, temperatura krzepnięcia roztworu zawierającego 1 mol substancji rozpuszczanej i 1 kg rozpuszczalnika

Siły van der Waalsa są wynikiem wzajemnego oddziaływania elektronów i jąder w czasteczkach. A konkretnie polegają one na przyciąganiu się szybkozmiennych albo inaczej falujących dipoli. Siły van der Waalsa odgrywają istotną rolę w tworzeniu się struktur przestrzennych makrocząsteczek (kwasów nukleinowych, białek), warunkując różne połączenia boczne wzdłuż głównej linii cząsteczki.

Potencjał termodynamiczny: inaczej entalpia swobodna , funkcja stanu definiowana równaniem G = H - T·S (H - entalpia; S - entropia; T - temperatura).. Entalpia swobodna określa maksymalną ilość pracy użytecznej jaką może wykonać układ w danych warunkach.

Prawo Tyndalla- rozmiary cząstek koloidalnych powodują, że światło przez nie przepuszczone ulega rozproszeniu . Wskutek tego zjawiska powstaje smuga świetlna w kształcie stożka, tzw. efekt Faraday'a - Tyndalla. Jest to rozproszenie światła przez drobne cząstki zawieszone w ośrodku ciekłym, względnie gazowym, czyli tzw. OŚRODKU MĘTNYM np. kurz czy mgła roztwór białka kurzego . Efekt Tyndalla wykorzystuje się m.in. w nefelometrii do ilościowego oznaczania substancji na podstawie pomiaru stopnia zmętnienia roztworu , zawierającego drobną zawiesinę trudno rozpuszczalnego związku oznaczanej substancji

Pojemność cieplna- ilość ciepła powodująca zmianę temperatury układu o 1°C, w odniesieniu do 1 mola substancji pojemność cieplna nazywa się ciepłem molowym, a dla 1 g substancji - jest to ciepło właściwe

Potencjał standardowy elektrody- wyznacza się mierząc siłę elektromotoryczną ogniwa zbudowanego z tej elektrody (o jednostkowym stężeniu jonów) i elektrody o znanym potencjale (np. względem standardowej elektrody wodorowej). Tak wyznaczone wartości potencjałów standardowych (normalnych) ułożone wg rosnącego potencjału noszą nazwę szeregu potencjałów normalnych elektrod (a w przypadku elektrod metalicznych - szeregu napięciowego metali).Wielkość potencjału standardowego elektrody tworzonej przez dane pierwiastki jest ściśle związana z właściwościami redukującymi tych pierwiastków.Ujemna wartość potencjału wskazuje na dużą skłonność danej elektrody do oddawania jonów do roztworu, w wyniku czego ładuje się ona ujemnie.Dodatni potencjał związany jest z tendencją danej elektrody do oddawania elektronów a nie jonów dodatnich.

Peptyzacja- zjawisko przechodzenia osadu koloidalnego lub żelu, otrzymanego wskutek koagulacji, ponownie w stan roztworu koloidalnego (zol), po zadaniu go wodą, roztworem odpowiedniego elektrolitu lub związku powierzchniowo czynnego (peptyzatora).(Ew. Peptyzacja - zjawisko przechodzenia osadu koloidalnego lub żelu w koloid (odwrotność do farby rozpuszczalnika

PIANY - właściwości , przykaldy , zastosowanie; , w którym fazą rozproszoną jest gaz, a ośrodkiem rozpraszającym - ciecz\Piany powstają podczas wstrząsania cieczy z nierozpuszczalnym w niej gazem. Są układami nietrwałymi, gdyż banieczki gazu unoszą się w górę i oddzielają od cieczy. Procesowi temu zapobiega dodanie substancji powierzchniowo-aktywnych (mydło, białko), które nazywa się substancjami pianotwórczymi. Substancje powierzchniowo-aktywne gromadząc się na granicy faz ciecz (woda)-gaz obniżają napięcie powierzchniowe cieczy; są zorientowane częściami liofilowymi w kierunku cieczy, a końcami liofobowymi - na zewnątrz. Trwałość pian zależy od napięcia powierzchniowego cieczy i jej lepkości.Powstawanie piany może być zjawiskiem korzystnym (np. pranie, mycie) lub niepożądanym (np. przy barwieniu tkanin). Niekiedy celowo zapobiega się powstawaniu piany (np. w pralkach automatycznych, przy przepływie cieczy przez rury itp.).

Prawo Raoulta określa skład pary nasyconej nad cieczą o znanym składzie. Dla idealnej mieszaniny wieloskładnikowej substancji ciekłych ciśnienie cząstkowe składnika "i"Prawo Raoulta pozwala wytłumaczyć podwyższenie temperatury wrzenia dla cieczy zawierających substancje nielotne - ciśnienie nad cieczą przy standardowej temperaturze wrzenia, określonej przez ciśnienie zewnętrzne jest niższe niż wymagane do wrzenia. Wymagane jest więc ogrzanie cieczy do wyższej temperatury

PODZIAŁ NERNSTA Jeżeli do układu złożonego z dwóch niemieszających się cieczy A i B wprowadzi się trzecią substancję rozpuszczającą się w obu cieczach, to substancja ta tworzy roztwór bardziej stężony z tą cieczą, w której wykazuje większą rozpuszczalność wykorzystuje się w procesie ekstrakcji

Reakcja zerowego rzędu- W takich reakcjach szybkość nie zależy od stężenia substratu (substratów), lecz od innych czynników, jak np. dyfuzji substratów i produktów w niektórych reakcjach katalitycznych czy od natężenia promieniowania w reakcjach fotochemicznych.Przykładem są tu reakcje enzymatyczne i katalityczne oraz fotochemiczne. υ = k0, k0= C0-C / t; t ½ = C0 /2*k0;

Ułamek molowy - Ułamek molowy xi jest to stosunek liczby moli ni i-tego składnika roztworu do sumy liczby moli wszystkich składników roztworu Σ ni. Stosowany w obliczeniach fizykochemicznych. Xi = ni / ∑ni ; Suma ułamków molowych wszystkich składników w danym roztworze równa się jedności X1 + X2 + ........ = 1 ; Ułamek molowy pomnożony przez 100 daje procent molowy: % molowy = Xi ⋅ 100 = ni / ∑ni* 100

. Reakcja złożona w których dochodzi jednocześnie do rozpadu jednych wiązań i powstania drugich. Każdą reakcje złożoną można zapisać jako ciąg następujących po sobie reakcji prostych, które w tym przypadku nazywają się reakcjami elementarnymi

O2 + HgS → SO2 + Hg reakcja wymiany

NaCl + AgNO3 → NaNO3 + AgCl reakcja wymiany podwójnej

Reguła przekory - woda mineralna( CO wstrząśnięte) gdy ją otworzymy dwutlenek węgla gwałtownie spada, układ przeciw działa wydzielając i rozkładając dwutlenek węgla. Po zamknięciu butelki; Reguła Le Chateliera-Brauna, jeżeli układ będący w stanie równowagi poddamy działaniu bodźca zewnętrznego (tj. zmiana stężenia reagentów, zmiana ciśnienia lub temperatury), to w układzie tym zajdą takie przemiany, które działanie tego bodźca zmniejszą..moze być wykorzystywana do przesuwania stanu równowagi reakcji. Układ gazowy w zamkniętym pojemniku z tłokiem: gdy naciskamy na tłok, układ odpowiada zwiększaniem ciśnienia, aż do uzyskania równowagi sił.

Rozpuszczalność ilość substancji tworzącej roztwór nasycony w określonej ilości (najczęściej w 100g) rozpuszczalnika w określonej temperaturze i ciśnieniu

Teoria kwasów i zasad Lewisa - teoria określająca właściwości kwasowe i zasadowe substancji chemicznej na podstawie jej zdolności akceptorowo-donorowych. Kwas Lewisa to związek chemiczny (oznaczany zazwyczaj symbolem "A"), który może przyjąć parę elektronową od zasady Lewisa ("B"), będącej donorem pary elektronowej. W ten sposób powstaje tzw. addukt AB: A + :B → A—B np. chlorek glinu AlCl3, bromek cynku, ZnBr2).

współczynnik aktywności jonu Jest wielkością niemianowaną, która wyraża zmniejszenie aktywności jonu w stosunku do jego aktywności w roztworze doskonałym, spowodowane wzajemnym oddziaływaniem cząstek w roztworach rzeczywistych

żele układ koloidalny , w którym fazą rozpraszającą jest ciecz a fazą rozproszoną -koloid liofilowy żelatyna w wodzie

6.Wyjaśnij powstawanie wiązania kowalencyjnego spolaryzowanego, podaj przykłady cząsteczek o takim wiązaniu i wpływ tego wiązania na ich właściwośći wiązanie kowalencyjne spolaryzowane powstaje na skutek naładania się na siebie orbitali co powoduje uwspolnienie elektronow. Zachodza one miedzy elektronami o różnicy elektroujemności nie przekraczającej 1,7. np. CH4, CBr4

Na wskutek różnicy elektroujemności wiązanie ulega przesunieciu co powoduje nadmiar ładunku ujemnego atomu węgla i nie dobór dla atomu wodoru

6. Wiązania występujące kryształach. Praktyczne zastosowanie.

W wiązaniach krystalicznych występują wiązania jonowe polegające na przeniesieniu elektronu(ów) z atomu o niższej elektroujemności do atomu o wyższej elektroujemności

zachodzi miedzy pierwiastkiem elektrododatnim(1,2 grupa oprócz Be)a pierwiastkiem elektroujemnym (16,17 grupa); miedzy metalem a niemetalem ; różnica elektroujemnosci ^E>albo równa 1,7; w solach miedzy metalem a reszta kwasową; Istotą wiązania JONOWEGO jest elektrostatyczne oddziaływanie pomiędzy powstałymi jonami.; Przykłady wiązań jonowych:NaCl,K2S,CsBr,CaO

6. Wiązanie wodorowe podaj przykłady i jego właściwości: polega na elektrostatycznym przyciąganiu się dipoli, których biegunem dodatnim jest atom wodoru, a biegunem ujemnym jest atom pierwiastka silnie elektroujemnego. Np. tlen, azot, fluor, Inne ważne funkcje wiązań wodorowych to zwiększanie rozpuszczalności związków i tworzenie trójwymiarowych struktur makrocząsteczek - białek, kwasów nukleinowych, DNA. Jest to słabe wiązanie

4.Wiązania w kryształach metalicznych jakie związki je tworzą i jakie właściwośći wykazują związki z takimi wiązaniami

w kryształach metalicznych występuje wiązanie metaliczne które powstaja miedzy atomami metali np. żelazo przemysłowe

- w ? ulegają polaryzacji

- orbitalne tych metali często nakładaja na siebie co powoduje ze wiązania pojedyncze często stają się częściowo podwojne

6. Omów na przykładach powstawanie wiazania kowalencyjnego

polega na utworzeniu wspólnej pary elektronów (wiązanie pojedyncze), dwóch wspólnych par elektronów (wiązanie podwójne) lub trzech wspólnych par elektronów (wiązanie potrójne), przez dwa atomy, z których każdy dostarcza do wytworzenia wspólnego dubletu (lub dubletów) taką samą liczbę niesparowanych elektronów.

Wiązania kowalencyjne występują pomiędzy pierwiastkami, w których różnica elektroujemności jest równa 0. Przykładami takiego wiązania są cząsteczki dwuatomowe: H2, O2, N2, Cl2, Br2, I2.: Warunkiem utworzenia wiązania kowalencyjnego przez dany atom, jest obecność przynajmniej jednego niesparowanego elektronu. Uwspólnianie elektronów powoduje, że atomy uzyskują oktet elektronów, czyli konfigurację najbliższego gazu szlachetnego.

6.Na przykładzie jakiegoś związku opisz wiązanie koordynacyjne. Jeden z substratów ma cała pare elektronową, która chętnie wspólni, a drugi substrat może tą parę przyjąć , gdyż ma na nią miejsce, czyli pusty orbital na powłoce walencyjnej. Reagent, który uwspolnia parę elektronową to donor, a ten który ją przyjmuje -akceptor. Wiazanie zaznacza się strzałką skierowaną od donora do akceptora. Np. kwas azotowy (V) HNO3 , N ma 5e.w.( na 2 powłoce) nie może utworzyć 5 wiązań kowalencyjnych z 3 at tlenu , gdyz w tedy na jedenj powloce walencyjnej musiałobys ie zmieścic 10 e. możliwe jest utworzenie 3 wiązań kowalencyjnych i jednego koordynacyjnego i at N jest donorem a tlen - akceptorem.

6. Na przykładzie jonu amonowego wyjaśnić powstanie wiązania koordynacyjnego

NH3 + H2O NH4+ +OH-

Azot posiada konfiguracje powłoki walencyjnej czyli 3 e nie sparowane. Wodór posiada nie sparowany 1 e 1s2 na skutek czego azot przyłacza 3 at wodoru za pomoca wiazania pojedynczego. Wodór zostaje przyłączony za pomoca wspolnej pary elektronowej której donorem jest azot. W wyniku czego atomy w czasteczce NH4 uzyskały stała konfiguracje elektronowa H-N-H i na dole i gorze po wodorze jeszcze

6. Powstawanie wiązania kowalencyjnego niespolaryzowanego i sposób jak ten typ wpływa na właściwości zw chemicznych

powstaja miedzy atomami np. H2, S2, N2 wiazanie to polega na peznikaniu się orbitali co powoduje uwspolnienie pary bądź jednego elektronu wiązań gdzie może być pojedyncze

1. Wyjaśnij na podstawie równiań chemicznych właściwości nie metali. Powiedz jak zmieniają się one w układzie okresowymniemetale reaguja z zasadami i mają charakter kwasowy

Cl2+2NaOH NaCl +NaClO +H2O substratami tej reakcji są Chlorek I sodu i chloran I sodu oba związki mają charakter kwasowy. Wraz ze wzrostem grupy w układzie okresowym wzrasta charakter niemetaliczny

2. Napisz reakcję wodnego węglanu amonu z kwasem octowym. Podane są Ka i KB. Wyjaśnij jakie prawo pozwala to stwierdzic. Reakcje wodnego węglanu amonu z kwasem octowym

(NH4)2CO3 +2CH3COOH 2CH3COONH4+H2O +CO2

Substratami są octan Amonu i kw. Węglowy Prawo rozcieńczeń Ostwalda

.3. Wpływ temperatury na rozpuszczalność ciał stałych i gazów. Praktyczne zastosowanie

Rozpuszczalność, wraz ze wzrostem temperatury, rośnie dla cieczy i ciał stałych, zaś maleje dla gazów. Małe pecherzyki gazu jakie obserwujemy podczas ogrzewania wody, świadczą o zmiejszaniu się rozpuszczalności powietrza ze wzrostem temeratury.

4.Podaj jak zmienia się elektroujemność w ukl okresowym im większy numer grupy tym wieksza elektroujemność im mniejszy numer okresu tym większa elektroujemność;podaj przykład pierwiastka elektroujemnego i elektrododatniego wodór

5. Napisać dwa praktyczne przykłady związków mających budowę jonową i 3-4 cechy tego wiązania -wysokie temp wrzenia i topnienia, w roztworach wodnych Lub po stopieniu przewodzą prąd, NaCl, Na2O, MgO, CaCl2 wiązania jonowe tworzą wyłącznie pierw o największej różnicy elektroujemności metale z niemetalami.

6. Podaj dwa przykłady KOLOIDÓW LIOFOBOWYCH na czym polega proces ich koagulacji. Wymien czynniki powodujące stabilizacje tych układów np. taniny, żelatyny, gumy arabskie to proces polegający na łączeniu się cząstek fazy rozproszonej koloidu w większe agregaty tworzące fazę ciągłą o nieregularnej strukturze

6.Opisz 2 metody które mogą być zastosowane do wyznaczenia masy molowej substancji

1. znając mase atomowa.

2.

7.Podac 2 przykłady związków , które SA w reakcji jednoczesnie: HNO3 jest zarówno utleniaczem jak i reduktorem

HNO3 + SO2 →H2SO4 + NO, 4KCLO3→3KCLO4+KCL

8. Opisać budowę cząsteczki wody i jej charakterystyczne właściwoeści

woda jest cząsteczką składającą się z atomów wodoru gdzie pomiędzy nimi występuje kąt 104,5o i jednego atomu tlenu. Woda występuje w trzech stanach skupienia :ciecz ,gaz, ciało stałe. W stanie gazowym jest para wodną a w stanie stałym lodem. Woda jest bardzo dobrym rozpuszcalnikiem

- jest rozpuszczalniekiem polarnym; tworzy wiązanie kowalencyjne; posiada duże ciepło właściwe; powoli się ogrzewa i powoli stygnie; nienormalne wysokie temperatury wrzenia 100o i topnienia 0o; czysta chemicznie woda jest słabo zdysocjonowana na jony

.

---